####################################################
MUKTABODHA INDOLOGICAL RESEARCH INSTITUTE
Use of this material (e-texts) is covered by Creative Commons license BY-NC 4.0
Catalog number: E0008
Uniform title: dhyānaratnāvali
Manuscript : IFP transcript T0232

Description: 
IFP transcript 232 copied from a manuscript belonging to Rajamani Gurukkal Perambar Kandikai, Madhurantakam 

Compendium of descriptions of the visualized forms (dhyāna) of deities and their attributes along with
other other entities such as world-orders, metaphysical principles,
and channels of the vital breath.





 See Muktabodha digital library, IFP/EFEO collection at www.muktabodha.org for full bibliographic details.


Notes: 
Transcribed by the staff of Muktabodha under the supervision of Mark S. G. Dyczkowski.

Revision 0: Feb. 16, 2013

Internet publisher : Muktabodha Indological Research InstituteMuktabodha
Publication year : 2013
Publication city : 
Publication country : United States
####################################################




(रेअद् �खड्ग-� fओर् �खट्ग-�)

|| शुभमस्तु ||

|| आत्मतत्त्वध्यानम् ||

|| ध्यानरत्नावलिः ||

शुक्लां शान्तये |

अथोत्थाय सदा प्रातः हृदयाम्भोजगर्भता |

योगि सर्वगतन्ध्यायेन्मनीषिदिव्यरूपिणम् |
अप्रबुद्धश्शिवन्धायेत् हृत्पद्मे तु सदाशिवम् ||

|| आत्मतत्त्वध्यानम् ||

चतुभुजञ्चतुर्वक्त्रञ्चतुरश्राम्बुज स्थितम् |
आत्मतत्त्वं स्मृतं ह्येतत् तत्त्वच्चामिकर प्रभम् ||
स्रुक्कमण्डलुकं वामे दक्षे पद्माक्षमालिकाम् || १ ||

|| विद्या तत्त्वध्यानम् ||

नीलपद्मनिभन्नीलमष्टाश्राष्ट भुजान्वितम् |
चक्रबाणाब्ज चिन्मुद्राशङ्खकार्मुककुण्डिका ||

अभयञ्च ययाचेऽहं दधानं दक्षवामयोः |
एकवक्त्रन्तु सौम्यास्यं विद्यातत्त्वं प्रकीर्तितम् || २ ||

प्. २)

|| शिवतत्त्वध्यानम् ||

शुद्धस्फटिक सङ्काशं वृक्तं सर्पाध्वगर्भितम् |
शिवतत्त्व स्मृतं ह्येतत् पञ्चवक्त्रञ्चतुर्भुजम् || ३ ||

दक्षे पद्माक्षमाल्याञ्च वामे शूलकमण्डलुम् |

|| निवृत्तिकलाध्यानम् ||

तत्त्वचामीकराभासां चतुर्वक्त्रेन्दुभूषिताम् |
वज्राभयाक्षमालाब्जा निवृत्तिः परिकीर्तिता || ४ ||

|| प्रतिष्ठाकलाध्यानम् ||

शुद्धस्फटिकसङ्काशा चैक वक्त्रा चतुर्भुजा |
पाशाभयाक्ष मालाब्जा प्रतिष्ठारत्नभूषिता || ५ ||

|| विद्याकलाध्यानम् ||

रत्नवर्णाः कपर्देन्दु त्रिवक्त्रा च चतुर्भुजा |
शक्त्याभयाक्षमालाब्जा विद्याज्वलन सन्निभा || ६ ||

|| शान्तिकलाध्यानम् ||

चतुर्वक्त्राश्चतुर्बाहु कृष्णवर्णा महाबला |
ध्वजाभयाक्ष मालाब्जा शान्ति सर्वोपवीतिनीम् || ७ ||

|| शान्त्यतीतकलाध्यानम् ||

शुद्धस्फटिक सङ्काशा पञ्चवक्त्रा चतुर्भुजा |

प्. ३)

पाशाभयाक्ष मालाब्जा शान्त्यतीता वरप्रदा || ८ ||

|| तत्त्वानान्ध्यानम् ||

क्ष्मातत्त्वं सुपीताभञ्चापाकारं जलं सितम् |
रक्तं त्रियश्रं वह्न्याख्यं कृष्णो वायुषडाश्रकम् ||

सितं सुलक्तं व्योमाख्यं गन्धपीतो रस स्थितः |
रूपरक्तं ततस्पर्शं कृष्णश्शब्दसितप्रभः ||

शष्पवर्णमुपस्थञ्च पायवाख्यं पीठसन्निभम् |
पाद श्यामप्रभः पाणिः पीताभो अप्रभा तु वा ||

नानावर्णा निभाकाशा जिह्वा रक्ता तथैव चा |
मृत्त्वक्श्रोत्र त्रियं कृष्णं मनोव्यामिश्रवर्णकम् ||

अहङ्कारस्तु रक्ताभो बुद्धिं काशीश सन्निभम् |
गुणाख्यमिन्दु नीलाभं व्यक्तं रक्तं तथैव च ||

रागो रक्तो नियत्याख्यं नीलं विद्येन्दुकोपभा |
कालाख्य मिश्रवर्णं स्यात् कालाख्यं नीलसन्निभम् ||

हरितालप्रभामाया विद्या रक्तेश्वरस्थितम् |
स्फटिकाभन्तु सादाख्यं शक्तितत्त्वं सितप्रभम् ||

शुद्धस्फटिकसङ्काशं शिवतत्त्वं प्रकीर्तितम् |
सर्वं व्योमादिकं व्यक्तं क्ष्मादेशकारभाक् स्मरेत् || ९ ||

प्. ४)

|| भुवनानान्ध्यानम् ||

काला कलाद्यानन्ताद्या भुवनाख्या रविप्रभा |
सूक्ष्माद्यष्टौ तु नीलाभा निवृत्ताद्यास्थितप्रभाम् ||

चतुर्भुजास्त्रिणेत्राश्च जटामकुटमण्डिताः |
कपालाक्षाधरादक्षे शूलवज्रधरस्तथा || १० ||

|| वर्णाध्यानम् ||

आकाशं श्वेतवर्णं स्यादकाराद्यं सुनीलकम् |
कादिक्षान्तात्मकं रक्तमकारादीं प्रभामता || ११ ||

|| पदाध्यानम् ||

व्योमव्याप्यादिकं सर्वं सान्निध्यन्नाम पश्चिमम् |
पदं रक्तप्रभं ब्रह्म विष्णुरुद्र पदादिकम् ||

नववर्णनीलसङ्काशं शब्दशब्दादिशंसितम् |
ईशानाद्यास्तु ये मन्त्रा वर्णास्ते वक्ष्यमाणवत् || १२ ||

|| सन्ध्याध्यानम् ||

ब्रह्माणि वैष्णवी रौद्रीं रक्तां शुक्लां सितेतराम् |
प्रातमध्याह्नसायाह्ने सन्ध्यान्ध्यायेदनुक्रमात् || १३ ||

|| ब्राह्मीध्यानम् ||

रक्तभूषाम्बरां र - कितेम्बरे || १४ ||

प्. ५)

|| वैष्णविध्यानम् ||

शुक्लां शुक्लां - सर्वभूषणाम् || १५ ||

|| रौद्रीध्यानम् ||

नीलोत्पलदला - कर्मणाम् |

तत्प्रभामण्डलाम्भोग प्रविष्टां स्वतनुं स्मरेत् |
ज्ञानीनां परमा सन्ध्या चतश्रो हृदयातुरः ||

एकैवानेकतां याति शिवशक्तिरपाथितः |
मृणालतन्तुवत्तन्वि रक्तशुक्लास्सितेतराः ||

कुर्याद्वारूपकृष्णावा या निशीते विभाव्यते |
हृद्विन्दुं ब्रह्मरन्ध्रेषु परेचैता स्थिताः क्रमात् ||

तिस्रस्सत्त्वादि संयुक्ताः चतुर्थी गुणवर्जिता |
सूर्यचन्द्रसमारक्तौ द्वे सन्ध्ये प्राणयोगिनः ||

शिवबोध परा या तु सा सन्ध्या परमोच्यते |

|| गायत्रीध्यानम् ||

तप्तकाञ्चनवर्णाभां स - करैः |
सर्वानेतान्परित्यज्य देवान्ब्राह्मपुरोगमान् |
आराधयेद्विरूपाक्षमादित्यान्तरवर्तनम् ||

|| दण्डिध्यानम् ||

प्. ६)

दण्डिर्द्वा - त्यसौ |

|| पिङ्गलध्यानम् ||

पिङ्गलो वामपार्श्वे तु प्रतिहारस्य दण्डवान् |
कृष्णवर्णकरं यद्वत् द्रुमदण्डश्च वामतः ||

|| गणपतिध्यानम् ||

रक्तपद्मा - शिवम् |

|| गुरुध्यानम् ||

जटामकुटशो - गुरुं परम् |

|| प्रभूतध्यानम् ||

आसनं कल्पयेत् पश्चात् सिंहपीठोर्ध्व पङ्कजम् |
प्रभूतं मध्यमे न्यस्य चतुरश्रं समस्तधृक् ||

|| विमलादिध्यानम् ||

विमलं सारमाराध्यं सुखं परमपूर्वकम् |
आग्नेयादिषु कोणेषु सिंहपादाकृतं स्मरेत् ||

|| पद्मासनध्यानम् ||

तन्मध्ये पङ्कजं रक्तं अष्टदिक्दलशोभितम् |

|| दीप्तादिध्यानम् ||

केसरेषु च दीप्तादि शक्तिरष्टौ प्रकल्पयेत् |

प्. ७)

पूर्वादीशानपर्यन्तं मध्येस्युस्सर्वतो मुखाः ||

दीप्तदीपशिखाकाराधा - षणाः |

|| आदित्यध्यानम् ||

धवलाम्भोरुहा * * * * * * * * ससम् |

|| हृदयादि ||

सौम्यानिर * * * * * * * * * भावयेत् |
विद्युत् पुञ्जनिभञ्छास्त्रं उग्रदंष्ट्रकरालिनम् |

|| सोमानि ||

सोमं कुमुद * * * * * * विकृत्याननम् |

|| तेजश्चण्डध्यानम् ||

चण्डं रक्तकरालस्यमब्जाभयकरद्वयम् |
दंष्ट्राकरालवदनं जटिलं रक्तवाससम् ||

दधानं टङ्कमम्भोजतेजश्चण्डेश्वरं स्मरेत् |

|| गणपति ||

लम्बोदरं * * * * * * * * * * मीडे |

|| सरस्वति ||

शुक्लां शुक्लां * * * * * * * * * * 
स्वतीम् |
वामदक्षिण हस्ताब्जा * * * * * * श्रियम् |

प्. ८)

|| नन्दि ||

रक्तं त्रिणे * * * * * * * * * * 
श्वरम् ||

|| गङ्गा ||

मकरासन * * * * * * * * * वीणीम् |

|| महाकाली ||

कृष्णं त्र्यै * * * * * * * * * * 
* ननम् |

|| यमुना ||

श्यामां * * * * * * * * * * * 
* वदेत् |

|| अस्त्रायद्वारपालः ||

चतुर्भुजञ्चतुर्वक्त्रं प्रदीप्ताग्नि समप्रभम् |
वरदञ्च गदाशक्तिं अभयं शूलमेव च ||

विभ्राणन्देहलीमध्ये अस्त्रराजमनुस्मरेत् |

|| वास्त्वधिपतये ब्रह्मा ||

हंसस्थं * * * * * * * * * * * 
ण्डुलुम् |
गणेशं वायुदिग्भागे प्रोक्तरूपमथोत्तरे ||

उक्तरूपं महालक्ष्मीं ईशाने गुरुवर्धनीम् |

|| आधारशक्तिः ||

अधः कूर्मशिलासीनां क्षीरो * * * रूपिणीम् |

प्. ९)


|| अनन्तासनम् ||

पृथ्वीं  कुन्दं * * * * * * * * * * 
कूलम् |
अनन्तासनमेवोक्तं हरितालञ्च मुद्भवम् |

|| अनन्तः ||

तन्मध्यगमनन्तेशं विभुं व्याप्य स्थितं ततः |
श्वेतञ्चतुर्मुखञ्चाष्टभुजद्वादशलोचनम् ||

चतुर्थम्मण्डलेशोक्त भूम्याधारमनुस्मरेत् |

|| धर्मादि ||

तस्य प्रभूतधर्माद्या चतुष्कोणस्तु पातुकाः |
सिंहाकारा स्थितार्कांशु पीतकृष्णनिभाः शुभाः ||

अन्योन्य वीक्षणा सिंहैरनेकै परिवारिताः |
दंष्ट्राकरालवदनस्त्रिनेत्रा भीमविग्रहाः ||

कृतत्रेतादिरूपेण शिवस्यानपादुकाः |
आग्नेयादीशपर्यन्तं कोणेषु च यथा क्रमम् ||

|| अधर्मादिः ||

अधर्माज्ञान वैशानैश्चर्याख्यानि तानि तु |
चित्रवर्णस्वरूपाणि दिक्षुकात्राणि कल्पयेत् ||

कृष्णं श्वेतं पू * * * * * * * * रूपिणः 
|

प्. १०)

अधश्वदनमूर्ध्वे च रक्तशुक्लां विचिन्तयेत् |
नै-ऋत्यामीशदिग्भागे माया विद्यात्मकं परम् ||

|| पद्मासनम् ||

माणिक्क - अग्रे मुक्तावलीयुतम् |
विद्येश्वरोत्पलदलं शुक्लविद्यात्म पङ्कजम् ||

तप्तचामि * * * * * * * * पूजयेत् ततः |

|| वामादिशक्तिः ||

उद्यद्दिनकराभासा * * * * कराम्बुजाः |
वामादिशक्तयश्चाष्टौ केसरेषु च पूर्वतः ||

गोक्षीरधवलां शक्तिं कर्णिकाम्मनोन्मनीम् |
दलाग्रवृन्ते - सूर्यमण्डलं श्वेतं भास्करम् ||

ब्रह्मावत् * * * * * सूर्यमण्डलमध्यगः |
केसराग्रे तु सोमस्य मण्डलं श्वेतभास्वरम् ||

विष्णुश्चतु * * * * सोममण्डलमध्यगः |
कर्णिकाग्रे स्मरेद्रुद्रं मण्डलं रक्तभास्वरम् |
अग्निमध्ये स्थितं रु * नागयज्ञोपवीतिनम् ||

क्षीरश्रोणि निभंमध्ये कर्णिकां कुटिलात्मिकाम् |
शक्तेश्च मण्डलासीनं * * * * * * श्छदम् ||

प्. ११)

|| शिवासनम् ||

क्षित्यादि कुटिला प्रान्तमेवव्याप्तिकमासनम् |
शक्तिं शिवासनन् ध्यायेत् सूर्यकोटिसमप्रभम् ||

द्विशल्या सपदा विष्ठामुद्यद्दिनकरप्रभम् |
शिवमूर्तेः - मूर्तिं विभागरहितां लिङ्गभागे विभावयेत् ||

|| अष्टत्रिंशत्कलै ||

ईशानमूर्धा पुंवक्त्रो घोरहृत् गुह्यवामकः |
सर्वाङ्गं सिद्धये सद्यः कलाभेदेन कल्पयेत् ||

शशिन्यादि कलापञ्च ब्रह्माद्याश्चैव मूर्तये |
शक्तयो भीतिवरदाः पाशाङ्कुशधरास्तथा |
शशिनीचोर्ध्व * * * * * * निष्कलश्शिवः ||

क्षित्यादिकुटिला * * * * * * * भि करैः |
खड्गखेटधनुर्बाण खट्वाङ्गं नृकपालकम् ||
कुण्डिकामक्षमालाञ्चावरञ्चाभयमेव च ||

बिभ्राणन्दक्षिणे वामे पाणिभिः परमेश्वरम् |

अथवा

दक्षिणे परशुं खड्गं त्रिशूलं वज्रपावकम् |
वामभागेऽभयं घण्टां नागं पाशं तथा कुशम् ||

प्. १२)

वह्निसंहारिणी शक्तिः पाशानां भस्मसात्करि |
प्रकाशिका पदस्थानां महामायोर्ध्ववर्तिनाम् ||

नागोपहृष्यताशक्तिः सर्वेषाञ्च विदारिका |
पाशां पाशत्रियं विद्यान्मया कर्ममलाह्वयम् ||

घण्टानादात्मकं रूपं मन्त्रविग्रशोधकम् |
अभयं सर्वलोकानां शक्तिर्वै परिपालिनी ||

यद्भोगेप्यात्मनः प्राप्तिः तत्रैवनियमोऽङ्कुशम् |
एवं भूतस्वरूपाणि रूप्यन्ते चार्ययात्मभिः ||

आयुधैर्हस्त * * * * * * * * तान्त्यजेत् |
एवं विद्यात्मकन्देहं लिङ्गरोहे तु संस्मरेत् ||

|| नेत्रम् ||

नेत्रञ्च साभिधेयञ्च मूलवेष्ट च कुण्डनम् |

|| ईशानम् ||

स्फटिकाभं जग * * * * * * * * णिनम् | 

|| तत्पुरुषम् ||

पीताम्बरो * * * * * * * * * मौलिनम् |

|| अघोरम् ||

त्र्यक्षं मौलीन्दु * * * * * * विकृताननम् |

प्. १३)

कपालमालाभरणं अघोरं सर्वकामदम् |

|| वामदेवम् ||

वामं रक्तं सु * * * * * * * * धारिणम् |

|| सद्योजातम् ||

सितस्रुक् गन्धपुष्पाड्यं सि * * * * * * * |
सद्योजातं सितास्यैकं वरदाभयपाणिनम् |
यद्वेशानादिकान् पञ्चसु स्थितान् सौम्यदर्शनात् ||

कालाकृतीन्वसुकरान् दिग्स्नान्सर्वभूषणान् |
यद्वा - वामे नागाक्षसूत्रे च नीलाब्जं बीजपूरकम् ||

शूलाभयवराच्छक्ति सव्यैर्धारयतः करैः |
अरुणाभं सुरन्नेत्रं दृक् क्रिये चात्मकं विभोः ||

त्रितत्त्वरूपं वह्न्यादि मण्डलत्रितयाश्रयम् |
हृदाद्यङ्गोक्त वदनं करधार्यादि संयुतम् ||

एकास्य वा त्रिशूलाभि हस्तं योगशिवोक्तितः |

|| हृदयादि ||

हृदयाचन्द्रसंकाशं शिरश्चामीकरप्रभम् |
शिखां सिन्धूरवर्णाभं कवचं शृङ्गभास्वरम् ||

पद्मासनस्था नर्केन्दु जटामकुटधारिणम् |

प्. १४)

त्रिणेत्रांश्च चतुर्बाहून् सर्वाभरणभूषितान् |
शिवस्याभिमुखान् शक्तिः शूलाभय करान्वितान् ||

चतुर्वक्त्रानथास्त्रञ्च दंष्ट्रिणं पिङ्गलप्रभुम् |
हृदाद्यनेकवत्क्रान्वा वरदान भयप्रदान् ||

त्रिशूलाब्ज धरान्वाऽपि मनसैवं विभावयेत् |

|| अस्त्रम् ||

विद्येशाद्यास्सितवर्णः कृष्णरक्तेन्दुसन्निभाः |
चन्द्रपीतारुणाल्याग्निसन्निभा हृदयादयाः ||

पञ्चवक्त्रन्दशभुजं शूलभित्यासि साधकम् |
रुद्राक्षं दक्षिणे वामे गन्धिका च पटङ्ककान् ||

श्वराब्जेद्ववहन्तञ्च प्रतिवक्त्रन्त्रिलोचनम् |
द्विरष्टं वत्सराकारं सर्वाभरणभूषितम् ||

वक्त्रास्यं भीषणाकारं वृक्ताक्षं दंष्ट्रयान्वितम् |

|| अष्टविद्येश्वरः ||

विद्येश्वराश्चतुर्वक्त्रा हारवद्दशबाहवः |
खण्डेन्दुमौलयस्सर्वे पद्मस्था विविधायुधः ||

खड्गखेटधनुर्बाण कमण्डल्लक्ष सूत्रिणः |
वराभय करोपेताशूलपङ्कज पाणयः ||

प्. १५)

हेमाग्नेनीलशृङ्गेन्दु सिंहरक्तासितां क्रमात् |
विद्येश्वराः कुकुद्वर्णाः प्रबद्धाञ्जलि पाणयः ||

एकानना जटायुक्ता ध्येयाः पूर्वादिषु क्रमात् |
त्रियक्षा शक्तिशूलाढ्या चन्द्ररेखावतंसकाः ||

|| नन्दि ||

रक्तोनन्दि * * * * * * * * * कन्वितः |

|| महाकालः ||

त्रिणेत्रः पीन * * * * * * * * * करैः |

|| भृङ्गि ||

निर्मांसविग्रहो भृङ्गि * * * * * तत्परः |
त्रिणेत्रो वा * * * * * * * * * * * 
कः |

|| वृषभः ||

वृषो वृषाकृतीस्त्रै * * * * * * * * लः |
आधारभूतो विज्ञेयस्तीक्ष्णशृङ्गोमहाबलः |

|| स्कन्दः ||

चतुर्भुजो * * * * * * * * * * * 
तः |

|| देवि ||

सिंहोपरि * * * * * * * * * * * ता 
||

प्. १६)

|| चण्डेश्वरः ||

चण्डेश्वरञ्चतुर्वक्त्रं * * * * * * * कः |
विमान * * * * * * * * * * * 
* तः |

|| इन्द्रः ||

ऐश * * * * * * * * * * * * 
* येत् |

|| अग्निः ||

सप्तार्ची * * * * * * * * * *सनम् |

|| यमः ||

कृतान्तं * * * * * * * * * * * 
त्पतिम् |

|| नैऋति ||

शक्तनेत्रं श * * * * * * * * *श्वरम् |

|| वरुणः ||

नागपा * * * * * * * * * * * 
शनम् |

|| कुबेरः ||

कुबेरं * * * * * * * * * * * 
* * रेत् |

|| ईशानम् ||

ईशानं प्र * * * * * * * * * * चनम् 
|

|| ब्रह्मा ||

प्. १७)

पीतं पीनञ्चतु * * * * * * * मण्डलुम् |

|| विष्णुः ||

विष्णुश्चतुर्भू * * * * * गरुडासन स्थितः |
वज्रम् - वज्रन्तु * * * * * * दिशि पूजयेत् |

|| शक्ति ||

शक्तिञ्च * * * * * * * * * * * 
श्रये |

|| दण्डम् ||

दण्डञ्च * * * * * * * * * * * 
चतम् |

|| खड्गम् ||

नै-ऋत्यां * * * * * * * * * * 
* * नम् |

|| पाशम् ||

नाल्यधो * * * * * * * * पश्चिमादिशि |

|| ध्वजम् ||

प्रपद्ये * * * * * * * * * * * 
भुजम् |

|| गदा ||

कन्या * * * * * * * * * * * * 
स्थितम् |

|| त्रिशूलम् ||

त्रिशूलं * * * * * * * * * * * 
स्थितम् |

प्. १८)

|| पद्मम् ||

शङ्खाभं * * * * * * * * * * 
* * नम् |

|| चक्रम् ||

शतारचक्रं हृत्मूर्ध्नीं सक्रश्यामगलेबरम् |
चक्रन्तु पुरुषाकारं वन्दे चक्रन्नमाम्यहम् ||

सर्वाण्यञ्जलि हस्तानि पद्महस्तानि पूर्वतः |
वज्राद्यङ्कितशीर्षाणि भावयेत् पञ्चमं व्रतम् ||

अव्यक्ते मुखलिङ्गे च विशेष कश्चिदुच्यते |
अनन्ताद्या दलाग्रेषु पीठकर्णे गणेश्वराः ||

पीठपादे तु लोकेशातदस्त्राणि शिलोपरि |
पूज्यान्यावरणोपेतं स्वस्वव्याप्ति विभेदतः ||

श्रीमद्देशिक पादेभ्यो सशक्तिभ्यो नमोनमः |
सदा पक्वात्मसंबोध कारणेभ्यो नमोनमः ||

विद्यापीठमशोद्ध्यादौ नहविश्व विज्ञानप्रदमीश्वरम् |
विद्यापीठस्थमावाह्य मनोवाग्विग्रहैन्नमा |

|| वागीश्वरि ||

देवीमावाहयेद्वि * * * * * * * त्रियाम् |
तद्वागीश्वरन्तत्र सम्भूतशिवपावकम् ||

प्. १९)

|| शिवाग्नि ||

सितपद्मासनासीनं चतुर्वक्त्रञ्चतुर्भुजम् |
लम्बकूर्चं ब्रह्ममूर्तिं जटामकुटशेखरम् ||

स्रुक्कमण्डल दण्डाक्षं मलाव्यग्रकराम्बुजम् |
यद्वा - सचरक्ततनुस्त्रैक्ष शिवायुधभुजान्वितः ||

|| शिवाग्निवागीशि ध्यानम् ||

तस्थं हविर्भोगपरं सदा सर्वेष्टतं शिवम् |
आश्रयाशनिभं वन्दे बलिदेवात्यथोक्तवत् ||



|| शुभमस्तु ||

|| षोडशविग्रहम् ||

सोमास्कन्देश्वरञ्चन्द्रशेखरं वृषवाहनम् |
नटेश्वरं तथा गङ्गाधरञ्च त्रिपुरान्तकम् ||

कल्याणसुन्दरञ्चार्धनारि पाशुपतन्तथा |
कङ्कालं केशवार्थञ्च भिक्षाटनमतः परम् ||

चण्डेशानुग्रहञ्चैवा दक्षिणं कालनाशनम् |
लिङ्गोद्भवञ्च मूर्तीनां भेदाष्षोडशविग्रहाः ||

|| सोमास्कन्दध्यानम् ||

दक्षालम्बित वामनिद्रितपदं कृष्णं मृगञ्चाभयं -

प्. २०)

टङ्कञ्चादधतं वरञ्छकटकं बिभ्राणकं वामके |
वामालम्बितनिद्रितान्य पदयादेव्यायुतं मध्यतः |
स्कन्देनाब्जकरद्वयेन सहितं सोमं गुहेशं भजे || १ ||

|| चन्द्रशेखरध्यानम् ||

विपुलवदननेत्रं सौम्यशृङ्गारभावं- 
अभयवरदहस्तञ्चन्द्रबिम्बाङ्गमौलिम् |
ऋजुतनुसमपादं स्थानकं विद्रुमाभं-
परशुहरिणधारिं पद्मपीठोपरिस्थम् || २ ||

|| वृषारूढध्यानम् ||

सव्ये स्याद्वक्त्रदण्डान्वितकटककरेगोपतेर्मस्तकस्थे-
वामे स्यार्धञ्च वक्ष्ये परकरयुगले टङ्ककृष्णन्दधानम् |
पृष्ठस्सोक्षं प्रसन्नं त्रिनयनसहितं बद्धवेणीकिरीटं-
वामे गौर्यासमेतं विजतगिरियुतं तं वृषारूढमीशम् || ३ ||

|| नटेश ध्यानम् ||

एकास्यन्तु चतुर्भुजन्त्रिणयनं वामे च दुत्तूरकं-
चन्द्रं पत्रशिखिप्रसारितकरमूर्ध्वं पदम्मुञ्चितम् |
वामे स्वस्तिक कुण्डले डमरुकं गङ्गाभये बिभृतं-
वन्दे कीर्णजटं नटेशमनिशाभस्मारदेहस्थितम् || ४ ||

प्. २१)

|| गङ्गाधरध्यानम् ||

देव्यालिङ्गित वामहस्तमनघं विन्यस्य सव्यं करं
देव्यास्तच्चण्डिके प्रियं सुवचनं जल्पन्तमारात्सितम् |
सव्येनोपरि योजयन्तममलां गङ्गाञ्जटाग्रे भृशं
वामे कृष्णमृगीधरं पशुपतिं गङ्गाधरेशं भजे || ५ ||

|| त्रिपुरदहनध्यानम् ||

प्रहसितवदनैकं सूर्यकोटिप्रकाशं
करतलधृतकृष्णा टङ्ककोदण्डबाणम् |
त्रिपुरदहनमीडे चोर्ध्वगाङ्घ्रिन्तु सव्येव्य-
स्थित पदपरमेशं चन्द्रचूडन्त्रिणेत्रम् || ६ ||

|| कल्याणसुन्दरध्यानम् ||

कुन्दाभन्तरुणेन्दु चूडमकुटं कृष्णंवरंवामके-
दक्षालम्बि पदा तथा गिरिसुता हस्ताम्बुज बिभृतम् |
टङ्कञ्चोर्ध्व करेधृतं स्वपुरतः पद्मोद्भवेनाश्रितं
वामे विष्णुसमाश्रितं स्मितमुखं कल्याणदेवं भजे || ७ ||

|| अर्धनारीश्वर ध्यानम् ||

पुंस्त्रीरूपधरं तनौ शशिजटाटङ्कारुणाभाफणि-
व्याघ्रत्वग्वसन प्रकोष्ठ वृषभाव क्राङ्घ्रिगं दक्षिणे |

प्. २२)

वामे श्यामवरोत्पलालककुक्षौमर्जुपादाम्बुज##-

|| पाशुपतध्यानम् ||

वक्रालकं रक्ततनुन्त्रिणेत्रं शूलाभयं वै डमरुञ्च वामे |
बिभ्राणमेवं शशिखण्डचूडं वामेकरे पाशुपतास्त्रयुक्तम् ||

सव्येऽर्जुनञ्चाञ्जलि हस्तयुक्तं अनुग्रहन्तद्दृढ भक्तियुक्तम् 
अस्त्रेणकोट्यार्क निभेनतेन वन्देनिशं पाशुपतेशमीशम् || ९ ||

|| कङ्कालध्यानम् ||

रक्ताभं स्मितमिन्दुवक्त्रमकुटं वामे तु दोर्दण्डके-
त्रैक्षं वेदकराम्बुजं शतधृतेः कङ्कालवीणाधरम् |
सव्ये यष्टिधरं परे डमरुकं सव्येपसव्ये क्रमात्-
टङ्कं कृष्णमृगं दधानमनिशं कङ्कालदेवं भजे || १० ||

|| हर्यार्थध्यानम् ||

सव्याङ्गे विद्रुमाभं शशिधरमकुटं भस्मरुद्राक्षभूष्यं 
टङ्काभित्योस्समेतं निटिलगनयनाढ्यन्तरक्षुत्वगाढ्यम् |
वामाङ्गे श्यामलाभं मकुटगिरियुतं पीतवस्त्राभिशोभं 
बिभ्राजत्पाञ्चजन्यं वरदकरयुतं नौमिहर्यर्थदेवम् || ११ ||

प्. २३)

|| भिक्षाटनेश ध्यानम् ||

शुक्लाभं शुभलोचनं डमरुकं दूर्वाङ्कुरन्दक्षिणे-
वामे शूलकपालसंयुतकरं सत्पातुकं पातयोः |
बिभ्राणञ्च जटाधरं शशिधरं दक्षे मृगं वामके
भूतं यानगुणेन संयुतमहं भिक्षाटनेशं भजे || १२ ||

|| चण्डेशानुग्रह ध्यानम् ||

त्र्यक्षं चन्द्रार्धचूडं स्फटिकमणिनिभं टङ्ककृष्णन्दधानं- 
सव्येलम्ब्यङ्घ्रिशोभं शयितपरपदं पद्मपीठोपरिस्थम् |
हस्ताभ्यां पुष्पमालां सहयुतगिरिजं धारयन्तं वृषस्थं-
सच्छत्रं चण्डकणे सुखरविनुतं चण्डनाथ प्रसादम् || १३ ||

|| दक्षिणामूर्ति ध्यानम् ||

पादेनाक्रम्यभूतं तदुपरिगुणितं पादमेकन्निधाय
व्यालं व्याख्यानमुद्रां हुतवहकलिकां पोस्तकं हस्तपद्मे
नित्यं मे माञ्चतुर्भूः स्फुरतुममगुरो दक्षिणामूर्तिरीशः || १४ ||

|| श्रीकालनाथध्यानम् ||

संविभत्परशुञ्च शूलममलं पाशं त्रिभिः पाणिभिः
त्वन्यं वामकरेण संप्रकटयन् गौर्येनिज प्राभवम् |

प्. २४)

किञ्चित्कुञ्चित वामपादममलं ध्वस्ताशुमाल्याकुजं-
सेव्या विक्षति देवतार्चितपदं श्रीकालनाथे शिवम् || १५ ||

|| लिङ्गोद्भवध्यानम् ||

देवं गर्भगृहस्य मानकलितं लिङ्गजटाशेखरं
कट्यासक्तकरञ्च वामनिकरे कृष्णं मृगञ्चाभये |
सव्ये टङ्कममेय पादमकुटं ब्रह्माच्युताभ्यां युतं
रुध्याधस्थित हंसकोलममलं लिङ्गोद्भवं भावयेत् || १६ ||

|| षोडशग्रहध्यानं समाप्तः ||


|| देविध्यानम् ||

इन्दुनिभवेद करवह्निनयनं स्यात्
पङ्कजवराभय जपाक्षवलयुक्तम् |
अङ्गहिमभूषण विचित्रवदनं स्यात्
तुङ्गमकुटोज्ज्वलमनोन्मणि स्वरूपम् || १ ||

श्यामान्द्विनेत्रान्द्विभुजान्त्रिभङ्गीं
सव्यापसव्य स्थित कुञ्चिताङ्घ्रीम् |
नीलोत्पलं वा कटकस्तनौ च लम्बन्यहस्ता परमेश्वरी च || २ ||

|| पुनरपि ||

श्यामामुत्पल धारिणीं मणिलसत्ताटककर्नोज्वलां

प्. २५)

अक्षाशस्त्र विशारणीं कलवरां कल्हारहस्तार्जनीम् |
रक्तास्यां सुविलासनीं वशकरां राजीवनेत्रार्जिनीं 
गायत्रीं शिवकामकोष्ठनिलयां नृत्तेश्वरस्यप्रियाम् || ३ ||

|| पुनरपि ||

शम्भुशक्ति समभङ्गमुच्यते तद्विनेत्र प्रकृतिञ्च सुस्थलम् |
लम्बमेव करदक्षिणोत्पलं लज्यभावमनसारवक्त्रकम् || ४ ||

|| वर्धनि ध्यानम् ||

द्विनेत्रां श्वेतवर्णाभां चतुर्भुजसमन्विताम् |
करण्डमकुटोपेतां हारकेयूरभूषणीम् ||

वलयेरङ्गुलिश्चैव यज्ञसूत्रोत्तरीयकैः |
स्तनौ तु कुङ्कुमालिख्यां कर्णे वा वदनार्चिताम् ||

पाशाङ्कुशधरञ्चैव वरदानभयप्रदाम् |
एवन्ध्यात्वा महादेवीं वर्धनीं तोयमध्यमे ||

विन्यसेद् गन्धपुष्पाद्यैः अर्चयेत्तु नमाम्यहम् || ५ ||

|| षट्भुजदेविध्यानम् ||

श्यामवर्णत्रिवक्त्रेण चामिक्षाषट्भुजन्तथा |
सर्वाभरणभूष्येण सौभाग्यन्तु द्विपादुकम् ||

दाडिमी फल पद्मेन वामसव्येन धारिणम् |

प्. २६)

अक्षमालाञ्च पाशञ्चा अभयं वरदं तथा |
इत्येव ध्यानरूपन्तु अर्चनेन नमाम्यहम् || ६ ||

|| नटेशदेवि ध्यानम् ||

द्विभुजाञ्चारुवदनां नेत्रद्वयसमन्विताम् |
करण्डमकुटोपेतां श्यामनीलाल कान्विताम् ||

नितम्बस्तन विस्तीर्णां प्रासाद्यैक करान्विताम् |
दक्षिणोत्पल करान्देवीं सर्वाभरणभूषणीम् ||

दुकूलवसनान्देवीं बिल्वमालाविभूषिताम् |
श्वेत पद्मासनासीनां देवीन् ध्यात्वा नमाम्यहम् || ७ ||

|| देवी ||

सिंहोपरिस्थिता पीता शूलादर्शकरद्वये |
करण्डमकुटा देवीं मुक्तादिभिरलङ्कृताम् ||

सर्वालङ्कारसंयुक्तां ध्यात्वा देवीं नमाम्यहम् || ८ ||

देवी-

रक्तपद्मासनासीनां श्वेतवर्णस्मिताननाम् |
एकवक्त्रं चतुर्हस्तां किरीटमकुटोज्ज्वलाम् ||

पाशाङ्कुशधराञ्चैव वरदामभय प्रदाम् |
नितम्बस्थ न संयुक्तां मुक्ताहार विभूषिताम् ||

देवासुरमहं वन्दे ऋषिपत्नी सुपूजिताम् |
एवन्ध्यात्वा महादेवी ध्यात्वा मन्त्रेण पूजयेत् || ९ ||

देवी-

शुद्धस्फटिकसंकाशं ध्यायेद्देवीं मनोन्मनीम् |

प्. २७)

चतुर्भुन्त्रिणेत्रञ्च नीलालक विभूषिताम् |
सुस्मिताञ्चारुवदनां पाशाङ्कुशधरं भजे || १० ||

|| कुक्कुटयालि मनोन्मनिध्यानम् ||

देविशिरदक्षिणमथोक्त सुपादं
गोमुखमयान्तकृतवारिभुजयुग्मम् |
योनिगतमर्घ्य सहहं सितसुलिङ्गं
स्थापित सदाशिवमनोन्मनिस्वरूपम् || ११ ||

प्राणशक्ति ||

रक्ताञ्च रक्तबोवेर विदलकमलेऽभ्यन्तरे सन्निविष्ठं
रक्ताम्भीमोष्ठं स्मृतितसुलवहः स्मेल पक्षन्त्रिणेत्रम् |
बीजापूरेक्षु पाशाङ्कुर धनु च शरष्षट्कपालानुहस्ते
बिभ्राणां बालताङ्गीं सकलसुमहींप्पाणशक्तिं नमामि || १२ ||

रक्ताम्बोरक्तबोधोलसदरुणदलैजातिरूढोकराब्जैः 
पाशंकोदण्डमिक्षुर्भुवमसिमपरेप्याङ्कुशं पञ्चबाणात् |
बिभ्राणात् सृक्कपालन्त्रिणयन सहितां पीनवक्षोरुहाढ्यां
देवीं बालार्कवर्णां भवतु सुखकरी प्राणशक्तिः परान्नः || १३ ||

|| चतुर्भुजदेवि ||

चतुर्भुजे चन्द्रकलावतंसे कुचोन्मते कुङ्कुमरागशोणे |

प्. २८)

पुण्ड्रेक्षु पाशाङ्कुश पुष्पबाणे हस्ते नमस्ते जगदेकमातः || १४ ||

|| वागीश्वरी ||

वागीयागेश्वरञ्चैव बिन्दुनाद स्मृतिस्थितम् |
बिन्दुवागीश्वरं प्रोक्तं नादं वागीश्वरन्तथा ||

पञ्चवक्त्रन्त्रिणेत्रञ्च चतुर्हस्तद्विपादकम् |
श्वेतवर्णमिति ज्ञेयं अभयं वरदन्तथा ||

अक्षमालाञ्च वामेन दक्षहस्तेन कूर्चकम् |
वागीश्वरीणमेवोक्तं वागीशञ्च ततः परम् || १५ ||

|| अष्टभुजदेवि ||

धवलवर्णशरीरसुयौवनं द्विकुचमुन्नतहारभूषणीम् |
शशिकलाधरवक्त्रभुजाष्टकीं मणिकिरीट विराजितशोभिनीम् ||

अभयमङ्कुश पाशगदाधरि अनलनाग जपाक्षपरायणि |
कनकरत्नविकर्ण सुकुन्दली रजनिवस्त्रसुपद्मसुखासनी ||
ऋयतु शङ्करवामनिवि भवतुशङ्करपादनमाम्यहम् || १६ ||

आरुणाभान्त्रिणेत्रां मणिमकुटवतिं रक्तताटक रम्यां
हस्ताम्भोजेषु पाशाङ्कुशमधरधनुस्सावकैर्विस्फुरन्तीम् |
आपीनोत्तुङ्ग वक्षोरुहतट विलसत्तार हारातताङ्गीं
आसक्ताम्भोज हस्तारुणसुवसनामीश्वरीमाश्रयामि || १७ ||

प्. २९)

|| अन्नपूरणी ||

* * * ? हेमाभां वहतीं विलम्बितशिखां मुक्तेन्दु-
केशाम्बरीं मुक्ताहारविभूषितां कुचभरां कन्तास-
काञ्चीगुणाम् | देवीं दिव्यरसान्नपूर्ण चषकां मातान्नपूर्णेश्वरीम् || १८ ||

|| मनोन्मणि ||

उद्यद्दिनकराभासां * * * * मनोन्मनीम् || १९ ||

|| देविरूपम् ||

एकैकशक्तीपरमेश्वरी च भिन्नाश्चतुर्धाविनिभोगकाले |
भोगे भवानीवपुषे च विष्णुक्रोधेन काली महिषी च दुर्गी || २० ||

|| देवि ||

रक्तपद्मासनमध्यपीठिकां रक्तकुन्तलकर्णविपाटिकाम् |
रक्तवस्त्रसुधार सुवेष्टिकां रक्तपद्मदलवक्त्र सुकान्तिकाम् || 

रक्तपुष्पसुमालित शूलिकां रक्तचन्दनलेपित लेपितदेविकाम् || २१ ||

|| देवि ||

श्वेतवर्ण शरीरचकाशिनीं श्वेतवस्त्र सुधारविलासिनीम् |
श्वेतपुष्पसुहारविलोचनीं श्वेत पद्ममुखप्रकाशिनीम् || २२ ||

|| कामारि ||

कामारिवामां कमलासनस्थां काम्यप्रदां कङ्कणचूडहस्ताम् |

प्. ३०)

कदम्बपुष्पाप्रभशोभिताङ्गीं विलोकरक्षायतवक्षिषाङ्कीम् || २३ ||

|| देवि ||

शशिबिम्बमुखारविलासिनीमभयमङ्कुश पाशपरायणीम् |
द्विकुचमुन्नत हारप्रकाशिनीं मणिरत्नकिरीट सुधारिणीम् ||
जयशङ्करवाम निवासनीं जनरक्षणलोक प्रकाशिनीम् || २४ ||

|| मनोन्मनि ||

मनोन्मनि महादेवि शङ्करिभ्रमराम्बिका |
कालीकरालिकाङ्कालि कालाग्नि कामरूपिणी ||

कर्णहार किरीटाङ्गि कटकै कर्णकुण्डलि |
कपालबाणशूलाङ्गि वराभयगदाधरि ||

चक्रशङ्ख धनुरूपि खड्गपाशाङ्कुशोज्वलि स्वर्णवस्त्रषेष्टिसु 
पुमालिकेशिनि ||

सर्वालङ्कारशोभिन्यां शङ्करि प्राणनायकि |
सर्वलोकैकरक्षिण्यां शङ्करी च नमोनमः || २५ ||

|| सेनानीम् ||

पीतामुत्पधारिणीं शशिसुतां दिव्याम्बरालङ्कृतां
वामेलम्बकरां महेन्द्र तनयां मन्दारमाल्याधराम् |
देवैरर्चित वाचकां शशिमुखा देवेश वामे स्थितां 

प्. ३१)

सेनान्दिव्यविभूषणान् द्विनयनां देवीत्रिभङ्गीं भजे || २६ ||

|| सेनानि ||

दक्षिणे कुञ्चितं पादं वामपादं प्रलम्बितम् |
उत्पलं सव्यहस्तेन वामहस्तं प्रलम्बितम् ||

रक्तवर्णं विशालाक्षं किरीटमकुटोज्वलम् |
सर्वाभरणसंयुक्तं देवसेनास्वरूपकम् || २७ ||

|| योगिनी ||

योगिनी वामपार्श्वे तु कुङ्कुमाद्विभुजान्विताम् |
उत्पला सव्यहस्तेन लम्बितं कटकन्तु वा ||
पद्मासनसमञ्चैवा योगिनी ध्यानमाचरेत् || २८ ||

|| वल्लीश्वरीध्यानम् ||

श्यामामुत्पलधारिणीं मणिलसत्ताटङ्क कर्णोज्वलां
सव्येलम्बकरां किरीटमकुटोत्तुङ्गस्थनीं कञ्चुकम् |
अन्योन्यक्षणसंयुतां शरवणोद्भूतस्य सव्ये स्थितां कुञ्जामाल्यधरां 
प्रवालवदनां वल्लीश्वरीं भावयेत् || २९ ||

वल्ली-

कुञ्चितं वामपादन्तु सव्यपादं प्रलम्बिताम् |
सपद्म वामहस्तेन दक्षहस्त प्रलम्बितम् |
हेमवर्ण विशालाक्षं स्वर्णवर्णकिरीटिनम् ||

प्. ३२)

स्थनकञ्चुक संयुक्तं महावल्लि स्वरूपकम् || ३० ||

भोगिनी सव्यपार्श्वे तु रत्नवर्णसमन्विताम् |
कटिन्दक्षिणहस्तेन श्वेतपद्मन्तु सव्यके ||

पद्मपीठसमञ्चैवा सर्वाभरणभूषिताम् |
स्कन्दस्य कृतिराख्यातं वरुणीन्दुसमर्चयेत् || ३१ ||

|| वल्लीश्वरी ||

स्कन्दस्य दक्षिणे पार्श्वे वल्लिका श्यामला शुभाम् |
किरीटमकुटोपेतां द्विनेत्रं युग्मपाणिनीम् ||

पङ्कजं वामहस्तेन कुञ्चितं दक्षहस्तकम् |
प्रासार्ये सव्यहस्तेन सुस्थितं सव्यपादके ||

कर्णे कनकताटङ्गीं सर्वाभरणभूषिताम् |
श्वेत वस्तुपरञ्चैव श्वेतमाल्यारलङ्कृता ||

बद्धस्थ न द्वयोपेतां किञ्चित्प्रहसिताननीम् |
इत्येवन्ध्यानमेवोक्तं वल्लिकारूपमुच्यते || ३२ ||

श्यामवर्ण द्विनेत्रञ्च एकवक्त्रं द्विहस्तकम् |
नवरत्नकिरीटागं वामहस्तेन उत्पलम् ||

कटकन्दक्षहस्ते तु निरासेन सुधारुणाम् |
जाजि चम्पकमालायां सर्वाऽलङ्कारशोभिताम् ||

प्. ३३)

स्कन्दस्य दक्षिणे भागे वल्लिकाभावयेत्तथा || ३३ ||

|| सेनानि ||

द्विहस्तञ्च द्विनेत्रञ्च द्विपादमेकवक्त्रकम् |
मुक्तामणिकिरीटञ्च दक्षहस्तेन उत्पलम् ||

वामहस्तन्तु कटकं पीताम्बरसुधारिणाम् |
पारिजातोत्पलं माल्यां स्कन्दस्य वामपार्श्वयोः ||

ध्यात्वा सेनानिरूपन्तु अर्चयन्तु नमोनमः || ३४ ||

|| भद्रकालि ||

श्यामाङ्गां रक्तवस्त्रां ज्वलनशिखिभुजां अष्टदिग्वाकराभां 
शूलंभे तालखड्गां डमरुकविहिता वामहस्ते कपालम् |
अन्यद्घण्टार्ध्वखेटं हलञ्चलसहितं रौद्रभावन्त्रिणेत्रं 
चामुण्डारूपमेतत् त्रिभुवनममितं भद्रकालीन्नमामि || ३५ ||

महाकालिन्ध्यायेत् सर्वशत्रुघ्नं सर्वलोकैक पूजिताम् |
कालीकरालि सदनां कालीजीमूत सन्निभाम् ||

भीमदंष्ट्रो त्रिणेत्रांशे त्रिधिज्वालाशिखोपमाम् |
अष्टनागकृताकल्पां अष्टदिक्पूर्ण विग्रहाम् ||

त्रिभुजं सिंहवाहिन्यां एककुम्भस्तनावहिम् |
सहस्रभुजदण्डाद्यै सहस्रायुधशोभिताम् ||

प्. ३४)

विभूतिं किङ्किणी मालामापादस्थल लम्बिताम् |
समस्तशत्रुरुधिरामपनोन्मत्त पराशिवाम् |
परप्रयुधकामघ्निं परराज प्रदापरिम् ||

शूलं कपालपाशञ्च शत्रुप्राणापहारिणीम् |
एवन्ध्यात्वा महाकालिं जपेस्मिन् सन्निधिं कुरु || ३५ ||

|| कङ्कालदेवि ||

एकवक्त्रं त्रिणयनं जटाखण्डेन्दुमण्डिताम् |
शूलञ्च परशुञ्चैव हस्ते देव च धारिणीम् ||

अभयं वरदञ्चैव ध्यायेद्देवीं चतुर्भुजाम् |
हस्तिमालामुण्डमाला माला च नवरत्निकाम् ||

हट्टहास महाहासां स्मशानेशोषधारिणीम् |
भूतप्रेतपिशाचैश्च ब्रह्मराक्षसदानवीम् ||

कूंत्यामाण्डी च कूश्माण्ड सेव्यालक्षमहाबलाम् |
रक्तवस्त्रां रत्नवेषां महाशून्यकरां शिवाम् ||

परिचारकलक्षाद्यै महासंहारकारिणीम् |
एवन्ध्यात्वा महादेवीं मन्त्रनाम जजासुधिः || ३६ ||

|| रक्तसान्निध्यानामम् ||

एकवक्त्रन्द्विनयनं शूलटङ्कस्य धारिणीम् |

प्. ३५)

एकवक्त्रन्द्विनयनं शूलटङ्कस्यधारिणीम् |
रक्तास्यां रक्तदेहस्या रक्तमाल्यानुधारिणीम् ||

जटामकुटसंयुक्तं अट्टहासभयाननीम् |
पादादौ नवघोषञ्च पार्श्वकोटिगणाश्रिताम् ||

हस्तिमालामुण्डमाला सर्पमालासुधारिणीम् |
स्मशानभस्मभूषाङ्गीं सर्वराक्षस संहरिम् ||

तस्य भार्यारक्तवेषां रक्तवाससमन्विताम् |
अङ्गुलीभरणाघोरां अट्टहाससमन्विताम् ||

एवन्ध्यात्वा महादेवीं शत्रुसंहारकारिणीम् || ३७ ||

|| भद्रकालि ||

कालिञ्चतुर्भुजञ्चैव नीलवर्णस्वरूपिणीम् |
शूलं कपालहस्ताञ्चान्येडमरु पाशकम् ||

ऊर्ध्वकेशसमायुक्तां रौद्रदंष्ट्रभयानकाम् |
आसीनां वा स्थितां वाऽपि भद्रकालि स्वरूपकम् || ३८ ||

श्यामाभां रक्तवस्त्रां ज्वलितशिखिभुजां अष्टहस्ता-
कराब्जां शूलं वेतालखड्गं डमरुक सहितां वामभागे वहन्तीम् |
नागं पाशञ्चखड्गं अनलकरयुतं सव्यभागे वहन्तं 
चामुण्डीरूपमेतत् सकलवशिकरीं भद्रकालिन्नमस्ते || ३९ ||

प्. ३६)

|| रेणुकादेवि ध्यानम् ||

वामे शूलकपाल युग्ममितरे खड्गं गुणाडिंडिमं
बिभ्राणं करपङ्कजैस्त्रिणयनं नागाष्टभूषोज्ज्वलम् |
नानाकोटि युगान्तरुद्रसदृशीं नानाज्वलद्भूषणीं 
दक्षालम्बितवामनिद्रितपदां श्रीरेणुकामाश्रये || ४० ||

अरुणकिरणमाङ्गं अग्निकेशं करण्डं
डमरुक्त्रिशूलं खड्गहस्तं कपालम् |
अनलनयननागं वीरसिंहासनस्थं
अखिलभुवनमाता रेणुकादेवि मीडे || ४१ ||

रेणुकादेवि-

रक्तवर्णशिरखण्डखड्गिनी हस्तशूलकपाल डमरुगाम् |
शूलपाशमुसल खड्गधारिणीं रेणुकादेविमुपैमुपास्महे || ४२ ||

|| चामुण्डि ||

चतुर्भुजन्त्रिणेत्रञ्च कालमेखस्वरूपिणीम् |
दंष्ट्राकरालवदनीं व्याघ्रचर्माम्बरान्विताम् ||

कटकैशूलहस्तञ्च कपालवरदाशुभाम् |
किङ्किणीमालया भूष्यं प्रेतवाह स्वरूपिकाम् ||

सर्पासं शिवशक्तीनां स्तनं पीतांसु यौवनाम् |
ध्यायेच्छक्तिमिदन्ध्यात्वा चामुण्डि कृतिभावयेत् || ४३ ||

प्. ३७)

|| चामुण्डि ||

रक्ताभां पीतवस्त्रां स्थिदिमुखकमलां इन्दुरेखावतंसां दिव्यैर्माणिक्य 
युक्तां मणिगण व्यजितां भूषणैः पुण्डरीकाम् |
सुपुष्पैर्भासमानां रिपुकुलसुपुजां बिल्वपत्रायताक्षिं 
चामुण्डाश्रनिमुण्डं रिपुकुलमधुनीं शङ्करीं भावयामि || ४४ ||

|| दुर्गी ||

सुवस्त्रं नीलकेशञ्च नीलोत्पलदलाकृतिम् |
सुस्तनाञ्चारुवदनीं सर्वाभरणभूषिताम् ||

शङ्खचक्रं च दधतीं दक्षिणेनाभयप्रदाम् |
ऊरुं वामभुजान्देवीं दैत्यसंहारकारिणीम् ||

कुचबद्धसमायुक्तां महिषश्शिरसि स्थिताम् |
आवरणे तु संयुक्तां दुर्गीं ध्यात्वा नमाम्यहम् || ४५ ||

|| अष्टभुजदुर्गी ध्यानम् ||

एकवक्त्रं शिरोज्वालं रक्तनेत्रं भुजाष्टकम् |
नीलवर्णसमायुक्तां घोरदन्तं तथैव च ||

महिषस्य शिरस्थाने दक्षे पादधृतोन्यकम् |
महिषस्य कटिस्थाने वामपादतदुद्धृतम् ||

महिषस्य च वक्ष्येण त्रिशूलाग्रतदुत्थितम् |
द्विहस्तञ्चैवशूलेन कपालं खड्गमेव च ||

प्. ३८)

धनुर्बाणसमायुक्तं गदाश्चक्रन्तथैव च |
वामसव्यद्विपार्श्वेन हस्ताग्रे आयुधन्न्यसेत् ||
सर्वभीतिञ्चलङ्कारीं ध्यात्वा दुर्गा नमाम्यहम् || ४६ ||

|| कामारिशक्ति ध्यानम् ||

श्यामाभां रक्तवस्त्रां द्विनयनज्वलशिखां अष्टवेदीं कराग्रे
शूलं वेतालखड्गं डमरुकसहितं वामहस्ते कपालम् |
अन्ये खेटञ्च पाशं हलगतसहितं रौद्रमुन्मत्तरूपां
कौमारीं रूपमेतत् त्रिभुवनवशिकरीं शङ्करीं भावयामि || ४७ ||

|| रेणुकादेवि ||

पाणिपद्मकपालशूलमितरं खड्गं गुणाडिंडिमं
बिभ्राणां करपङ्कजे त्रिणयनं नागाष्टभूषोज्ज्वलम् |
नानाकोटियुगान्त भास्करनिभं नानालसद्भूषणीं
दक्षालम्बित पादनिद्रित पदं श्रीरेणुकामाश्रयेत् || ४८ ||

|| दुर्गाध्यानम् ||

हेमप्रख्यामिन्दु खण्डार्थशोभां शङ्खारिष्ठां भीमहस्तं 
त्रिणेत्राम् |
हेमब्जस्थां पीतवस्त्रां प्रसन्नां देवीं दुर्गां शरणमहं प्रपद्ये || ४९ 
||

|| मूकाम्बिकै ध्यानम् ||

मूलाम्बोरुह मध्यकोण विलसत् बन्धूक रक्षाज्वलां

प्. ३९)

ज्वाला ज्वालविदेहकान्तल हरीमानन्द सन्दायिनि |
हेलालालित नीलकुन्दलधरां नीलोत्तरीययाम्शुकां
कोल्पूरा पुरिवासिनीं भगवतीं ध्यायामि मूकाम्बिकाम् || ५० ||

|| महालक्ष्मि ||

वामदक्षिणहस्ताभ्यान्दयन्तीं श्रीफलाम्बुजे |
हेमाभ्यां स घटेभाभ्यां प्राप्यमानां महाश्रियम् || ५१ ||

महालक्ष्मी-

द्विनेत्रां कुङ्कुमाकारां एकवक्त्रां चतुर्भुजाम् |
किरीटमकुटञ्चैव नितम्बस्तन संयुताम् ||

स्वर्णमाभरणैर्युक्तां श्वेतवस्त्रसुधारिणिम् |
श्वेतपद्मासनान्देवीं द्विभुजीं श्वेतपद्मिनीम् ||

अभयंवरदञ्चैव सर्वाभरणभूषिणीम् |
सर्वदारुद्रशमनीं ध्यात्वा लक्ष्मीं नमाम्यहम् || ५२ ||

महालक्ष्मी-

चतुर्भुजान्द्विनेत्राञ्च सरत्नमकुटान्विताम् |
पीतवर्णसमायुक्तां सर्वाभरणभूषिताम् ||

पङ्कजन्दक्षिणे हस्ते श्रीफलं वामहस्तके |
अभयं वरदञ्चैव हस्तद्वय द्विपार्श्वयोः ||

गजद्वय घटोपेतं वामदक्षिणपार्श्वयोः |
धारयेणाभिषेकञ्च ध्यात्वालक्ष्मीं नमाम्यहम् || ५३ ||

प्. ४०)

|| महालक्ष्मि ||

यासा पद्मासनस्था विपुलकटितटीपद्मपत्रायताक्षि 
गम्भीरावर्तनाभिस्तनभरणहिताशुभ्रवस्त्रोत्तरीयय |
लक्ष्म्यैर्दिव्यैर्गजेन्द्रैर्मणिगण खजितैस्थापिता हेमकुम्भैः
नित्यं सा पद्महस्ता मम वसतिग्रहेसर्वमाङ्गल्य युक्ते || ५४ ||

|| पद्मध्यानम् ||

माणिक्क सदृशं कान्तं नालन्नीलसमप्रभम् |
अङ्कुरन्तु प्रवालाभं दलं रंजित सप्रभम् ||

केसरं हेमवर्णाञ्च अग्रे मुक्तावलीयुतम् |
तन्मध्ये जननं लक्ष्मीं पद्मवर्णनिभावयेत् || ५५ ||

|| परनिष्कलेश्वरि ||

शुक्लमाल्याम्बरधरां शुक्लगन्धानुलेपनाम् |
वामजानुन्यस्तकरां विन्मुद्रां दक्सिणेकरे ||

पद्मपीठ सुवासिन्यां सर्वाऽलङ्कारशोभिनीम् |
परानिष्कलको देवि ध्यात्वारूपनमोनमः || ५६ ||

|| पारिजातेश्वरि ||

शुक्लवस्त्र परिलेपनभूष्यां चन्द्रमौलिमिति शुभ्रशरीराम् |
हस्तपुस्तक सुधाकटवीणां मालिकामहरहं कलयेवम् || ५७ ||

प्. ४१)

|| मातङ्गीम् ||

ध्यायेऽहं रत्नपीठे शुककलपरित्यं श्रिह्वेतीं श्यामगात्रिं इन्यस्तेकाश्रे 
सरोजोशशिकलधरंश्चालकीं वादयन्तम् |
कल्हारां पीतमालां नियति विलसद्धूलिकां रक्तवस्त्रां
मातङ्गीं भूषिताङ्गीं मधुमदविवशां चित्ररोद्भासिपालाम् || ५८ ||

|| मनोन्मनि ||

महदपि महमन्ये मातृकादिव्यदिव्यरूप सहवहसिजनैस्त्यां 
सर्वमन्त्रप्रको-
महदहमभिमन्ये मनोन्मनीसूतविद्ये सदपि परितां हि सुन्दरीं त्वां 
नमामि ||

|| बालपरमेश्वरी ||

अरुण किरण जालैरर्चितस्सावकाशां विधृतजपटीकां पुस्तकाभीतिहस्त 
इतरवर कराल्यां पुल्लकल्हारहस्तां निवसतु हृदिबालां नित्यकल्याणशील ||

|| शक्तिलक्ष्मि ||

श्री शक्तिलक्ष्मीं नवहेमवर्णां युग्माम्बपाशाङ्कुश चापबाणैः |
अलङ्कृतदोर्ध्वकराजि षट्के सुसंस्कृत गन्धाम्बरमाल्यशोभाम् || ६ ||

|| अजाहकोशेश्वरि ||

पीतारुणां द्वयशोभमानां पाशाम्बरां गीतिपुरश्वधानीम् |
करैर्दधानां शशिखण्डचूडां त्रिलोचमार्थमहाशरूपाम् || ६२ ||

|| अभूतेश्वरि कामदुहिध्यानम् ||

प्. ४२)

धवलवस्त्र सुगन्धविलेपनां भुजयुगाद्धृत पुस्तकमालिकाम् |
शशिकलाकलितामृतेश्वरि कलितकामदुखां कलये हृदि || ६३ ||

|| भुवनेश्वरि ||

बालभानु सहस्राभां रक्ताम्बरविभूषणीम् |
पाशाङ्कुशवराभीति हस्तां रत्नेश्वरीं भजे || ६४ ||

|| सौभाग्यलक्ष्मि ||

विचित्रवस्त्रोभरणोऽङ्गरागां सुरत्नवर्णां सुरसितपूजाम् |
माणिक्य दर्वीमितरे सुवर्णां पात्रांसुदुस्थां परमस्यददन्तिम् || ६५ ||

|| वाराहरत्नेश्वरि ध्यानम् ||

भूलोकपालिंमुसलं वरञ्च भुजैर्दधानामिति नीलवर्णाम् |
दंष्ट्रोज्ज्वलकल्लोलमुखीं त्रिणेत्रां मण्डास्रुगालिंगितमौलिमीडे || ६६ ||

|| सरस्वती देवि ||

शुद्धस्फटिक संकाशां रविबिम्बसमप्रभाम् |
कुन्देन तु हिताभासां हासनाभगतां शिवाम् ||

मुक्ताहारविभूषाञ्च देवीन्ध्यायेच्चतुर्भुजाम् |
आक्षसूत्राङ्कुशधरां हस्तेपोस्तक धारिणीम् ||

सितेन दर्पणाभेन वस्त्रेण परिभूषणीम् |
सुस्तनीं वेदिमध्यान्तं चन्द्रार्ध कृतशेखरिम् ||

प्. ४३)

जटाकपालसंयुक्तां पूर्णचन्द्रनिभाननाम् |
कटङ्कस्वर्णरत्नाद्यैः वलयैश्च विभूषिताम् ||

केयूरैर्मेखलाद्यैश्च द्योतयन्ती जगत्रियम् |
कम्बुग्रीवासुताम्रोष्ठीं सव्याभरणभूषिताम् ||

त्रिलोचनीं सरस्वत्यां स्वर्णनूपुरभूषणीम् |
शब्दब्रह्मारुणिंध्यायेत् ज्ञानकामसमाहिताम् || ६७ ||

|| सरस्वति ||

अर्चयिष्ये जगन्मातां शारदां विशदप्रभाम् |
सितपद्मासनान्देवीं त्रिणेत्रं शशिभूषणीम् ||

श्वेतवस्त्रं चतुर्हस्तां नवरत्न किरीटिनीम् |
पुस्तकाक्षाभयञ्चैव रक्तोत्पलन्तथैव च |
ध्यात्वा भारतिरूपञ्च अर्चयित्वा नमोऽस्तुते || ६८ ||

|| सरस्वति ||

चतुर्भुजान्त्रिणेत्राञ्च श्वेतवर्णान्तथैव च |
अक्षमालाञ्च सव्येन पोस्तकं वामहस्तके |
सव्यहस्तेन पदञ्च वामहस्तेन कुण्डिकाम् ||

मुक्ताहारविभूषाञ्च सर्वालङ्कारभूषणीम् |
सर्वलोकैकवश्येन पूजयेच्च सरस्वतीम् || ६९ ||

प्. ४४)

|| सरस्वति ||

श्रीमच्चन्दन चर्चितोज्ज्वलवपुः शुक्लाम्बरामल्लिका
मालालालित कुन्दलां प्रविलसत् मुक्तावलीभूषणाम् |
दिव्यज्ञाननिनाद पोस्तकधरां रुद्राक्षमालाधरां
वाग्देवीं वदनाम्बुजे वसतुनस्त्रैलोक्यमाताचिरम् || ७० ||

सरस्वति-

सद्यात्मानमनेकलोकजननीं देवीमिमामिष्टदां
त्रियिकल्पविभूषितां त्रिणयनां वन्द्येन विद्यां सदा |
भक्त्यानामसुरासुरेन्द्रमकुटप्रत्युप्तरत्नाङ्कुरा
छायारञ्जितपादपाद पीठनिकटां इष्टामिमांसास्निम् || ७१ ||

या कुन्देन्दु तु ष * * * * * * * * पहा |
दोर्भीयुक्ता चतुर्भिः स्फटिकमणिमयिमक्षमालादधानां
हस्तेनैकेन पद्मं सितमपि च शुकं पोस्तकञ्चापरेणा |
भासा कुन्देन्दुशङ्खस्फटिक मणिनिभाभासमाना समाना
सामे वाग्देवी निवसतु वदने सर्वदा सुप्रसन्नाम् || ७३ ||

|| भुवनेश्वरि ||

उद्यद्भास्वत् समाभं निजित नवजपामिन्दु खण्डावतं सां 
ज्योतिर्मौलिन्त्रिणेत्रां विविधमणिलसत् कुण्डलां पद्मकान्ताम् |
हारास्त्रैवेयकाञ्चीं गुणमणिवलयोद्याविचित्रां स्वराज्यां 

प्. ४५)

अम्बापाशाङ्कुशायै अभयवरकरां अम्बिकान्तान्नमामि ||

|| अन्नपूर्णेश्वरि ||

उद्यत्सहस्रद्युतिबिम्बगौरां मुक्ताङ्गवीणास्तन लम्बिभाराम्
माणिक्यदर्वीर्मधुपात्रहस्ता स्मरन्ति सन्तः स्मरवैरिकान्तम् ||

|| एकाक्षरलक्ष्मी ||

हेमाभां शुभ्रवस्त्रां पद्मद्वयवराभयाम् |
हस्तिहस्तोद्यत स्वर्णां कुम्भामृत परिभृताम् || ७ ||

सर्वालङ्कारशोभिन्यां लक्ष्मियेकाक्षरीन्नमः |

|| परञ्ज्योतीश्वरि ध्यानम् ||

पाशाङ्कुशवराभीति हस्तान्त्रिनयनांशुभाम् |
रक्तमाल्याम्बर धरां रक्तवस्त्रसुधारिणीम् ||

रक्तवर्णपरञ्ज्योति नमामीत्याभजामहे || ७७ ||

|| सिद्धलक्ष्मि ||

सुवर्णप्रभासां सुरक्तविभूषां फलन्तुलङ्गं वरञ्चोद्विहन्तीम् |
सुरत्नेश्वरीं शुद्धलक्ष्मीं समाख्यां भजेचित्रवस्त्रां सुलेपातिरम्याम् ||

|| तुयीम्बाध्यानम् ||

पुन्नागाम्बुज जाजिचम्पवकुलैः पुष्पैरलङ्कारितां 
धन्वीमिक्षुधनुप्रभासुविशिखां पाशाङ्कुशां बिभ्रतीम् |

प्. ४६)

मध्ये प्रोद्यदनन्तभोगिनिलये कल्पे दरियये शिवे
नादे नादरससरूपनवभिर्णादेस्वते वद्याम्बिकाम् || ७९ ||

|| देवि ध्यानम् ||

जाजिनीलोत्पल वकुलचम्पकै श्वेतरत्नाम्बुज पुन्नमल्लिकाम् |
हारमाल्यसुशोभित लङ्कृतां श्वेतगन्धसुलेपनवर्षिताम् ||
पाशमङ्कुश वराभयधारिणीं देवदेवसुरदेव सुपूजिताम् || ८० ||

|| ज्येष्ठादेवि ||

कन्या पुत्रसमायुक्तां खार्जुकाकद्वयान्विताम् |
रक्तवर्णधरान्देवीं मुक्ताहारविभूषिताम् ||

काकी च वाहनञ्चैव सर्वालङ्कारशोभिनीम् |
कलिपत्नीन्ततः कृत्वा ध्यात्वा मन्त्रमिति स्मरन् || ८१ ||

|| ज्येष्ठा ||

काकध्वजकरारूढीं कालेपतिसुखासने |
पार्श्वयोस्तनयापुत्रो मणिश्च वृषनायकः ||

रक्तवर्णवराहस्यो वृषाभतुनिभामणि |
वृषन्तु दक्षिणे पार्श्वे वामपार्श्वे मणिन्तथा ||

सर्वालङ्कारसंयुक्तां कलिपत्नीन्नमो नमः || ८२ ||

|| रथध्यानम् ||

प्. ४७)

रथञ्च पुरुषाकारं चिन्तयेद्देशिकोत्तमः |
पादौ तु पादचक्रन्तु जानुदेशञ्च कीलकम् ||

ऊरुञ्चैवतलं प्रोक्तं द्वितलं कटिदेशकम् |
त्रितलन्नाभिदेशञ्च चतुर्थञ्चोदरन्तथा ||

पञ्चमन्तु हृदिस्थानं स्थम्भकारादिकन्तथा |
शेषश्च मुखमित्युक्तं चित्रवस्त्रेण चर्मणीम् ||

रज्जुनाडीततसूत्रं कटिसूत्रेण किङ्किणीम् |
स्वर्णराजतलौहञ्च कांसताम्र सुभूषणाम् ||

रोश्ववाहनञ्चैव रज्जुसूत्रं सुलोहकम् |
सर्वालङ्कार संयुक्तं ध्यात्वालङ्कारि शोभिताम् ||

रथस्य पुरुषाकारां शिवशङ्करवाहनम् || ८३ ||

|| सप्तमातृ ध्यानम् ||

ब्राह्मीञ्चतुर्मुखीञ्चैव पीतवर्णं भुजाष्टकम् |
अष्टनेत्र समायुक्तं हंसवाहन संस्थितम् || 

किरीटमकुटञ्चैव वज्रकुन्दलमेव चा |
पीताम्बरधरञ्चैव पीतच्छत्रसुशोभिताम् ||

अभयं वरदञ्चैव अष्टमालान्तु मुण्डिकाम् |
वज्रमाभरणञ्चैव सर्वालङ्कारशोभिताम् ||

प्. ४८)

इत्येवं रूपमाख्यातं ध्यात्वा ब्राह्मिस्वरूपकम् || ८४ ||

|| माहेश्वरि ||

पञ्चवर्णसमायुक्तं दशबाहुसमन्वितम् |
नेत्रपञ्चादशञ्चैव पञ्चवर्णसमप्रभम् ||

कपालमङ्कुशञ्चैव दण्डञ्छत्रि न मुदिकाम् |
जटामकुटसंयुक्तां नागाभरणभूषिताम् ||

श्वेताम्बरधरञ्चैव श्वेतच्छत्रसुशोभिताम् |
वृषवाहनसंयुक्तां सर्पकुण्डलधारिणीम् ||

त्रिशूलमभयं खड्गं डमरुं पाशसव्यके |
वामेनाग्निकपालञ्च वरदं खेटमङ्कुशम् || ८५ ||

सर्वाभरणसंयुक्तं ध्यात्वा माहेश्वरी तथा |
कौमारिं रक्तवर्णं च षड्वक्त्रं भानुनेत्रकम् ||

द्विषद्भुजसमायुक्तं मयूरवाहनन्तथा |
रक्ताम्बरधरञ्चैवा रक्तच्छत्र सुशोभिताम् ||

शक्तिञ्चक्रधरञ्चैव खड्गं पाशभयन्तथा |
कुक्कुटं कुलिशं खेटं वरद धनुरङ्कुशम् ||

स्वर्णमाभरणञ्चैव सर्वालङ्कारशोभिनीम् |
कौमारि ध्यानरूपन्तु ध्यात्वा मन्त्रेण पूजयेत् || ८६ ||

प्. ४९)

|| वैष्णवि ||

कृष्णवर्णद्विनेत्रञ्च एकवक्त्रञ्चतुर्भुजम् |
कृष्णपीताम्बरञ्चैव गरुडासनसंस्थितम् ||

कृष्णच्छत्र सुशोभाढ्यं मुक्ताहारविभूषणीम् |
हेमकुन्दलकर्णेन शङ्खचक्रगदाभयम् ||

सर्वालङ्कारसंयुक्तं सर्वाभरण भूषणीम् |
एतद्वैष्णविरूपन्तु ध्यात्वा मन्त्रेण पूजयेत् || ८७ ||

|| वाराहि ||

वक्त्रं वाराहरूपन्तु नीलवर्णञ्चतुर्भुजम् |
अश्ववाहनसंयुक्तं नीलच्छत्र सुशोभिनीम् ||

नीलाम्बरधरञ्चैव नीलरत्नेन भूषणीम् |
शलाकदण्डमेवन्तु खड्गखेटकमेव च ||

भूमिपातालभेदिन्यां सर्वालङ्कारशोभिताम् |
वाराहीन्तु ततः कृत्वा ध्यात्वा मन्त्रेण पूजयेत् || ८८ ||

|| माहेन्द्रि ||

इन्द्राणीं हेमवर्णञ्च एकवक्त्रञ्चतुर्भुजम् |
ऐरावत गजारूढं श्यामच्छत्रसुशोभिनीम् ||

स्वर्णमाभरणैर्युक्तं सहस्रनयनान्विताम् |

प्. ५०)

वज्रं शक्तिगदाखड्गं सरत्नमकुटोज्ज्वलाम् |
रत्नताटङ्कसंयुक्तां ध्यात्वा माहेन्द्रि रूपकम् || ८७ ||

|| चामुण्डि ||

दंष्ट्री वदनाञ्चैव त्रिणेत्रञ्च भुजाष्टकम् |
व्याघ्रवाहनसंयुक्तां मेखवर्णशरीरिणीम् ||

नीलच्छत्रसुशोभाढ्यां सर्वाभरणभूषणीम् |
कर्णेन स्वर्णताटङ्कीं स्वर्णबन्धन संस्थिताम् ||

जटाचूच किरीटञ्च मुण्डमालासुधारिणीम् |
अभयन्त्रिशूलकटकं खड्गञ्च दक्षिणे करे ||

पाशं कपालघण्टञ्च खेटकं वामपार्श्वके |
सर्वालङ्कारसंयुक्तां चामुण्ड ध्यानरूपकम् || ९० ||

|| दुर्गादेवि ||

शङ्खचक्राभयो हस्तं नववस्त्रमहाबलम् |
सिंहारूढसमंपादं महिषासुरमर्दनीम् || ९१ ||

|| विश्वयोनिकामाक्षि ||

अभयवरदहस्ता आङ्कुशं पादहस्तं कनकमणिकिरीटं 
कुण्डलं वीरशक्तिम् | सकलभरणभूष्यं धर्मकामाक्षि
देवीं शिवसुमङ्गलकाविश्वयोनिं भजामि || ९२ ||

प्. ५१)

|| ईश्वरि देविकूटपञ्चशक्तिध्यानम् ||

अम्बिके-

टङ्कमेणधरञ्चैव अभयं वरदन्तथा |
सर्वालङ्कारसंयुक्तां समपादञ्च अम्बिकाम् || ९३ ||

|| गणाम्बिकै ||

ऊर्ध्वसूर्यार्ध चन्द्रञ्च अभयं पात्रवरन्तथा |
एकवक्त्रन्त्रिणेत्रञ्च गङ्गापादसमं भवेत् ||

अभयं वरदञ्चैव पाशाङ्कुशधरस्य च |
सपादञ्च त्रिणेत्रञ्च एकवक्त्रं गणाम्बिका || ९४ ||

|| सरस्वति ||

अम्भोजप घटञ्चैव अभयं वरदन्तथा |
एकास्यं समपादञ्च गौरिशक्ति स्वरूपकम् ||

कुण्डिकापुस्तकञ्चैवऽभयं वरदन्तथा |
अम्भोज पुष्पमध्ये तु समपादं सरस्वतिम् || ९५ ||

|| द्वारशक्ति कालि ध्यानम् ||

पाशाङ्कुशाभयवरं समपादन्तथैव च |
कुचोन्नतञ्च गम्भीरं विष्णु आत्मासु शक्तिषु || ९६ ||

दिव्यपाशाङ्कुशञ्चैव पोस्तकं शुचिहस्तयोः |
समपाद महाभीमं ब्रह्मात्माशक्तिरेव च || ९७ ||

प्. ५२)

|| भूमिदेवि ध्यानम् ||

आवाहयेत् ततो भूमिं सर्वाभरणभूषिताम् |
द्विभुजाञ्च त्रिनेत्राञ्च करण्डमकुटान्विताम् ||

हेमयज्ञोपवीतञ्च पीतनेत्रां सुयौवनाम् |
पीतञ्च पीतवस्त्रञ्च पुण्डरीकदलैक्षणाम् ||

कृताञ्जलि पुटोवाऽपि चोत्पलालाञ्चितन्तु वा |
भूमि देवि स्वरूपाय सर्वाभरण सुन्दरिम् || ९८ ||

|| यमुना ||

चतुर्भुजन्त्रिणेत्राञ्च कपालशूलमेव चा |
दक्षिणेऽभयटङ्कस्य वामपार्श्वे समन्वितम् ||

जटामकुटसंयुक्तं नागयज्ञोपवीतिनम् |
तस्यैव दक्षिणे पार्श्वे यमुनाञ्चैव कारयेत् || ९९ ||

|| महाकालि ||

द्विभुजा च द्विनेत्रा च श्यामवर्णसमन्वितम् |
कूर्मासन समायुक्तं सर्वाभरणभूषणिम् ||

पूर्णकुम्भस्य वामे तु उत्पलं सव्यहस्तके |
यमुनायां स्वरूपन्तु सर्वावयवसुन्दरीम् ||

द्वारस्य वामपार्श्वे तु महाकाल्यमुनस्तथा |

प्. ५३)

यमुनाञ्च महाकालीं तस्य वामे तु पूजयेत् || १०० ||

|| अष्टभैरवर् ||

असिताङ्गोरुरुश्चण्डः क्रोधश्चोन्मत्तभैरवः |
कपालीभीषणश्चैव संहारश्चाष्टभैरवम् ||

|| असिताङ्ग भैरवर् ||

रक्तज्वालजटाधरं शशियुतं रक्ताङ्ग तेजोमयं
अस्ते शूलकपालपाशडमरुं लोकस्य रक्षाकरम् |
निर्वाणं शुनवाहनन्त्रिनयनं अनन्दकोलाहलं
वन्दे भूतपिशाचनाथ वटुकं क्षेत्रस्य पालं शिवम् || १ ||

|| रूरुभैरवर् ||

निर्वाणं निर्विकल्पं निरूपजमलं निर्विकारं क्षकारं
हुङ्कारं वज्रदंष्ट्रं हुतवहनयनं रौद्रमुन्मत्तभावम् |
भट्कारं भक्तनागं भृकुटितमुखं भैरवं शूलपाणिं
वन्दे खड्गं कपालं डमरुकसहितं क्षेत्रपालन्नमामि || २ ||

|| चण्डभैरवर् ||

बिभ्राणं शुभ्रवर्णं द्विगुणदशभुजं पञ्चवक्त्रन्त्रिणेत्रं 
दानञ्छत्रेन्दुहस्तं रजतहिममृतं शङ्खभेषस्यचापम् |
शूलं खड्गञ्च बाणं डमरुकसिकतावञ्चिमालोक्य मालां 

प्. ५४)

सर्वाभीतिञ्च दोर्भीं भुजतगिरियुतं भैरवं सर्वसिद्धिम् || ३ ||

|| क्रोधभैरवर् ||

उद्यद्भास्कररूपनिभन्त्रिनयनं रक्ताङ्ग रागाम्बुजं
भस्माद्यं वरदं कपालमभयं शूलन्दधानं करे |
नीलग्रीवमुदारभूषणशतं शन्तेशु मूढोज्ज्वलं
बन्धूकारुण वास अस्तमभयं देवं सदा भावयेत् || ४ ||

|| उन्मत्तभैरवर् ||

एकं खट्वाङ्गहस्तं पुनरपि भुजगं पाशमेकन्त्रिशूलं
कपालं खड्गहस्तं डमरुकसहितं वामहस्ते पिनाकम् |
चन्द्रार्कं केतुमालां विकृतिसुकृतिनं सर्वयज्ञोपवीतं
कालं कालान्तकारं मम भयहरं क्षेत्रपालन्नमामि || ५ ||

|| कपालभैरवर् ||

वन्दे बालं स्फटिक सदृशं कुम्भलोल्लासिवक्त्रं 
दिव्याकल्पैफणिमणिमयैकिङ्किणीनूपुनञ्च |
दिव्याकारं विशदवदनं सुप्रसन्नं द्विनेत्रं
हस्ताद्यां वा दधानान्त्रिशिवमनिभयं वक्रदण्डौ कपालम् || ६ ||

|| भीषणभैरवर् ||

त्रिणेत्रं रक्तवर्णञ्च सर्वाभरणभूषितम् |

प्. ५५)

कपालं शूलहस्तञ्च वरदाभयपाणिनम् |
सव्ये शूलधरं भीमं खट्वाङ्गं वामकेशवम् ||

रक्तवस्त्रपरिधानं रक्तमाल्यानुलेपनम् |
नीलग्रीवञ्च सौम्यञ्च सर्वाभरणभूषितम् ||

नीलमेख समाख्यातं कूर्चकेशन्त्रिणेत्रकम् |
नागभूषञ्च रौद्रञ्च शिरोमालाविभूषितम् ||

नूपुरस्वनपादञ्च सं * * यज्ञोपवीतिनम् |
किङ्किणीमालिका भूष्यं भीमरूपं भयावहम् || ७ ||

|| संहार भैरव ध्यानम् ||

एकवक्त्रन्त्रिणेत्रञ्च हस्तयो द्वादशन्तथा |
डमरुञ्चाङ्कुशं बाणं खड्गं शूलं भयान्वितम् ||

धनुर्बाण कपालञ्च गदाग्निं वरदन्तथा |
वामसव्ये तु पार्श्वेन आयुधानां विधन्तथा ||

नीलमेखस्वरूपन्तु नीलवस्त्रोत्तरीयकम् |
कस्तूर्यादि निलेपञ्च श्वेतगन्धाक्षतन्तथा ||

श्वेतार्क पुष्पमालां त्रिकोट्यङ्गण सेविताम् |
सर्वालङ्कार संयुक्तां संहारञ्च प्रकीर्तितम् || ८ ||

|| बालभैरवर् ||

प्. ५६)

डमरुञ्चाङ्कुशञ्चैव खड्गशूलभयान्वितम् |
नागपाशकपालञ्च घण्टावरयुगन्तथा || ९ ||

तुषारकर्णिकाभासं बालरूपं दिगम्बरम् |

|| तपुनविभैरवर् ||

अजिनदण्ड कपालजटाधरं गरलकर्णतरङ्कमलेक्षणम् |
अरुणवाससमेखलामतं वटुकनाथमिदं प्रणमाम्यहम् || १० ||

|| पुनविभैरवर् ||

ध्याये नीलाभ्रकान्तं शशि सकलधरं मुण्डमालामहेशं
दिव्यास्त्रं पिङ्गकेशं डमरुकमनलं खड्गशूलाभयानि |
नागं घण्टं कपालं करसरसिरुहे विभ्रतं भीमदंष्ट्रं सव्याकल्पं 
त्रिणेत्रं मणिमयविलसत् किङ्किणीनूपुराढ्यम् || ११ ||

|| पुनरपि भैरवर् ||

करकलितकपाली कुण्डली दण्डपाणिः तरुणतिमिरनीलाव्यालयज्ञोपवीती |
क्रतु समयपरिकल्प्या विघ्नविच्छेदहेतुं जयतु वटुकनाथं 
सिद्धिकस्साधकानाम् || १२ ||

|| राजभैरवर् ||

नग्नरूपन्त्रियक्षञ्च केशालक विभूषितम् |

प्. ५७)

श्यामवर्णञ्च दण्डञ्च द्विभुजं श्यामकञ्चुकम् |
सर्पचन्द्रसमोपेतं कुन्दलावृतमूर्तिनम् ||

किङ्किणीमालयाभूष्यं सर्पाभरणभूषितम् |
आपतोद्धारणाख्यातं राजसस्य विधीयते || १३ ||

|| तामसभैरवर् ||

नग्नरूपन्त्रिणेत्रञ्च पादनूपुरसंयुतम् |
शुनोपरि स्थितं श्रीमान् अष्टभिर्दोर्भिरन्वितम् ||

शूलं पाशन्तथा खड्गं खट्वाङ्गं दक्षिणे करे |
कपालं परशुञ्चैव खेटं खण्टाञ्च वामके || १४ ||

इति रूपमिति ध्यात्वा तामसस्य विधीर्यते |

|| सात्विकभैरवर् ||

शूलं पाशञ्च खण्टाञ्च खेटं कपालकं तथा |
ऊर्ध्वकेश सुवृक्ताक्षं कुञ्चितम्भ्रूसुवीर्यवान् ||

सकुञ्चिताग्रकायन्तु नागाभरणभूषितम् |
भैरवस्या कृतिञ्चैव सात्विकस्य विधीयते || १५ ||

|| पुनरपि ||

नग्नरूप त्रियक्षचतुर्भुजं सर्पपाशत्रिशूलकपालधृक् |
ऊर्ध्वकेश सुदंष्ट्रविभूषितं क्षेत्रपालमिदं प्रणमाम्यहम् || १६ ||

प्. ५८)

|| पुनरपि ||

श्रीनाथं ब्रह्मरुद्रं दिनकरकिरणं चन्द्रबिम्बं ललाटं 
आनन्दादिव्यपीठं बहुविधचरितं सर्वमन्त्राधिकारम् |
नादं प्रत्यक्षरूपं ग्रहगणकुसुमं क्रोटिसूर्यप्रकाशं 
नानारुद्रावतारं त्रिभुवनचरितं क्षेत्रपालन्नमामि || १७ ||

|| भैरवर् ||

नग्नन्नागविभूषणिन्न कुटितं सत्किङ्किणीमेखलं
बिभ्राणं करपालशूलडमरुं सत्पात्रपात्रङ्करे |
जाग्रं बर्बरकेशमग्निसदृशं चन्द्रार्क चूडान्वितं 
श्वानारूढमशेषलोकजगतां रक्षाकरं भैरवम् || १८ ||

|| भैरवम् ||

सिद्धान्तयोगमार्गे द्विवितकुलमतो मन्त्रतन्त्रप्रसिद्धे
वन्दे ब्रह्मावतारे विविधमुनिगणे सर्पयज्ञोपवीते |
कालकालान्तकारं मम तु भयहरं क्षेत्रपालन्नमामि || १९ ||

भैरवम्-

श्वेताकारन्द्विनेत्रञ्च जटाचूडविराजितम् |
वासुकी कटे सूत्रञ्च किङ्किणी मालयान्वितम् ||

भस्मोद्धूलित सर्वाङ्गं कपालञ्चत्रिशूलकम् |
जपमालाञ्च दण्डञ्च श्वानवाह परिस्थितम् || २० |

निर्वाणञ्च विधिप्रोक्तं ध्यात्वा भैरवरूपकम् |

प्. ५९)

|| कङ्कालबिऐरवर् ||

रक्तवर्णद्विनेत्रञ्च एकवक्त्रं भुजाष्टकम् |
नीलमेखसमाख्यातं भस्मोद्धूलन भूषणम् ||

खड्गन्त्रिशूल डमरुं गदाखेटकपालकम् |
नीलाब्जं वीणसंयुक्तं श्वानवाहनरूढकम् || २१ ||

इत्येवं रूपमेवन्तु ध्यात्वा कङ्कालभैरवम् |
राजसं षट्भुजञ्चैव तामसञ्चाष्टकन्तथा || २२ ||

द्विभुजञ्चतुर्भुजं शान्तं त्रिविधन्तु विधीर्यते |

|| स्तोत्रध्यानम् ||

स्तुत्वाकशत्व समीरणत्वदहनत्वापत्व विश्वंबरः
त्वम्ब्रह्मत्व जनार्दनत्वदरुणं केन्दुः प्रदेवासरः |
कल्पान्तारभ्रमानटं प्रमुदितं श्रीसिद्धयोगीश्वरं क्रीडानाटकनायको 
विजयते देवो भैरवः || २३ ||

|| श्वानध्यानम् ||

चतुर्वेदञ्चतुष्पादं पुच्छंमीमांसमेव च |
षट्शास्रहृदयञ्चैव कलज्ञानाख्य कण्ठकम् ||

शिवागमद्विनेत्रञ्च द्विकर्णं ज्योतिषं तथा |
लोकसाक्षिञ्च कर्तव्यं श्वानरूपाय ते नमः || २४ ||

प्. ६०)

इत्येतद्भैरवञ्चैव ध्यानरूपमिति स्मृतम् |
कुम्भबिम्बपटे चित्रं स्तोत्रं तज्जपमेव च ||

त्रिकालन्तु पठेन्नित्यं जपित्वा फलसिद्धिदम् |

|| दक्षिणामूर्तिध्यानम् ||

भस्मव्यापाण्डुरङ्ग शशिकलधरो ज्ञानमुद्राकपाला##-
व्याघ्रपीठे निषण्णो मुनिवरनिकरैस्सेविता सुप्रसन्ना
सव्यालः कृत्तिवासं सततमवतनो दक्षिणामूर्तिरीशः || १ ||

पुनः-

स्फटिकरजितवर्णं पावकोपोस्तकं वा
मरगमृगाक्षमाला पूर्वहस्तञ्चव्याघ्रम् |
शशिधरजटभानुं दक्षिणे भानुसोमे
वटतरुनिषण्णं वामपादोश्वपादम् ||
ऋषिगणमुनिसेव्यं दक्षिणामूर्ति रूपम् || २ ||

पुनः-

वटविटपसमीपे भूमिभागे निषण्णं
सकलमुनिजनानां ज्ञानदातारमारात् |
त्रिभुवनगुरुमीशं दक्षिणामूर्ति देवं
जननमरणदुःखच्छेद दक्षन्नमामि || ३ ||

|| पुनः ||

प्. ६१)

धवलवर्णशरीर शिखोज्ज्वलं द्विभुजहस्तस्रविणकमायुधम् |
अमर सेवितपादसकुञ्चितं सरसिदक्षिणबाल स्वरूपकम् || ४ ||

पुनः-

रुद्राक्षं वह्निहस्तं उडुपतिसहितं भस्मनोद्धूलिताङ्गं
उल्लासं पद्मपीठं हुतवहनयनं ऊर्ध्वगङ्गा सहायम् |
ओङ्कारम्मूलमन्त्रं मुनिजनपतितं वेदसारं शिवात्मं
वन्दे कैलासनाथं सकलसुरपतिं दक्षिणामूर्ति देवम् || ५ ||

पुनः-

मुद्रापोस्तक वह्निनागविलसत् बाहुं प्रसन्नाननं
मुक्ताहारविभूषणं शशिकलाभास्वत्किरीटोज्ज्वलम् |
अज्ञानपहमादिमादिरहितं अर्धम्भवानीपतिं
न्यग्रोदन्ति निवासिनं परगुरुं ध्यायेद्यभीष्टाश्रये || ६ ||

धवलरचितगात्रं सर्वयज्ञोपवीतं अनलगिरिजहस्तं अक्षमालाधराद्यम् 
मधुरकनकवीणाकुञ्चितं फालनेत्रं गिरिवरशिखिहस्तं 
दक्षिणामूर्तिदेवम् ||

पुनः-

ज्वलनं साक्षमालाञ्च ज्ञानमुद्राञ्च पोस्तकम् |
मुखैश्चतुभिर्दधतं मुनीनां ऋषिवन्दितम् || ८ ||

वेदशास्त्रादिव्याख्यान्तं ज्ञानरूपाय ते नमः |

पुनः-

पादेनाक्रम्यभूतं तदुपरिगुणितं पादमेकं निधाया##-
व्यालव्याख्यानमुद्रां हुतवहकलिकां पोस्तकं हस्तपद्मे

प्. ६२)

नित्यं मेमाञ्चतुर्भिः स्फुरतु मम गुरो दक्षिणामूर्तिरीशः || ९ ||

गङ्गासंवलितेन्दुशेखरधरं शार्दूलचर्मासनं 
भस्मालेपनपाण्डुराङ्गमनलं न्यग्रोधमूले स्थितम् |
भोगीन्द्रो नलभूषणं करतले पोस्ताक्षमालाधरं
श्रीकण्ठम्मनसा स्मरामि सततं पार्श्वे सदासेवितम् || १० ||

पुनः-

हुतवहमणिकेशं ज्ञानरुद्राक्षमाला
अमृतकलशविद्या ज्ञानमुद्राकराग्रे |
दधतुमुरगकक्षं चन्द्रचूडन्त्रिणेत्रं
प्रणतमगुरुमीशं दक्षिणामूर्तिदेवम् || ११ ||

पुनः-

स्फटिकरजितवर्णं पावकोपोस्तकं वा
उरगमपरहस्ते पूर्वहस्तेक्षमालाम् |
ददपि च युगलाङ्गं गुल्यव्याख्या न मुद्रां
शशिधरजटवामे दक्षिणे भानु सौम्ये ||

गिरिरुहवटमूले वासिनं सर्वपादान्तदुपरि-
परिपादं निक्षिपञ्चाद्विषण्णः |
अचरितपदमाभं स्मारतं नूपुरेषु
मुनिजनसुरसेव्यं दक्षिणामूर्तिदेवम् || १२ ||

प्. ६३)

पुनः-

आलिङ्गेण करेण पोस्तकधरो कुम्भस्यदा पूरितं-
मुद्राज्ञान महीदधानमपरैरुद्राक्ष मालाधरैः |
वामाङ्गोपरि संस्थितां गिरिसुतां अन्योन्यमालिङ्गतां 
श्यामामुत्पलधारिणीं शशिनिभां दाक्षिण्यमूर्तिं भजे || १३ ||

पुनः-

चतुर्भुजन्त्रिणेत्रञ्च जटामण्डितशेखरम् |
पूर्वहस्त द्वयोवापि दक्षिणे मुद्रिकान्वितम् ||

पोस्तकं वामहस्ते तु परहस्तद्वयोरपि |
दक्षिणे नागदण्डं वा वामहस्ते त्रिशूल धृक् ||

दक्षिणं लम्बितं पादं वामपादन्तु मण्डलम् |
व्याघ्रचर्माम्बरधरं सर्वाभरणभूषितम् || १४ ||

कैलास पर्वते तस्मिन् वटवृक्षस्यमूलकम् |
तदधोजददग्निञ्च वसिष्ठो भृगुदक्षिणे ||

भारद्वाजोप्यगस्त्यश्च भार्गवो गौतमस्तथा |
इत्येवन्दक्षिणामूर्ति रूपं हृदिविभावयेत् ||

|| द्वादशादित्य ध्यानम् ||

वैकर्तनो विवस्वांश्च मार्ताण्डो भास्करो रविः |
लोकप्रकाशिकश्चैव लोकसाक्षित्रिविक्रमः ||

प्. ६४)

आदित्यश्च तथा सूर्यो अंशुमालि दिवाकरः |

|| वैकर्तन ध्यानम् ||

वैकर्तन स्वरूपन्तु एकवक्त्रन्द्विहस्तकम् |
आयुधं स्वर्णपद्मञ्च द्विहस्ते नैव धारिणम् || १ ||

स्वर्णभूषणमेवोक्तं रजनी वस्त्रधारिणम् |

|| विवस्वतर् ||

विवस्वत स्वरूपन्तु द्विवक्त्रञ्च चतुर्भुजम् |
अभयं वरदोपेतं आयुधाब्जकरद्वयम् || २ ||
 
पिङ्गलञ्चैवस्त्रस्यात् भूषणञ्चप्रवालकम् |

|| मार्ताण्डः ||

मार्ताण्डञ्च स्वरूपन्तु त्रिवक्त्रं षट्ब्बुजान्वितम् |
अभयं वरदञ्चैवा अक्षमालाकमण्डलुम् || ३ ||

अब्जद्वयकरञ्चैवाहारमाभरणन्तथा |

|| भास्करम् ||

भास्करस्य स्वरूपन्तु द्विवक्त्रञ्च चतुर्भुजम् |
नमस्कार द्विहस्तेन परहस्ताम्बुजद्वयम् || ४ ||

शोणाभं शोणवस्त्रञ्च भूषणन्नीलरत्नकम् || ४ ||

|| रविः ||

प्. ६५)

रवेरपि स्वरूपन्तु चतुर्वक्त्रं समन्वितम् |
विशेषादष्ट हस्तन्तु अक्षमालाकमण्डलुम् ||

शूलपाशाङ्कुशाब्जञ्च अभयं वरदं तथा |
आयुधानामिति प्रोक्तं रक्तवस्त्र सुधारिणम् || ५ ||

भूषणम्मरतकञ्चैवा एवन्ध्यात्वा प्रपूजयेत् |

|| लोकप्रकाशः ||

लोकप्रकाशवर्णन्तु रजितस्य समप्रभम् |
दशहस्तं पञ्चवक्त्रन्तु द्विहस्तेनाब्जमेव च ||

त्रिशूलमङ्कुशण्दण्डं जपमाला कमण्डलुम् |
शरञ्चापञ्च विन्मुद्रां दक्षवामकरान्वितम् || ६ ||

नीलरत्नञ्च सर्वाङ्गं नीलवर्णन्तु धारिणम् |

|| लोकसाक्षि ||

लोकसाक्षिं प्रवक्ष्यामि पङ्खवक्त्राद्विहस्तकम् |
कलिताञ्जलि हस्तञ्चा श्वेतवस्त्रञ्च भावयेत् || ७ ||

रुद्राक्षधारणोपेतं भस्मोद्धूलनभूषितम् |

|| त्रिविक्रमम् ||

त्रिविक्रमस्वरूपन्तु द्विमुखञ्च चतुर्भुजम् |
ऊर्ध्वद्वयकराब्जं स्यात् नमस्कारमयाकरौ || ८ ||

प्. ६६)

श्यामरक्तविभूषञ्च वस्त्रं श्यामञ्च वर्णकम् |

|| आदित्यर् ||

आदित्यस्य स्वरूपन्तु एकवक्त्रन्द्विहस्तकम् |
नालाब्जकरयुग्मन्तु दाडिमी कुसुमप्रभम् || ९ ||

रत्नाभरणमेवन्तु चिन्नित्यादित्य रूपकम् |

|| सूर्यर् ||

सूर्यतेजस्वरूपन्तु एकवक्त्रं भुजाष्टकम् |
अब्जद्वयकरोपेतं घण्टाधूपकमण्डलुम् ||

अभयं वरदञ्चैवा अक्षमाला समन्वितम् |
हेमवक्तञ्च स्वर्णाभं भूषण स्वर्णमेव च || १० ||

|| अंशुमालि ||

अंशुमालिस्वरूपन्तु षड्वक्त्रं रक्तवर्णकम् |
एवन्द्वादशहस्तन्तु द्वयमब्ज करान्वितम् ||

तोमरासिज खड्गञ्च खेटकं पाशमेव च |
शक्तिभेतालमभयं वरदं दक्षवामतम् || ११ ||

|| दिवाकरम् ||

दिवाकरस्वरूपन्तु द्विमुखञ्च चतुर्भुजम् |
बिल्वपत्रस्वरूपन्तु सुपद्मं पुष्करद्वयम् || १२ ||

प्. ६७)

रजनीवस्त्रसंयुक्तं हारमाभरणन्तथा |

|| सूर्यध्यानम् ||

रक्तवर्णन्द्विनेत्रञ्च नागयज्ञोपवीतिनम् |
करण्डमकुटोपेतं रक्तकुण्डलमुण्डितम् ||

रक्तप्रभः समायुक्तं रक्तमाल्यानुलेपनम् |
उषञ्च दक्षिणे पार्श्वे प्रयूषञ्चेतरे न्यसेत् || १३ ||

वह्निमाभिमुखन्देवं सूर्यरूपञ्च भावयेत् |

पुनः-

धवलाम्भोरु * * * * * * * * * ससम् || १४ 
||

पुनः-

दण्ड्याद्यै * * * * * * * * * * 
वतान्नः || १५ ||

पुनः-

सूर्यं सुन्दरलोकनाथ ममृतं वेदान्तसारं शिवं
ज्ञानं ब्रह्ममयं सुरेशममलं लोकैकवित्तं स्वयम् |
इन्द्रादित्य नराधिपं सुरपतिं त्रैलोक्य चूडामणिं
ब्रह्माविष्णु शिवस्वरूप हृदं वन्दे सदाभास्करम् || १६ ||

|| भास्करः ||

द्विनेत्रन्द्विभुजं ज्वालार्वापया वसुनन्दनम् |
अनेककाल संयुक्तं सर्वाभरणभूषितम् ||

पद्मपीठ स्थितन्देवं शक्तिद्वयसमन्वितम् |
निष्कलं निर्विकाराया तद्देवं भास्करो भवेत् || १७ ||

प्. ६८)

|| सूर्यः ||

दीप्त दीप्त * * * * * * * * * * *ण 
|| १८ ||

|| सूर्यः ||

एकवक्त्रन्द्विनयनं हस्तद्यं पद्मपुष्पकम् |
कुण्डलं समपादं स्यात् रक्तवर्णं मनोहरम् || १९ ||

शिरवृन्तरथारूढं शिवसूर्यमहंभजे |
दण्डिर्वा दक्षि * * * * * * * * * सौम्य || 
२० ||

रक्तवर्ण सु * * * * * * * * * * वान् || 
२१ ||

|| सूर्यमण्डलम् ||

अनेकरक्तसंकाशं स्वर्णप्राकारशोभितम् |
अशेषरोगशान्त्यर्थं ध्यायेदादित्यमण्डलम् || २२ ||

वसुपद्मन्तु हृत्पद्मे द्वात्रिंशत्केसरन्तथा |
तस्य मध्ये स्थितं शेषं सहस्र फणिशोभितम् || २३ ||

तस्य मध्ये स्थितं देवं शिवसूर्यन्नमोनमः |

|| द्वादशादित्यौ ||

अरुणासूर्यनामा च सहस्रांशुस्तथापहे |
दातार विश्वपर्जन्यां त्वष्ट्रामित्रस्यवासवः || २४ ||

एते द्वादशसूर्याश्च द्विभुजावरदाम्बुजाः |

प्. ६७)

द्वादशादित्यशक्तिः ||

उभः प्रभाश्च सभ्याश्च प्रज्ञा मेधा च मालिनि |
सावित्री चैव गायत्रि श्रीप्रतीकान्तिमीरिता |
एते द्वादशसूर्याणां शक्तयः परिकीर्तिताः || २५ ||

|| चन्द्रन् ||

श्वेतवर्णन्द्विनेत्रञ्च श्वेतपद्मोपरिस्थितम् |
द्विभुजं कुमुदोपेतं श्वेतवस्त्रेण वेष्टितम् ||

सर्वैराभरणैभूष्यैर्मुक्तादामैरलङ्कृतम् |
किरीटमकुटञ्चैव प्रभामण्डलमण्डितम् || १ ||

कृत्तिका दक्षिणे पार्श्वे रोहिणिं वामपार्श्वके |

|| चन्द्रन् ||

चित्रसिंहासनासीनं कुन्दस्फटिकसन्निभम् |
प्रभामण्डल संयुक्ता द्विभुजाञ्चद्विनासिकम् ||

आसीनो वा स्थितो वाऽपि कुमुदः प्रजलाकरः |
तस्य दक्षिण दिग्भागे रोहिणी द्विभुजान्वितम् || २ ||

सनङ्कुरनिभाभास्वत् राजीवसमलोचनः |

पुनः-

पुनः-

गोक्षीरधवलाकारं द्विभुजञ्च द्विनेत्रकम् ||

रश्मिमण्डलसंयुक्तं वैडूर्यमकुटान्वितम् |

प्. ७०)

रोहिणीसहितं चन्द्रं ध्यायेत् कुमुदहस्तकम् |
अर्चनस्य ततः कृत्वा नेत्रन्यासार्घ्यमर्चयेत् || ३ ||

पुनः-

एकवक्त्रन्द्विनेत्रञ्च श्वेतवर्णञ्चतुर्भुजम् |
श्वेतपद्मासनासीनं श्वेतवस्त्रसुधारिणम् ||

श्वेतगन्धाक्षतञ्चैवा जाजीपुष्प सुधारिणम् |
मुक्ताहारविभूषञ्च श्वेताब्जञ्च द्विहस्तकम् ||

धनुर्बाणद्विहस्तञ्च सप्ताश्वरथवाहनम् |
कृत्तिकारोहिणीञ्चैवा द्विपार्श्वे श्यामवर्णकम् ||

शीतालितलमेवन्तु षोडशः कलसंयुतम् |
सर्वालङ्कारसंयुक्तं चन्द्ररूपायते नमः || ४ ||

पुनः-

द्विभुजं कुमुदञ्चैव प्रभामण्डलशोभितम् |
एकवक्त्रन्द्विनेत्रञ्च हारमुक्तामणिं यथा |
जाजिचम्पकमालाया वक्त्रस्योपरि संस्थितम् ||

श्वेतपद्मासनञ्चैव द्विशक्तिञ्च द्विपार्श्वकम् |
श्वेतवस्त्रधरञ्चैव सर्वालङ्कारशोभितम् ||
षोडशः कलशं युक्तं पूर्णचन्द्रस्वरूपकम् || ५ ||

पुनः-

स्वर्ण दिव्यरथारूढं रथसप्ताश्व पीतकम् |
श्वेतवर्णध्वजं रज्जुं श्वेतछत्रेण चामरम् ||

प्. ७१)

श्वेतवस्त्रैरलङ्कारं तन्मध्ये पद्मपीठकम् |
पीठमध्ये सुवृक्तञ्च तन्मध्ये चन्द्ररूपिणम् || ६ ||

पुनः-

एकवक्त्रं द्विहस्ताब्जं द्विनेत्रं शान्तरूपिणम् |
नवरत्नकिरीटञ्च स्वर्णमाभरणान्वितम् ||

श्री गन्धन्तिलकञ्चैव पुष्पमालासुचापकम् |
सर्वालङ्कारसंयुक्तं चन्द्ररूपाय ते नमः || ७ ||

|| ब्रह्मा ध्यानम् ||

पीतं पीनं चतुर्बाहुं ब्रह्माणञ्चतुराननम् |
हंसयानञ्च बिभ्राणं दण्डाक्षस्सृक्कमण्डलुम् || १ ||

ब्रह्मा चतुर्मुखः पीता चतुर्दोर्दण्डमण्डितः |
स्रुक्दण्डाक्षकुशोपेता सूर्यमण्डलमध्यगः ||

तत्रैवोर्ध्वदिशानाथं प्रोक्ताकारन्तथैव च |
कमण्डल्वक्षमालाञ्च कुशदण्डधरं भजे || २ ||

अधो दिगधिपं कान्तं पीतवस्त्रं श्रियान्वितम् |
चतुर्वक्त्रे भुजाष्टौ च शक्तिञ्च जपमालयोः ||

कुशदण्डकपालञ्च ज्ञानमुद्राञ्च पोस्तकम् |
लिखितं सव्यहस्तेन ऋषीणाञ्च प्रपूजयेत् || ३ ||

पुनः-

श्वेतवर्ण स्वरूपन्तु चतुर्वक्त्रञ्चतुर्भुजम् |

प्. ७२)

दण्डञ्च सर्वमेवन्तु जपमालाकमण्डलुम् |
योगपीठासनञ्चैव अष्टनेत्रन्तथैव च ||

ऋषिपुष्पाञ्जलिञ्चैव चतुर्वेदादिकन्तथा |
अष्टादशपुराणञ्च षट्शास्त्रकलविज्ञकम् ||

मीमांसयोगशास्त्रञ्च भारति जिह्वयान्वितम् |
नवरत्नकिरीटञ्च वज्रमाभरणन्तथा ||

श्वेतवस्त्रसमायुक्तं बाहुः यज्ञोपवीतिनम् |
देवासुरमहंवन्दे रविमण्डलसंयुतम् || ४ ||

इत्येवं ब्रह्मरूपन्तु ध्यात्वा मन्त्रेण पूजयेत् |

पुनः-

वेदशास्त्रपुराणञ्च भाषितं पूर्ववक्त्रके ||

देवासुर-ऋषीन् वन्दे भाषितं दक्षिणेन च |
लिखिता सृष्टिमेवन्तु वक्त्रमुत्तरमेव च || 

परमेश्वर पादाब्जं पुष्पाञ्जलि समप्रभम् |
पश्चिमाभिमुखन्देवं ध्यात्वा ब्रह्मस्वरूपकम् || ५ ||

|| विष्णु ध्यानम् ||

विष्णुश्चतुर्भुजो मालिं शङ्खचक्रगदाब्जधृक् |
नीलाम्बुदप्रतीकाशं सोममण्डलकेशवा || १ ||

पुनः-

पश्चासुवर्ण वर्णाभं रक्तास्यं रक्तनेत्रकम् |

प्. ७३)

पाणिपादसुखोद्वाहं शुकपिञ्चाम्बरं हरिम् |
श्री विष्णुप्रणवात्मानं किरीटं वक्त्रसन्निभम् ||

प्रणालमुपवीतञ्च श्रीवत्साङ्गं चतुर्भुजम् |
शङ्खचक्रावतारञ्च कलाभयवलम्बकम् || २ ||

स एव परमात्मानं ध्यात्वा विष्णुस्वरूपकम् |
अनन्तं पुण्डरीकाक्षं फणादशशतैर्युतम् || ३ ||

विद्युद्धाम प्रतीकाशं कूर्मारूढं कृताञ्जलिम् |
अनन्तं पुण्डरीकाक्षं एकवक्त्रञ्चतुर्भुजम् ||

धनुर्बाणसमायुक्तं किरीटमकुटोज्ज्वलम् |
हारकेयूर संयुक्तद्विनेत्रं रक्तवाससम् ||

शङ्खचक्रधरन्देवं सोममण्डलरक्षकम् |
सुरासुरकृतं वन्दे पुष्पाञ्जलि समप्रभम् || ४ ||

एवं विष्णुस्वरूपन्तु ध्यात्वा मन्त्रेण पूजयेत् |
नीलवर्णस्वरूपन्तु एकवक्त्रञ्चतुर्भुजम् ||

शङ्खचक्रावतारञ्चा हेमाङ्गुल्यादिभूषणम् |
वक्षस्थलेनकञ्चैव लक्ष्मीन्दिव्यस्वरूपकम् ||

आलिङ्गनेन हस्ताञ्च अभयन्दक्षिणे करे |
पीताम्बरोपवीतञ्च स्वर्णरत्न किरीटकम् || ५ ||

प्. ७४)

लक्ष्मीनारायणञ्चैवा ध्यात्वा मन्त्रेण पूजयेत् |

|| रामर् ||

बालार्कद्युति सन्निभं रघुवरं सीतापते पश्चिमे
तिष्ठन्तिन्नवरत्न चित्रमकुटं हारोल्लसद्वक्षसम् |
श्वेतच्छत्रधरं सुवर्णकटकं स्वर्णाङ्करालङ्कृतं
देवं लक्ष्मण ऊर्मिलासहवरं वन्देसुमित्रासुतम् || ६ ||

मण्डव्याकेलिलोलं मणिमयमकुटं मङ्गलानान्निवासं 
तालीबृन्दं दधानं शशिनिभवदनं पद्मपत्रायताक्षम् |
भक्तानां पारिजातं भवभयहरं रामवामे निविष्ठं 
रत्नोर्वैर्मण्डिताङ्गं भरतमुनिकुलयीश्वरं चिन्तयामि || ७ ||

शत्रुघ्नन्दीर्घबाहुं विविधमणिगणालङ्कृताङ्गं भजेऽहं 
सीताहाटक सन्निभां शशिमुखां हारावली शोभिताम् |
कस्तूरीवनसारभूषितकुचां हेमाम्बरालङ्कृतां 
रत्नोन्मीलित कुण्डलां रघुवरास्यांकैमुदारस्थिताम् || ८ ||

देवीं मातरमाश्रयामि जगतां सर्वार्थसिद्धि प्रदां ||

रामस्याग्रे पवननममलं हेमयज्ञोपवीतम् ||
सीताशोकाग्निकालाम्बुदशुभहरं दिव्यवक्त्रोज्ज्वलाङ्गं
भक्तानां पारिजातं निचरकुलसंहारकालाग्निरुद्रम् |

प्. ७५)

ध्यायेद्गाङ्गेय वर्णं प्रमुदित वदनं पोस्तकं सन्दधानम् || ९ ||

|| वीररामर् ||

हस्तायुधे दशास्यं त्रिभुलतविषमं वामहस्तेन चापं
भूमौ षट्टं विष्टश्यतिष्ठन्निजकरकधृतं भ्रामयन्बाणमेकम् |
आरत्नोपान्तनेत्रं शरदलिवपुषं कोटिसूर्यं प्रकाशं 
वीरश्रीबद्धरागं त्रिदशपतिनुतं पातु मां वीररामम् || १० ||

वीररामर्

दोर्भिः खड्गं त्रिशूलं डमरुकधनुं चन्द्रबाणं कुठारं 
शङ्खं चक्रं कृपाणं हलमुसलगतं पिण्डिबालञ्च खेटम् |
उद्यद्वह्निञ्च मुष्टिं अभयवरकरं श्याङ्कुशं वामभागे
वन्दे रामं त्रिणेत्रं मम दुरितहरं पातु मां वीररामम् || ११ ||

रामं रत्नकिरीट कुण्डलधरं वक्त्रं शशीबिंबकं 
वस्त्रं हेमसुधावरं करचतुश्चक्रं धनुर्बाणकम् |
शङ्खं जाजिसुपुष्पवनदलं मालायवक्षस्थलं
शत्रुघ्नं भरतं सलक्षणयुतं सीताथ वामे स्थितम् || १२ ||

श्री गन्धं अनुलेपनञ्च तिलकं भक्तिप्रियं लक्षणं
सर्वालङ्कृतशोभितं सुरपतिं रामं भजेऽहं भजे |

|| विष्णुषोडशनामम् ||

प्. ७६)

औषधञ्चिन्तयेद्विष्णो भोजनेन जनार्दनम् |
शयने पद्मनाभञ्च संयोगेन प्रजापति ||

नारायणोद्य कालञ्च श्रीधरं प्रयसंगमे |
संग्रामे चक्रिणञ्चैव प्रभाते शत्रुविक्रमः ||

दुस्वप्ने स्मरगोविन्दं भीभत्सो मधुसूदनम् |
कानने नरसिंहञ्च पर्वते रघुनन्दनम् ||

जलमध्ये वराहस्य पावके जलशायने |
प्रवाहे वामनञ्चैव सर्वकार्येषु माधवम् ||

एते षोडशनामानि त्रिसन्ध्यां यः पठेन्नरः |
सर्वभूतभयन्नास्ति संग्रामे विजयी भवेत् || १३ ||

|| वीरभद्रध्यानम् ||

वीरभद्रन्त्रिणेत्रञ्च नीलरूपं चतुर्भुजम् |
खड्गञ्च खेटकञ्चैव पूर्वहस्तान्तरे तथा ||

पार्श्वहस्तान्तरे चैव बाणं वै कार्मुकन्तथा |
रक्तवस्त्रसमायुक्तं वीरनूपुरभूषितम् ||

यज्ञोपवीतसंयुक्तं इतरेजाह्नवीतरम् |
कर्णे गिरिसमायुक्तं शिरोमालाविभूषितम् ||

राजसं उग्रनेत्रं च भीमदंष्ट्रं तथैव च |

प्. ७७)

सुस्थितं दक्षिणं पादं वामपादन्तु कुञ्चितम् ||

पादन्नूपुरसंयुक्तं छन्नवीरसमन्वितम् |
इत्युक्ते वीरभद्रेव द्विविधं भोजमुच्यते || १ ||

पुनः-

त्रिणेत्रं श्यामवर्णञ्च शिरोमाला विभूषितम् |
जटामकुटसंयुक्तं जाह्नवी चन्द्रसंयुतम् ||

आस्थानसत्सयेत्पादं दक्षपादन्तु लम्बितम् |
वामपादं विलम्बञ्च समदेहं प्रकल्पयेत् || 

सर्वभागद्धृदञ्चैव खड्गञ्च हरिणन्तथा |
वामपार्श्वे तु हस्ते तु खेटकं परशुन्तथा ||

सव्यपादे च पार्श्वे तु दक्षञ्चैव प्रजापतिम् |
सर्वालङ्कारसंयुक्तं सर्वाभरणभूषितम् || २ ||

भोगञ्च विविधं प्रोक्तं वीरञ्च विविधं शृणु |

पुनः-

तद्भुजाष्टसमायुक्तं सर्वलक्षणसंयुतम् ||

शूलं खड्गञ्च बाणञ्च हरिणीं दक्षपार्श्वके |
कपालखेटकञ्चैव पाशमङ्कुशवामके || ३ ||

ध्यानकं वीरदेवञ्च त्रिविधं चोच्यते क्रमात् |

पुनः-

श्वेताकारमशेष भूषणधरं विन्यस्तवीणाधरं 
टङ्कं कृष्णमृगाधरं करयुगे शार्दूलचर्माम्बरम् |

प्. ७८)

अर्धोनील न लोचनं त्रिययुतं मौली जटाबन्धनं 
वन्दे सन्नतवीरभद्रचरणं अम्भोरुहं पाहिमाम् || ४ ||

पुनः-

रुद्रां रौद्रावतारं हुतवहनयनं ऊर्ध्वकेशं सुदंष्ट्रं
भीमं भीमाङ्गरूपं घृणिघृणिनिनदं ज्वालमालावृताङ्गम् |
भूतप्रेताधिनाथं कथनकलहतं खड्गपात्रेवहन्तं 
वन्दे लोकैकनाथं त्रिपुरदहनंदं श्यामलं वीरभद्रम् || ५ ||

पुनः-

बालापट्ट समज्ज्वलं घनवरं पादाब्जये नूपुरं
नानादेव समन्वितं शशिधरं नागेन्द्रभूषोज्ज्वलम् |
वन्दे वारुणवीरभद्रमभयं त्वं वीरदेवं भजे || ६ ||

|| विश्वहृदयम् ||

अनजदण्डकमण्डुलुमेखलां रुचिरपावन वाम न मूर्तये |
नितरजगत्रय जीवकरपरै निगमवावान् पटवैवटवे नमः || ७ ||

|| शरभम् ||

अघोर शरभञ्चैवा एकवक्त्रं त्रिणेत्रकम् |
नीलवर्णसमाख्यातं षोडशास्तं तथैव च ||

खड्गन्त्रिशूलं डमरुं गदा चक्राङ्कुशन्तथा |
बाणाग्निञ्च ततः कृत्वा सव्य पार्श्वेन हस्तयोः ||

प्. ७९)

कपालं परशुं दण्डं पाशघण्टधनुर्धरम् |
खट्वाभं नागपाशञ्च वामपार्श्वेन हस्तकम् ||

शिरोजटसमायुक्तं भस्मं सर्वाङ्गधूलितम् |
शिरः किङ्किणिमालायां सर्वयज्ञोपवीतिनम् ||

रक्तवस्त्रेण संयुक्तं रक्तश्छत्र ध्वजन्तथा |
विकारमट्टहासञ्च सप्तकोट्यागणाश्रियम् || ८ ||

सर्वालङ्कारसंयुक्तं ध्यात्वा शरभं नमाम्यहम् |

|| मणिध्यानम् ||

घण्टञ्च विविधं प्रोक्तं प्रमाणं षट्दशन्तथा |
भानुद्वयोन्नताङ्गुल्यं घण्टारूपाय ते नमः || १ ||

|| घण्टप्रमाणम् ||

नालस्योन्नतभानुश्च वसुदेव सुवृक्तकम् |
नालाग्रे दण्डमेवन्तु रुद्राङ्गुलसमन्वितम् || २ ||

भूतसंख्या च दण्डाग्रे प्रमाणं घण्टरूपकम् |
नालन्दिवाकरञ्चैव दण्डञ्चैव महेश्वरम् ||

दण्डाग्रेण त्रिशूलञ्च घण्टानाद सरस्वति |
इत्येतद्घण्टदेवानां अर्चयेत्तु नमोनमः || ३ ||

प्. ८०)

|| वृषभशक्ति ||

ज्वालाध्वकेशि सुदंष्ट्रद्विनेत्रिनं साद्वयं वेदिशचक्रचापि |
बाणञ्च पश्चाद्वराभयैश्च वृषश्च शक्ति वृषदेववामे || ४ ||

वृषभं श्वेतवर्णन्तु तीक्ष्णशृङ्गं महाबलम् |
दिव्यरूपस्वलावण्यं तप्तकाञ्चन सन्निभम् ||

वेदरूपञ्चतुष्पादं अग्निरूपन्तु शृङ्गकम् |
आदित्यश्चन्द्रनेत्रश्च मुखं रुद्रस्तथैव च ||

ब्रह्मा विष्णुश्च रुद्रश्च रूपं वृषभमुच्यते |
ईश्वरो वलयञ्चैवा सर्ववेदमयं वृषम् || ५ ||

|| शयनवृषभम् ||

कृतत्रेतायुगञ्चैवा द्वापरे पादजम्पुटम् |
कलियुगेनेक पादन्तु बहुशैव विमोक्षतम् ||

धर्मदेव समाख्यातं पश्चिमाभिमुखन्तथा |
शयनं कृत्वा तु धर्मज्ञं शिववाहनमुच्यते || ६ ||

|| वृषभम् ||

प्रत्यङ्गाशस्थितं त्र्यक्षं वृषञ्च धवलाकृतिम् |
साक्षाधर्म स्वरूपञ्च परमेश्वरवाहनम् || ७ ||

वृषो वृषाकृतीत्र्यैक्षो रुद्रैकागतमानसः |

प्. ८१)

साक्षाद्धर्म स्वरूपञ्च शुद्धस्फटिक निर्मलः || ८ ||

दिव्यलिङ्गबलिदेवताः 

|| अष्टमूर्ति वर्णभेदम् ||

देवीकन्तु भवातीनां इन्द्रादीनान्तु मानुषम् |
भूतादीनां स्वयम्भूतं आरुषं परिवारकैः ||

सरोद्रुवादिबाणञ्च विद्येशानान्तु दिव्यकम् |
यक्षादिराक्षसं लिङ्गं बलिं दद्यात् प्रकीर्तिताः || ९ ||

|| देवलिङ्गबलिदेवतै ||

अष्टमूर्तिवर्णभ्भेदाः 

भवशर्वस्तथैशानः पशुपत्युग्रमेव च |
भीमो रुद्रो महादेवो इत्यष्टमूर्तयस्तथा || १० ||

भवस्य पीतवर्णञ्चा शर्वाय रजनी तथा |
ईशानं श्वेतवर्णञ्च पशुपत् श्यामवर्णकम् ||

रुद्राय मेखवर्णञ्च हरिणीमुग्ररूपकम् |
स्फटिकञ्च महाभीमं महादेवाय रत्नकम् || ११ ||

इत्येवमष्टमूर्तिञ्च वर्णभेदाः प्रकीर्तिताः |

|| देवीकलिङ्गबलिध्यानम् ||

अभयं वरदञ्चैव पाशाङ्कुश चतुर्भुजम् |
त्रिणेमेखवर्णञ्च द्विपादञ्चैव नूपुरम् ||

जटामकुटसंयुक्तं अष्टमूर्तिस्वरूपकम् |

प्. ८२)

देवीकाख्यन्तु लिङ्गञ्च बलिन्दद्यात्प्रकीर्तिताः || १२ ||

|| मानुषलिङ्गबलिध्यानम् ||

इन्द्राग्निश्च यमञ्चैव निर्-ऋतीवरुणन्तथा |
वायुसोमस्तथैशान्यो ब्रह्माविष्णुश्चलोकयन् ||

मानुषं लिङ्गवत्कृत्वा लोकपालान् बलिन्तथा |
तत्पूर्वे धान्यवर्णन्तु तद्बलिं निक्षिपेत्तथा || १३ ||

|| स्वयम्भूलिङ्गध्यानम् ||

संवर्तो रक्तवर्णञ्च पूर्वदिग्दलमेव च |
श्यामरक्तं श्वेतवर्णं अग्नितो चरकन्तथा ||

कुन्डोदरस्य कृष्णञ्च दले दक्षिणमेव च |
पीतञ्च दीर्घकायौ च निर्-ऋतीश्च दले तथा ||

ह्रस्वपादमिति श्यामं पश्चिमे दलसंयुतम् |
अतिरक्तञ्च सिंहञ्च वायव्यदलमेव च || 

नीलं गजमुखञ्चैव उत्तरे दलसंयुतम् |
ऐशान्यां प्रमुखञ्चैव मेख वर्णमिति स्मृतम् || १४ ||

वृषाष्टवर्णमित्युक्तं तत्तद्दिग्दलमेव च |

|| बलिध्यानम् ||

उग्ररूपसमायुक्तं द्विभुजञ्च द्विपादकम् |

प्. ८३)

दण्डहस्तं तथा सव्ये कपालं वामहस्तके |
द्विनेत्ररक्तवर्णञ्च भूतरूपमिति स्मृतम् || १५ ||

अष्टभूतमितिख्यातं स्वायम्भुवबलिं क्षिपेत् |

|| ऋषिलिङ्गबलिध्यानम् ||

मध्यहारञ्च हारायां वृषभादि प्रदक्षिणम् |
वृषभं पूर्वदिग्भागे आग्नेययां पावकन्तथा ||

मातॄणां दक्षिणे भागे वीरविघ्नेश नै-ऋते |
पश्चिमे स्कन्दमेवन्तु ज्येष्ठादि वायुदिग्दले ||

दुर्गाश्च उत्तरे चैव ऐशान्ये चण्डरूपकम् |
भास्करस्य मुखं पूर्वं ऐशान्ये क्रपयस्तथा ||

आग्नेयश्च ततः कृत्वा पवमानालयन्तथा |
परिवारालयं सर्वं सर्व बाह्येन्तरे तथा ||

भूतपीठस्य पार्श्वे तु इन्द्रं संपूजयेत् तथा |
आग्नेयादीशपर्यन्तं स्वस्वस्थाने विचक्षणः || १६ ||

द्वारस्य उत्तरे पार्श्वे ब्रह्माणन्तु प्रकीर्तितम् |
पितामहेशयोर्मध्ये आदित्यद्वादशन्तथा ||

भास्कर क्षेत्रपालञ्च शाङ्करो वा विशेषतः |
चक्रपावकयोर्मध्ये अश्विन्यादौ तु विन्यसेत् ||

प्. ८४)

आग्नेयययमयोर्मध्ये संस्थाप्य सप्तरो * * |
याम्ये नै-ऋतयोर्मध्ये पितृस्थानं विधीयते ||

नै-ऋतिं वरुणयोर्मध्ये अप्सरो गणमेव च |
वरुणवायुवयोर्मध्ये मुनीनां स्थानमेव च || 

वायव्य सोमयोर्मध्ये इत्यष्टौ वसवस्तथा |
सोममीशानयोर्मध्ये रुद्रमेकादशं बहि || १७ ||

प्रथमे वाऽपि पीठे वा इत्यष्टिके वा प्रपूजयेत् |
बलिपीठन्ततः कृत्वा चतुर्दिक्षु विशेषतः ||

बाह्याभ्यन्तरयो पीठे पूर्वद्वारे तु विन्यसेत् |
अन्तरस्सर्वदेवानां पिशाचा बाह्यपीठके ||

यक्षाणान्दक्षिणे चैवा राक्षसानान्तु पश्चिमे |
गन्धर्वाणान्तु सौम्यश्च भूतानां भूतमेव च ||

तदूर्ध्वे पदमित्युक्तं अष्टशक्ति दलन्न्यसेत् |
सर्वदेवमयं पीठं अग्रपीठं प्रकल्पयेत् || १८ ||

ततः पुरस्थितं पीठं बलिन्दद्याद्विशेषतः |

|| बलिपीठध्यानम् ||

मुखपञ्च समवक्त्र समनासिनयने |
दशकर्णदशबाहु दशशूलदशधृक् ||

प्. ८५)

दलमेक हृदयं अतिरक्तवर्णं द्वयपादमिति भूतबलिपीठ बलिभृक् 

|| बलिध्यानम् ||

पञ्चाननं दशभुजं अतिरक्तदेहं पाशाङ्कुशाभयकरोद्धृत 
खेटकञ्च शूलासिबाणञ्च धनुञ्चचक्रं वन्देमहं वरतनुं 
शिवमेवरुद्रम् ||

|| अधिदेवतै ||

आमोदश्च प्रमोदश्च प्रमुखो दुर्मुखस्तथा |
अविघ्नो विघ्नकर्ता च पक्षेशि पञ्चहस्तथा ||

द्वारमन्तर्गतं विद्यात् द्वारपालान् बहिर्मुखान् |
बलिपीठं वृषं शूलं देवस्याभिमुखं भवेत् || २१ ||

आमोदश्यामवर्णन्तु प्रमोदं कृष्णमेव चा |
प्रमुखं स्फटिकाभासं दुर्मुखं कुङ्कुमप्रभम् ||

अविघ्नो विद्रुमाभासं विघ्नकर्ताञ्जनप्रभम् |
इत्येवं वर्णभेदन्तु षडैते भूतनायकाः || २२ ||

द्विभुजञ्च द्विनेत्रञ्च टङ्कपाशधरन्तथा |
उग्रदंष्ट्र समायुक्तं भीमरूपं महाबलम् ||

सर्वाभरण संयुक्तं नागयज्ञोपवीतिनम् |
प्रासादाभिमुखं सर्वं दीर्घदंष्ट्रोद्घटाननम् || २३ ||

पूर्वे च दक्षिणे चैव उत्तरे पश्चिमे तथा |

प्. ८६)

गर्भगृहस्य पञ्चा च चतुष्कं चोक्तमुन्नतम् |
त्रिभागं मध्यमं प्रोक्तं द्विभागमधमं भवेत् || २४ ||

द्वारोत्सेधसमं श्रेष्ठं तत्त्रिपादन्तु मध्यमम् |
द्वारार्थमधमं सिद्धि विस्तरोत्सेध तत्समम् ||

विस्तारस्य त्रिभागस्य हाटकेतक विंशति |
त्रिभागेनोपमेकेन चतुर्भिर्जगतस्तथा || २५ ||

कम्पं कृत्वादके दूर्ध्वे तदूर्ध्वे कोटिपट्टिका |
कर्णं कुर्याच्चतुर्भागेरेकेनैवोद्यपट्टिका ||

महापट्टिकयादूर्ध्वं सेनद्वंशाप्तलोन्नतम् |
कर्णिकामेकभाग्रेण प्रोक्तमुत्सेधमुत्तम् ||

बलिपीठमितिख्यातं ऋषिलिङ्गप्रकीर्तितम् |
सर्वेषां लिङ्गमेवन्तु बलिं तृप्तायते स्मृतम् || २६ ||

|| बाणलिङ्गबलि ||

धरोध्रुवश्च सेमश्चापश्चैवानिलस्तथा |
प्रत्यूषश्च प्रभावश्च वसवोऽष्ट प्रकीर्तिताः ||

बाणलिङ्गं तथारोग्यं बलिदद्यात्प्रकीर्तिताः |
तत्पूर्वे धान्यवर्णञ्च तत्पूर्वं पूजनक्रमात् || २७ ||

क्रमात्पूर्वबलिं कुर्यात् दिव्यलिङ्गमिहोच्यते |

प्. ८७)

|| राक्षसलिङ्गबलिदेवतै ||

पूर्वे यक्षगणञ्चैव राक्षसं गणबाणवत् |
विधा च गणदक्षिण्याङ्गाणवं गणनै-ऋते ||

किन्नरागणवारुण्यां पितृभ्यां गणवायवे |
दानवानां गणं सौम्ये ऐशान्यां गणमिश्रितम् || २८ ||

इत्येषां गणमेवन्तु बलिदानन्तु राक्षसा |

|| पञ्चप्राकारद्वारदेवतै ||

नित्यन्नामवसानन्तु प्रथमद्वारपूजयेत् |
नन्दिञ्चैव महाकालं द्वितीयद्वारपूजयेत् || 

दण्डिनञ्चैव मुण्डीनां त्रितीयद्वारपूजयेत् |
आमोदश्च प्रमोदश्च चतुर्थद्वार पूजयेत् ||

गणेश स्कन्दमेवन्तु पञ्चप्रकारकल्पयेत् |
द्वारदेशे समाख्यातं बलिन्तत्र प्रकल्पयेत् || २९ ||

|| अष्टबलिदेवतै ||

वृषाग्निमात्रविघ्नञ्च स्कन्दज्येष्ठन्तथैव च |
दुर्गाभास्कर एवाथ बलिभुक् अष्टदेवताः || ३० ||

|| बलिप्रमाणम् ||

तण्डुलं प्रस्थपादन्तु बलिञ्चैव प्रमाणकम् || ३१ ||

प्. ८८)

नित्यनैमित्तिकञ्चैव बलिं कृत्वा विशेषतः |
त्रिसन्ध्यायां बलिं कृत्वा अन्यकाले न कारयेत् || ३२ ||

अथाऽन्येन प्रकारेण काम्यार्थञ्च बलिन्ददेत् |
महाहवनिवेद्यन्ते बलिन्दद्याद्विशेषतः || ३३ ||

नैमित्तिकोपसन्ध्यास्तु हविसान्न बलिन्ददेत् |
नारिकेल प्रमाणन्तत् उत्तमस्य विधीयते ||

कपित्थस्य प्रमाणन्तु बलिन्दद्यात्तु मध्यमम् |
कुक्कुटाण्डप्रमाणञ्च अधमं बलिदानकम् ||

अस्तमुष्टिप्रमाणञ्च अस्तद्वयप्रमाणकम् |
शक्तिमात्रप्रमाणञ्च बलिं सर्वसुदापयेत् || ३४ ||

उत्तमं कबलं प्रोक्तं मध्यमं मुष्टिरेव च |
अधमं आहुतिं प्रोक्तं बलिन्दद्यात्प्रकीर्तितः || ३५ ||

|| देविबलिपीठदेवतै ||

अम्बिका भ्रमरादुर्गा चामुण्डा कालरात्रया |
कौमारिकालिकादेवि वनदुर्गाबलिं हरेत् || ३६ ||

महादेवि प्रसादायां सर्वे गृह्णन्तु शङ्करि |

|| देविबलिपीठाधिदेवतै ||

आकाशमातरं पूर्वे दक्षिणे भूतमातरम् |

प्. ८९)

वारुण्ये अस्तमातरपञ्चैव उत्तरे देवमातरम् |
अनुक्तमातर श्रद्धे दद्यात् पीठाग्रके बलि || ३७ ||

बाणरावणचन्डेश नन्दिभृङ्गि वृषादयः |
सदाशिव प्रसातोयं सर्वं गृह्णन्तु शैवकाः || ३८ ||

|| ध्वजदण्डध्यानम् ||

पीठस्य देवं वृषभं शिवाख्यं घण्टाननं विष्णुमयञ्च दण्डम् |
मालाश्च देवी चतुराननाश्च स्ववर्णमण्डध्वज दण्डरूपम् || ३९ ||

एकस्य पादं द्विमुखं षडक्षं होमावलीदर्भकरज्जुमाला |
श्वेताङ्ग रूपं द्विभुजन्द्विनासि आरूढपद्मासन दण्डरूपम् || ४० ||

पीठं पृथिविदैवत्यं लोकपालादि दैवता |
भिक्षुदण्ड उपन्दण्डवेदि अष्टरज्जु मणिदर्भमालिका |
अष्टमूर्ति अधिदेवमाश्रये अर्चनादि अवरोहणान्तकम् || ४१ ||

पूर्वे ब्रह्माणमभ्यर्च्य दक्षिणे विष्णुमेव च |
अनन्तमुत्तरे चैव पश्चिमे शङ्करन्तथा || ४२ ||

इत्येवं ध्वजमूर्ते तु अर्चनस्य विधीयते |
इन्द्रमग्नियमञ्चैव नि-ऋ-ऋतिं वरुणन्तथा || ४३ ||

वायुसोमस्तथैशान्ये पीठदिक् देवता न्यसेत् |
पूर्वेन रुद्रमभ्यर्च्य अनन्तं दक्षिणेन तु ||

प्. ९०)

नागाय पश्चिमे चैव उत्तरे शङ्करन्तथा |
नक्षत्राग्नेयकञ्चैव निर्-ऋतिं ग्रहपालकम् ||

वायव्येऽसुरञ्चैवा ऐशान्ये दक्षकन्तथा |
मध्ये ब्रह्माणमभ्यर्च्य दण्डाद्यै देवतान्यसेत् || ४४ ||

|| ध्वजपटदेवतै ||

वृषभं वलयछत्रं चामरं स्वस्तिशूलं
शशिवसुगणपादं रुद्रशक्तिञ्च मन्ये |
ऋषभ धवलपट्टं दर्पणं पूर्णकुम्भं
ध्वजपट इति देवं दीपशङ्खञ्च पाल्ये || ४५ ||

पीठन्तु पार्वतीन्देवं दण्डस्य रुद्रदेवतम् |
इष्टि स्कन्द समायुक्तं उपदण्डविनायकम् ||

माला ब्रह्मसमायुक्तं पादञ्चैवायुदैवतम् |
वासुकी रज्जुदैवत्यं वृषभन्तु जनार्दनम् ||

चामरौ चन्द्रसूर्यौ च छत्रं सरस्वती भवेत् |
दीपन्तु श्री महालक्ष्मि घण्टानादं षडाननम् || ४६ ||

इत्येवं देवताभ्यर्च्य ध्वजदण्डप्रकीर्तिताः |

|| नवग्रहध्यानम् ||

आदित्यमेकवक्त्रञ्च द्विनेत्रं रक्तवर्णकम् |

प्. ९१)

रक्ताम्बरधरञ्चैव रक्तश्छत्र ध्वजान्वितम् |
रक्तवर्णधरञ्चैव सप्ताश्वं रक्तमेव च ||

सप्तरज्जु स रक्तञ्च द्विभुजं रक्तमद्मजम् |
परिमण्डल मध्यस्थं रक्तपद्मासन स्थितम् ||

पूर्वाभिमुखमेवन्तु गिरिणाञ्च प्रदक्षिणम् |
कलिङ्गदेशे राज्ञाञ्च काश्यपगोत्रमेव च || ४७ ||

विशाखनिर्क्षेजातञ्च रविं ध्यात्वा नमाम्यहम् |
एकवक्त्रं द्विसोमञ्च द्विनेत्रं श्वेतवर्णकम् ||

श्वेताम्बरधरञ्चैव श्वेतवर्णरथं तथा |
श्वेतच्छत्र ध्वजञ्चैव दशाश्वं श्वेतवर्णकम् ||

श्वेतवर्णरजोरज्जुं द्विभुजं कुमुदन्तथा |
चतुष्कोण सुमध्येन श्वेतपद्मासनस्थितम् ||

पश्चिमाभि मुखञ्चैव गिरीणाञ्च प्रदक्षिणम् |
आग्नेयदिशिमेवन्तु वराटे दशराज्यकम् ||

आत्रेय गोत्रमेवन्तु कृत्तिका-ऋक्षजातञ्च |
लोकरक्षायते चैव ध्यात्वा सोमं नमाम्यहम् |

रक्तवर्णद्विनेत्रञ्च एकवक्त्रञ्चतुर्भुजम् || ४८ ||

रक्ताम्बर धरञ्चैव रक्तपुष्परथं तथा |

प्. ९२)

रक्तश्छत्र ध्वजञ्चैव शक्तिशूलगदाधरम् |
त्रिकोणाकार मध्यस्थं दक्षिणाभिमुखन्तथा ||

गिरिप्रदक्षिणञ्चैव दक्षिणे दिशसंस्थितम् |
विजयदशाधि पञ्चैव भारद्वाजेन गोत्रजम् || ४९ ||

अश्विनी-ऋक्षजातञ्च अङ्गारकनमाम्यहम् |
एकवक्त्रन्द्विनेत्रञ्च पीतवर्णबुधन्तथा ||

पीतवर्णरथञ्चैव पीतश्छत्र सुशोभितम् |
पीताम्बरधरञ्चैव धनुर्बाणन्तथैव च ||

बाणाकारस्य मध्येन वीरसिंहासन स्थितम् |
पूर्वाभिमुखमेवन्तु ईशानदिशि संस्थितम् ||

मगधाधिपतिञ्चैव गिरीणाञ्च प्रदक्षिणम् |
आत्रेयगोत्रमेवन्तु श्रवणेन तु जन्मकम् || ५० ||

इत्येव रूपमेवन्तु बुधं ध्यात्वा नमाम्यहम् |
द्विनेत्रं पीतवर्णञ्च एकवक्त्रञ्चतुर्भुजम् ||

पीताम्बरधरञ्चैव पीतवर्णरथाधिपम् |
पीतश्छत्र ध्वजञ्चैव चतुश्शृङ्गस्य मध्यगम् ||

योगासनसमञ्चैव उत्तराभिमुखन्तथा |
अभयं वरदञ्चैवाक्षसूत्रकमण्डलुम् ||

प्. ९३)

उत्तरेण दिशिञ्चैव गिरिणाञ्च प्रदक्षिणम् |
सिन्धूरदेशे राज्ञाञ्च गोत्रमाङ्गीरसन्तथा ||

जातमुत्तर फल्गुन्यां देवस्य गुरुमेव च |
इत्येवं रूपमेवन्तु बृहस्पतिन्नमाम्यहम् || ५१ ||

श्वेतवर्णन्तु शुक्रेण एकवक्त्रं द्विहस्तकम् |
श्वेतवस्त्रेण संयुक्तं एकनेत्रारकायुतम् ||

श्वेतच्छत्र ध्वजञ्चैव श्वेतवर्णरथाधिपम् |
पञ्चकोणस्यमध्येन चित्रसिंहासन स्थितम् ||

पूर्वाभिमुखमेवन्तु गदावरदहस्तकम् |
गुणदेशाधि पतिञ्चैव गिरीणाञ्च प्रदक्षिणम् ||

गोत्रं भार्गवमेवन्तु ज्येष्ठानक्षत्र जातकम् |
पूर्वदिक् स्थितमेवन्तु राक्षसान् गुरुदेव च || ५२ ||

इत्येवं रूपमेवन्तु भगवान् शुक्रं नमाम्यहम् |
एकवक्त्रन्द्विनेत्रञ्च द्विभुजं कृष्णवर्णकम् ||

कृष्णाम्बरधरञ्चैव कृष्णश्छत्र ध्वजन्तथा |
कृष्णवर्णरथञ्चैव धनुराकारमण्डलम् ||

कृष्णसिंहासनञ्चैव मध्ये प्रत्यङ्मुखस्थितम् |
शूलं धनुर्धरञ्चैव पश्चिमे दिशि संस्थितम् ||

प्. ९४)

आन्ध्रदेशाधिपञ्चैवा गिरीणाञ्च प्रदक्षिणिम् |
काश्यप गोत्रमेवन्तु रेवती जननन्तथा || ५३ ||

ग्रजवाहनमेवन्तु शनिं ध्यात्वा नमाम्यहम् |
द्विनेत्रं नीलवर्णञ्च त्रिहस्तमेकवक्त्रकम् ||

नीलाम्बरधरञ्चैव नीलवर्णरथाधिपम् |
नीलश्छत्र ध्वजञ्चैव कृष्णशूर्पस्य मण्डलम् ||

नीलसिंहासनं मध्ये दक्षिणाभिमुखन्तथा |
पूर्वदेशाधि पञ्चैव खड्गचर्मत्रिशूलकम् ||

गिरिप्रदक्षिणञ्चैव जामुनीगोत्रमेव च |
भरणीजननञ्चैवा राहुं ध्यात्वा नमाम्यहम् || ५४ ||

चित्रवर्णद्विनेत्रञ्च द्विहस्तं एकवक्त्रकम् |
चित्राम्बरधरञ्चैव ध्वजरथं तथा ||

मण्डले तु ध्वजाकारं मध्ये चित्रासनन्तथा |
वनदेशाधिपञ्चैव वायव्यान्दिशि संस्थितम् ||

जैमुनिगोत्रमेवन्तु आश्लेषा जननन्तथा |
विकृतान् भगवांश्चैव गिरीणाञ्च प्रदक्षिणम् || ५५ ||

इत्येतद्वर्णमेवन्तु ध्यात्वा केतुं नमाम्यहम् |

|| अस्त्रदेवध्यानम् ||

प्. ९५)

त्रिणेत्रं रक्तवर्णञ्च ऊर्ध्वकेशं सुदंष्ट्रकम् |
कपालं शूलकं पद्मं कमण्डल्वक्षधारिणम् ||

ऊरुहस्तद्विपादञ्च किञ्चिद्ब्रह्मसिताननम् |
कोटिकोट्या महाज्ज्वालं उद्यत्कोटि रविप्रभम् ||

अस्त्रदेव शिवाज्ज्वालं ब्रह्माविष्णुस्वरूपिणम् |
अस्त्रदेवं सदाध्यात्वा प्रतिष्ठोत्सव कर्मणि || ५६ ||

अस्त्रशस्त्रप्रशमनं सर्वपापविनाशनम् |

असुरहरसुरास्त्रं शूलमामण्डलाग्रं
सकलसुरमयान्तं शम्भुहस्तं प्रियं स्यात् |
त्रिशिखसहितवह्निं वायुराकाश मूर्तिं
ज्वलनपतितकान्तिं अस्त्रदेव स्वरूपम् || ५७ ||

त्रिशूलं वृषभाग्रे तु अस्त्रमूर्तिं चतुर्भुजम् |
कूर्परं शृङ्गमध्ये तु ऊरुमध्यन्तु वामके ||

मृगटङ्कं समायुक्तं व्याघ्रचर्मणवाससम् |
सर्वतीर्थेषु सान्निध्यं ध्यात्वा मन्त्रेण पूजयेत् || ५८ ||

विभूति

त्रिणेत्रं त्रिशिरं रौद्रं त्रिगुणं रक्तवस्त्रकम् |
त्रिपादं वह्निनयनं भस्मकुण्डितविग्रहम् || ५९ ||

प्. ९६)

शान्तं रूप सुखासीनं भस्मरूपमिति स्मृतम् |

शोक्कपानै

एकस्य पादं दशचाष्टहस्तं दशाष्टशूलं शिरपञ्च त्रिनेत्रम् |
उन्मीलवक्त्रं दशकर्णयुक्तं उद्दीप्तकेशं अतिदीप्त हुताशन लिङ्गम् ||

अभयं वरदं शान्तं कान्तालन्त विविग्रहम् |
मृगत् शूककरो तं वदनामणिभूषणम् ||

नटिलनयनं डिण्डिमुक्तेन्द्रामणि भूषणम् |
निगमन गरिनादं वन्दे कुन्देन्दुसितरम् || ६१ ||

|| षडाधारदलम् ||

आधारन्तु चतुर्दलं रुणरसन् वासान्तवर्णाश्रियं 
स्वाधिष्ठानमनेकवैद्युतनिभं बालान्न षट्वत्रिकम् |
रक्ताभं मणिपूरकं दशदलं माद्यं विकाराब्धकं
पत्रैः द्वादशभिः स्वनाहतदहै मम रिमान्नाव्रतम् ||

मात्राभिद्विदिशषोडशस्वरयुतं ज्योतिर्विशुद्धाम्बुजं 
हलैत्यक्षरबीजयुग्मसयुतं रक्ताभमाज्ञाम्बुजम् |
तस्मादूर्ध्वगतं प्रभदिसितं पद्मं सहस्रश्छदं 
नित्यानन्दमयं सदाशिवपदं नित्यान्नमस्योदरम् || ६२ ||

मूलाधारस्वाधिष्ठान मणिपूरकहनाहत विशुद्धाख्यै-

प्. ९७)

आज्ञायमिध ई मूलाधार विघ्नेश ध्यानम् ||

गजवक्त्रञ्च रक्ताभं त्रिणेत्रञ्च महोदरम् |
दन्तपाशाङ्कुशापूपं चारुबाहु चतुष्टयम् ||

महादेव सुतं मूलं मन्त्रमूर्तिमहं भजे || ६३ ||

|| स्वाधिष्ठानं ब्रह्माम् ||

हेमाकारं चतुर्वक्त्रं शुभ्रवस्त्रोपवीतिनम् |
सृगक्षमालाकलशं दण्डचारुचतुर्भुजम् || ६४ ||

नेत्राष्टक समायुक्तं नित्यं वन्दे पितामहम् |

|| मणिपूरकं विष्णु ||

लक्ष्मीकान्तञ्च नीलाभं शङ्खञ्च मृगगदाधरम् |
श्रीवत्सलाञ्चनं देवं पीताम्बर विराजितम् ||

वनमालाकिरीटञ्च कुण्डले दधतस्सदा |
अभयं सर्वदेवानां अम्बुजाक्षमनामयम् || ६५ ||

अनेकादित्य संकाशं वन्दे विष्णुमनिन्दितम् |

|| अनाहते रुद्रर् ||

क्षीराभं कालकण्ठञ्च त्रित्रें चन्द्रशेरम् |
गङ्गाधरञ्चतुर्बाहुं त्रिशूलाग्नि वरदाभयम् ||

ज्ञानमुद्रधरन्देवं गङ्गेन्द्रकृत किङ्किणाम् |

प्. ९८)

पुण्डरीकाञ्जनधरं भूतिशोभित विग्रहम् |
प्रलयोदरकर्तारं वन्देरुद्रं पिनाकिनम् || ६६ ||

|| विशुद्धाख्ये महेश्वरर् ||

टङ्खकुन्देन्दुशोभाढ्यं शार्दूलाजिनवासिनम् |
इन्दुगङ्गा जटाचूटं महेशाख्यं महेद्युतिम् ||

अर्केन्दु वह्निनयनं कालकण्ठमनामयम् |
चण्डांशुकोटिसदृशं सर्पयज्ञोपवीतिनम् ||

वरदाभयपाशाढ्यं वामदक्षिणबाहुकम् |
परशुं डमरुञ्चापि दधानञ्चात्मरूपिणम् || ६७ ||

वामे महेश्वरी युक्तं वन्दे देवमहेश्वरम् |

|| आज्ञेय सदाशिवम् ||

शुद्धस्फटिकसंकाशं द्वात्रिंशल्लक्षणान्वितम् |
वृक्तपद्मासिनं पञ्च * * वक्तं मनोहरम् ||

त्रिपञ्चनयनञ्चास्यं सोमचूडशुभावहम् |
दशबाहसमायुक्तं चित्रकायजिनाम्बरम् ||

वरदाभयसंयुक्तं वामदक्षिणहस्तकम् |
शूलवज्रातथा खड्गं परशुं पाशमेव च ||

नागं वह्निञ्च दधतं शान्तरूपिणम् |

प्. ९९)

पञ्चावरणसंयुक्तं पञ्चकृत्य परायणम् |
पञ्चाक्षरजपं देवं पञ्चमन्त्र महातनुम् ||

अष्टत्रिंशत्कलोपेतं आदि मध्यान्तवर्जितम् |
विद्यानामार्थि भक्तेशं बिन्दुनादसमन्वितम् ||

सर्वालङ्कारसंयुक्तं षट्त्रिंशतत्त्वनायकम् |
मनोन्मति समायुक्तं वन्दे देवं सदाशिवम् || ६८ ||

|| सच्चिदानन्तम् ||

षडाधारापरे मूर्ध्नीं सहस्रदलपङ्कजे |
गुरुनाथं कृपामूर्तिं जपाकुसुमसन्निभम् ||

द्विनेत्रं द्विभुजं शान्तं रक्तवस्त्रानुलेपनम् |
रक्तोत्पलधरं नित्यं माणिक्यमकुटोज्ज्वलम् ||

तत्त्वाधिकपरं शक्तिं साक्षामूर्ति प्रदायकम् |
सन्मार्गदेशिकं वन्दे सच्चिदानन्दविग्रहम् || ६९ ||

|| नन्दिध्यानम् ||

त्रिणेत्रञ्चतुर्भुजञ्चैवाभयं वरदान्वितम् |
उग्रतोमरशूलञ्चाक्षमाला समन्वितम् || ७० ||

रक्तवस्त्रसमायुक्तं नन्दिनं संप्रपूजयेत् |

|| नन्दिकेश्वरध्यानम् ||

प्. १००)

रक्तं त्रिणेत्रं जटिलं सव्यवामकरद्वयम् |
अक्षमालात्रिशूलञ्च दधानं नन्दिकेश्वरम् || ७१ ||

|| नन्दिशक्ति ||

मकरासनगाङ्गं * * * * * * * पिणीम् |
द्विनेत्रं द्विभुजञ्चैव मेरोपरि संस्थितम् |
दक्षनीलोत्पलञ्चैव पूर्णकुम्भन्तु वामके || ७२ ||

शुक्लवस्त्रेण संयुक्तं चित्रवस्त्रेण भूषिताम् |
नन्दिञ्च दक्षिणे भागे ध्यात्वा गङ्गां प्रपूजयेत् || ७३ ||

|| नन्दिकेश्वर अनुज्ञै ||

नन्दिकेश माहाभागा सर्वाभीष्टफलप्रदा |
शङ्करेण तु पूजायां अनुज्ञान्दा तु मर्हसि || ७४ ||

|| नन्दिशक्त्यानुज्ञै ||

महानन्दी च गङ्गायां सर्वलोक प्रयावहि |
नन्दिकेशस्य वामेण शुक्लवर्णस्वरूपिणी || ७५ ||

महादेवि च पूजायां अनुज्ञान्दातु मर्हसि |

|| महाकालर् ||

कृष्णत्र्यक्षं महाकालं वामसव्यकारद्वये |
कपालञ्च त्रिशूलञ्च दधानं विकटाननम् || ७६ ||

प्. १०१)

चतुर्भुजन्त्रिणेत्रञ्च कपालं शूलमेव चा |
दक्षिणे भयमेवञ्च वामे पाशसमन्वितम् ||

जटामकुटसंयुक्तं नागयज्ञोपवीतिनम् |
कृष्णवर्णमिति प्रोक्तं महाकालस्वरूपकम् || ७७ ||

|| शक्ति ||

श्यामाङ्कूर्म स्थितां * * यमुनाञ्च विभावयेत् |
श्यामवर्णञ्चतुर्हस्तं सव्यहस्ते घटन्तथा ||

दक्षहस्तेन राजनीं सव्ये नीलोत्पलन्तथा |
नीम्बस्य फलमेवन्तु दक्षहस्तेन विन्यसेत् || ७८ ||

सर्वालङ्कार संयुक्तं यमुनायै प्रपूजयेत् |
महाकाल महातेज सर्वलोकप्रयावहा || ७९ ||

शङ्करेण पूजायां अनुज्ञां दातुमर्हसि |

|| शक्त्यनुज्ञै ||

सागरो यमुनायै च श्यामवर्ण शरीरिणि |
महाकालस्य वामेन सर्वलोकैक रक्षणि || ८० || 

शङ्करीण तु पूजायां अनुज्ञान्दातुमर्हसि |

|| भैरवानुज्ञै ||

एकवक्त्रं शिरोज्ज्वालां रक्तनेत्रं चतुर्भुजम् |

प्. १०२)

द्विपादं श्वानवाहञ्च खण्डखड्ग सखैटकम् |
दिगम्बरं त्रिशूलञ्च देवतालय रक्षणः || ८१ ||

देव पूजायतेश्चैव उद्घटी तमनुज्ञया |

|| कुच्चिक्कोल् ||

उद्घाटिरूपमेवन्तु त्रिकोणस्य विधीयते |
वलयञ्च ततः कृत्वा वर्णं रजितमेव च || ८२ ||

देवद्वारकवाटैश्च बन्धनादित्यरूपकम् |
अधस्य पृथिवि दैवत्यं दण्डं कार्कोटकं तथा ||

वलयं ब्रह्मदैवत्यं चक्रं विष्णुस्तथैव च |
अग्रे रुद्राधिदैवत्यं उद्घाटिस्याधि देवता || ८३ ||

वलयं दुर्गमेवन्तु दण्डञ्चैव सुवीर्यका |
मध्यकोणेषु कालीञ्च अग्रकोणाधि भैरवम् || ८३ ||

देवार्चनादियुक्तञ्च द्विकालस्य प्रपूजयेत् |
देवद्वारे च दक्षिण्यां विजयं कृष्णवर्णकम् ||

स्थम्बाकारन् द्विनेत्रञ्च द्विपादञ्च द्विहस्तकम् |
खड्गखेट समायुक्तं स्वर्णाभरणभूषितम् |
देवद्वारञ्च कर्ता च विजयञ्च विधीर्भवेत् || ८४ ||

|| वडक्कुनिलै ||

प्. १०३)

द्वारस्योत्तर पार्श्वे तु विजयञ्च नीलवर्णकम् |
स्वर्णमाभरणैर्युक्तं एकवक्त्रं द्विपादकम् ||

द्विहस्तञ्च द्विनेत्रञ्च त्रिशूलं परशुन्तथा |
स्तम्भाकारस्य विज्ञेयं विजयञ्च विधिर्भवेत् || ८५ ||

|| मेल्पट्टि ||

पदङ्ग श्यामवर्णञ्च एकवक्त्रञ्चतुर्भुजम् |
खड्गखेट समायुक्तं कपालं शक्तिमेव च ||

रुद्राक्षमुपवीतञ्च श्वेतवस्त्र सुधारणम् |
पतङ्गाय स्वरूपन्तु अर्चनायविधिर्भवेत् || ८६ ||

|| कीषंपट्टि ||

भुवङ्ग श्यामवर्णञ्चाभूषणन्नीलरत्नकम् |
पीताम्बरोपवीतञ्च एकवक्त्रञ्चतुर्भुजम् ||

त्रिशूलं डमरुञ्चैव दण्डपाशन्तथैव च |
भुवङ्गायस्वरूपन्तु अर्चनादि विधिर्भवेत् || ८७ ||

|| कवाटरन्ध्रम् ||

सुषिरान्तर्गते चन्द्रः सुषिरः परसूर्ययोः |
तन्मध्ये वायुसञ्चारं त्रिदेवं सुषिरस्थितम् || ८८ ||

|| ताप्पाल् ||

प्. १०४)

घट्टं दक्षिणपार्श्वे तु विघट्टमुत्तरे तथा |
कवाटे पूर्वभागेन बन्धनादिक्रमन्तथा || ८९ ||

देवपूजामनुज्ञाय कवाटो घाटनं भवेत् |

|| कवाटं पोडुहुरदु ||

सकर्णस्य तु रक्तञ्च विमलं पृष्ठपार्श्वयोः |
पञ्चकोण स्वरूपञ्च एकहस्तसमन्वितम् || ९० ||

देवद्वारादि नृत्तञ्च देवपूजामनुज्ञया |

|| अधिदेवतै ||

सदाशिवशिरः कोणे कर्णकोणेषु रुद्रकम् |
हृदये विष्णुरूपन्तु कटिकोणे चतुर्मुखम् ||

पादकोणेषुवीरञ्च विकर्णस्याधिदेवता |

|| वडकोटिक्कु ||

सुकर्णं नीलरूपञ्च सुवाहपृष्ठ पार्श्वयोः |
पञ्चकोणमिति प्रोक्तं एकहस्तसमन्वितम् || ९१ ||

देवपूजामनुज्ञायां देवद्वारेण रक्षण |

|| अधिदेवतै ||

अग्रकोणे मनोन्मन्यां कर्णकोणेषु शङ्करि |
लक्ष्मी च हृदयञ्चैव कटिकोणे सरस्वति || ९२ ||

प्. १०५)

पादकोणेषुकालिञ्च विकर्णस्याधि देवता |

|| दक्षिणकवाटम् ||

विमलं पूरुषाकारं * * * ञ्च चतुर्भुजम् |
शूलञ्च हरिणञ्चैव पाशमङ्कुरमेव च ||

ऊर्ध्वशिखाय संयुक्तं पादमेकन्तथैव च |
स्वर्णमाभरणञ्चैव विमलस्य प्रकीर्तिताः || ९३ ||

|| उत्तरकवाटे ||

सुबाहुं पूरुषं दिव्यं स्वर्णवर्णसुधारिणम् |
शिखा ऊर्ध्वसमञ्चैव एकवक्त्रं चतुर्भुजम् ||

टङ्कशूलधरञ्चैव दण्डपद्मतथैव च |
रुद्राक्षमुपवीतञ्च एकपादेन विन्यसेत् || ९४ ||

|| कवाटानुज्ञै ||

सुबाहुं विमलञ्चैव देवद्वारे च रक्षणा |
देवकार्याधिकर्ता च देवपूजामनुज्ञया || ९५ ||

|| कदवुतरक्क ||

पञ्चाक्षसी पाटहिरण्यवासि पम्पापुरीनाथ परापरेश |
विश्वेश्वरं विश्वमन्तमूर्ति कवाटमुद्घाटनकालनालम् || ९६ ||

|| कदवुशात्त ||

प्. १०६)

सर्वान्तरायामि वभोवशम्भो रक्षाजगत्कारणविश्वमूर्ते |
प्रसादमन्तर्गतभावश्रुत्यां कवाटबन्धाविधेहनुज्ञा || ९७ ||

दिगम्बराय शूराय दिव्यतेजस्स्वरूपिणे |
ऋषिपत्नि विमोहाय देवत्तलय रक्षणा ||

देवपूजाञ्च काले च कवाटो बन्धनस्य च |
उघटीत समञ्चैव गृहीत्वा गणसेवितम् || ९८ ||

|| चण्डेश्वरर् ||

श्री कुन्दलीमकुट दृग्वयसौम्यवक्त्रं कर्णद्वयेमकरकुण्डल 
यज्ञसूत्रः अस्ताञ्जलि विजयसैर्य सबाहुटङ्कं चण्डेश्वर पादाम्बुज 
मानतोम्यहम् |

पुनः-

द्विनेत्रं द्विभुजं श्यामं टङ्कञ्चैव तु धारिणम् |
द्विपादाञ्जलि हस्तञ्च सर्वाभरण भूषितम् || १०० ||

जटामकुटसंयुक्तं चण्डरूपमिति स्मृतम् |
चण्डेश्वरञ्चतुर्बाहुं चतुर्वक्त्रन्त्रिलोचनम् ||

बिभ्रत्कमण्डलुं शूलं अक्षसूत्रं परश्वधम् |
महोरगोपवीताढ्यस्तन्निवर्तित कङ्कणः || १०१ ||

ध्येये नवाम्बुदाभासं समयादि नियामकः |

|| ध्वनिश्चण्डेश्वरर् ||

रुद्राग्ने प्रभवं चण्डं कज्जलाभं भयानकम् |

प्. १०७)

शूलटङ्कधरं रुद्रं चतुर्वक्त्रं चतुर्भुजम् |
मुखोत्कीर्ण महाज्ज्वालं रक्तं द्वादशलोचनम् ||

जटामकुटखण्डेन्दु मण्डितं फणिकङ्कणम् |
व्यालयज्ञोपवीतञ्च अक्षसूत्रं कमण्डलुम् ||

दन्तपद्मासनासीनं भक्तिः प्रह्वार्तिनाशनम् |
चण्डेश्वर विमानस्थं स्यकर्माण कृतिन्नमः ||

ईश्वराशापतिं कृष्णं गणेशावरणे स्थितम् || १०२ ||

|| चण्डशक्ति ||

द्विनेत्रं द्विभुजाः श्यामामक्षमालान्तु कुण्डिकाम् |
स्तनौ बन्धसमायुक्तं जटामकुटधारिणीम् ||

तथैव शङ्करीं ध्यात्वा चण्डशक्ति विधीर्भवेत् || १०३ ||

|| हनुमन्तध्यानम् ||

अमलकनकवर्णं प्रज्ज्वलं पावकाक्षं
सरसिजनिभवक्त्रं सर्वदा सुप्रसन्नम् |
पदुतरखनगात्रं कुण्डलालङ्कृतास्यं
रणजयकरपालं रामदूतन्नमामि || १०४ ||

ध्यायेद्बालदिवाकरं दृतिनिभं देवारि दर्भापहं
देवेद प्रमुख प्रशसिति यशसीं ते दिव्यमानिं रुचिम् |

प्. १०८)

सुग्रीवादि समस्तवानरयुतं सव्यक्त तत्त्वप्रियं
संरत्नारुण लोचनं पवनजं पीताम्बरालङ्कृतम् ||
वन्दे विद्युद्वलयविलसत् ब्रह्मसूत्रे परिष्ठं
कर्णद्वन्द्वे कनकवलयं मण्डलोल्लासवक्त्रम् |
रक्तश्चिह्ने कनकरवजिते कुण्डले धारयन्तं
सत्कौपीनं कपिवरहितं कामरूपं कवीन्द्रम् || १०५ ||

* धिमल्पपल्लवमिवोलंख्या प्रतापान्वितौ
वैदेही घनशोकतापहरणो वैकुण्ठभक्तप्रियम् |
अक्ष्यादुर्जतराक्षसेश्वर महादर्पापहारीरणे
सोऽहं * * * सदा चास्मान् समीरात्मजम् || १०६ ||

|| गरुडन् ||

अजानुतं सुवर्णाभं अकट्यस्तु समप्रभम् |
कुङ्कुमारुणमाकर्णं रक्ताक्षं नागभूषणम् ||

पिङ्गलाक्षं गरुत्मन्तं सुवर्णसदृश प्रभम् |
दीर्घबाहुं बृहस्कन्दं नागाभरणभूषितम् ||

अनन्तवासुकटके यज्ञसूत्रन्तु वासुकीम् |
तक्षकार्कोट सूत्रन्तु हरकार्कोटकस्तथा ||

पद्मदक्षिणकर्णे तु महाप्दमस्सुनामता |

प्. १०९)

शङ्खश्शिरप्रदेशे तु गुलिकस्तु भुजान्तरे |
एवन्ध्यात्वा त्रिसन्ध्यायां आत्मानं गरुडरूपिणम् || १०७ ||

|| अष्टमङ्गलम् ||

दर्पणं पूर्णकुम्भञ्च वृषभं युग्मचामरम् |
श्रीवत्सं स्वस्तिकं शङ्खं दीपो देवाष्टमङ्गलम् || १०८ ||

|| अष्टमङ्गलशक्ति ||

उमादेवि धरादेवि कावेरी जाह्नवी तथा |
श्रियं देवी सरस्वत्यां शशिर्देवी च दीपकाम् |
एतेषु चासरप्रोक्तां अष्टमङ्गलशक्तयः || १०९ ||

|| दशायुधशक्ति ||

विलासिनी विरूपी चा धारिणी सुन्दरी तथा |
निर्मली दुर्मुखी चैवमाभृत् हंसविलासिनीम् || ११० ||

एते दशायुधानान्तु शक्तयः परिकीर्तिताः ||

|| अस्त्रदेवर् ||

पीठं पद्मञ्च दण्डं घटघटवदनं पालिकापद्मयुक्तं 
त्रिपत्रज्योतिरूपं सकलसुरमयं शूलरूपं शिवास्त्रम् | मध्ये रुद्रञ्च 
दक्षेतर विधिहरितत् शक्तिभः पालिकायां कुम्भं विघ्नं विशाखं 
वदनरवियुतं दण्डमूले तु चण्डम् |
मध्याह्नार्क समप्रभं शशिधरं भीमाट्टहासोज्ज्वलं त्र्यक्षं 
पन्नगभूषणं मृगधरं पिङ्गोज्ज्वलं मूर्ध्वजम् | हस्ताब्जैशिखां 
मुद्गरमयीं घण्टं कपालंध दंष्ट्रात्युग्रमुखाकरं पशुपते 
दिव्यास्त्र रूपं भजे || ११२ ||

प्. ११०)

|| नटेश्वरर् ||

अभयं डमरुकञ्चैव भुजङ्गमग्निपात्रकम् |
सर्पकङ्कण संयुक्तं शुक्लयज्ञोपवीतिनम् ||

कुञ्चितं ऊर्ध्वपादञ्च अभस्मारोपरिस्थितम् |
प्रसन्नवदनं शान्तं पादकिङ्किणिशोभितम् ||

भूतद्याधारसंयुक्तं त्रित्रें स्फटिकप्रभम् |
गङ्गा इन्दुधरं कृत्वा शिरपश्चाच्चिरन्तथा ||११३ ||

उमया सहितं देवं नृत्तराजं प्रपूजयेत् |

|| सोमास्कन्दर् नायकर ||

टङ्ककृष्णकरन्देवं अभयं वरदन्तथा |
वामे निद्रित पादं स्यात् दक्षपादावलम्बनम् ||

एकासने तु शक्तिः स्यात् मध्ये बालकुमारकम् |
चन्द्रचूडकिरीटञ्च सोमास्कन्दे शमीश्वरम् || ११४ ||

|| वृषभ वाहनारूढ ध्यानम् ||

टङ्कमेणकरन्देवं पशुपाशकरम्भवेत् |
शक्तिमध्यमपादं स्यात् वृषारूढशिवं भजे || ११५ ||

|| श्री बलिनायकम् ||

अभयवरदहस्तं टङ्कमेणं शुभाङ्गं
समपदसमयुक्तं चन्द्रचूडन्त्रिणेत्रम् |

प्. १११)

हिमकरकिरणं स्यात् बद्धवेणीकिरीटं
मम भव भवनाशं श्री बलिं भावयामि || ११६ ||

|| पल्लक्कुशोक्कर् ||

सव्ये लम्बितपादं स्यात् शक्तिपादञ्च निद्रितम् |
टङ्कमेणधरन्देवं अभयं वरदन्तथा ||

उमया सहितं देवं चिबिकेशमहं भजे || ११७ ||

|| कुदिरै शोक्कर् ||

समपादं केशभारञ्च खलिनास्तं शरास्तकम् |
सुप्रसन्नं कृत्वा मूर्तिं हयवाहनमीश्वरम् || ११८ ||

|| वृषभम् ||

सकलं निष्कलं शृङ्गं स्यात् कर्णमाकाशमारुतम् |
नेत्रञ्च चन्द्रसूर्यं स्यात् शिवशक्तिषु नासिका ||

सर्वदेवमुखं कृत्वा पुच्छं गुह्येन ब्रह्मयोः |
पञ्चाङ्गं गात्ररोमं स्यात् वृत्तमासनपीठकम् || ११९ ||

|| ध्वनिश्चण्डर् ||

अभयहस्तधरं टङ्कं वरदद्वयहस्तके |
निद्रितं लम्बपादञ्च सर्वाभरणभूषितम् || १२० ||

उपवीतं शिवाब्रह्मं कुण्डलध्वनि चण्डकम् |

प्. ११२)
|| भैरवर् ||

ध्वनितं पाशशूलञ्च कपालं श्वानवाहनम् |
निर्वाणं रौद्ररूपञ्च ज्वाला जटिलभैरवम् ||

सर्पयज्ञोपवीतञ्च मुण्डमालाशशीधरम् |
दण्डञ्च दंष्ट्रिणं कृत्वा आपतोद्धार विग्रहम् || १२१ ||

|| शास्ता ||

श्यामवर्ण शरीरसुयौवनं तुङ्ग भृङ्ग सहस्रकुन्दलम् |
योगवेष्टिक पद्मसुखासनं वामपुष्कल दक्षिणपूर्णयोः || १२२ ||

|| माणिक्कवासहर् ||

एकवक्त्रन्द्विनयनं हस्तद्वं पुष्पकन्तथा |
ज्ञानमुद्राकरञ्चैव भस्मोद्धूलित लेपनम् ||

रुद्राक्षमालाभरणं सर्वलक्षणशोभितम् |
माणिक्कवाचकमित्युक्तं ध्यात्वा देवं समर्पयेत् || १२३ ||

एकमुख युग्मकर सव्यजपमाला वामकरपुस्तकविभूतिधरदेहम् |
आभरणरुद्राक्षमालाधरमौलीं वातपुरिनायक स्वरूपमिति वन्दे || १२४ ||

प्. ११३)

|| सुन्द्रमूर्ति ||

स्वर्णाङ्गं नेत्रयुग्मं वदनपुलहितं केशबद्धं शिखाग्रं
सव्ये हस्ताग्रपार्श्वं कटकसहयुतं वामभागे प्रयुक्तम् |
विद्युद्भृङ्गारभृङ्गं उभयकरतलं कुण्डलं कर्णपूष्यं 
शृङ्गारं शैव विप्रं सकलकलयुतं श्रीसुन्दरेशं नमामि || १२५ ||

|| अस्मर् ||

रुद्राक्षधामशिवपाद युतोत्तमाङ्गं सौम्याननं 
शिवसुलाञ्चनकर्णपूष्य हस्ताञ्जत्रिणहतायुध दक्षबाहुं पद्मस्थितं 
कवि सुवार्कपतिमानतोस्क || १२६ ||

|| सम्बान्धार् ||

श्वेताभं मणिकुण्डलं पुरशिखं सौम्यप्रसन्नाननं
सव्ये तर्जनि दीर्घयामवदृशं वामे पयः पात्रकम् |
निर्वाणं शिवमम्बुजस्तुतिपदं बौद्धप्रविध्वंसकं
नानाद्राविडसत्कविं शुभकरं ज्ञानस्समन्धं भजे || १२७ ||

|| बौद्धर् ||

द्विभुजं एकवक्त्रन्तु ऊरुहस्तद्विलासनम् |
योगपट्टधरन्देवं वन्दे बौद्धावतारकम् ||

सर्वदेव नमस्तुभ्यं त्रिपुरसंहारसाधकम् |
धर्मशास्त्रन्तु व्याख्यानं परब्रह्मस्वरूपकम् || १२८ ||

प्. ११४)

ज्ञानकैवल्य मोक्षार्थं ध्यायेद्बौद्धनमोऽस्तुते |

|| ध्वजदण्डम् ||

यष्टित्रियं त्रिययवक्त्रं शरद्दृष्टिञ्च लोचनम् |
दर्भगात्र कृपादेवं चतुर्हस्तं तथैव च ||

शूलचक्र नमस्कारं प्रत्यङ्मुखसमं पदम् |
ध्वजदण्डमिति ध्यानं बुद्धिमान् देशिकोत्तमः || १२९ ||

|| द्वारपालः ||

रक्तवर्णन्द्विनेत्रञ्च नागयज्ञोपवीतिनम् |
भीमरूपसमं कृष्ठद्विभुजञ्चैकवक्त्रकम् ||

विस्मयं हस्तसंयुक्तं दण्डायुधसमन्वितम् |
सर्व स्थिता स्थितं देवं डिण्डिणाञ्च स्वरूपकम् || १३० ||

मुण्डिनां कृष्णवर्णन्तु द्विभुजञ्च द्विनेत्रकम् |
दण्डायुध समायुक्तं नागाभरणभूषितम् || १३१ ||

वसितं हस्तिसंयुक्तं मुण्डिनाञ्च स्वरूपकम् |

|| इन्द्रध्यानम् ||

द्विभुजा च द्विनेत्रा च श्यामवर्ण समायुतम् |
सव्य हस्तेवहं वज्रं वामहस्तेऽभयन्तथा ||

रक्ताम्बर समायुक्तं सर्वाभरणभूषितम् |
हस्तिवाहनसंयुक्तं इन्द्रस्याकृतिरुच्यते || १३२ ||

प्. ११५)

|| अग्नि ||

द्विभुजा च द्विनेत्रा च रक्तवर्ण स्थिताननम् |
आसीनञ्च समायुक्तं मूर्ध्वकेशाय दीपिकम् ||

पीतवस्त्रसमायुक्तं सर्वपुष्पैरलङ्कृतम् |
शुक्लयज्ञोपवीतञ्च शुक्लवस्त्रोत्तरीयकम् ||

स्रुवं वै सव्यधारुण्यं स्रुक्स्रुवं वामकन्तथा |
अजवाहनमेवोक्तं वह्निराकृतिरुच्यते || १३३ ||

|| यमः ||

कालञ्चनिनिभाकारे विद्युत्समशदंष्ट्रकम् |
द्विभुजं रक्तकेशञ्च कुञ्चितं द्वितविभ्रमम् ||

दण्डायुधसमायुक्तं महिषस्य तु वाहनम् |
द्विनेत्रञ्च द्विपादञ्च सर्वाभरणभूषितम् || १३४ ||

यमस्या कृतिराख्यातं भीमरूपं प्रजापते |

|| निर्-ऋति ||

द्विभुजञ्च द्विनेत्रञ्च कृष्णवर्ण समायुतम् |
हेमवस्त्रपरिधानं खड्गस्ताटकसंयुतम् ||

नरवाहनसंयुक्तं दंष्ट्रालोचनकन्तथा |
सर्वाभरणसंयुक्तं राक्षसं रूपमुच्यते || १३५ ||

|| वरुणन् ||

शङ्ख कुन्देन्दुधवलो द्विभुजाञ्च द्विनेत्रकम् |
सर्वाभरण संयुक्तं कुण्डलाभ्यां विराजितम् ||

सव्ये पाशाभयं वामे मकरस्य तु वाडनम् |

प्. ११६)

सर्वलक्षणसंयुक्तं वरुणस्याकृतिरुच्यते || १३६ ||

|| वायु ||

कृष्णवर्णद्विनेत्रञ्च वीतभूतसविक्रमम् |
द्विपादं शुक्लवस्त्रञ्च द्विहस्तञ्च तथैव च ||

सव्ये कुशवहं वामे प्रलम्बकटकं वहन् |
मिश्रवर्णाम्बरा युक्तो मृगारूढो सुयौवनाम् || १३७ ||

वायुरूपमिति ख्यातं वायुस्या कृतिरुच्यते |

|| कुबेरन् ||

द्विभुजा च त्रिनेत्रा च श्वेतवर्णसमायुतम् |
शुक्लवस्त्रं परिधानं सरत्नमकुटान्वितम् ||

गदाया सव्यहस्ते तु निधिवामे तथैव च |
अश्ववाहन संयुक्तं कुबेरस्या कृतिरुच्यते || १३८ ||

|| ईशानम् ||

चतुर्भुजं त्रिणेत्रञ्च शुक्लवर्णं सुयौवनम् |
शुक्लयज्ञोपवीतञ्च वृषारूढं सुशान्तकम् ||

कपर्दिभस्मलिप्ताङ्गं तरुणेन्दु विभूषितम् |
शूलञ्चाभय हस्तञ्च मृगटङ्क तथैव च ||

वामे दक्षिणे धार्य व्याघ्रचर्माम्बरान्वितम् |

प्. ११७)

ऐशान्याकृतिराख्यातं द्विभुजं वापि धारयेत् || १३९ ||

|| ब्रह्मा ||

ब्रह्माचतुर्मुखः पीतश्चतुर्दोर्दण्डमण्डितः |
स्रुक्दण्डाक्षस्रुवञ्चैव किरीटीहंसवाहनम् || १४० ||

|| विष्णु ||

विष्णुश्चतुर्भुजो मालि शङ्खचक्रगदाब्जधृक् |
नीलाम्बुद प्रतीकाशो गरुडासन संस्थितम् ||

द्विनेत्रं द्विभुजास्सर्वे करण्डमकुटान्वितम् |
कृताञ्जलि पुटोवापि पद्मं दंष्ट्रा समन्वितम् || १४१ ||

चक्रशूलं तथा खड्गं अङ्कुशं वज्रदण्डकम् |
एकास्यन्द्विभुजं वामे कटिर्दक्षिणके करे || १४२ ||

इच्छाज्ञान क्रियाशक्ति रूपशक्तिधरं भजे |

|| रथध्यानम् ||

चक्राञ्च सूर्य चन्द्रैश्च पश्चात् ब्रह्ममयं भवेत् |
तत्पश्चात् पीठमेव स्यात् विष्णुशैल गजन्तथा ||

सर्वदेवेषु पादञ्च तत्पश्चाद्भुवनन्तथा |
नक्षत्रं रन्ध्रमेवं स्यात् नागञ्च सूत्रबन्धनम् ||

शिखरं निष्कलं व्योमं वेदाङ्गं रथसूत्रकैः |

प्. ११८)

भक्तानां पञ्चभूतैश्च प्रतिग्राह्यं ऋषं तथा |
तत्कर्तु रुद्रमेवं स्यात् ध्यायेदेव रथन्तथा ||

गम्भीर ब्रह्मणाञ्चैव शिखायज्ञोपवीतिनम् |
सर्वाबरणसंयुक्तं यौवनं श्यामवर्णयेत् || १४३ ||

अभयं ऊरुहस्तञ्च नमस्काराञ्जलि हस्तकम् |

|| गोपुरध्यानम् ||

द्वारञ्च ब्रह्मदैवत्यं निलाविष्णुतथैव च |
नालं कुम्भेषु रुद्रञ्च शिला इष्टिञ्च दारुकैः ||

सर्वदेव ऋषिञ्चैवा वसुधैरसञ्च शक्तिषु |
सर्वतन्त्र विधानञ्च भकैश्च गणभूतकैः ||

शृङ्गारञ्चारलङ्कृत्य नक्षत्रञ्च समारभेत् |
इति गोपुररूपञ्च नेत्रञ्च शिरनासिषु || १४४ ||

|| स्तूपिध्यानम् ||

उपानं पातुकञ्चैव जगतीं जङ्घमेव च |
बालप्रस्थरसंयुक्तं गलंत्रीपस्य संयुतम् ||

शिखरं प्रदेशे मकुटं स्तूपिगोपुरमेव चा |
विमानं बिम्बसंयुक्तं ध्यानमावाहनन्तथा || १४५ ||

प्. ११९)

|| रावणध्यानम् ||

दशास्यं कालवर्णञ्च कोपाग्निनेत्रमेव च |
महाभीषण रूपञ्च घोरदंष्ट्राधरोष्ठकम् ||

नेत्रञ्च विंशतिञ्चैव भुजहस्तञ्च विंशति |
नवरत्न किरीटं स्यात् माणिक्य कुण्डलन्तथा ||

महाबलसमञ्चैव सर्वाभरणभूषितम् |
चक्रशूलञ्च दण्डञ्च जपवटं खड्गमेव च ||

वज्रञ्च तोमरञ्चैव बाणमङ्कुशसव्यके |
धनुः कमण्डलञ्चैव परशुं खड्गमेव च ||

पाशञ्च शक्तिघण्टाञ्च खेटकं सर्पवामके |
धारयेद्वेद विप्रञ्च गरुडपक्षद्विहस्तके || १४६ ||

आलीढकानुपादञ्च रावणासुरमेव च |

शेषध्यानम्

पञ्चभूतञ्च पञ्चास्यं श्वेतसूत्र पुतन्तथा |
कालोदन्तञ्च जिह्वा च नासी च मरुतानि च ||

कर्णं कुबेर नै-ऋत्यां भारणञ्चन्द्र समाचरेत् |
पुच्छं वेदसमुद्रञ्च शेषञ्च निभहेतकै || १४७ ||

|| व्याघ्रध्यानम् ||

प्. १२०)

मुखदन्ता च जिह्वा च मुखरोमं तथैव च |
इन्द्राग्निनै-ऋत्यां नेत्रकाली च भैरवम् ||

वाराहि रक्तचामुण्डि ज्येष्ठारेणुकरन्तथा |
प्रजाकर्णद्वयञ्चैव ब्रह्मविष्णुश्च पुच्छकम् ||

वक्त्रञ्च सर्वशास्त्रेषु शरीरं मुनिदेवतम् |
जीवमन्मथवेदा च इति व्याघ्र स्वरूपकम् ||

इति व्याघ्रायरूपन्तु बुद्धिमान् देशिकोत्तमः || १४८ ||

|| मूषिकध्यानम् ||

जिह्वादन्तञ्च वाद्यञ्च मुखञ्च नै-ऋतिन्तथा |
नेत्रञ्चैव दिवारात्रिं कर्णञ्च वायुदेवता ||

गात्रञ्च भुवनाण्डं स्यात् रोमं विद्याधरैर्मुनिः |
पुच्छं फणि अनन्तञ्च चतुर्वेदं चतुष्पदम् || १४९ ||

जीवं स्याद्ब्रह्मविष्णुञ्च इति मूषिकमेव च |

|| हंसध्यानम् ||

नेत्रञ्च धर्मकीर्तिञ्च आस्यं पर्वतियैव च |
पादद्वयञ्चन्द्रसूर्यं च जीवं स्थावर जङ्गमम् || १५० ||

हंसध्यानञ्च विधिवत् बुद्धिमान् देशिकोत्तमः |

प्. १२१)

|| गजध्यानम् ||

शिरमस्तकविघ्नेशं जिह्वादंष्ट्रञ्च षण्मुखम् |
शुण्डहस्तमितङ्गी च श्रोत्रं कामारिदुर्गिका ||

नेत्रं अरुन्धति ज्येष्ठा सर्वलोक वपु तथा |
ब्रह्माविष्णुश्च इन्द्रञ्च ऋषीञ्च चतुष्पादं तथैव च || १५१ ||

|| सिंहध्यानम् ||

मुखञ्च वीरभद्रं स्यात् नेत्रञ्च अग्नि नै-ऋते |
दन्तञ्च अष्टशैलञ्च जिह्वायां कालिरेव च ||

रोमदेह ऋषिसुरैयमवायु चतुष्पदे |
पुच्छां श्वेती तथैवा च जीवं प्राणञ्च लक्ष्मि च |
इति सिंहसमाख्यातं बुद्धिमान् देशिकोत्तमः || १५२ ||

|| मण्टपध्यानम् ||

शक्ती शूला च माला च अभयं दक्षिणे करे |
वज्र चक्रञ्च पाशञ्च पुस्तकं वामहस्तके ||

एकवक्त्रन्त्रिणेत्रञ्च सुखासन मनोहरम् |
सर्वालङ्कार संयुक्तं ध्यायेन्मण्टप रूपिणीम् || १५३ ||

|| षोडशगणपति ध्यानम् ||

विघ्नेश्वरर्-

पाशाङ्कुशे भ्रम कुलादन्तं

प्. १२२)

पञ्चास्करं पद्मस्त्रियाङ्कुलिप्याम् |
पीतप्रभं कल्पतरोरुहस्तं भवामिनृत्तो भवतङ्गणेशम् || १५४ ||

करस्थ कदलीचूतं पनसेषुतमोदकम् |
बालसूर्यप्रभंवन्दे एवं बालगणाधिपम् || १५५ ||

नवकुङ्कुमपङ्कीलकुचस्थलि लंबित चम्बकल्हारलताम् |
मणिनूपुर सञ्चितमञ्जुपदां प्रणमामि सुतागिरिराजसुताम् ||

मलौघालेन्दु रत्नं स्मरभुजमनलं बालेनेत्रेगलार्थो |
देवोत्सादं करालं सशरदिमथनात् जृम्भितं कालकूटम् ||

कल्याणाद्रिं हरिषुन्दृहाणाव शिरंकालनाशञ्च शूलम् |
णुब्जे धत्ते जगतीः परशिवः पातुसर्वेश्वरोनः || १५७ ||

ईशानं स्फटिकाभमूर्ध्ववदनं यत्कुङ्कुमाभं मुखं 
पूर्वन्तत्पुरुषाननं जननिभं जाम्यन्तघोराननम् ||
औरित्यं कुसुमं जपासुसदृशं वामन्तथा चोत्तरे
सद्योजातमुखन्तु पश्चिमदले गोक्षीर तुल्यप्रभम् || १५८ ||

सुमुखश्चेकदन्तश्च विमलो गजकर्णिकः |
* * * * * * * * विघ्नस्तस्य न जायते || १५९ ||

प्रथमं बालविघ्नेशो द्वितीयं तरुणो भवेत् |
तृतीयं भक्तविघ्नेशो चतुर्थो वीरविघ्नतः ||

प्. १२३)

पञ्चमं शक्तिविघ्नेशो षष्ठं ध्वजविनायकम् |
सप्तमं पिङ्गलोर्देवे अष्टमोग्विष्टनायकः ||

नवमं विघ्नराज स्यात् दशमं विप्रनायकः |
एकादशन्तु हेरम्बो द्वादशं लक्ष्मिनायकः ||

त्रियोदशं महाविघ्नं भुवनेश चतुर्दशा |
पञ्चादशन्तु नृत्ताख्यं षोडशोध्व गणाधिपः ||

|| बालगणपति ||

करस्थ कदलीचूतं पनसेक्षुतमोदकम् |
बालसूर्य प्रभं वन्दे देवं बालगणाधिपम् || १ ||

|| तरुणगणपति ||

पाशाङ्कुशापूप कपित्थ जम्भू फलन्तिला पूपमपित्सहस्ते |
य देवताय तरुणारुणाभं पायात्स युष्मांस्तरुणो गणेशः || २ ||

|| भक्तगणपति ||

नालिकेराम्बुकदली गलपायसधारिणाम् |
शरत्शशाङ्क संकाशं भजे भक्तगणाधिपम् || ३ ||

|| वीरगणपति ||

भेतालशक्तिशरकार्मुक चर्मखड्गं
खट्वाङ्गमुत्गरगदांकुश नागपाशम् |

प्. १२४)

शूलञ्च दन्तपरशु ध्वजमुद्वदन्तं वीरं गणेशमरुणं सततं 
स्मरामि |

|| शक्तिगणपति ||

आलिङ्ग्य देवीं हरितानिषण्णं परिस्फुरसृष्टकटिन्निवेशम् |
सन्ध्यारुणं पाशसृणीवहन्तं भयापहं शक्तिगणेशमीडे || ५ ||

|| ध्वजगणपति ||

यं पोस्तकाक्षगुणदण्डकमण्डुल श्रीनिर्वृत्यमानकर 
भूषणमिन्दुवर्ण 
स्तम्भे रमानन चतुष्टयशोभमानं तां विस्मरे ध्वजगणाधिपतेषु 
धन्य || ६ ||

|| पिङ्गलगणपति ||

पक्वचूतफलपक्वमञ्जरी इक्षु दण्ड तिलमोदकैस्सहा |
ऊर्ध्वहं परशुहस्ततेन्नमस्त्रि समृद्धियुतदेवपिङ्गला || ७ ||

|| उच्छिष्टगणपति ||

नीलाब्जदाडिमी वीणाशालिकुञ्चाक्ष सूत्रकम् |
दध उच्छिष्ठनामात्वं गणेशं पातुमेव कः || ८ ||

|| विनायकर् ||

पाशाङ्कुशेन दन्तञ्च मृत्फलानाखुवाहनम् |
विघ्नं निह्वन्तु नस्सर्वं रक्तवर्णाविनायकम् || ९ ||

|| क्षिप्रगणपति ||

दन्तकल्पलतापाशं पूर्णकुम्भकुशोज्ज्वलम् |

प्. १२५)

बन्धूक सुसमानिर्या ध्यायेत् क्षिप्रगणाधिपम् || १० ||

हेरम्बगणपति 

अभयवरदहस्तं पाशदन्ताक्षमालां परशु सृणिमशेषं 
मुद्गरमोदकञ्च 
दयतिगतवसिंहा पञ्चमातङ्गवक्त्रोगण पतिरतिगौरंपातुहेरंब 
नामकः || ११ ||

|| लक्ष्मिगणपति ||

बिभ्राणं शुकबीजपूरकमलं माणिक्यकुम्भाङ्कुशं
पाशाकल्पलताञ्च पाणिकदलीं श्वेतस्सुधार्जाङ्कुशः |
रस्याम्योन्नक्त सरोरुहेणसहितो देवीद्वये नन्दिके 
गौरातापिता विश्वहस्तकमले लक्ष्मी गणेशोत्थितः || १२ ||

|| महागणपति ||

कल्हाराम्बुज बीजपूरकगतां दन्तैक्षुबाणैस्समं 
बिभ्राणैमणिकुम्भ शालिकलशो पाशञ्च चक्रान्वितैः |
गौराभारुचिरन्न बिन्दुयुतया देव्या स नायान्तिका
शोणाङ्गं शुभमातनोतु भवता नित्यं गणेशो महा || १३ ||

|| विघ्नेश्वरर् ||

शङ्खेक्षु चापकुसुमेन्दु कुठारपाशां 
चक्राङ्कुशैकलभमञ्जरिकासनाथैः |
पाणिस्थिते परिसमाप्ति विभूषणस्त्रीं 
विघ्नेश्वरो विजयते तपनीय गौरः || १४ ||

प्. १२६)

|| नृत्तगणपति ||

पाशाङ्कुशापूपकुठारदन्तं सञ्चत्करं कॢप्तलयाङ्गुलीयकम् |
पीतप्रभं कल्पलतोरुहस्तं भजामि नृत्येक पदङ्गणेशम् || १५ ||

|| ऊर्ध्वगणपति ||

सिंहोपरिस्थितं देवं पञ्चवक्त्रं गजाननम् |
दशबाहुं त्रिणेत्रञ्च जम्बूफलसुनिप्रभम् ||

प्रासादयवयादन्तं पत्रं परितमोदकम् |
सुदन्तं सव्यहस्तेन विभृतान्येन सुप्रभा || 

नागपाशाक्ष सूत्रञ्च परशुं मुद्गरन्तथा |
पाशाङ्कुशपरासप्त देवं लम्बोदरं शुभम् || १६ ||

परशुञ्चैव दन्तञ्च ऊर्ध्वनाथ गणाधिपम् |
बालादी ऊर्ध्वपर्यन्तं गणेशाषोडशन्नरा ||

आवाहे च विवाहे च पटे चित्रं तथैव च |
स्नपनं कुम्भबिम्बञ्च ध्यायेद्विघ्नेश्वरन्नरः || १७ ||

|| विघ्नेश्वरन् ||

पाशाङ्कुशदन्तहस्तञ्च शुण्डहस्तधरास्तकम् |
गजास्यं पञ्चहस्तञ्च लम्बोदरपदद्वयम् || १८ ||

वामनं मूषिकारूढं विघ्नराजगणाधिपम् |

प्. १२७)

नृत्तगणपति ||

पाशाङ्कुशधरन्देवं दन्तहस्तफलान्तकम् |
उन्नतं शुण्डहस्तञ्च लम्बोद गजाननम् || १९ ||

कुञ्चितन्नृत्तपादञ्च नृत्तरूपगणाधिपम् |

|| वलम्बरि पिल्लैयार् ||

अङ्कुशं पाशहस्तञ्च दन्त स्वर्णादिहस्तयोः |
मोदकं शुण्डहस्तञ्च वामनस्य गजाननम् || २० ||

लम्बोदरोन्नतं कृत्वा सव्यघृतगणाधिपम् |

|| नागमुखगणपति ||

कुङ्कुमवर्णचतुर्भुजयुक्तं नागमुखं मकुटं सहरण्डम् |
अङ्कुशलड्डुक दन्तसुपाशं वह्निसदृशं गणनाथ स्वरूपम् || २१ ||

|| आलिङ्गनगणपति ||

स्पृष्ट्वा वामकरेण लिङ्गमितरेनालिङ्ग वासीनया
देव्याश्चामल वर्णय प्रविलसत् वामोरु अर्कद्युतिम् |
अण्डालम्बितयोनिकं करतले आलिङ्गवामे नुतं
अन्यैः पाशस्रिणिं स्वदरुचिरैभा स्वर्गणेशेवताम् || २२ ||

|| प्रसन्नगणपति ||

ककुतधवलवर्णं पूर्णलक्ष्मी प्रसन्नं

प्. १२८)

मदगजमुखमीड्यं सञ्चलीकर्णयुग्मम् |
अभयवरदहस्तं वासुकी यज्ञसूत्रं 
पशुपति सुतमीशं विघ्नराजन्नमामि || २३ ||

|| विघ्नराजर् ||

गजवदनदन्ति तीक्ष्णदन्तं त्रिणेत्रं
ब्रह्म तु सुरमशेषं भूतरूपं पुराणम् |
अमरपरशुपूज्यं रक्तवर्णसुकेशं
पशुपति सुतमीशं विघ्नराजन्नमामि || २४ ||

|| शयनविघ्नेश्वरर् ||

विघ्नद्वात निवारिणीक तरुणी विघ्नाटवी हव्यवाट्-
विघ्नश्यालकुलोपमत्तगरुडो विघ्नेशपञ्चाननः |
विघ्नोत्तुङ्गगिरिप्रभेदनगरि विघ्नाप्ति कुम्भोभवा
विघ्नेशाय भुजङ्गभोगशयने विघ्नेश्वरः पातु माम् || २५ ||

|| भूतगणपति ||

कुङ्कुमवर्णं अङ्कुशपाशं अच्चुतदन्तं हस्तियुगं स्यात् |
हस्ति जवक्त्रं लम्बकमोष्ठं भूतसमानं देवगणेशम् || २६ ||

|| नैर्-ऋतविघ्नेश्वरर् ||

विघ्नेशं नैर्-ऋतेदेशे गणेशं पुरुषाकृतिम् |

प्. १२९)

महोदरं बृहत्कायं गजवक्त्रं गजाननम् |
त्रिणेत्रञ्चतुर्भुजञ्चैव नागयज्ञोपवीतिनम् ||

करण्डमकुटोपेतं प्रलम्बोष्ठं गणाधिपम् |
पाशदन्तौ तु सव्येन वामेत्वङ्कुश लड्डुकम् ||

हेमवर्णसमोपेतं सर्वाभरणभूषितम् |
द्विपादेन समायुक्तं आसीनं वास्थितन्तु वा |
ध्यायेद्विघ्नेश रूपं स्यात् अर्चयेद्देशिकोत्तमः || २७ ||

|| उमासुतर् ||

गजाननं भूतग - पङ्कजम् || २८ ||

|| सिद्धिविघ्नेश्वरर् ||

एकदन्तं सूर्पकर्णं गजवक्त्रञ्चतुर्भुजम् |
पाशाङ्कुशधरञ्चैव कपित्थमोदकप्रियम् || २९ ||

इत्येवं सिद्धिविघ्नेशं तत्कार्यस्य सुसिद्धिदम् |

|| षण्मुखविघ्नेश्वरर् ||

षट्गजवदनञ्चैव द्विषण्णेत्रं द्विषट्भुजम् |
भेतालमभयं शूलं पाशन्तथाङ्कुशम् ||

चक्रं खड्गगदञ्चैव धनुर्बाणं सुखेटकम् |
किरीटमकुटञ्चैव रक्तवर्णसमन्वितम् ||

प्. १३०)

हेमस्त्र समायुक्तं भूषणन्नवरत्नकम् |
सर्पयज्ञोपवीतञ्च सर्पकुण्डलमेव च || ३० ||

सर्वाभरणमेवन्तु षड्वक्त्रञ्च गणाधिपम् |

|| गणपति ||

गणेशं वामनाकारं शूर्पकर्णं गजाननम् |
राक्षसा शास्तितन्र्यैक्षं प्रोक्तरूपयुतं भवेत् || ३१ ||

ध्यानमावाहनञ्चैवा सर्वविघ्न निवारणम् |
भुक्तिमुक्तिफलञ्चैवा ग्रामवृद्धिकरं शुभम् ||

पुत्रपौत्राभिवृद्धिञ्च धनधान्यादि वर्धनम् |
सौभाग्यं मङ्गलं प्रोक्तं राजद्वारे वशीकरम् || ३२ ||

सर्वकार्ये जयंवन्दे विघ्नेशस्य प्रतिष्ठितम् |

|| विघ्नेश प्रतिष्ठा स्थानम् ||

पर्वताग्रे तटाके वा शैत्यवृक्षादिकेऽपि वा |
वनेपुष्पवनेन्यैवा कूपतीरे शिवालये ||

हरिस्थानेव ब्रह्माख्ये मन्दरे स्कन्दमन्दिरे |
एते संकल्पयेद्धीमान् गणेशस्य प्रतिष्ठितः || ३३ ||

|| गणपतिध्यानम् ||

श्वेतं लम्बोदरञ्चैव त्रिणेत्रं पीतवाससम् |

प्. १३१)

नागयज्ञोपवीतञ्च करण्डमकुटान्वितम् |
समन्तरेणहस्तेन दन्तं बिल्वफलन्तथा ||

कल्हारन्तिलमोदञ्च उयुतञ्चायुतं वहम् |
एवन्ध्यात्वाविशेषेण पूजयेवगणाधिपम् || ३४ ||

|| विघ्नेश्वरन् ||

परिवारादि संयुक्तं करण्डमकुटान्वितम् |
रक्तवर्णञ्चतुर्हस्तं पाशचक्रञ्च सव्यके ||

अङ्कुशं लड्डुकं वामे करस्थं लड्डुकेन तु |
नागहस्ताग्रसंयुक्तं रक्तवर्णधरं विभुम् || ३५ ||

एतद्रुवस्मरेन्नित्यं सर्वविघ्नविनायकम् |

|| गणपति ||

लम्बोदरं श्याम * * * * * * * * मीडे || ३६ ||

|| गणपति ||

रक्तपद्मासनासी * * * * * * * धिपम् || ३७ ||

|| विघ्नेश्वरन् ||

गजाननन्त्रिणेत्रञ्च श्यामवर्णं चतुर्भुजम् |
लड्डुकं परशुं वामे सव्यदन्ताक्षमालिकाम् ||

नागयज्ञोपवीतञ्च सर्वाभरणभूषितम् ||

प्. १३२)

सर्वकार्याणि सिद्ध्यन्ति विघ्नराजनमोऽस्तुते || ३८ ||

|| विघ्नेश्वरर् ||

उन्मृत-अमृतसारं कुञ्चिताङ्घ्रिं सुरेशं 
सकलभुवनमीशं चन्द्रचूडं मतर्क्यम् |
कनकमणिवक्त्र जन्तं कल्पितं सप्तहस्तं 
सकलमयशरीरं साङ्कुशं पाशदन्तम् | ३९ |||

पलगतपद्मयुग्मं पद्मसिंहासनस्थम् |

|| दशविघ्नेश्वरालम् ||

आमोदश्च प्रमोदश्च प्रमुखोदुर्मुखस्तथा |
अविघ्नो विघ्नकर्ता च भक्षेस्तपञ्चहस्तया || ४० ||

गजवक्त्रोगणाधीशः दशैते विघ्ननायकः |

|| दशविधविघ्नेश्वरवर्णम् ||

आमोदश्यामवर्णन्तु प्रमोदं रक्तवर्णकम् |
प्रमुखं स्फटिकाभासं दुर्मुखस्य तु धूम्रकम् ||

अविघ्नं पीतवर्णञ्च विघ्नं रक्ताञ्जनप्रभम् |
भक्ष्याशिपाण्डुरञ्चैव पञ्चहस्तसुकूर्पकम् ||

गजवक्त्रादिनीलञ्च गणेशं कुङ्कुमप्रभम् |
इत्येवं दशविघ्नेशं वर्णभेदाः प्रकीर्तिताः || ४१ ||

प्. १३३)

|| हस्तम् ||

आमोदश्चाष्टहस्तञ्च प्रमोदं षट्भुजान्वितम् |
प्रमुखन्द्वादशञ्चैवा दुर्मुखस्य दशस्त्यथा ||

चतुर्हस्तादिविघ्नश्च विघ्नकर्ता च सप्तकम् |
भक्ष्यप्रियद्विहस्तञ्च पञ्चहस्तेति पञ्चकम् ||

गजवक्त्राचतुर्हस्त गणेशस्य चतुर्भुजम् |
इत्येवं दशविघ्नेशो हस्तनिर्मितमेव चा || ४२ ||

|| आयुधम् ||

खड्गं पाशाङ्कुशं चक्रं गदाशूलञ्चमोदकम् |
दण्डं बाणधनुश्चैव फलपद्मन्तथैव चा ||

भिन्दिपालञ्चमुसलं खेटकं शङ्खमेव च |
शक्तिमुद्गरखट्वागं वज्रनागभयावरम् |
कुण्डिकाङ्कुशकूर्चञ्च कपालं जपमालिकम् ||

पोस्तकं दन्तखण्डञ्च अग्निस्रुक्स्रुवमेव चा |
शालगामरुज्ज्यनं सर्वायुधसमप्रभम् ||

इत्येवं विघ्नराजस्य आयुधस्य प्रकीर्तितः || ४३ ||

|| नेत्रलक्षणम् ||

उग्रनेत्रं समंनेत्रं रक्तनेत्रं तथैव च |

प्. १३४)

शान्तनेत्रं जपन्नेत्रं विशालं सूक्ष्मनेत्रकम् |
एतद्विघ्नेशनेत्रेण लक्षणस्य प्रकीर्तितः ||

|| दशविघ्नेश आयुधभेदम् ||

त्रिशूलं डमरुं खड्गं गदाखेटकपालकम् |
पाशाङ्कुशञ्च आमोदं आयुधस्य प्रकीर्तितः ||

मोदकं मुद्गरञ्चैवा फलदन्तञ्च पद्मकम् |
मुसलस्य तु विन्यस्य अमोदस्यायुधं दधः ||

शङ्खचक्रगदापद्मं तोमरं भिन्दिपालकम् |
धनुर्बाणञ्च खट्वाङ्गं नागं पाशञ्च मोदकम् ||

प्रमुखञ्चायुधं प्रोक्तं सर्वकार्येषु सिद्धिदम् |
सलाकाग्निसुदन्तञ्च दण्डं वीणञ्च वज्रकम् ||

शूलाभयवरञ्चैव शक्तिदुर्मुखमेव चा |
कुण्डिकां दण्डकूर्चञ्चा जपमालाय विघ्नकम् ||

कपित्थं स्रुक्स्रुवञ्चैव ज्ञानदन्तञ्च पोस्तकम् |
मोदकं विघ्नकर्ता च आयुधस्य प्रकीर्तितः ||

तिलमोदकदन्तञ्च भक्ष्यप्रियमिति स्मृतम् |
पाशाङ्कुशकपित्थञ्च अपूपं श्वेतपद्मकम् ||
पञ्चहस्तेति विन्यस्य आयुधस्य प्रकीर्तितः ||

प्. १३५)

अङ्कुशं लड्डुकञ्चैव नालिकेरञ्च मोदकम् |
भजवक्त्रायते तुभ्यं आयुधस्य विधीयते ||

पाशाङ्कुशफलं चूतं रक्तपद्मस्य मोदकम् |
गणेशस्य तु विन्यस्य आयुधस्य प्रकीर्तितः ||

|| वाहनम् ||

आरोदव्याघ्रवाहन्तु प्रमोदं सिंहमेव च |
प्रमुखं गन्धभेरञ्च दुर्मुखस्य तु वृश्चिकम् ||

अविघ्नादि गणेशान्तं मूषिकस्य तु वाहनम् |
सर्वविघ्नेशयोश्चैव पूजयेत्तु समन्वितः ||

नदीतीरे चतुद्वारे स्थापयेत् तु प्रमोदकम् |
प्रमुखं कूपतीरे तु महारण्ये तु दुर्मुखम् ||

अविघ्नं हरिरम्ये च विघ्नेशं बौद्धमन्दिरे |
आहतालयते भक्ष्या प्रियं वक्ष्यो भवेद्बुधः ||

मात्रालयान्यसेत्कारे दुर्गान्वय गजस्तके |
स्कन्दालये गणेशस्य स्थापयेत् स्थापकोत्तमः ||

सर्वशान्ति समायुक्तं सर्वविघ्नेशवद्भवेत् |
एवं लक्षणमाख्यातं दशविघ्नेश्वरस्य तु || 

मन्त्रोद्धारविधिञ्चैव शृणुष्व देशिकोत्तमः |

प्. १३६)

ध्यानमावाहनं कृत्वा पूजयेव गणाधिपम् |
पुत्रश्रीधनधान्यञ्च सर्वसौभाग्यदायिनम् ||

मनोभीष्टफलञ्चैव ध्यात्वासिद्धिविनायकम् |
पूजयित्वा महाभागं गणेशं सिद्धिदायकम् ||

सिध्यन्ति सर्वकार्याणि मनसा चिन्तितान्यपि |
तेनख्याति त्रिलोकेन नाम्नासिद्धिविनायकः ||

कार्या सकलसर्वेषु पूजनिर्यगणाधिपम् |
विद्यारम्भेषु कल्याणं विद्याल्लाभोभवेद्ध्रुवम् ||

यत्नादौ देवकार्याणि युद्धसन्नाहमेव च |
इत्येतत् कार्यमेवन्तु कर्षकोणविनायकम् ||

प्रतिः त्रिसन्ध्यायां स्नानकाले जपेषु च |
आरण्ये चोरभीतिश्च नन्दिमध्ये महाजने ||

रणमाध्याग्नि मध्ये च देवदर्शनकालयोः |
ध्यात्वा विनायकञ्चैवा स्मरणे तु महाफलम् ||

यन्त्र स्थापनकाले च मन्त्रोद्धारणकालयोः |
तन्त्रस्तम्भ प्रतिष्ठा च स्मरणे तु विनायकम् ||

इत्येवन्तु गणेशस्य स्मरणस्य महाफलम् |
सर्वकार्याणि सिध्यर्थं ध्यात्वा सिद्धिविनायकम् ||

प्. १३७)

नमामि विघ्नार्थमुमासुता प्र ईं नमाकुन्देन्दु सरस्वती |
नमाम्यहं श्रीगुरुपादपङ्कजन्नमामि ब्रह्मारर्चितं वा शिवम् ||

|| हरिः ओम् | शुभमस्तु ||

ज्ञानशक्तिधरं स्कन्दो देवसेनापतिन्तथा |
सुब्रह्मण्यो गजारूढश्शरकानन संभवम् ||

कार्तिकेयः कुमारश्च षण्मुखस्तारकान्तकः |
सेनानि ब्रह्मशास्ता च वल्ली कल्याणसुन्दरः ||

बालश्च क्रौञ्च भेत्ताशिखिवाहन एव चा |
एतानि स्वामिनामानि षोडशप्रत्यहन्नरः ||

यः पठेत् सर्वपापेभ्यो समुच्येद महामुने |
एतेषां प्रतिरूपाणां ध्यानमावाहनोच्यते ||

प्रथमं ज्ञानशक्तिञ्च द्वितीयं स्कन्दमेव च |
सेनानि त्रितियञ्चैव सुब्रह्मण्यचतुर्थकम् ||

पञ्चमन्तु गजारूढो शरकाननषष्ठमम् |
सप्तमं कार्तिकेयञ्चा कुमारञ्चाष्टमस्तथा ||

नवमं षण्मुखञ्चैव दशमंस्तारकान्तरम् |
सेनान्येकादशं प्रोक्तं द्वादशं ब्रह्मशास्तयोः ||

सुन्दरीशत्रियोदश्यां बालने तु चतुर्दशा |

प्. १३८)

पञ्चादशं क्रौञ्चहारि षोडशश्शिखिवाहनम् |

|| शक्तिधरध्यानम् ||

एकवक्त्रं द्विनयनं चतुर्दोर्दण्डमण्डितम् |
शक्तिवज्रधरोपेतं वरदाभयपाणिनम् ||

कुन्दमन्दस्थितं शान्तं कुण्डलाभरणोज्वलम् |
ध्यायेन् तं शरसंहारं मयूरारूढमव्ययम् ||

एकास्य द्विभुजं वामे कटिदक्षिणकेकरे |
इच्छा ज्ञानक्रियाशक्तिरूपशक्तिधरं भवेत् || १ ||

|| स्कन्दध्यानम् ||

कल्पद्रुमं प्रणमतां कमलारुणाभं स्कन्दं 
भुजद्वयमनामयमेकवक्तम् |
कात्यायनं सुतमहं कटिबद्धबालं कौपीनदण्डधरदक्षिणहस्तमीडे ||

|| सेनापति ||

नौम्यादित्य प्रदीप्तं द्विदशनयनं षण्मुखं मन्दहासं
वामाङ्गे स्वस्तिदायः सरसिरुहधृतलिङ्गितायः प्रियायाः |
उत्तुङ्गोरुस्तनाग्रे विहितकरतलं भीतिखेटाशूलां
ह्रिदिन्योदीप्तशक्तिष्वसनघनगदा कुक्कुटाब्जञ्च हस्ताम् ||

|| सुब्रह्मण्यध्यानम् ||

एकवक्त्रं द्विदोर्दण्डं कटिबद्धाभयान्वितम् |

प्. १३९)

तरुणारुण संकाशं सुब्रह्मण्यमुपास्महे || ४ ||

|| गजारूढध्यानम् ||

एकाननन्द्विनयनं वरकुक्कुटौ च वामद्वये निशितशक्त्यभयौ द्वयेने |
बिभ्राणमीश्वरसुतं तपनायुतापं नित्यन्नमामिगजवाहनमिष्टसिध्यै ||

|| शरकाननः ||

शक्तिं खेटञ्च खण्टां ध्वजसरसिजे कुक्कुटं प्रासदण्डं
टङ्कं बाणं वरदमभयं कार्मुकञ्चोर्द्वहस्तम् |
पीतं सौम्यं द्विदशनयनं केकहंसययमित्रां-
साभिः पूज्यं शरवणभवं षण्मुखं भावयामि || ६ ||

|| कार्तिकेयर् ||

वरदकुलिशखेटं वामहस्तत्रिये च दधतमभयशक्ति खड्गमन्यत्रेः
तरुणरविसमाभं साधुभिः पूज्यमानं कमलवदनषट्कं कार्तिकेयन्न ||

|| कुमारर् ||

सव्यद्वये निशितशक्तिसिमादधानां वामद्वयेभिमत कुक्कुटखेटकञ्च |
वल्लीपतिं विबुधलोचन पूर्णचन्द्रं कल्हारनीरदतनुं कलये कुमारम् ||

|| षण्मुखम् ||

शक्तिं शरञ्चखड्गञ्च चक्रपाशोऽभयन्तथा |
कुलिशञ्च धनुः खेटं कुक्कुटं साङ्कुशं वरम् ||

प्. १४०)

मयूरवाहनञ्चैवा सर्वलक्षणसंयुतम् |
गजायै गजवल्ली च वामदक्षिणमेव च ||

सर्वालङ्कारसंयुक्तं सर्वाभरणभूषितम् |
सर्वायुध जयं वन्दे षण्मुखस्तस्य रूपकम् || ९ ||

|| तारकान्तकम् ||

वरदमङ्कुशध्वजे च कटकौ चापवज्रकम् ||

अभयं पाशखड्गञ्च क्रमुसलशक्तिमन्विहम् |
द्विदशपाणिभिर्दधानं अरुणं कोटिसन्निभम् ||

भजततारकाकारमित्रभयविनाशकारणम् || १० ||

|| सेनापति समेत ध्यानम् ||

अभयवरदहस्तं अङ्कुशं शक्तिशूलं वरदकुलिशपाशं पद्मदण्डं 
गदाञ्च |
दधतुमुभयवक्षं द्वादशायामहस्तं द्विदशकमलनेत्रं 
देवसेनान्यमीडे || १ ||

|| ब्रह्मशास्ता ||

वामे करे च युगले वरकुण्डिकाञ्च सव्येक्षसूत्रमभयं दधतं 
विशाखम् |
वल्यायुतं वनजलोचनमेकवक्त्रं वन्दामहे वनजसंभव शासितारम् || १२ ||

|| कल्याणसुन्दरः ||

हस्तद्वन्द्वेक्षमालामभयमपि भृदां कुण्डिकां श्रोणिबद्धं
सव्ये वामे निषण्णं श्रुवधृतिविधिना हूयमानेन युक्तम् |

प्. १४१)

सर्वालङ्कारयुक्तां करकलशभृताविष्णुनाचारुणाभां 
वल्लीं कल्याणमूर्तिं सकलसुरगणैस्थूयमानं प्रपद्ये || १३ ||

|| बालसुब्रह्मण्यम् ||

पद्मसव्यकटिसंयुतवामं पद्मकान्तिनिभ मेखमुखान्त |
बालवृद्धिकरमीश्वरसूनुं बालमुन्नतमहं प्रणतोऽस्मि नित्यम् ||

|| क्रौञ्चभेदिध्यानम् ||

अभयमसिकपाणं शक्तिबाणञ्च सव्ये वरदकुलिशपापं खेटकञ्चान्तं |
दधतममरसेनानायकञ्चाष्टबाहुं कमलवदनषट्कं 
क्रौञ्चभेत्तारमीडे ||

|| शिखिवाहनध्यानम् ||

विद्रुमप्रभमेक मुखं विभुं वज्रशक्तिवराभयपाणिनम् |
देवलोकरिपुघ्नमविघ्नदं नौमिरुद्रभुवं शिखिवाहनम् || १६ ||

|| षण्मुखम् ||

विद्रुमनिभद्विदश हस्तरसवक्त्रं शक्तिशरखड्गतमभयध्वजगता च 
वामकरचापकुलिशञ्च कटकं स्यात् शूलवरपङ्कजसुषण्मुखस्वरूप ||

|| नृत्तसुब्रह्मण्यम् ||

अभयकटकटङ्कं मृगाङ्कस्य जाह्नवी गौरिपुष्पवरश्यामम् |

* * * * * * * * * * * नृत्त 
स्कन्दमुपास्महे || १८ ||

प्. १४२)

|| कुमारध्यानम् ||

अभयवरदहस्तं मेकवक्त्रं कुमारं वरदकरतलाभ्यां 
वज्रशक्तिन्दधामणिमकुटविराजन् पद्मपत्रः कर्णं 
प्रथमवरुणवायुस्थापितंतत्कु ||

|| सुब्रह्मण्यम् ||

द्विहस्तं यज्ञसूत्रस्यो सशिखःसहमेखलम् |
कौपीनदण्ड युक् सव्यं वादमामि कटिस्पृशम् ||

द्विभुजाञ्च द्विनेत्राञ्च सुब्रह्मण्यञ्च सुन्दरम् |
पद्मधृक् सव्यपाणिस्तु इतरशक्तिधृक्करौरः || २० ||

|| बालस्कन्दध्यानम् ||

तरुणादित्यसंकाशं सश्वद्वालं स्वरूपिणम् |
चतुर्भुजन्द्विनेत्रञ्च कर्णयो पद्मपिण्डधृक् ||

सर्वालङ्कारसंयुक्तं जलंकलशमग्रतः |
रत्नकुण्डलसंयुक्तं वज्रशक्ति करद्वये ||

वरदाभयसंयुक्तं शक्तिद्वयसमन्वितम् |
हारकेयूरसंयुक्तं मयूरवाहनन्तथा || २१ ||

|| सुब्रह्मण्यर् ||

चतुर्भुजन्द्विनेत्रञ्च कर्णयोः पद्मपिण्डधृक् |
नक्रकुण्डलसंयुक्तं समीपे शक्तिकाद्वयम् ||

प्. १४३)

दक्षवामकराग्रे तु अक्षमालाकमण्डलुम् |
वरदाभययुक्तो वा कटिसूत्रसमन्वितम् ||

मयूरवाहनयुक्तोवाप्यथवायुक्तपात्रकम् |
शक्तिकाय ततो वाऽपि त्रियोलक्षणमुच्यते || २२ ||

|| षण्मुखम् ||

षड्वक्त्रं शिखिवाहनं त्रिणयनं चित्रांबरालङ्कृतं
शक्तिं वज्रमसिं त्रिशूलमभयं पाशन्धनुश्चक्रकम् |
खेटं कुक्कुटमङ्कुशञ्च वरदं दोर्भिस्सदानं सदा
ध्यायेद् वन्दित सिद्धिदं स्कन्दं सुराराधिपम् || २३ ||

|| बालसुब्रह्मण्यम् ||

चतुर्भुजो बालवेषो स्कन्दः कनकसन्निभः |
शक्तिकुक्कुटहस्ताश्च वराभयकरान्वितः || २४ ||

|| कुमारर् ||

दाडिमी पुष्पसङ्काशं कुब्जाभं कुङ्कुमाकृतिम् |
एकवक्त्रं चतुर्हस्तं कटिबद्धभयास्तकम् ||

कमण्डलाक्षोधरञ्चैव करण्डमकुटोज्ज्वलम् |
हारकेयूरसंयुक्तं कटिसूत्रोक्तबन्धनम् ||

यज्ञोपवीतसंयुक्तं छन्नवीरसमन्वितम् |

प्. १४४)

सर्वाभरणसंयुक्तं कुमारं शङ्करात्मजम् || २५ ||

|| नन्दकुमारम् ||

कुङ्कुमवर्णचतुर्भुजयुक्तं शक्तिधरं वरदं कटकञ्च |
वज्रवराभय दक्षिणहस्तं सुन्दरनन्दन स्कन्दकुमारम् || २६ ||

|| कार्तिकेय ध्यानम् ||

गाङ्गेयं वह्निगर्भं शरवण जनितं ज्ञानशक्तिं कुमारं
ब्रह्माण्डं स्कन्ददेहं गुहमचलहितं रौद्रतेजस्स्वरूपम् |
सेनान्यन्तारकाग्निं गजमुखसहितं कार्तिकेयं षडास्यं 
सुब्रह्मण्यं मयूरं ध्वजरथसहितं देवदेवन्नमामि || २७ ||

|| कुमारध्यानम् ||

षट्कोणान्तर शक्तिपत्रभुवनं तन्मन्त्र सञ्जीवनं 
शैवज्योतिशिरः करोतु न पुरुषं धर्मानुद्धारामृतम् |
विज्ञानं विदुषां विशुद्धहृदयं विभाजमानं शुभं
त्रैकोणाचल देवदेवतनयं वन्दे कुमारं प्रभुम् || २८ ||

|| शखणोद्भवम् ||

कनककुण्डलमण्डितषण्मुखं विवतराजि विराजित सेवितम् |
निशितशस्त्र शरासवधारिणं शखणोद्भवमीशसुतं भजे || २९ ||

|| सेनानिकल्याण रूपध्यानम् ||

प्. १४५)

पीतवर्णन्द्विनेत्रञ्च एकवक्त्रन्द्विहस्तकम् |
नवरत्नकिरीटञ्च स्वर्णमाभरणन्तथा ||

स्कन्दस्य वामहस्तेन सेनान्यै दक्षहस्तकम् |
तर्जन्याङ्गुलसंयुक्तं कनिष्ठाङ्गुलिसंयुतम् ||

अङ्गुल्यास्स्वर्णवलयं कटकं वामहस्तके |
स्कन्दस्य दक्षहस्तेन श्वेतपद्मसमन्वितम् ||

स्कन्दं किरीटस्वर्णञ्च हारमाभरणन्तथा |
स्कन्दं पीताम्बरञ्चैव सेनान्यै रजनीत्रकम् ||

जाजी चम्पकमेवन्तु नीलोत्पलञ्च पाटलि |
इत्येवं पुष्पमालायां सेनान्यै स्कन्दधारिणम् ||

सर्वालङ्कारसंयुक्तं सर्वाभरणशोभितम् |
ब्रह्मादि देवताश्चैव चतुर्वेदश्रुति स्मृतम् ||

ऋषिणां गणसंयुक्तं पुष्पवर्षमिति स्मृतम् |
यक्षः किन्नरगन्धर्व सिद्धविद्याधरैः सुरान् ||

गीतवाद्यादिघोषञ्च नृत्तसङ्गीतमेव च |
स्कन्दसेनान्य पादेन इन्द्रसंमृज्यमेव च ||

इन्द्राणी स्वर्णकुम्भञ्च गन्धोदकमिति स्मृतम् |
पार्वती चैव रुद्रश्च सच्चिदानन्दरूपकम् || ३० ||

प्. १४६)

|| सुब्रह्मण्यर् ||

वन्दे सिन्धूरकान्तिं शरवणभवं श्रीमयूराधिरूढं 
षड्वक्त्रं देवसेना मधुरिपुतनया वल्लभं द्वादशाक्षम् |
शक्तिबाणं कृपाणं ध्वजमपि च गदां चाभयं सव्यहस्तं
चापं वज्रं सरोजं कटकमपिवरं शूलमन्येर्दधानम् || ३१ ||

|| सुब्रह्मण्यर् ||

सिन्धूरारुणमिन्दुकान्तिवदनं केयूरहारादिभिः 
दिव्यैराभरणैर्विभूषितकरं स्वर्गादि सौख्यप्रदम् |
अम्भोजाभय शक्तिकुक्कुटधरं रक्ताङ्गरागां शुभं 
सुब्रह्मण्यमुपास्महे प्रणमतां इष्टार्थ सिद्धिप्रदम् || ३२ ||

|| ब्रह्मसुतध्यानम् ||

इन्दुरूपं प्रवक्ष्यामि वाक्कायुत सुतेजसे |
व्याख्यान मुद्रासहितं देवसंखैस्समाहितम् ||

वामदक्षिणपार्श्वे तु गजवल्लिसमन्वितम् |
आयुधानाञ्च बृन्दैश्च तेजो ब्रदैश्च भास्वरम् ||

साधकानाञ्च सर्वेषु मिष्टार्थ फलदायकम् |
सर्वाभरणसंयुक्तं किञ्चित् प्रहसिताननम् || ३३ ||

|| स्कन्दर् ||

प्. १४७)

वरदं कटिबद्धञ्च अभयं शक्तिवज्रयोः |
शिखिनां शक्तिसहितं स्कन्दं एकञ्च विग्रहम् || ३४ ||

|| बालसुब्रह्मण्यर् ||

कमण्डुलाक्षमालाञ्च अभयं वरदन्तथा |
कौपीनं समपादञ्च सर्वाभरणभूषितम् ||

पीताङ्गं सुप्रसन्नं स्यात् किरीटं रत्नकुण्डलम् |
शुक्लयज्ञोपवीतञ्चा कृपालुं सुब्रह्मण्यकम् || ३५ ||

सेनापति सुरेशञ्च हरसूनुसुराग्रजः |
सुब्रह्मण्यः कुमारश्च षण्मुखस्य प्रकीर्तितः ||

|| षोडशमूर्तिफलम् ||

ज्ञानेनब्राह्मणञ्चैवा स्कन्दं प्रजनवर्चसम् |
सेनान्यैऽधिपत्यैश्च सुब्रह्मण्यञ्च सौन्दरम् ||

गजारूढं विवाहञ्च शरकाननपुत्रकम् |
कार्तिकेयञ्च शौर्यञ्च कुमारं बहुसंपदम् ||

षण्मुखं बन्धुवर्गञ्च राजसं तारकारकम् |
नरवाहन सेनान्ये ब्रह्मशास्ता च वैद्यकम् ||

कल्याणसुन्दरं विद्यां राजवश्येन बालकम् |
धान्यपुत्रं क्रौञ्चहारि जयञ्च शिखिवाहनम् ||

प्. १४८)

इत्येवं षोडशं देवं सर्वलोकजयप्रदम् |
धर्मार्थकाम्यमोक्षञ्च सायुज्यं सर्वसंपदम् ||

सर्वपाप हरन्देवं शिवसायुज्य सम्पदम् |
ओं जगद्भुवे नमः | वचत् भुवे नमः |
विश्वभुवे नमः | भवद्भुवे नमः | रुद्रभुवे नमः |

जगद्भुवो निषट्कञ्च शिवतत्त्वस्वरूपकम् |
पूर्वादिषु मुखैचैव अर्चये तु भवन्ति हि ||

इत्येवं षोडशं नाम्नां कुम्भबिंबन्तथैव च |
पटे वा चित्रमेवन्तु विग्रहञ्चक्रमेव चा ||

सर्वस्यानुप मेवन्तु तथा ध्यानं तथैव च |
धर्मार्थ काम्यमोक्षार्थं सायुज्यं सर्वसम्पदम् ||

अपमृत्युविनाशञ्च आरण्ये भयनाशनम् |
क्षयाभस्मादि कुष्टादि ताप ज्वरनिवारणम् ||

अग्निशत्रुभयं हन्ति सर्वलोकैक वश्यकम् |
सर्वदारिद्र्य शमनं पुत्रपौत्राभि वर्धनम् ||

सर्वकार्य जयं वन्दे षोडशध्यानमर्चयेत् |
इति ध्यात्वा महासेनं नमस्कृत्वा पुनः पुनः ||

साधु वासाधुवत्कर्मायद्वदाचारिते मया |

प्. १४९)

तत्सर्वं देवदेवेश गुहेणाराधनं परम् |
ध्यात्वा फलन्तु यः सर्वं आत्मना सह बुद्धिमान् ||

तद्भक्त्या चिन्तयेन्नित्यं त्रिकालं वा पठेज्जपम् ||

श्रीकुमारगुरुचरणारविन्दाभ्यान्नमः |
चतुर्भुजन्त्रिणेत्रञ्च कपालं शूलमेव चा ||

दक्षिणेऽभयटङ्कं स्या वामे पर्श्वे समन्वितः |
जटामकुट संयुक्तं नागयज्ञोपवीतिनम् ||

तस्यैव दक्षिणे पार्श्वे यमुनाञ्चैव कारयेत् |
द्विभुजञ्च द्विनेत्राञ्च श्यामवर्ण समन्वितम् ||

कूर्मासन समायुक्तं सर्वाभरणभूषितम् |
पूर्णकुम्भस्य वामे तु उत्पलं सव्यहस्तके ||

यमुनायां स्वरूपन्तु सर्वावयवसुन्दरीम् |
द्वारस्य वामपार्श्वे तु महाकालैमुनस्तथा ||

यमुनाञ्च महाकालीं तस्य वामे तु पूजयेत् |

|| पञ्चविंशति विग्रहम् ||

प्रथमं सोमधारी च द्वितीयं उमया सह |
तृतीयं वृषभारूढं चतुर्थन्नृत्तरूपकम् ||

विवाहं पञ्चमञ्चैवा षष्ठं भिक्षाटनं भवेत् |

प्. १५०)

कामारी सप्तमं विद्यात् कालारिचाष्टमं भवेत् |
नवमं त्रिपुरारिं स्यात् जलन्धरवधो दशा ||

एकादशं गजारि स्यात् द्वादशं वीरभद्रकम् |
त्रयोदशं हरेरर्थं अर्धनारि चतुर्दशम् ||

पञ्चादशं किरातं स्यात् कङ्कालं षोडशं भवेत् |
चण्डेशानुग्रहञ्चैवा ततस्सप्तदशो भवेत् ||

विषापहारिणीञ्चैव अष्टादशमिति स्मृतम् |
चक्रप्रदान रूपन्तु एकोनविंशतिस्तथा ||

विघ्नप्रसादाद्विंशञ्च सोमास्कन्देक विंशति |
द्वाविंशदेक पादं स्यात् त्रयोविंशस्सुखासनम् ||

दक्षिणामूर्ति रूपन्तु चतुर्विंश प्रकीर्तितम् |
लिङ्गोद्भवस्य रूपन्तु पञ्चविंशतिमेव चा ||

एते महेशरूपन्तु मूर्तिभेदाः प्रकीर्तिताः |

|| सोमधारि ध्यानम् ||

विपुलवदननेत्रं सौम्यशृङ्गारभावं 
अभयवरदहस्तं चन्द्रबिम्बाङ्गमौलिम् |
ऋजुतनु समपादं स्थानकं विद्रुमाभं 
परशुहरिणधारिं पद्मपीठोपरिस्थम् || १ ||

प्. १५१)

|| उमयासहितम् ||

धवलाभसुखासन देवि युतं हरिणी मृगटङ्कभयंवरदम् |
समुखीकलमुत्पल दृश्यधरं उमयासह देवस्वरूपमिदम् || २ ||

|| वृषारूढम् ||

सव्ये साद्वक्रकुण्डान्वित कटककरो गोपते मस्तकस्ते
वामे स्यार्थं सवक्षं अपरकरयुतं टङ्ककृष्णं दधानम् |
पृष्ठे स्याक्षा प्रसन्नं त्रिणयनलसितं बद्धवेणी किरीटं 
सव्ये गौर्यासमेतं भजतशुभकरं तं वृषारूढमीशम् || ३ ||

|| नृत्तमूर्ति ||

शौर्याभस्मारदूर्ध्वे स्थितपदविलसद्वाममुद्धृत्यपादं
ज्वालामालासुमध्ये नटनफणिवशार्दूल पादादिसेवान् |
भस्मोद्धूलनमङ्गमाल्यविलसत् वामेद्युमासे सितां
अग्निण्डोलकराभयां डमरुकं ध्यात्वा नटेशं भजे || ४ ||

|| कल्याणसुन्दरध्यानम् ||

सिन्धूराभन्त्रिणेत्रां युगभुजसहितां हारकेयूरभूष्यं 
दिव्यैर्वस्त्रापिधानं जटमकुटधनुं दामकल्हारभूष्यम् |
शम्भुन्दक्षिणहस्तपार्वतीकं सर्वस्य संगृह्यताम् ||

टङ्कं कृष्णमृगाधरं वशकरं चूडेन्दुबा * * * * 
* * * |

प्. १५२)

देवन्दक्षिण हस्तपार्वतियुतं श्रीभूमि देव्याश्रियं 
धातावह्नि पुरातनं स्थितिहरिं वामेशहस्तोदकम् |
घोषैर्वाद्य सगेयनृत्तविलसन् सर्वादि देवात् ऋषीन् 
स्तुत्या पुष्पकृताञ्जलिं परिवृतं कल्याणमूर्तिं भजेत् || ५ ||

|| भिक्षाटनर् ||

भस्मोद्धूलनमङ्गविद्रुमनिभं पादाम्बुजं पादुकं 
रुद्राक्षेण विशेषभूषणयुतं शेषस्य कट्योभुजोभावृतम् |
हस्तौ शूलकपालमन्यडमरुं दूर्वामृगस्यासनं
यानन्ताग्न विकीर्णकेश सहितं भिक्षाटनं देवताम् || ६ ||

|| कामारिध्यानम् ||

पुरते सहमुमया स्थितमञ्जलितं परममदनं दहनं वपुषम् |
अपरस्य निरीक्षणमीशमुखं तद्दक्षिणयोगमिवान्यगुणम् || ७ ||

|| कालान्तकर् ||

बन्धूकाभन्त्रिणेत्रां युगभुजसहितां शूलमुद्धृत्यहस्तं 
टङ्कं सूचिवरं सुपाशसयुतं भीष्मदंष्ट्रं सुवक्त्रम् |
पादौ कुञ्चितवाममुद्धृततलं कालस्य वक्षस्थलः 
लङ्घ्यं भिन्नजटाधरं प्रणमतां कालान्तं दैवताम् || ८ ||

|| त्रिपुरान्तकः ||

प्. १५३)

एकवक्त्रं समायुक्तं चतुर्हस्तसमन्वितम् |
धनुर्बाणसमायुक्तं मृगं परशुधारिणम् || ९ ||

उमयासहितं वामे देवं वै त्रिपुरान्तकम् |

|| जलधरम् ||

रक्ताभमुग्र तथा भवदस्तु तस्य टङ्कञ्च पञ्चहरिणी हतपल्लवेधृक्
पूर्वे जलधरशयार्हत लर्घ्यचक्रं युक्तं जटाधरभानुं वह्निस्वरूपक |

|| गजसंहारम् ||

स्थित्वा हस्तिशिरोर्ध्वसव्यचरणं वामाङ्घ्रिवक्त्रोद्धृतं 
पुच्छोर्ध्वावृत चर्ममुद्धृतकरं शूलासिभं शृङ्गकम् |
पाशं खेटकपालमष्टभुजयुक् भीष्माननेन प्रभा
वामे गौरि भयामुखी सुतयुतं मूर्ध्वस्य हस्तं हरम् || ११ ||

|| वीरभद्रध्यानम् ||

श्वेतात्कारं शेषभूषणधरं विन्यस्तवीणाधरं
टङ्कं कृष्णमृगाधरं करयुगे शार्दूलचर्माम्बरम् |
अर्धोन्मीलनलोचन त्रिययुतं मौलीजटाबन्धकं
वन्दे सन्तत वीरभद्रचरण अम्भोरुहः पाहिमाम् || १२ ||

|| हरिरर्धध्यानम् ||

वामपार्श्वे हरिं कुर्यात् दक्षिणे रुद्रमेव च |

प्. १५४)

हरिचक्रधरञ्चैव रुद्रं त्रिशूलधारिणम् |
पीताम्बरधरं विष्णुं व्याघ्रचर्माम्बरं हरम् ||

विष्णुं किरीटसंयुक्तं शङ्करन्तु जटान्वितम् |
तुलस्य मालिनं विष्णुं रुद्रं स्याद् बिल्वमालिनम् ||

विष्णुभूषणनीलञ्च शङ्करं स्फटिकन्तथा |
पादुकोपरि पादौ च सर्वभूत समावृतम् || १३ ||

सर्वालङ्कार संयुक्तं शङ्करार्धेह विष्णुनाम् |

|| अर्धनारिध्यानम् ||

दक्षिणे कुञ्चितं पादं वामपादं ऋजु स्थितम् |
मध्यकायां नरो नारी क्रमं कार्यं त्रिभङ्गिकम् ||

हरस्य दक्षिणे हस्ते त्रिशूलमुभयन्तथा |
पार्वती वामभागे च पद्मञ्च कटिकास्तकम् ||

श्वेतवर्ण हरस्यन्तु उमायै श्यामवर्णकम् |
व्याघ्रचर्माम्बरं शम्भुं पीताम्बर महेश्वरीम् ||

हरस्य दक्षिणे कर्णे सर्पकुण्डल संयुतम् |
उमायै वामकर्णेन स्वर्णकुन्तलमेव च ||

रुद्रस्य बिल्वमालायां शङ्करी जाजिपुष्पकम् |
शम्भो जटधरञ्चैवा किरीटं शङ्करी तथा ||

प्. १५५)

सर्वालङ्कारसंयुक्तं सर्वाभरणभूषितम् |
सर्वदेवाञ्जलिञ्चैव शङ्करार्धेह पार्वती || १४ ||

|| किरातध्यानम् ||

रक्ताङ्गं द्विभुजं तथा शरधृतं मुक्तालकं संस्थितं
मुग्राक्षद्वयसंयुतं विपुलवक्त्र वक्षविस्तीर्णकम् |
मुक्तापुष्प सकर्ण भीषणधरं शार्दूलचर्माम्बरं 
बद्धौ पाद विराजितोदरमभिध्यायेत् किरातवरम् || १५ ||

|| कङ्कालध्यानम् ||

भस्माङ्कलेन करं त्रिपुण्ड्रविलसत् सिन्धूरचित्रान्वितं 
डक्कावामकरेषु सव्यप्रहरं चर्माम्बरैश्शोभितम् |
शूला * स्यलम्बितकरं चूडेन्दुबद्धस्फुरत्
यानं सेन्द्रपुरे चरोषधिसुरे भूतादि लीलावृतम् || १६ ||

|| चण्डेशानुग्रहध्यानम् ||

चण्डेशं पीतवस्त्रं करतलयुगलैर्नेत्र युग्मञ्च मन्ये
वामां सव्यकृताञ्जलि करौ देवासनायोस्तितम् |
देवीं देवसुखासनेन विलसद्देवेशयोर्मध्यमे
चण्डेशान्मकुटस्य शम्भुकरतलः धृत्वा सुतानुग्रहम् || १७ ||

|| विषापहरणम् ||

प्. १५६)

भानुनिभवेदकर वह्निनयनं स्यात्
दक्षिणेकरे तु विष भक्षण वरदस्तम् |
रक्तवसनान्वित जटालम्बयुक्तं
भीमवदनान्वित विषापहररूपम् || १८ ||

|| चक्रप्रदानम् ||

विद्याद्वादश पुरे हृदाञ्जलि कृतौ देवस्य पादाब्जयोः
पश्याक्षान् कटकासितेन फलसत् मौल्याम्बराकौस्तुभम् |
स्थित्वा देवरुणाभशोभित तनुं विष्णुश्च पद्मोज्वलं
टङ्कं कृष्णमृगं वराभयकरं चक्रप्रसादं हरम् || १९ ||

|| विघ्नप्रसादध्यानम् ||

विघ्नेशं रक्तवर्णं भुजगसहितं श्यामवर्णन्त्रिणेत्रं 
इक्षुः कल्पसुधारयेक दण्डक बहुं हस्तस्य प्रापाधरं |
विघ्नप्रसादं हरम् * * * * * * * * * 
* * * * * * || २० ||

|| सोमास्कन्दध्यानम् ||

उद्यद्भानुनिभांशतक्षर युगं केयूर हारादिभिः 
दिव्यैर्वस्त्राभिधानैर्जटमकुटलसत् नेत्रत्रयं शोभितम् |
वामे गौरियुतं सुखासनभयो मध्ये कुमारस्थितं
सोमास्कन्देशरूपं मृगवरदभयाटङ्कं बिभ्राणमेवम् ||

प्. १५७)

|| एकपादः ||

धवलाभस्वरूपमहेशगुणं करषट्कलोचनानन्दयुतम् |
हरिणी मृगटङ्क भयावरदं करमेव महेश्वर मेकपदाम् || २२ ||

|| सुखासन ध्यानम् ||

अरुणाभसुभस्म विलोचनस्रुक् हरिणी मृगटङ्कभयावरदम् |
करमेवरुणाम्बरशोभलसत् गुणयेत् सुखासनरूमिपदम् ||

|| दक्षिणामूर्तिध्यानम् ||

जानूर्ध्वेकपादं पदमिदं भस्मरे देहनियं
स्थित्वा न्यग्रोधमूले मुनिजनमनिशं वेदमध्यावहन्तम्
व्याघ्रत्वग्वस्त्रमस्त्रं स्फटिक जपगुणं ज्ञानमुद्राक्षमालां
अग्निश्वेतं त्रिणेत्रं कपिलजटधरं दक्षिणामूर्तिमीशम् |

|| लिङ्गोद्भवध्यानम् ||

लिङ्गं स्याभ्यन्तरे दृशतहरिभुवनाधोमुखं स्यात् 
द्वारहन्ता दूर्ध्वे कमलजनु साहंसरूपान् सुशोभैः |
तन्मध्ये शैवमूर्तिं स्थितमनलनिभं व्याघ्रचर्माम्बरस्थं
टङ्कं कृष्णमृगं वराभयकरे लिङ्गोद्भवं पाहिमाम् ||

सुन्दरं सोमधारी च वृषारूढमुमासहम् |
गङ्गाधरञ्च पञ्चैते ईशानोख्य समुद्भवा ||

प्. १५८)

अर्धनारि हरिरार्धं सोमास्कन्देश विघ्नकम् |
चक्रप्रसादं पञ्चैते पुरुषस्याननोद्भवा ||

कामहा कालहारी च त्रिपुरघ्नश्च वीरकम् |
ज्ञानमूर्तिं गजारि स्यात् घोरवक्त्रेषु च षष्टकम् ||

भिक्षानटन कङ्कालं किरातार्जुनमेव चा |
विषापहरणं नृत्तं वामवक्त्रे तु पञ्चकम् ||

लिङ्गोद्भवञ्च चण्डेशं एकपादं सुखासनम् |
सद्योजातन्तु वक्त्राणां चतुर्थन्तु प्रकीर्तिता ||

इत्येवं पञ्चविंशत्यां विग्रहस्यं पुटस्य च |

|| सृष्टि स्थितिरूपम् ||

भिक्षाटनञ्च कङ्कालं वीरभद्रन्तथैव चा |
कल्याणसुन्दरञ्चैव चन्द्रशेखरमेव चा ||

गङ्गाधरञ्च पञ्चैते सृष्टिरूपं प्रकीर्तिताः |

स्तितिरूपम् 

भिक्षाटनञ्च कङ्कालं वीरभद्रन्तथैव चा |
एकपादं वृषारूढं स्थितिरूपं प्रकीर्तितम् ||

|| संहाररूपम् ||

गजारित्रिपुरघ्नश्च मन्मथस्थिति नाशनम् |

प्. १५९)

कङ्कालहारिणञ्चैव दक्षिणामूर्तिरेव च |
इत्येवं पञ्चमूर्तिञ्च संहारञ्चेति कथ्यते ||

|| तिरोभावरूपम् ||

किरातं नृत्तरूपञ्च हरिहर्यविषान्तकम् |
लिङ्गोद्भवस्य पञ्चैते तिरोभावं प्रकीर्तितम् ||

|| अनुग्रहरूपम् ||

चक्रप्रसादविघ्नश्च चण्डेशानुग्रहं भवेत् |
सोमास्कन्दमिति प्रोक्तं अर्धनारी तथैव चा || ३१ ||

इत्येवं पञ्चमूर्तिञ्च अनुग्रहमिति स्मृतम् |
डमरुं सृष्टिरूपञ्च अघोरञ्चाग्निरूपकम् |
स्थिति रूपं भुजङ्गं स्यात् तिरोभावन्तु कुञ्चितम् || ३२ ||

अभयं अनुग्रहञ्चैवा पञ्चकृत्यात्मरूपकम् |
अङ्कुरार्पणकल्याणं ध्वजारोहणमेव चा |
रक्षाबन्धनमित्युक्तं शुद्धं?दा हृदम् ||

वाहनोत्सवसंयुक्तं होमकर्मं तथैव च |
बलिभ्रमणसंयुक्तं स्थिति कर्मं प्रकीर्तितः ||

रजनी चूर्णसंयुक्तं रथारोहणमेव च |
कालागारोत्सवं कुर्यात् संहारञ्च प्रकीर्तितम् ||

प्. १६०)

मौनोत्सवं तिरोभावं शक्तियात्रमनुग्रहम् |
सर्वे भक्तिजनानान्तु सेवितं भक्तिमार्गतः ||

स्नानदानन्तरगतं सृष्टि स्थिति कौतुक * |
बन्धयेन्मिहरमागरुं प्रोक्तं तिरः कल्पूर लेपनम् ||

अनुग्रहकरं प्रोक्तं प्रभाते नृत्तदर्शनम् |

|| नित्योत्सव पञ्चकृत्यम् ||

पूजा नैवेद्य सृष्टिञ्च स्थिति श्रीबलिनायकम् |
धूपदीपबलिहोमं संहारञ्चेति कथ्यते |
शिबिकादितिरोभावं क्षेत्रपालमनुग्रहम् ||

इत्येवं नित्यपञ्चैते विधिः क्रमः प्रकीर्तितः |

|| ईशानमूर्ध्वमुखध्यानम् ||

दशबाहुन्त्रिणेत्रञ्च पञ्चवक्त्रं जटाधरम् |
वज्रं शूलञ्च खड्गञ्च शक्तिञ्चाभय दक्षिणे ||

पाशाङ्कुशं डमरुं दधानं वरपाणिभिः |
माणिक्य मकुटञ्चैवा हेमाङ्गुल्यादि भूषणम् ||

सौम्यं स्फटिकवर्णाभं ईशानं मूर्तिरूपकम् || १ ||

|| तत्पूरुपूर्वमुखध्यानम् ||

पूरुषं कुङ्कुमाकारं चतुर्वक्त्रं चतुर्भुजम् |

प्. १६१)

सव्ये वाम दधत् टङ्कं शूलं डमरुकन्तथा |
गदात्रिणेत्रसौम्यञ्च किञ्चित्प्रहसिताननम् ||

हेमाङ्गुलीयकञ्चैवा हेमवसोत्तरीयकम् |
मुक्ताहारकिरीटञ्च माणिक्यमणिभूषणम् ||

इत्येतत्पुरुषमन्त्रस्स्यात् मन्त्रमूर्ति स्वरूपकम् |

|| दक्षिणे दघोरध्यानम् ||

अघोरन्दष्ट्रिणं भीमं रक्ताननसमप्रभम् |
अष्टबाहुन्त्रिणेत्रञ्च चतुर्वक्त्रञ्जटाधरम् ||

रक्ताम्बरधरञ्चैव रक्तवस्त्रोत्तरीयकम् |
रक्तचन्दनलिप्ताङ्गं रक्तमाल्यादिभूषणम् ||

शूलभेतालखड्गञ्च दक्षं चक्रकरे तथा |
नागं खेटञ्च बाणञ्च विस्मितं वामपाणिभिः ||

नीलाङ्गुलीययकञ्चैव नागयज्ञोपवीतिनम् |
एवं पञ्चमघोरञ्च पञ्चमूर्ति स्वरूपकम् ||

|| उत्तरे वामदेवध्यानम् ||

वामदेवोद्भवं रक्तं चतुर्वक्त्रं चतुर्भुजम् |
मञ्जीरकङ्कणोद्भासि कटिसूत्रोत्तरीयकम् ||

रक्तचन्दनकञ्चैव हेमयज्ञोपवीतिनम् |

प्. १६२)

वरदाभयसमायुक्तं पाशटङ्ककराम्बुजम् |
त्रिणेत्रं त्रिविलासञ्च कर्णकुण्डलमण्डितम् ||

इत्येवं वामदेवं स्यात् मन्त्रमूर्ति स्वरूपकम् || ४ ||

|| पश्चिमे सद्योजातध्यानम् ||

शुद्धस्फटिकसङ्काशं चतुर्वक्त्रञ्चतुर्भुजम् |
हारकेयूरकटकं कुण्डलाभरणोज्वलम् ||

गोमेधिक किरीटञ्च श्वेतवस्त्रोत्तरीयकम् |
खेटं टङ्कसमायुक्तं वरदाभयपाणिनम् ||

बालेन्दुशेखरं विद्यात् सद्योजातन्तु मूर्तितम् || ५ ||

|| पातालमुखध्यानम् ||

यंव्वेदादि अनन्तरूपमगुणं सम्पूजितां चामरै
पुन्नागार्क पुष्पवकुलं नागासुरात् पूजिते |
नित्यं भानुसहस्रदीप्तकोटिकिरणं कालाग्निरुद्रोपमं 
तत्साहारहरन्नमामि सततं पातालषष्ठं मुखम् || ६ ||

|| पञ्चमुखसञ्चारम् ||

आसनं शयनं नृत्तं आरूढं गमनोन्मते |
पूजाकाले सुखासीनं अन्यकाले तु पूर्ववत् || ७ ||

|| पञ्चमुखवर्णम् ||

प्. १६३)

ईशानं स्फटिकाभासं पूरुषं कुङ्कुमप्रभम् |
अघोरमञ्जनाभासं वामदेवन्तु रत्नकम् ||

सद्योजातन्तु श्वेतं स्यात् पञ्चवक्त्रेषु जायते || ८ ||

|| दिव्यलिङ्गध्यानम् ||

पीठं अस्याधरित्रि जलधरकलशं लिङ्गमाकाशमूर्तिं
नक्षत्रं पुष्पमाल्यां ग्रहगणकुसुमं नेत्रचन्द्रार्कवह्निम् |
कुक्षौ सप्तसमुद्रं भुजगिरिशिखरं सप्तपातालपादं
वेदं शास्त्रं षडङ्गं दशदिशिवदनं दिव्यलिङ्गन्नमामि || ९ ||

|| रुद्रध्यानम् ||

पञ्चाननन्दशभुजं पररक्तदेहं पाशाङ्कुशावरधृतखेटकञ्च |
शूलासिबाणधनुषे दधतञ्च * * * * * * दामहे 
वरतनुं शिवयेवरुद्रम् ||

|| प्रासादाधिपतिध्यानम् ||

द्विभुजञ्चाद्विनेत्रञ्च टङ्कपाशशरस्तथा |
उग्रदंष्ट्रि समायुक्तं भीमरूपं महाबलम् ||

सर्वाभरणसंयुक्तं नागयज्ञोपवीतिनम् |
प्रासादाभिमुखं सर्वे तीक्ष्णदंष्ट्रोत्कटाननम् || ११ ||

|| चन्द्रशेखरध्यानम् ||

एकमुखवेदकरविद्रुमसहासं कृष्णमृगटङ्कवरदाभय चतुष्कम्

प्. १६४)

लोचनन्त्रितयसितवस्त्रपरिधानं चन्द्रयतमौलि सहगौरिसूनुम् || १२ ||

|| लिङ्गोद्भवम् ||

लिङ्गं कृत्वोत्थितोब्रह्म हंसरूपन्तथैव च |
विष्णुं वराहकल्पन्तु लिङ्गस्याधः प्रकल्पयेत् ||

हृदयाञ्जलि संयुक्तं ब्रह्माविष्णुद्विपार्श्वयोः |
लिङ्गमध्ये तु कर्तव्यं पूर्ववच्चन्द्रशेखरम् || १३ ||

|| आलिङ्गनचन्द्रशेखरध्यानम् ||

केवलङ्गौरिसहितं सहजं गौरिसंयुतम् |
आलिङ्गञ्चैकहस्तेन देवीं देवौ परस्परम् ||

(न्तु) तमालिङ्गमाख्यातं एवं त्रिविधमुच्यते || १४ ||

|| परमेश्वरध्यानम् ||

करकलितकपालं कामनीवामभागं 
शशिशिरसिजूटं नीलकण्ठन्त्रिणेत्रम् |
फणिमणिकृतरत्नं स्वर्णदेशेकब * * * * *
* * * * * * * सन्ततं चिन्तयामि || १५ ||

|| पार्वतीश्वरध्यानम् ||

शान्तं पद्मासनस्थं शशिधरमकुटं पञ्चवक्त्रन्त्रिणेत्रं 
शूलं वज्रञ्चखड्गं परशुमभयतं वामभागे वहन्तम् |

प्. १६५)

नागं पाशञ्च खण्टां अनलसहयुतं साङ्कुशं वामभागे 
नानालङ्कारयुक्तं स्फटिकमणिनिभं पार्वतीशन्नमामि || १६ ||

|| शिवध्यानम् ||

इन्दुनिभपञ्चमुखहस्तदशयुक्तं शूलमृगटङ्कमहिवज्रमभयं 
स्यात् |
पाशवरदाङ्कुशमणिर्दहतिवामे श्वेतकमलासन सदाशिवस्वरूपम् || १७ ||

|| अन्नलिङ्गध्यानम् ||

चतुर्भुजन्त्रिणेत्रञ्च जटाखण्डेन्दु मण्डितम् |
हरिणीटङ्कसंयुक्तं बिल्वमालाविभूषितम् || १८ ||

अन्नलिङ्गमिति ध्यात्वा सर्वमन्त्रेणपूजयेत् |

|| द्वादशविग्रहभेदम् ||

प्रथमन्तु महादेवं द्वितीयन्तु महेश्वरम् |
तृतीयं शङ्करञ्चैवा चतुर्थं वृषभध्वजम् ||

पञ्चमं शूलपाणिं स्यात् षष्ठं कामाङ्गनाशनम् |
सप्तमं देवदेवेशं श्रीकण्ठञ्च तथाष्टकम् ||

नवमं ईश्वरं प्रोक्तं दशमं पार्वतिप्रियम् |
एकादशं रुद्रमेवन्तु द्वादशं शिवमेव चा ||

येते द्वादशभेदानि ध्यात्वा मन्त्रमनुस्मरन् || १९ ||

|| सोमास्कन्दध्यानम् ||

प्. १६६)

दक्षालम्बित वामनिद्रितपदं कृष्णं मृगञ्चाभयं 
टङ्कञ्चन्द्रधरं वरञ्चकटकं बिभ्राणकं वामके |
वामे लम्बितनिद्रितान्यपदयो देव्यायुतोमध्यता 
स्कन्देनाब्जकरद्वयेन सहितं सोमं गुहेशं भजे || १ ||

|| षट्त्रिंशद्विग्रहभेदम् ||

सदाशिवं प्रधानन्तु लिङ्गोद्भवमतः परम् |
चन्द्रशेखरमाख्यातं दक्षिणामूर्तिमेव च ||

देवार्तिहरणं पश्चात् कालनिग्रहमेव चा |
कल्याणसुन्दरञ्चैवमुमया सहितं तथा ||

सोमास्कन्दं वृषारूढं त्रिपुरान्तकमेव चा |
हर्यर्थमर्धनारी च कङ्कालन्नृत्तरूपकम् ||

भिक्षाटकञ्चकामारि अघोरास्त्रसुखासनम् |
त्रिमूर्तिमेकपादञ्च गङ्गाधरः मतः परम् ||

चण्डेशानुग्रहञ्चैवा आदिचण्डेश्वरं वरम् |
गजघ्नं ब्रह्ममूर्तिञ्च विष्णुमूर्तिं तथैव चा ||

स्कन्दञ्च शिवसूर्यञ्च विघ्नेशं क्षेत्रपालकम् |
भैरवं भैरवाकारं आपमुद्धारणन्तथा ||

किरातकं भैषजञ्चैवा षट्त्रिंशद्रूपमुच्यते |

प्. १६७)

|| सदाशिवरूपम् ||

पञ्चास्यं दशहस्तवक्षनयनं सव्येऽभयं शूलकं 
वज्रं शक्तिभुजंङ्गमौ च दधतं वामे वरं पाशकम् |
घण्टामङ्कुश टङ्कमर्जुनकरं प्रीतासिते शोभितं
श्वेतं विभ्रतमाननं हृदि भजे सदाशिवं विग्रहम् || १ ||

|| लिङ्गोद्भवम् ||

देवं गर्भगृहस्य मानकलितं लिङ्गेजटाशेखरं
कट्यासक्तकरं सदत्रदधतं कृष्णं मृगञ्चाभयम् |
सव्ये टङ्कममेय पादमकुटं ब्रह्माच्युताभ्यायुतं
ऊर्ध्वाधस्थित हंसकोलममलं लिङ्गोद्भवं भावयेत् || २ ||

|| चन्द्रशेखरम् ||

अरुणमणिनिभाङ्गं चन्द्रचूडन्त्रिणेत्रं हरिणपरशुविभ्रत् 
शक्तिमालिङ्गवामे |
अभयवरदयुक्तं हारकेयूरभूष्यं सितकमलदलाग्रे सोमधारिस्वरूपम् || ३ 
||

|| दक्षिणामूर्तिः ||

भस्मव्यापाण्डरागं शशिशकलधरो ज्ञानमुद्राक्षमालां 
वीणापुस्तैर्विराजित्कमलमुनिवरं सेवितं सुप्रसन्नम् |
सव्याधः कृत्तिवासः सदनुममतुमां दक्षिणामूर्तिदेवम् || ४ ||

प्. १६८)

कालनिग्रहम् ||

संविभ्रत्परशुञ्च शूलकमलं * * * * श्रीकालनाथोऽवदत् 
|| ५ ||

|| कल्याणसुन्दरम् ||

सिन्धूराभां त्रिणेत्रां * * * * * नौमिकल्याणदेवम् || ६ ||

|| उमयासहितम् ||

पद्मासीनसुखासनन्त्रिणयनं सन्धिस्थगौरीमुखं 
मन्दस्मेरमुखं जटामकुटितं खण्डेन्दु मौलीयुतम् |
वामालिङ्गित वाममन्यकरयोष्टङ्कं मृगं विभ्रतं 
सेव्यंस्सव्यकराभय प्रदमुमायुक्तं महेशं भजे || ७ ||

|| सोमास्कन्दः ||

दक्षालम्बितवामनि * * * * * * * * * 
* सोमं गुहेशं भजे || ८ ||

|| वृषारूढम् ||

वृषशिरसि विराजित् सव्यबाहुन्त्रिणेत्रं 
वरकरनिहितोरुः कुञ्चिताङ्घ्रिन्तुवामे |
सितसमपदयुक्तं सव्यजङ्घेतरस्थः
परशु हरिणयुक्तोव्यावृषारूढदेवः || ९ ||

|| त्रिपुरान्तकम् ||

विद्रुमविलसत् त्रिणेत्रकं * * * * * 
नौमिहासपुरदाहकमीडे || १० ||

प्. १६९)

|| हर्यर्थः ||

सव्याङ्गे विद्रुमाभं * * * * * * * 
हर्यर्थदेवम् || ११ ||

|| अर्धनारीश्वरम् ||

पुंस्त्रीरूपधरं * * * * * * * * 
वन्देऽर्धनारीश्वरम् || १२ ||

|| कङ्कालम् ||

रक्ताभं स्मितवक्त्रमिन्दुमकुटं * * * * * 
कङ्कालदेवं भजे || १३ ||

|| भिक्षाटकर् ||

सारागस्य तु दूर्वाकुरः विदधतं सव्यहस्तेनशूलं 
कर्णेक्षिप्त्वातुराणां कलितकंठिनतन्मूलमन्यद्विहस्ते |
संविभ्राणकं कपालं डमरुकममलं पादुकास्सक्तपादं
नग्नस्त्रीमोहकाङ्गं प्रमथगणयुतं नौमि भिक्षाटनेशम् || १४ ||

|| अघोरास्त्रम् ||

सजलघनसमानं भीमदंष्ट्रं त्रिणेत्रं भुजगधरमघोरं 
रक्तवस्त्राङ्गरागम् |
परशुडमरुघण्टां खेटकं बाणचापौ त्रिशिखिनरकपोलं विभ्रतं 
भावयामि || १ ||

|| त्रिमूर्तिः ||

एकाङ्घ्रींब्ज द्विपार्श्वे कटितटिघटितं स्वायुतं ब्रह्मविष्णुं 
प्रीत्यर्थं स्तञ्जलीढ्यं रुचिरकटितटे कुञ्चिताङ्घ्रीं द्व्याढ्यम् |
रक्तत्रियक्षदधानं वरदमभयदं टङ्कमेनाकराल्यां 

प्. १७०)

भास्वन्तं चन्द्रचूढं भजतुसुरपदं सत्रिपादं त्रिमूर्तिम् || १६ ||

|| आदिचण्डेश्वरः ||

पीताभं त्रिविलोचनं शशियुतं सव्येऽक्षमालाधरं 
सव्योर्ध्वे परशुन्दधानमपगन्धित्रिशूलं वरम् |
सव्ये लम्ब्यपदं शृणीकृतपदं वामे तु देव्यायुतं
दिव्यं कुण्डलमण्डिताननमहं नौम्यादि चण्डेश्वरम् || १७ ||

|| ब्रह्मा ||

पीताभं चतुराननं श्रुतिभुजं दिव्यं जटाशेखरं
द्विन्नेत्रं कमयान्वितकरं गन्ध्याक्षमालाधरम् |
केयूरादिभूषणं सुखरं पीताम्बरालङ्कृतं
हंसारूढमहं विसृष्टिसहितं ब्रह्माणमीशं भजे || १८ ||

श्यामाभं दिविलोचनं श्रुतिकरं पीताम्बरालङ्कृतं
सव्ये चक्रमभीतिकरयोः शङ्खं गदाबिभ्रतं 
वामे पद्मसुखासनं कमलयायुक्तं स्थितः कारणम् |
राजत्कुण्डलरक्तदीप्तिमकुटं श्रीविष्णुदेवं भजे || १९ ||

|| रुद्रमूर्तिः ||

त्रिशिरसमरुणाभं नागभूष्येकपर्दीं ज्वलतंमकुटमीशं चन्द्रमौलीं 
सुरेशम् |
त्रिशिखमभयमब्जा साक्षमालाकराब्जैर्दधतमनुदिनन्तं रुद्रदेवं 
भजेऽहम् ||

प्. १७१)

|| स्कन्दम् ||

विद्रुमप्रभमेकमुखं विभुं वज्रशक्तिवरदाभयपाणिनम् |
देवलोमकरिपुघ्नतोस्म्यहं नौमिरुद्रभुवं शिखिवाहनम् || २१ ||

|| शिवसूर्यः ||

पद्मासनं रक्ततनुन्त्रिणेत्रं श्वेताब्जयुक्तं सहहस्तयुग्मं 
रक्ताम्बरालेपनमाल्यभूष्यं सितंस्विमाङ्गै शिवसूर्यमीडे || २२ ||

|| विघ्नेश्वरम् ||

एकास्यं त्रिविलोचनं गजमुखं रक्तञ्चतुर्हस्तकं 
वामे लड्डुकपाशमन्यकरयो दन्ताङ्कुशं बिभ्रतम् |
वामे निद्रित पादमन्यचरणं ह्युद्धृत्यविन्यस्तकं 
ह्रस्वं तुन्दिल शूर्पकर्णमनिशं विघ्नेश्वरं भावयेत् || २३ ||

|| क्षेत्रपालम् ||

रक्तज्वालजटाधरं त्रिणयनं दंष्ट्राकरालान्वितं 
हस्ते पाशकपालशूलडमरुं दक्षोन्यतं बिभ्रतम् |
नग्नन्तुन्नाग विभूषितं सुनयनं कृष्णं सुवृत्तेक्षणं 
घण्टापानसमेन जंघममलं क्षेत्रस्यपालं शिवम् || २४ ||

पादौ पादुकभूषितौ प्रतिपदन्न्यात्वणं नूपुरौ
हस्ते शूलकपालकं डमरुकं कर्णौ च ताटङ्किनौ |

प्. १७२)

गात्रं कञ्चुकलम्बितं सतिलकं वक्त्रञ्च वक्त्रालकं 
यस्यस्तोधरणिमने धृततनुं तं भैरवं भावयेत् || २५ ||

कृष्णाभं ज्वालकेशं त्रिणयनमुरगिभूषणं रक्तनेत्रं
दिग्बाहुञ्चन्द्रचूडं त्रिशिखडमरुकं खड्गबाणौ च सव्ये |
घण्टापाशौ कपालं धनुरवरकरे बिभ्रतं मुण्डमालां
नग्नोरौद्रं सुदंष्ट्रं दनुजमदहनं भैरवाकारमीडे || २६ ||

|| आपदुद्धारणम् ||

उद्यद्भास्करसन्निभं त्रिणयनं फुल्लोल्लसत्कुन्तलं 
फालन्दण्डकपालपाणि युगलं ताटङ्ककर्णोज्वलम् |
हर्यक्षाजिनकञ्चुकं विपनसं जान्वन्तकान्तक्षणं 
कर्णादात्मकृतोपवीतमनिशं नौम्यापदुद्धारणम् || २७ ||

षड्विग्रहविषट्त्रिंशत् विग्रहध्यानं समाप्तः ||

लिङ्गलिङ्गोद्भवञ्चैवा मुखलिङ्गं सदाशिवम् |
महासदाशिवञ्चैवा उमामहेश्वरमतः परम् ||

सुखासीनमुमेशञ्च सोमास्कन्दं तथैव च |
चन्द्रशेखरमूर्तिञ्च वृषारूढं वृषान्तकम् ||

भुजङ्गं ललितञ्चैवा भुजङ्गात्रा समेव च |
सन्ध्यानृत्तं सदानृत्तं ताण्डवं जाह्नवी तथा ||

प्. १७३)

गङ्गाविसर्जनञ्चैवा त्रिपुरान्तकमेव चा |
कल्याणसुन्दरञ्चैव अर्धनारीश्वरन्तथा ||

गजायुधं ज्वरापघ्नं शार्दूलाहारविग्रहम् |
तथा पाशुपतञ्चैवा कङ्कालं केशवार्थकम् ||

भिक्षाटनञ्च सिंहघ्नं चण्डेश्वर प्रसादकम् |
दक्षिणामूर्तिरूपञ्च योगवीणाधरन्तथा ||

कालान्तकञ्च कामारिलकुबेरञ्च भैरवम् |
आपदुद्धारणञ्चैवा वटुकक्षेत्रपालकम् ||

वीरभद्रमघोरास्त्रं दक्षयज्ञहरन्तथा |
किरातकं गुरुमूर्तिं स्यात् अश्वारूढं गजान्तकम् ||

जलन्धरवधञ्चैवा एकपादन्त्रिमूर्तिकम् |
त्रिमूर्तिरेकपादञ्च तथा गौरी वरप्रदम् ||

चक्रदान स्वरूपञ्च गौरिलीलासमन्वितम् |
विषापहरणञ्चैव गारुडं दाहमेव च ||

तथा ब्रह्मशिरश्छेदं कूर्मसंहारमेव चा |
मत्स्यारिञ्च वराहारिं प्रार्थनामूर्तिमेव चा ||

रक्तभिक्षाप्रधानञ्चा शिष्यभावन्तथैव च |
षडाननं तथा चैवमष्टाषड्विग्रहन्तथा ||

प्. १७४)

|| लिङ्गध्यानम् ||

निराकारं ज्योतिर्मयं कमलमन्यस्तममलं महास्थूलं 
निरामयमन्यंन्तरुचिरं महानादं लिङ्गं 
शमधनमुनिमध्येयमतुलम् |
मनोमार्गातीतं हरिहरनुतं नौमि हृदये || १ ||

|| लिङ्गोद्भवम् ||

देवङ्गर्भगृहस्यमान * * * * * * लिङ्गोद्भवं 
भावयेत् || २ ||

|| मुखलिङ्गध्यानम् ||

लिङ्गे दिक्षुचतुर्मुखं तदुपरिस्थित्याननं निर्मलं 
पक्षाक्षं शशिधृक् जटामकुटयुक् गङ्गाधरं पाण्डुरम् |
पञ्चस्कन्धसमन्वितं कनकभं कृष्णासितं रक्तभं 
श्वेतं पूर्वमुखादिषु स्फुटतलं तद्वक्त्रिलिङ्गं भजे || ३ ||

|| सदाशिवम् ||

पञ्चास्यं दशहस्तवक्षनयनं सव्येऽभयं शूलकं 
वज्रं शक्तिभुजंगमौलि दधतं वामे वरं पाशकम् |
घण्टामङ्कुशटङ्कमर्जुनकरं पीतासिते शोभितं
श्वेतं बिभ्रतमाननं हृदिभजे सदाशिवं विग्रहम् || ४ ||

|| महासदाशिवम् ||

प्रसन्नपञ्चविंशति स्फुटाननं जटाधरं 
सपञ्चसप्ततीक्षणंकपोलकुण्डलाकृतिम्

प्. १७५)

शतार्धहस्तभूषितं वराभयान्वितंसितं भुजङ्गभूषणं परं भजे 
महासदाशिवम् || ५ ||

|| उमामहेश्वरम् ||

रक्तं त्रिणेत्रं शयितं विलम्बितं वामे तु सव्ये वरदन्दधानम् |
वन्यक्षमालावरशूलमीडे उमामहेशं गिरिजासमेतम् || ६ ||

|| सुखासीनम् ||

शान्तं श्वेतं त्रिणेत्रं गजभुजसहितं कुण्डलोल्लासिकर्णं 
दण्डं घण्टाङ्कुशाग्निं परशुफणिवरा भीतिमप्यादधानम् |
बिभ्राणं सव्यपादं शयितमपरतो लम्बितं वामपादं 
वामे गौर्यासमेतं शशिधरमकुटं तं सुखासीनमीडे || ७ ||

|| उमयासहितम् ||

धवलाभसुखासनशक्तियुतं हरिणीमृगटङ्काभयवरदम् |
सुमखीकरमुत्पलदृग्वरदं हृदये तु भजेदुमयासहितम् || ८ ||

|| सोमास्कन्दः ||

एकमुखवेदकर शक्तिगुहयुक्तम् || ९ ||

|| चन्द्रशेखरः ||

विपुलवदननेत्रं सौम्यशृङ्गारभावं समतनुसमपादं स्थानकं 
विद्रुमाभम् |
अभयवरदहस्तं मौलिबद्धेन्दुरेखा परशुहरिणयुक्तं सोमधारिस्वरूपम् 
||

|| वृषारूढध्यानम् ||

प्. १७६)

सव्येस्याद्वक्त्रदण्डान्वित कटककरे * * * तं वृषारूढमीडे 
|| ११ ||

|| वृषान्तिकः ||

वृषशिरसि विराजित्सव्यबाहुन्त्रिणेत्रं
वरकरनिहितोरुः कुञ्चिताङ्घ्रिन्तु वामे |
स्थितपदसमयुक्तं सव्यजङ्घेतराप्ताः 
परशुमृगधृगव्यांन्न्रावृषान्तस्थदेवः || १२ ||

|| भुजङ्गललितनृत्तध्यानम् ||

एकास्यन्तु चतुर्भुजं त्रिणयनं वामे च दुत्तूरकं
चन्द्रं पत्रशिखि प्रसारितकरं चोर्ध्वं पदं कुञ्चितम् |
सव्ये स्वस्तिककुण्डले डमरुकं गङ्गाभये बिभ्रतं 
वन्दे नृत्तलसद्भुजंगललितं भूतोपरिस्थं शिवम् ||

|| धनुर्भुजङ्गत्रास नृत्तध्यानम् ||

दक्षे डिण्डिभुजङ्गयुक्तमपरे वह्निञ्च सूचीकरं
बिभ्राणं करपङ्कजैः समपदं पीठेस्थितं चञ्चलम् |
संयक्बन्धकपर्दिनं त्रिणयनं गङ्गेन्दुचूडाशिवं
वन्दे त्रासभुजङ्गताण्डवपुरं शार्दूलचर्माम्बरम् || १४ ||

|| सन्ध्यानृत्तम् ||

प्. १७७)

एकं वाममदस्यकुञ्चितपदं त्वन्येनभूतस्थितो
व्यात्यासेन भुजङ्गप्रासार्धडमरिं व्यावर्तिनः पाणिनः |
अम्बावक्त्र सरोरुहेक्षणदिशा सानन्दमन्दस्थितं 
भाव्यस्सन्धितताण्डवं प्रकटयन् नाट्ये नटः पान्तु नः || १५ ||

एकास्यन्तु चतुर्भुजन्त्रिणयनं वामे च दुत्तूरकं 
चन्द्रं पत्रशिखिप्रसारितकरं चोर्ध्वं पदं कुञ्चितम् |
सव्ये स्वस्तिककुण्डले डमरुकं गङ्गाभये बिभृतं 
भूतस्थायुगपार्श्वविस्तृतजटं वन्दे सदा ताण्डवम् || १६ ||

|| कालिताण्डवम् ||

किञ्चित् कुञ्चित वामपादनिचिरं मञ्जीरमञ्जित्वणं 
चञ्चत्काञ्चन किङ्किणीरणरणत् कारांशु चन्द्राननम् |
कालीताण्डवखण्डनं प्रविलसत् रक्तोज्वलं कुण्डलं
चण्डं रक्षन्तु चण्डिका प्रतिकृतं सम्पत्करं ताण्डवम् || १७ ||

|| गङ्गाधरः ||

शान्तं योगासनस्थं शशिधरममलं योगपट्टावृताङ्गं 
टङ्कं व्याख्ये कुरङ्गं वरमपि दधतं सव्यमङ्मन्त्रिणेत्रम् |
लम्बिता चूडिताङ्गं ममलसुरद्वन्दितं सव्यभागे वहन्तीं

प्. १७८)

गौर्या वामे समेतं भसितसितनुं नौमिगङ्गाधरेशम् || १८ ||

|| गङ्गाविसर्जनम् ||

पद्मस्थं शान्तरूपं स्फटिकमणिनिभं बिभ्रतं टङ्कशूलं 
वामे दक्षोऽभयाङ्कं परिवरधृतजटं तत्सहस्रांशकोट्यै |
भागीरथ्यां विसृष्टिं विदधतमपरे सांद्रषट्चक्रयुक्तं 
वन्दे गङ्गाविसर्गं रुचिरगिरिजया वामभागे समेतम् || १९ ||

|| त्रिपुरान्तकम् ||

रक्ताभं परिपूर्णचन्द्रवदनं कृष्णं मृगं कार्मुकं 
वामे सव्यकरे शरञ्च दधतं टङ्कञ्च वामे युतम् |
गौर्याचन्द्रकलाधरं हरिविरिञ्चाद्यैस्सुरैस्सेवितं
हासान्धपुरत्रियं त्रिणयनं देवं पुरारिम्भजे || २० ||

|| कल्याणसुन्दरम् ||

कुन्दाभन्तरूणेन्दु चूडमकुटं * * * सितमुखं कल्याणदेवं 
भजे || २१ ||

|| अर्धनारीश्वरम् ||

पुंस्त्रीरूपतनौ शशिजटा * * * * * * * * 
वन्देऽर्धनारीश्वरम् || २२ ||

|| गजारीश्वरः ||

स्थित्वाहस्तिशिरस्थ सव्यचरणं वामाङ्घ्रिवक्त्रोद्धृतं 

प्. १७९)

पुच्छोर्ध्वावृतचर्मधृग्युगकरं शूलासिशृङ्गोज्वलम् |
वामे खेटकपालपाशधरकं दंष्ट्रान्वितं रक्तभं 
देव्याभीति गुहाप्तया च सहितं देवं गजारिभजे || २३ ||

|| ज्वरापघ्नम् ||

त्र्यस्यां रुद्रविलोचनं गुणभुजं घोरत्रिपादंसितं 
सव्येडिण्डिमगर्मप्रसारितकरं वह्निञ्च वामे दधत् |
वामे स्वस्तिकमुद्धृतं पदमयोविन्यस्त पादद्वयं
भस्मोद्धूलित वर्षलम्बितजटं रूपं ज्वरेशंभजे || २४ ||

|| शार्दूलहरः ||

पापाण्डुकञ्चुकन्त्रिणयनं वृक्तालकालङ्कृतं
शार्दूलास्य विहारि हस्तयुगलं सव्येद्धृताब्जा परे |
सूची मूषिककञ्चरक्षचरणेनक्रान्ततत्कन्दरं
वन्दे कुञ्चितमन्यपाददधतं शार्दूलहारीश्वरम् || २५ ||

|| पाशुपतेश्वरः ||

वक्त्रालकं रक्ततनुन्त्रिणेत्रं शूलाभयं वा डमरुञ्च वामे |
बिभ्राणमाद्यं शशिखण्डचूडं वामे करे पाशुपतास्त्रयुक्तम् ||

सव्येर्जुनञ्चाञ्जलि हस्तयुक्त वामेनुग्रहन्तमुपासमेतं

प्. १८०)

अस्त्रेणकोट्यर्क समानभासां वन्देऽनिशं पाशुपते शमीशम् || २६ ||

|| कङ्कालशिवम् ||

रक्ताभं स्मितवक्त्रमिन्दुमकुटं वामे तु दोर्दण्डके |
* * * * * * * दधानमनिशं कङ्कालदेवं 
भजे || २७ ||

|| हर्यर्थध्यानम् ||

सव्याङ्गे विद्रुमाभं * * * * * * * * 
वरकरयुतं नौमिहर्यर्थदेवम् || २८ ||

|| भिक्षाटनम् ||

शुक्लाभं शुभलोचनं * * * * * * * 
भिक्षाटनेशं भजे || २९ ||

|| सिंहघ्नदेवः ||

सिंहास्यं सूर्यचन्द्रानलनयनधरं ज्वालकेशं सुदंष्ट्रं
पक्षद्वन्द्वेनयुक्तं सुखरविनुतं तत्पदं वेदहस्तम् |
पादाक्रान्ते नृसिंहेस्युः रसिविदलत् पादपद्मद्वयाढ्यं
नालशूलंकपालं दधतमपमो नारसिंहस्य देवम् || ३० ||

|| चण्डेशानुग्रहः ||

त्र्यक्षं चन्द्रार्धचूडं स्फटिकमणिनिभं टङ्ककृष्णं दधानं
सव्येलम्ब्याङ्घ्रिशोभं शयितवरपदं पद्मपीठोपरिस्थम् |
भक्ताभ्यां पुष्पमाल्यं सहयुगगिरिजं धारयन्तं वृषस्थं

प्. १८१)

सुच्छत्रं चण्डकर्णे सुरवरविनुतं चण्डनाथं भजेऽहम् || ३१ ||

|| दक्षिणामूर्तिः ||

हुतवहमणिकोशं ज्ञानमुद्राकराग्रै
सितमपि दधतं लम्बितं सव्यपादम् |
शयितमपरपादं भूतसंस्थं त्रिणेत्रं
गिरिवरनिरकस्थं दक्षिणामूर्तिमीडे || ३२ ||

|| योगदक्षिणामूर्तिः ||

चिन्मुद्रामक्षमालां परशुमपिकरै सव्यवामे वहन्तं
वामे भागे च जानुं परिनिहितकरं योगपट्टावृताङ्गम् |
सव्येलम्ब्याङ्घ्रिपद्मं सनकमुखयुतं भूतपृष्ठस्थपादं 
शान्तं त्रैक्षं प्रसन्नं गिरिवरसहितं दक्षिणामूर्तिमीडे || ३३ ||

|| वीणादक्षिणामूर्तिः ||

धवलरुचिरगात्रं सर्पराजोपवीतं शशिधरमथवह्निं चाक्षमालां 
वहन्तम् |
स्फुरितकनकवीणा किञ्चिताकुञ्चिताङ्घ्रि गिरिवरशिखरस्थं 
दक्षिणामूर्तिदैवम् || ३ ||

|| कालान्तकध्यानम् ||

नीलाभं रक्तनेत्रं ज्वलितकचधरं क्रूरदंष्ट्रं सुभीमं 
शूलं बाणञ्च खड्गं परशुमवितनुं खेटकं पाशमीडम् |

प्. १८२)

सूचीहस्तञ्च सव्ये परशुकरनिकरे बिभ्रतं कालकण्ठं 
ध्वंसद्वामाङ्घ्रि पद्मं मुनिजमृतिहरं कालकालन्नमामि || ३५ ||

|| कामारिः ||

भस्मोद्धूलित विग्रहं शशिधरं वेणीजटामण्डितं 
टङ्कं कृष्णमृगौ दधानममलं वीरासने संस्थितम् |
अर्केसव्यतलोपरीतरतलं विन्यस्सयोगेपरं 
व्याघ्रत्वग्वसनं ललाटसदृशं दग्धस्मरेशंभजे || ३६ ||

|| लकुलीशः ||

शोणाङ्गं डमरुञ्च शूलमपरे वमेऽभयं कुण्ठिकां
बिभ्राणस्मित भस्मराशितनुं पिङ्गोर्ध्वकेशावृतम् |
त्र्यक्षं नीलगलं महोरगधरं हारादिभूषोज्वलं 
ध्यायामे लकुलीश्वरं सुरपतिं पद्मासनस्थं हृदि || ३७ ||

|| भैरवः ||

रक्तज्वालजटाधरं त्रिणयनं दंष्ट्राकरालान्वितं 
हस्ते पाशकपालशूलडमरुं दक्षेऽन्यतो विभ्रतम् |
* * * * नागभूषिततनुं कृष्णं सुवृक्तेक्षणं 
घण्टादामसमेन जंघममलं 
तं क्षेत्रपालं भजे || * * * * * * * * * 
* *  || ३८ ||

प्. १८३)

|| आपदुद्धारणम् ||

उद्यद्भास्करसन्निभन्त्रिणयनं पुल्लोल्लसत्कुम्भकं
फलं दण्डकपालपाणियुगलं ताटङ्ककर्णद्वयम् |
हर्यक्षाजिन कञ्चुकं मिसननं जन्वन्तकान्तकर्णम्
घण्टादामकृतोपवीतमनिशं नौम्यापदुद्धारणम् || ३९ ||

|| वटुकः ||

करकलितकपालं कुण्डलं दण्डपाणिं तरुणतिमिरनीलोदव्यालयज्ञोपवीतम् |
कृतस्यपरिज्या विघ्नविध्वंसहेतुं जयतु वटुकनाथं सिद्धिदं 
साधकानाम् || ४० ||

|| क्षेत्रपालः ||

एकास्यन्तु चतुर्भुजन्त्रिणयनं कृष्णं सुवृक्तेक्षणं
शूलं ब्रह्मकपालकं डमरुकं नागं वहन्तं करैः |
ज्वालाकेशभयं करं शशिधरं दंष्ट्राकरालातनं
घण्टादामविभूषितं शुनयुतं श्रीभैरवेशं भजे || ४१ ||

|| वीरभद्रः ||

नीलाभं रक्तवस्त्रं * * * * * स्फुरतु मम पुरो 
वीरभद्रस्वरूपम् || ४२ ||

|| अघोरास्त्रम् ||

सजनघनसमानं भीमदंष्ट्रं त्रिणेत्रं * * * * * 
विभ्रतं भावयामि || ४३ |

प्. १८४)

|| दक्षयज्ञहरः ||

वीरं कोपितवीरभद्रविहितं रूपं वहन्तं दृढं
सव्येनाङ्घ्रिवरेण दक्षपुरितो विन्यस्तभूमी ततः |
पश्चाद्वाम पदाम्बुजारुलसतां शुष्ठ?स्थितं भावयेत् 
खड्गेनाहृद दक्षद्वयसंयुक्तं विपुलसद्वक्त्रं च पूर्वस्थितम् ||

शीर्षे पञ्चधरं सकर्णकुसुमं शार्दूलचर्माम्बरं 
बद्धव्यालविराजितोदरमहं ध्यायेत् किरातं महम् || ४४ ||

|| गुरुमूर्तिः ||

स्फटिक सदृशवर्णं मौक्तिकै रक्षमालाममृत कलशहस्तं 
ज्ञानमुद्राकराग्रैः |
दधतमुरगहस्तं चन्द्रचूडन्त्रिणेत्रं 
प्रणमतगुरुमूर्तिर्दक्षिणामूर्तिदेवम् || ४५ ||

|| अश्वारूढः ||

रक्तं षोडशवर्षकाकृतिधरं रक्तोज्ज्वलत्कुण्डलं 
रक्ताबद्धकिरीटकं शशिधरं हारादि भूषान्वितम् |
पालाशाभिहयाधिरूढममलं सव्यानुपात्रान्वितं 
वामे रज्जुधरं वराम्बरधरं अश्वाधिरूढं भजे || ४६ ||

|| गजान्तकम् ||

दक्षाशान्तं प्रसन्नं शशिधरमकुटं कुण्डलोद्भासिताङ्गं

प्. १८५)

सव्ये खट्वाङ्गहस्तं सकमितरितोलम्बहुं द्विहस्तम् |
बालाकारं सुशोभं तरुणरविनिभं शीघ्रमागच्छतारा- 
धस्तिन्द्रेणां शुशुण्डां कबलितवपुषं हस्तिदूतस्मिमीडे || ४७ ||

|| जलंधरारिः ||

रक्ताभमुग्रगमनं त्रिविलोचनाढ्यं
टङ्कारिकृष्णमृग शिरसि शोभिहस्ताम् |
भूमिस्तु चक्रधरणोद्गजलन्धरस्यात्
कर्णघ्नमानजलन्धरहन्त्रिरूपम् || ४८ ||

|| एकपादत्रिमूर्तिध्यानम् ||

एकाङ्घ्रियाब्जन्तु मध्यकटितटिघटिता स्वायुतं ब्रह्मविष्णुः 
प्रीत्यर्थं तज्जलीढ्यं रुचिरकटितटे कुञ्चिताङ्घ्रिद्व्याढ्यम् |
रक्तन्त्र्यक्षन्दधानं वरमभयदं टङ्कमेनाकराल्यां
भास्वन्तं चन्द्रचूडं भजतु सुरपतिं सत्रिपादं त्रिमूर्तिः || ४९ ||

|| एकपादः ||

एकमूर्तिधरमेकपादकं शूलटङ्कवरदाभयान्वितम् |
कालकण्ठमतिभीषणं शिवं लोकपूजितपदं भजाम्यहम् || ५० ||

|| गौरीवरप्रदानध्यानम् ||

प्. १८६)

रक्तन्त्रिणेत्रं विलसन्मुमिन्दुं टङ्कंमृगं त्रिशिखिमादधतं त्रिहस्ते |
सव्येन भस्मे विधृताञ्जलि हेतुगौर्यै गौरीवरप्रदधतं भजामि || ५१ ||

|| चक्रदानम् ||

शान्तं त्र्यक्षचतुर्भुजंशशिधरं देव्यायुतं वामके 
टङ्कं कृष्णमृगं वरञ्चदधतं सव्येन वक्त्रप्रदम् |
सव्येलम्बपदं सुनिद्रितपदं वामे तु पद्मे समं
पादे विष्णुमृगार्चितं विधियुतं चक्रप्रदं भावयेत् || ५२ ||

|| गौरिलीलासमन्वित ध्यानम् ||

हृष्ठं त्र्यक्षयुतं प्रवालकिरणं रक्तोज्वलत्कुण्डलं 
टङ्कं कृष्णमृगाभये च दधतं गौरीनिजोरुस्थितम् |
आलिङ्गस्तिति वामपादकमले नैतन्मुखासादितं
स्त्रोद्याने गगने विमानसहितं गौरी विलासं भजे || ५३ ||

|| विषापहरणः ||

अभयवरदयुक्तं टङ्ककृष्णं दधानं शशिधरमहभूष्यं 
पीतवस्त्रं त्रिणेत्रम् |
सितमसितगलाभं तं वृषारूढदेवं विषहरणकरूपं 
छत्रपिञ्छाढ्यरूपम् || ५४ ||

|| गरुडदाहकध्यानम् ||

नागं शूलवराभयञ्च दधतं नागोपवीतान्वितं 

प्. १८७)

ताक्ष्यारूढमुखस्मरेन्मुनिवरैस्सिद्धादिभिः सेवितैः |
हस्ताभ्यां क्रमदण्डजादि गरुडदाहीस्व पक्षेक्षणं
वामे शक्तियुतं स्थिरासनगतं ताक्ष्याहदाहं भजे || ५५ ||

|| ब्रह्मशिरश्छेदः ||

नीलाभन्त्रिविलोचनं शशियुतं हुंकारभीमाननं 
भस्माङ्गं त्रिकरैस्त्रिशूलपरशुं कृष्णं मृगं विभूतम् |
पादासक्तसुपादुकां विधिरुरोवामे हरन्तन्नरवै 
रक्तोद्भासित कञ्चुकं विधिशिरश्छेदं सदाभावयेत् || ५६ ||

|| कूर्मसंहारध्यानम् ||

अवतुधवलभानुस्त्यक्षणं चन्द्रचूडं 
स्थितपदसमपद्मं दंष्ट्रकृष्णं दधानम् |
अभयमपिकराग्रैः कूर्मपृष्ठस्थवामे 
तनहरियुतवामः कूर्मसंहारिदेवः || ५७ ||

|| मत्स्यसंहारिः ||

त्र्यैक्षे नीलाभकायो भुजगचयधराश्छत्ररेखावतंसं
खड्गं खेटञ्च घण्टां परशुमपि दधत् सव्यवामे च हस्तैः |
खड्गेनाहत्यमत्स्ये निहितपरशुनाहृत्य तल्लोचनोद्वे

प्. १८८)

बिभ्राणं पदयर्हो हरतुभवनयं मत्स्यसंहारिदेवम् || ५८ ||

|| वराहारिः ||

हेमाभं ज्वालकेशं कुटिलगनयनं भैरवाकारदेहं 
वामे पाशञ्च शूलं डमरुकवरतो भिन्धिपालञ्च हस्तै |
शूलेनाहन्त्यकोलं निजभुजकमलेनोद्धृतं तद्विषाणं 
सेवत्वे धारयन्तं निकटनरहरिः तं वराहघ्नमीडे || ५९ ||

|| प्रार्थनामूर्तिध्यानम् ||

कुन्दाभं त्रिविलोचनं शशिधरं तं पातु टङ्कं दधत् |
दक्षांबद्धजटाग्र जानुतलयो वामे तु चण्डप्रियम् |
आलिङ्ग्येककरेण तच्चिबुकतो न्यस्तान्य पाणिप्रियं
जल्पन् पातुशिवो नः प्रार्थनाविग्रहम् || ६० ||

|| रक्तभिक्षाटनः ||

कट्याकारन्तु सव्ये फणिपतिदधतं वामहस्ते तु पाशं 
वामे भिक्षाकपालं परकरकमलेनोन्नमययत्रिशूलम् |
विष्णौ प्रोक्त्या विसृतबहुलसत् रक्तधारं वहन्तं 
वन्दे देवं महेशं मुनिसुरविनुतं रक्तभिक्षाटनेगम् || ६१ ||

|| शिष्यभावध्यानम् ||

प्. १८९)

कुन्दाभं मन्दहासं शशिधरमकुटं कुण्डलोद्भासिगन्ध
सव्येनास्य विधायावरकरन्यस्य वक्षस्थले चा |
टङ्कं कृष्णं दधानं गुरुगुहपुरतो यस्तलेममृतमूर्तिं
तद्वाच्योमर्धतत्त्वं हरियुतगिरिजं शिष्यभावेशमीडे || ६२ ||

|| अघोरास्त्रम् ||

रक्तवस्त्रधरन्देवं भिन्नाञ्जन समप्रभम् |
बृहद्भुजाष्टकोपेतं ऊर्ध्वकेश सुदंष्ट्रिणम् ||

स्पष्टदष्टमराष्ठञ्च दीप्ताग्नि समलोचनम् |
किङ्कणीमालिकोपेतं पादौ नूपुरसंयुतम् ||

सप्तायुधसमायुक्तं सर्वाभरणभूषितम् |
मेखलोदरकण्ठेषु कर्णयोबाहुभिस्तथा ||

पादयोर्हस्तयोश्चैवा नागभूषं चतुर्दशि |
शुक्लयज्ञोपवीतञ्चा रक्तपुष्पोपशोभितम् ||

पङ्कजासनमध्यस्थं त्रिणेत्रं स्निग्धमङ्गलम् |
शूलं मुसलभेतालं खड्गं डमरुकं करैः ||

दक्षिणेतरबिभ्राणं वामकैशूलमध्यमः |
घण्टाखेटकपालञ्च वामपादं पुरस्सरम् ||

प्. १९०)

यानमार्गस्थिरं घोरं सोमसूर्याग्निलोचनम् |
कुर्वाणं साधकन्त्राणां कटकाक्षैत्रिणाघुणैः ||

ज्वालं नेत्रन्तु जिह्वान्तं परचक्रभयं भुवि |
ध्यायेत् तीर्थाघोरास्त्रः समस्तदुरितान्तकम् || ६३ ||

|| अष्टाध्यक्षसूत्रध्यानम् ||

वटतरुनिकटे पुस्तके नागमग्निं पृष्टे भस्मारकस्य
स्त्रिदिहरकलुषां पादमेकन्निधाय |
जान्वन्यत् पादाब्जं मुनिजननिवहे ज्ञानमुद्राप्रदर्शन् 
प्राणं पश्यन्त्रिणेत्रं वितरतुविपुलं दक्षिणामूर्तिदेवम् || ६४ ||

|| सुन्दरमूर्तिः ||

स्वर्णाङ्गं ने * * * * सुन्दरेशन्नमामि || ६५ ||

|| अप्पर् ||

रुद्राक्षधामशिवपा * * * * पतिमानतोस्म्यहम् || ६६ ||

|| सम्बन्धः ||

श्वेताभं मणिक् * * * * * ज्ञानस्सम्बन्धं भजे || ६७ ||

माणिक्कवाचकर् 

एकमुखयुग्मकर * * * * * * * * स्वरूपमिति 
वन्दे || ६८ ||

प्. १९१)

|| डिण्डिध्यानम् ||

अरुणकिरणरूपं चासिभीमं त्रिणेत्रं 
जटिमगवदनोर्ध्वे न्यस्तपादोर्ध्व वक्त्रम् |
विकसितकरयुग्मं विस्मयं दण्डहस्तं
जयमणिमालिकाढ्यं डिण्डिरूपन्नमामि || ६९ ||

|| मुण्डिध्यानम् ||

अनलतनुनिभाङ्गं वक्त्रभीमं जटोर्ध्वे 
विहसितरण्डं वस्तुमुद्राग्रहस्तम् |
जटितट अहिपाशं कङ्कणं नागभूषं
मुनिसुरनरसेव्यं मुण्डिरूपं भजामि || ७० ||

|| स्थाणुध्यानम् ||

नीलवाजिसमारूढां वस्त्रमाल्यविभूषणाम् |
निद्राजदिति त्रैलोकां भजे खट्वास्त्रधारिणिम् || ७१ ||

|| सदाशिवमण्डलाधिपति ||

महदपिमहमन्ये मातृकादिव्यरूपे
सहवहहृदिबीजे सर्वमन्त्रप्रकाशे |
महदपि महमन्ये सोन्मनी शुद्धविद्ये 

प्. १९२)

सहृदपि परिवाहे सुन्दरीन्त्वान्नमामि || ७२ ||

|| सिद्धान्तरत्नाकरैः ||

अभ्यङ्गपिष्टामलकादिगव्यैमृतायदुग्धं दधिचैव सर्पिः |
मधू च इक्षूफलनालिकेरं सुगन्धधारास्तपनोदशङ्खम् || ७३ ||

|| हरिः ओम् ||

|| शुभमस्तु ||

|| गणपतिमूलमन्त्रम् ||

ओं श्रीं गणपतये नमः |
वरदो वीरविघ्नेशो गजवक्त उमासुतः |
भिन्नदन्तसूर्पकर्ण विघ्नेश्वराश्चाष्टमूर्तयः ||

|| सुब्रह्मण्यम् ||

ओं सौं शरवणभवस्कन्दाय नमः |
जयन्तश्च विशाखश्च कार्तिकेयष्षडाननः |
गुहसेनापतिस्कन्दो सुब्रह्मण्याष्टमूर्तयः ||

|| वृषभम् ||

ओं हां वृषभाय नमः |

|| उक्षाद्यष्टमूर्तयः ||

प्. १९३)

|| देवि ||

ओं ह्रां श्रीं सः हः महागौरिरुद्र दयिते मनोन्मन्यै स्वाहा |

|| वामाद्यष्टशक्तिः ||

ओं ह्रां श्रीं सः ह शिवसूर्याय नमः |
इन्द्राद्यष्टमूर्तये नमः |
ओं सुं सोमाय नमः |
ओं यूं अंगारकाय नमः |
ओं बुधाय नमः |
ओं बुं बृहस्पतये नमः |
ओं शं शनैश्चराय नमः |
ओं रं राहवे नमः |
ओं कं केतवे नमः |

|| इन्द्राद्यष्टमूलमन्त्रम् ||

ओं इं इन्द्राय नमः |
ओं अं अग्नये नमः |
ओं यमाय नमः |
ओं निं निर्-ऋतये नमः |
ओं वं वरुणाय नमः |
ओं वं वायवे नमः |
ओं कं कुबेराय नमः |
ओं ईं ईशानाय नमः |
ओं कं ब्रह्मणे नमः |

सृष्टि-

प्रजा प्रजापतिर्वेदा विधाता च पितामहः |
अजा सृष्टिश्चतुर्वक्त्रैर्ब्रह्माद्याश्चाष्टमूर्तयः ||

ओं हीं विष्णवे नमः |

प्. १९४)

संकर्षणश्च प्रद्युम्नानुरूढपुरुषोत्तम |
अधोक्षजावासुदेव नामश्च नारसिंहश्च वामनाश्चाष्ट मूर्तयः |

|| दक्षिणामूर्तिः ||

ओन्नमो भगवते दक्षिणामूर्तये मह्यं मेधां प्रयच्छामि स्वाहा |

|| अगस्त्याद्यष्टमूर्तयः ||

दुर्गे-

ओं मं दुर्गे रक्षणे स्वाहा |
दुर्गाकात्यायनीद्यष्ट परिवारः ||

|| सोमास्कन्दन्दः ||

ओं हां व्योमव्यापिने श्री कण्ठायनमः |

|| अनन्ताद्यष्टविद्येश्वरः ||

|| नटेशर् ||

ओं हां सक्षमलवरयूं तुम्बुरानन्त भैरवाय स्वाहा |

|| अनन्तादि ||

ओं हां चं चण्डेश्वराय नमः | इन्द्रादिः | क्षेत्रपालः |
ओं क्षां क्षीं क्षूं क्षेत्रपालायनमः | ओं हं संक्षं मं लूं यूं 
त्रिपुरान्त भैरवाय नमः |

असिताङ्गोरुरुश्चण्ड क्रोधश्चोन्मत्तभैरवः |

प्. १९५)

कपालिभीषणश्चैवा संहारश्चाष्टभैरवः |

|| अघोरास्त्रर् ||

ओं श्रीं स्फुरस्फुरप्रस्फुरप्रस्फुर घोरघोरतनुरूप 
चटचटप्रचटप्रचट कहकह वमवम बधयबधय घातय घातय 
अघोरास्त्राय हुं फट् स्वाहा |

दारुणं भीषणं रौद्राष्टमूर्तिः | पाशुपतास्त्रम् |
ओं शीं पं शुं हुंफट् पाशुपतास्त्रायनमः |
इन्द्राद्यष्ट विद्येश्वरः | रेणुकादेवि |
ओं हौं स्वाहा | भगवते रक्तपञ्चमि रेणुकादेवी-
दहदह पच पच सर्वजनवशं कुरु कुरु स्वाहा |
जया च विजया चैव भोनी मोहिनी तथा ||

मलिनी मालिनी चैव भोगिनी भोगवत्यथाष्टदारुमूर्तयः |

|| भद्रकालिः ||

ओं भं भद्रकाल्यै नमः | वामाद्यष्टशक्तिः | चामुण्डा |
ओं हां ह्रीं ह्रौं सर्वात्मने चामुण्डायै नमः |
भद्रकाल्यै च मण्डूकचच्छटाभैरवीस्तथा |
चामुण्ड्यै वर्मिणीचैकाल रात्र्यै तु कालिकाद्यष्टमूर्तयः ||

प्. १९६)

|| सप्तमातृ ||

ब्राह्मी माहेश्वरी चैवा कौमारी वैष्णवी तथा |
वाराहि चैव माहेन्द्रि चामुण्डसप्तमातरः ||

ओं श्रीं ह्रीं ब्राह्मै नमः |
इन्द्राणि माहेश्वरी चैवा वैष्णवी वाराही तथा |
चामुण्डिभद्रकाली च दुर्गायै वीरभद्रयोः ||

|| बलिपीठम् ||

अविघ्नञ्चण्ड्यकुम्भे तु आमोदं पूर्वकुम्भके |
प्रमोदं याम्यकुम्भे तु सुमुखं वारुणे घटे ||

दुर्मुखं सौम्यकुम्भन्तु विघ्नकर्तारमीशके |
अनुक्तं सर्वदेवानां * * * * * * * * |

इन्द्रादि सर्वशक्तिः | शिवसावित्रि |
व्योमव्योमायविद्महे सूक्ष्मसूक्ष्माय धीमहि |
तन्नोरुद्रः प्रचोदयात् | शिवगायत्रि | तन्महेशाय विद्महे
वाग्विशुद्धाय धीमहि | तन्नोरुद्रः प्रचोदयात् |

प्रत्यङ्गिरिमूलम् | ओं संभक्षज्वाला जिह्वाकरालदंष्ट्रां##-

प्. १९७)

प्रत्यङ्गिरास्त्रम् | आं ईं ऊं रुद्रास्थि शृङ्खले |
हुं सर्वतोभद्रे कुटिलरुद्रवचन विदारिरक्षमाम् |

प्रत्यङ्गिरे धाम धाम ज्योति ज्योतिस्सुवस्सुवर्भुवोर्भुवो-
वाह्य मृतोहं सत्यहं त्रिभिदन् पादुजुषां लक्ष्मीं-
नमो वः किरिकेयं करोतिममेवा |

विशतु महादेव सुवृते नमोनमस्स्वाहा |

|| सदाशिवाक्षरम् ||

ओं हौं हं सदाशिवाय नमः | नवाक्षरम् | हौं हं सं मं क्षं रं 
नं यं मं शिवाय नमः |

|| देवि ||

ओं क्षां क्षिं क्षूं क्षौं उमायै नमः |

|| गङ्गागायत्रि ||

ओं अम्बरीषायविद्महे सिन्धुद्वीपायधीमहि | तन्नो गङ्गा प्रचोदयात् |

|| पञ्चाक्षरम् ||

हौ सं शिवाय शिवमन्त्रं हां हौ हं सः |
आमोदश्च प्रमोदश्च सुमुखो दुर्मुखस्तथा |

प्. १९८)

अविघ्नो विघ्नराजश्च पक्ष्याशी पञ्चहस्तकः |

|| शास्ताध्यानम् ||

कल्हारोज्वल नीलकुन्तलधरं कालाम्बुद श्यामलं
कर्पूराकलिकाभिराम कलिका कुन्देन्दुबिंबानना |
श्री दण्डाङ्कुशशूलविलसत् पाणि सुह्री धारहं
रम्यशत्रुविमर्दनं हृदि महाशास्तेशमाद्यं भजे || १ ||

|| पुनः ||

खड्गं बाणं त्रिशूलं भिन्धिपालं त्रिणेत्रं 
रक्ताङ्गं हेमबद्धं मरकत वर्णमारङ्गदीप्यम् |
दिव्याम्बुमालां द्वितिनिभवरदां द्विद्वियां वीरशौर्यां
प्राणे वा शक्तिसहितं हरिहरतनयं शाश्वतं शास्तमूर्तिम् || २ ||

|| शास्ताशक्तिपूर्णाध्यानम् ||

श्यामान्द्विनेत्रां सुगन्धिसूतुं भुजद्वये पद्मसरोजहस्ते |
सव्ये तु लम्ब्याशयने तु वामे पद्मं करण्डं मकुटञ्च पूर्णम् || ३ ||

|| पुष्कलै ||

अम्बा च पुत्रीं द्विभुजां द्विनेत्रां सव्योत्पलामूरु च वामहस्ता |
वामे तु लम्बा उदरे तु शययां करण्डकं पुष्कलपीतवर्णाम् || ४ ||

प्. १९९)

|| शास्ता ||

श्यामवर्णशरीर सुयौवनं तुङ्गपङ्कजसहस्रकुन्दलम् |
योगवेष्टित पद्मसुखासनं वामदक्षिण पुष्कलपूर्णयोः ||

ओं श्रीं ह्रीं क्लीं हरिहरपुत्राय अर्थलाभाय शत्रुनाशनाय
पुत्रलाभाय मदगजवाहनाय श्रीमहाशास्ताय नमः |
गजध्वजाय विद्महे शृणिहस्तायधीमहि तन्नो शास्ता प्रचोदयात् || ५ ||

|| पूर्णैपुष्कलै ||

पूर्णञ्च दक्षिणे स्थित्वा पुष्कलां वामपार्श्वतः |
पूर्णां वै कनकाभासां श्यामाभां पुष्कलां स्मृताम् ||

द्विनेत्रां द्विभुजां सौम्यां सर्वाभरणभूषिताम् |
दिव्यगन्धानुलिप्ताङ्गौ दिव्यमालानुभूषिताम् ||

श्यामवर्णधरां पूर्णां पुष्कलां कनकाम्बराम् |
पूर्णां वामकरे पुष्पं दक्षिणे कटन्विताम् ||

कुञ्चितं वाम पादे तु दक्षिणे लम्बितं भवेत् |
सिंहकुण्डलमेवोक्तं तथा मकरकुण्डलम् ||

पुष्कलं दक्षिणे पुष्पं वामे वै वरदं भवेत् |
वामे तु लम्बितं पादं दक्षिणेन तु कुञ्चितम् ||

प्. २००)

सङ्कुकर्णयुतं वापि तथा वै सिंहकुण्डलम् |

|| अक्षतलिङ्गध्यानम् ||

कृष्णवर्णन्त्रिणेत्रञ्च हारकेयूरधारिणम् |
चतुर्भुजसमायुक्तं पादनूपुरसंयुतम् ||

खड्गखेटधनुर्बाणं धारयन्तं महाबलम् |
एवमर्घ्यस्वरूपन्तु तत्तद्रूपं विचिन्तयेत् || १ ||

|| पुष्पलिङ्गम् ||

सौम्यं सौम्येक्षणोपेतं चतुर्हस्त समायुतम् |
विद्युन्मालानिभञ्चैव जटामकुटमण्डितम् ||

दक्षेऽभयाक्षमालाभि इतरे वरपाशयुक् |

|| अन्नलिङ्गम् ||

शूलमूलाभये दक्षे शूलाग्रे वरतेतरः |
रौद्रदृष्टिज्वलत्केश व्यक्तास्यं करशूलकम् ||

|| पुनरपि ||

शुक्लवस्त्रधरन्देवं शुक्लमाल्याविभूषितम् |
सर्वाभरणसंयुक्तं चतुर्दोर्भिः समन्वितम् ||

हस्ते पात्रधरन्दक्षे वामे नीलोत्पलन्तथा |

प्. २०१)

हरिणं परशुञ्चोर्ध्वे धारयन्तं भुजद्वये |
अन्नलिङ्गस्वरूपन्तु सर्वकामफलप्रदम् || ४ ||

कुमुदं कुमुदाक्षञ्च पुण्डरीकोऽथवा मतः |
शङ्कुकर्णसर्वनेत्र सुप्रतिष्ठितः ||

भवश्शर्वश्च रुद्रश्च महादेवश्च भीमकः |
उग्रः पशुपतिश्चैवा ईशान्यत्वाष्टमूर्तयः || ५ ||

देवि दीपाराधनै पूजादेवतै ओं ह्रीं अम्ब्यै नमः |
गणाम्बिकायै नमः | श्रियै नमः | धारिकायै नमः |
वाग्विन्यै नमः | ओं ह्लां निवृत्तिकलायै नमः |
प्रतिष्ठाकलायै नमः | विद्या कलायै नमः | शान्तिकलायै नमः |
ओं हौं शान्त्यतीत कलायै नमः |
तत्त्वत्रयं पादशिरेण कुक्षिं दलेषु वामादिषु शक्तिभिश्च |
नालञ्च गौरिज्वलनञ्च रुद्रं कुम्भादि पूजामिति शम्बरैश्च ||

|| सप्तमाता गायत्रि ||

सर्वशक्ती च विद्महे सप्तरूपाय धीमहि | तन्नो मातरः प्रचोदयात् ||

|| विघ्नेश्वरगायत्रि ||

प्. २०२)

तत्पुरुषाय विद्महे वक्त्रकुण्डाय धीमहि |
तन्नो दन्तिः प्रचोदयात् |

|| सुब्रह्मण्य गायत्रि ||

विशाखाय विद्महे बाणहस्ताय धीमहि | तन्नस्कन्दः प्रचोदयात् ||

|| ज्येष्ठागायत्रि ||

फलप्रदायविद्महे पापहारी च धीमहि |

तन्नो ज्येष्ठः प्रचोदयात् |

|| दुर्गीगायत्रि ||

कात्यायनी च विद्महे बाणहायधीमहि |
तन्नो दुर्गी प्रचोदयात् |

|| सूर्यगायत्रि ||

अश्वध्वजाय विद्महे पद्महस्ताय धीमहि |

तन्नो सूर्यप्रचोदयात् |

|| रथध्यानम् ||

चक्रञ्च सूर्यचन्द्रञ्च पश्चाद्ब्रह्ममयं भवेत् |
तत्पश्चात्पीठमेवं स्यात् विष्णुशैलगजन्तथा ||

प्. २०३)

सर्वदेवेषु पादञ्च तत्पश्चाद्भूवरन्तथा |
नक्षत्ररन्ध्रमेवं स्यात् नागञ्च सूत्रबन्धनम् |
तत्कर्तुं रुद्रमेवस्यात् ध्यात्वा देवत्थन्तथा ||

|| त्रिशूलास्त्रध्यानम् ||

त्रिशूलम्-

शूलास्रमध्यपत्रे तु रुद्रं निष्कलमेव च |
ब्रह्माणं सव्यपत्रे तु विष्णुञ्च वामपत्रके ||

तस्याधश्चतुरश्रञ्च मध्ये च पार्वतीं तथा |
सव्ये सरस्वतीञ्चैव महालक्ष्मीञ्च वामके ||

चन्द्रसूर्यद्वयं पार्श्वं अधस्य सर्वदेवता |
कुम्भे उडुपदेवत्यं दण्डस्य भुवनन्तथा ||

पञ्चावृतस्य पादाश्रं शूलास्त्रं ध्यायेद्गुरुः |

|| गोपुरध्यानम् ||

द्वारञ्च ब्रह्मदेवत्यं निला विष्णुस्तथैव च |
नालं कुम्भेषु रुद्रञ्च शिला इष्टिञ्च दारुकैः ||

सर्वदेव-ऋषींश्चैव सुधैरसञ्च शक्तिषु |
सर्व तन्त्र विधानञ्च भक्तैश्च गणभूतकैः ||

शृङ्गारञ्च अलङ्कृत्य नक्षत्रञ्च समाचरेत् |

प्. २०४)

इति गोपुररूपन्तु नेत्रञ्च शिरनासिषु |
इत्यावाह्यासु संपूज्याः * * * * * * * * * 
|

|| सप्तमाताब्राह्मिध्यानम् ||

ब्राह्मी तु पीतवर्णं स्यात् हंसवाहनमेव चा |
चतुर्भुजान्त्रिणेत्राञ्च चतुर्वक्त्रन्तथैव च ||

अभयं वरदञ्चैव अक्षमाला च कुण्डिकाम् |
सर्वाभरणसंयुक्तां जटामकुटमण्डिताम् || १ ||

|| माहेश्वरि ||

चतुर्भुजन्त्रिणेत्रञ्च शुक्लवर्णं समायुतम् |
जटामकुटसंयुक्तां एकवक्त्रसमन्विताम् ||

अभयं वरदञ्चैव पद्मं सव्यञ्च धारिणम् |
वाहनं वृषभं कृत्वा माहेश्वरीं तथैव चा || २ ||

|| कौमारि ||

एकवक्त्रन्द्विनेत्रञ्च नीलवर्णन्तथैव चा |
चतुर्भुजसमायुक्तां द्विपादञ्च समन्विताम् ||
मयूरवाहनारूढां जटामकुटमण्डिताम् |
अपरे वज्रशक्तिञ्च अभयं वरदन्तथा || ३ ||

प्. २०५)

|| वैष्णवि ||

द्विनेत्रां चतुर्भुजां शान्तां श्यामवर्ण सुयौवनाम् |
शङ्खचक्रधरां कृत्वा अभयं वरदान्विताम् || ४ ||

वाहनं गरुडं कृत्वा सर्वाभरणभूषिताम् |

|| वाराहि ||

चतुर्भुजान्त्रिणेत्राञ्च पीताम्बरधरायुताम् |
वराहरूपसंयुक्तां रक्तवर्णसमन्विताम् ||

किरीटमकुटोपेतां हेमनीलस्वरूपिणीम् |
स रत्नमकुटोपेतां हंसवाहनमेव चा || ५ ||
 
हसलामुसलञ्चैव अभयं वरदन्तथा |

माहेन्द्रीं द्विनेत्राञ्चतुर्भुजां शान्तां अभयं वरदन्तथा |
वज्रशक्तिधरोपेतां हैमनीलस्वरूपिकाम् || ६ ||

सरत्नमकुटोपेतां गजवाहनमेव च || ६ ||

|| चामुण्डि ||

चतुर्भुजान्त्रिणेत्राञ्च कालमेघस्वरूपिणीम् |
चामुण्डिं कारयेद्धीमान् कालमेघसमप्रभाम् ||

कपालशूलसंयुक्तां पाशं डमरुकन्तथा |




###########   END OF FILE  #######