####################################################
MUKTABODHA INDOLOGICAL RESEARCH INSTITUTE
Use of this material (e-texts) is covered by Creative Commons license BY-NC 4.0
Catalog number: M00003
Uniform title: akulavīratantra
Main title: akulavīratantram
Secondary title: kaulajñānanirṇaya and some minor texts of the school of matsyendrānātha
Author : matsyendrānātha
Alternate name : matsyendra
Alternate name : macchagnapāda
Editor : Bagchi,    P. C.

Description: 
The source of this e-text is Calcutta Sanskrit Series 3 - kaulajñānanirṇaya and some minor texts of the school of matsyendrānātha -  where it is bundled along with kaulajñānanirṇaya kulānandatantra, and jñānakārikā .  The printed volume also contains introductory material and summaries in english.


Notes: 
Data-entered by the staff of Muktabodha under the supervision of Mark S. G. Dyczkowski.

 

Revision 0:  August 1, 2006

Publisher : Metropolitan Printing and Pub. House
Publication year : 1934
Publication city : Calcutta
Publication country : India
####################################################



[आ]
	श्रीमच्छन्दपादकेभ्यो नमः |

	श्रीमीनसहजानन्दं स्वकीयाङ्गसमुद्भवम् |
	सर्वमाधारगम्भीरमचलं व्यापकं परम् |
	मायामलविनिर्मुक्तं मीननाथं नमाम्यहम् ||

	अथातः सम्प्रवक्ष्यामि अकुलवीरं महद्भूतम् |
	गुह्याद् गुह्यतरं गुह्यं सिद्धसद्भावसन्ततिः || १ ||
	अनुग्रहाय लोकानां सिद्धनाथेन भाषितम् |
	गोपनीयं प्रयत्नेन यदीच्छन् शाश्वतं पदम् || २ ||
	संसारार्णवमग्नानां भूतानां महदाश्रयम् |
	यथा नदीनदाः सर्वे सागरे समुपागताः || ३ ||
	तथा अकुलवीरेषु सर्वधर्मा लयङ्गताः |
	सर्वाधारमशेषस्य जगतः सर्वदा प्रभुः || ४ ||
	सहजानन्दं न विन्दन्ति सर्वधर्मसमासृताः |
	अजानन्तमलैर्ग्रस्ता महामायान्धच्छादिताः || ५ ||
	शास्त्रजालेन सन्तुष्टा मोहितास्त्यजयन्तिताः (?) |
	न विन्दन्ति पदं शान्तं कौलानां निष्कलं गुरुम् || ६ ||
	संवादयन्ति ये केचिन् न्यायवैशेषिकास्तथा |
	बौधास्तु अरिहन्ता ये सोमसिद्धन्तवादिनः || ७ ||

(प्. ८५)

	मीमांस पञ्चस्रोताश्च वामसिद्धान्तदक्षिणाः |
	इतिहासपुराणञ्च भूततत्वन्तु गारुडम् || ८ ||
	एभिः शैवागमैः सर्वैः परोक्षञ्च क्रियान्वितैः |
	सविकल्पसिद्धिसञ्चारं तत् सर्वं पापबन्धवित् || ९ ||
	विकल्पबहुलाः सर्वैर्मिथ्यावादा निरर्थकाः |
	न ते मुञ्चन्ति संसारे अकुलवीरविवर्जिताः || १० ||
	सर्वज्ञं सर्वमासृत्य सर्वतो हितलक्षणम् |
	सर्वेषां सिद्धिस्तत्रस्था सर्वसिद्धिञ्च तत्र वै || ११ ||
	यत्रासौ अकुलवीरो दृश्यते सर्वतोमुखम् |
	तं विदित्वा परं रूपं मनो निश्चलतां व्रजेत् || १२ ||
	शब्दरूपरसस्पर्शगन्धञ्चैवात्र पञ्चमम् |
	सर्वभावाश्च तत्रैव प्रलीणाः प्रलयं गताः || १३ ||
	भावाभावविनिर्मुक्त उदयास्तमनवर्जितः |
	स्वभावमतिमतं शान्तं मनो यस्य मनोमयम् || १४ ||
	अकुलवीरमिति ख्यातं सर्वाधारपरापरम् |
	नाधारलक्षभेदन्तु न नादगोचरे पठेत् || १५ ||
	हृदि स्थाने न वक्त्रे च घण्टिका तालरन्ध्रके |
	न इडा पिङ्गला शान्ता न चास्तीति गमागमे || १६ ||
	न नाभिचक्रकण्ठे च न शिरे नैव मस्तके |
	तथा चक्षुरुन्मीलने च न नासाग्रनिरीक्षणे || १७ ||
	न पूरककुम्भके तत्र रेचके (च) तथा पुनः |
	न बिन्दुभेदके ग्रन्थौ ललाटे न तु वह्निके || १८ ||

(प्. ८६)

	प्रवेशनिर्गमे नैव नावाहनविसर्जनम् |
	न करणैर्नासनं मुद्रैर्नामासे भिन्नतालुके (?) || १९ ||
	न निरोधो न चोद्धारो नातीतां चालनं न हि |
	न प्रेर्यप्रेरकञ्चैव न स्थानन्नैव चाश्रयम् || २० ||
	न चात्मनैव तद् ग्राह्यं ग्राह्यातीतपदं भवेत् |
	एतत् पक्षविनिर्मुक्तं हेतुदृष्टान्तवर्जितम् |
	सबाह्याभ्यन्तरन्तत्र एकोच्चारं चराचरम् || २१ ||
	न दूरे न च वै निकटे न भरितो न च रिक्तक(ः) |
	न उन्नो न सोऽधिक एभिः पक्षैर्विवर्जितम् || २२ ||
	यश्च विंशात्मको ह्येष पुद्गल नास्ति यत्र वै |
	यत्र लक्षं न विद्येत अकुलवीर स उच्यते || २३ ||
	यस्यैवं संस्थितं कश्चित् समरस संस्थितः |
	स ब्रह्मा सो हरिश्चेशः स रुद्रो स च ईश्वरः || २४ ||
	स शिवः परमदेवः स सोमार्काग्निकस्तथा |
	स च सांख्यः पुराणाश्च अर्हन्तबुद्ध एव च || २५ ||
	स्वयं देवी स्वयं देवः स्वयं शिष्यः स्वयं गुरुः |
	स्वयं ध्यानं स्वयं ध्याता स्वयं सर्वत्र देवता || २६ ||
	यादृशेन तु भावेन पुरुषो भावयेत् सदा |
	तादृशं फलमा(व)प्नोति नात्र कार्यविचारणात् || २७ ||
	अस्यैव हि नामानि पृथग्भूतानि योगिभिः |
	अनाम तस्य गीयन्ते भ्रान्तिज्ञानविमोहितैः || २८ ||
	धर्माधर्मसमाक्लिष्टाविकल्पतमश्छादिताः |
	तेन मुञ्चन्ति संसारं नरकं योनिसंकुलम् || २९ ||

(प्. ८७)

	अकुलवीरं महद्भूतं यदा पश्यन्ति सर्वगम् |
	स बाह्याभ्यन्तरे नित्यं एकाकारं चराचरम् || ३० ||
	निस्तरङ्गं निराभासं पदभेदविवर्जितम् |
	सर्वावयवनिर्मुक्तं निर्लयं निर्विकारजम् || ३१ ||
	अदृष्टनिर्गुणं शान्तं तत्त्वातीतं निरञ्जनम् |
	सर्वज्ञं परिपूर्णञ्च स्वभावश्चैवमक्षयम् || ३२ ||
	कार्यकारणनिर्मुक्तमचिन्त्यमनामयम् |
	मायातीतं निरालम्बं व्यापकं सर्वतोमुखम् || ३३ ||
	समत्वं एकभूतञ्च ऊहापोहविवर्जितम् |
	अकुलवीरं महद्भूतम् अस्तिनास्तिविवर्जितम् || ३४ ||
	न मनो न च वै बुद्धिर्न चिन्ताचेतनादिकम् |
	न कालः कलनाशक्तिर्न शिवो न च इन्द्रियः || ३५ ||
	न भूते गृह्यते सो हि न सुखं दुःखमेव च |
	न रसो हि न सुखं दुःखमेव च (?) || ३६ ||
	न रसो विरसश्चैव न कृतो न च जायते |
	न च्छाया न च तापस्तु न शीतो न च उष्णवान् || ३७ ||
	न (दृश्यते मन्) स्तत्र उदयास्तमनवर्जितम् |
	न सीमा दृश्यते तत्र न च तीर्थ्यं न चैव हि (?) || ३८ ||
	अद्वैतमचलं शान्तं संगदोषविवर्जितम् |
	निराकुलं निर्विकल्पञ्च निबद्धञ्च मलक्षणम् || ३९ ||
	अनाथं सर्वनाथञ्च उन्मना मदवर्जितम् |
	अनिगूढमसन्धिञ्च स्थावरं जङ्गमेव च || ४० ||

(प्. ८८)

	ज्वलज्ज्वलनभूम्या च आपोञ्चैव तथैव च |
	सर्वं समरसं पूर्णं अकुलवीरन्तु केवलम् || ४१ ||
	यस्यैषा संस्थिता मुक्तिः स मुक्तो भवबन्धनात् |
	न तस्य मातापिता (वा)बान्धवं न च देवता || ४२ ||
	न यज्ञं नोपवासञ्च न क्रिया वर्णभेदकम् |
	त्यक्त्वा विकल्पसंघातम् अकुलवीरलयं गताः || ४३ ||
	न जपो नार्चनं स्नानं न होमं नैव साधनम् |
	अग्निप्रवेशनं नास्ति हेमन्तभृगु नोदनम् || ४४ ||
	नियमोऽपि न तस्यास्ति नोपवासो विधीयते |
	पितृकार्यं न करोताति तीर्थयात्राव्रतानि च || ४५ ||
	धर्माधर्मफलं नास्ति न स्नानं नोदकक्रिया |
	स्वयं त्यज सर्वकार्याणि लोकाचाराणि यानि च || ४६ ||
	समयाचारविचारञ्च कृतका बन्धकानि तु |
	संकल्पञ्च विकल्पञ्च ये चान्ये किल धर्मिणः || ४७ ||
	भवे योगी निराचारो पशुचारविवर्जितः |
	सिद्धिश्च विविधाकारा पाताले च रसायनम् || ४८ ||
	प्रत्यक्षञ्च या लब्धं न गृह्नीयात् कदाचन |
	सर्वञ्च पाशजालञ्च अधोमार्गप्रदायकः || ४९ ||
	एतेषु मोचना नास्ति अकुलवीरविवर्जिताः |
	यथा मृताः (न) जानन्ति स्वादं कटुमधुरस्य तु || ५० ||
	तथा अकुलवीरन्तु न जानन्ति स्वभावगम् |
	यथा मदिरा महान्तस्य कथितं नेवशकृते (?) || ५१ ||


Pअगे ८९ तो ९६ मिस्सिन्ग्


(प्. ९७)

	रहस्यपरमानन्दमतिगुह्यं सुगोपितम् |
	लोकानां च हितार्थाय सिद्धनाथेन भाषितम् || ३९ ||
	निर्विकल्पं पदं शान्तं यत्र लीनं परापरम् |
	मोक्षस्य तन्महास्थानं मन्त्ररूपविवर्जितम् || ४० ||
	तत्रैव सृष्टिरूपेण पुनस्तत्र लयं गता |
	किन्तेन बहुनोक्तेन सर्वबन्धविवर्जितम् || ४१ ||
	अकुलवीरं यदा लब्धं तदा किं कौलिकैः क्रमैः |
	लब्ध्वा तु मोक्षसद्भावम् अकुलवीरं मलापहम् || ४२ ||
	कौलमार्गे द्वयो सन्ति कृतका सहजा तथा |
	कुण्डली कृतका ज्ञेया सहजा समरसे स्थिता || ४३ ||
	प्रेर्यप्रेरकभावस्था कृतका साऽभिधीयते |
	ततः स पातयेद् भूमौ मुद्रामन्त्रैर्नियोजितैः || ४४ ||
	आहुते पतने चान्ये कर्णजापेन धूपकैः |
	एतत् साध्यमिदं तत्त्वं (एतद्) ध्यानञ्च धारणा || ४५ ||
	अनेकैः कर्मसंघातैः नानामार्गविभावनैः |
	विकल्पकललोल्लोला उद्भ्रान्ता भ्रान्तचेतसः || ४६ ||
	हृदि शोकेन सन्तप्ता व्यासङ्गाच्च महाभयैः |
	हर्षविषादसम्पन्ना शोच्यमाना मुहुर्मुहुः || ४७ ||
	तावद्भ्रमन्ति संसारे कल्पाकल्पैर्भवार्णवैः |
	दग्धबीजेषु संभूतिर्यथा नैव प्रजायते || ४८ ||
	मूलछिन्ने यथा वृक्षे न प्ररोहं विद्यते |
	अकुलवीरगतं भिन्नं नानाभावानुबन्धनैः || ४९ ||

(प्. ९८)

	न बध्यते यथा विमले रसं विप्रलयं गतम् |
	तद्वद्कुलवीरे च सत्त्वे भ्राभ्राख्य यद्गतः (?) || ५० ||
	तिमिरेण यथाच्छन्नमुदितार्कं न पश्यति |
	अज्ञानमनस्तद्वद् भ्रान्तिजालविमोहिता || ५१ ||
	अकुले वीरे च सम्प्राप्ते सर्वमेतद्विनश्यति |
	दधिमध्ये यथा सर्पिः काष्ठे चाग्निः स्थितो यथा || ५२ ||
	पुष्पे गन्धस्तिले तैलं वृक्षे छाया समाश्रिता |
	मद्यमध्ये यथानन्दं दीपे प्रभा समाश्रिता || ५३ ||
	पद्ममध्ये च कुण्डल्या अङ्गप्रत्यङ्गमेव च |
	रक्तार्थाकुलवीरे (?) च तत्सर्वं विनियोजितम् || ५४ ||
	भावाऽभावादिसंयुक्तैः प्रत्ययैर्दृष्टिगोचरैः |
	अकुलवीरं न जानन्ति कृतकैर्मोहितात्मनः || ५५ ||
	पाशजालनिबद्धाश्च महामायाविमोहिताः |
	न जानन्ति पदं शान्तमचिन्त्यं नित्यसम्भवः || ५६ ||
	सर्वव्यापिभावस्थं स्थानवर्णविवर्जितम् |
	सर्वभूतस्थितं ह्येकमध्येयं ध्येयवर्जितम् || ५७ ||
	स च सर्वगतो भावः स्थिरे पूर्णे निरन्तरे |
	तत्र मनो विलीनन्तु अचलं भवतन्मयम् || ५८ ||
	मनोवृद्धिस्तथा चिन्त्यं क्षिप्ता तन्मयतां गता |
	यथा तिष्ठति तत्त्वस्थः शिवनिष्कलमव्यये || ५९ ||
	तदा तन्मयतां याति निर्मलं निश्चलं पदम् |
	अकुलवीरं महद्भुतमेकवीरं च सर्वगम् || ६० ||

(प्. ९९)

	दुर्लभं सुरसिद्धानां योगिनीनाञ्च गोचरम् |
	केचिद् वदन्तीदं धर्ममिदं शास्त्रमिदं तपः || ६१ ||
	अयं लोकमिमं स्वर्गमिदं साध्यमिदं फलम् |
	इदं ज्ञानञ्च विज्ञानं शुद्धाशुद्धमिदं परम् || ६२ ||
	ज्ञेयञ्च तत्त्वकूटञ्च यत्र ध्यानञ्च धारणा |
	तदासौ योगिनी ह्येकः नान्यस्तु हि द्वितीयकः || ६३ ||
	(अ)नागतन्तु गतञ्चैव न गच्छेन्न च तिष्ठति |
	न भूतं न भविष्यञ्च स्थितिप्रलयवर्जितम् || ६४ ||
	न चाहं प्रचितैर्दोषैः लिप्यते न कदाचन |
	नाहं कश्चिन्न मे कश्चिन्न बद्धो न च बाधकः || ६५ ||
	न मुक्तो वै न च न मुक्तमे (?) मोक्षस्य च स्पृहा |
	गच्छंस्तिष्ठन् स्वपन् जाग्रद्भूञ्जानो मैथुनेऽपि वा || ६६ ||
	भयदारिद्रशोकैश्च विविधैर्भक्षणैस्तथा |
	चिकित्सा नैव कुर्वीत इन्द्रियार्थैः कदाचन || ६७ ||
	आचरेत् सर्ववर्णैस्तु न तु भक्ष्यं विचारयेत् |
	एवं स चरते योगी यथारण्ये हुताशनः || ६८ ||
	पिण्डबधाञ्च नानास्ति अवस्था मूर्खवासनाम् (?) |
	सोमशून्यस्तथा वह्निप्राणायामविवर्जितम् || ६९ ||
	अप्रमेयनिराभासं धारणाध्यानवर्जितम् |
	येन जन्मसहस्राणि भक्त्या संपूजितो गुरुः || ७० ||

(प्. १००)

	ते लभन्ति महाज्ञानं अकुलवीरन्तु मोक्षदम् |
	योगिनीराकिणीचक्रे यस्य भक्तिः सुनिश्चला || ७१ ||
	अकुलवीरं महद्भूतं गम्भीरं गहनामयम् |
	पिण्डातीतं यदा ज्ञेयमपिण्डं पिण्डवर्जितम् || ७२ ||
	पदव्यञ्जननिर्मुक्तं विमलं सततोदितम् |
	तल्लीने तन्मयात्मानं विन्दते श्वाश्वतं पदम् || ७३ ||
	चिन्तातीतं भवेत् सो हि योगसंयोगवर्जितम् |
	निर्वाणं वासनाहीनं तृप्तात्मा च निरामयः || ७४ ||
	तेन लब्धा न सन्देहोऽमला मलच्छेदनाः |
	तस्य प्रवर्तते क्षिप्रं तस्यैव सर्वसर्वगम् || ७५ ||
	वेदसिद्धान्तशास्त्राणि नानाविधानि शिखानि च |
	तानि सर्वाणि मोहानि कायक्लेशैर्निरर्थकम् || ७६ ||
	विद्याहङ्कारग्रस्तास्तु गर्विताः कुगतिं गताः |
	अनर्थेन च सन्तुष्टा बहुग्रन्थार्थचिन्तकाः || ७७ ||
	अकुलवीरं न विन्दन्ति कृतकैर्मोहितात्मनः |
	गर्वितानां कुतो ज्ञानं ग्रन्थकोटिशतैरपि || ७८ ||
	कर्पूरकुङ्कुमादीनां वस्त्रताम्बूलमेव च |
	खरवद्भवति तद्भारं सर्वं तस्य निरर्थकम् ||
	अकुलवीरञ्च देहस्थं यदा पश्यति सर्वगम् || ७९ ||
	धर्माधर्मफलं नास्ति नोदकं तीर्थसेवना |
	न क्रिया सत्यशौचं वा कर्मकाण्डे न भावना || ८० ||

(प्. १०१)

	न तस्य कर्मकर्माणि लोकाचाराणि यानि च |
	चरिताः समयाचारा जनैर्भ्रान्तिविमोहितैः || ८१ ||
	अकुलवीरं न जानन्ति किं विशिष्टं कुतः स्थितम् |
	कृतका बन्धना लोके कल्पिताश्च कुपण्डितैः || ८२ ||
	संकल्पविकल्पञ्च कलाकर्माणि यानि च |
	सिद्धयो विविधा लोके पातालं च रसायनम् || ८३ ||
	प्रत्यक्षञ्च यदा लब्धं न विगृह्णीयात् कदाचन |
	सर्वे ते पाशबद्धश्च अधोमार्गप्रदायकाः || ८४ ||
	न चैतैर्मुक्तिः संसारे अकुलं वीरवर्जिताः |
	यथा मदिरमानन्दं कथितं नैव जायते || ८५ ||
	तद्वदकुलवीराख्यं स्वसंवेद्यनिरोपणम् |
	न जानन्ति नरा मूढाः सारात् सारतरं परम् || ८६ ||
	तावद् भ्रान्तिविमुग्धात्मा यावत्तलं न विन्दति |
	चिन्तातीते यदा योगी स योगी योगचिन्तकः || ८७ ||
	विरक्ता वासना यस्य तृप्तात्मा च निरामयः |
	तावद् भ्रमन्ति मोहात्मा नानाभावानुबन्धनैः || ८८ ||
	यावत् सममेकत्वं परमानन्दं न विन्दति |
	मूर्खाणां च यथाशास्त्रं कुमारीसुरतिं यथा || ८९ ||
	अकुलवीरं विन्दन्ति कथ्यमानैः कुमारिकाः |
	दिशवेशविनिर्मुक्तं स्थानवर्णविवर्जितम् || ९० ||

(प्. १०२)

	निराकुलं निर्विकल्पं निर्गुणञ्च सुनिर्मलम् |
	अनाथं सर्वनाथञ्च प्रमादोन्मादवर्जितम् || ९१ ||
	घननिविडनि(ः)सन्धिस्थावरे जङ्गमेषु च |
	जले ज्वलने तथा पवने भूम्याकाशे तथैव च || ९२ ||
	सर्वत्र समरसं भरितमकुलवीरन्तु केवलम् |
	तं ज्ञातं येन देहस्थं स मुक्तः सर्वबन्धनात् || ९३ ||
	न तस्य क्रियाबन्धेन न वेद्यं न च वेदना |
	न यज्ञो नोपवासश्च न चर्या न क्रियोदयः || ९४ ||
	न वर्णो वर्णभेदश्च अकुलवीरं यदागतम् |
	न जापो नार्चनाग्नीनां न होमो नैव साधनम् || ९५ ||
	नाग्निप्रवेशनन्तस्य मन्त्रपूजाचरणोदकम् |
	नियमाश्च न तस्यास्ति क्षेत्रपीठे च सेवनैः || ९६ ||
	न क्रिया नार्चनाकाद्यैर्न तीर्थानि व्रतानि च |
	निरालम्बपदं शान्तं तथातीतं निरञ्जनम् || ९७ ||
	सर्वज्ञपरिपूर्णञ्च स्वभावेन विलक्ष्यते |
	कार्यकारणनिर्मुक्तमचिन्तितञ्च अनामयम् || ९८ ||
	मायातीतं निरालम्बं व्यापकं सर्वतोमुखम् |
	स्वदेहे संस्थितं शान्तमकुलवीरं तदुच्यते || ९९ ||
	समस्तमेकदाभूतं द्वैताभावविवर्जितम् |
	अकुलवीरं महद्भूतमस्तिनास्तिविवर्जितम् || १०० ||

(प्. १०३)

	मनोबुद्धिचित्तस्तचित्ता नैव स्वचेतना (?) |
	न कालकलना चैव न शक्तिश्च न चेन्द्रियः || १०१ ||
	न भूते गृह्यते सो हि न दुःखं सुखमेव च |
	न रसोऽधिरसश्चैव कृतकं नैव कारकम् || १०२ ||
	न च्छाया नातपो वह्निर्न च शीतोष्णवेदना |
	न दिनं रात्रिमित्युक्तमुदयास्तमनवर्जितम् || १०३ ||
	न मनो दृश्यते तत्र नोर्द्धमध्यं च ज्ञायते |
	अक्षोभ्यमचलं शान्तमीदृशं तत्त्वनिर्णयम् || १०४ ||
	यादृशेन तु भावेन पुरुषो भावयेत् सदा |
	तादृशं फलमाप्नोति नात्र कार्यविचारणात् || १०५ ||
	एवञ्च कुलसद्भावमवाच्यं परमामृतम् |
	अगम्यं गम्यते कस्माद् भ्रान्तिज्ञानविमोहिताः || १०६ ||
	न दूरे निकटे चैव प्रत्यक्षं न परोक्षता |
	न भरितो न रिक्तो वा निपुणो नापि चाधिकः || १०७ ||
	एतत् पक्षविनिर्मुक्तो हेतुदृष्टान्तवर्जितः |
	कृतकैर्मोहिता मूढाः कर्मकाण्डरतास्तु ये || १०८ ||
	न तेषां मुक्तिः संसारे नरके योनिसंकुले |
	अकुलवीरं महद्भूतं यदा पश्यति सर्वगम् || १०९ ||
	सबाह्याभ्यन्तरैकत्वं सर्वत्रैव व्यवस्थित(म्) |
	निस्तरङ्गं निराभासं पदच्छेदविवर्जितम् || ११० ||
	सर्वावयवनिर्मुक्तं निर्विकारञ्च निर्मलम् |
	अदृश्यं निर्गुणं नित्यं निर्णिरोधञ्च निश्चलम् || १११ ||

(प्. १०४)

	न ध्यानं धारणा नैव न स्थानं वर्णमेव च |
	न रेचकं पूरकञ्चैव नरोद्घातञ्च (?) कुम्भकम् || ११२ ||
	न चान्तमादिमध्यस्थं न सतो वृद्धिरेव च |
	ग्राह्यग्राहकनिर्मुक्तग्रन्थातीतञ्च यद्भवेत् || ११३ ||
	एतैः सर्वैर्विनिर्मुक्तं हेतुदृष्टान्तवर्जितम् |
	सबाह्याभ्यन्तरैकत्वं सर्वत्रैव व्यवस्थितम् || ११४ ||
	समरसानन्दरूपेण एकाकारं चराचरे |
	ये च ज्ञातं स्वदेहस्थमकुलवीरं महद्भूतम् || ११५ ||
	यस्या (?) वशं स्थितः कश्चित् समरसं रससंस्थितम् |
	स ब्रह्मा स हरिश्चैव स रुद्रञ्चै(वे)श्वरस्तथा || ११६ ||
	स शिवः शाश्वतो देवः स च सोमार्कशङ्करः |
	स विशाख्यो मयूराक्षो अर्हन्तो बुधमेव च || ११७ ||
	स्वयं देवि स्वयं देवः स्वयं शिष्यः स्वयं गुरुः |
	स्वयं ध्यानं स्वयं ध्याता स्वयं सर्वेश्वरो गुरुः || ११८ ||
	सर्वज्ञः सर्वमासृत्य सर्वतो हितलक्षणः |
	सर्वयोगिनी तत्रस्था सर्वे सिद्धाश्च तत्र वै || ११९ ||
	सर्वं सर्वार्थकं चैव सर्वज्ञानश्च तत्र वै |
	यथासौ महार्थञ्च अकुलवीरमिति स्मृतम् || १२० ||
	शब्दः स्पर्शो रसो रूपं गन्धो वद्याणिपम च (?) |
	सर्वे भीराश्च (?) तत्रैव ये प्रलीनाः प्रलयं गताः || १२१ ||
	नाधारे ध्येयलक्ष्ये च न नादगोचरे परे |
	न हृदि नाभिकण्ठे वा वक्त्रे घण्टिकरन्ध्रयोः || १२२ ||

(प्. १०५)

	न इडा पिङ्गला चैव सुष्मणा च गमागमैः |
	न नाभिचक्रे कण्ठे च न शिरे बिन्दुके तथा || १२३ ||
	चक्षुकर्णोन्मीलनं नैवं नासिकाग्रनिरीक्षणे |
	न पूरके कुम्भके चैव रेचके च तथा पुनः || १२४ ||
	न बिन्दुभेदग्रन्थौ च ललाटे न च चन्द्रमाः |
	प्रवेशे निर्गमे चैव शिखा ऊर्द्ध्वे न बिन्दुके || १२५ ||
	न करैर्न सरैर्मुद्रैः नाकाशे वायुमण्डले |
	न चापे चन्द्रसूर्ये च भावाभावे समागमे || १२६ ||
	अनौपम्यं निरालम्बं पक्षापक्षविवर्जितम् |
	अज्ञानमलग्रस्तात्मा महामायाविमोहिताः || १२७ ||
	शास्त्रार्थेन विमुढात्मा मोहिता विदुषो जनाः |
	न विदन्ति पदं शान्तं कैवल्यं निष्क्रियं गुरुम् || १२८ ||
	संख्यादयश्च ये केचित् न्यायवैशेषिकास्तथा |
	बौद्धारहन्ताश्च ये केचित् सोमसिद्धान्तदक्षिणाः || १२९ ||
	मीमांसा पञ्चरात्रञ्च वामदक्षिणकौलिकाः |
	इतिहासपुराणानि भूततत्त्वञ्च गारुडम् || १३० ||
	एते चैव समाः सर्वे केचित् वा(ऽपि) क्रियान्विताः |
	विकल्पसिद्धिदाः सर्वे तद्विदुर्न च पण्डिताः || १३१ ||
	विकल्पबहुलाः सर्वे मिथ्यावादनिरर्थकाः |
	न ते मुच्यन्ति संसारे अकुलवीरविवर्जिताः || १३२ ||
	यानि कानि च स्थानानि गिरिर्नगरसागरम् |
	सर्वत्र संस्थितं नित्यं स्थावरे जङ्गमेषु च || १३३ ||

(प्. १०६)

	पञ्चभूतात्मकं सर्वे यत् किञ्चित् सचराचरम् |
	शिवाद्यदेवपर्यन्तं सर्वं तत्रैव संस्थितम् || १३४ ||
	ईदृशं योगिनं दृष्ट्वा उपसर्पन्ति ये नराः |
	गन्धैः पुष्पैश्च धूपैश्च खानपानादिभक्षणैः || १३५ ||
	तर्पयन्ति च ये भक्तास्त्रिविधैश्चैवान्तरात्मना |
	तेऽपि बन्धैः प्रमुच्यन्ति मुक्तिमार्गी न (?) काङ्क्षिणः || १३६ ||
	ब्रह्मेन्द्रविष्णुरुद्रञ्च अरहन्ता बुद्धमेव च |
	विषाख्यो मयूराक्ष (?) ये च ऋषयस्तपोधनाः || १३७ ||
	देवादिभ्यो नरेन्द्राश्च ये चान्ये मोक्षकाङ्क्षिणः |
	ते (सर्वे) मोक्षमिच्छन्ति अकुलवीरन्तु मोक्षदम् || १३८ ||
	अथान्यं संप्रवक्ष्यामि भिन्नावस्थां स्वभावगः |
	पूर्वं यदुक्ता सर्वे अन्वयमार्गे त्वकौलिके (?) || १३९ ||
	* * * * * * * * * * * * * * * * |
	* * * * * * * * * * * नात्र संशयः |
	परमामृतसन्तृप्ताः सहजानन्दं च केवलम् || १४० ||
	न जरास्तेषां न मृत्युश्च न शोको दुःखमेव च |
	सर्वव्याधिहरश्चैव न पुनर्भवसंभवः || १४१ ||
	अकुलवीरं स्थितं दिव्यं सिद्धनाथप्रसादतः |
	सर्वतः सर्वदा शुद्धः सर्वतः सर्वदा प्रभुः || १४२ ||

इति मच्छेन्द्रपादावतारिते कामरूपिस्थाने योगिनी प्रसादाल्लब्ध(म्) अकुलवीरं समाप्तम् ||



###########   END OF FILE  #######