#################################################### MUKTABODHA INDOLOGICAL RESEARCH INSTITUTE Use of this material (e-texts) is covered by Creative Commons license BY-NC 4.0 Catalog number: M00309 Uniform title: bhuvaneśvarīmahāstotra Author : pṛthavīdharācārya Commentator : Kavi Padmanābha Editor : Gopal Narayan Bahura Description: Description by Mark S.G. Dyczkowski: The Bhuvaneśvarīmahāstotra by Pṛthavīdharācārya with a commentary by Kavi Padmanābha edited by Gopal Narayan Bahura Under this title the editor presents a collection of texts related to Bhuvaneśvarī and her worship drawn from several manuscripts. They are: 1) Bhuvaneśvarīmahāstotra by Pṛthavīdharācārya with a commentary by Kavi PadmanAbha. 2) Rudrayāmalīyabhuvaneśvarīpañcāṅga This is a chapter (paṭala) of the Daśavidyārahasya which said to be part of the Rudrayāmala 3) Bhuvaneśvarīpūjāpaddhatiḥ This is the regular rite of the worship (nityapūjanapaddhati) of Bhuvaneśvarī drawn from the Daśavidyārahasya 4) Bhuvaneśvarīkavaca called Trailokyamaṅgala attributed to the Rudrayāmala. 3) Bhuvaneśvarīsahasranāmastotram attributed to the Rudrayāmala 4) Bhuvaneśvaryaṣṭottaraśatanāmastotram attributed to the Rudrayāmala 5) Bhuvaneśvaryaṣṭakam 6) Bhuvaneśvarīsahasranāmastotram attributed to the Mahātantrārṇava 7) Bhuvaneśvarīhṛdayastotram attributed to the Nīlasarasvatītantra 8) Bhuvaneśvarīstotram attributed to the Rudrayāmala 9) A text by Pṛthvīdharācārya with a commentary called Bhuvaneśvarīkramacandrikā by Anantadeva of Mātṛpura who belonged to the lineage of Dāyīdeva. There are three chapters (kalpa) dealing with the daily rites dedicated to the goddess Bhuvaneśvarī. 10) Laghusaptaśatīstotram. A short hymn to caṇḍikā based on the Durgāsaptaśatī by Pṛthvīdharācārya In his introduction the editor presents Pṛthvīdharācārya as a direct disciple of śaṅkarācārya whom he dates as belonging to the ninth century. Although Pṛthvīdharācārya may have been a sannyasin belonging to that order, it is not possible for him to have been so early. Bhuvaneśvarī is one of the Ten Mahāvidyās. Indeed two of the texts in this collection is the chapter (paṭala) of the Daśavidyārahasya, said to be a part of the Rudrayāmala. Four more are attributed to the Rudrayāmala directly. The practice of attributing revelation to this work is common in the later period. Nīlasarasvatītantra is certainly late as is mot probably the Mahātantrārṇava. The grouping and worship of the ten goddesses that constitutes the Ten Mahāvidyā is very popular in North India where temples and shrines to them are found in several cities in the North and even in the Kathmandu Valley. However, although the goddesses are known in the South they are not worshipped there as members of this group. The texts where they appear together are not earlier than the 15th century and their introduction into Nepal is probably later. Notes: Revision 0: November 13, 2014 Data-entered by the staff of Muktabodha under the supervision of Mark S.G. Dyczkowski. Publisher : Rajasthan Oriental Research Institute Publication year : 1960 Publication city : Jodhapur Publication country : India #################################################### śrīḥ sakalāgamācāryacakravarttiśrīpṛthvīdharācāryaviracitam bhuvaneśvarīmahāstotram kavipadmanābhaviracitabhāṣyavibhūṣitam śrīgaṇeśāya namaḥ oṃ cañcanamauktikahemamaṇḍanayutā mātā'tiraktāmbarā tanvaṅgī nayanatrayātirucirā bālārkavadbhāsurā | yā divyāṅkuśapāśabhūṣitakarā devī sadā bhītihā cittasthā bhuvaneśvarī bhavatu naḥ seyaṃ mudaḥ (de) sarvadā [kh: padyasyāsya; g: pratyornopalabdhiḥ] || 1 || karṇasvarṇavilolakuṇḍaladharāmāpīnavakṣoruhāṃ muktāhāravibhūṣaṇāṃ parilasaddhammillasanmallikām | līlālolitalocanāṃ śaśimukhīmābaddhakāñcīsrajaṃ dīvyantīṃ bhuvaneśvarīmanudinaṃ vandāmahe mātaram || 2 || atha satāmudanyādimahormivelākulitasya [g: satāṃ dainyādimohormimālākulitasya] sakalendriyamakarakuṇḍalavat [g: maṇḍalacaṭuladuravagāhanasya] duravagāhasyānavarataprabhūtībhavanmohamahābhramasya [g: mahāmohabhramasya] saṃsāravārāṃnidheḥ prataraṇāya satpotamivasakalasampadāmāspadamiva yasyāḥ prasādamāsādya caturacaturānano'pi sargādau nikhilanigamāgamoditāśca vidyāḥ [kh: caturdaśavidyāḥ; g: nikhilanigamādividyāḥ] sadyo'ṅkurayāñcakārāmbhojanābhimiva [g: samaṅkurayāñcakāra;. kh, g: tāṃ jananīmiva] sambhāvanodyatāṃ kalpavallīmivābhimataphaladānadakṣāṃ ruciracaraṇasaṅkramaṇataḥ [g: saṃkramaṇayā] karuṇayā vasundharāmabhisanāthayantīmiva [kh: saṃnāthayamānāmiva] p. 2) caraṇaraṇanmaṇimayamañjīrāṃ [kh: caraṇaraṇanmaṇimayamañjīrādikasakalacaraṇābharaṇamaṇḍitaṃ; g: raṇanmaṇimayamañjīrādicaraṇābharaṇamaṇḍitāṃ] vararaśanollasatkiṅkiṇīkulakvāṇakalitāṃ picchalāṃ nāvasthitodakabimbavadavabhāsamānā [kh: pippaladalāntāvasthitodakabinduvadavabhāsamānāṃ; g: picchila.....bhāsamānāṃ] mamalamuktāphalaprakarahāravibhūṣitapīnonnatapayodharāṃ navamadhukakusumasuṣamātiraskārakārikaracaraṇakapolayugalapratibimbita##- kalaravakapotayugalapratibimbitacārucāmikarakuṇḍalāṃ; g: navabandhūkakusumanikurambatiraskārakārivarakapolayugalapratibimbitacāru##- sphuranmahāmaulimāṇikyavirājamānāṃ bhuvaneśāmabhivandya [kh, g: bhuvaneśānīmabhivandya] sakalāgamācāryacakravarttipṛthvīdharācāryaviracitamahāstotrasya yathācāhaṃ [kh: yathāmati] bālaprabodhinīṃ sakalavimalapadadīpikāṃ ṭīkāṃ viracayāmīti [kh: pratijānīte padmanābhapaṇḍitaṣṭīkākāraḥ] || aiṃdavyā kalayāvataṃsitaśiro vistāri nādātmakaṃ tadrūpaṃ janani smarāmi paramaṃ sanmātramekaṃ [g: cinmātraṃ] tava | yatrodeti parābhiddhā bhagavatī bhāsāṃ hi tāsāṃ padaṃ paśyantīmanumadhyamā viharati svairaṃ ca sā vaikharī || 1 || aiṃdavyeti- he janani tava tat rūpaṃ smarāmi aharaho [kh: ahaṃ raho] dhyāyāmi kimbhūtaṃ tava tadrūpaṃ avataṃsitaśiraḥ avataṃsitaṃ śekharīkṛtaṃ śiro mūrddhā yasya tat tathā | kayā indoriyaṃ aiṃdavī tayā aiṃdavyā [g: indusambandhinyā] kalayā | punaḥ kimbhūtaṃ tava rūpaṃ vistāri vistāro'syāstīti vistāri sarvavyāpakamityarthaḥ | punaḥ kimbhūtaṃ [g: sanmātraṃ sattāmātraṃ nādātmakaṃ uccāraṇakāle nādavat] nādātmakaṃ nādasvarūpaṃ uccāraṇakāle nādavat | punaḥ kimbhūtaṃ paramaṃ parā utkṛṣṭā mā śobhā yasya tat paramaṃ prakṛṣṭamityarthaḥ [g: paramamutkṛṣṭamityarthaḥ] | punaḥ kimbhūtaṃ sanmātraṃ sadbhāvarūpamiti yāvat | aparaṃ kimbhūtaṃ ekaṃ advitīyam | he viśveśvari [kh: he janani] yatra yasmin tava rūpe parābhidhā parāsaṃjñā [g: tat saṃjñā] vāṇī udeti udayaṃ prāpnoti kimbhūtā vāṇī [sā] bhagavatī ṣaḍaiśvaryajñānavatī bhagorkajñānamāhātmyaṃ [g: bhagorkaḥ bhago jñānamityanekārthadarśanāt] iti cānekārthaśravaṇāt | p. 3) punaḥ kiṃvidhā parābhidhā bhāsāṃ hi tāsāṃ padaṃ hi niścitaṃ tat tāsāṃ prasiddhānāṃ bhāsāṃ dīptīnāṃ padaṃ sthānaṃ tataḥ parābhidhāyāḥ paśyaṃtī vāk viharati punaḥ paśyaṃtīmanu paścānmadhyamā vāg viharati tataḥ svairaṃ svecchayā cāṣṭasthānaviśadīkṛtā seti [kh: satī; g: ceti] sarvaprasiddhā vaikharī vāg viharati | atha ca manoḥpakṣe aiṃdavyā kalayāvataṃsitaśiro iti candrārdhānukāri [kh, g: candrānukāri cālikhyate] lakṣyate | tataḥ vistāri prapañco māyā yasyā'stīti tataḥ vistāri māyābījamiti niṣkṛṣṭārthaḥ | tadanu nādātmakaṃ nādaśabdenātra binduranusvāro'bhidhīyate tena sahitamiti sānusvāraṃ hrīmiti yāvat | atha vaikharyāḥ sātiśayaṃ mahimānamunmīlayan aparavṛttamāha- ādikṣāntavilāsalālasatayā tāsāṃ turīyā tu [g: ca] yā kroḍīkṛtya jagattrayaṃ vijayate vedādividyāmayī | tāṃ vācaṃ mayi saṃprasādaya sudhākallolakolāhala- krīḍākarṇanavarṇanīyakavitāsāmrājyasiddhipradām || 2 || ādīti- he mātaḥ sakaleśvari tu iti vyavacchede tāsāṃ pūrvoktānāṃ parāpaśyantīmadhyamāvaikharīlakṣaṇānāṃ vācāṃ madhye turīyā caturthī vāk vaikharīlakṣaṇā sā jagattrayaṃ bhuvanatritayaṃ [trayaṃ] kroḍīkṛtya abhivyāpya vijayate sarvotkarṣeṇa varttate | kayā kṛtvā ādikṣāntavilāsalālasatayā ādayaḥ akārādayaḥ kṣāntāḥ kṣakārāntāḥ ye varṇāsteṣāṃ yo vilāso vilasanaṃ tasya yā lālasatā uccāraṇaviśeṣaḥ tayā ādikṣāntavilāsalālasatayā viśvamakhilamabhivyāpya varttata ityarthaḥ | kimbhūtā sā turīyā (vaikha)rī vedādividyāmayī vedādayo yā vidyāḥ tāḥ svarūpaṃ yasyāḥ sā tathā he janani tāṃ turīyāṃ vaikharīṃ [kh: vaikharīlakṣaṇāṃ] vācaṃ mayi viṣaye samprasādaya samyak prasādaṃ vidhāya utpādaya | kimbhūtāṃ vācaṃ suddhākallolakolāhalakrīḍākarṇanavarṇanīyakavitāsāmrājyasiddhipradāṃ sudhāyāḥ pīyūṣasya kallolā laharyasteṣāṃ yaḥ kolāhalaḥ kalaravaḥ tasya yā krīḍā khelanaṃ tasyāḥ yadākarṇanaṃ tadvadvarṇanīyā stutyā yā kavitā tasyāḥ yā sāmrājyasiddhiḥ svacchandavihāriṇī [g: svacchandā vihāriṇāṃ siddhiḥ] siddhistāṃ prakarṣeṇa dadātīti tathā tām || 2 || p. 4) athedānīṃ viśiṣṭavāgbhavasya mahimānamāha- kalpādau kamalāsano'pi kalayā viddhaḥ kayācit kila tvāṃ dhyātvā'ṅkurayāñcakāra caturo vedāśca vidyāśca tāḥ | tanmātarlalite prasīda saralaṃ sārasvataṃ dehi me yasyāmodamudīrayanti pulakairantargatā devatāḥ || 3 || kalpādāviti- he mātaḥ janani kila iti satye [kh: satyaṃ] kalpādau sṛṣṭerādau kamalāsanopi brahmāpi tvāṃ dhyātvā caturo vedān punaśca tāḥ vidyāścarurdaśa aṅkurayāñcakāra prakaṭīkṛtavān kimbhūtaḥ kamalāsano'pi niścayena kayācit kalayā viddhaḥ syūtaḥ punaḥ kimbhūtaḥ vā catura iti brahmaṇo viśeṣaṇam | he mātaḥ tataḥ kāraṇāt tvaṃ prasīda prasādaṃ kuru me mahyaṃ saralaṃ sārasvataṃ dehi saśca raśca laśca sarvo dvandvo vibhāṣayaikavaditi etairvarṇaiḥ sahitamiti yāvat athavā saralamiti prāñjalaṃ kevalaṃ vāgbhavameva aiṃkārarūpamityarthaḥ | he lalite etanmahimānaṃ vāgbhavarūpaṃ manuṃ mayi prasārayeti prārthanā | aparaṃ he viśveśvari yasya vāgbhavāmodaṃ [kh: me mahyaṃ sārasvataṃ dehi saralaṃ arthāvagamamādhuryādiguṇaviśiṣṭaṃ na tu vaiṣamyādyupahataṃ] yasyāmodamudīrayanti pulakairantargatā devatā yasya vāgbhavasya āmodaṃ mahimāna antarmadhye sthitā devatā ātmāprabhṛtaya udīrayanti kaiḥ pulakaiḥ romāñcairiti yāvat || 3 || atha bhagavatyā bījāṃtaradhyāne phalamāha- mātardehabhṛtāmaho dhṛtimayī nādaikarekhāmayī sā tvaṃ prāṇamayī hutāśanamayī bindupratiṣṭhāmayī | tena tvāṃ bhuvaneśvarīṃ vijayinīṃ dhyāyāmi jāyāṃ vibho- stvatkāruṇyavikāśa (si) puṇyamatayaḥ khelantu me sūktayaḥ || 4 || mātariti- aho iti sambodhane [kh: sambodhanaṃ] he mātaḥ sā tvaṃ dehabhṛtāṃ śarīriṇāṃ evaṃvidhā vakṣyamāṇalakṣaṇā varttase tena kāraṇena vibhormahādevasya [kh: vibhoḥ śrīmahādevasya] jāyāṃ kuṭumbinīṃ bhuvaneśvarīṃ dhyāyāmi | kimbhūtāṃ tvāṃ vijayinīṃ vijayanaśīlāṃ ata eva me sūktayaḥ śobhanā vācaḥ khelantu navanavagadyapadyakaraṇodyame [kh: navanavāḥ gadyapadyamayyaḥ me sūktayaḥ khelantu vilasantvityarthaḥ navanavagadyapadyasadyaḥ karaṇodyamāṃ] dīvyantu | kimbhūtāḥ suktayaḥ rvatkāruṇyavikāsipuṇyamatayaḥ p. 5) tvatkāruṇyena tvatkaruṇaya vikāśinī [kh: vikāśī] prakāśaśīlā unmīlayantī [g: unmīlantī] puṇyā pavitrā matiryāsāṃ tāstathā | kimbhūtā tvaṃ dhṛtimayī [kh: dhṛtirdhāraṇāvatībuddhistanmayī] dhṛtirekārastanmayī [g: dhṛtirīkārastanmayī] aparaṃ kimbhūtā tvaṃ nādaikarekhāmayī nādaśabdenātra ukāro gṛhyate [kh: nādaśabdena anusvāro vidhīyate; g: oṃkāro vidhīyate] tasya ekā rekhā candrakalā tanmayī punaḥ kimbhūtā prāṇamayī prāṇo hakārastanmayī punaḥ kimbhūtā hutāśanamayī hutāśano rephastanmayī punaḥ kimbhūtā bindupratiṣṭhāmayī binduranusvārastasya pratiṣṭhā āropaṇaṃ tanmayī hṛīṃ bhavati manuḥ | iha dhṛtimayītyādiṣu sarvaviśeṣaṇeṣu [kh: dhṛtimayyādiviśeṣaṇeṣu mayaḍvidhānaṃ tattanmayattvajñāpanārtham] svarūpārthe mayaḍvidhārthābhidhānaṃ || 4 || athedānīṃ yantroddhāramāha [kh: yantroddhāraṇamāha] tvāmaśvatthadalānukāramadhurāmādhārabaddhodarāṃ [g: baddhodarīṃ] saṃseve bhuvaneśvarīmanudinaṃ vāgdevatāmeva tām | tanme śāradakaumudīparicayāmodaṃ suddhāsāgara- [kh, g: paricayodañcatsudhāsāgara] svairojjāgaravīcivibhramajito dīvyantu divyā giraḥ || 5 || tvāmiti- he janani! anudinaṃ dinaṃ dinaṃ anulakṣyīkṛtya [kh: dinaṃdinamadurlabhīkṛtya] tāṃ tvāṃ vāgdevatāmeva bhuvaneśvarīṃ saṃseve samyagārādhayāmi | tataḥkāraṇāt me mama divyā giro vāṇyaḥ dīvyantu krīḍantu | kimbhūtā giraḥ śāradakaumudīparicarāmodaṃ (paricayodañcat) sudhāsāgarasvairojjāgaravīcivibhramajitaḥ śaradi bhavā śāradī śāradī cāsau kaumudī ca śāradakaumudī ityatra striyāḥ puṃvadbhāṣitapuṃskāditi puṃvadbhāve pūrvapadasya lopaḥ tasyāyaṃ paricayaḥ paridarśanaṃ [kh: tasyā yaḥ paricayo darśanam] tena udañcadudvelībhavat [kh: yaḥ] sudhāsāgaraḥ pīyūṣavāridhistasya svairaṃ svecchayā yā ujjāgarāḥ śabdāyamānā vīcayo laharyastāsāṃ yo vibhramo vilāsastaṃ jayantīti tathā kimbhūtāṃ tvāṃ aśvatthadalānukāramadhurāṃ aśvatthadalānukāreṇa pippaladalasadṛśatayā madhurāṃ trikoṇamadhurāmityarthaḥ [kh: manoharā; g: trikoṇena manoharāmityarthaḥ] | ādhārabaddhodarāṃ ādhāre [kh, g: ādhāreṇa] ṣaṭkoṇena baddhodarāṃ racitanilayāṃ etāvatā pūrvaṃ trikoṇamālikhya p. 6) tataḥ ṣaṭkoṇaṃ vidhāya tasyānu paścāddinaṃ aṣṭapraharamānatayā [g: aṣṭapraharamāpātatayā] aṣṭadalakamalamiti saṃketitaṃ bhavati [kh: saṃbhavati] tato vāṅmayaṃ [kh: vāgbhavaṃ] bījaṃ candrakalānusvārasahitaṃ tanmadhye vilikhediti yantroddhāravidhiḥ || 5 || athedānīṃ parameśvaryā dhyānamāha- lekhaprastutavedyavastusurabhiśrīpustakottaṃsito mātaḥ svastikṛdastu me tava karo vāmo'bhirāmaḥ śriyā | sadyo vidrumakandalīsaralatāsandohasāndrā'ṅguli- [kh: sāndrā'ṅgulī] rmudrāṃ bodhamayīṃ dadhat tadaparopyāstāmapāstabhramaḥ || 6 || lekheti- he mātaḥ tava vāmakaro me mama svastikṛdastu śubhakaro [g: śubhakārako] bhavatu | kimbhūto vāmakaraḥ lekhaprastutavedyavastusurabhiśrīpustakottaṃsahitaḥ lekhena yatprastutavedyaṃ prastutajñāpyaṃ [kh: yatprastutaṃ vedyaṃ jñāpyaṃ] vastu tatpratipādakaṃ surabhiśriyā [kh: tena yatsurabhiḥ saugandhyaṃ tadrūpā yā śrīstayā] manoharakāntyā sahitaṃ yatpustakaṃ tenottaṃsito maṇḍitaḥ [g: sahitaḥ] | punaḥ kimbhūtaḥ śriyā abhirāmaḥ śobhayā manoharaḥ [kh: śobhāmanoharaḥ] tadaparo dakṣiṇakaraḥ sadyastatkālameva me mama apāstabhramaḥ āstāṃ nirākṛtabhrāntirbhavatu | kiṃ kurvan bodhamayīṃ mudrāṃ dadhat | punaḥ kimbhūtaḥ vidrumakandalīsandohasāndrāṃguliḥ vidrumakandalyāḥ pravālalatāyāḥ saralatāsaṃdohaḥ prāñjalatā vilāsastadvat sāndrā manoharā [kh: prāñjalivilāsastena sāndrāḥ saṃhatā aṇgulayo] aṃgulayo yasya saḥ tathā iti dvayorapi viśeṣaṇaṃ || 6 || atha bhagavatyāḥ kṛpābhavavīkṣaṇena prārthannāha- [kh, g: kṛpābharavīkṣaṇaṃ saṃprārthayannāha] mātaḥ pātakajālamūladalanakrīḍākaṭhorā dṛśaḥ kāruṇyāmṛtakomalāstava mayi sphūrjjantu siddhyūrjjitāḥ | ābhiḥ svābhimataprabandhalaharīsākūtakautūhalā- 'bhrānta [g: kautūhalā'krānt....] svāntacaturmukhocitaguṇodgārāṃ kariṣye giram || 7 || mātariti- he mātaḥ tava dṛśo dṛṣṭayo mayi (mama) viśaye sphūrjantu ullasantu | kimbhūtāḥ dṛśaḥ pātakajālamūladalanakrīḍākaṭhorāḥ pātakānāṃ jālaṃ samūhaḥ tasya mūlaṃ kandaḥ tasya dahane vidāraṇe krīḍayā līlayā kaṭhorāḥ punaḥ kimbhūtāḥ kāruṇyāmṛtakomalāḥ kāruṇyaṃ karuṇā tadevā'mṛtaṃ [kh. pīyūṣaṃ] tena komalāḥ [kh, g: mṛdulāḥ] | punaḥ siddhyūrjitāḥ siddhyā [kh, g: tava ārādhanena] ūrjitāḥ preritāḥ [kh, g: he sureśvari ābhirdṛgbhirahaṃ giraṃ vāṇīṃ kariṣye vācaṃ prakaṭayiṣyāmi] kimbhūtāṃ giraṃ svābhimataprabandhalaharīsākūtakautūhalābhrāntasvāntacaturmukhocita##- [kh; g: gadyapadyādimayaḥ] tasya yā laharī sphuraṇā tasyāḥ yat sākūtakautūhalaṃ sābhiprāyakautukaṃ tatra ābhrāntaṃ [g: ākrāntaṃ] śliṣṭaṃ śuci yat svāntaṃ manaḥ tena caturmukhasyeva brahmaṇa iva ucitaḥ sadṛśo guṇānāmudgāro [g: udvamanaṃ ghanaprakaṭanaṃ yatra] yasyāḥ sā tathā tām || 7 || idānīṃ bhagavatyāḥ yajanavidhānamāha- tvāmādhāracaturdalāmbujagatāṃ vāgbījagarbhe yaje pratyāvṛttibhirādibhiḥ kusumitāṃ māyālatāmunnatām | cūḍāmūlapavitrapatrakamalapreṅkholakhelatsudhā- kallolākulacakracaṅkramacamatkāraikalokottarām || 8 || tvāmiti- he janani! tvāṃ vāgbījagarbhe aiṃkāramadhye māyālatāṃ hrīṃkāravallīṃ yaje pūjayāmi kimbhūtāṃ māyālatāṃ ādhāracaturdalāmbujagatāṃ ādhāracakrameva caturdalāmbujaṃ caturdalakamalaṃ tatragatāṃ sthitāṃ [kh, g: saṃsthitāṃ] punaḥ kimbūtāṃ unnatāṃ [kh, g: uccairgatāṃ] punaḥ kimbhūtāṃ ādibhirakārādibhirvarṇaiḥ kusumitāṃ puṣpitāṃ anyāpi latā unnatā satī puṣpitā bhavati | kimbhūtaiḥ ādibhiḥ pratyāvṛttibhiḥ ekaṃ ekaṃ prati āsamantād bhāvena vṛttirvarttanaṃ yeṣāṃ te pratyāvṛttayastaistathā | athavā ādibhirakārādibhiḥ kṣaparyantaiḥ pratyāvṛttibhiḥ lomapratilomabhirvarṇaiḥ kusumitāṃ paramaśobhānvitāmityarthaḥ | yathā hrīṃ aṃ hrīṃ āṃ ityevamādayaḥ kṣaparyantā [kh: saparyantāḥ] varṇāḥ svayamūhanīyāḥ | pratilomato yathā hrīṃ kṣaṃ hrīṃ laṃ hrīṃ saṃ ityādi punaḥ kimbhūtāṃ māyālatāṃ cūḍāmūlapavitrapatrakamalapreṅkholakhelat##- brahmarandhre yat pavitrapatrakamalaṃ vimalasahasradalapaṅkajaṃ tatra yaḥ preṅkholakhelaṃtsudhākallolaḥ capalataraṃ khelantī pīyūṣalaharī tenākulaṃ yat cakrākāratvāt cakraṃ patrasamūhaḥ tasya yaḥ caṅkramacamatkāro vilokanacamatkaraṇaṃ [kh: vilomajaṃ camatkaraṇaṃ; g: vilopanacamatkaraṇaṃ] tena lokottarāṃ anirvacanīyām || 8 || idānīṃ parameśvaryā ārādhanena phalamāha- so'haṃ tvatkaruṇākaṭākṣaśaraṇaḥ pañcādhvasaṃcārataḥ pratyāhṛtya mano vasāmi rasanā raṅgaṃ mamāliṅgatu | śrīsarvajñavibhūṣaṇīkṛtakalāniṣyandamānāmṛta- svacchandasphaṭikādrisāndritapayaḥ śobhāvatī bhāratī || 9 || so'hamiti- he mātaḥ so'haṃ tava sevakaḥ tvatkaruṇākaṭākṣaśaraṇaḥ san tava dayāpāṅga- [kh, g: dayālutā] vīkṣaṇaśaraṇaḥ san vasāmi tiṣṭhāmi kiṃ kṛttvā manaḥ cittaṃ pratyāhṛtya (nirvartya) kasmāt pañcādhvasaṃcārataḥ prāṇādīnāṃ pañcānāmapi vāyūnāṃ [g: ātmanāṃ] pañcādhvasaṃcāraṇāt [kh: tasmāt] pañcamārgasaṃkramaṇāt | yatra ca vātasaṃcaraṇaṃ tatra tatra manaḥ saṃcaraṇamapi śrūyate athavā pañcānāṃ adhvanāṃ mārgāṇāṃ gāṇapatya [kh: gaṇapati] vaiṣṇavasauraśāktika [kh: śākta] śāmbhavānāṃ saṃcārataḥ saṃcaraṇāt [kh: manoniṣṭhavāyuḥ] mano nirvartya yataḥ tvayi eva vasāmi ataḥkāraṇāt bhāratī amararasanā [kh, g: sarasvatī mama rasanā] raṅgaṃ āliṅgatu āśrayatu | kimbhūtā bhāratī śrīsarvajñavibhūṣaṇīkṛtakalāniṣyandamānāmṛtasvacchandasphaṭikādri##- śrīsarvajño maheśaḥ [kh: maheśvaraḥ] tasya yā vibhūṣaṇīkṛtakalā [g: candrakalā] tato niṣyandamānaṃ nissarat yadamṛtaṃ pīyūṣaṃ ca svacchando nirāśrayo nirmalo yaḥ sphaṭikādriḥ sa ca tābhyāṃ sāndritaṃ bahulīkṛtaṃ yatpayo dugdha eteṣāmekatrakaraṇe yādṛśī śobhā bhā bhavati tādṛśyeva vidyate yasyāḥ sā tathā athavā śrīsarvajñasya maheśvarasya vibhūṣaṇīkṛtakalāyāḥ candrakalāyāḥ niṣyandamānāmṛtena svacchandasphaṭikādreḥ nirmalasphaṭikaparvatasya sāndritaṃ bahulīkṛtaṃ yatpayo nīraṃ tadvat śobhā yasyāḥ sā tathā yukto'yamarthaḥ | yataścandrakiraṇāḥ pīyūṣaṃ varṣanti [yataścandrakiraṇānāṃ pīyuṣaṃ vartate] taddarśanena ca sphaṭikādrirdravati tadubhayamekībhūya tadvat śobhate tadvat seti piṇḍitārthaḥ || 9 || p. 9) idāniṃ bhagavatyā bījajapasya prakārantaramāha- mātarmātṛkayā vidarbhitamidaṃ garbhīkṛtānāhata- svacchandadhvanipeyamadhvani rataṃ candrārkanidrāgirau | saṃseve viparītarītiracanoccārādakārāvadhi svādhīnāmṛtasindhubandhuramaho māyāmayaṃ te mahaḥ || 10 || mātariti- aho iti sambodhane he mātaḥ te tava idaṃ māyāmayaṃ maho jyotiḥ saṃseve samyagārādhayāmi [g: dhyāyāmi] | kimbhūtaṃ māyāmayaṃ mahaḥ garbhīkṛtānāhatasvacchandadhvanipeyaṃ garbhīkṛta iti agarbho garbhaḥ kṛtaḥ iti garbhīkṛtaḥ yaḥ anāhatadhvaniḥ [kh, g: svacchandadhvaniḥ] anāhataḥ svecchayotpanno'nāhataḥ [kh, g: anāhataḥ svecchayotpanno nādaḥ] tena peyaṃ dṛśyaṃ punaḥ kimbhūtaṃ māyāmayaṃ candrārkanidrāgirau adhvani rataṃ candrārkayoḥ śvāsocchvāsayornidrāvigatavyāpāraḥ tasyāgiririva giriḥ tasmin candrārkanidrāgirau eva adhvani svādhiṣṭhānacakre rataṃ āśritaṃ punaḥ kimbhūtaṃ māyāmayaṃ mahaḥ mātṛkayā vidarbhitaṃ mātṛkayā ca gumphitaṃ [g: mātṛkayā'vagumphitaṃ] yathā aiṃ hrīṃ aṃ aiṃ hrīṃ āṃ ityādi [kh: aiṃ hrīṃ iṃ aiṃ hrīṃ īṃ ityādi] kṣaparyantaṃ jñeyaṃ aparaṃ kimbhūtaṃ māyāmayaṃ mahaḥ svādhīnāmṛtasiṃdhubaṃdhuraṃ svādhīnaḥ svasya vaśyaḥ yaḥ amṛtasindhuḥ sāgaraḥ tadvat bandhuraṃ manoharaṃ abhimataphaladamityarthaḥ | punaḥ kiṃviśiṣṭaṃ viparītarītiracanoccārādakāravadhi viparīte rītiracanāyā [kh: viparītarītiracanāyām; g: viparītiriti racanāyā mātṛkāyāḥ] mātṛkāyā uccāraṇāt akārāvadhi yathā aiṃ hrīṃ kṣaṃ aiṃ hrīṃ haṃ aiṃ hrīṃ yaṃ [kh: aiṃ hrīṃ kṣaṃ aiṃ hrīṃ haṃ aiṃ hrīṃ saṃ aiṃ hrīṃ ṣaṃ hrīṃ śaṃ ityakārāvadhi svayamūhanīyam] ityakārāvadhi svayamūhanīyam || 10 || athedānīṃ parameśvaryā bījārādhanena yatphalaṃ bhavati tadāha- tasmānnandanacārucandanatarucchāyāsu puṣpāsava- svairāsvādanamodamānamanasāmuddāmavāmabhruvām | vīṇābhaṅgitaraṅgitasvaracamatkāropi sārojjhito yena syādiha dehi me tadabhitaḥ saṃcāri sārasvatam || 11 || tasmāditi- he mātaḥ tasmāt tava mahasaḥ [kh: mahaḥ] sevanāt [kh: saṃsevanāt; g: sevanāvihāri salloke] iha asmin loke mahyaṃ sārasvataṃ [kh: mahāsārasvatam] dehi samarpaya | kimbhūtaṃ abhitaḥ saṃcāri sarvataḥ prasaraṇaśīlaṃ api niścitaṃ p. 10) yena sārasvatena sārojjhitaḥ syāt gatasattvo bhavet nīrasaḥ syāt ko'sau vīṇābhaṅgitaraṅgitasvaracamatkāraḥ vīṇā prasiddhā tasyāḥ yā bhaṅgiḥ tantrīracanāviśeṣaḥ tayā taraṅgitaḥ unnādito'bhita utpādito [kh: utthāpito] yaḥ svarāṇāṃ niṣādādīnāṃ camatkāraḥ camatkaraṇaṃ sa nīrasa iti sambandhaḥ kāsāṃ uddāmavāmabhruvāṃ amaravarasundarīṇāṃ kiṃllakṣaṇānāṃ vāmabhruvāṃ nandanacārucandanatarucchāyāsu puṣpāsavasvairāsvādanamodamānamanasāṃ nandane vane ye cārucandanataravaḥ manoharacandanavṛkṣāḥ teṣāṃ chāyāsu viṣaye puṣpāṇāmāsavasya [kh: āsavastasya] makarandasya svairaṃ svecchayā yadāsvādanaṃ tena modamānāni saharṣāṇi manāṃsi yāsāṃ tāstathā tāsām || 11 || idānīṃ bhagavatyā vakṣyamāṇaślokena bījatrayasya sthānānyāha [kh: dhyānamāha; g: bījatrayadhyānasya sthānānyāha] - ādhāre hṛdaye śikhāparisare saṃdhāya medhāmayīṃ tredhā bījatanūmanūnakaruṇāpīyūṣakallolinīm | tvāṃ mātarjapato niraṅkuśanijādvaitāmṛtāsvādana- prajñāmbhaśculukaiḥ sphurantu pulakairaṅgāni tuṅgāni me || 12 || ādhāra iti- he mātaḥ tvāṃ bījatattvaṃ [kh, g: bījatanūṃ] japato me mama aṅgāni śarīrāvayavāḥ tuṅgāni ucchvasitāni sphurantu ullasantu kaiḥ pulakaiḥ romaharṣaṇaiḥ kiṃ kṛttvā uttaraśloke vakṣyamāṇaṃ bījatrayaṃ eṣu triṣu sthāneṣu tredhā saṃdhāya triprakāramanubadhya anubadhanaṃ vidhāya keṣu keṣu sthāneṣu ādhare ādhāracakre hṛdaye mānase śikhāparisare brahmarandhre | [kh: + saṃdhyāya sannidhīkṛtya] kimbhūtaiḥ pulakaiḥ niraṃkuśanijādvaitāmṛtāsvādanaprajñāmbhaśculukaiḥ niraṃkuśaṃ maryādārahitaṃ nijasya svasya yat advaitāmṛtāsvādanaṃ tatra yat prajñāmbho jñānajalaṃ tasya culukaiḥ kimbhūtāṃ tvāṃ medhāmayīṃ medhāsvarūpāṃ punaḥ kimbhūtāṃ anūnakaruṇāpīyūṣakallolinīṃ anūnamanavarataṃ [kh, g: anūnaṃ ghanataraṃ] yat karuṇāpīyūṣaṃ dayā'mṛtaṃ tasya kallolā laharyo vidyante yasyāṃ sā tathā tāṃ [kh: yat karuṇāpīyūṣaṃ tena kallolinīṃ taraṅgavatīmityarthaḥ] || 12 || athedānīṃ bījatrayasya dhyānaphalamāha- vāṇībījamidaṃ japāmi paramaṃ tatkāmarājābhidhaṃ mātaḥ sāntaparaṃ visargasahitaukārottaraṃ tena me | p. 11) dīrghāndolitamaulikīlitamaṇiprārabdhanīrājanai- rdhīraiḥ pītarasā nirantaramasau vāgjṛmbhatāmadbhutā || 13 || vāṇīti- he mātaḥ sarveśvari [g: sakaleśvari] tena kāraṇena me mama asau adbhutā vāk nirantaraṃ satataṃ ujjṛmbhatāṃ prasaratu kathaṃ yena kāraṇena idaṃ vāṇībījaṃ aiṃkārarūpaṃ ādhāracakre ahaṃ japāmi | tato'pi kāmarājaṃ klīṃkārarūpaṃ hṛdaye japāmi | tataḥ sāntaparaṃ sa eva antaḥ antabhūtaḥ para utkṛṣṭo yasya tat sāntaparaṃ | punaḥ kimbhūtaṃ visargasahitaukārottaraṃ visargeṇa sahitaṃ aukārottaro yasya tat visargasahitaukārottaraṃ sauṃ iti [kh: yathā sauriti] śaktibījaṃ brahmarandhreṇaiva japāmi athavā sāntaparamityatra bījaviśeṣādhāne [g: bījaviśeṣopadhāne] kriyamāṇe hi evaṃ [kh: sā eva samāsaghaṭanā] samāsaghaṭanā | antaḥśabdenātra hakāro labhyate sakārānuṣaṅgitvāt atra tāvat hakārāt paraḥ sakāraḥ antāt hakārantāt paro'gre yasya bījasya tatsāntaparaṃ visargasahitaukārottaraṃ | hsauṃriti rūpaṃ śaktibījaṃ vā | kiṃ viśiṣṭā vāk dhīraiḥ pītarasā budhairāsvāditarasā kimbhūtaiḥ dhīraiḥ dīrghāndolitamaulikīlitamaṇiprārabdhanīrājanaiḥ dīrghaṃ yathā bhavati tathā āndoliteṣu mauliṣu kīlitāḥ āropitāḥ maṇayaḥ taireva prārabdhā nīrājanā yaiḥ te tathā taiḥ | kimbhūtaṃ bījatrayaṃ paramaṃ utkṛṣṭā [kh, g: parotkṛṣṭā] mā śobhā yasya tatparamaṃ athavā parāyāḥ parābhidhāyāḥ vāṇyāḥ mā śobhā yasya tatparamamiti vāṇībījaviśeṣaṇameva || 13 || atha bhagavatyāḥ saphalaṃ dakṣiṇabhujadhyānamāha- cūḍācandrakalānirantaragalatpīyūṣabinduśriyā sandehocitamakṣasūtravalayaṃ yā bibhratī nirbharam | antarmantramayaṃ svameva japasi pratyakṣavṛttyakṣaraṃ sā ttvaṃ dakṣiṇapāṇināmba vitara śreyāṃsi bhūyāṃsi me || 14 || cūḍeti- he amba! sā tvaṃ uktarūpā dakṣiṇapāṇinā [kh: me mahyaṃ iti viśeṣaḥ] bhūyāṃsi śreyāṃsi vitara utpādaya [kh: dehītyarthaḥ] | yā tvaṃ nirbharaṃ sundaraṃ sphaṭikamaṇisaṃbhūtaṃ [kh: sphaṭikamaṇisadṛśaṃ dhṛtaṃ] sūtravalayaṃ bibhratī satī antarmadhye svameva ātmīyameva mantramayaṃ akṣaraṃ japasi kiṃ lakṣaṇamakṣaraṃ [kh: kimbhūtamakṣaraṃ] pratyakṣavṛtti akṣaṃ akṣaṃ prati p. 12) vṛttirvarttanaṃ yasya tat tathā | athavā pratyakṣā vṛttiryasya tat pratyakṣavṛtti [kh: tat tathā] kimbhūtamakṣasūtravalayaṃ cūḍācandrakalānirantaragalatpīyūṣabinduśriyā sandehocitaṃ cuḍācandrakalā śekharībhutā yā candrakalā tasyāḥ sakāśāt nirantaraṃ avicchinnaṃ yathā bhavati tathā galanto ye pīyūṣabindavaḥ teṣāṃ yā śrīḥ śobhā tayā sandehocitaṃ atiśubhrattvāt tadanurūpaṃ tatsadṛśākāramityarthaḥ [kh: tat sadṛśamityarthaḥ] || 14 || athedānīṃ bhagavatyā vāmabhujadhyānamāha- baddhvā svastikamāsanaṃ sitarucicchedāvadātacchavi- śreṇīśrīsubhagaṃ bhaviṣṇu satataṃ vyājṛmbhamāṇe'mbuje [kh: vyājṛmbhamāṇe bhuje] | dīvyantīmadhivāmajānuruciraṃ nyastena hastena tāṃ nityaṃ pustakadhāraṇapraṇayinīṃ seve girāmīśvarīm || 15 || baddhveti- ahaṃ nityaṃ niraṃtaraṃ girāmīśvarīṃ [g: vācāmadhidevatāṃ vāgīśvarīṃ] seve samārādhayāmi [kh: samyak ārādhayāmi] kimbhūtāṃ girāmīśvarīṃ hastena pustakadhāraṇapraṇayinīṃ hastena pāṇinā pustakadhāraṇe praṇayaḥ sneho yasyāḥ sā tathā tām | kimbhūtena hastena (adhi) vāmajānu ruciraṃ nyastena āropitena kiṃ kṛtvā svastikaṃ svastikasaṃjñaṃ āsanaṃ baddhvā kimbhūtamāsanaṃ sitarucicchedāvadātacchaviśrīsubhagaṃ sitaruceḥ sphaṭikādeḥ yaḥ chedaḥ bhaṅgaḥ tasya yā avadātacchaviḥ [kh: śreṇī] ujjvalatā [kh: ujjvalatarakāntiḥ; g: ujjvalatarakāntipaṃktiḥ] tasyāḥ yā śreṇī tasyāḥ yā śrīḥ śobhā tayā subhagaṃ manoharaṃ punaḥ kimbhūtaṃ bhaviṣṇu bhavanaśīlaṃ punaḥ kimbhūtāṃ girāmiśvarīṃ satataṃ vyājṛmbhamāṇe'mbuje adhidīvyantī [ kh: dīvyaṃtīṃ] adhikaśobhāyuktāṃ [kh: tad yuktāṃ] || 15 || athedānīṃ bhagavatyā [kh, g: parameśvaryāḥ] dhyānasya viśiṣṭaphalamāha- tanme viśvapathīnapīnavilasanniḥsīmasārasvata- srotovīcivicitrabhaṅgisubhagā vibhrājatāṃ bhāratī | yāmākarṇya vighūrṇamānamanasaḥ preṅkholitairmaulibhi- rmīladbhirnayanāñcalaiḥ sumanaso nindeyurindoḥkalām [g: kalāḥ] || 16 || p. 12) tanma iti- he mātaḥ tat evaṃvidhāt tava dhyānāt [kh: evaṃ vidhottamadhyānāt] me mama bhāratī bibhrājatāṃ śobhatāṃ kimbhūtā bhāratī viśvapathīnapīnavilasannissīmasārasvatasrotovīcivicitrabhaṅgisubhagā viśvapathaṃ vyāpnotīti viśvapathīnaṃ yat sarvavyāpakaṃ pīnaṃ prauḍhaṃ vilasat krīḍāyuktaṃ nissīmaṃ sīmārahitaṃ yat sarasvatyāḥ idaṃ sārasvataṃ srotaḥ pravāhaḥ tasya vīcīnāṃ yāścitrā [kh: vicitrā] bhaṅgayaḥ śobhāḥ tadvat subhagā manoharā | yāṃ bhāratīmākarṇya sumanaso devāḥ vidvāṃso vā [kh: nāsti] indoścandrasya kalāṃ nindeyuḥ | kimbhūtāḥ sumanasaḥ vighūrṇamānamanasaḥ vighūrṇamānāni manāṃsi yeṣāṃ te [g: āhlādakarāṇi harṣakarāṇi] tathā kaiḥ [kh: taiḥ] nayanāñcalaiḥ mīladbhiḥ aparaṃ kaiḥ kṛtvā maulibhirmastakaiḥ kimbhūtaiḥ taiḥ preṅkholitaiḥ cāpalitaiḥ [g: cālitaiḥ] avadhūnitairityarthaḥ || 16 || athedānīṃ parameśvaryā bījatrayasya prakārāntareṇa japavidhānamāha- ādau vāgbhavamindubindumadhuraṃ jhānte ca kāmātmakaṃ yogānte kaṣayostṛtīyamitiṃ te bījatrayaṃ dhyāyatā | sārddhaṃ mātṛkayā vilomaviṣamaṃ [kh, g: viṣayaṃ] saṃdhāya bandhacchidā vācāntargatayā maheśvari mayāṃ mātrāśataṃ japyate || 17 || ādāviti- he janani! he maheśvari! antargatayā vācā mayā mātrāśataṃ japyate | kimbhūtena mayā iti amunā prakāreṇa bījatrayaṃ vilomaviṣamaṃ yathā bhavati tathā mātṛkayā saha sandhāya anubadhya dhyāyatā cintayatā itīti kiṃ ādau akārādau indubindumadhuraṃ induścandrakalā binduranusvārastābhyāṃ manoharaḥ tābhyāṃ sahitaṃ vāgbhavaṃ bījaṃ aiṃ ityarthaḥ ca punaḥ jhānte jhakārānte kāmātmakaṃ klīṃkāraṃ [kh: klīṃkārarūpaṃ] tadanu kaṣayoryogānte kṣakārasyānte tṛtīyaṃ śaktibījaṃ sauriti tadyathā aiṃ aṃ āṃ iṃ īṃ uṃ ūṃ ṛṃ ṝṃ ḷṃ ḹṃ eṃ aiṃ oṃ auṃ aṃ aṁḥ kaṃ khaṃ gaṃ ghaṃ ṅaṃ caṃ chaṃ jaṃ jhaṃ klīṃ ñaṃ ṭaṃ ṭhaṃ ḍaṃ ḍhaṃ ṇaṃ taṃ thaṃ daṃ dhaṃ naṃ paṃ phaṃ baṃ bhaṃ maṃ yaṃ raṃ laṃ vaṃ śaṃ ṣaṃ haṃ laṃ kṣaṃ sauṃḥ | pratilomato yathā sauṃḥ kṣaṃ laṃ haṃ saṃ ṣaṃ śaṃ vaṃ laṃ raṃ yaṃ maṃ bhaṃ baṃ phaṃ paṃ naṃ dhaṃ daṃ thaṃ taṃ ṇaṃ ḍhaṃ ḍaṃ ṭhaṃ ṭaṃ ñaṃ klīṃ jhaṃ jaṃ chaṃ caṃ ṅaṃ ghaṃ gaṃ khaṃ kaṃ aṃḥ aṃ auṃ oṃ aiṃ eṃ ḹṃ ḷṃ ṝṃ ṛṃ ūṃ uṃ īṃ iṃ āṃ aṃ aiṃ | punaḥ kiṃ bhūtena mayā bandhacchidā bandhaḥ saṃsāraḥ taṃ chinattīti bandhacchit tena tat tathā || 17 || p. 14) idānīṃ bhagavatyārādhanaphalamāha- tatsārasvatasārvabhaumapadavī sadyo mama dyotatāṃ yatrājñāvihitairmahākaviśataiḥ sphītāṃ giraṃ cumbattām | caitronmīlitakelikokilakuhūkārāvatārāñcita- ślāghāsiñcita [kh, g: sañcita] pañcamaśrutisamāhāropi bhāropamaḥ || 18 || taditi- he janani! tat kāraṇāt sadyaḥ tatkālaṃ mama sārasvatasārvabhaumapadavī dyotatāṃ apīti niścitaṃ yatra yasyāṃ sārvabhaumapadavyāṃ [g: sārasvatasārvabhaumapadavyāṃ] giraṃ cumbatāṃ vāṇīṃ śṛṇvatāṃ [kh: śṛṇutāṃ] puruṣāṇāṃ evaṃ vidhaḥ śrutisamāhāropi bhāropamaḥ syāt evamiti kiṃ caitronmīlitakelikokilakuhūkārāvatārāñcitaślāghā##- puṃskokilāḥ] teṣāṃ ye kuhūkārāvatārāḥ taiḥ añcitā prāptā yā ślāghā stutiḥ tayā siṃcito [kh, g: sañcito] varddhito yaḥ pañcamaśrutisamāhāraḥ sopi bhārarūpo [kh: bhāropamo] bhavati | kimbhūtāṃ giraṃ mahākaviśataiḥ sphītāṃ prauḍhīkṛtāṃ kimbhūtairmahākaviśataiḥ ājñāvihitaiḥ mahāprabandhe āryādicchandasi yatra gururvilokyate tatra gurureva yatra laghurvilokyate tatra laghureveti yā ājñā tayā vihitāḥ preritāḥ [kh: vihitaiḥ preritaiḥ] taiḥ || 18 || idānīṃ bhagavatyā mantragarbhitaṃ [g: mantrāntargarbhitaṃ] dhyānāntaramāha- vāgbījaṃ bhuvaneśvarīṃ vada vadetyuccārya vāgvādinīṃ [kh: vāgvādini] svāhā varṇaviśīrṇapātakabharāṃ dhyāyāmi nityāṃ giram | vīṇā [kh: vīṇāṃ] pustakamakṣasūtravalayaṃ vyājṛmbhamambhoruhaṃ vibhrāṇāmaruṇāṃśubhiḥ karatalairāvirbhavadvibhramām || 19 || vāgiti- ahaṃ nityāṃ [kh: nityāṃ giraṃ] vāgīśvarīṃ dhyāyāmi kiṃ kṛtvā iti uccārya itīti kiṃ vāgbījaṃ aiṃkāraṃ bhuvaneśvarīṃ [kh: + māyābījaṃ] hrīkāraṃ vada vada vāgvādini [kh: vāgvādini] svāhā iti | kimbhūtāṃ giraṃ varṇaviśīrṇapātakabharāṃ varṇairiti mantrākṣarairviśīrṇo dūrīkṛtaḥ pātakabharo yayā sā tathā tām | punaḥ kiṃbhūtāṃ giraṃ karatalaiścaturbhiḥ pāṇitalaiḥ vīṇāṃ pustakaṃ akṣasūtravalayaṃ ambhoruhaṃ ca bibhrāṇāṃ dakṣiṇādhaḥkarakrameṇātra mantavyaṃ | adhodakṣiṇakareṇa vīṇāṃ vāmādhaḥ kareṇa pustakaṃ dakṣiṇorddhvakareṇa akṣasūtraṃ vāmorddhvakareṇāmbhoruhaṃ dadhānāṃ kimbhūtamambhoruhaṃ vyājṛmbhaṃ utphullamityarthaḥ | kiṃ viśiṣṭaiḥ karatalaiḥ aruṇāṃśubhiḥ raktakāntibhiḥ [kh: pustake ayaṃ na] punaḥ kimbhūtāṃ giraṃ āvirbhavadvibhramāṃ avirbhavan prakaṭībhavan vibhramo vilāso yasyāḥ sā tathā tām | sukaratayā mantro yathā aiṃ hrīṃ vada vada vāgvādinī [kh: vāgvādini] svāhā || 19 || idānīṃ bhagavatyā japadhyānataḥ [kh, g: mantrajapadhyānataḥ] phalamāha- tanmātaḥ kṛpayā taraṅgyatarāṃ vidyādhipatyaṃ mayi jyotsnāsaurabhacaurakīrtikavitāsevyaikasiṃhāsanam | kālājñādi [kh: kālāgnyādi] śivāvasānabhavana [kh: bhuvana] prāgbhārakukṣiṃbhari- prajñāmbhaḥparipākapīvaraparā'nandapratiṣṭhāspadam || 20 || tanmātariti- he mātaḥ tat tasmāt kāraṇāt tvajjapadhyānataḥ mayi viṣaye vidyānāmādhipatyaṃ [kh, g: vidyānāmadhipatitvaṃ] taraṅgyatarāṃ atyarthaṃ prakaṭaya [g: ghaṭaya] kayā kṛpayā anukampayā kimbhūtaṃ vidyādhipatyaṃ jyotsnāsaurabhacaurakīrttikavitāsevyaikasiṃhāsanaṃ jyotsnā candrikā tasyāḥ yatsaurabhaṃ manoharattvaṃ tasya yā cauravat kīrtirevaṃvidhā yā kavitā etāvatā candrikāsaundaryasadṛśā [kh, g: sadṛśī] yā kavitā tayā sevyaṃ ekasiṃhāsanaṃ yasya tat tathā [g: + yadvā kīrtikavitayordvandvaḥ] punaḥ kimbhūtaṃ vidyādhipatyaṃ kālājñādiśivāvasānabhavana##- avasānaṃ virāmasthānaṃ yasya bhuvanasya anena śivasya pañcakṛtyatā kathitā evaṃvidhasya bhuvanasya yaḥ prāgbhāraḥ bharaṇarūpā yā prāksthitiḥ viṣṇudharmaḥ pālanatetyarthaḥ tasya prāgbhartuḥ viṣṇoryā kukṣiṃbharitā prajñā saivāmbhaḥ udakaṃ tasya yaḥ paripākaḥ pariṇāmāvasthā tasya yaḥ pīvarānandaḥ tasya yā pratiṣṭhā tasyāḥ āspadaṃ sthānam] kālasya īśvarasya yadājñāprārambhaḥ abhyāsaḥ jñānaṃ ceti ādiśabdenopalabhyate śivāvasānamiti tattvajñānaprāpti kālājñādi tadeva śivāvasānaṃ tasya yadbhavanaṃ utpattiḥ [g: upapattiḥ] tasya yaḥ prāgbhāraḥ pūrvasthitiḥ tasya yat kukṣiṃbhariprajñāmbhaḥ prajñābahulataraṃ jñānodakaṃ tasya yaḥ paripākaḥ pariṇāmaḥ tasya yaḥ pīvaraparā'nandaḥ pīnaparā'nandaḥ tasya yā pratiṣṭhā saṃsthā tasyā āspadaṃ sthānaṃ || 20 || p. 16) idānīṃ bhagavatyā bījasthānāntaraphalañca [kh: bījasthānaṃ tat phalaṃ] vṛttayugalenāha- lekhābhistuhinadyuteriva kṛtaṃ vāgbījamuccaiḥ sphurat tārākārakarālabinduparito māyā tridhā veṣṭitam | pūrṇendorudare tadetadakhilaṃ pīyūṣagaurākṣaraṃ srotaḥ saṃbhramasaṃbhṛtaṃ smaratiṃ yo jihvāñcale niścalaḥ || 21 || tasya tvatkaruṇākaṭākṣakaṇikāsaṃkrāntimātrādapi svānte śāntimupaiti dīrghajaḍatā jāgradvikārāgraṇīḥ | tasmādāśu jagattrayādbhutarasādvaitapratītipradaṃ [g: pradaiḥ] saurabhyaṃ paramabhyudeti vadanāmbhoje girāṃ vibhramaiḥ || 22 || lekheti- he mātaḥ yaḥ pumān vāgbījaṃ aiṃkāraṃ tuhinadyuteścandramaso lekhābhiḥ kṛtamiva punaḥ uccairupari sphurat yaḥ tārāyāḥ ākāravat karālo manoharo yo vinduḥ anusvāro yasya tat tathā tataḥ parito māyātridhāveṣṭitaṃ paritaḥ samantādbhāvena māyayā māyābījena lomapratilomato hi tridhā triprakāraṃ [kh: triḥprakāreṇa] veṣṭitaṃ tatastadetat akhilaṃ samagraṃ pūrṇendorudare sampūrṇacandramadhye [kh, g: pūrṇacandramadhye] pīyūṣagaurākṣaraṃ amṛtadhavalavarṇaṃ aparaṃ srotaḥsaṃbhramasaṃbhṛtaṃ srotaḥ pravāhaḥ tasya saṃbhramo vilāsaḥ tena saṃbhṛtaṃ vyāptaṃ stimito niścalaḥ san jihvāñcale rasanāgre smarati dhyāyati tasya puruṣasya api niścitaṃ svānte mānase dirghajaḍatā śāntiṃ nāśaṃ upaiti kasmāt tasya tvatkaruṇākaṭākṣakaṇikāsaṃkrāṃtimātrāt tvatkaruṇākaṭākṣavīkṣaṇamātrāt kimbhūtā dīrghajaḍatā jāgradvikārāgraṇīḥ jāgrato'pi udbodharūpā ye vikārāḥ vikṛtayaḥ [g: + anācārāḥ] teṣāṃ madhye agraṇīḥ agresaraḥ ityarthaḥ | tasmādityupasaṃhāre | āśu śīghraṃ vadanāmbhoje mukhakamale paraṃ utkṛṣṭaṃ saurabhyaṃ [g: + sundaratvamiti] abhyudeti udayaṃ prāpnoti | kiṃ [kh, g: kaiḥ] girāṃ bibhramaiḥ vācāṃ vilāsaiḥ kiṃbhūtaṃ saurabhyaṃ jagattrayādbhutarasādvaitapratītipradaṃ jagattrayasya adbhutarasaḥ tasya advaitapratītiḥ advitīyajñānaṃ tāṃ [kh: tat] pradadātīti tat tathā athavā jagattrayādbhutarasādvaitapratītipradairiti vā pāṭhāntare girāṃ vibhramairityasya padasya viśeṣaṇaṃ [kh: viśeṣaṇī] bhavitumarhati || 22 || p. 17) athedānīṃ bhagavatyā vṛttadvayena mātṛkāmayaṃ śarīrāvayavamāha [kh: śarīramāha] - ādyo maulirathāparo mukhami-ī netre ca karṇāvu-ū nāsā vaṃśapuṭe ṛ-ṛ tadanujau varṇau kapoladvayam | dantāścordhvamadhastathauṣṭhayugalaṃ sandhyakṣarāṇi kramāt jihvāmūlamudagrabindurapi ca grīvā visargī svaraḥ || 23 || kādirdakṣiṇato bhujastaditaro vargaśca [kh: vargastu] vāmo bhuja- ṣṭādistādiranukrameṇa caraṇau kukṣidvayaṃ te paphau | vaṃśaḥ pṛṣṭhabhavo'tha nābhihṛdaye vāditrayaṃ dhatavo yādyāḥ [yādyaḥ] saptasamīraṇaśca saparaḥ kṣaḥ krodha ityambike || 24 || ādya iti- he ambike ! te tava ādyaḥ akāraḥ mauliḥ śiraḥ atha aparaḥ ākāraḥ mukham | ca punaḥ i-ī netre netradvayam | u-ū karṇau ṛ-ṛ nāsāvaṃśapuṭe iti nāsāvaṃśapuṭadvayam | tadanujau tayoranujau [kh: tayoranujātau] ḷkāraḹkārau [kh: ḷḹkārau] kapoladvayam | ūrdhvamatho dantāstathordhvādhoṣṭhayugalaṃ kramāt sandhyakṣarāṇi ekārādīni e-ai ūdhrvādho dantāḥ u-ū [kh: o-au] ūrdhvādhaḥ oṣṭhayugalaṃ tadagrabinduḥ aṃkāraḥ jihvāmūlam | aparaḥ visargī svaraḥ [kh: aḥ] tava grīvā || 23 || kādiḥ ka kha ga gha ṅa ityevaṃ rūpaṃ tava dakṣiṇo [kh: dakṣiṇato] bhujaḥ dakṣiṇata ityatra tasaḥ [kh: tas] sārvavibhaktikatvāt prathamāyāṃ nirdeśaḥ | taditaro vargaḥ cavargaḥ ca cha ja jha ña ityevaṃrūpo vāmo bhujaḥ ṭādiṣṭavargaḥ tādistavargaḥ ityanukrameṇa te tava dakṣiṇavāmacaraṇau ṭa ṭha ḍa ḍha ṇa ityevaṃrūpo dakṣiṇaḥ caraṇaḥ ta tha da dha na ityevaṃrūpo vāmacaraṇaḥ | he mātaḥ te tava kukṣidvayaṃ paphau pakāraphakārau dakṣiṇakukṣiḥ pakāraḥ vāmakukṣiḥ phakāraḥ | atha bāditrayaṃ ba bha ma ititrayaṃ pṛṣṭhabhavo vaṃśaḥ nābhihṛdaye vaṃśaḥ pṛṣṭhabhavaḥ bakāraḥ nābhirbhakāraḥ hṛdayaṃ makāraḥ dhātavo yādyāḥ sapta yādyā iti ya ra la va śa ṣa sa ityevaṃrūpāstava saptadhātavo bhavanti | tvagasṛṅ [k: rasa] māṃsameda-asthimajjāśukrāṇi | ādhāraliṅganābhihṛdayamukhabhrūmadhyaśiraḥ iti [kh: yādyāḥ] sapta ca punaḥ saparo hakāraḥ samīraṇaḥ prāṇaḥ tāluḥ [kh: tālu ca] | he janani kṣaḥ kṣakāraḥ tava krodho brahmarandhramiti || 24 || p. 18) atha [kh: iti] bhagavatyā varṇamayaśarīrasya bhajanaphalamāha [kh: bhajanamāha]- evaṃ varṇamayaṃ vapustava śive lokatrayavyāpakaṃ [g: lokatraye] yo'haṃbhāvanayā bhajatyavayaveṣvāropitairakṣaraiḥ | mūrtībhūya divāvasānakamalākāraiḥ [g: dināvasānaṃ] staṃ vidyāḥ samupāsate karatalairdṛṣṭiprasādotsukāḥ || 25 || evamiti- he śive ! evaṃ amunā prakāreṇa yaḥ pumān tava varṇamayaṃ vapurlokatrayavyāpakaṃ bhajati āśrayati kayā kṛttvā avayaveṣu śarīrāvayaveṣu āropitaiḥ akṣaraiḥ ahaṃbhāvanayā ahameva varṇamaya iti matvā taṃ puruṣaṃ vidyāścaturddaśavidyāḥ mūrtībhūya mūrtirūpā bhūtvā karatalaiḥ samupāsate kimbhutāḥ vidyāḥ dṛṣṭiprasādotsukāḥ iyamasmāsu [kh: ayamasmāsu] dṛṣṭyā prasādaṃ kariṣyatītyutsukāḥ | śiraḥśāyibhiḥ śiraḥsanniviṣṭaiḥ punaḥ kimbhūtaiḥ divāvasānakamalākāraiḥ divāvasāne sāyaṃ samaye kamalākārā iva ākārāḥ ākṛtayo yeṣāṃ te tathā taiḥ mukulākṛtairityarthaḥ [kh: mukulākṛtibhirityarthaḥ] || 25 || atha [kh: idānīṃ] bhagavatyā dhyāne [kh: dhyānena] phalāntaramāha- ye jānanti japanti santatamamidhyāyanti gāyanti vā teṣāmāsyamupāsyate mṛdupadanyāsairvilāsairgirām | kiṃ ca krīḍati bhūrbhuvaḥsvarabhitaḥ śrīcandanasyandinī kīrttiḥ kārttikarātrikairavasabhāsaubhhagyaśobhākarī || 26 || ya iti- he janani ye puruṣāḥ evaṃvidhaṃ te tava varṇamayaṃ vapurjānanti athavā yajanti [kh: japanti] satatamabhidhyāyanti vā athavā gāyanti vā teṣāmāsyaṃ teṣāṃ puruṣāṇāṃ āsyaṃ mukhaṃ girāṃ vilāsaiḥ vācāṃ vilasanaiḥ upāsyate kimbhūtaiḥ girāṃ vilāsaiḥ mṛdupadanyāsaiḥ komalapadaviracanaiḥ na kevalaṃ tadeva bhavati kiṃ ca teṣāṃ puruṣāṇāṃ bhūrbhuvaḥ svarabhitaḥ bhūrlokamabhivyāpya [kh: bhūrlokādi; g: bhūrlokaṃ bhuvarlokaṃ svarlokamabhivyāpya] kīrtiḥ krīḍati kimbhūtā kīrtiḥ kārtikarātrikairavasabhāsaubhāgyaśobhākarī kārtikasya rātrau yaḥ kairavasamudāyaḥ tasya saubhāgyaśobhā sundarakāntiḥ tāṃ karotīti tathā punaḥ kimbhūtā śrīcandanasyandinī śrīcandanaṃ amṛtaṃ iva syaṃdanamiti [kh: syaṃdata iti; g: śrīcandanamamṛtadravaṃ syandate sravati sā tathā] || 26 || p. 19) idānīṃ [kh: atha] viśiṣṭavarṇamayavapurdhyānāntareṇa [kh: vapuṣo] phalāntaramāha māyābījavidarbhitaṃ punaridaṃ śrīkūrmacakroditaṃ dīpāmnāyavido japanti khalu ye teṣāṃ narendrāḥ sadā | sevante caraṇau kirīṭavalabhīviśrāntaratnāṅkura- jyotsnāmeduramedinītalarajomiśrāṅgarāgaśriyaḥ || 27 || māyeti- he janani! punaridaṃ tava varṇamayaṃ vapuḥ māyābījavidarbhitaṃ māyābījena gumphitaṃ tat [kh: sat] punaśca śrīkūrmacakroditaṃ [kh, g: śrīkūrmacakre uditaṃ] ye janāḥ dīpāmnāyavidaḥ satataṃ [kh: santo] japanti khalu niścayena teṣāṃ puruṣāṇāṃ sadā nityaṃ narendrāḥ rājānaḥ cara'nu sevante kimbhūtāḥ narendrāḥ kirīṭavalabhīviśrāntaratnāṅkurajyotsnāmeduramedinītalarajomiśrāṅgarāga##- viśrāntāni niviṣṭāni [kh: sanniviṣṭāni] yāni ratnāni teṣāṃ aṃkurāḥ jyotsnākiraṇakāntiḥ tayā meduraṃ susnigdhaṃ dīptisaṃyuktaṃ yat medinītalarajaḥ mahītalareṇuḥ tena miśrā aṅgarāgaśrīryeṣāṃ te tathā | dīpāmnāya iti aṣṭakoṣṭhānālikhya sṛṣṭikrameṇaiva koṣṭhe koṣṭhe [kh: koṣṭheṣu] svarāṇāṃ akārādināṃ dvandvamālikhya [kh: svarānakārādīnālikhya] tataḥ kādīn samudāyarūpān varṇānālikhya ca yatra koṣṭhe sthānādhipatergrāmādhiṣṭhātṛdevatāyāḥ [kh, g: grāmādhiṣṭhānadevatāyāḥ] nāmnaḥ prathamākṣaraṃ yatra bhavati tatra tatra deśe bhūtvā māyābījavidarbhitaṃ māyābījena hrīṃkāreṇa [kh: vidarbhakrameṇa yutaṃ] gumphitaṃ mātṛkāmayaṃ [kh: māyāmayaṃ] vapuḥ śarīraṃ japanti te dīpāmnāyavida ucyante tathā coktam- dvadvaṃ svārāṇāṃ vilikhecca pūrvaṃ kādīṃstathā varṇasamūharūpān | sthānādhipasyākṣaramasti yatra taṃ dīpadeṣaṃ munayo vadanti || idānīṃ bhagavatyāḥ punarvarṇamayaśarīrasya prakārāntarato dhyānāntareṇa phalāntaramāha- śrībījaṃ sakalākṣarādiṣu punaḥ krodhākṣarānte bhave- devaṃ yo bhajate ca te [kh, g: bhajate'mba ! te] tanumimāṃ tasyā'grato jāgratī | p. 20) lakṣmīḥ sindhuradānagandhalaharīlobhāndhapuṣpandhaya- śreṇībandhuraśṛṅkhalāniyamitevāpaiti naiva kvacit || 28 || śrībījamiti- he amba! sakalākṣarāṇāṃ akārādīnāṃ varṇānāmādiṣu prathamaṃ śrībījaṃ śrīṃ iti rūpaṃ punaśca krodhākṣarānte [kh, g: kṣakārānte] śrībījaṃ bhavet evaṃ amunā prakāreṇa yaḥ pumān te tava imāṃ tanuṃ śrīṃ aṃ śrīṃ āṃ śrīṃ iṃ śrīṃ īṃ śrriṃ iti kṣaparyantaṃ [śrīṃ aṃ śrīṃ āṃ śrīṃ iṃ śrīṃ īṃ śrīṃ uṃ śrīṃ ūṃ śrīṃ ṛṃ śrīṃ ṝṃ śrīṃ ḷṃ śrīṃ ḹṃ śrīṃ eṃ śrīṃ aiṃ śrīṃ oṃ śrīṃ auṃ śrīṃ aṃ śrīṃ aḥ śrīṃ kaṃ śrīṃ khaṃ śrīṃ gaṃ śrīṃ ghaṃ śrīṃ ṅaṃ śrīṃ caṃ śrīṃ chaṃ śrīṃ jaṃ śrīṃ jhaṃ śrīṃ ñaṃ śrīṃ ṭaṃ śrīṃ ṭhaṃ śrīṃ ḍaṃ śrīṃ ḍhaṃ śrīṃ ṇaṃ śrīṃ taṃ śrīṃ thaṃ śrīṃ daṃ śrīṃ dhaṃ śrīṃ naṃ śrīṃ paṃ śrīṃ phaṃ śrīṃ baṃ śrīṃ bhaṃ śrīṃ maṃ śrīṃ yaṃ śrīṃ raṃ śrīṃ laṃ śrīṃ vaṃ śrīṃ śaṃ śrīṃ ṣaṃ śrīṃ saṃ śrīṃ haṃ śrīṃ laṁ śrīṃ kṣaṃ śrīṃ] śrībījena gumphitaṃ mātṛkāmayaṃ śarīraṃ yo bhajate tasya puruṣasyāgrataḥ lakṣmīḥ padmālayā jāgratī vinidrā satī kvacidapi anyapradeśe [kh: pradeśaṃ] naivāpayāti [kh: naivāpaiti] | kimbhūtā lakṣmīḥ utprekṣyate [kh: utprekṣate] sindhuradānagandhalaharī.ṁiyamitā iva [kh: sindhurāṇā gajendrāṇāṃ yaddānaṃ madaṃ tasya yā gandhalaharī] parimalasphuraṇaṃ tatra yo lobho grahaṇamatiḥ [kh: grahaṇamiti] tena andhāḥ vyākulāḥ vilolā yā puṣpandhayaśreṇī bhramarapaṃktiḥ saiva bandurā manoharā śṛṅkhalā tayā niyamitā iva baddhā iva [g: + yathā anyo'pi kaścit baddhaḥ san nānyatra apaiti dadvat iti] || 28 || athedānīṃ bhagavatyā dhyānāntareṇa punaśca phalāntaramāha- yastvāṃ vidrumapallavadravamayīṃ lekhāmivālohitā- mātmānaṃ paritaḥ sphurattrivalayāṃ māyāmabhidhyāyati | tasmai ninditacandanendukadalīkāntārahārasrajo niśvāsabhramavāṣpadāhagahanā mūrchanti tāstāsstriyaḥ || 29 || ya iti- he janani ! ātmānaṃ paritaḥ ātmanaḥ samīpe tvāṃ vidrumapallavadravamayīṃ pravālāṅkuraprasaraṇasvarūpāṃ [g: yadvā pravālāṅkurāṇāṃ dravo rasaḥ tannirmitamiti] āsamantāt lohitāṃ raktāṃ lekhāmiva sphurattrivalayāṃ māyāṃ hrīṃkararūpāṃ ullasattrikoṇagatāṃ [kh: trikoṇamadhyagāṃ yaḥ] abhidhyāyati tasmai tasya puruṣasyārthe tāstāḥ sakalaguṇayakṣaṇasampannāḥ striyo mūrcchanti mohaṃ prāpnuvanti kimbhūtāḥ striyaḥ p. 21) ninditacandanendukadalīkāntārahārasrajaḥ [g: + candanaśca induśca kadalīkāntāraṃ kadalīvanañca hārasrajaśca] ninditāḥ candanendukadalīkāntārahārasrajo yābhistāḥ tathā | aparaṃ kimbhūtāḥ striyaḥ niśvāsabhramavāṣpadāhagahanāḥ niśvāsabhrameṇa niśvāsacalanena mocanena yo bāṣpaḥ ūṣmā sa eva dāhaḥ tena gahanāḥ vyākulāḥ [g: + yad vā niśvāsānāṃ bhrama āvartaḥ bāṣpānyaśrūṇi dāhontarbahissantāpaśca tairgahanāḥ vyākulāḥ] || 29 || idānīṃ bhagavatyāḥ punardhyānāntareṇa phalāntaramāha- mātaḥ śrībhagamālinītyabhidhayā divyāgamottaṃsitāṃ tvāmānandamayīmanusmarati yastaṃ nāma vāmabhruvaḥ | bāhusvastikapīḍitaiḥstanataṭairdainyāñcitaiścāṭubhi- rnīrandhraiḥ pulakāṃkulairmukulitairdhyāyanti [kh: g: pulakāṃkuraiḥ] netrāñcalaiḥ || 30 || mātariti- nāma iti sambodhane [kh: prasidhau] he mātaḥ! yaḥ pumān bhagamālinītyabhidhayā [kh: śrībhagamālinī] aiṃ hrīṃ ānandamayī [kh: ānandamayi] bhagamālini svāheti tvāṃ divyāgamottaṃsitāṃ divyāgame [g: śaivāgame rudrayāmalādau] uttaṃsitāṃ śekharīkṛtāṃ tvāṃ ānandamayīmānandasvarūpāṃ anusmarati anucintayati taṃ puruṣaṃ vāmabhruvo varavarṇinyaḥ dhyāyanti kaiḥ stanataṭaiḥ kimbhūtaiḥ bāhusvastikapīḍitaiḥ bāhusvastikena dorddaṇḍamaṇḍalena [kh: svastikākṛtibāhumaṇḍalena] pīḍitaiḥ punaḥ kimbhūtaiḥ stanataṭaiḥ pulakāṃkuraiḥ [kh: romāñcitaiḥ] aparaṃ kaiḥ cāṭubhiḥ priyavacanaiḥ kimbhūtaiścāṭubhiḥ dainyāñcitaiḥ ahaṃ tava dāsī bhavāmīti dainyasahitaiḥ punaḥ kaiḥ netrāñcalaiḥ [g: nayanaprāntaiḥ kaṭākṣairityarthaḥ kimbhūtaiḥ nīraṃdhraiḥ niścalaiḥ calanakriyārahitaiḥ punaḥ] niyamitaiḥ tadavalokanādi(nā)nyanirīkṣaṇe [kh, g: tadavalokanādanyanirīkṣaṇe] viṣayīkṛtaiḥ [kh: nirviṣayīkṛtaiḥ; g: aviṣayīkṛtaiḥ] tadavalokanatatparairityarthaḥ || 30 || atha punaridānīṃ dhyānāntareṇa phalāntaramāha vṛttayugalena [kh: pustake padya ime pārthakyena vyākhyāte staḥ]- yastvāṃ dhyāyati rāgasāgarataratsindūranaukāntara- svairojjāgarapadmarāganalinīpuṣpāsanādhyāsinīm | bālādityasapatnaratnarucirapratyaṅgabhūṣāruci- [kh: racita] śreṇīsammilitāṅgarāgavasanāstasya [kh: g: saṃvalitāṅga] smarantyaṅganāḥ || 31 || p. 21) karpūraṃ kumudākāraṃ kamalinīpatraṃ kalākauśalaṃ kūjatkokilakāminīkulakuhūkallolakolāhalam | śaṅkante pralayānalasmaramahāpasmāravegāturāḥ kampante nipatanti hanta na giraṃ muñcanti śocanti ca || 32 || ya iti- he amba! yaḥ pumān tvāṃ rāgasāgarataratsindūranaukāntarasvairojjāgarapadmarāganalinīpuṣpāsanā##- madhye svairaṃ svecchayā ujjāgaraṃ vikasitaṃ yatpadmarāgasadṛśaṃ nalinīpuṣpaṃ kamalinīkusumaṃ [kh: kamalinīpuṣpaṃ] tadevāsanaṃ adhyāste iti tathā tāṃ evaṃvidhāṃ tvāṃ yo dhyāyati tasya puruṣasya aṅganāḥ sundaryaḥ smarantyaḥ satyaḥ [taṃ prāpnuvantītyarthaḥ kimbhūtāḥ aṅganāḥ bālāditya...vasanāḥ..... tadagre'valokanīyaṃ] karpūraṃ śaṅkante [kh: nindanti] na kevalaṃ karpūrameva nindanti kiṃ ca kumudākaraṃ kumudaśreṇīṃ kiṃ tadeva kamalinīpatraṃ punaḥ kiṃ kalākauśalaṃ kalānāṃ naipuṇyaṃ na kevalamidameva kiṃ ca kūjatkokilakāminīkulakuhūkallolakolāhalaṃ kūjat avyaktaśabdāyamānaṃ yatkokilakāminīkulaṃ kalakaṇṭhīvṛndaṃ tasya yaḥ kuhūkallolakolāhalaḥ kuhūśabdoccāreṇa [kh: kuhūśabdoccāraṇena] bavatpunaḥ punaḥ punārāvaḥ taṃ aṅganāḥ punaḥ kiṃ kurvanti pralayānalasmaramahāpasmāravegākulāḥ [kh: vegāturāḥ] kampante pralayakālīno yaḥ analo vaiśvānaraḥ [g: agniḥ] sa eva smaraḥ tasya yo mahāpasmārasadṛśo vegaḥ tena āturāḥ pīḍitāḥ satyo vepathuṃ kurvanti hanta iti khede nipatanti ca niḥśeṣeṇa vasundharāyāṃ patanti [kh, g: vasudhāṃ yānti] punargiraṃ vācaṃ na muñcanti nodīrayanti ca punarlabdhasaṃjñāḥ satyaḥ śocanti sa na milita iti kāraṇāt anyopi yopasmāravegāturo bhavati saḥ kampate nipatati giraṃ na muñcati punaśca labdhasaṃjño bhūtvā [kh: śocati] kimidameno mayā kṛtamiti yena mamāpasmārasadṛśo vyādhirutpanna iti | kimbhūtāḥ aṅganāḥ bālādityasapatnaratnarucirapratyaṅgabhūṣāruciśreṇīsammilitāṅga##- nijāruṇa] bālādityaṃ prathamamudayaṃkurvāṇaṃ raviṃ sapatnayanti [kh: sapanti] dviṣanti iti bālādityasapatnāni yāni ratnāni taiḥ racitāḥ nirmitāḥ yāḥ pratyaṅgabhūṣāḥ sakalāṅganāḥ [kh, g: sakalāṅgaśobhāḥ] tāsāṃ yā rucayaḥ śreṇyaḥ [kh, g: ruciśreṇyaḥ] kāntipaṃktayaḥ [kh: kāntiparamparāḥ] tābhiḥ sammilitāni [kh, g: saṃvalitāni] miśrāṇi aṅgarāgavasanāni [kh, g: aṅgarāgo vasanāni ca] yāsāṃ tāḥ tathā [kh: tasyeti karmmaṇi ṣaṣṭhī; g: yad vā dvitīyā prathamāntatve devyāḥ viśeṣaṇaṃ] || 32 || p. 23) athedānīṃ bhagavatyā mṛtyuñjayamantrārādhanamāha- [g: manunā'rādhanamāha] śrīmṛtyuñjayanāmadheyabhagavaccaitanyacandrātmike hrīṃkāri [g: hrīṃkāra] prathamātamāṃsi dalaya tvaṃ haṃsasaṃjīvini [g: saṃjīvani] jīvaṃ prāṇavijṛmbhamāṇahṛdayagranthisthitaṃ me kuru tvāṃ seve nijabodhalābharabhasā svāhabhujāmīśvarīṃ || 33 || śrīti- he mṛtyuñjayanāmadheyabhagavaccaitanyacandrātmike ! [g: mṛtyuñjaya iti nāmadheyaṃ yasyā īdṛśī bhagavataḥ śambhoścaitanyameva candrikā prakāśakatvāt tatsarūpe] he hrīṃkāri! he haṃsasañjīvini [g: he haṃsasaṃjīvani! haṃsaṃ nirguṇaṃ brahma jīvayati jīvā'bhidhaṃ sampādayati tasyāḥ sambodhanam] ahaṃ nijabodhalābharabhasā svajñānaprāptirabhasatvena harṣeṇa tvāṃ svāhābhujāṃ devānāmīśvarīṃ seve āśraye | ataḥ kāraṇāt tvaṃ [yataḥ candrātmikā hrīṃkāraḥ prathamo yasyāḥ sā evaṃ bhūtā tvaṃ mama tamāṃsyajñānāni hrīṃkāri prathamātamāṃsīti pāṭhe śilopaḥ] me mama prathamātamāṃsi pūrvāṇi ajñānādīni dalaya vidāraya | prathamātamāṣītyatra chandasi ṅiśyorvā lopa iti śilopaḥ [kh: yadvā prathame ādye atra kopi na doṣaḥ] cakāro'trādhyāharttavyaḥ | ca punaḥ mama jīvaṃ prāṇavijṛmbhamāṇahṛdayagranthisthitaṃ prāṇavāyunā vijṛmbhamāṇa utphullito yo hṛdayagranthiḥ tatra sthitaṃ āśritaṃ kuru [mṛtyuñjayamantroddharapakṣe tu śrīmṛtyuñjaye iti nāmadheye bhagavacchabdātmike tataścaitanyacandraśabdātmike hrīṃkāraḥ prathamādakṣarāt śrīkārottaro yatra svāhāśabdaḥ bhujo yasyāḥ bhaktadattadravyagrahaṇāya tadvāñchitadānāya ca] mṛtyuñjayamanuryathā oṃ [kh: pustake praṇavo nāsti mantre'smin] śrīṃ hrīṃ mṛtyuñjaye bhagavati caitanyacandre haṃsasaṃjīvini svāheti || 33 || idānīṃ mṛtyuñjayanāma dhyānamāha [kh, g: parameśvaryā mṛtyuñjayasya phalamāha]- evaṃ tvāmamṛteśvarīmanudinaṃ rākāniśākāmuka- svānte [g: syāntaḥ saṃtata....] santatabhāsamānavapuṣaṃ sākṣādyajante tu ye | te mṛtyoḥ kavalīkṛtatribhuvanābhogasya maulau padaṃ dattvā bhogamahodadhau niravadhi krīḍanti taistaiḥ sukhaiḥ || 34 || evamiti- he mātaḥ! te puruṣāḥ mṛtyoḥ kṛtāntasya [kh: maulau śirasi vāmaṃ pādaṃ datvā bhogasāgare taistaiḥ dhanakalatraputrahayarājamānādibhiḥ sukhaiḥ niravadhi yathā bhavati tathā krīḍanti vilasanti kimbhūtasya mṛtyoḥ kavalīkṛtatribhuvanābhogasya...........] kavalīkṛtatribhuvanābhogasya kavalīkṛtaṃ grāsīkṛtaṃ yat tribhuvanaṃ tasya āsamantādbhāvena bhogo yasya tathā tasya te ke tu punaḥ ye puruṣāḥ evaṃvidhāṃ pūrvalakṣaṇāṃ [kh: pūrvoktalakṣaṇāṃ] amṛteśvarīṃ mokṣadātrīṃ tvāṃ sākṣāt anudinaṃ nirantaraṃ yajante [kh: yajanti] kimbhūtāṃ tvāṃ rākāniśākāmukasvānte santatabhāsamānavapuṣaṃ rākāyāḥ pūrṇimāyāḥ niśākāmukasya candrasya [kh: indoḥ] antaḥ madhye satataṃ bhāsamānaṃ vapuḥ śarīraṃ yasyāḥ sā tathā tām || 34 || idānīṃ parameśvaryā mṛtyuñjayamanordhyānamāha [kh: mṛtyuñjayanāma dhyanamāha; g: mṛtyuñjayamanordhyānamāha]- jāgradbodhasudhāmayūkhanicayairāplāvya sarvā diśo yasyāḥ kāpi kalā kalaṅkarahitā ṣaṭcakramākrāmati | dainyadhvāntavidāraṇaikacaturā vācaṃ parāṃ tanvatī sā nityā bhuvaneśvarī viharatāṃ haṃsīva manmānase || 35 || jāgraditi- sā nityā cidrūpā bhuvaneśvarī hrīṃkārarūpā manmānase madīye citte viharatāṃ krīḍatāṃ [kh: krīḍāṃ kurutām; g: karotu] keva haṃsīva yathā haṃsī mānase sarasi viharati tathā sā kā yasyāḥ bhuvaneśvaryāḥ kalaṅkarahitā kāpi kalā turīyāvasthā ṣaṭcakramākrāmati ṣaṭcakrāṇi vibhidya sadya uditā bhavati kiṃ kṛtvā sarvāḥ diśaḥ āplāvya vyāpya kaiḥ tāgradbodhasudhāmayūkhanicayaiḥ jāgrat tāgradrūpo yo bodho jñānaṃ saiva sudhā tasyāḥ ye mayūkhanicayāḥ kiraṇasamūhāḥ taiḥ | kimbhūtā kalā dainyadhvantavidāraṇaikacaturādainyamajñānaṃ tadeva dhvāntaṃ gāḍhāndhakāraṃ tadvidāraṇe tannirākaraṇe ekacaturā ekā pravīṇā punaḥ kimbhūtā kalā parāṃ vācaṃ tanvatī parābhiddhāṃ vāṇīṃ tanvatī vistārayantī || 35 || idānīṃ parameśvaryā ananyaparatvenāha- tvaṃ mātāpitarau tvameva suhṛdastvaṃ bhrātarastvaṃ sakhā tvaṃ vidyā tvamudārakīrticaritaṃ tvaṃ bhāgyamatyadbhutaṃ | kimbhūyaḥ sakalaṃ tvamīhitamiti jñātvā kṛpākomale śrīviśveśvari saṃprasīda śaraṇaṃ mātaḥ paraṃ nāsti me || 36 || p. 25) he mātaḥ he kṛpākomale he [kh: śrī] viśveśvari saṃprasīda samyak prasādaṃ kuru yato me mama tvattaḥ paraṃ anyat kimapi śaraṇaṃ nāsti | kiṃkṛtvā iti jñātvā itīti kiṃ he janani tvaṃ mama mātāpitarau jananījanakau eva śabdo'tra nirdhāraṇe punaḥ suhṛdo mitrāṇi tvameva bhrātaro bāndhavāstvameva tvameva sakhā sahacaraḥ vidyāścaturdarśavidyāstvameva tat udārakīrticaritaṃ prabhūkīrtipravarttanaṃ tvameva | atyadbhutaṃ pracurataraṃ bhāgyaṃ tvameva | bhūyaḥ kiṃ punarapi kimucyate sakalamīhitaṃ nikhilaṃ [g: sakalaṃ] vāñchitaṃ tvameveti || 36 || idānīṃ paramasiddhikārakaṃ gurornāmāha- śrīsiddhinātha iti ko'pi yuge caturthe prāvirbabhuva [kh, g: prādurbabhūva] karuṇāvaruṇālaye'smin | śrīśambhurityabhidhayā sa mayi prasannaṃ [g: mayi suprasannaṃ] cetaścakāra sakalāgamacakravarttī || 37 || śrīsiddhinātheti- karuṇāvaruṇālaye karuṇayā yukte varuṇālaye grāmaviśeṣe narmadātaṭanikaṭavarttini śrīsiddhinātha iti kopi caturthe yuge kaliyuge prādurbabhūva [g: prakaṭo'bhūt] kimbhūtaḥ tasmin śrīsiddhināthe abhidhayā śrīśambhuriti saḥ mayi viṣaye ceto manaḥ prasannaṃ cakāra snehaṃ [kh: sasnehaṃ] kṛtavān | punaḥ kimbhūtaḥ śrīśambhuḥ sakalāgamacakravartti sakalāgamacakre varttata iti [sakaleṣvāgameṣu cakravarttī sarvatantrasvatantra iti] kimbhūte asmin śrīsiddhināthe karuṇāvaruṇālaye kṛpāsāgare ityarthaḥ iti tu asminnityasya [g: siddhasyāpi] padasya viśeṣaṇaṃ saṃpanīpadyate || 37 || idānīṃ [kh: tasya] kṛpābāhulyaṃ [g: kriyābāhulyaṃ] viracayannāha [kh: viśayadayannāha] tasyā'jñayā pariṇatānvayasiddhavidyā- bhedāspadaiḥ stutipadairvacasāṃ vilāsaiḥ | tasmādanena bhuvaneśvari vedagarbhe sadyaḥ prasīda vadane mama sannidhehi || 38 || tasyeti- he bhuvaneśvari! vedagarbhe! yataḥ mayi viśaye saḥ śrīśambhuḥ cetaḥ suprasannaṃ manaścakāra anenaiva hetunā sadyaḥ tatkālaṃ tvaṃ prasīda prasādaparā [kh: prasannā bhava] bhava | tasmātprasādānantaraṃ mama vadane vacasāṃ vāṇīnāṃ vilāsaiḥ sannidhehi sannidhānaṃ kuru | kimbhūtaiḥ vilāsaiḥ stutipadaiḥ stavanānurūpaiḥ punaḥ kimbhūtairvilāsaiḥ tasyājñayāpariṇatānvayasiddhavidyābhedāspadaiḥ [kh: tasya śrīśambhoḥ] ājñayā pariṇataḥ pariṇāmaṃ prāptaḥ yo'nvayaḥ āmnāyo gurukramaḥ tatra siddhavidyānāṃ bhedāspadāni bhedasthānāni taiḥ tathā || 38 || athedānīṃ bhagavatyāḥ prārthanāmāha- yeśāṃ paraṃ kuladaivatamambike tvaṃ teṣāṃ girā mama giro na bhavantu [g: bhavanti] miśrāḥ | taistu kṣaṇaṃ paricite [g: paricitirviṣaye] viṣaye'pi vāso mā bhūtkadācidapi [kh: kadāciditi] santatamarthaye tvām || 39 || yeṣāmiti- he sarveśvari! santataṃ nirantaraṃ tvāṃ ahaṃ arthaye prārthayāmi ittiti kiṃ he ambike! yeṣāṃ puruṣāṇāṃ paraṃ atyarthaṃ tvaṃ na kuladaivatamasi teṣāṃ puruṣāṇāṃ girā saha mama giro vāṇyaḥ miśrāḥ na bhavantu punaḥ taiḥ puruṣaiḥ saha viṣaye deśe paricite'pi paricayaṃ prāpte'pi abhyāsaṃ prāpte'pi pitṛpitāmahaprapitāmahādinivāsāvanaukṣaṇaṃ [kh: pitṛpitāmahādyāvāse'vanau] kṣaṇamātraṃ kadācidapi vāso mābhūt māstu || 39 || idānīṃ gurumabhyarthayannāha- [kh: guruvaraṃ prārthayannāha] śrīśambhunātha! karuṇākara! siddhinātha! śrīsiddhinātha! karuṇākara! śambhunātha! sarvāparādhamaline'pi mayi parannaṃ [g: maline mayi suprasannaṃ] cetaḥ kuruṣva śaraṇaṃ mama nānyadasti || 40 || śrīśambhunātheti- he śrīśambhunātha! he karuṇākara siddhinātha! he śrīsiddhinātha karuṇākara śambhunātha! sarvāparādhamaline'pi nikhilāparādhakaluṣīkṛte'pi mayi viṣaye ceto manaḥ prasannaṃ sadayaṃ kuruṣva yataḥ kāraṇāt mama kiñcidanyadapi śaraṇaṃ nāsti || 40 || p. 27) idānīṃ parameśvaryā dayāluttvamāha- itthaṃ pratikṣaṇamudaśruvilocanasya pṛthvīdharasya purataḥ sphuṭamāvirāsīt | dattvā varaṃ bhagavatī hṛdayaṃ praviṣṭā śāstraiḥ svayaṃ navanavaiśca mukhe'vatīrṇā || 41 || ithamiti- itthaṃ anena prakāreṇa gurusmaraṇāditaḥ [kh, g: gurusmaraṇādinā] pratikṣaṇaṃ kṣaṇaṃ kṣaṇaṃ prati udaśruvilocanasya atyarthaṃ niryadaśralocanasya [g: aśrupūrṇavilocanasya] pṛthvīdharasya purato'gre sphuṭaṃ prakaṭaṃ yathā bhavati tathā bhagavatī bhuvaneśvarī āvirāsīt prakaṭībabhūva | kimbhūtā varaṃ datvā hṛdayaṃ praviṣṭā punaḥ kimbhūtā ca punaḥ bhagavatī svayaṃ sayameva navanavairgadyapdyādimayaiḥ śāstraiḥ kṛtvā mukhe'vatīrṇā vistāraṃ prāptā || 41 || idānīṃ stotraviṣaye prasādamāha- vāksiddhimevamatulāmavalokya nāthaḥ śrīśambhurasya mahatīmapi [kh: mahatīmiha] tāṃ pratiṣṭhām | svasmin pade tribhuvanāgamavandyavidyā- siṃhāsanaikarucire suciraṃ cakāra || 42 || vāgiti- asmin loke nāthaḥ śrīśambhuḥ asya stotrasya vāksiddhiṃ atulāṃ bahulāṃ me vācaṃ avalokya asmin [kh: svasmin] sthāne ciraṃ yathā bhavati tathā tāṃ pāṭhamātrato [kh: g: paṭhanamātrato] hi sakalasiddhividhāyinīṃ mahīyasīṃ mahatīṃ pratiṣṭhāṃ cakāra | kimbhūte svasmin [kh: tasmin] pade tribhuvanāgamavandyavidyāsiṃhāsanaikarucire tribhuvane yāni āgamaśāstrāṇi tairvandyaṃ stutyaṃ vidyāsiṃhāsanaṃ yat tenaikaruciraṃ sundaraṃ tasmin tatheti || 42 || idānīṃ mantrajapasamaye vidhānamāha- bhūmau śayyā vacasi niyamaḥ kāminībhyo nirvṛttiḥ prātarjātīviṭapasamidhā [kh: viṭapi] dantajihvāviśuddhiḥ | p. 28) patrāvalyāṃ madhuramaśanaṃ brahmavṛkṣasya puṣpaiḥ pūjāhomau kusumavasanālepanānyujjvalāni || 43 || bhūmāviti- bhūmau śayyā bhūmiśayanaṃ vacasi niyamo vāksaṃyamaḥ kāminībhyo nivṛttiḥ strībhyo nivarttanaṃ tathā prātaḥ prabhāte jātaṃ viṭapasamidhā jātīvṛkṣaśākhayā dantajihvāviśuddhiḥ dantānāṃ jihvāyāśca viśodhanaṃ nirmalīkaraṇaṃ [g: nairmalyaṃ] patrāvalī prasiddhā tasyāṃ madhuramaśanaṃ udanādi [kh: pāyasādi] tathā brahmavṛkṣasya puṣpaiḥ palāśasya puṣpaiḥ kusumaiḥ pūjāhomau kāryau | tathā kusumavasanālepanāni ujjvalāni [kh, g: tathā kusumavasanāni ujjvalāni kusumāni puṣpāṇi śatapatrādīni vasanāni vastrāṇi śubhrāṇīti tathā lepanāni candanādibhavāni etānyujjvalāni iti] || 43 || idānīṃ gurusmaraṇato yadbhavati [kh: yadyadbhavati; g: stotrapaṭhanato yadbhavati] tadāha- itthaṃ māsatrayamavikalaṃ yo vratasthaḥ prabhāte madhyāhne vā'stamanasamaye [kh, g: vā'stamitasamaye] kīrtayedekacittaḥ | tasyollāsaiḥ sakalabhuvanāścaryabhūtaiḥ prabhūtaiḥ vidyāḥ sarvāḥ sapadi vadane śambhunāthaprasādāt || 44 || itthamiti- itthaṃ amunā prakāreṇa yaḥ pumān vratasthaḥ san māsatrayaṃ avikalaṃ nirantaraṃ prabhāte prātaḥ kāle athavā madhyāhne madhyaṃdine athavā astamanasamaye [kh: g: vā'stamitasamaye] sāyaṃ samaye ekacittaḥ ekamanābhūttvā śrīguruṃ kīrttayet [kh, g: śrīstotraṃ kīrtayet paṭhet] paṭhet cintayet tasya puruṣasya sapadi tatkālaṃ vadane mukhe sarvāḥ sakalāḥ vidyāḥ ullāsaiḥ gadyapadyādirūpaiḥ [kh: gadyapadyādimayaiḥ] sphuranti kasmāt śambhunāthaprasādāt kimbhūtairullāsaiḥ prabhūtaiḥ sadyaḥ sphuradrūpaiḥ punaḥ kimbhūtaiḥ sakalabhuvanāścaryabhūtaiḥ [kh: bhuvanāścaryakārakaiḥ] gurusmaraṇataḥ tribhuvanaviṣaye kiṃ na prāpyate apitu sakalameva prāpyata ityarthaḥ || 44 || idānīṃ yathārtha-prabhāvaṃ stotramahimānamāha- vratena hīno'pyanavāptamantraḥ śraddhāviśuddho'nuditaṃ paṭhedyaḥ [kh: japedyaḥ] | tasyāpi varṣādanavadyasadyaḥ- kavittvahṛdyāḥ prabhavanti vidyāḥ || 45 || p. 29) vrateneti- yaḥ pumān vratena hīno'pi anavāptamantraḥ aprāptamantraḥ śraddhāviśuddho bhūtvā śraddhayā nirmalīkṛtamānasaḥ san anudinaṃ nirantaraṃ idaṃ japet tasyāpi puruṣasya varṣāt saṃvatsarāt vidyāḥ prabhavanti sphuranti kimbūtāḥ anavadyasadyaḥkavitvahṛdyāḥ anavadyena nirdoṣeṇa sadyaḥ kavittvena tatkāloditakāvyena [kh: tatkālocitakāvyena] hṛdyāḥ manoharāḥ || 45 || idānīṃ asya stotrasyācintyamahimānamāha- kopyacintyaḥ prabhāvo'sya stotrasya pratyayāvahaḥ | śrīśambhorājñayā sarvāḥ siddhayo'smin pratiṣṭhitāḥ || 46 || kopīti- asya stotrasya kopyacintyaḥ prabhāvaḥ pratyayāvaho varttate prītijanako [kh, g: pratītijanako] bhavati yataḥ kāraṇāt śrīśambhorājñayā sarvāḥ aṇimādyāḥ siddhayo'smin stotre pratiṣṭhitāḥ āropitāḥ ata eva acintyamahimastotramityarthaḥ || 46 || padmanābhena kavinā vipulā vimalā kṛtā | pṛthvīdharakṛtestenavṛttiḥ [kh: tattu; g: śrīmat pṛthvīdharanutervṛttiḥ sadyuktidīpinī; kh: pṛthvīdharakṛtau tatra vṛttiḥ sadyuktidīpikā] sadyuktidīpikā || iti śrīpadmanābhakaviviracitaṃ bhuvaneśvarīstotrabhāṣyaṃ [kh: vivaraṇam; g: vyākyānam] sampūrṇam || likhitaṃ brāhmaṇajerāmena || kha pustakasya puṣpikā- || śubham || saṃvat 1950 pauṣamāsīyakṛṣṇapakṣīyanavamyāṃ śukre gaṃgāsahāyaśarmaṇo lipiḥ | śrīsavāyī śrīmādhavasiṃharājye jayapure pustakamidamāyodhyakasarayuprasādadvivedinaḥ śivaṃ || ga pustakasya puṣpikā- vikram saṃvat 1993 likhitaṃ kedāranāthena samāptamadya āśvina śuklapratipadi dehalyām || yanmātrā bindubindudvitayapadapadadvandvavarṇādihīnaṃ bhaktyā bhaktyā'nupūrvyaprabhavakṛtavaśādvyaktamavyaktamamba! mohādajñānato vā paṭhitamapaṭhitaṃ sāṃprataṃ stotrametat tat sarvaṃ sāṅgamāstāṃ tribhuvanavarade! devi vidye! prasīda | iti śrīpṛthvīdharācāryaviracitaṃ śrībhuvaneśvarīstotraṃ śrīsiddhasārasvatāparaparyāyaṃ jayajayaharikavimallabhaṭṭalikhitaṃ samāptaṃ || śubhaṃ bhavatutamām || śrīḥ atha bhuvaneśvarīpañcāṅgam tatrādau paṭalaḥ śrīgaṇeśāya namaḥ atha vakṣye jagaddhātrīmadhunā bhuvaneśvarīm | brahmādayopi yāṃ jñātvā lebhire śriyamuttamām [śriyamūrjitām] || 1 || nakuleśo'gninārūḍho vāmanetrārddhacandravān | bījamasyāḥ samākhyātaṃ samagrasiddhikāṅkṣibhiḥ || 2 || ṛṣiḥ śaktirbhavecchando gāyatrī samudīritam | devatā surasaṅghena sevitā bhuvaneśvarī || 3 || ṣaḍdīrghayuktabījena kuryādaṅgavikalpanam [kuryādaṅgāni ṣatkramāt] | sārasvatoktamārgeṇa [saṃhārasṛṣṭimārgeṇa] mātṛkānyastavigrahaḥ || 4 || mantranyāsaṃ tataḥ kuryāddevatābhāvasiddhaye | hṛllekhāṃ mūrddhni vadane gaganāṃ hṛdayāmbuje || 5 || raktāṃ karālikāṃ guhye mahocchuṣmāṃ padadvaye | ūrdhvaprāgdakṣiṇodīcyapaścimeṣu mukheṣu ca || 6 || madhyādihrasvabījadyā [sadyādi | sadya okāraḥ tadādayaḥ pañcahrasvā o e u i a ityādyā hṛllekhādyāḥ śaktayo nyastavyā iti] nyastavyā bhūtasaprabhāḥ | brahmāṇaṃ vinyasedbhāle gāyatryā saha saṃyutam || 7 || sāvitryā sahitaṃ viṣṇuṃ kapole dakṣaṇe nyaset | vāgīśvaryyā samāyuktaṃ vāmagaṇḍeśvaraṃ tathā [vāmagaṇḍe maheśvaram] || 8 || śriyā gaṇapatiṃ nyasya puṣṭyā gaṇapatiṃ tathā [śriyā dhanapatiṃ paścādvāmakarṇāgrike punaḥ | ratyā smaraṃ mukhe nyasyet puṣṭyā gaṇapatiṃ tathā (siṃ siṃ)] | savyakarṇopari siddhiṃ [nidhi] karṇagaṇḍāntarālayoḥ || 9 || p. 32) nyastavyaṃ [nyastavyau] vadane mūlaṃ punaścaitāṃstanau nyaset | kaṇṭhamūle stanadvandve vāmāṃse hṛdayāmbuje || 10 || savyāṃse pārśvayugale nābhideśe ca daiśikaḥ | bhālāṃsapārśvajaṭhare pārśvamapakare [pārśvāṃsāparake] hṛdi || 11 || brahmāṇyādyāstanau nyasyā vidhinā proktalakṣaṇāḥ | mūlena vyāpakaṃ dehe nyaseddevīṃ vicintayet || 12 || udyadinadyutimindukirīṭāṃ tuṅgakucāṃ nayanatrayayuktām | smeramukhīṃ varadāṅkuśaṇaśābhītikarāṃ prabhaje bhuvaneśīm [varadādisthitistu padārthādarśe yathā- vāmādhohaste varaṃ dakṣiṇordhve aṃkuśaṃ vāmordhve pāśaṃ dakṣādhobhayamiti sampradāyavidaḥ] || 13 || prabhajen [prajapen] mantravinmaṃtraṃ dvātriṃśallakṣamānataḥ | trisvāduyuktairjuhuyādaṣṭadravyairdaśāṃśataḥ [trisvādūktaiḥ prajuhuyādaṣṭadravyairdaśāṃśataḥ | trisvādu ghṛtamadhuśarkarāḥ aṣṭadravyāṇi- aśvatthodumbaraplakṣanyagrodhasamidhastitāḥ | siddhārthapāyasājyāni dravyāṇyaṣṭau vidurbudhā iti] || 14 || dadyādarghyaṃ dineśāya tatra saṃcintya pārvatīm | padmākāraṃ likhedyantraṃ tatkāle sādhakottamaḥ || 15 || padmamaṣṭadalaṃ bāhye padmaṃ ṣoḍaśabhirdalaiḥ | vilikhet karṇikāmadhye ṣaṭkoṇamatisundaram || 16 || bindutrikoṇaṃ rasakoṇasaṃyutaṃ vṛttāñcitaṃ nāgadalena maṇḍitam | kalāravṛttatrayabhūgṛhāṅkitaṃ śrīcakrameva navaśaktisamanvitañca || 17 || jayākhyā vijayā paścādajitāhvā'parājitā | nityā vilāsinī dogdhrī tvaghorā maṅgalā nava || 18 || bījādyamāsanaṃ dattvā mūrtiṃ tenaiva kalpayet | tasyāṃ sampujayeddevīmāvāhyāvaraṇaiḥ kramāt || 19 || madhyapradakṣiṇodīcyapaścimeṣu yathākramam [madhyaprāgyāmyasaumyeṣu paścimeṣu yathākramāt] | hṛllekhādyāḥ samabhyarcyāḥ pañcabhūtasamaprabhāḥ || 20 || varapāśāṅkuśābhītidhāriṇyo'mitabhūṣaṇāḥ | sthāneṣu pūrvamukteṣu pūjayedaṅgadevatāḥ || 21 || p. 33) ṣaṭkoṇeṣu yajenmantrī paścānmithunadevatāḥ | indrakoṇe lasaddaṇḍakuṇḍikākṣaguṇābhayām || 22 || gāyatrīṃ pūjayenmaṃtrī brahmāṇamapi tādṛśam | rakṣakoṇe cakraśaṅkhagadāpaṅkajadhāriṇīm || 23 || sāvitrīṃ pītavasanāṃ yajedviṣṇuṃ ca tādṛśam | vāyukoṇe paraśvakṣamālābhayavarānvitam || 24 || yajet sarasvatīṃ paścādrudraṃ [acchāṃ rudraṃ] tādṛśalakṣaṇam | vahnikoṇe yajedratnakumbharatnakaraṇḍakam || 25 || karābhyāṃ bibhrataṃ pītaṃ tundilaṃ dhananāyakam | āliṅgya savyahastena vāmenāmbujadhāriṇīm || 26 || dhanadāṅkasamārūḍhāṃ mahālakṣmīṃ prapūjayet | vāruṇyāṃ [vāruṇe] madanaṃ bāṇapāśāṅkuśaśarāsanam || 27 || dhārayantaṃ samāraktaṃ [japāraktaṃ] pūjayedratnabhūṣaṇam | savyena patimāśliṣya vāmenotpaladhāriṇīm | pāṇinā ramaṇāṅkasthāṃ ratiṃ samyak samarcayet || 28 || īśāne [aiśānye] pūjayet samyag vighnarājaṃ priyānvitam || 29 || sṛṇipāśadharaṃ kāntaṃ [kāntā] varāṅgasṛkkarāṅgulim [spṛk] | mādhvīpūrṇakapālañca [kapālāḍhyaṃ] varṇarājaṃ digambaram || 30 || puṣkalaṃ [puṣkare] vigaladratnasphuraccaṣakadhāriṇam | sindūrasadṛśākārāṃ saṃmudāṃ [uddāma] madavibhramām || 31 || dhṛtaraktotpalāmanyapāṇinā taddhvajaspṛśām | āśliṣṭakāntāmaruṇāṃ puṣṭimarcceddigambarām || 32 || karṇikāyāṃ nidhī pūjyau ṣatkoṇasyātha [ṣaṭkoṇebhaya] pārśvayoḥ | aṅgāni kesareṣvetāḥ paścāt patreṣu pūjayet || 33 || anaṅgakusumā paścādanaṅgakusumāruṇā [anaṅgakusumāturā] | anaṅgamadanā tadvadanaṅgamadanāturā || 34 || p. 34) bhuvanapālā gaganavegā caiva tataḥ param | śaśirekhā ca gaganarekhā cetyaṣṭaśaktayaḥ || 35 || pāśāṅkuśavarābhītidhāriṇyo'ruṇavigrahāḥ | tataḥ ṣoḍaśapatreṣu karālī vikarālyumā || 36 || sarasvatī śrīrdurgoṣā lakṣmīśrutyau smṛtirdhṛtiḥ | śraddhā medhā matiḥ kāntirāryā ṣoḍaśaśaktayaḥ || 37 || khaḍgakheṭakadhāriṇyaḥ śyāmāḥ pūjyāśca mātaraḥ | padmādbahiḥ samabhyarcyāḥ śaktayaḥ paricārakāḥ [parivārikāḥ] || 38 || prathamānaṅgarūpā syādanaṅgamadanā tathā | madanāturā tu bhavanavegā bhuvanamālikā [bhuvanapālikā] || 39 || syātpūrvamadanānaṅgavedanānaṅgamekhalā [syāt sarvaśiśirānaṅgamadanānaṅgamekhalā] | caṣakaṃ tālavṛntaṃ ca tāmbūlaṃ chatramujjvalam || 40 || cāmare cāṃśukaṃ puṣpaṃ bibhrāṇāṃ karapaṅkajaiḥ | sarvābharaṇasaṃyuktāṃ gurupaṅktitrayaṃ yajet || 41 || divyaughāṃścaiva siddhaughān mānavaughān yathākramāt | sarvābharaṇasandīptāṃllokapālān bahiryajet || 42 || indrāgniyamanair-ṛtyavaruṇā marutastathā | kubera īśapatayaḥ pūrvādīnāṃ diśāṃ kramāt || 43 || gajo meṣaśca mahiṣaḥ preto makara eva ca | mṛgo naro vṛṣaścaite pūjyāḥ pūrvāditaḥ kramāt || 44 || vajraḥ śaktistathā daṇḍaḥ khaḍgapāśau tathāṅkuśaḥ | gadā triśūla ityete pūrvādyāścāyudhāḥ smṛtāḥ || 45 || ūdhrvādhaḥ kramataḥ pūjyau brahmā viṣṇustathaiva ca | haṃsatārkṣyau padmacakre pūrvādīnāṃ samāgamaiḥ || 46 || pūjyate sakalairdaivaiḥ kiṃ punarmanujottamaiḥ | mantrī trimadhūpetairhutvā'śvatthasamidvaraiḥ [trimadhuropetaiḥ] || 47 || p. 35) brāhmaṇān vaśayecchīghraṃ pārthivān padmahomataḥ | palāśapuṣpaistatpatnīrmaṃtriṇaḥ kusumairapi [kumudairapi] || 48 || pañcaviṃśatisaṃjaptairjalaiḥ snāne [nityaṃ] dine dine | ātmānamabhiṣiñcedyaḥ sarvasaubhāgyavān bhavet || 49 || pañcaviṃśatisaṃjaptaṃ jalaṃ prātaḥ pibennaraḥ | avāpya [avaśyaṃ] mahatīṃ prajñāṃ kavīnāmagraṇīrbhavet || 50 || karpūrāgarusaṃyuktaṃ kuṃkumaṃ sādhu sādhitam | gṛhītvā tilakaṃ kuryādrājyavaśyamanuttamam [rāja] || 51 || śālipiṣṭamayīṃ kṛtvā puttalīṃ madhurānvitāṃ | japtvā [japtāṃ] pratiṣṭhitaprāṇāṃ bhakṣayedravivāsare || 52 || vaśaṃ nayati rājānaṃ nārīṃ vā narameva ca | kaṇṭhamātrodake sthitvā vīkṣyeta khagataṃ [vīkṣya toyagataṃ] ravim || 53 || triḥsahasraṃ japenmaṃtraṃ iṣṭakanyāṃ labheta saḥ | annaṃ tu maṃtritaṃ mantrī bhuñjīta śrīprasiddhaye || 54 || likhitvā [likhitāṃ] bhasmanā'māyāṃ susādhyāṃ phalakādiṣu | tatkālaṃ [tatkāle] ca likhedyaṃtraṃ [darśayedyantraṃ] sukhaṃ sūyati [sūyeta] garbhiṇī || 55 || śaktyantaḥsthitasādhyakarma bhuvane [bhavane (siṃ siṃ)] vahnervṛtaṃ vahnibhirbāhye [śaktibhiḥ (siṃ siṃ)] koṇagateyutaṃ [koṇagateyutamiti koṇagatena īkāreṇa yutamityarthaḥ sabinduneti sampradāyaḥ asyārthaḥ##- bhuvaneśvarībījaṃ vilikhya tasya rephasthāne sādhyanāma īkārasthāne sādhakanāma tayormadhye karmaṃ ca vilikhya tadbhuvaneśvarībījairāveṣṭya trikoṇasya koṇatrayābhyantare sabindukamīkāraṃ vilikhya trikoṇāgreṣu bhuvaneśvarībījaṃ pratikoṇaṃ vilikhya teṣāṃ trayāṇāmekaikabījasya repheṇa tattadbījaṃ pradakṣiṇīkṛtyā'nyonyasyekārāgraṃ parasparaṃ badhnīyāt | tataḥ koṇatrayapārśvayoḥ harihara iti varṇacatuṣṭayaṃ vilikhya bahirvṛttatrayaṃ kṛtvā tanmadhyagatavīthīdvaye prathamavīthyāṃ svāgrādiprādakṣiṇena hari ī hara ī iti varṇaiḥ punaḥ punarlikhitairāveṣṭya dvitīyavīthyāṃ akārādikṣakārāntaiḥ sabindukairmātṛkākṣaraiḥ svāgrādiprādakṣiṇyena veṣṭayitvā sarvabāhye caturasraṃ kuryādetadyantramuktaphaladaṃ bhavati tathā ca- atrāpi sampade devīṃ yathāvidhi samāhitaḥ | hṛllekhādyāḥ samabhyarcya pūrvavat sādhakaḥ svayam || aṅgāni pūjayet paścād gāyatryādyāḥ prapūjayet | prāgagrabīje gāyatrīṃ sāvitrīṃ dakṣiṇāsrage | sarasvatīṃ mārutasthe brahmāṇaṃ bahnige tathā || vāruṇe viṣṇumīśaṃ ca yajedīśe tato bahiḥ | brahmāṇyādyā lokapālāstadubāhye kuliśādayaḥ || evaṃ triguṇitaiḥ devīṃ pūjayet sādhakotāmaḥ || (siṃ siṃ patra 414)] hariharaivarṇaiḥ kapolārpitaiḥ | paścāt taiḥ punarīyutairlipibhirapyāvītamiṣṭākṣaraṃ [miṣṭārthadaṃ (siṃ siṃ)] yaṃtraṃ bhūpuramadhyagaṃ triguṇitaṃ saubhāgyasampatpradam || 56 || p. 36) bījāntaḥsthitasādhyanāma śaraśo māyāramāmanmathai- rvītaṃ vahnipuradvaye rasapuṭeṣvāṣāḍhabījatrayam [ālikhya bījatrayam] | svātmā [sātmā] nātmakamīṣase [mīśikhaṃ] hariharairābaddhagaṇḍaṃ bahiḥ ṣaḍbījairanubaddhasandhilipibhirvītaṃ gṛhābhyāṃ tu vaḥ [bhuvaḥ] || 57 || cintāmaṇinṛsiṃhābhyāṃ lasatkoṇamidaṃ likhet | yantraṃ ṣaḍguṇitaṃ divyaṃ vahatāṃ sarvasiddhidaṃ [bahiḥ ṣoḍaśaśūlāṅkamatīva ca manoramam | etat ṣaḍguṇitaṃ yantraṃ sarvasiddhikaraṃ param || 1 || atra devīṃ yajenmaṃtrī yadyasyopariśobhanam | padmaṃ dvādaśapatraṃ ca ṣaḍviṃśatkesarānvitam || 2 || bahiśca rāśyādikena yuktaṃ kuryānmanoharam | navaśaktiyutaṃ pīṭhaṃ saṃpūjyāvāhya devatām || 3 || saṃpūjayet candanādairupacāraiśca pūrvavat | proktavacca ṣaḍaṅgāni mithunāni ca saṃyajet || 4 || bahirdvādaśaśaktīśca raktādyāḥ saṃyajet kramāt | raktā cānaṅgakusumā nityā ca kusumāturā || 5 || anaṅgamadanā tadvad bhavecca madanāturā | gaurī ca gaganā tadvad rekhāntaṃ gaganaṃ padam || 6 || anena vidhinā maṃtrī yo'rcayedbhuvaneśvarīm | sa lakṣmīnilayo bhūyāt tridaśaiścābhivanditaḥ || 7 || dehānte śivasāyujyaṃ sa prāpnoti suniścitam | iti siṃhasiddhāntasindhau viśeṣaḥ ||] || 58 || [asyārthaḥ- tatra sveṣṭamānabhrameṇa vṛttaṃ kṛtvā tatra prāk pratyagbrahmasūtramāsphālya tadagrayoḥ sandhimavaṣṭabhya vṛttārdhaparimāṇena sūtreṇa vṛttasaṃdaṣṭaṃ matsyadvayaṃ matsyadvayaṃ dakṣinottarayoḥ kuryāt | evaṃkṛte matsyacatuṣkaṃ saṃpannaṃ bhavati tataḥ pūrvamatsyadvaye ca dakṣiṇottaraṃ tiryaksūtradvayamāsphālya brahmasūtrasya prāgagre vidhāya paścimamatsyadvayayostiryaksūtradvayamāsphālya punarbrahmasūtrasya paścimāgre nidhāya pūrvadiṅmatsyodarayoḥ sūtradvayamāsphālayet | evaṃ kṛte vahnimaṇḍaladvayaṃ jāyate tato vṛttaṃ prācīsūtraṃ ca mārjayedityevaṃ ṣaṭkoṇaṃ kṛtvā tanmadhye śaktibījamālikhya tasya rephabhāge sādhyanāmālikhya tasyekārasvarabhāge sādhakanāmālikhya rephekārayorantarālaṃ sādhakāṃśe karma likhedityevaṃ svābhimataṃ vilikhya madhyasthabījoparito veṣṭanaprakāreṇa pañcadhāśaktibījaṃ vilikhya tadbahiḥ pañcadhā śrībījaṃ punastadbahiḥ pañcadhā kāmabījaṃ vilikhya ṣaṭkoṇasyodhrvagatakoṇatraye uttaramadhyadakṣiṇakrameṇa śaktiśrīkāmabījāni pratitrikoṇamekaikaṃ bījaṃ sādhakanāmayutaṃ vilikhyādhogatatrikoṇatraye tānyeva bījāni visargayuktāni sasādhyanāmāni dakṣiṇamadhyottarakrameṇa vilikhya ṣaṭsvapi trikoṇodareṣu sabinduṃ caturthasvaramīkāramālikhya ṣaṭkoṇasya pratikoṇapārśvayoḥ harihara iti dvādaśadhā vilikhya ṣaṭsu trikoṇāgreṣu pratitrikoṇāgramekamekaṃ śaktibījaṃ vilikhya pūrvavadekaikāntaritaṃ badhnīyāt uktaṃ cācāryacaraṇaiḥ ekaikāntaritāstāstu sambaddhyuritaretaramiti tato bahirvṛttatrayaṃ kṛtvā vīthīdvayaṃ niṣpādya tatrābhyantaravīthyāṃ svāgrādi prādakṣiṇyena sabindūnakārādikṣakārāntān mātṛkāvarṇān vilikhya bahirvīthyāṃ tāneva kṣakārādyakārāntakrameṇa prādakṣiṇyena vilikhet uktaṃ ca ācāryacaraṇaiḥ- bāhye rekhāmantarāḥ syurvarṇāḥ kramagatāḥ śubhāḥ | tadbahiḥ pratilomāśca te syurlekhakapāṭavāt || iti tato bahiraṣṭakoṇaṃ vidhāya tasya diggatakrameṇa catuṣke vakṣyamāṇaṃ nṛsiṃhabījaṃ vilikhya vidiggate koṇacatuṣke vakṣyamāṇaṃ cintāmaṇibījaṃ vilikhyāṣṭakoṇastharekhāṣṭakaprāntaṣoḍaśake ṣoḍaśatriśūlāni kuryāt uktañcācāryacaraṇaiḥ- bahiḥ ṣoḍaśaśūlāṅkaṃ śobhanaṃ vyaktavarṇavat iti etat ṣaḍguṇitaṃ yantramuktaphaladaṃ bhavati || (siṃ siṃ patra 415)] p. 37) bījaṃ vyāhṛtibhiryutaṃ [vṛtaṃ] gṛhayugadvandve vasoḥ koṇagaṃ daurgaṃ bījamanantare lipiyutairābaddhagaṇḍaṃ likhet | gāyatryā raviśaktibaddhavivaraṃ triṣṭubyutaṃ tat tato bījaṃ mātṛkayā dharāpurayuge satsiṃhacintāmaṇiḥ || 59 || yaṃtraṃ dineśaguṇitaṃ proktai rakṣāprasiddhidam | sarvasaubhāgyajananaṃ sarvaśatrunivāraṇam [asyārthaḥ- tatra prāgvat ṣaṭkoṇamālikhya tasya sandhiṣaṭke trikoṇaṣaṭkaṃ yathā vyaktaṃ bhavati tathā gurūktayuktyā ṣaṭkoṇāntaraṃ vilikhya tanmadhye prāgvat sādhyasādhakakarmayuktaṃ śaktibījamālikhya tatpratilomena vyāhṛtibhirveṣṭayet taduktamācāryaiḥ- śaktiṃ praveṣṭayecca pratilomavyāhṛtibhirantasthāmiti tato dvādaśatrikoṇodareṣu duṃ iti durgābījaṃ volikhya teṣveva sānusvāraṃ caturthasvaraṃ likhet taduktamācāryacaraṇaiḥ- ravikoṇeṣu durantāṃ māyāṃ likhedadyātra bindumatīmiti tato dvādaśatrikoṇapārśvadvaye pratipārśvamekamiti krameṇa vaidikagāyatryāścaturviṃśativarṇān sabindūn prādakṣiṇyena pratilomagatān vilikhet uktañcācāryacaraṇaiḥ- gāyatrīṃ pratilomataḥ pravilikhedagneḥ kapolamiti tataḥ pūrvavaddvādaśa trikoṇāgreṣu śaktibījāni vilikhya tāni parasparaṃ pūrvavadekāntaritaṃ badhnīyāt tadbahirvṛttadvayaṃ vidhāya tayorantarālagatavīthyām- jātavedase sunavāma somamarātīyato ni dahāti vedaḥ | sa naḥ parṣadati durgāṇi viśvā nāveva sindhuṃ duritātyagniḥ | ṛgvedaḥ 1|7|7|1 iti triṣṭubhmaṃtrasya sabindubhirvarṇaiḥ pratilomena veṣṭayet uktañcācāryacaraṇaiḥ- bahiśca racayedbhūyastathā triṣṭubhamiti tatra śrīpadmapādācāryavyākhyā- tathā triṣṭubhamiti pratilomenetyarthaḥ | tataḥ prāgvadanulomamātṛkayā vilomamātṛkayā ca saṃveṣṭya tadbahiraṣṭakoṇaṃ kṛtvā prāgvattattatkoṇeṣu nṛsiṃhabījaṃ cintāmaṇibījaṃ ca vilikhya tathaiva ṣoḍaśaśūlayuktaṃ kuryādityetadyantramuktaphaladaṃ bhavati | (siṃ siṃ pṛ 416)] ||60 || p. 38) likhet sarojaṃ rasapatrayuktaṃ madhye daleṣvapyabhilikhya māyām | svarāvṛtaṃ yaṃtramidaṃ vadhūnāṃ putrapradaṃ bhūmigṛhāntarastham [asyārthaḥ- bhūrjādau ṣaḍdalakamalaṃ vidhāya tanmadhye sasādhyaṃ śaktibījamālikhya ṣaṭsu daleṣvapi śaktibījamevālikhya tadbahirvṛttadvayaṃ vidhāya tayorantarāle sabindubhiḥ ṣoḍaśasvarairāveṣṭya tadbahiścaturasraṃ kuryāt | etadyaṃtramuktaphalam | (siṃ siṃ pṛ 416)] || 61 || ṣaṭkoṇamadhye pravilikhya śaktiṃ koṇeṣu nāmaiva vilikhya bhūyaḥ | sa sādhyagarbhaṃ vasudhāpurasthaṃ yaṃtraṃ bhavedvaśyakaraṃ narāṇām [asyārthaḥ prāgvat ṣaṭkoṇaṃ vidhāya tanmadhye tatkoṇeṣu ca sasādhyaṃ śaktibījamālikhya tadbahiścaturasraṃ kuryāt etadyaṃtramuktaphaladam | (siṃ siṃ pṛ 416)] || 62 || vāgbhavaṃ śambhuvanitāramābījatrayātmakam | maṃtraṃ samuddharenmaṃtrī trivargaphalasādhanam [vāgbhavaṃ eṃ śambhuvanitā hrīṃ ramābījaṃ śrīṃ iti] || 63 || ṣaḍdīrghabhāgbījena vāgbhavādyena kalpayet | ṣaḍaṅgāni manorasya jātiyuktāni maṃtravit || 64 || kuryāt pūrvoditān nyāsān cintayedapi sādhakaḥ | sindūrāruṇavigrahāṃ trinayanāṃ māṇikyamaulisphurat- tārānāyakaśekharāṃ smitamukhīmāpīnavakṣoruhām | pāṇibhyāṃ maṇipūrṇaratnacaṣakaṃ raktotpalaṃ bibhratīṃ saumyāṃ raktaghaṭasthasavyacaraṇāṃ dhyāyet parāmambikām || 65 || p. 39) ravilakṣaṃ japenmaṃtraṃ pāyasairmadhurāplutaiḥ | daśāṃśaṃ juhuyānmaṃtrī pīṭhe prāgīrite yajet || 66 || devīṃ prāguktamārgeṇa gandhādyairatiśobhanaiḥ | hutvā palāśakusumaiḥ vākśriyaṃ mahatīṃ vrajet || 67 || brāhmīghṛtaṃ pibejjaptaṃ kavittvaṃ vatsarādbhavet | siddhārthaṃ lavaṇopetaṃ hutvā maṃtrī vaśaṃ nayet || 68 || naraṃ nārīṃ narapatiṃ nātra kāryā vicāraṇā | caturaṅgulajaiḥ puṣpaiścandanādbhasmasūkṣitaiḥ [candanāmbhaḥ samukṣitaiḥ] || 69 || hutvā vaśīkarotyāśu trailokyamapi sādhakaḥ | juhuyādaruṇāmbhojairayutaṃ madhurāplutaiḥ || 70 || rājā śriyamavāpnoti śālijaistandulaistathā [rājyaśriyamavāpnoti satilaistaṇḍulaistathā] | prāguktānyapi karmāṇi maṃtreṇānena sādhayet || 71 || vāgbījapuṭitā māyā vidyeyaṃ tryakṣarī matā | madhyena dīrghayuktena vākpuṭitena [vākpuṭena prakalpayet] kalpayet || 72 || aṅgāni jātiyuktāni krameṇa maṃtravittamaḥ | yathā purā samuddiṣṭaṃ nyāsaṃ kurvīta mantravit || 73 || śyāmāṅgīṃ śaśiśekharāṃ nijakarairdānaṃ ca raktotpalaṃ raktāḍhyaṃ caṣakaṃ varaṃ [paraṃ] bhayaharaṃ saṃbibhratīṃ śāśvatīm | muktāhāralasatpayodharanatāṃ netratrayollāsinīṃ vande'haṃ surapūjitāṃ haravadhūṃ raktāravindasthitām || 74 || tatvalakṣaṃ japenmaṃtraṃ juhuyāttaddaśāṃśataḥ | palāśapuṣpaistadvaktraiḥ [svādvaktaiḥ] puṣpairvā rājavṛkṣakaiḥ || 75 || hṛllekhāvihite pīṭhe pūjayet parameśvarīṃ | madhyādi pūjayenmantrī hṛllekhādyāḥ puroditāḥ || 76 || mithunāni yajenmantrī ṣaṭkoṇeṣu yathā purā | aṃgapūjā kesareṣu pūjyāḥ patreṣu mātaraḥ || 77 || p. 40) bhairavāṅkasamārūḍhāḥ smeravaktrā madālasāḥ | asitāṅgo ruruścaṇḍaḥkrodhaśconmattasaṃjñakaḥ || 78 || kapālibhiṣaṇau paścāt saṃhārāścāṣṭabhairavāḥ | śūlaṃ kapālaṃ bhītiṃ [pretaṃ] ca bibhrāṇāḥ kṣudradundubhim || 79 || gajatvagambarā bhīmāḥ kuṭilālakaśobhitāḥ [śobhinaḥ] | dīrghādyā mātaraḥ proktā hrasvādyā bhairavāḥ smṛtāḥ || 80 || pūjyāḥ ṣoḍaśapatreṣu karālyādyāḥ puroditāḥ | tadbāhye'naṅgarūpādyā lokeśāstrāṇi tadbahiḥ || 81 || evamārādhayeddevīṃ śāstroktenaiva vartmanā | vaśaṃ nayati rājānaṃ vanitāśca madālasāḥ || 82 || annamājyena juhuyāllabhate vasu vāñchitam | sugandhaiḥ kusumairhutvā śriyamāpnoti vāñchitām || 83 || mantreṇānena saṃjaptamaśnīyādannamanvaham | bhavedarogī [bhavedarogo] niyataṃ dīrghamāyuravāpnuyāt || 84 || ananto bindusaṃyukto māyā brahmāgnitāravān | pāśāditryakṣaro mantraḥ sarvavaśyaphalapradaḥ [spaṣṭārthaḥ- ananta ākāraḥ bindusaṃyuktastena āṃ māyā bhuvaneśī brahmā kakāraḥ agni rephaḥ tāraḥ praṇavastābhyāṃ yuktastena kroṃ | atra prathamabījasya pāśa iti saṃjñā antyasyāṅkuśa iti saṃjñā] || 85 || ṛṣyādyāḥ pūrvamuktāḥ syurbījenāṅgakriyā matā || 86 || varāṅkuśau pāśamabhītimudrāṃ karairvahantīṃ kamalāsanasthām | bālārkakoṭipratimāṃ trinetrāṃ bhaje'hamādyāṃ bhuvaneśvarīṃ tām || 87 || haviṣyabhug japenmaṃtraṃ tattvalakṣaṃ [caturviṃśatilakṣamityarthaḥ] jitendriyaḥ | tatsahasraṃ prajuhuyājjapānte mantravittamaḥ || 88 || dadhikṣaudraghṛtāktābhiḥ [madhu kṣaudramityamaraḥ] samidbhiḥ kṣīrabhūruhām | tatsaṃkhyeyatilaiḥ śuddhaiḥ payoktairjuhuyāttataḥ || 89 || hṛllekhāvihite pīṭhe navaśaktisamanvite | arcayet parameśāni vakṣyamāṇakrameṇa tām || 90 || p. 41) hṛllekhādyā yajedādau karṇikāyāṃ yathāvidhi | aṅgāni keśareṣu syuḥ patrasthā mātaraḥ kramāt || 91 || indrādayaḥ punaḥ pūjyāsteṣāmastrāṇi tadbahiḥ | evaṃ sampūjayeddevīṃ sākṣādvaiśravaṇo bhavet || 92 || rajyate sakalairlokaistejasā bhāskaropamaḥ | anenādhiṣṭhitaṃ gehaṃ niśi dīpaśikhākulam || 93 || dṛśyate prāṇibhiḥ sarvairmantrasyāsya prabhāvataḥ | sarṣapairlājasaṃmiśrai rājyārthe juhuyānniśi || 94 || rājānaṃ vaśayet sadyastatpatnīmapi sādhakaḥ | annavānannahomena śrīmān padmahutādbhavet || 95 || rājavṛkṣasamudbhūtaiḥ puṣpairhutvā kavirbhavet | arogo tilahomena ghṛtenāyuravāpnuyāt || 96 || prākproktānyapi karmāṇi sādhayet sādhakottamaḥ | ālikhyāṣṭadigargalānyudaragaṃ pāśādikaṃ tryakṣaraṃ koṣṭheṣvaṅgamanūdareṣu [manūn pareṣu] vilikhedaṣṭārṇamantradvayam | acpūrvāparaṣaṭkayuglayavarān vyomāsanāmargale##- ṣvālikhyendrajalādhipādiguṇaśaḥ paṃktidvayaṃ tatparam [atra viṣamapadavyākhyā acpūrveti- acāṃ svarāṇāṃ napuṃsakavyatiriktānām | pūrvaṣaṭkaṃ a ā i ī u ū | aparaṣaṭkaṃ e ai o au aṃ aḥ | etadyuktān layavarān | vyomāsanān vyoma hakārastatrāsanā sthitiryeṣāṃ tādṛśām | indrajalādhipādi pūrvapaścimādi | guṇaśaḥ akṣaratritayakrameṇa | aṣṭayugārṇaṃ ṣoḍaśārṇam | ātmasahitāṃ yugmasvarāntargatāṃ māyāmiti | ātmā haṃsaḥ māyāśabdenātra caturthasvaro jñeyaḥ | tathā ca nighaṇṭumātṛkāyāṃ- īstrimūrtirvāmanetraṃ śekharaḥ kauṭilastathā | vāgmī śuddhaśca jihvākhyo māyāviṣṇuḥ prakāśitaḥ || ityukteḥ | ātmasahitayugmasvarāntargatamāyālekhanakramastu dakṣiṇāmurtisaṃhitāyām##- haṃsaḥ padaṃ vāmanetraṃ bindvinduparibhūṣitaṃ | punarhaṃsaḥ padaṃ caitat pañcārṇammanumālikhet || svaradvandvodaragataṃ saptārṇaṃ cāṣṭadhā bhavet | iti || tena aṃ haṃsaḥ īṃ haṃsaḥ āṃ ityādikrameṇa kesareṣu sapta sapta varṇā lekhyāḥ | prapañcasārepyetad yantranirmāṇamuktaṃ yathā- aṣṭāśāntargatāvirhalayavarayutācpūrvapāścātyaṣaṭkaṃ koṇodyatsvāṅgasāṣṭākṣarayugayugalāṣṭākṣarākhyaṃ bahiśca | māyopetāt sayugmasvaramilitalasatkesaraṃ sāṣṭapatraṃ padmaṃ tanmadhyapaṅktitritayaparilasatpāśaśaktyaṅkuśārṇam || 1 || pāśāṅkuśāvṛtamanupratilomagaiśca varṇaiḥ sarojapuṭitena ghaṭena cāpi | āvītamiṣṭaphalabhadraghaṭaṃ tadetadyantrottamantviti ghaṭārgalanāmadheym ||2|| prākpratyagargale halamatha punarāgneyamārute ca hayam | dakṣottare havārṇaṃ nair-ṛtaśaive dvipaṅktiśo vilikhet || 3 || vilikhecca karṇikāyāṃ pāśāṅkuśasādhyasaṃyutāṃ śaktim | abhyantarasthakoṣṭhesvaṅgānyavaśeṣiteṣu cāṣṭārṇe || 4 || koṣṭheṣu ṣoḍaśasvatha ṣoḍaṣavarṇaṃ manuṃ tathā mantrī | padmasya kesareṣu ca yugasvarātmānivitāṃ tathā māyām || 5 || ekaikeṣu daleṣu triśastriśaḥ karṇikāgatān maṃtrān | pāśāṅkuśabījābhyāṃ praveṣṭayedbāhyataśca nalinasya || 6 || anulomavilomagataiḥ praveṣṭayedakṣaraiśca tadbāhye | tadanu ghaṭena sarojasthitena tadvaktrake'bujaṃ vilikhet || 7 || sārasaṃgrahe- ghaṭārgalābhidhaṃ yaṃtraṃ sarvasampatkaraṃ param |] || 97 || kośeṣvaṣṭayugārṇamātmasadṛśāṃ [sahitāṃ] yugmasvarāntargatāṃ māyāṃ kesaragāṃ daleṣu vilikhen mūlaṃ tripaṅktiḥ kramāt | triḥpāśāṅkuśaveṣṭitaṃ lipibhirāvītaṃ kramādvyutkramāt padmasthena ghaṭena paṅkajamukhenāveṣṭitaṃ tadbahiḥ || 98 || ghaṭārgalamidaṃ yaṃtraṃ mantriṇāṃ prābhṛtaṃ matam | pāśaśrīśaktikandarpakāmaśaktyādiraṅkuśaḥ [śaktīndirāṅkuśāḥ] || 99 || p. 42) prathamo'ṣṭākṣaro mantrastataḥ kāmini rañjini | svāhāṃtoṣṭākṣaraḥ sadbhiraparaḥ kīrtito manuḥ || 100 || hrīṃ gauri rudradayite yogeśvari savarma phaṭ | dviṭhāntaḥ ṣoḍaśārṇo'yaṃ mantraḥ sadbhirudīritaḥ || 101 || likhitvā bhūrjapatrādau yantramadhye [mantrametat] yathāvidhi | dhāryedvāmabāhau vā kaṇṭhe vā nijamūrddhani || 102 || p. 43) vaśayet sakalān devān [martyān] viśeṣeṇa mahīpatīn | nīlapaṭṭe vilikhyaitadguṭikīkṛtya tatpunaḥ [sādhyapratikṛtau sikthanirmitāyāṃ hṛdi nyaset | pātre trimadhurāpūrṇe nikṣipyaināṃ vidhānataḥ || sampūjya gandhapuṣpādyairbaliṃ nikṣipya rātriṣu | mūlamaṃtraṃ japenmantrī nityamaṣṭasahasrakam || saptāhād vāñchitāṃ nārīmāharetsmaravihvalām | bhūrjapatre vilikhyaitad guṭikīkṛtya tatpunaḥ || iti śāradātilake viśeṣaḥ] || 103 || lākṣayā tāmrarajatakāñcanairveṣṭayet kramāt | tatkumbhe nyasya sampūjya yathāvad bhuvaneśvarīm || 104 || saṃspṛśya tajjapenmantraṃ yathāvidhi [divākara] sahasrakam | abhiṣicya priyaṃ sādhyaṃ badhnīyādghaṭamāśikham [yantra] || 105 || kāntiṃ puṣṭiṃ dhanā [dharā] rogyaśreyāṃsi [yaśāṃsi] labhate naraḥ | vākkāyamanasā kṛtya [bhittau vilikhya tadyantraṃ] pūjayennityamādarāt || 106 || bhūtapretapiśācāśca na vīkṣitumapi kṣamāḥ | tadvilikhya śirastrāṇe sādhayeddhāritaṃ bhaṭaḥ || 107 || yuddhe bahūn ripūn hatvā jayamāpnoti pārthivaḥ | vajrāṅkite vahnipuradvaye tāṃ pāśāṅkuśābhītisadasti [pāśāṅkuśābhyāmudarastha] sādhyām | madhye'ṣṭakoṇe purabāhupadme [madhye'thakoṇeṣvatha bāhyavṛtte] punaḥ punastāṃ vilikhet samantāt || 108 || bhūrje likhitametatsyādbhuktimuktiphalapradam [sarvavaśyakaraṃ nṛṇām (śā0 ti0)] | ārogyaiśvaryajananaṃ yuddheṣu vijayapradam || 109 || likhet saroje [bhūrje saroje ityapi kvacit pāṭhaḥ] sakale'marāḍhyo [svarakesarāḍhye (śā0 ti0)] vasvaśrapatre [vargāṣṭapatre (śā0 ti0)] vasudhāpurasthe | pāśāṅkuśābhyāṃ guṇaśaḥ prabodhaṃ [prabaddhāṃ (śā0 ti0)] māyāṃ likhenmadhyagatāṃ sasādhyām || 110 || sarveṣāṃ candradaṃ yantraṃ [sarvottamamidaṃ yaṃtraṃ] dhāritaṃ kurute'rpaṇaṃ [nṛṇāṃ] | ārogyaiśvaryasaubhāgyaṃ vijayādīnanāratam || 111 || iti || śrīrudrayāmale daśavidyārahasye śrībhuvaneśvarīpaṭalaṃ sampūrṇam || atha bhuvaneśvarīpūjāpaddhatiḥ śrīgaṇeśāya namaḥ atha pūjāvidhiṃ vakṣye sarvakāmārthasiddhaye | yāmajñāttvā na jānāti padamavyayamātmanaḥ || 1 || tatra śrīmān sādhako brāhme muhūrte śayanatalādutthāya karacaraṇau prakṣālya nijāsane samupaviśya nijaśirasi śvetavarṇādhomukhasahasradalakamalakarṇikāntargatacandramaṇḍala##- jñānānandamuditamānasaṃ trinayanaṃ caturbhujaṃ jñānamudrāpustakavarābhayakaraṃ vāmāṅge vāmahastadhṛtakamalayā raktavasanābharaṇayā svapriyayā dakṣabhujenāliṅgitaṃ sarvadevadevaṃ sarvatīrthatīrthaṃ sarvamaṅgalamāṅgalyaṃ paramaśivasvarūpaṃ dhyātvā taccaraṇayugalavigaladamṛtadhārayā svātmānaṃ plutaṃ vibhāvya mānasopacārairādhya maṃtraṃ japet oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ ha sa kha phreṃ ha sa kṣa ma la va ra yūṃ hsauṃḥ śauṃḥ śrīmadamukānandanāthaśrīpādukāṃ śrī##- daśadhā vimṛśya daṇḍavat praṇāmaṃ manasā kuryāt tadyathā- namāmi sadguruṃ śāṃtaṃ pratyakṣaṃ śivarūpiṇaṃ | śirasā yogapīṭhasthaṃ muktikāmārthasiddhaye || 1 || śrīguruṃ paramānandaṃ vandāmyānandavigraham | yasya sānnidhyamātreṇa cidānandāyate varam || 2 || akhaṇḍamaṇḍalākāraṃ vyāptaṃ yena carācaram | tatpadaṃ darśitaṃ yena tasmai śrīgurave namaḥ || 3 || ajñānatimirāndhasya jñānāñjanaśalākayā | cakṣurunmīlitaṃ yena tasmai śrīgurave namaḥ || 4 || gururbrahmā gururviṣṇurgururdevo maheśvaraḥ | gurureva jagat sarvaṃ tasmai śrīguruve namaḥ || 5 || p. 45) namaste nātha bhagavan śivāya gururūpiṇe | vidyāvatārasaṃsiddhai svīkṛtānekavigraha ! || 6 || navāya navarūpāya paramārthaikarūpiṇe | sarvājñānatamobhedabhānave cidghanāya te || 7 || svatantrāya dayākḷptavigrahāya parātmane | paratantrāya bhaktānāṃ bhavyānāṃ bhavyarūpiṇe || 8 || jñānināṃ jñānarūpāya prakāśāya prakāśinām | vivekināṃ vivekāya vimarśāya vimarśiṇām || 9 || purastāt pārśvayoḥ pṛṣṭhe namaskuryāmuparyadhaḥ | sadā maccittarūpeṇa [hyacintyarūpeṇa] vidhehi bhavadāsanam || 10 || iti śrīguruṃ praṇamya suprasannaṃ vibhāvya manasā tadājñāṃ gṛhītvā mūlādhāre liṅgaguhāmadhye yonisthāne svarṇavarṇe caturdalakamalāntargatatrikoṇāntargataśṛṅgāṭakapīṭhopari parāṃ śaktiṃ kuṇḍalinīṃ sarpākārāmūrdhvamukhīṃ sārddhatrivalayāṃ bisatantutanīyasīmudyaddinakarasahasrabhāsvarāṃ vidyutkoṭisannibhāṃ pañcāśadvarṇavigrahāmaṣṭātriṃśatkalārūpiṇīṃ tridhāmadhāmānaṃ sarvadevadevīṃ sakalamaṃtrāntassuptāṃ vibhāvya gurūpadiṣṭanijasahajanādena sacaitanyāṃ vidhāya humiti śabdadaṇḍena prabodhayitvā [yadyapi prabodhya ityeva śuddhastato'pi tantraśāstrācārād yathāsthitaṃ gṛhītaḥ] tatra caturdaleṣu vaṃ namaḥ śaṃ namaḥ ṣaṃ namaḥ saṃ namaḥ iti patreṣu prādakṣiṇyena prapūjya madhye mūlena ca sampūjya haṃsa iti maṃtreṇa sarvatrotthāpya kamalāt kamalaṃ nītvā svādhiṣṭhāne ṣaḍdale kamale liṅgamūle vidrumavarṇe tāmārohya tatra vaṃ namaḥ bhaṃ namaḥ maṃ namaḥ yaṃ namaḥ raṃ namaḥ laṃ namaḥ iti patreṣu madhye mūlena ca sampūjya tato haṃsa iti anena sarvatrotthāpya nābhau maṇipūrake nīlavarṇe daśadale kamale tāṃ nītvā tatra ḍaṃ namaḥ ḍhaṃ namaḥ ṇaṃ namaḥ taṃ namaḥ thaṃ namaḥ daṃ namaḥ dhaṃ namaḥ paṃ namaḥ phaṃ namaḥ iti patreṣu madhye mūlena ca sampūjya tato vakṣasyanāhate piṅgalavarṇe dvādaśadalakamale tāṃ nītvā tatra kaṃ namaḥ khaṃ namaḥ gaṃ namaḥ ghaṃ namaḥ ṅaṃ namaḥ caṃ namaḥ chaṃ namaḥ jaṃ namaḥ jhaṃ namaḥ ñaṃ namaḥ ṭaṃ namaḥ ṭhaṃ namaḥ iti patreṣu madhye mūlena ca sampūjya tato viśuddhau kaṇṭhe dhūmravarṇe ṣoḍaśadalakamale tāṃ nītvā tatra aṃ namaḥ āṃ namaḥ iṃ namaḥ īṃ namaḥ uṃ namaḥ ūṃ namaḥ ṛ namaḥ ṝ namaḥ ḷṃ namaḥ ḹṃ namaḥ eṃ namaḥ aiṃ namaḥ oṃ namaḥ auṃ namaḥ aḥ namaḥ aṃ namaḥ iti patreṣu madhye mūlena ca sampūjya tato bhrūmadhye ājñācakre vidyudvarṇe dvidalakamale tāṃ nītvā tatra haṃ namaḥ kṣaṃ namaḥ iti patrayormadhye mūlena ca sampūjya tato brahmaraṃdhragatasahasradalakamalakarṇikāmadhyagatatrikoṇāntargataparama##- paramāmṛtena tāṃ saṃtarpya tato nādaśravaṇatatparo muhūrtamekaṃ layaṃ vibhāvya avarohasamaye sarvatra sohamiti maṃtreṇa kamalāt kamale'vārohya manasājñācakrādikrameṇa teṣu teṣu kamaleṣu taistairakṣaraiḥ sampūjya tattadādhāratattadvaṇatattadadhidevatāstenāmṛtena santarpya tathaiva svasthāne mūlādhāre saṃsthāpya praṇamet- prakāśamānā prathame prayāṇe pratiprayāṇe'pyamṛtāyamānām | antaḥ padavyāmanusañcarantīmānandarūpāmabalāṃ prapadye || iti devīrūpaṃ dhyātvā vakṣyamāṇavidhānena prāṇāyāma##- punarapi ṛṣyādikaraṣaḍaṅganyāsān vidhāya japaṃ samarpya nijakṛtyaṃ samarpayet- ahaṃ devī na cānyo'smi brahmaivāhaṃ na śokabhāk | saccidānandarūpo'haṃ svātmānamiti cintayet || prātaḥ prabhṛti sāyāntaṃ sāyādi prātarantataḥ | yatkaromi jagadyone tadastu tava pūjanam || iti samarpya svakāryānuṣṭhānāya- trailokyacaitanyamaye pareśi bhuvaneśvari tvaccaraṇājñayaiva | prātaḥ samutthāya tava priyārthaṃ saṃsārayātrāmanurvatayiṣye || 1 || saṃsārayātrāmanuvarttamānaṃ tvadājñayā śrībhuvaneśvarīśi | sparddhātiraskāraka *? pramādabhayāni māṃ mābhibhavantu mātaḥ || 2 || jānāmi dharmaṃ na ca me pravṛttirjānāmyadharmaṃ na ca me nivṛttiḥ | tvayā hṛṣīkeśi hṛdisthayā'haṃ yathā niyuktosmi tathā'carāmi || 3 || iti devyājñāṃ prārthya ajapājapaṃ sahajasiddhaṃ tattaddevatābhyaḥ saṃkalpaṃ samarpayet | adya pūrvedyurahorātrācaritamucchvāsaniḥśvāsātmakaṃ ṣaṭśatādhikameka-viṃśatisahasrasaṃkhyākamajapājapaṃ p. 47) mūlādhārasvādhiṣṭhanamaṇipūrakānāhataviśuddhājñābrahmaraṃdhreṣu caturdalaṣaḍdaladaśadaladvādaśadalaṣoḍaśadaladvidalasahasradaleṣu svarṇavidrumanīlapiṅgaladhūmravidyutkarpūravarṇeṣu sthitābhyo gaṇapatibrahmaviṣṇurudrajīvātmaparamātmaśrīgurupādukābhyo yathābhāgaśaḥ samarpayāmi namaḥ | ṣaṭśataṃ gaṇanāthasya ṣaṭsahasraṃ pitāmahe | śaṭsahasraṃ gadāpāṇau ṣaṭsahasraṃ pinākine || 1 || sahasramātmane dadyāt sahasraṃ paramātmane | sahasraṃ gurave dadyād etat saṃkhyāsamarpaṇam || 2 || iti saṃkalpaṃ kṛtvā samarpayet yathā- oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ mūlādhāracakrasthāya mahāgaṇapataye ajapājapānāṃ ṣaṭśatāni samarpayāmi namaḥ | oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ svādhiṣṭhānacakrasthāya brahmaṇe ajapājapānāṃ ṣaṭsahasrāṇi samarpayāmi namaḥ | oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ maṇipūracakrasthāya viṣṇave ajapājapānāṃ ṣaṭsahasrāṇi samarpayāmi namaḥ | oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ anāhatacakrasthāya rudrāya ajapājapānāṃ ṣaṭsahasrāṇi samarpayāmi namaḥ | oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ viśuddhicakrasthāya jīvātmane ajapājapānāṃ sahasramekaṃ samarpayāmi namaḥ | oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ ājñācakrasthāya paramātmane ajapājapānāṃ sahasramekaṃ samarpayāmi namaḥ | oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ sahasradalakamalakarṇikāmadhye vartinyai śrīgurupādukāyai ajapājapānāṃ sahasramekaṃ samarpayāmi namaḥ | ityajapājapaṃ samarpya ajapāmantreṇa prāṇāyāmaṃ vidhāya saṃkalpaṃ kuryāt oṃ asya śrī##- śrīparamahaṃso devatā haṃ bījaṃ saḥ śaktiḥ sohaṃ kīlakaṃ oṃkāratatvaṃ namaḥ sthānaṃ haimo varṇa udāttasvaro mama mokṣārthe jape viniyogaḥ | iti kṛtāñjaliḥ smṛtvā nyāsaṃ kuryāt aiṃ hrīṃ śrīṃ haṃsātmane ṛṣaye namaḥ śirasi avyaktagāyatrīchandase namo mukhe śrīparamahaṃsadevatāyai namo hṛdi haṃ bījāya namo guhye saḥ śaktaye namaḥ pādayoḥ sohaṃ kīlakāya namo nābhau oṃ kāra tattvāya namo hṛdaye udāttasvarāya namaḥ kaṇṭhe nabhase sthānāya namo mūrddhni hemāya varṇāya hamaḥ sarvāṅge iti vinyasya karaṣaḍaṅganyāsau ca kuryāt oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ hsāṃ sūryātmane aṅguṣṭhābhyāṃ namaḥ oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ hsīṃ somātmane tarjanībhyāṃ svāhā oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ hsūṃ nirañjanātmane madhyamābhyāṃ namaḥ vaṣaṭ oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ hsaiṃ nirābhāsātmane anāmikābhyāṃ huṃ oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ hsauṃ tanusūkṣmāpracodayātmane kaniṣṭhikābhyāṃ vauṣaṭ oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ hsaṃḥ avyaktabodhātmane karatala karapṛṣṭhābhyāṃ phaṭ p. 48) oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ hsāṃ sūryātmane hṛdayāya namaḥ oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ hsīṃ somātmane śirase svāhā oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ hsūṃ nirañjanātmane śikhāyai vaṣat oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ hsaiṃ nirābhāsātmane kavacāya huṃ oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ hsauṃ tanusūkṣmāpracodayātmane netratrayāya vauṣaṭ oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ hsaṃḥ avyaktabodhātmane astrāya phaṭ iti karaṣaḍaṅganyāsau ca kṛtvā dhyānaṃ kuryāt- dyāṃ mūrdhānaṃ yasya viprā vadaṃti khaṃ vai nābhiṃ caṃndrasūryau ca netre | digbhiḥ śrotre yasya pādau kṣitiśca dhyātavyo'sau sarvabhūtāntarātmā || iti virāṭsvarūpaṃ dhyātvā prāṇavāyornirgamapraveśātmakaṃ hsaṃḥ padaṃ pañcaviṃśativāraṃ tadanusaṃdhāya japtvā samarpya gurūpadiṣṭamārgeṇa nādānusaṃdhānapūrvakaṃ nirastasamastopādhinā kenāpi cidvilāsena pravartamāno'smīti vibhāvya svakāryānuṣṭhānāya- samudramekhale devi parvatastanamaṇḍale | viṣṇupatni namastubhyaṃ pādasparśaṃ kṣamasva me || iti bhūmiṃ saṃprārthya śvāsānusāreṇa tatpadaṃ nidhāya bahirgatvā malamūtrotsargaṃ kṛtvā yathoktaprakāreṇa śaucaṃ vidhāya dantadhāvanaṃ ca kṛtvā klīṃ kāmadevāya sarvajanapriyāya nama iti nadyādau gatvā vaidikaṃ snānaṃ nirvartya tāntrikamārabhet || tatrādau mūlamātmatatvāya svāhā mūlaṃ vidyātattvāya svāhā mūlaṃ śivatattvāya svāhā iti ācamya oṃ adyetyādi amukamāse amukapakṣe'mukatithāvamukavāsare'mukanakṣatrayogakaraṇamuhūrteṣu amuka śarmā'haṃ śrīparadevatāprītaye tāntrikasnānavidhimahaṃ kariṣye iti saṃkalpaṃ kṛtvā jale trikoṇacakraṃ vilikhya sūryamaṇḍalāt - oṃ gaṅge ca yamune caiva godāvari sarasvati | narmade sindhu kāveri jale'smin sannidhiṃ kuru || ityanenā"akuśamudrayā tīrthamāvāhya puraḥ kalpitatīrthe saṃyojyācamya mūlenātmānaṃ saṃprokṣya mūlaṃ paṭhan hṛdayakamalamadhyād devīṃ tīrthamadhye samāvāhya dhyātvā tatra kumbhamudrayā devīṃ tribhirabhiṣiñcya svahṛdi saṃsthāpya saptachidrāṇi niruddhya tribhirnimajyonmajjet || iti snānam || p. 49) atha saṃdhyā || tīropari pūrvavadācamya svamūlaprāṇāyāma##- tīrthamāvāhya vāmahaste jalaṃ nidhāya dakṣahastenācchādya laṃ vaṃ raṃ yaṃ haṃ ityanena trirabhimantrya mūlamuccaraṃstattvamudrayā mūrddhni saptadhā mūlena cābhyukṣya śeṣajalaṃ dakṣahastena nidhāya tejorūpaṃ dhyātvā iḍayā'kṛṣya dehāntaḥpāpaṃ prakṣālya kṛṣṇavarṇaṃ tajjalaṃ pāparūpaṃ vicintya piṅgalayā virecya puraḥ kalpitavajraśilāyāṃ phaḍiti maṃtreṇa nikṣipet | tato'rghyapātramuddhṛtya oṃ hrāṃ hrīṃ haṃ saḥ śrī (kula) mārtaṇḍabhairavāya prakāśaśaktisahitāya idamarghyaṃ parikalpayāmi namaḥ ityanena kulasūryāya trirarghyaṃ datvā svahṛdayakamale devīṃ sūryamaṇḍale nītvā tatra vidhivaddhyātvā mūlagāyatrīṃ paṭhet dhanadāyai vidmahe ratipriyāyai dhīmahi hrīṃ tannaḥ svāhā pracodayāt iti trirjaptvā gāyatrīmūlaṃ ca japan sāṅgāyai saparivārāyai savāhanāyai śaktisahitāyai śrībhuvaneśvaryai idamarghyaṃ parikalpayāmi namaḥ svāhā ityanena mūladevyai arghyaṃ dattvā yathāśakti mūlaṃ ca japtvā tataḥ prāṇāyāma##- svasthāne samānayet || iti sandhyā || athatarpaṇaṃ || pūrvavadācamya prāṇāyāma-ṛṣyādikaraṣaḍaṅganyāsān vidhāya punastīrthamāvāhya mūlena jalaṃ saptadhā'mṛtamudrayā'mṛtīkṛtya tatrajale mūlayantraṃ saṃsthāpya likhitvā tatra devīṃ svahṛdayāt saparivārāmānīya ṣaḍaṅgamaṃtrayogena sakalīkṛtya kuṇḍalinyāḥ prayogeṇāmṛtenābhiṣiñcya vidhivadgandhādibhiḥ sampūjya guruṃ tarpayet aiśānyāṃ oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ śrīmachrī amukānaṃdanāthastṛpyatāmityanena triḥsantarpya āgneyyāṃ oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ paramagurustṛpyatāmiti trirnair##- hrīṃ śrīṃ parameṣṭhigurustṛpyatāmiti triḥparitaḥ oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ divyaughā guravastṛpyantāmiti triḥ oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ siddhaughā guravastṛpyantāmiti triḥ oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ mānavaughā guravastṛpyatāmiti triḥ santarpya punarapi pūrvoktaprakāreṇa mūladevīṃ tridhā saṃtarpya yaṃtro ktaparivārān krameṇa saṃtarpya prāṇāyama-ṛṣyādikaraṣaḍaṅganyāsān vidhāya mūladevīṃ visṛjya svahṛdi saṃsthāpya tīrthaṃ ca svasthāne sūryamaṇḍale visarjayet || iti tarpaṇam || atha gṛhāgamanam || yāgagehamāgatya jalādinā dvāradevatāḥ prokṣya gandhākṣatādibhiḥ pūjayet dakṣe oṃ dhaṃ dhātre namaḥ vāme oṃ viṃ vidhātre namaḥ dakṣe oṃ gaṃ gaṅgāyai namaḥ vāme oṃ yaṃ yamunāyai namaḥ ūrddhve oṃ glauṃ gaṇapataye namaḥ oṃ śrīṃ dvāraśriyai namaḥ p. 50) adhaḥ oṃ daṃ dehalyai namaḥ ūrddhve oṃ vaṃ vāstupuruṣāya namaḥ adhaḥ anantāya namaḥ iti dvāraṃ saṃpujya yāgagehāntare akṣatān vikīrya añjaliṃ kṛtvā- ārabdhaṃ yanmayā karma yatkariṣyāmi yatkṛtam | tatsarvaṃ kṛpayā devi nirvighnaṃ kuru me sadā || iti namaskṛtya vahacchvāsapādapuraḥsaraṃ vāmāṅgasaṃkocena gṛhamadhye ca veśayet vāstvadhipataye namaḥ īśāne dīpanāthāya namaḥ dvīpanātha guro svāmin deśikasyātmanāyaka | bhuvaneśvaryāśca pūjārthamanujñāṃ dātumarhasi || īśāne ghṛtadīpaṃ prajvālya nair-ṛte bhairavāya namaḥ atitīkṣṇa [tīkṣṇadaṃṣṭra mahākāya iti pāṭhāntaram] mahākāya kalpāntadahanopama | bhairavāya namastubhyaṃ anujñāṃ dātumarhasi || nai-ṛte tailadīpaṃ prajvālya iti saṃprārthya pūjāsthānaṃ dvidhā vibhāvya svāsanasthānāya namaḥ devyāsanasthānaṃ dvidhā vibhāvya devyāsanasthānāya namaḥ iti sthānaṃ saṃpujya | athāsana prakāraḥ oṃ kūrmāsanāya namaḥ huṃ ādhāraśaktaye namaḥ oṃ brahmāsanāya namaḥ oṃ kamalāsanāya namaḥ oṃ vimalāsanāya namaḥ oṃ anantāsanāya namaḥ oṃ brahmapadmāsanāya namaḥ oṃ garuḍāsanāya namaḥ oṃ yogāsanāya namaḥ oṃ śrīparaparātparasiṃhāsanāya namaḥ iti gandhākṣataiḥ saṃpūjya oṃ pṛthivīti mantrasya merupṛṣṭha ṛṣiḥ kūrmo devatā sutalaṃ chanda āsane viniyogaḥ iti saṃkalpya bhumau hastaṃ dattvā maṃtraṃ paṭhet- oṃ pṛthvi tvayā dhṛtā lokā devi tvaṃ viṣṇunā dhṛtā | tvaṃ ca dhāraya māṃ devi pavitraṃ kuru cāsanam || iti oṃ bhūmyai namaḥ ityanena kambalādyāsanamāstīrya tadupari ṣaṭkoṇeṣu bhūbījaṃ likhitvā madhye huṃkāraṃ vilikhya tatropaviśya tato brahmaraṃdhre saṃghaṭṭamudrayā guruṃ saṃprārthya guṃ gurubhyo namaḥ paṃ paramagurubhyo namaḥ paṃ parātparagurubhyo namaḥ paṃ parameṣṭhigurubhyo nama iti praṇamya dakṣe gaṃ gaṇapataye namaḥ vāme duṃ durgāyai namaḥ pṛṣṭhe bhairavāya namaḥ agre baṭukahanumate namaḥ hṛdi śrībhuvaneśvaryai nama iti praṇamya | p. 51) atha pūrvādi digbandhanam pūrve indrāya namaḥ āgneye agnaye namaḥ dakṣiṇe yamāya namaḥ nair-ṛtye rākṣasāya namaḥ paścime varuṇāya namaḥ vāyavye pavanāya namaḥ uttare kuberāya namaḥ īśāne īśvarāya namaḥ ūrdhvaṃ brahmaṇe namaḥ pātāle anantāya namaḥ tālatrayaṃ dattvā svātmānaṃ devatārūpaṃ bhāvayet sarvasādhanaṃ kuryāt | atha prayogaḥ asya (.............) śrībhuvaneśvarīprītyarthaṃ japārcanahomān kariṣye | svaguruṃ nattvā pārśvaghātakarāsphoṭairūrdhvavaktrastu māṃtrikaḥ sarvabhūtāni saṃtrāsya- apasarpantu te bhūtā ye bhūtā bhuvi saṃsthitāḥ | ye bhūtā vighnakartāraste naśyantu śivājñayā || apasarpantu te bhūtā piśācā sarvato diśam | eteṣāṃ [sarveṣāmiti sādhuḥ pāṭhaḥ] cāvirodhena brahmakarma samārabhe || svasya cinmayatābhāvena evaṃ bhūtanāśa iti tathā kṛtvā | atha bhūtaśuddhiḥ tadyathā pādādijānuparyantaṃ bhūmaṇḍalaṃ caturasraṃ pītavarṇaṃ jānvādinābhyantaṃ jalamaṇḍalaṃ arddhacandrākāraṃ śvetavarṇaṃ nābhyādihṛdayāntaṃ agnimaṇḍalaṃ trikoṇaṃ raktavarṇaṃ dhyātvā hṛdayādibhrūmadhyāntaṃ vāyumaṇḍalaṃ ṣaṭkoṇaṃ dhūmravarṇaṃ dhyātvā bhrūmadhyādi brahmaraṃdhrāntaṃ ākāśamaṇḍalaṃ vṛttaṃ kṛṣṇavarṇaṃ dhyātvā vāmakukṣau pāpapuruṣaṃ dhyāyet- brahmahatyā śiraḥskandhaṃ svarṇasteyabhujadvayam | surāpānahṛdā yuktaṃ gurutalpakaṭidvayam || tatsaṃyogapadadvaṃdvamaṅgapratyaṅgapātakam | upapātakaromāṇaṃ raktaśmaśruvilocanam || khaḍgacarmadharaṃ pāpamaṅguṣṭhaparimāṇakam | adhomukhaṃ kṛṣṇavarṇaṃ vāmakukṣau vicintayet || kaniṣṭhikā'nāmikā'ṅguṣṭhaiḥ yannāsāpuṭadhāraṇam | kumbhakaṃ recakaṃ caiva punaḥ kumbhakarecayet || ṣaṭkoṇaṃ vāyumaṇḍalāt yaṃ raṃ vaṃ laṃ haṃ āṃ hrīṃ kroṃ evaṃ bījena japodbhūtaṃ mahārūpaṃ vāyuṃ vibhāvya- p. 51) aṣṭau bījapramāṇena vāyubījadvayaṃ caret | evaṃ nu vibudhairjñātaṃ prāṇāyāmaḥ sa ucyate || vāmena pūrakaṃ kṛtvā kumbhaṃ dakṣiṇarecakam | punardakṣiṇarecakaṃ ca kumbhaṃ vāmena recayet || punarvāmena pūrakaṃ ca kumbhadakṣiṇarecakam | evaṃvidhi dṛḍhikṛtya śuddhiprāṇapratiṣṭhitam || iti vacanāt | sa cāha yaṃ bījena ṣoḍaśavāraṃ pūrakeṇa saṃśoṣya raṃ 64 catuḥṣaṣṭivāraṃ kumbhakena saṃdahya vaṃ 32 dvātriṃśadvāraṃ recakena bhasma niḥsārayet vaṃ 16 ṣoḍaśavāraṃ pūrakeṇa saṃsnāpya laṃ 64 catuḥṣaṣṭivāraṃ kumbhakena piṇḍīkaraṇaṃ haṃ 32 dvātriṃśadvāraṃ recakena prāṇasthāpanaṃ āṃ 16 ṣoḍaśavāraṃ pūrakeṇa dṛḍhikṛtya hrīṃ 64 catuṣaṣṭivāraṃ kumbhakena śuddhikaraṇaṃ kroṃbījena 32 dvātriṃśadvāraṃ recakeṇa pratiṣṭhāpya iti kramaḥ || evaṃ prāṇāyāmaḥ vaṃ saṃplāvya laṃ ghanīkṛtya haṃ iti dehāvayavān dhyātvā jīvaṃ pūrṇātmabhāvaṃ hrīṃ sohaṃ haṃsaḥ paramātmani svasthāne saṃsthāpya paramātmanaḥ sakāśāt prakṛtiḥ prakṛtermahattattvaṃ mahattattvadahaṅkārstasmādākāśaḥ ākāśādvāyurvāyoragniragnerāpaḥ adbhyaḥ pṛthvī iti krameṇa yathāsthāne bhūtāni saṃsthāpya sohamiti maṃtreṇa kuṇḍalinīmamṛtalolībhūtāṃ pañcabhūtāni jīvātmānañca brahmapathe svasvasthāne sthāpayet | iti bhūtaśuddhiḥ || atha prāṇapratiṣṭhāpanam || tato devīrūpamātmānaṃ vicintya hṛdi hastaṃ nidhāya prāṇapratiṣṭhāṃ kuryāt oṃ āṁ hrīṃ kroṃ yaṃ raṃ laṃ vaṃ śaṃ ṣaṃ saṃ haṃ saḥ mama prāṇā iha prāṇā iha || 12 || mama jīva iha sthita iha sthitaḥ || 12 || mama sarvendriyāṇi iha sthitāni iha sthitāni || 12 || mama vāṅmanastvakcakṣuḥśrotrajihvāghrāṇaprāṇā ihaivāgatya sukhaṃ ciraṃ tiṣṭhantu svāhā iti prāṇapratiṣṭhāṃ vidhāya svamulamantra##- oṃ asya śrībhuvaneśvarīmantrasya śrīśaktir-ṛṣirgāyatrī chandaḥ śrībhuvaneśvarī devatā hrīṃ bījaṃ śrīṃ śaktiḥ klīṃ kīlakaṃ mamābhiṣṭasiddhyarthe jape viniyogaḥ iti kṛtāñjaliḥ smṛtvā śakti##- namo hṛdi hrīṃ bījāya namo guhye śrīṃ śaktaye namaḥ pādayoḥ klīṃ kīlakāya namo nābhau jape viniyogaḥ | sarvāṅge mūlena navadhāvyāpakaṃ nyaset | p. 53) atha maṃtranyāsaḥ || oṃ hṛllekhāyai namaḥ śirasi oṃ aiṃ gaganāyai namo mukhe oṃ raktāyai namo hṛdaye oṃ iṃ karālikāyai namo guhye oṃ mahocchuṣmāyai namaḥ padadvaye oṃ aiṃ juṃ uṃ hṛllekhāyai namaḥ sarvāṅge iti vinyasya oṃ hṛllekhāyai nama ūrddhvamukhe oṃ aiṃ gaganāyai namaḥ pūrvamukhe oṃ juṃ raktāyai namo dakṣiṇamukhe oṃ iṃ karālikāyai namaḥ uttaramukhe oṃ mahocchuṣmāyai namaḥ paścimamukhe iti vinyasya karaṣaḍaṅanyāsān kuryāt | oṃ hrāṃ aṅguṣṭhābhyāṃ namaḥ oṃ hrīṃ tarjanībhyāṃ oṃ hrūṃ madhyamābhyāṃ namaḥ oṃ hraiṃ anāmikābhyāṃ namaḥ oṃ hrauṃ kaniṣṭhikābhyāṃ namaḥ oṃ hraḥ karatalakarapṛṣṭhābhyāṃ namaḥ | oṃ hrāṃ hṛdayāya namaḥ oṃ hrīṃ śirase svāhā oṃ hrūṃ śikhāyai vaṣaṭ oṃ hraiṃ kavacāya huṃ oṃ hrauṃ netratrayāya vauṣaṭ oṃ hraḥ astrāya phaṭ ityūrdhvordhvatālatrayaṃ dattvā pūrvavaddigbandhanaṃ kṛtvā bhāle oṃ brahmagāyatrībhyāṃ namaḥ dakṣakapole sāvitrīviṣṇubhyāṃ namaḥ vāmagaṇḍe vāgīśvarābhyāṃ namaḥ vāmakarṇe oṃ śrīsahitadhanapataye namaḥ mukhe oṃ ratisahitamadanāya namaḥ savyakarṇe oṃ puṣṭisahitagaṇapataye namaḥ dakṣakarṇe oṃ śaṅkhanidhaye namaḥ vāmakarṇe oṃ padmanidhaye namaḥ mukhe mūlaṃ nyaset kaṇṭhamūle oṃ gāyatrīsahitabrahmaṇe namaḥ dakṣastane oṃ sāvitrīsahitaviṣṇave namaḥ vāmastane oṃ vāgīśvarīsahitamaheśvarāya namaḥ dakṣāṃse oṃ śrīsahitadhanapataye namaḥ vāmāṃse oṃ ratisahitamanmathāya namaḥ pādayoḥ oṃ śaṅkhanidhaye namaḥ oṃ padmanidhaye namaḥ nābhau mūlaṃ nyaset bhāle oṃ brāhmyai namaḥ vāmāṃse oṃ māheśvaryyai namaḥ vāmapārśve oṃ kaumāryyai namaḥ udare oṃ vaiṣṇavyai namaḥ dakṣapārśve oṃ vārāhyai namaḥ dakṣāṃse oṃ indrāṇyai namaḥ galapṛṣṭhe oṃ cāmuṇḍāyai namaḥ hṛdi oṃ mahālakṣmyai namaḥ mūlena navadhā vyāpakaṃ nyaset | atha mātṛkānyāsaḥ || oṃ asya śrīmātṛkānyāsasya brahmā ṛṣiḥ gāyatrī chandaḥ śrīmātṛkā sarasvatī devatā halo bījāni svarāḥ śaktayaḥ avyaktaṃ kīlakaṃ mama śrībhuvaneśvaryyaṅgatvena nyāse viniyogaḥ iti kṛtāñjaliḥ smṛtvā nyaset | oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ brahmaṇe ṛṣaye namaḥ śirasi gāyatrīchandase namo mukhe śrīmātṛkāsarasvatīdevatāyai namo hṛdi halbhyo bījebhyo namo guhye svarebhyaḥ śaktibhyo namaḥ pādayoḥ avyaktāya kīlakāya namo nābhau mama śrībhuvaneśvaryaṅgatvena nyāse viniyogaḥ sarvāṅge | iti ṛṣyādinyāsaḥ | atha karaṣaḍaṅganyāsau kuryāt oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ aṃ kaṃ 5 āṃ aṅguṣṭhābhyāṃ namaḥ oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ iṃ caṃ 5 iṃ tarjanībhyāṃ namaḥ oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ ūṃ ṭaṃ 5 ūṃ madhyamābhyāṃ namaḥ p. 54) oṃ aiṃ śrīṃ hrīṃ aiṃ taṃ 5 aiṃ anāmikābhyāṃ namaḥ oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ ūṃ paṃ 5 ūṃ kaniṣṭhikābhyāṃ namaḥ oṃ aiṃ śrīṃ hrīṃ aṃ yaṃ 10 aṃ karatalakarapṛṣṭhābhyāṃ nama iti karanyāsaḥ || atha ṣaḍaṅganyāsaḥ || oṃ aiṃ śrīṃ hrīṃ aṃ kaṃ 5 āṃ hṛdayāya namaḥ oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ iṃ caṃ 5 iṃ śirase svāhā oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ ūṃ ṭaṃ 5 ūṃ śikhāyai vaṣaṭ oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ aiṃ taṃ 5 aiṃ kavacāya huṃ oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ ūṃ paṃ 5 ūṃ netratrayāya vauṣaṭ oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ aṃ yaṃ 10 aṃ aḥ astrāya phaṭ iti ṣaḍaṅganyāsaḥ | dhyānam- oṃ vyomendvau rasanārṇakarṇikamacāṃ dvandvaiḥ sphuratkeśaraṃ patrāntargatapañcavargayaśalārṇāditrivargaṃ kramāt | āśāsvastriṣu lāntalāṅgaliyujā kṣoṇīpureṇāvṛtaṃ padyaṃ kalpitamatra pūjayatu tāṃ varṇātmikāṃ devatām [vyoma haḥ | induḥ saḥ | auḥ svarūpam | rasanārṇo visargaḥ | vyomādiḥ sacaturdaśasvaravisargāntaḥ- sphuratkarṇikamityukteḥ | acāṃ svarāṇām | atra kesareṣu svaralikhanañca | agrapatrādikarṇikābhimukhatvena veti jñeyam | āśāsu dikṣu | asriṣu koṇeṣu lānto vaḥ | lāṅgulī ṭhaḥ | anayo rekhā saṁllagnatayā likhanaṃ jñeyaṃ taduktaṃ dakṣiṇāmūrtisaṃhitāyām- (sarasvatībhavanaprakāśitāyām) caturasraṃ tataḥ kuryāt siddhidaṃ dikṣu saṁllikhet | ṭhakārāṇāṃ catuṣkañca rekhāntaṃ bāhyatastataḥ || vāruṇañca samālikhya devīmāvāhayet sudhīḥ | iti || atra pūjāyantre'pi akṣarādilikhanasyokteḥ | keṣāñcinmate idameva dhāraṇayantramiti sūcayati | padmamiti śvetaṃ smaret padmaṃ tathā sitamityukteḥ | tena śvetakamalāsanā dhyeyetyarthaḥ | iti śāradātilakapadārthādarśe | padyasyāsya caturthe pāde- varṇābjaṃ śirasi sthitaṃ viṣagadapradhvaṃsi mṛtyuñjayet ityapi pāṭhaḥ prāpyate kvacit |] atha ṛṣyādikaraṣaḍaṅganyāsān pūrvavat kṛtvā nyaset aṃ namaḥ āṃ namaḥ iṃ namaḥ īṃ namaḥ uṃ namaḥ ūṃ namaḥ ṛṃ namaḥ ṝṃ namaḥ ḷṃ namaḥ ḹṃ namaḥ eṃ namaḥ aiṃ namaḥ oṃ namaḥ auṃ namaḥ aṃ namaḥ aḥ namaḥ iti kaṇṭhasthāne ṣoḍaśadale | kaṃ namaḥ khaṃ namaḥ gaṃ namaḥ ghaṃ namaḥ ṅaṃ namaḥ caṃ namaḥ chaṃ namaḥ jaṃ namaḥ jhaṃ namaḥ ñaṃ namaḥ ṭaṃ namaḥ ṭhaṃ namaḥ ityanāhate dvādaśadale | ḍaṃ namaḥ ḍhaṃ namaḥ ṇaṃ namaḥ taṃ namaḥ thaṃ namaḥ daṃ namaḥ dhaṃ namaḥ naṃ namaḥ paṃ namaḥ phaṃ namaḥ iti maṇipūrake daśadale | p. 55) baṃ namaḥ bhaṃ namaḥ maṃ namaḥ yaṃ namaḥ raṃ namaḥ laṃ namaḥ iti svādhiṣṭhāne ṣaḍdale | vaṃ namaḥ śaṃ namaḥ saṃ namaḥ iti mūlādhāre caturdale | haṃ namaḥ kṣaṃ namaḥ ityājñācakre dvidale || ityantarmātṛkānyāsaḥ || atha bahirmātṛkānyāsaḥ || oṃ asya śrībahirmātṛkānyāsasya brahmā ṛṣirgāyatrī chandaḥ śrībahirmātṛkā sarasvatī devatā halo bījāni svarāḥ śaktayaḥ avyaktaṃ kīlakaṃ mama śrībhuvaneśvaryaṅgatvena bahirmātṛkānyāse viniyogaḥ iti kṛtāñjaliḥ smṛtvā ṛṣyādikaraṣaḍaṅganyāsān pūrvavat kṛtvā nyaset oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ aṃ namaḥ śirasi 4 āṃ namo mukhavṛtte 4 īṃ namo dakṣanetre 4 īṃ namo vāmanetre 4 uṃ namo dakṣakarṇe 4 ūṃ namo vāmakarṇe 4 ṛṃ namo dakṣanāsikāyāṃ 4 ṝṃ namo vāmanāsikāyāṃ 4 ḷ namo dakṣakapole 4 ḹ namo vāmakapole 4 eṃ nama ūrddhvoṣṭhe 4 aiṃ namaḥ adharoṣṭhe 4 oṃ namaḥ ūrddhvadanteṣu 4 auṃ namaḥ adhodanteṣu 4 aṃ namo mūrdhni 4 aḥ namo lalāṭe 4 kaṃ namo dakṣaskandhe 4 khaṃ namaḥ kūrpare 4 gaṃ namo maṇibandhe 4 ghaṃ namo'ṅgulīmūle 4 ṅaṃ namo'ṅgulyagre 4 caṃ namo vāmaskandhe 4 chaṃ kūrpare jaṃ namo maṇibandhe 4 jhaṃ namo'ṅgulīmūle 4 ñaṃ namo'ṅgulyagre 4 ṭaṃ namo dakṣajaṅghāyāṃ 4 ṭhaṃ namo jānuni 4 ḍaṃ namo gulphe 4 ḍhaṃ namo'ṅgulīmūle 4 ṇaṃ namo'ṅgulyagre 4 taṃ namo vāmajaṅghāyāṃ 4 thaṃ namo jānuni 4 daṃ namo gulphe 4 dhaṃ namo'ṅgulīmūle 4 naṃ namo'ṅgulyagre 4 paṃ namo dakṣapārśve 4 phaṃ namo vāmapārśve 4 baṃ namaḥ pṛṣṭhe 4 bhaṃ namo nābhau 4 maṃ nama udare 4 yaṃ tvagātmane namo hṛdaye 4 raṃ asṛgātmane namo dakṣāṃse 4 laṃ māṃsātmane namaḥ kakudi 4 vaṃ meda-ātmane namo vāmāṃse 4 śaṃ asthyātmane namo hṛdādidakṣakarāntaṃ 4 ṣaṃ majjātmane namo hṛdādivāmakarāntaṃ 4 saṃ śukrātmane namo hṛdādidakṣapādāntaṃ 4 haṃ prāṇātmane namo hṛdādivāmapādāntaṃ 4 laṃ jīvātmane namaḥ pādādihṛdantaṃ 4 kṣaṃ paramātmane namo hṛdādimūrddhāntaṃ iti bahirmātṛkānyāsaḥ [stotre 17 pṛṣṭhe 23 24 ślokau draṣṭavyau] || atha mātṛkādhyānam- pañcāśadvarṇarūpāñca kapardaśaśibhūṣaṇām | śuddhasphaṭikasaṃkāśāṃ śuddhakṣaumavirājitām || muktāratnasphuradbhūṣāṃ japamālāṃ kamaṇḍalum | pustakaṃ varadānañca bibhratīṃ parameśvarīm || p. 56) evaṃ mātṛkāṃ dhyātvā vidyānyāsaṃ kuryāt aiṃ namo maṇibandhe klīṃ namastale sauṃ namo'ṅgulyagre iti dakṣakare | aiṃ namo maṇibandhe klīṃ namastale sauṃ namo'ṅgulyagre iti vāmakare | aiṃ namo dakṣaskaṃdhe klīṃ namaḥ kūrpare sauṃ namaḥ pāṇau aiṃ namo dakṣajaṅghāyāṃ klīṃ namo jānuni sauṃ namaḥ pādāgre aiṃ namo vāmajaṅghāyāṃ klīṃ namo jānuni sauṃ namaḥ pādāgre || iti vidyānyāsaḥ || athāntaryajanaṃ - mūlādhāre mūlavidyāṃ vidyutkoṭisamaprabhām | sūryakoṭipratīkāśāṃ candrakoṭisuśītalām || bisatantusvarūpāṃ tāṃ bindutrivalayāṃ priye | ūrddhvaśaktinipātena sahajena varānane || mūlaśaktidṛḍhatvena madhyaśaktiprabodhataḥ | paramānandasandohāmātmānamiti cintayet || ityādyantaryajanaṃ kṛttvā- atha pīṭhanyāsaṃ kuryāt oṃ aiṃ śrīṃ hrīṃ ādhāraśaktaye namaḥ prakṛtyai namaḥ maṇḍukāya namaḥ kamaṭhāya namaḥ pṛthivyai namaḥ sudhāmbudhaye namaḥ maṇidvīpāya namaḥ cintāmaṇigṛhāya namaḥ ratnavedikāyai namaḥ maṇidvīpāya namaḥ ityuparyupari dikṣu nānāmunigaṇebhyo namaḥ nānāvedebhyo namaḥ dakṣāṃse dharmāya namaḥ vāmāṃse jñānāya namaḥ vāmorau vairāgyāya namaḥ dakṣorau aiśvaryāya namaḥ dakṣakukṣau adharmāya namaḥ dakṣapṛṣṭhe ajñānāya namaḥ vāmapṛṣṭhe avairāgyāya namaḥ vāmakukṣau anaiśvaryāya nanaḥ punaruparyupari śeṣāya namaḥ hṛdi padmāya namaḥ prakṛtimayapatrebhyo namaḥ vikṛtimayakeśarebhyo namaḥ pañcāśadbījabhūṣitakarṇikāyai namaḥ tadupari sūryamaṇḍalāya namaḥ somamaṇḍalāya namaḥ vaiśvānaramaṇḍalāya namaḥ saṃ sattvāya namaḥ raṃ rajase namaḥ taṃ tamase namaḥ āṃ ātmane namaḥ aṃ antarātmane namaḥ paṃ paramātmane namaḥ hrīṃ jñānātmane namaḥ | patreṣu vāmāyai namaḥ jyeṣṭhāyai namaḥ raudrāyai namaḥ ambikāyai namaḥ icchāyai namaḥ jñānāyai namaḥ kriyāyai namaḥ kubjikāyai namaḥ citrāyai namaḥ viṣaghnikāyai namaḥ aiṃ aparāyai namaḥ aiṃ aiṃ parāyai namaḥ hasauṃḥ sadāśivamahāpretapadmāsanāya namaḥ śivamañcāya namaḥ || iti pīṭhanyāsaḥ || p. 57) atha svahṛdayakamalamadhye mūladevīṃ dhyāyet - oṃ udyadinadyutimindukirīṭāṃ tuṅgakucāṃ nayanatrayayuktāṃ | smeramukhīṃ varadābhayadānābhītikarāṃ [varadāṅkuśapāśābhītikarāṃ] prabhaje bhuvaneśīṃ || iti mūladevīsvarūpaṃ dhyātvā mānasopacārairārādhya yathāśaktito homādikaṃ ca kṛtvā kāmakalāṃ ca vicintya tadupari śrībhuvaneśvarīṃ yathoktarūpāṃ dhyātvā svavāmabhāge niveśya | athārghyapātrasthāpanaṃ- svavāmabhāge ṣaṭkoṇāntargatatrikoṇāntargatabindubāhyavṛttacaturasrarūpaṃ maṇḍalaṃ vidhāya punaḥ svadakṣe trikoṇavṛttabindumaṇḍalaṃ kṛttvā bhūmau viracya tatrādhāraśaktiṃ prapūjya tatrādhāraṃ saṃsthāpya tadupari astramaṃtreṇaśodhitaṃ hṛnmaṃtreṇa pūritaṃ pātraṃ śaṅkhādikaṃ vā saṃsthāpya tatra tīrthamāvāhya gandhādibhiḥ praṇavena sampūjya sūryasomāgnikalābhiḥ sampūjya iti dhenumudrāṃ pradarśya svamantreṇa ca pūjayet iti sāmānyavidhiḥ | tena sāmānyārghyajalena svavāmabhāge kṛtamaṇḍalamabhyukṣya tatrādhāraśaktyādikrameṇa pīṭhapūjāṃ kṛtvā nama ityādhāraṃ prakṣālya maṇḍalopari saṃsthāpya raṃ vahnimaṇḍalāya daśakalātmane namaḥ iti sampūjya phaḍiti maṃtreṇa kalaśaṃ prakṣālya kāraṇena prapūrya raktamālyādinā saṃbhūṣya devībuddhyā saṃsthāpya aṃ arkamaṇḍalāya dvādaśakalātmane nama iti saṃpūjya oṃ saḥ candramaṇḍalāya ṣoḍaśakalātmane nama iti dravyamadhye sampūjya phaḍiti saṃrakṣya huṃ ityavaguṇṭhya mūlena dravyaṃ saṃvīkṣya nama ityabhyukṣya mūlena dravyagandhamāghrāya kumbhe puṣpaṃ dattvā śāpaharīṃ vidyāṃ japet- ekameva paraṃ barhma sthūlasūkṣmamayaṃ dhruvam | kacodbhavāṃ brahmahatyāṃ tena te nāśayāmyaham || 1 || sūryamaṇḍalasaṃbhūte varuṇālayasambhave | amābījamaye devi śukraśāpādvimucyatām || 2 || vedānāṃ praṇavo bījaṃ brahmānandamayaṃ yadi | tena satyena te devi brahmahatyāṃ vyapohatu || 3 || iti triḥpaṭhet oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ vrāṃ vrīṃ vrūṃ vraiṃ vrauṃ vraḥ brahmaśāpavimocitāyai surādevyai namaḥ svadhā iti triḥ oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ krāṃ krīṃ krūṃ kraiṃ krauṃ kraḥ sure kṛṣṇaśāpaṃ mocaya p. 58) mocaya amṛtaṃ srāvaya srāvaya svāhā iti triḥ oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ śāṃ śīṃ śūṃ śaiṃ śauṃ śaḥ sure śukraśāpaṃ mocaya mocaya amṛtaṃ srāvaya srāvaya svāhā iti triḥ oṃ haṃsaḥ śuciṣadvasuraṃtarikṣa guṃ saddhotāvediṣadatithirduroṇasat nṛṣadvarasadṛtasadvyoma sadabjā gojā ṛtajā adrijā ṛtaṃ bṛhat iti triḥ | ityetān maṃtrān hastena ghaṭaṃ dhṛtvā paṭhet || atha'nandabhairavaṃ svarāṃśca yathoktaprakāreṇa tatra dhyātvā svasvamaṃtreṇa pūjayet- oṃ ha sa kṣa ma la va ra yūṃ ānandabhairavāya vauṣaṭ oṃ sa ha kṣa ma la va ra yīṃ surādevyai vauṣaṭ ityābhyāṃ maṃtrābhyāṃ pṛthak saṃpūjya saṃtarpya | atha dravyamadhye dakṣiṇāvartena triḥpaṃktyā mātṛkācakraṃ vilikhet- aṃ 16 kaṃ 16 thaṃ 16 iti śakticakraṃ vilikhya tanmadhye haṃ kṣaṃ ca vilikhya tatsamāveśād dravyamadhye'mṛtaṃ vicintya dhenumudrayā'mṛtīkṛtya vamiti sudhābījaṃ mūlamaṃtramapyaṣṭadhā ghaṭe dhṛtvā paṭhitvā athātmaśricakrayormadhye trikoṇaṣaṭkoṇavṛttacaturasrātmakaṃ maṇḍalaṃ vilikhya pūjayet caturasre pūrṇagiripīṭhāya namaḥ oṃ uḍḍīyānapīṭhāyanamaḥ kāmarūpapīṭhāya namaḥ jālaṃdharapīṭhāya nama iti sampūjya | ṣaṭkoṇe ṣaḍaṅgāni prapūjya mūlakhaṇḍatrayeṇa trikoṇasyāgradakṣottaraṃ sampūjya | madhye ādhāraśaktyādi sampūjya trikoṇagarbhe tripadikāṃ saṃsthāpya nama iti samānyārghyajalenābhyukṣya gandhākṣatahastena pūjayet | oṃ raṃ vahnimaṇḍalāya daśakalātmane nama iti sampūjya yaṃ dhūmrārciṣe namaḥ raṃ ūṣmāyai namaḥ laṃ jvalinyai namaḥ vaṃ jvālinyai namaḥ śaṃ visphulliṃginyai namaḥ ṣaṃ suśriyai namaḥ saṃ surūpāyai namaḥ haṃ kapilāyai nama laṃ havyavāhāyai namaḥ kṣaṃ kavyavāhāyai nama iti sampūjya | tataḥ pātraṃ phaḍiti maṃtreṇa prakṣālya trikoṇopari saṃsthāpya aṃ arkamaṇḍalāya dvādaśakalātmane namaḥ iti sampūjya kaṃ bhaṃ tapinyai namaḥ khaṃ baṃ tāpinyai namaḥ gaṃ phaṃ dhūmrāyai namaḥ ghaṃ paṃ marīcyai namaḥ ḍaṃ naṃ jvalinyai namaḥ caṃ dhaṃ rucyai namaḥ chaṃ daṃ suṣumṇāyai namaḥ jaṃ thaṃ bhogadāyai namaḥ jhaṃ taṃ viśvāyai namaḥ ñaṃ ṇaṃ bodhinyai namaḥ ṭaṃ ḍhaṃ dhāriṇyai namaḥ ṭhaṃ ḍaṃ kṣamāyai nama iti sampūjya trikoṇavṛttaṣaṭkoṇaṃ vilikhya samastena vyastena ca maṃtreṇa sampūjya vaṃ varuṇabījaṃ mūlaṃ vilomamātṛkāṃ ca paṭhan dravyeṇa tribhāgaṃ jalena ca bhāgamekaṃ prapūryya tatra gandhādīni nikṣipya oṃ saḥ somamaṇḍalāya ṣoḍaśakalātmane nama iti sampūjya aṃ amṛtāyai namaḥ āṃ mānadāyai namaḥ iṃ pūṣāyai namaḥ īṃ tuṣṭyai namaḥ uṃ puṣṭyai namaḥ ūṃ ratyai namaḥ ṛṃ dhṛtyai namaḥ ṝṃ śaśinyai namaḥ ḷṃ caṃdrikāyai namaḥ ḹ kāntyai namaḥ eṃ jyotsnāyai namaḥ p. 59) aiṃ śriyai namaḥ oṃ prītyai namaḥ auṃ aṅgadāyai namaḥ aṃ pūrṇāyai namaḥ aḥ pūrṇāmṛtāyai nama iti sampūjya | pūrvavad dravye akathāditrikoṇacakraṃ vilikhya mūlakhaṇḍatrayeṇa trikoṇaṃ sampūjya ṣaṭkoṇe ṣaḍaṅgaṃ ca sampūjya gaṅge ca yamune tyādinā tīrthamāvāhya ānandabhairavabhairavyau svasvamaṃtreṇa sampūjya pañcaratnāni pūjayet | glūṃ gaganaratnebhyo namaḥ pūrve slūṃ svargaratnebhyo namo dakṣiṇe glūṃ martyaratnebhyo namaḥ paścime plūṃ pātālaratnebhyo nama uttare nlūṃ nāgaratnebhyo namaḥ pūrve iti prathamapātraṃ sampūjya | atha dvitīyādīnāṃ pātrāṇi purato maṇḍaleṣu saṃsthāpya huṃ ityavaguṇṭhya vaṃ iti dhenumudrayāmṛtīkṛtya tālatrayaṃ choṭikābhidarśadigbandhanaṃ ca kṛtvā matsyamudrayā pātramāchādya tadupari mūlaṃ saptadhā saṃjapya dvitīyādīnāṃ svasvamaṃtreṇa saṃskṛtapātraṃ devīrūpaṃ vibhāvayet | atha devyājñāmādāya ghaṭasamīpe ekādaśapātrāṇi sthāpayeyuḥ gurupātraṃ śaktipātraṃ bhogapātraṃ svapātraṃ yoginīpātraṃ baṭukapātraṃ vīrapātraṃ balipātraṃ pādyapātraṃ arghyapātraṃ ācamanīyapātraṃ ityetāni pātrāṇi saṃsthāpya carvaṇayutakāraṇena prapūrya tattvamudrayā śrīpātrādbindumuddhṛtya ha sa kṣa ma la va ra yūṃ ānandabhairavaṃ tarpayāmi namaḥ iti triḥ saṃtarpya | pādukāmantrānte śrīmacchrī-amukānandanātha śrīpādukāṃ tarpayāmi nama iti triḥsantarpya evaṃ paramaguruṃ paramācāryaṃ parameṣṭhinaṃ ca saṃtarpya tataḥ śrīpātrāmṛtena mūlānte sāyudhāṃ savāhanāṃ saparivārāṃ samudrāṃ saparicchadāṃ śrībhuvaneśvarīṃ tarpayāmi nama iti triḥsaṃtarpya punarapi gandhamālyādinā kalaśaṃ saṃbhūṣya devīrūpaṃ dhyātvā amṛtamayaṃ ghaṭaṃ vibhāvayet || iti kalaśapūjāvidhānam || atha siṃhāsanopari racitapīṭhe pūrvavat pīṭhapūjāṃ kuryāt- oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ ādhāraśaktaye namaḥ mūlaprakṛtyai namaḥ maṇḍukāya namaḥ kamaṭhāya namaḥ śeṣāya namaḥ pṛthivyai namaḥ sudhāmbudhaye namaḥ maṇidvīpāya namaḥ kalpavanāya namaḥ cintāmaṇigṛhāya namaḥ ratnavaidikāyai namaḥ nānāmaṇikhacitapīṭhāya namaḥ dikṣu nānāmunigaṇebhyo namaḥ nānāsiddhagaṇebhyo namaḥ dharmāya namaḥ jñānāya namaḥ vairāgyāya namaḥ aiśvaryāya namaḥ anaiśvaryāya namaḥ madhye-kandāya namaḥ nālāya namaḥ padmāya namaḥ prakṛtimayapatrebhyo namaḥ vikṛtimayakeśarebhyo namaḥ pañcāśanmātṛkābījabhūṣitakarṇikāyai namaḥ tanmadhye aṃ sūryamaṇḍalāya namaḥ saḥ somamaṇḍalāya namaḥ raṃ vaiśvānaramaṇḍalāya namaḥ saṃ satvāya namaḥ raṃ rajase namaḥ taṃ tamase namaḥ āṃ ātmane namaḥ aṃ antarātmane namaḥ paṃ paramātmane namaḥ hrīṃ jñānātmane namaḥ punaḥ patreṣu-vāmāyai namaḥ jyeṣṭhāyai namaḥ raudryai namaḥ p. 60) ambikāyai namaḥ icchāyai namaḥ jñānāyai namaḥ kriyāyai namaḥ kubjikāyai namaḥ citrāyai namaḥ viṣaghnikāyai namaḥ aiṃ aparāyai namaḥ aiṃ parāyai namaḥ sarvatra-hsauṃḥ sadāśivamahāpretapatmāsanāya namaḥ śivamañcāya nama iti pīṭhaṃ saṃpūjya pīṭhopari śrīcakraṃ saṃsthāpayet - padmamaṣṭadalaṃ bāhye vṛtaṃ ṣoḍaśabhirdalaiḥ | vilikhet karṇikāmadhye ṣaṭkoṇamatisundaram || ācaredbhūgṛhaṃ tadvaditi cakraṃ samuddharet | matāntare ca- bindutrikoṇaṃ rasakoṇasaṃyutaṃ vṛttāñcitaṃ nāgadalena maṇḍitam | kalāravṛttatrayabhūgṛhāṅkitaṃ śrīcakrametad bhuvaneśvarīpriyām || ityevaṃ śrīcakraṃ saṃsthāpya tasyopari raktapuṣpaṃ kiñcijjalaṃ ca dattvā pīṭhaśaktīḥ pūjayet | dikṣu āṃ ajayāyai namaḥ īṃ vijayāyai namaḥ ūṃ ajitāyai namaḥ ṝṃ aparājitāyai namaḥ ḹṃ nityāyai namaḥ aiṃ vilāsinyai namaḥ auṃ dogdhrai namaḥ aḥ aghorāyai namaḥ | madhye hrīṃ maṅgalāyai namaḥ iti pīṭhaṃ sampūjya yathoktāṃ śrībhuvaneśvarīṃ dhyāyet - oṃ udyadinadyutimindukirīṭāṃ tuṅgakucāṃ nayanatrayayuktām | smeranmukhīṃ varadābhayadānābhītikarāṃ prabhaje bhuvaneśīm || iti dhyātvā yamiti vāyubījena vāmanāsāpuṭena devīṃ svahṛdayāt kusumāñjalāvānīya tatrāvāhya prārthayet- oṃ deveśi bhaktisulabhe parivārasamanvite | yāvattvāṃ pūjayiṣyāmi tāvaddevi ihāvaha || 1 || mūlānte savāhanasaparivārasāyudhasamudrasaparichadaśrīmacchrīmaheśvara##- evaṃ iha sannidhehi iha sannidhehi evaṃ iha sanniruddhasva iha sanniruddhasva evaṃ mama sarvopacārasahitāṃ pūjāṃ gṛhṇa gṛhṇa svāhā ityāvāhanādinavamudrāḥ pradarśya pīṭhe puṣpaṃ dattvā | atha śrīcakropari lelihānamudrāṃ vidhāya prāṇapratiṣṭhāṃ kuryāt p. 61) oṃ āṁ hrīṃ kroṃ yaṃ raṃ laṃ vaṃ śaṃ ṣaṃ saṃ haṃ saḥ śrīmacchībhuvaneśvaryyāḥ prāṇā iha prāṇā iha || 21 || jīva iha sthitaḥ || 21 || sarvendriyāṇi iha sthitāni iha sthitāni || 21 || vāṅmanastvakcakṣuḥśrotrajihvāghrāṇaprāṇā ihaivāgatya sukhaṃ ciraṃ tiṣṭhantu svāhā iti prāṇapratiṣthāṃ kṛtvā pīṭhe puṣpaṃ datvā digbandhanaṃ kṛtvā avaguṇṭhya sakalīkṛtya paramīkaraṇaṃ vidhāya dhenuyonimudre pradarśya śaktimudrāṃ pradarśya varābhayapustakākṣamālājñānāṅkuśacāpabāṇakapālamālādimudrāḥ pradarśya tataḥ puṣpahastamudrayā śrīpātrāmṛtena sāyudhāṃ savāhanāṃ saparivārāṃ samudrāṃ sāvaraṇāṃ śrīmacchrīmaheśvarabhairavasahitāṃ śrībhuvaneśvarīṃ tarpayāmi nama iti triḥ pīṭhopari saṃtarpya punarapi mūlānte śrīmacchrībhuvaneśvarīpādukāṃ tarpayāmi namaḥ iti triḥ saṃtarpya | atha ṣoḍaśopacārapūjāṃ kuryāt mūlānte etatpādyaṃ śrīmacchrībhairavasahitāyai śrībhuvaneśvaryyai namaḥ pādayoḥ pādyaṃ mūlānte idamarghyaṃ svāhā śirasi mūlānte idamācamanīyaṃ svāhā mūle mūlānte idaṃ madhuparkkaṃ svadhā mukhe mūlānte idaṃ snānīyaṃ namaḥ sarvāṅge ityādi susnāpya śuddhadukūlenāṅgaṃ proñchya atha mūrtau vicitrapaṭṭavastrakuṃkumakastūrīcandanasindūramukuṭakuṇḍalamālya##- tato madhyānāmāṅguṣṭhāgramudrayā mūlānte ayaṃ gandho namaḥ iti gandhaṃ dattvā tato'ṅguṣṭhatarjanyagrayā mudrayā mūlānte imāni puṣpāṇi vauṣaṭ iti puṣpāṇi dattvā tato dhūpapātraṃ phaḍiti saṃprokṣya sammukhe saṃsthāpya vāmahastatarjanyāsaṃspṛśan mūlānte dhūpaṃ nivedayāmi nama iti jalaṃ dattvā tataḥ oṃ jagaddhvanimantramātaḥsvāhā ityanena gandhādibhiḥ ghaṇṭāṃ sampūjya vāmapāṇinā ghaṇṭāṃ vādayan dakṣiṇapāṇimadhyānāmāṅguṣṭhairdhūpapātraṃ samuddhṛtya gāyatrīṃ mūlaṃ ca paṭhan - oṃ vanaspatirasotpanno gandhāḍhyo gandha uttamaḥ | āghreyaḥ sarvadevānāṃ dhūpo'yaṃ pratigṛhyatām || mūlānte savāhanasaparivārasāyudhasamudrasaparicchadasāvaraṇaśrīmacchrīmaheśvara##- devīṃ dhūpayet | tato dīpapātraṃ sammukhe saṃsthāpya pūrvavat prokṣaṇaṃ pūjanaṃ ca kṛtvā vāmahastamadhyamayā dīpapātraṃ saṃspṛśan pūrvavanmūlasāvaraṇānte dīpaṃ nivedayāmi iti dakṣiṇapāṇinā jalena nivedya pūrvavadghaṇṭāṃ vādayan dakṣiṇapāṇinā madhyānāmāmadhye dīpapātramaṅguṣṭhena dhṛtvā darśayan mūlagāyatrīṃ ca paṭhan- p. 62) oṃ suprakāśo mahādīpaḥ sarvatra timirāpahaḥ | sabāhyābhyantarajyotirdīpo'yaṃ pratigṛhyatām || iti pūrvavaddīpaṃ nivedayāmi nama ityanena devīṃ dīpayet | atha parṇādipātre kuṃkumena vasupatraṃ candrarūpaṃ caruṃ kṛtvā pātramadhye dīpakamekamaṣṭapatreṣu dīpāṣṭakaṃ saṃsthāpya pūjayet || śrīṃ sauṃḥ glūṃ slūṃ mlūṃ plūṃ nlūṃ sauṃ śrīṃ śrīṃ ratnaiśvaryai nama ityanena pātraṃ sampūjya mūlena ca sampūjya tato vāmapāṇinā ghaṇṭāṃ vādayan dakṣena sthālakaṃ mastakāntaṃ uddhṛtya navadhā mūlaṃ japan - samastacakracakreśīyute devīnavātmike | ārārtikamidaṃ devi gṛhāṇa mama siddhaye || iti cakramudrayā || tato nānā naivedyaṃ svarṇādipātre nikṣipya humityavaguṇṭhya vamiti dhenumudrayāmṛtīkṛtya mūlaṃ saptadhā japtvā vāmahastāṅguṣṭhena naivedyapātraṃ spṛśan mūlānte- hemapātragataṃ divyaṃ paramānnaṃ susaṃskṛtam | pañcadhā ṣaḍrasopetaṃ gṛhāṇa parameśvari || śrībhuvaneśvaryyai naivedyaṃ nivedayāmi namaḥ tato dakṣānāmāṅguṣṭhābhyāṃ naivedyapātramutsṛjet punarācamanīyaṃ datvā mūlānte karpūrādiyuktaṃ tāmbūlaṃ nivedayāmīti pūrvavad dadyāt sarveṣāṃ madhye jalenotsargaḥ kāryaḥ | tatastatvamudrayā śrīpātrāmṛtena devīṃ triḥ saṃtarpya tataḥ pūrvoktamudrāḥ pradarśya yonimudrāmevaṃ darśayet-hṛdi kṣobhiṇīṃ mukhe drāviṇīṃ bhrūmadhye ākarṣiṇīṃ lalāṭe vaśinīṃ brahmarandhre āhlādinīṃ iti pañcamudrāmayīṃ yonimudrāṃ pradarśya atha kṛtāñjaliḥ śrībhuvaneśvari! āvaraṇān te pūjayāmi ityājñāṃ gṛhītvā āvaraṇapūjāmārabhet karṇikāmadhye oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ hṛllekhāyai namaḥ pūrve aiṃ gaṅgāyai namaḥ dakṣiṇe raktāyai namaḥ uttare iṃ karālikāyai namaḥ paścime mahocchuṣmāyai nama iti prathamāvaraṇam | āgneyyāṃ oṃ hrāṃ hṛdayāya namaḥ nair-ṛtyāṃ oṃ hrīṃ śirase svāhā vāyavyāṃ oṃ hrṃ śikhāyai vaṣaṭ aiśānyāṃ oṃ hraiṃ kavacāya huṃ agrabhāge oṃ hrauṃ netratrayāya vauṣaṭ dikṣu oṃ hraḥ astrāya phaṭ madhye mūlaṃ punarapi ṣaṭkoṇeṣu pūrve gāyatrīsahitabrahmaṇe namaḥ nair-ṛtyāṃ sāvitrīsahitaviṣṇave namaḥ vāyavyāṃ sarasvatīsahitāya p. 63) rudrāya namaḥ āgneyyāṃ lakṣmīsahitāya kuberāya namaḥ paścimāyāṃ ratisahitāya madanāya namaḥ aiśānyāṃ puṣṭisahitavighnarājāya namaḥ ṣaṭkoṇapārśvayoḥ śaṅkhanidhaye namaḥ padmanidhaye namaḥ punarapi āgneyyādikeśareṣu āgneye oṃ hrāṃ hṛdayaśaktaye namaḥ īśāne oṃ hrīṃ śiraḥ śaktaye namaḥ vāyavye oṃ hrūṁ śikhāśaktaye namaḥ nair-ṛtye oṃ hraiṃ kavacaśaktaye namaḥ āgneye oṃ hrauṃ netraśaktaye namaḥ dikṣu oṃ hraḥ astraśaktaye namaḥ madhye mūlaṃ iti dvitīyāvaraṇaṃ || tataḥ pūrvādyaṣṭadaleṣu oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ anaṅgakusumāyai namaḥ anaṅgakusumāturāyai namaḥ anaṅgamadanāyai namaḥ anaṅgamadanāturāyai namaḥ bhuvanapālāyai namaḥ gaganavegāyai namaḥ śaśirekhāyai namaḥ gaganarekhāyai namaḥ madhye mūlaṃ iti tṛtīyāvaraṇam || tataḥ pūrvādiṣoḍaśadaleṣu sampūjya - pūjyapūjakayormadhye prācīti kathyate budhaiḥ | oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ karālyai namaḥ vikarālyai namaḥ umāyai namaḥ sarasvatyai namaḥ śriyai namaḥ durgāyai namaḥ uṣāyai namaḥ lakṣmyai namaḥ śrutyai namaḥ smṛtyai namaḥ dhṛtyai namaḥ śraddhāyai namaḥ medhāyai namaḥ matyai namaḥ kāntyai namaḥ āryāyai namaḥ madhye mūlaṃ iti caturthāvaraṇam || tataḥ ṣoḍaśapatrebhyo bahiḥ oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ anaṅgarūpāyai namaḥ anaṅgamadanāyai namaḥ || 2 || madanāturāyai namaḥ || 3 || bhuvanavegāyai namaḥ || 4 || bhuvanapālinyai namaḥ || 5 || sarvamadanāyai namaḥ || 6 || anaṅgavedanāyai namaḥ || 7 || anaṅgamekhalāyai namaḥ || 8 || madhye mūlaṃ iti pañcamāvaraṇam || tatastadbahiḥ oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ brāhmyai namaḥ || 1 || māheśvaryyai namaḥ || 2 || kaumāryai namaḥ || 3 || vaiṣṇavyai namaḥ || 4 || vārāhyaiḥ namaḥ || 5 || indrāṇyai namaḥ || 6 || cāmuṇḍāyai namaḥ || 7 || mahālakṣmyai namaḥ || 8 || madhye mūlaṃ tatastadbahiḥ oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ asitāṅgabhairavāya namaḥ || 1 || rurubhairavāya namaḥ || 2 || caṇḍabhairavāyaḥ namaḥ || 3 || krodhabhairavāya namaḥ || 4 || unmattabhairavāya namaḥ || 5 || kapālabhairavāya namaḥ || 6 || bhīṣaṇabhairavāya namaḥ || 7 || saṃhārabhairavāya namaḥ || 8 || madhye mūlaṃ iti ṣaṣṭhāvaraṇam || tato vṛttamadhye oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ indrāya namaḥ || 1 || agnaye namaḥ || 2 || dharmarājāya namaḥ || 3 || nair-ṛtyāya namaḥ || 4 || varuṇāya namaḥ || 5 || vāyave namaḥ || 6 || kuberāya namaḥ || 7 || īśānāya namaḥ || 8 || īśāne brahmaṇe namaḥ | nai-ṛtyāṃ viṣṇave namaḥ | madhye mūlaṃ iti saptamāvaraṇam || tatastadbahiḥ oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ indraśaktaye namaḥ || 1 || agniśaktaye namaḥ || 2 || yamaśaktaye namaḥ || 3 || p. 64) nair-ṛtyaśaktaye namaḥ || 4 || varuṇaśaktaye namaḥ || 5 || vāyavyaśaktaye namaḥ || 6 || kuberaśaktaye namaḥ || 7 || īśānaśaktaye namaḥ || 8 || brahmaśaktaye namaḥ || 9 || vaiṣṇavaśaktaye namaḥ || 10 || madhye-varamudrāyai namaḥ || 1 || abhayamudrāyai namaḥ || 2 || japamālāyai namaḥ || 3 || pustakāyai namaḥ || 4 || madhye mūlamiti navamāvaraṇam | tato bhūgṛhe oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ vajraśaktaye namaḥ || 1 || śaktiśaktaye namaḥ || 2 || daṇḍaśaktaye namaḥ || 3 || khaḍgaśaktaye namaḥ || 4 || pāśaśaktaye namaḥ || 5 || aṅkuśaśaktaye namaḥ || 6 || gadāśaktaye namaḥ || 7 || triśūlaśaktaye namaḥ || 8 || padmaśaktaye namaḥ || 9 || cakraśaktaye namaḥ || 10 || madhye mūlamiti daśamāvaraṇaṃ || tatastadbahiḥ oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ airāvatāya namaḥ meṣāya namaḥ mahiṣāya namaḥ pretāya namaḥ makarāya namaḥ mṛgāya namaḥ narāya namaḥ vṛṣabhāya namaḥ haṃsāya namaḥ garuḍāya namaḥ madhye siṃhāya namaḥ tatastadbahiḥ oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ airāvataśaktaye namaḥ meṣaśaktaye namaḥ mahiṣaśaktaye namaḥ pretaśaktaye namaḥ makaraśaktaye namaḥ mṛgaśaktaye namaḥ naraśaktaye namaḥ vṛṣaśaktaye namaḥ haṃsaśaktaye namaḥ garuḍaśaktaye namaḥ siṃhaśaktaye namaḥ ityekādaśāvaraṇam || tataḥ pūrvakrameṇa oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ ādityāya namaḥ somāya namaḥ bhaumāya namaḥ budhāya namaḥ gurave namaḥ śukrāya namaḥ śanaiścarāya namaḥ rāhave namaḥ madhye ketave namaḥ tatastadbahiḥ oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ ādityaśaktaye namaḥ somaśaktaye namaḥ bhaumaśaktaye namaḥ budhaśaktaye namaḥ guruśaktaye namaḥ śukraśaktaye namaḥ śaniśaktaye namaḥ rāhuśaktaye namaḥ madhye ketuśaktaye namaḥ iti dvādaśāvaraṇam || tataḥ pūrve oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ vāṃ vaṭukāya namaḥ dakṣiṇe yāṃ yoginībhyo namaḥ paścime kṣāṃ kṣetrapālāya namaḥ uttare glauṃ gaṇapataye namaḥ īśāne huṃ sarvabhūteśvarāya namaḥ madhye mūlamiti sampūjya saṃtarpya athāvaraṇaṃ dhyāyet - hṛllekhādyāḥ samabhyarcyāḥ paṃcabhūtasamaprabhāḥ | varapāśāṅkuśābhītidhāriṇyo'mitabhūṣaṇāḥ || daṇḍakamaṇḍalvakṣamālādhāriṇau gāyatrībrahmāṇau śaṅkhacakragadāpadmadhāriṇau pītāmbarau sāvitrīviṣṇū paraśvakṣamālābhayahastau sarasvatīmaheśvaro ratnakumbhamaṇikaraṇḍakadhāritundilaḥ pītāmbaraḥ kuberaḥ svāṅkasthāṃ dakṣiṇabhujena padmadhāriṇīṃ mahālakṣmīṃ vāmabāhunā'liṅgya sthitaḥ bāṇapāśāṅkuśadharāsanahasto raktamālyāmbaradharo modakahasto dakṣiṇahastenā'liṅgya vāmenotpaladhāriṇīṃ ratiṃ aṅkuśapāśahastaḥ kareṇakāntābhagaṃ p. 65) digambaro mādhvīkapūrṇakalaśaṃ dhārayan puṣkareṇa caṣakadhārī raktavarṇo vighneśaḥ madavihvalā raktavarṇā vāmapāṇinā caṣakadhāriṇī gaṇeśali"gaṃ spṛśantī anyena dhṛtotpalā samāśliṣṭakāntā digambarā puṣṭiḥ anaṅgarūpādyāstu - caṣakaṃ tālavṛntaṃ ca tāmbūlaṃ chatramujvalam | cāmaraṃ ca śukaṃ puṣpaṃ bibhrāṇāḥ karapaṅkajaiḥ || nānā'bharaṇasaṃdīptā ityādi āvaraṇapūjādhyānaṃ vidhāya | atha divyaughān siddhaughān mānavaughān paṅktitrayeṇa pṛthak pṛthak trikoṇeṣu pūjayet punarapi bindau mūlena sampūjya santarpya pañcamudrāḥ pradarśya tataḥ puṣpāñjalimaṃtreṇa puṣpāñjaliṃ dadyāt - oṃ yaddattaṃ bhaktimātreṇa patraṃ puṣpaṃ jalaṃ phalam | niveditaṃ ca naivedyaṃ tadgṛhāṇānukampayā || ityanena pañcapuṣpāñjaliṃ dattvā anyoktibhiryathālābhadravyairhomaṃ kuryāt agnau jale vā cakraṃ vilikhya vibhāvya prāṇāya svāhā apānāya svāhā vyānāya svāhā udānāya svāhā samānāya svāhā ityādi hutvā oṃ hrāṃ hṛdayāya namaḥ svāhā ityādi ṣaḍaṅgāhutīrdatvā svayantroktaparivārān mūladevīṃ ca yathoktaprakāreṇa hutvā nāmasahasreṇa homaṃ kṛtvā devīṃ sampūjya kṣamāpayet - oṃ bhūmau skhalitapādānāṃ bhūmirevāvalambanam | tvayi jātāparādhānāṃ tvameva śaraṇaṃ mama || 1 || aparādho bhavatyeva sevakasya pade pade | ko'paraḥ sahate loke kevalaṃ svāminaṃ vinā || 2 || aparādhasahasrāṇi kriyante'harniśaṃ mayā | samakṣaṃ savidhe sarvamiti mātaḥ kṣamasva me || 3 || āvāhanaṃ na jānāmi na jānāmi visarjanam | pūjābhāvaṃ na jānāmi tvaṃ gatiḥ parameśvari! || 4 || karmaṇā manasā vācā nāsti cānyā gatirmama | antaścāreṇa bhūtānāṃ rakṣa tvaṃ parameśvari! || 5 || p. 66) devī dātrī ca bhoktrī ca devī sarvamidaṃ jagat | devī jayati sarvatra yā devī so'hameva hi || 6 || yadakṣaraparibhraṣṭaṃ [yadakṣarapadabhraṣṭaṃ mātrāhīnaṃ] maṃtrahīnaṃ ca yadbhavet | kṣantumarhasi deveśi kasya na skhalitaṃ manaḥ || 7 || dravyahīnaṃ kriyāhīnaṃ maṃtrahīnaṃ sureśvari! | sarvaṃ tat kṛpayā devi kṣamasva parameśvari! || 8 || yanmayā kriyate kama jāgratsvapnasuṣuptiṣu | tatsarvaṃ tāvakī pūjā bhūyādbhūtyai namaḥ śive! || 9 || prātaḥ prabhṛti sāyāntaṃ sāyādi prātaraṃtataḥ | yatkaromi jagadyone tadastu tava pūjanam || 10 || kṣamasva devadeveśi mama mantrasvarūpiṇi | tava pādāmbhuje nityaṃ niścalā bhaktirastu me || 11 || ityevaṃ devīṃ kṣamāpya punarapi nirmālyaṃ tyaktvā sampūjya devīṃ svahṛdi visarjayet | puṣpāñjalimādāya - oṃ gaccha gaccha paraṃ sthānaṃ svasthānaṃ parameśvari! | yatra brahmādayo devā na viduḥ paramaṃ padam || iti pīṭhe puṣpāñjaliṃ dattvā saṃhāramudrayā pīṭhāt puṣpaṃ gṛhṇīyāt- oṃ tiṣṭha tiṣṭha pare sthāne svasthāne parameśvari! | yatra brahmādayaḥ sarve surāstiṣṭhanti me hṛdi || iti paṭhitvā puṣpaṃ hṛdi spṛśannāghrāya śirasi sthāpayet | tata īśāne maṇḍalaṃ kṛtvā vāṃ vaṭukāya nama iti sampūjya oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ aihyehi devīputra baṭukanātha kapilajaṭābhārabhāsvara trinetra jvālāmukha sarvavighnānnāśaya nāśaya sarvopacārasahitaṃ baliṃ gṛhṇa gṛhṇa svāhā ityanenāṅguṣṭhānāmikāyogena īśānāya baṭukāya baliṃ dattvā āgneyyāṃ maṇḍalaṃ kṛtvā yāṃ yoginībhyo nama iti sampūjya oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ- ūrddhvaṃ brahmāṇḍato vā divi gaganatale bhūtale niṣkale vā pātāle vā'nale vā salilapavanayoryatra kutra sthito vā | kṣetre pīṭhopapīṭhādiṣu ca kṛtapadā dhūpadīpādikena prītā devyaḥ sadā naḥ śubhabalividhinā pāntu vīrendravandhyāḥ || yāṃ yoginībhyo huṃ phaṭ svāhā ityanena kaniṣṭhikāṅguṣṭhayogena vahnikoṇe yoginibhyo baliṃ dattvā nair-ṛtyāṃ oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ kṣāṃ kṣīṃ kṣūṃ kṣaiṃ kṣauṃ kṣaḥ sthānakṣetrapāla ! sarvakāmān pūraya pūraya alibalisahitaṃ baliṃ gṛhṇa gṛhṇa svāhā ityanena vāyukoṇe maṇḍalaṃ kṛtvā sampūjya śrāṃ gāṃ gīṃ gūṃ gaiṃ gauṃ gaḥ gaṇapataye varavarada sarvajanaṃ me vaśamānaya imāṃ pūjāṃ baliṃ gṛhṇa gṛhṇa svāhā gajaśuṇḍamudrayā baliṃ dadyāt ityanena gaṇapataye baliṃ dattvā īśānetarayormadhye maṇḍalaṃ kṛtvā oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ sarvavighnakṛdbhyaḥ sarvabhūtebhyaḥ huṃ phaṭ svāhā ityanena sarvabhūtebhyo baliṃ datvā tato chāgādibalimapi dadyāt | tataḥ śirasi guruṃ hṛdi iṣṭadevatāṃ ca dhyātvā yathāśaktito japaṃ vidhāya prāṇāyāma-ṛṣyādikaraṣaḍaṅganyāsān vidhāya jalamādāya- oṃ guhyātiguhyagoptrī tvaṃ gṛhāṇāsmatkṛtaṃ japam | siddhirbhavatu me devi tvatprasādānmaheśvari ! || ityanena tejomayaṃ japaphalaṃ devyā vāmahaste samarpya kavacasahasranāmastotrādi paṭhitvā sāṣṭāṅgaṃ praṇipatya pradakṣiṇīkṛtya sāmayikaiḥ saha pātravandanaṃ vidhāya- nandantu sādhakāḥ sarve vinaśyantu vidūṣakāḥ | avasthā śāmbhavī me'stu prasanno'stu guruḥ sadā || ityādi śāntistotraṃ paṭhitvā īśāne maṇḍalaṃ kṛtvā oṃ nirmālyavāsinyai nama ityanena īśāne nirmālyādikaṃ nikṣipya jalamādāya oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ itaḥ prāṇabuddhidehadharmādhikārato jāgratsvapnasuṣuptyavasthāsu manasā vācā karmaṇā hastābhyāṃ padbhyāṃ udareṇaśiśnā yatsmṛtaṃ yaduktaṃ yatkṛtaṃ tat sarvaṃ māmakīnaṃ sakalaṃ śrībhuvaneśvaryyāścaraṇakamale samarpaṇamastu svāhā ityanenāgrabhāge jalaṃ nikṣipya oṃ tatsad brahma iti smṛtvā yathāsukhaṃ viharet || iti śrīrudrayāmale tantre daśavidyārahasye śrībhuvaneśvaryā nityapūjanapaddhatiḥ sampūrṇā || saṃvat 1943 mitī śrāvaṇa sudi 9 ravivāsare śrīrastu || kalyāṇamastu || atha kavacam śrīgaṇeśāya namaḥ oṃ asya śrībhuvaneśvarīmaṃtrasya śaktir-ṛṣirgāyatrī chandaḥ bhuvaneśvarī devatā haṃ bījaṃ īṃ śaktiḥ raṃ kīlakaṃ mamābhīṣṭasiddhyarthe jape viniyogaḥ | śakti-ṛṣaye namaḥ śirasi gāyatrīchandase namo mukhe śrībhuvaneśvarīdevatāyai namo hṛdi haṃ bījāya namo guhye īṃ śaktaye namaḥ pādayoḥ raṃ kīlakāya namaḥ sarvāṅge | oṃ hrāṃ aṃguṣṭhābhyāṃ namaḥ hrīṃ tarjanībhyāṃ namaḥ hrūṃ madhyamābhyāṃ namaḥ hraiṃ anāmikābhyāṃ namaḥ hrauṃ kaniṣṭhikābhyāṃ namaḥ hraḥ karatalakarapṛṣṭhābhyāṃ namaḥ | hrāṃ hṛdayāya namaḥ hrīṃ śirase svāhā hrūṃ śikhāyai vaṣat hraiṃ kavacāya huṃ hrauṃ netratrayāya vauṣaṭ hraḥ astrāya phaṭ ityādi nyāsaṃ kṛtvā dhyāyet - oṃ udyadinadyutimindukirīṭāṃ tuṅgakucāṃ nayanatrayayuktām | smeramukhīṃ varadāṅkuśapāśābhītikarāṃ prabhaje bhuvaneśīm || devyuvāca- bhuvaneśyāśca deveśa yā yā vidyāḥ prakāśitāḥ | śrutāścādhigatāḥ sarvāḥ śrotumicchāmi sāmpratam || 1 || trailokyamaṅgalaṃ nāma kavacaṃ yat puroditam [kh: purā kṛtam] | kathayasva mahādeva! mama prītikaraṃ param || 2 || īśvara uvāca- pārvati śṛṇu vakṣyāmi sāvadhānā'vadhāraya | trailokyamaṅgalaṃ nāma kavacaṃ maṃtravigraham || 3 || siddhividyāmayaṃ devi sarvaiśvaryapradāyakam [kh: samanvitam] | paṭhanāddhāraṇān martyastrailokyaiśvaryavān [kh: trailokyaiśvaryabhāg] bhavet || 4 || trailokyamaṅgalasyāsya kavacasya ṛṣiḥ śivaḥ | chando virāṭ jagaddhātrī devatā bhuvaneśvarī || 5 || p. 69) dharmārthakāmamokṣārthe [kh: mokṣeṣu] viniyogaḥ prakīrtitaḥ | hrīṃ bījaṃ me śiraḥ pātu bhuvaneśī lalāṭakam || 6 || aiṃ pātu dakṣanetraṃ me hrīṃ pātu vāmalocanam | śrīṃ pātu dakṣakarṇaṃ me trivarṇātmā maheśvarī || 7 || vāmakarṇaṃ sadā pātu aiṃ ghrāṇaṃ pātu me sadā | hrīṃ pātu vadanaṃ [kh: vadane] devī aiṃ pātu rasanāṃ mama || 8 || vāktripurā [kh: tripurā pātu; g: tripuṭā pātu] trivarṇātmā kaṇṭhaṃ pātu parātmikā | śrīṃ skandhau pātu niyataṃ hrīṃ bhujau pātu sarvadā || 9 || klīṃ karau tripureśānī [kh: me] tripuraiśvaryadāyinī | śrīṃ [āṃ] pātu hṛdayaṃ hrīṃ me madhyadeśaṃ sadā'vatu || 10 || kroṃ pātu nābhideśaṃ sā [kh: sarvabījapradā] tryakṣarī bhuvaneśvarī | sarvajīvapradā [kh: śaṅkhinī sarvaṃvajrapadā] pṛṣṭhaṃ pātu sarvavaśaṃkarī || 11 || hrīṃ pātu guhyadeśaṃ me namo bhagavatī kaṭim | māheśvarī sadā pātu sakthinī [kh: sarvato mudā] jānuyugmakam || 12 || annapurṇe sadā pātu svāhā pātu padadvayam | saptadaśākṣarī pāyādannapūrṇā'khilaṃ vapuḥ || 13 || tāraṃ māyā ramā kāmaḥ ṣoḍaśārṇā tataḥ param | śiraḥsthā sarvadā pātu viṃśatyarṇātmikā parā || 14 || tāraṃ durge yugaṃ rakṣiṇi svāheti daśākṣarī | jayadurgā ghanaśyāmā pātuṃ māṃ pūrvataḥ sadā [kh: tataḥ] || 15 || māyā bījādikā caiṣā daśārṇā ca tathā [kh: jaya durgā'nane'vatu; g: jayadurgā'vane'vatu] parā | uttaptakāñcanābhā sā jayadurgā'nale'vatu || 16 || tāraṃ hrīṃ durgāyai nama aṣṭavarṇātmikā parā [kh: tāraṃ hrīṃ duṃ ca durgāyai namo'ṣṭārṇātmikā parā] | śaṅkhacakradhanurbāṇadharā māṃ dakṣiṇe'vatu || 17 || mahiṣamarddinī svāahā vasuvarṇātmikā parā | nair-ṛtyāṃ sarvadā pātu mahiṣāsuranāśinī || 18 || māyā padmāvatī svāhā paścime māṃ sadā'vatu [kh, g: saptārṇā parikīrtitā | + padmāvatīpadmasaṃsthā paścime māṃ sadā'vatu] | pāśāṅkuśapuṭā māyā pāhi parameśvari svāhā [g: māyeti parameśvari svāhā] || 19 || trayodaśārṇā [g: namo daśārṇā] aśvārūḍhā'nile'vatu [kh: sā'śvarūḍhā] | sarasvatī pañcaśare [kh: pañcasvarā] nityaklinne madadrave || 20 || svāhā ca tryakṣarī [kh: vasvakṣarī] nityā māmuttare sadā'vatu | tāraṃ māyā ca kavacaṃ khe ca [g: khe rakṣet satataṃ vadhuḥ] rakset tato vadhuḥ [g: stvaritāṣṭāhibhiḥ budhaḥ] || 21 || huṃ kṣeṃ hrīṃ phaṭ mahāvidyā dvādaśārṇā'khilapradā | tvaritaṣṭādibhiḥ pāyācchivakoṇe sadā ca mām || 22 || aiṃ klīṃ sauṃḥ satataṃ bālā māmūrddhvadeśato'vatu | bindvantā [kh: māmūrdhvadeśe tato'vatu; g: bindunā] bhairavī bālā bhūmau [kh: hsauṃ; g: hastau] māṃ sarvadā'vatu || 23 || iti te kavacaṃ [kh: etat te kathitaṃ] puṇyaṃ trailokyamaṅgalaṃ param | sārāt sārataraṃ puṇyaṃ mahāvidyaughavigraham || 24 || asya hi paṭhanānnityaṃ [kh: asyāpi paṭhanāt sadyaḥ; g: dhāraṇātpaṭhanādyataḥ] kubero'pi dhaneśvaraḥ | indrādyāḥ sakalā devāḥ paṭhanāddhāraṇādyataḥ [kh: dadyāt] || 25 || sarvasiddhīśvarāḥ saṃtaḥ sarvaiśvaryamavāpnuyuḥ | puṣpāñjalyaṣṭakaṃ dattvā [kh: pṛthak pṛthak] mūlenaiva paṭhet sakṛt [kh: prītimanyonyataḥ] || 26 || saṃvatsarakṛtāyāstu pūjāyāḥ phalamāpnuyāt | prītimān yo'nyataḥ [kh: tattanum] kṛttvā kamalā niścalā gṛhe || 27 || vāṇī ca nivasedvaktre satyaṃ satyaṃ na saṃśayaḥ | yo dhārayati puṇyātmā trailokyamaṅgalābhidham [kh: parameśvarīṃ] || 28 || p. 71) kavacaṃ paramaṃ puṇyaṃ so'pi puṇyavatāṃ varaḥ | sarvaiśvaryayuto bhūtvā trailokyavijayī bhavet || 29 || puruṣo dakṣiṇe bāhau nārī vāmabhuje tathā | bahuputravatī bhūtvā vandhyāpi labhate sutam || 30 || brahmāstrādīni śastrāṇi naiva kṛntanti taṃ janam | etatkavacamajñātvā yo japed bhuvaneśvarīṃ || 31 || drāridryaṃ paramaṃ prāpya so'cirān mṛtyumāpnuyāt || 32 || iti śrīrudrayāmale tantre pārvatīśvarasaṃvāde trailokyamaṅgalam nāma bhuvaneśvarīkavacaṃ samāptam || śrībhuvaneśvarīsahasranām śrīgaṇeśāya namaḥ śrīdevyuvāca - deva deva mahādeva sarvaśāstraviśārada ! | kapālakhaṭvāṅgadhara ! citābhasmānulepana ! || 1 || ādyā yā prakṛtirnityā sarvaśāstreṣu gopitā | tasyāḥ śrībhuvaneśvaryā nāmnāṃ puṇyaṃ sahasrakam || 2 || kathayasva mahādeva ! yathā devī prasīdati | īśvara [g: mahādeva] uvāca - sādhu pṛṣṭaṃ mahādevi ! sādhakānāṃ hitāya vai || 3 || yā nityā prakṛtirādyā sarvaśāstreṣu gopitā | yasyāḥ smaraṇamātreṇa sarvapāpaiḥ pramucyate || 4 || ārādhanādbhavedyasyā jīvanmukto na saṃśayaḥ | tasyā nāmasahasraṃ vai kathayāmi samāsataḥ || 5 || oṃ asya śrībhuvaneśvaryāḥ sahasranāmastotrasya dakṣiṇāmūrtir-ṛṣiḥ paṃktiśchandaḥ ādyā śrībhuvaneśvarī devatā hrīṃ bījaṃ śrīṃ śaktiḥ klīṃ kīlakaṃ mama śrīdharmārthakāmamokṣārthe jape viniyogaḥ | ādyā māyā parā śaktiḥ śrīṃ hrīṃ klīṃ bhuvaneśvarī | bhuvanā bhāvanā bhavyā [g: bhuvanābhuvanā bhāvyā] bhavānī bhavabhāvinī || 6 || rudrāṇī rudrabhaktā ca tathā rudrapriyā satī | umā kātyāyanī durgā maṅgalā sarvamaṅgalā || 7 || tripurā parameśānī tripurā sundarī priyā [g: sundarī sundarapriyā] | ramaṇā ramaṇī rāmā rāmakāryakarī śubhā || 8 || brāhmī nārāyaṇī caṇḍī [g: caṇḍā] cāmuṇḍā muṇḍanāyikā | māheśvarī ca kaumārī vārāhī cāparājitā || 9 || p. 73) mahāmāyā muktakeśī mahātripurasundarī | sundarī śobhanā raktā raktavastrāpidhāyinī || 10 || raktākṣī raktavastrā ca raktabījātisundarī [g: raktabījaniṣūdinī] | raktacandanasiktāṅgī raktapuṣpasadāpriyā [g: raktapuṣpapriyā sadā] || 11 || kamalā kāminī kāntā kāmadevasadāpriyā [g: kāmadevapriyā sadā] | lakṣmī lolā cañcalākṣī cañcalā capalā priyā || 12 || bhairavaī bhayahartrī [g: bhayahantrī] ca mahābhayavināśinī | bhayaṅkarī mahābhīmā bhayahā bhayanāśinī || 13 || śmaśāne prāntare durge saṃsmṛtā bhayanāśinī [g: bhayahāriṇī] | jayā ca vijayā caiva jayapūrṇā [g: jayanā ca] jayapradā || 14 || yamunā yāmunā yāmyā yāmunajā [g: yamabhāgī] yamapriyā | sarveṣāṃ janikā janyā janahā janavarddhinī || 15 || kālī kapālinī kullā kālikā kālarātrikā | mahākālahṛdisthā ca kālabhairavarūpiṇī || 16 || kapālakhaṭvāṅgadharā pāśāṅkuśavidhāriṇī | abhayā ca bhayā caiva tathā ca bhayanāśinī [g: tathā bhayavināśinī] || 17 || mahābhayapradātrī ca tathā ca varahastinī | gaurī gaurāṅginī gaurā gauravarṇā jayapradā || 18 || ugrā ugraprabhā śāntiḥ śāntidā'śāntināśinī [g: śītanāśinī] | ugratārā tathā cogrā nīlā caikajaṭā tathā || 19 || hāṃ hāṃ hūṃ hūṃ [g: haṃsarūpā] tathā tārā tathā ca siddhikālikā | tārā nīlā ca vāgīśī tathā nīlasarasvatī || 20 || gaṅgā kāśī satī satyā sarvatīrthamayī tathā | tīrtharūpā tīrthapuṇyā tīrthadā tīrthasevikā || 21 || puṇyadā puṇyarūpā ca puṇyakīrtiprakāśinī [g: pratāriṇī] | puṇyakālā puṇyasaṃsthā tathā puṇyajanapriyā || 22 || p. 74) tulasī totulāstotrā [g: totalā tolā] rādhikā rādhanapriyā | satyāsatyā satyabhāmā rukmiṇī kṛṣṇavallabhā [g: rukmavallabhā] || 23 || devakī kṛṣṇamātā ca subhadrā bhadrarūpiṇī | manoharā tathā saumyā śyāmāṅgī samadarśanā || 24 || ghorarūpā ghoratejā ghoravatpriyadarśanā | kumārī bālikā kṣudrā [g: kṣubdhā] kumārīrūpadhāriṇī || 25 || yuvatī yuvatīrūpā yuvatīrasarañjikā [kh: rasarañjitā] | pīnastanī kṣudramadhyā [kh: kṣudrarūpā] prauḍhā madhyā jarāturā || 26 || ativṛddhā sthāṇurūpā calāṅgī cañcalā calā [kh: devakāryakarī śubhā | lāṅgalī cañcalā vegā devamātāsvarūpiṇī] | devamātā devarūpā devakāryakarī śubhā || 27 || devamātā ditirdakṣā sarvamātā sanātanī | pānapriyā pāyanī ca [kh: ca yajvānī] pālanā [kh: pālinī] pālanapriyā || 28 || matsyāśī māṃsabhakṣyā ca sudhāśī janavallabhā [kh: māṃsāśī janavallabhā] | tapasvinī tapī tapyā [kh: tapastāpyā] tapaḥsiddhipradāyinī || 29 || haviṣyā ca [kh, g: haviṣyāśī] havirbhoktrī havyakavyanivāsinī | yajurvedā vaśyakarī [kh, g: yajurvahā vaṃśakarī] yajñāṅgī yajñavallabhā [kh: yajñabhuk sadā; g: yajñabhuk satī] || 30 || dakṣā dākṣāyiṇī durgā [kh: dākṣāyaṇī mahādurgā] dakṣayajñavināśinī | pārvatī parvataprītā tathā parvatavāsinī || 31 || haimī harmyā hemarūpā menā mānyā manoramā | kailāsavāsinī muktā [kh, g: śuklā] śarvakriḍāvilāsinī [kh, g: śivakroḍavilāsinī] || 32 || cārvaṅgī cārurūpā ca suvaktrā ca śubhānanā | calatkuṇḍalagaṇḍaśrīrlasatkuṇḍaladhāriṇī || 33 || mahāsiṃhāsanasthā [kh, g: mahāsiṃhoparisthā ca] ca hemabhūṣaṇabhūṣitā | hemāṅgadā hemabhūṣā sūryakoṭisamaprabhā || 34 || p. 75) bālādityasamākāntiḥ sindūrārcitavigrahā | yavā yāvakarūpā ca raktacandanarūpadhṛk || 35 || koṭarī koṭarākṣī ca nirlajjā ca digambarā | pūtanā [kh: pūrṇānanā] bālamātā ca śūnyālayanivāsinī || 36 || śmaśānavāsinī śūnyā hṛdyā caturavāsinī [g: haracatvaravāsinī] | madhukaiṭabhahaṃtrī ca mahiṣāsuraghātinī [kh: nāśinī] || 37 || niśumbhaśumbhamathanī caṇḍamuṇḍavināśinī | śivākhyā śivarūpā ca śivadūtī śivapriyā || 38 || śivadā śivavakṣaḥsthā śarvāṇī [kh: serveṣāṃ; g: śivānī] śivakāriṇī | indrāṇī cendrakanyā ca [kh: rudrāṇī rudrakanyā ca] rājakanyā surapriyā || 39 || lajjāśīlā sādhuśīlā kulastrī kulabhūṣikā [kh: kulapālikā] | mahākulīnā niṣkāmā nirlajjā kulabhūṣaṇā [bhūṣaṇānvitā] || 40 || kulīnā kulakanyā ca tathā ca kulabhūṣitā | anantānantarūpā ca [kh, g: anantānanta pālā ca] anantāsuranāśinī || 41 || hasantī śivasaṅgena vāñchitānandadāyinī | nāgāṅgī nāgabhūṣā ca nāgahāravidhāriṇī || 42 || dhariṇī dhāriṇī dhanyā mahāsiddhipradāyinī [kh: aṣṭa] | ḍākinī śākinī caiva rākinī hākinī tathā [kh: rākṣasī ḍāmarī tathā] || 43 || bhūtā pretā piśācī ca yakṣiṇī dhanadārcitā [kh, g: dhanadā śivā] | dhṛtiḥ kīrtiḥ [kh: śrutiḥ] smṛtirmedhā [mahāmedhā] tuṣṭiḥpuṣṭirumā ruṣā [g: uṣā] || 44 || śāṅkarī śāmbhavī mīnā [kh, g: menāratiḥ] ratiḥ prītiḥ smarāturā | anaṅgamadanā devī anaṅgamadanāturā || 45 || bhuvaneśī mahāmāyā tathā bhuvanapālinī | īśvarī ceśvaraprītā candraśekharabhūṣaṇā || 46 || p. 76) cittānandakarī [kh: cidānandakarī] devī cittasaṃsthā janasya ca | arūpā bahurūpā ca sarvarūpā cidātmikā [kh: arūpā sarvarūpā ca tathā'nandapradā śivā] || 47 || anantarūpiṇī nityā tathānantapradāyinī | nandā cānandarūpā ca tathā'nandaprakāśinī || 48 || sadānandā sadānityā sādhakānandadāyinī | vanitā taruṇī bhavyā bhavikā ca vibhāvinī || 49 || candrasūryasamā dīptā sūryavatparipālinī | nārasiṃhī hayagrīvā hiraṇyākṣavināśinī || 50 || vaiṣṇavī viṣṇubhaktā ca śālagrāmanivāsinī | caturbhujā cāṣṭabhujā sahasrabhujasaṃjñitā || 51 || ādyā kātyāyanī nityā sarvādyā sarvadāyinī [kh: sarvadāyikā] | sarvacandramayī [g: sarvamaṃtramayī] devī sarvavedamayī śubhā || 52 || sarvadevamayī devī sarvalokamayī purā [kh: parā] | sarvasammohinī devī sarvalokavaśaṃkarī || 53 || rājinī rañjinī rāgā [kh: rajanī rañjitā rāmā; g: rañjinī rañjitā rāgā] dehalāvaṇyarañjitā | naṭī naṭapriyā dhūrtā tathā dhūrtajanārdinī [kh, g: dhūrtajanapriyā] || 54 || mahāmāyā mahāmohā mahāsatvavimohitā | balipriyā māṃsarucirmadhumāṃsapriyā sadā || 55 || madhumattā mādhavikā madhumādhavarūpikā [g: sādhumādhavarūpikā] | divāmayī rātrimayī saṃdhyā saṃdhisvarūpiṇī || 56 || kālarūpā sūkṣmarūpā sūkṣmiṇī [kh: suṣumṇā] cātisūkṣmiṇī | tithirūpā vārarūpā tathā nakṣatrarūpiṇī || 57 || sarvabhūtamayī devī pañcabhūtanivāsinī | śūnyākārā śūnyarūpā śūnyasaṃsthā ca stambhinī [kh: stambhikā] || 58 || p. 77) ākāśagāminī devī jyotiścakranivāsinī | grahāṇāṃ sthitirūpā ca rudrāṇī cakrasambhavā [kh: rudrādīnāñca sambhavā] || 59 || ṛṣīṇāṃ brahmaputrāṇāṃ [g: vratapātrāṇāṃ] tapaḥsiddhipradāyinī | arundhatī ca gāyatrī sāvitrī satvarūpiṇī [kh, g: satyarūpiṇī] || 60 || citāsaṃsthā citārūpā cittasiddhipradāyinī [kh: cittasaṃsthā cittirūpā cintā siddhipradāyinī] | śavasthā śavarūpā ca śavaśatrunivāsinī [kh: śabdasthā śabdarūpā ca śabdacakranivāsinī; g: śavacakranivāsinī] || 61 || yoginī yogarūpā ca yogināṃ malahāriṇī [kh: varadhāriṇī] | suprasanā mahādevī yāmunī [kh: māyinī] muktidāyinī || 62 || nirmalā vimalā śuddhā śudhasatvā jayapradā | mahāvidyā mahāmāyā [kh, g: mahāmāyā viṣṇumāyā] mohinī viśvamohinī || 63 || kāryasiddhikarī devī sarvakāryanivāsinī | kāryākāryakarī raudrī mahāpralayakāriṇī || 64 || strīpuṃbhedāhyabhedyā ca [g: strīpuṃbhedābhedarūpā] bhedinī bhedanāśinī | sarvarūpā sarvamayī advaitānandarūpiṇī [kh: advaitānantarūpiṇī] || 65 || pracaṇḍā caṇḍikā caṇḍā caṇḍāsuravināśinī | sumastā [kh, g: sumattā] bahumastā ca chinnamastā'sunāśinī [kh: asunāsikā; g: chinnamadhyā sunāsikā] || 66|| arūpā ca virūpā ca citrarūpā cidātmikā [kh: surūpā rūpavarjitā | citrarūpā mahārūpā vicitrā ca cidātmikā] | bahuśastrā aśastrā ca [kh: pyaśastrā ca] sarvaśastraprahāriṇī || 67 || śāstrārthā śāstravādā ca nānā śāstrārthavādinī | kāvyaśāstrapramodā ca kāvyālaṅkāravāsinī || 68 || rasajñā rasanā jihvā rasāmodā rasapriyā | nānākautukasaṃyuktā nānārasavilāsinī || 69 || arūpā ca svarūpā ca virūpā ca surūpiṇī [kh, g: avyaktāvyaktarūpā ca viśvarūpā ca rūpiṇī] | rūpāvasyā tathā jivā veśyādyā [kh: g: jīvāveśāḍhyā] veśadhāriṇī || 70 || p. 78) nānāveśadharā [kh: veśadharī] devī nānāveśeṣu saṃsthitā | kurūpā kuṭilā [kh, g: kutsitā] kṛṣṇā kṛṣṇārūpā ca kālikā || 71 || lakṣmīpradā mahālakṣmīḥ sarvalakṣaṇasaṃyutā | kuberagṛhasaṃsthā [kh: kuberagraha] ca dhanarūpā dhanapradā || 72 || nānāratnapradā devī ratnakhaṇḍeṣu saṃsthitā | varṇasaṃsthā varṇarūpā sarvavarṇamayī sadā [g: nāsti] || 73 || oṃkārarūpiṇī vācyā [g: ādyā] ādityajyotīrūpiṇī | saṃsāramocinī devī saṃgrāme jayadāyine || 74 || jayarūpā jayākhyā ca yajinī jayadāyinī | māninī mānarūpā ca mānabhaṅgapraṇāśinī || 75 || mānyā mānapriyā medhā māninī mānadāyinī | sādhakāsādhakāsādhyā sādhikā sādhanapriyā || 76 || sthāvarā jaṅgamā proktā [kh, g: sūkṣmā] capalā capalapriyā | ṛddhidā ṛddhirūpā ca siddhidā siddhidāyinī || 77 || kṣemaṅkarī śaṅkarī ca sarvasammohakāriṇī | rañjitā rañjinī yā ca sarvavāñchāpradāyinī || 78 || bhagaliṅgapramodā ca bhagaliṅganivāsinī | bhagarūpā bhagābhāgyā liṅgarūpā ca liṅginī || 79 || bhagagītirmahāprītirliṅgagītirmahāsukhā | svayaṃbhūḥ kusumārādhyā svayaṃbhūḥ kusumākulā [svayaṃbhūḥ kusumākalā] || 80 || svayaṃbhūḥ puṣparūpā ca svayambhūḥ kusumapriyā | śukrakūpā [kh: g: śukrarūpā] mahākūpā śukrāsavanivāsinī [kh, g: mahāśukrā śukrabindunivāsinī] || 81 || śukrasthā śukriṇī śukrā śukrapūjakapūjitā | kāmākṣā kāmarūpā ca yoginī pīṭhavāsinī || 82 || p. 79) sarvapīṭhamayī devī pīṭhapūjānivāsinī [kh: pīṭhamadhyanivāsinī] | akṣamālādharā devī pānapātravidhāriṇī [kh: g: vidhāyinī] || 83 || śūlinī śūlahastā ca pāśinī pāśarūpiṇī | khaḍginī gadinī caiva tathā sarvāstradhāriṇī || 84 || bhāvyā bhavyā bhavānī sā bhavamuktipradāyinī | caturā caturaprītā caturānanapūjitā || 85 || devastavyā devapūjyā sarvapūjyā sureśvarī | jananī janarūpā ca janānāṃ cittahāriṇī || 86 || jaṭilā keśabaddhā ca sukeśī keśabaddhikā [kh: keśavātmikā; g: keśavā śivā] | ahiṃsā dveṣikā dveṣyā sarvadveṣavināśinī || 87 || uccāṭinī dveṣinī [g: stambhinī] ca mohinī madhurākṣarā [g: madhurāsanā] | krīḍā krīḍakalekhāṅkakāraṇākārakārikā [kh, g: krīḍā krīḍanakhelā ca khelākaraṇakārikā] || 88 || sarvajñā sarvakāryā ca sarvabhakṣā surārihā | sarvarūpā sarvaśāntā [g: sarvasītā] sarveṣāṃ prāṇarūpiṇī || 89 || sṛṣṭisthitikarī devī tathā [g: māyā] pralayakāriṇī | mugdhā sādhvī tathā raudrī nānāmūrtividhāriṇī [g: nāsti] || 90 || uktāni yāni deveśi anuktāni maheśvari | yat kiñcid dṛśyate devi tat sarvaṃ bhuvaneśvarī || 91 || iti śrībhuvaneśvaryā nāmāni kathitāni te | sahasrāṇi mahādevi phalaṃ teṣāṃ nigadyate || 92 || yaḥ paṭhet prātarutthāya cārddharātre tathā priye | prātaḥkāle tathā madhye sāyāhne haravallabhe || 93 || yatra tatra paṭhitvā ca bhaktyā siddhirna saṃśayaḥ | paṭhed vā pāṭhayed vāpi śṛṇuyācchrāvayettathā || 94 || tasya sarvaṃ bhavet satyaṃ manasā yacca vāñchitam | aṣṭamyāṃ ca caturdaśyāṃ navamyāṃ vā viśeṣataḥ || 95 || p. 80) sarvamaṅgalasaṃyukte saṃkrātau śanibhaumayoḥ | yaḥ paṭhet parayā bhaktyā devyā nāmasahasrakam || 96 || tasya dehe ca saṃsthanaṃ kurute bhuvaneśvarī | tasya kāryaṃ bhaved devi anyathā na kathañcana || 97 || śmaśāne prāntare vāpi śūnyāgāre catuṣpathe | catuṣpathe caikaliṅge merudeśe tathaiva ca || 98 || jalamadhye vahnimadhye saṃgrāme grāmaśāntaye [kh: prāṇasaṃśaye] | japtvā maṃtrasahasraṃ tu [kh: vai] paṭhennāmasahasrakam || 99 || dhūpadīpādibhiścaiva balidānādikaistathā | nānāvidhaistathā devi naivedyai [kh: pakvānnaiḥ] rbhuvaneśvarīm || 100 || sampūjya vidhivajjaptvā stutvā nāmasahasrakaiḥ [kh: śrutvā nāmasahasrakam] | acirāt siddhimāpnoti sādhako nātra saṃśayaḥ || 101 || tasya tuṣṭā bhaved devī sarvadā bhuvaneśvarī | bhūrjapatre samālikhya kuṃkumād raktacandanaiḥ || 102 || tathā gorocanādyaiśca vilikhya sādhakottamaḥ | sutithau śubhanakṣtre likhitvā dakṣiṇe bhuje || 103 || dhārayet parayā bhaktyā devīrūpeṇa pārvati ! | tasya siddhirmaheśāni acirācca bhaviṣyati || 104 || raṇe [g: vane] rājakule vā'pi sarvatra vijayī bhavet | devatā vaśamāyāti kiṃ purnamānavādayaḥ || 105 || vidyāstambhaṃ jalastambhaṃ [kh, g: vāyvagnyośca gatistambham] karotyeva na saṃśayaḥ | paṭhed vā pāṭhayed vā'pi devībhaktyā [kh, g: buddhyā] ca pārvati || 106 || iha bhuktvā varān [kh: kalau] bhogān kṛtvā kāvyārthavistarān [g: kāvyān sudustarān] | ante devyā gaṇatvaṃ ca sādhako muktimāpnuyāt || 107 || prāpnoti devadeveśi sarvārthannātra saṃśayaḥ | hīnāṅge cātiriktāṅge śaṭhāya paraśiṣyake || 108 || p. 81) na dātavyaṃ maheśāni prāṇānte'pi kadācana | śiṣyāya matiśuddhāya [kh, g: bhaktiyuktāya] vinītāya maheśvari || 109 || dātavyaḥ stavarājaśca sarvasiddhiprado bhavet | likhitvā dhārayed dehe duḥkhaṃ tasya na jāyate || 110 || ya idaṃ bhuvaneśvaryāḥ stavarājaṃ maheśvari | iti te kathita devi bhuvaneśyāḥ sahasrakam || 111 || yasmai kasmai na dātavyaṃ vinā śiṣyāya pārvati [g: nāsti] | surataruvarakāntaṃ siddhisādhyaikasevyaṃ [kh, g: siddhasaṅghaikasevyaṃ] yadi paṭhati manuṣyo nānyacetāḥ sadaiva | iha hi sakalabhogān [kh: nikhilabhogān] prāpya cānte śivāya vrajati parasamīpaṃ sarvadā muktimante [kh: parisamīpaṃ kinnaraiḥ stūyamānaḥ] || 112 || iti śrīrudrayāmale tantre bhuvaneśvarīsahasranāmākhyaṃ stotraṃ sampūrṇam || śrīrastu || śrīgaṇeśāya namaḥ atha śrībhuvaneśvaryaṣṭottaraśatanāmastotram īśvara uvāca mahāsammohinī devī sundarī bhuvaneśvarī | ekākṣarī ekamantrī ekākī lokanāyikā || 1 || ekarūpā mahārūpā sthūlasūkṣmaśarīriṇī | bījarūpā mahāśaktiḥ saṅgrāme jayavarddhinī || 2 || mahāratirmahāśaktiryoginī pāpanāśinī | aṣṭasiddhiḥ kalārūpā vaiṣṇavī bhadrakālikā || 3 || bhaktipriyā mahādevī haribrahmādirūpiṇī | śivarūpī viṣṇurūpī kālarūpī sukhāsinī || 4 || purāṇī puṇyarūpī ca pārvatī puṇyavarddhinī | rudrāṇī pārvatīndrāṇī śaṅkarārddhaśarīriṇī || 5 || nārāyaṇī mahādevī mahiṣī sarvamaṅgalā | akārādikṣakārāntā hyaṣṭātriṃśatkalādharī || 6 || saptamā triguṇā nārī śarīrotpattikāriṇī | ākalpāntakalāvyāpisṛṣṭisaṃhārakāriṇī || 7 || sarvaśaktirmahāśaktiḥ śarvāṇī parameśvarī | hṛllekhā bhuvanā devī mahākaviparāyaṇā || 8 || icchājñānakriyārūpā aṇimādiguṇāṣṭakā | namaḥ śivāyai śāntāyai śāṅkari bhuvaneśvari || 9 || vedavedāṅgarūpā ca atisūkṣmā śarīriṇī | kālajñānī śivajñāni śaivadharmaparāyaṇā || 10 || kālāntarī kālarūpī saṃjñānāṃ prāṇadhāriṇī | khaḍgaśreṣṭhā ca khaṭvāṅgi triśūlavaradhāriṇī || 11 || p. 83) arūpā bahurūpā ca nāyikā lokavaśyagā | abhayā lokarakṣā ca pinākī nāgadhāriṇī || 12 || vajraśaktirmahāśaktiḥ pāśatomaradhāriṇī | aṣṭādaśabhujā devī hṛllekhā bhuvanā tathā || 13 || khaḍgadhāri mahārūpā somasūryāgnimadhyagā | evaṃ śatāṣṭakaṃ nāma stotraṃ ramaṇabhāṣitaṃ || 14 || sarvapāpapraśamanaṃ sarvāriṣṭanivāraṇam | sarvaśatrukṣayakaraṃ sadā vijayavarddhanam || 15 || āyuṣkaraṃ puṣṭikaraṃ rakṣākaraṃ yaśaskaram | amarādipadaiśvaryamamattvāṃśakalāpaham || 16 || iti śrīrudrayāmale tantre bhuvaneśvaryaṣṭottaraśatanāma samāptam | saṃvat 1943 phālgunavadi 10 mī0 guruvāraḥ || śrīgaṇeśāya namaḥ atha śrībhuvaneśvaryaṣṭakam śrīdevyuvāca prabho śrībhairavaśreṣṭha dayālo bhaktavatsala | bhuvaneśīstavam brūhi yadyahantava vallabhā || 1 || īśvara uvāca śṛṇu devi ! pravakṣyāmi bhuvaneśyaṣṭakaṃ śubham | yena vijñātamātreṇa trailokyamaṅgalambhavet || 2 || oṃ namāmi jagadādhārāṃ bhuvaneśīṃ bhavapriyām | bhuktimuktipradāṃ ramyāṃ ramaṇīyāṃ śubhāvahām || 3 || tvaṃ svāhā tvaṃ svadhā devi! tvaṃ yajñā yajñanāyikā | tvaṃ nāthā tvaṃ tamohartrī vyāpyavyāpakavarjjitā || 4 || tvamādhārastvamijyā ca jñānajñeyaṃ paraṃ padam | tvaṃ śivastvaṃ svayaṃ viṣṇustvamātmā paramo'vyayaḥ || 5 || tvaṃ kāraṇañca kāryañca lakṣmīstvañca hutāśanaḥ | tvaṃ somastvaṃ raviḥ kālastvaṃ dhātā tvañca mārutaḥ || 6 || gāyatrī tvaṃ ca sāvitrī tvaṃ māyā tvaṃ haripriyā | tvamevaikā parāśaktistvameva gururūpadhṛk || 7 || tvaṃ kālā tvaṃ kalā'tītā tvameva jagatāṃśriyaḥ | tvaṃ sarvakāryaṃ sarvasya kāraṇaṃ karuṇāmayi! || 8 || idamaṣṭakamādyāyā bhuvaneśyā varānane | trisandhyaṃ śraddhayā martyo yaḥ paṭhet prītamānasaḥ || 9 || siddhayo vaśagāstasya sampado vaśagā gṛhe | rājāno vaśamāyānti stotrasyā'sya prabhāvataḥ || 10 || p. 85) bhūtapretapiśācādyā nekṣante tāṃ diśaṃ grahāḥ | yaṃ yaṃ kāmaṃ pravāñcheta sādhakaḥ prītamānasaḥ || 11 || taṃ tamāpnoti kṛpayā bhuvaneśyā varānane ! | anena sadṛśaṃ stotraṃ na samaṃ bhuvanatraye || 12 || sarvasampatpradamidaṃ (stotraṃ) pāvanānāñca pāvanam | anena stotravaryeṇa sādhitena varānane ! | sampado vaśamāyānti bhuvaneśyāḥ prasādataḥ || 13 || iti śrīrudrayāmale tantre śrībhuvaneśvaryaṣṭakaṃ sampūrṇam | saṃvat 1943 phālguna vadi 10 guruvāraḥ || atha śrībhuvaneśvaryā bhakarādisahasranāma stotram oṃ asya śrībhuvaneśvarīsahasranāmastotramaṃtrasyasadāśiva ṛṣiḥ anuṣṭup chaṃdaḥ bhuvaneśvarī devatā lajjā bījam kamalā śaktiḥ vāgbhavaṃ kīlakam sarvārthasādhane pāṭhe viniyogaḥ || oṃ bhuvaneśī bhuvārādhyā bhavānī bhayanāśinī | bhavarūpā bhavānandā bhavasāgaratāriṇī || 1 || bhavodbhavā bhavaratā bhavabhāranivāriṇī | bhavyāsyā bhavyanayanā bhavyarūpā bhavauṣadhiḥ || 2 || bhavyāṅganā bhavyakeśī bhavapāśavimocinī | bhavyāsanā bhavyavastrā bhavyābharaṇabhūṣitā || 3 || bhagarūpā bhagānandā bhageśī bhagamālinī | bhagavidyā bhagavatī bhagaklinā bhagāvahā || 4 || bhagāṅkarā bhagakriḍā bhagāḍhyā bhagamaṅgalā | bhagalīlā bhagaprītā bhagasampadbhageśvarī || 5 || bhagālayā bhagotsāhā bhagasthā bhagapoṣiṇī | bhagotsavā bhagavidyā bhagamātā bhagasthitā || 6 || bhagaśaktirbhaganidhirbhagapūjā bhageṣaṇā | bhagasvāpā bhagādhiśā bhagārcyā bhagasundarī || 7 || bhagarekhā bhagasnehā bhagasnehavivardhinī | bhaginī bhagabījasthā bhagabhogavilāsinī || 8 || bhagācārā bhagādhārā bhagākārā bhagāśrayā | bhagapuṣpā bhagaśrīpā bhagapuṣpanivāsinī || 9 || bhavyarūpadharā bhavyā bhavyapuṣpairalaṅkṛtā | bhavyalīlā bhavyamālā bhavyāṅgi bhavyasundarī || 10 || p. 87) bhavyaśīlā bhavyalīlā bhavyākṣī bhavyanāśinī | bhavyāṅgikā bhavyavāṇī bhavyakāntirbhagālinī || 11 || bhavyatrapā bhavyanadī bhavyabhogavihāriṇī | bhavyastanī bhavyamukhī bhavyagoṣṭhī bhayāpahā || 12 || bhakteśvarī bhaktikarī bhaktānugrahakāriṇī | bhaktidā bhaktijananī bhaktānandavivarddhinī || 13 || bhaktipriyā bhaktiratā bhaktibhāvavihāriṇī | bhaktiśīlā bhaktilīlā bhakteśā bhaktipālinī || 14 || bhaktividyā bhaktavidyā bhaktirbhaktivinodinī | bhaktirītirbhaktiprītirbhaktisādhanasādhinī || 15 || bhaktisādhyā bhaktasādhyā bhaktirālī bhaveśvarī | bhaṭavidyā bhaṭānandā bhaṭasthā bhaṭarūpiṇī || 16 || bhaṭamānyā bhaṭasthānyā bhaṭasthānanivāsinī | bhaṭinī bhaṭarūpeśī bhaṭarūpavivarddhinī || 17 || bhaṭaveśī bhaṭeśī ca bhaṭabhāgbhavasundarī | bhaṭaprītyā bhaṭarītyā bhaṭānugrahakāriṇī || 18 || bhaṭārādhyā bhaṭabodhyā bhaṭabodhavinodinī | bhaṭaiḥ sevyā bhaṭavarā bhaṭārcyā bhaṭabodhinī || 19 || bhaṭakīrtyā bhaṭakalā bhaṭapā bhaṭapālinī | bhaṭaiśvaryyā bhaṭādhīśā bhaṭekṣā bhaṭatoṣiṇī || 20 || bhaṭeśī bhaṭajananī bhaṭabhāgyavivarddhinī | bhaṭabhuktirbhaṭayuktirbhaṭaprītivivarddhinī || 21 || bhāgyeśī bhāgyajananī bhāgyasthā bhāgyarūpiṇī | bhāvanā bhāvakuśalā bhāvadā bhāvavarddhinī || 22 || bhāvarūpā bhāvarasā bhavāntaravihāriṇī | bhavāṅkarā bhavakalā bhāvasthānanivāsinī || 23 || bhāvāntarā bhāvadhṛtā bhāvamadhyavyavasthitā | bhāva-ṛddhirbhāvasiddhirbhāvādirbhāvabhāvinī || 24 || p. 88) bhāvālayā bhāvaparā bhāvasādhanatatparā | bhāveśvarī bhāvagamyā bhāvasthā bhāvagarvitā || 25 || bhāvinī bhāvaramaṇī bhāratī bhārateśvarī | bhāgīrathī bhhagyavatī bhāgyodayakarī kalā || 26 || bhāgyāśrayā bhāgyamayī bhāgyā bhāgyaphalapradā | bhāgyācārā bhāgyasārā bhāgyadhārā ca bhāgyadā || 27 || bhāgyeśvarī bhāgyanidhirbhāgyā bhāgyasumātṛkā | bhāgyekṣā bhāgyanā bhāgyabhāgyadā bhāgyamātṛkā || 28 || bhāgyekṣā bhāgyamanasā bhāgyādirbhāgyamadhyagā | bhrātrīsvarī bhrātṛmatī bhrātrambā bhrātṛpālinī || 29 || bhrātṛsthā bhrātṛkuśalā bhrāmarī bhramarāmbikā | bhillarūpā bhillavatī bhillasthā bhillapālinī || 30 || bhillamātā bhilladhātrī bhillinī bhillakeśvarī | bhillakīrtirbhillakalā bhillamandaravāsinī || 31 || bhillakrīḍā bhillalīlā bhillārcyā bhillavallabhā | bhillasnuṣā bhillaputrī bhillinī bhillapoṣiṇī || 32 || bhillapautrī bhillagoṣṭhī bhillacāranivāsinī | bhillapūjyā bhillavāṇī bhillāṇī bhillabhītihā || 33 || bhītasthā bhītajananī bhītirbhītivināśinī | bhītidā bhītihā bhītyā bhītyākāravihāriṇī || 34 || bhīteśī bhītiśamanī bhītisthānanivāsinī | bhītirītyā bhītikalā bhītīkṣā bhītihāriṇī || 35 || bhīmeśī bhīmajananī bhīmā bhīmanivāsinī | bhīmeśvarī bhīmaratā bhīmāṅgī bhīmapālinī || 36 || bhīmanādā bhīmatantrī bhīmaiśvaryyavivarddhinī | bhīmagoṣṭhī bhīmadhātrī bhīmavidyāvinodinī || 37 || bhīmavikramadātrī ca bhīmavikramavāsinī | bhīmānandakarī devī bhīmānandavihāriṇī || 38 || p. 89) bhīmopadeśinī nityā bhīmabhāgyapradāyinī | bhīmasiddhirbhīma-ṛddhirbhīmabhaktivivarddhinī || 39 || bhīmasthā bhīmavaradā bhīmadharmopadeśinī | bhīṣmeśvarī bhīṣmabhṛtirbhiṣmabodhaprabodhinī || 40 || bhīṣmaśrīrbhīṣmajananī bhīṣmajñānopadeśinī | bhīṣmasthā bhīṣmatapanā bhīṣmeśī bhīṣmatāriṇī || 41 || bhīṣmalīlā bhīṣmaśīlā bhīṣmarodhonivāsinī | bhīṣmāśrayā bhīṣmavarā bhīṣmaharṣavivarddhinī || 42 || bhuvanā bhuvaneśānī bhuvanānandakāriṇī | bhuvisthā bhuvirūpā ca bhuvibhāranivāriṇī || 43 || bhuktisthā bhuktidā bhuktirbhukteśī bhuktirūpiṇī | bhukteśvarī bhuktidātrī bhuktirākārarūpiṇī || 44 || bhujaṅgasthā bhujaṅgeśī bhujaṅgākārarūpiṇī | bhujaṅgī bhujagāvāsā bhujaṅgānandadāyinī || 45 || bhūteśī bhūtajananī bhūtasthā bhūtarūpiṇī | bhūteśvarī bhūtalīlā bhūtaveṣakarī sadā || 46 || bhūtadātrī bhūtakeśī bhūtadhātrī maheśvarī | bhūtarītyā bhūtapatnī bhūtalokanivāsinī || 47 || bhūtasiddhirbhūta-ṛddhirbhūtānandanivāsinī | bhūtakīrtirbhūtalakṣmīrbhūtabhāgyavivarddhinī || 48 || bhūtārcyā bhūtaramaṇī bhūtavidyāvinodinī | bhūtapautrī bhūtaputrī bhūtabhāryyā vidhīśvarī || 49 || bhūtasthā bhūtaramaṇī bhūteśī bhūtapālinī | bhūpamātā bhūpanibhā bhūpaiśvaryyapradāyinī || 50 || bhūpaceṣṭā bhūpaneṣṭā bhūpabhāvavivarddhinī | bhūpasvasā bhūpabhūrī bhūpapautrī tathā vadhuḥ || 51 || bhūpakīrtirbhūpanītirbhūpabhāgyavivarddhinī | bhūpakriyā bhūpakrīḍā bhūpamandaravāsinī || 52 || p. 90) bhūpārcyā bhūpasaṃrādhyā bhūpabhogavivarddhinī | bhūpāśrayā bhūpakalā bhūpakautukadaṇḍinī || 53 || bhūṣaṇasthā bhūṣaṇeśī bhūṣā bhūṣaṇadhāriṇī | bhūṣaṇādhāradharmeśī bhūṣaṇākārarūpiṇī || 54 || bhūpatācāranilayā bhūpatācārabhūṣitā | bhūpatācāraracanā bhūpatācāramaṇḍitā || 55 || bhūpatācāradharmeśī bhūpatācārakāriṇī | bhūpatācāracaritā bhūpatācāravarjitā || 56 || bhūpatācāravṛddhisthā bhūpatācāravṛddhidā | bhūpatācārakaraṇā bhūpatācārakarmadā || 57 || bhūpatācārakarmeśī bhūpatācārakarmadā | bhūpatācāradehasthā bhūpatācārakarmiṇī || 58 || bhūpatācārasiddhisthā bhūpatācārasiddhidā | bhūpatācāradharmāṇī bhūpatācāradhāriṇī || 59 || bhūpatānandalaharī bhūpateśvararūpiṇī | bhūpaternītinītisthā bhūpatisthānavāsinī || 60 || bhūpatisthānagīrvāṇā bhūpatervaradhāriṇī | bheṣajānandalaharī bheṣajānandarūpiṇī || 61 || bheṣajānandamahiṣī bheṣajānandadhāriṇī | bheṣajānandakarmeśī bheṣajānandadāyinī || 62 || bheṣajī bheṣajā kandā bheṣajasthanavāsinī | bheṣajeśvararūpā ca bheṣajeśvarasiddhidā || 63 || bheṣajeśvaradharmeśī bheṣajeśvarakarmadā | bheṣajeśvarakarmeśī bheṣajeśvarakarmiṇī || 64 || bheṣajādhīśajananī bheṣajādhīśapālinī | bheṣajādhīśaracanā bheṣajādhīśamaṅgalā || 65 || bheṣajāraṇyamadhyasthā bheṣajāranyarakṣiṇī | bhaiṣajyavidyā bhaiṣajyā bhaiṣajyepsitadāyinī || 66 || p. 91) bhaiṣajasthā bhaiṣajeśī bhaiṣajyānandavarddhinī | bhairavī bhairavācārā bhairavākārarūpiṇī || 67 || bhairavācāracaturā bhairavācāramaṇḍitā | bhairavā ca bhairaveśī bhairavānandadāyinī || 68 || bhairavānandarūpeśī bhairavānandarūpiṇī | bhairavānandanipuṇā bhairavānandamandirā || 69 || bhairavānandatatvajñā bhairavānandatatparā | bhairavānandakuśalā bhairavānandanītidā || 70 || bhairavānandaprītisthā bhairavānandaprītidā | bhairavānandamahiṣī bhairavānandamālinī || 71 || bhairavānandamatidā bhairavānandamātṛkā | bhairavādhārajananī bhairavādhārarakṣiṇī || 72 || bhairavādhārarūpeśī bhairavādhārarūpiṇī | bhairavādhāranicayā bhairavādhāraniścayā || 73 || bhairavādhāratatvajñā bhairavādhāratattvadā | bhairavāśrayatantreśī bhairavāśrayamantriṇī || 74 || bhairavāśrayaracanā bhairavāśrayarañjitā | bhairavāśrayanirdhārā bhairavāśrayanirbharā || 75 || bhairavāśrayanirdhārā bhairavāśrayanirdharā | bhairavānandabodheśī bhairavānandabodhinī || 76 || bhairavānandabodhasthā bhairavānandabodhadā | bhairavyaiśvaryyavaradā bhairavyaiśvaryyadāyinī || 77 || bhairavyaiśvaryyaracanā bhairavyaiśvaryyavarddhinī | bhairavyaiśvaryyasiddhisthā bhairavyaiśvaryyasiddhidā || 78 || bhairavyaiśvaryyasiddheśī bhairavyaiśvaryyarūpiṇī | bhairavyaiśvaryasupathā bhairavyaiśvaryyasuprabhā || 79 || bhairavyaiśvaryyavṛddhisthā bhairavyaiśvaryyavṛddhidā | bhairavyaiśvaryyakuśalā bhairavyaiśvaryyakāmadā || 80 || p. 92) bhairavyaiśvaryyasulabhā bhairavyaiśvaryyasampradā | bhairavyaiśvaryyaviśadā bhairavyaiśvaryyavikriyā || 81 || bhairavyaiśvaryyavinayā bhairavyaiśvaryyaveditā | bhairavyaiśvaryyamahimā bhairavyaiśvaryyamāninī || 82 || bhairavyaiśvaryyaniratā bhairavyaiśvaryyanirmitā | bhogeśvarī bhogamātā bhogasthā bhogarakṣinī || 83 || bhogakrīḍā bhogalīlā bhogeśī bhogavarddhinī | bhogāṅgī bhogaramaṇī bhogācāravicāriṇī || 84 || bhogāśrayā bhogavatī bhoginī bhogarūpiṇī | bhogāṅkurā bhogavidhā bhogādhāranivāsinī || 85 || bhogāmbikā bhogaratā bhogasiddhividhāyinī | bhojasthā bhojaniratā bhojanānandadāyinī || 86 || bhojanānandalaharī bhojanāntarvihāriṇī | bhojanānandamahimā bhojanānandabhogyadā || 87 || bhojanānandaracanā bhojanānandaharṣitā | bhojanācāracaturā bhojanācāramaṇḍitā || 88 || bhojanācāracaritā bhojanācāracarcitā | bhojanācārasampannā bhojanācārasaṃyutā || 89 || bhojanācāracittasthā bhojanācārarītidā | bhojanācāravibhavā bhojanācāravistṛtā || 90 || bhojanācāraramaṇī bhojanācārarakṣiṇī | bhojanācārahariṇī bhojanācārabhakṣiṇī || 91 || bhojanācāra sukhadā bhojanācārasuspṛhā | bhojanāhārasurasā bhojanāhārasundarī || 92 || bhojanāhāracaritā bhojanāhāracañcalā | bhojanāsvādavibhavā bhojanāsvādavallabhā || 93 || bhojanāsvādasaṃtuṣṭā bhojanāsvādasampradā | bhojanāsvādasupathā bhojanāsvādasaṃśrayā || 94 || p. 93) bhojanāsvādaniratā bhojanāsvādanirṇatā | bhaukṣarā bhaukṣareśānī bhaukārākṣararūpiṇī || 95 || bhaukṣarasthā bhaukṣarādirbhaukṣarasthānavāsinī | bhaṅkārī bharmiṇī bharmī bhasmeśī bhasmarūpiṇī || 96 || bhaṅkārā bhañcanā bhasmā bhasmasthā bhasmavāsinī | bhakṣarī bhakṣarākārā bhakṣarasthānavāsinī || 97 || bhakṣarāḍhyā bhakṣareśī bharūpā bhasvarūpiṇī | bhūdharasthā bhūdhareśī bhūdharī bhūdhareśvarī || 98 || bhūdharānandaramaṇī bhūdharānandapālinī | bhūdharānandajananī bhudharānandavāsinī || 99 || bhūdharānandaramaṇī bhūdharānandarakṣitā | bhūdharānandamahimā bhūdharānandamandirā || 100 || bhūdharānandasarveśī bhūdharānandasarvasūḥ | bhūdharānandamahiṣī bhūdharānandadāyinī || 101 || bhūdharādhīśadharmeśī bhūdharānandadharmiṇī | bhūdharādhīśadharmeśī bhūdharādhīśasiddhidā || 102 || bhūdharādhīśakarmeśī bhūdharādhīśakāminī | bhūdharādhīśaniratā bhūdhārādhīśanirṇitā || 103 || bhūdharādhīśanītisthā bhūdharādhīśanītidā | bhūdharādhīśabhāgyeśī bhūdharādhīśabhāminī || 104 || bhūdharādhīśabuddhisthā bhūdharādhīśabuddhidā | bhūdharādhīśavaradā bhūdharādhīśavanditā || 105 || bhūdharādhīśasaṃrādhyā bhūdharādhīśacarcitā | bhaṅgeśvarī bhaṅgamayī bhaṅgasthā bhaṅgarūpiṇī || 106 || bhaṅgākṣatā bhaṅgaratā bhaṅgārcyā bhaṅgarakṣiṇī | bhaṅgāvatī bhaṅgalīlā bhaṅgabhogavilāsinī || 107 || bhaṅgāraṅgapratīkāśā bhaṅgāraṅganivāsinī | bhaṅgāśinī bhaṅgamūlī bhaṅgabhogavidhāyinī || 108 || p. 94) bhaṅgāśrayā bhaṅgabījā bhaṅgabījāṅkureśvarī | bhaṅgayaṃtracamatkārā bhaṅgayaṃtreśvarī tathā || 109 || bhaṅgayaṃtravimohasthā bhaṅgayaṃtravinodinī | bhaṅgayaṃtravicārasthā bhaṅgayaṃtravicāriṇī || 110 || bhaṅgayaṃtrarasānandā bhaṅgayaṃtraraseśvarī | bhaṅgayaṃtrarasasvādā bhaṅgayaṃtrarasasthitā || 111 || bhaṅgayaṃtrarasādhārā bhaṅgayaṃtrarasāśrayā | bhūdharātmajarūpeśī bhūdharātmajarūpiṇī || 112 || bhūdharātmajayogeśī bhūdharātmajapālinī | bhūdharātmajamahimā bhūdharātmajamālinī || 113 || bhūdharātmajabhūteśī bhūdharātmajarūpiṇī | bhūdharātmajasiddhisthā bhūdharātmajasiddhidā || 114 || bhūdharātmajabhāveśī bhūdharātmajabhāvinī | bhūdharātmajabhogasthā bhūdharātmajabhogyadā || 115 || bhūdharātmajabhogeśī bhūdharātmajabhoginī | bhavyā bhavyatarā bhavyabhāvinī bhavavallabhā || 116 || bhāvātibhāvā bhāvākhyā bhātibhā bhītibhāntikā | bhāsātibhāsā bhāsasthā bhāsābhā bhāskaropamā || 117 || bhāskarasthā bhāskareśī bhāskaraiśvaryyavarddhinī | bhāskarānandajananī bhāskarānandadāyinī || 118 || bhāskarānandamahimā bhāskārānandamātṛkā | bhāskarānandanaiśvaryyā bhāskarānandaneśvarā || 119 || bhāskarānandasupathā bhāskarānandasuprabhā | bhāskarānandanicayā bhāskarānandanirmitā || 120 || bhāskarānandanītisthā bhāskarānandanītidā | bhāskarodayamadhyasthā bhāskarodayamadhyagā || 121 || bhāskarodayatejaḥsthā bhāskarodayatejasā | bhāskarācāracaturā bhāskarācāracandrikā || 122 || p. 95) bhāskarācāraparamā bhāskarācāracaṇḍikā | bhāskarācāraparamā bhāskarācārapāradā || 123 || bhāskarācāramuktisthā bhāskarācāramuktidā | bhāskarācārasiddhisthā bhāskarācārasiddhidā || 124 || bhāskarācaraṇādhārā bhāskarācaraṇāśritā | bhāskarācāramantreśī bhāskarācāramantriṇī || 125 || bhāskarācāravitteśī bhāskarācāracitriṇī | bhāskarādhāradharmmeśī bhāskarādhāradhāriṇī || 126 || bhāskarādhāraracanā bhāskarādhārarakṣitā | bhāskarādhārakarmāṇī bhāskarākarmmadā || 127 || bhāskarādhārarūpeśī bhāskarādhārarūpiṇī | bhāskarādhārakāmyeśī bhāskarādhārakāminī || 128 || bhāskarādhārasāṃśeśī bhāskarādhārasāṃśinī | bhāskarādhāradharmeśī bhāskarādhāradhāminī || 129 || bhāskarādhāracakrasthā bhāskarādhāracakriṇī | bhāskareśvarakṣetreśī bhāskareśvarakṣetriṇī || 130 || bhāskareśvarajananī bhāskareśvarapālinī | bhāskareśvarasarveśī bhāskareśvaraśarvarī || 131 || bhāskareśvarasadbhīmā bhāskareśvarasannibhā | bhāskareśvarasupathā bhāskareśvarasuprabhā || 132 || bhāskareśvarayuvatī bhāskareśvarasundarī | bhāskareśvaramūrteśī bhāskareśvaramūrtinī || 133 || bhāskareśvaramitreśī bhāskareśvaramantriṇī | bhāskareśvarasānandā bhāskareśvarasāśrayā || 134 || bhāskareśvaracitrasthā bhāskareśvaracitradā | bhāskareśvaracitreśī bhāskareśvaracitriṇī || 135 || bhāskareśvarabhāgyasthā bhāskareśvarabhāgyadā | bhāskareśvarabhhāgyeśī bhāskareśvarabhāvinī || 136 || p. 96) bhāskareśvarakīrtīśī bhāskareśvarakīrtinī | bhāskareśvarakīrtisthā bhāskareśvarakīrtidā || 137 || bhāskareśvarakaruṇā bhāskareśvarakāriṇī | bhāskareśvaragīrvāṇī bhāskareśvaragāruḍī || 138 || bhāskareśvaradehasthā bhāskareśvaradehadā | bhāskareśvaranādasthā bhāskareśvaranādinī || 139 || bhāskareśvaranādeśī bhāskareśvaranādinī | bhāskareśvarakośasthā bhāskareśvarakośadā || 140 || bhāskareśvarakośeśī bhāskareśvarakośadā | bhāskareśvaraśaktisthā bhāskareśvaraśaktidā || 141 || bhāskareśvaratoṣeśī bhāskareśvaratoṣiṇī | bhāskareśvarakṣatreśī bhāskareśvarakṣatriṇī || 142 || bhāskareśvarayogasthā bhāskareśvarayogadā | bhāskareśvarayogeśī bhāskareśvarayoginī || 43 || bhāskareśvarapadmeśī bhāskareśvarapadminī | bhāskareśvarahṛdbījā bhāskareśvarahṛdvarā || 44 || bhāskereśvarahṛdyonirbhāskareśvarahṛddyutiḥ | bhāskareśvarabuddhisthā bhāskareśvarasadvidhā || 45 || bhāskareśvarasadvāṇī bhāskareśvarasadvarā | bhāskareśvararājyasthā bhāskareśvararājyadā || 146 || bhāskareśvararājyeśī bhāskareśvarapoṣiṇī | bhāskareśvarajñānasthā bhāskareśvarajñānadā || 147 || bhāskareśvarajñāneśī bhāskareśvaragāminī | bhāskareśvaralakṣeśī bhāskareśvaralakṣitā || 148 || bhāskareśvarakṣālitā bhāskareśvararakṣitā | bhāskareśvarakhaḍgasthā bhāskareśvarakhaḍgadā || 149 || bhāskareśvarakhaḍgeśī bhāskareśvarakhaḍginī | bhāskareśvarakāryyeśī bhāskareśvarakāminī || 150 || p. 97) bhāskareśvarakāyasthā bhāskareśvarakāyadā | bhāskareśvaracakṣuḥsthā bhāskareśvaracakṣuṣā || 151 || bhāskareśvarasannābhā bhāskareśvarasārcitā | bhrūṇahatyāpraśamanī bhrūṇapāpavināśinī || 152 || bhrūṇadrāridryaśamanī bhrūṇarogavināśinī | bhrūṇaśokapraśamanī bhrūṇadoṣanivāriṇī || 153 || bhrūṇasaṃtāpaśamanī bhrūṇavibhramanāśinī | bhavābdhisthā bhavābdhīśā bhavābdhibhayanāśinī || 154 || bhavābdhipārakaraṇī bhavābdhisukhavarddhinī | bhavābdhikāryyakaraṇī bhavābdhikaruṇānidhiḥ || 155 || bhavābdhikālaśamanī bhavābdhivaradāyinī | bhavābdhibhajanasthānā bhavābdhibhajanasthitā || 156 || bhavābdhibhajanākārā bhavābdhibhajanakriyā | bhavābdhibhajanācārā bhavābdhibhajanāṅkurā || 157 || bhavābdhibhajanānandā bhavābdhibhajanādhipā | bhavābdhibhajanaiśvaryā bhavābdhibhajabhajaneśvarī || 158 || bhavābdhibhajanāsiddhirbhavābdhibhajanāratiḥ | bhavābdhibhajanānityā bhavābdhibhajanāniśā || 159 || bhavābdhibhajanānimnā bhavābdhibhavabhītihā | bhavābdhibhajanā kāmyā bhavābdhibhajanākalā || 160 || bhavābdhibhajanākīrtirbhavābdhibhajanākṛtā | bhavābdhiśubhadānityā bhavābdhiśubhadāyinī || 161 || bhavābdhisakalānandā bhavābdhisakalākalā | bhavābdhisakalāsiddhirbhavābdhisakalā nidhiḥ || 162 || bhavābdhisakalāsārā bhavābdhisakalārthadā | bhavābdhibhavanāmūrtirbhavābdhibhavanākṛtiḥ || 163 || bhavābdhibhavanā bhavyā bhavābdhibhavanāmbhasā | bhavābdhimadanārūpā bhavābdhimadanāturā || 164 || p. 98) bhavābdhimadaneśānī bhavābdhimadaneśvarī | bhavābdhibhāgyaracanā bhavābdhibhāgyadā sadā || 165 || bhavābdhibhāgyadākālā bhavābdhibhāgyanirbharā | bhavābdhibhāgyaniratā bhavābdhibhāgyabhāvitā || 166 || bhavābdhibhāgyasaṃcārā bhavābdhibhāgyasaṃcitā | bhavābdhibhāgyasupathā bhavābdhibhāgyasupradā || 167 || bhavābdhibhāgyarītijñā bhavābdhibhāgyanītidā | bhavābdhibhāgyarītīśī bhavābdhibhāgyarītinī || 168 || bhavābdhibhoganipuṇā bhavābdhibhogasampradā | bhavābdhibhāgyagahanā bhavābdhibhogagumphitā || 169 || bhavābdhibhogagāndhārī bhavābdhibhogagumphitā | bhavābdhibhogasurasā bhavābdhibhogasuspṛhā || 170 || bhavābdhibhogagraṃthinī bhavābdhibhogayoginī | bhavābdhibhogarasanā bhavābdhibhogarājitā || 171 || bhavābdhibhogavibhavā bhavābdhibhogavistṛtā | bhavābdhibhogavaradā bhavābdhibhogavanditā || 172 || bhavābdhibhogakuśalā bhavābdhibhogaśobhitā | bhavābdhibhedajananī bhavābdhibhedapālinī || 173 || bhavābdhibhedaracanā bhavābdhibhedarakṣitā | bhavābdhibhedaniyatā bhavābdhibhedaniḥspṛhā || 174 || bhavābdhibhedaracanā bhavābdhibhedaropitā | bhavābdhibhedarāśighnī bhavābdhibhedarāśinī || 175 || bhavābdhibhedakarmeśī bhavābdhibhedakarmiṇī | bhadreśī bhadrajananī bhadrā bhadranivāsinī || 176 || bhadreśvarī bhadravatī bhadrasthā bhadradāyinī | bhadrarūpā bhadramayī bhadradā bhadrabhāṣiṇī || 177 || bhadrakarṇā bhadraveṣā bhadrāmbā bhadramandirā | bhadrakriyā bhadrakalā bhadrikā bhadravarddhinī || 178 || p. 99) bhadrākrīḍā bhadrakalā bhadralīlā'bhilāṣiṇī | bhadrāṅkarā bhadraratā bhadrāṅgī bhadramaṃtriṇī || 179 || bhadravidyā'bhadravidyā bhadravāgbhadravādinī | bhūpamaṅgaladā bhūpā bhūlatā bhūmivāhinī || 180 || bhūpabhogā bhūpaśobhā bhūpāśā bhūparūpadā | bhūpākṛtirbhūparatirbhūpaśrīrbhūpaśreyasī || 181 || bhūpanītirbhūparītirbhūpabhītirbhayaṅkarī | bhavadānandalaharī bhavadānandasundarī || 182 || bhavadānandakaraṇī bhavadanandavarddhinī | bhavadānandaramaṇī bhavadānandadāyinī || 183 || bhavadānandajananī bhavadānandarūpiṇī | ya idaṃ paṭhate stotraṃ pratyahaṃ bhaktisaṃyutaḥ || 184 || gurubhaktiyuto bhūtvā gurusevāparāyaṇaḥ | jitendriyaḥ satyavādī tāmbūlapūritānanaḥ || 185 || divārātrau ca sandhyāyāṃ sa bhavet parameśvaraḥ | stavamātrasya pāṭhena rājā vaśyo bhaved dhruvam || 186 || sarvāgameṣu vijñāni sarvatantre svayaṃ haraḥ | gurormukhāt samabhyasya sthitvā ca gurusannidhau || 187 || śivasthāneṣu sandhyāyāṃ śūnyāgāre catuṣpathe | yaḥ paṭhecchaṛṇuyādvāpi sa yogī nātra saṃśayaḥ || 188 || sarvasvadakṣiṇāṃ dadyātstrīputrādikameva ca | svachandamānaso bhūtvā stavamenaṃ samuddharet || 189 || etatstotrarato devi hararūpo na saṃśayaḥ | yaḥ paṭhecchṛṇuyādvāpi ekacittena sarvadā || 190 || sa dīrghāyuḥ sukhī vāgmī vāṇī tasya na saṃśayaḥ | gurupādarato bhūtvā kāminīnāṃ bhavet priyaḥ || 191 || dhanavānguṇavān śrīmān dhīmāniva guruḥ priye | sarveṣāṃ tu priyo bhūtvā pūjayet sarvadā stavam || 192 || p. 100) maṃtrasiddhiḥ karasthaiva tasya devi na saṃśayaḥ | kuberatvaṃ bhavet tasya tasyādhīnā hi siddhayaḥ || 193 || mṛtaputrā ca yā nārī daurbhāgyaparipīḍitā | vandhyā vā kākavandhyā vā mṛtavatsā ca yā'ṅganā || 194 || dhanadhānyavihīnā ca rogaśokākulā ca yā | tābhiretanmahādevi bhūrjapatre vilikhya vai || 195 || savye bhuje dhāraṇīyaṃ tena saukhyapradaṃ bhavet | evaṃ punaḥ punaryāyādduḥkhena paripīḍitā || 196 || sabhāyāṃ vyasane vāṇīvivāde śatrusaṅkaṭe | caturaṅge tathā yuddhe sarvatrāpadi pīḍane || 197 || smaraṇādasya kalyāṇī saṃśayā yānti dūrataḥ | na deyaṃ paraśiṣyāya nābhaktāya ca durjane || 198 || dāmbhikāya kuśīlāya kṛpaṇāya sureśvarī | dadyācchiṣyāya śāntāya vinītāya jitātmane || 199 || bhaktāya śāntiyuktāya rajaḥpūjāratāya ca | janmāntarasahasraistu varṇituṃ naiva śakyate || 200 || stavamātrasya māhātmyaṃ vaktrakoṭiśatairapi | viṣṇave kathitaṃ pūrvaṃ brahmaṇāpi priyaṃvade || 201 || adhunāpi tava snehāt kathitaṃ parameśvari | gopitavyaṃ paśubhyaśca sarvathā na prakāśayet || 202 || iti mahātantrārṇave īśvarapārvatīsaṃvādebhuvaneśvarībhakārādisahasranāma stotraṃ samāptam | śrībhuvaneśvarīhṛdayastotram śrīdevyuvāca- bhagavan brūhi tatstotraṃ sarvakāmaprasādhanam | yasya śravaṇamātreṇa nānyacchrotavyamiṣyate || 1 || yadi me'nugrahaḥ kāryaḥ prītiścāpi mamopari | tadidaṃ kathaya brahman vimalaṃ yanmahītale || 2 || īśvara uvāca- śṛṇu devi pravakṣyāmi sarvakāmaprasādhanam | hṛdayaṃ bhuvaneśvaryāḥ stotramasti yaśaḥpradam || 3 || oṃ asya śrībhuvaneśvarīhṛdayastotramaṃtrasya śaktir-ṛṣiḥ gāyatrī chandaḥ bhuvaneśvarī devatā hakāro bījam īkāraḥ śaktiḥ rephaḥ khīlakam sakalamanovāñchitasiddhyarthe pāṭhe viniyogaḥ || oṃ hrīṃ hṛdayāya namaḥ 1 oṃ śrīṃ śirase svāha 2 oṃ aiṃ śikhāyai vaṣaṭ 3 oṃ hrīṃ kavacāya huṃ 4 oṃ śrīṃ netratrayāya vauṣaṭ 5 oṃ aiṃ astrāya phaṭ | iti hṛdyādiṣaḍaṅganyāsaḥ | oṃ hrīṃ aṃguṣṭhābhyāṃ namaḥ 1 oṃ śrīṃ tarjanībhyāṃ namaḥ 2 oṃ aiṃ madhyamābhyāṃ namaḥ 3 oṃ hrīṃ anāmikābhyāṃ namaḥ 4 oṃ śrīṃ kaniṣṭhikābhyāṃ namaḥ 5 oṃ aiṃ karatalakarapṛṣṭhābhyāṃ namaḥ 6 | iti karanyāsaḥ || atha dhyānam dhyāyed brahmādikānāṃ kṛtajanijananīṃ yoginīṃ yogayoniṃ devānāṃ jīvanāyojjvalitajayaparajyotirugrāṅgadhātrīm | śaṃkhaṃ cakraṃ ca bāṇaṃ dhanurapi dadhatīṃ doścatuṣkāmbujātai- rmāyāmādyāṃ viśiṣṭāṃ bhavabhavabuvanāṃ bhūbhuvābhārabhūmim || 4 || yadājñayedaṃ gaganādyaśeṣaṃ sṛjatyajaḥ śrīpatiraurasaṃ vā | bibharti saṃharti bhavastadante bhajāmahe śribhuvaneśvarīṃ tām || 5 || jagajjanānandakarīṃ jayākhyāṃ yaśasvinīṃ yaṃtrasuyajñayonim | jitāmitāmitrakṛtaprapañcāṃ bhajāmahe śrībhuvaneśvarīṃ tām || 6 || harau prasupte bhuvanatrayānte avātarannābhijapadmajanmā | vidhistato'ndhe vidadhāra yatpadaṃ bhajāmahe śrībhuvaneśvarīṃ tām || 7 || na vidyate kvāpi tu janma yasyā na vā sthitiḥ sāntatikīha yasyāḥ | na vā nirodhe'khilakarmma yasyā bhajāmahe śrībhuvaneśvarīṃ tām || 8 || kaṭākṣamokṣācaraṇogravittā niveśitārṇā karuṇārdracittā | subhaktaye eti samīpsitaṃ yā bhajāmahe śrībhuvaneśvarīṃ tām || 9 || p. 102) yato jagajjanma babhūva yonestadeva madhye pratipāti yā vā | tadatti yā'nte'khilamugrakālī bhajāmahe śrībhuvaneśvarīṃ tām || 10 || suṣuptikāle janamadhyayantyā yayā janaḥ svapnamavaiti kiñcit | prabudhyate jāgrati jīva eṣa bhajāmahe śrībhuvaneśvarīṃ tām || 11 || dayāsphuratkorakaṭākṣalābhānnaikatra yasyāḥ pralabhanti siddhāḥ | kavitvamīśitvamapi svataṃtrā bhajāmahe śrībhuvaneśvarīṃ tām || 12 || lasanmukhāmbhoruhamutsphuraṃtaṃ hṛdi praṇidhyāya diśi sphuraṃtaḥ | yasyāḥ kṛpārdraṃ pravikāśayaṃti bhajāmahe śrībhuvaneśvarīṃ tām || 13 || yadānurāgānugatālicitrāściraṃtanapremapariplutāṅgāḥ | sunirbhayāḥ santi pramudya yasyāḥ bhajāmahe śrībhuvaneśvarīṃ tām || 14 || harirvirañcirhara īśitāraḥ puro'vatiṣṭhaṃti prapannabhaṅgāḥ | yasyāḥ samicchanti sadānukūlyaṃ bhajāmahe śrībhuvaneśvarīṃ tām || 15 || manuṃ yadīyaṃ haramagnisaṃsthaṃ tataśca vāmaśruticandrasaktam | japanti ye syurhi suvaṃditāste bhajāmahe śrībhuvaneśvarīṃ tām || 16 || prasīdatu premarasārdracittā sadā hi sā śrībhuvaneśvarī me | kṛpākaṭākṣeṇa kuberakalpā bhavaṃti yasyāḥ padabhaktibhājaḥ || 17 || mudā supāṭhyaṃ bhuvaneśvarīyaṃ sadā satāṃ stotramidaṃ susevyam | sukhapradaṃ syātkalikalmaṣaghnam suśṛṇvatāṃ saṃpaṭhatāṃ praśasyam || 18 || etattu hṛdayaṃ stotraṃ paṭhedyastu samāhitaḥ | bhavet tasyeṣṭadā devī prasannā bhuvaneśvarī || 19 || dadāti dhanamāyuṣyaṃ puṇyaṃ puṇyamatiṃ tathā | naiṣṭhikīṃ devabhaktiṃ ca gurubhaktiṃ viśeṣataḥ || 20 || pūrṇimāyāṃ caturddaśyāṃ kujavāre viśeṣataḥ | paṭhanīyamidaṃ stotraṃ devasadmani yatnataḥ || 21 || yatra kutrāpi pāṭhena stotrasyāsya phalaṃ bhavet | sarvasthāneṣu deveśyāḥ pūtadehaḥ sadā paṭhet || 22 || iti nīlasarasvatītantre bhuvaneśvarīpaṭale śrīdevīśvarasaṃvāde śrībhuvaneśvarīhṛdayastotraṃ samāptam || atha śrībhuvaneśvarīstotram athānandamayīṃ sākṣācchabdabrahmasvarūpiṇīm | īḍe sakalasampatyai jagatkāraṇamambikām || 1 || ādyāmaśeṣajananīmaravindayonerviṣṇoḥ śivasya ca vapuḥpratipādayitrīm | sṛṣṭisthitikṣayakarīṃ jagatāṃ trayāṇāṃ stutvā giraṃ vimalayāmyahamambike! tvām || 2 || pṛthvyā jalena śikhinā marutāṃ vareṇa hotrendunā dinakareṇa ca mūrtibhājaḥ | devasya manmathariporapiśaktimattāhetustvameva khalu parvatarājaputri ! || 3 || trisrotasaḥ sakaladevasamarccitāyā vaiśiṣṭyakāraṇamavaimi tadeva mātaḥ | tvatpādapaṅkajaparāgapavitritāsu śambhorjaṭāsu satataṃ parivartanaṃ yat || 4 || ānandayet kumudinīmadhipaḥ kalānāṃ nānyāminaḥ kamalinīmatha netarāṃ vā | ekatra modanavidhau parame ka īṣṭe tvantu prapañcamabhinandayasi svadṛṣṭyā || 5 || ādyā'pyaśeṣajagatāṃ navayauvanā'si śailādhirājatanayā'pyatikomalā'si | trayyāḥprasūrapi tathā na samīkṣitā'si dhyeyā'si gauri ! manaso na pathi sthitā'si || 6 || āsādya janma manujeṣu cirāddurāpaṃ tatrāpi pāṭavamavāpya nijendriyāṇām | nābhyarcayanti jagatāṃ janayitri ! ye tvāṃ niḥśreṇikāgramadhiruhya punaḥ patanti || 7 || karpūracūrṇahimavāriviloḍitena ye candanena kusumaiśca sugandhigandhaiḥ | ārādhayanti hi bhavāni ! samutsukāstvāṃ te khalvaśeṣabhuvanādhibhuvaḥ prathante || 8 || āviśya madhyapadavīṃ prathame saroje suptāhirājasadṛśī viracayya viśvam | vidyullatāvalayavibhramamudvahantī padmāni pañca vidalayya samaśnuvānā || 9 || tannirgatāmṛtarasaiḥ pariṣiktagātramārgeṇa tena nilayaṃ punarapyavāptā | yeṣāṃ hṛdi sphurasi jātu na te bhaveyurmātarmaheśvarakuṭumbini ! garbhabhājaḥ || 10 || ālambikuṇḍalabharāmabhirāmavaktrāmāpīvarastanataṭīṃ tanuvṛttamadhyām | cintākṣasūtrakalaśālikhitāḍhyahastāmāvartayāmi manasā tava gauri ! mūrtim || 11 || āsthāya yogamavajitya ca vairiṣaṭkamābaddhya cendriyagaṇaṃ manasi prasanne | pāśāṅkuśābhayavarāḍhyakarāṃ suvaktrāmālokayanti bhuvaneśvari ! yoginastvām || 12 || uttaptahāṭakanibhākaribhiścaturbhirāvartitāmṛtaghaṭairabhiṣicyamānā | hastadvayena naline rucire vahantī padmā'pi sā'bhayavarā bhavasi tvameva || 13 || p. 104) aṣṭābhirugravividhāyudhavāhinībhirdorvallarībhiradhiruhya mṛgādhirājam | dūrvādaladyutiramartyavipakṣapakṣān nyakkurvatī tvamasi devi! bhavāni! durgā || 14 || āvirnidāghajalaśīkaraśobhivaktrāṃ guñjāphalena parikalpitahārayaṣṭim | pītāṃśukāmasitakāntimanaṅgatandrāmādyāṃ pulindataruṇīmasakṛt smarāmi || 15 || haṃsairgatikvaṇitanūpuradūradṛṣṭe mūrtairivārthavacanairanugamyamānau | padmāvivordhvamukharūḍhasujātanālau śrīkaṇṭhapatni ! śirasā vidadhe tavāṅghrī || 16 || dvābhyāṃ samīkṣitumatṛptimateva dṛgbhyāmutpāṭya bhālanayanaṃ vṛṣaketanena | sāndrānurāgataralena nirīkṣyamāṇe jañghe śubhe api bhavāni! tavānato'smi || 17 || ūrū smarāmi jitahastikarāvalepau sthaulyena mārdavatayā paribhūtarambhau | śroṇībharasya sahanau parikalpya dattaustambhāvivāṅga vayasā tava madhyamena || 18 || śroṇyaustanau ca yugapat prathayiṣyatoccairbālyātpareṇa vayasā parihṛṣṭasārau | romāvalīvilasitena vibhāvya mūrtiṃ madhyaṃ tava sphuratu me hṛdayasya madhye || 19 || sakhyaḥ smarasya haranetrahutāśaśāntyai lāvaṇyavāribharitaṃ navayauvanena | āpādya dattamiva pallavamapraviṣṭaṃ nābhiṃ kadāpi tava devi! na vismareyam || 20 || īśe'pi gehapiśunaṃ bhasitaṃ dadhāne kāśmīrakarddamamanustanapaṅkaje te | snātotthitasya kariṇaḥ kṣaṇalakṣyaphenau sindūritau smarayataḥ samadasya kumbhau || 21 || kaṇṭhātiriktagaladujjvalakāntidhārāśobhau bhujau nijaripokarmakaradhvajena | kaṇṭhagrahāya racitau kila dīrghapāśau mātarmama smṛtipathaṃ na vilaṅghayetām || 22 || nātyāyataṃ racitakambuvilāsacauryaṃ bhūṣābhareṇa vividhena virājamānam | kaṇṭhaṃ manoharaguṇaṃ girirājakanye! sañcintya tṛptimupayāmi kadāpi nāham || 23 || atyāyatākṣamabhijātalalāṭapaṭṭam mandasmitena daraphullakapolarekham | bimbādharaṃ vadanamunnatadīrghanāsaṃ yaste smaratyasakṛdamba! sa eva jātaḥ || 24 || āvistuṣārakaralekhamanalpagandhapuṣpoparibhramadalivrajanirviśeṣam | yaścetasā kalayate tava keśapāśaṃ tasya svayaṃ galati devi purāṇapāśaḥ || 25 || śrutisucaritapākaṃ śrīmatāṃ stotrametat paṭhati ya iha martyo nityamārdrāntarātmā | sa bhavati padamuccaiḥ sampadāṃ pādanamrakṣitipamukuṭalakṣmīlakṣaṇānāṃ cirāya || 26 || iti śrīrudrayāmale tantre śrībhuvaneśvarīstotraṃ samāptam | atha śrīpṛthvīdharācāryapaddhatau śrībhuvaneśvarīkramacandrikā || śrīḥ || citprakāśaṃ guruṃ vande paramānandavigraham | kriyate svaprakāśena bhuvaneśīkramaṃ mahat || 1 || atha mantrī brāhme muhūrte cotthāya svaśirasi śrīgurucaraṇāravindaṃ dhyātvā##- praśāsmahe namovākamākāśānandamūrtaye | śivāya karuṇārdrāya gururūpamupeyuṣe || 2 || svaprakāśavimarśākhyabījāṅkuralatāṃ parām | śṛṅgārapīṭhanilayāṃ vande śrībhuvaneśvarīm || 3 || brāhme muhūrte cotthāya brahmarandhre sitāmbuje | ciccandramaṇḍale śuddhe sphaṭikābhaṃ varābhaye || 4 || dadhānaṃ raktayā śaktyā śliṣṭaṃ vāmāṅkasaṃsthayā | dhārayantyotpalaṃ dīrghaṃ netratrayavibhuṣitam || 5 || prasannavadanaṃ śāntaṃ smarettannāmapūrvakam | raktaśuklātmakaṃ tasya saṃsmṛtya caraṇadvayam || 6 || guruñca gurupatnīñca devaṃ devīṃ vibhāvayet | pādukāmantramuccārya yathāsvagururuktitaḥ || 7 || tattanmudrānvitairgandhādyupacāraiḥ prapūjayet | tadyathā- laṃ pṛthivyātmane paramātmane gandhatanmātraprakṛtyātmane śrīgurunāthāya gandhaṃ samarpayāmi kaniṣṭhayoḥ | haṃ ākāśātmane paramātmane śabdatanmātraprakṛtyātmane śrīgurunāthāya puṣpaṃ samarpayāmi aṅguṣṭhayoḥ | yaṃ vāyavyātmane paramātmane sparśatanmātraprakṛtyātmane śrīgurunāthāya dhūpaṃ samarpayāmi tarjanyoḥ | raṃ agnyātmane paramātmane rūpatanmātraprakṛtyātmane śrīgurunāthāya dīpaṃ samarpayāmi madhyamayoḥ | vaṃ abātmane paramātmane p. 106) rasatanmātraprakṛtyātmane śrīgurunāthāya naivedyaṃ samarpayāmi anāmikayoḥ | saṃ śaktyātmane paramātmane sarvatanmātraprakṛtyātmane śrīgurunāthāya tāmbulaṃ samarpayāmi karasampuṭayorityupacāraiḥ śrīgurunāthaṃ sampūjya prārthayet - prātaḥ prabhṛti sāyāntaṃ sāyādi prātarantataḥ | yatkaromi jagannātha! tadastu tava pūjanam || ityuktarītyā svaguruṃ tannāmapūrvakaṃ praṇamya tadyathā - aiṃ hrīṃ śrīṃ amukānandanāthasaṃvidaṃ vā śaktiyuktaśrīpādukāṃ pūjayāmi nama iti namaskṛtya - herambaṃ kṣetrapālañca vāgiśaṃ vaṭukaṃ tathā | śrīguruṃ nāthamānandaṃ bhairavaṃ bharavīṃ parām || iti krameṇa gurupādukāstotraṃ paṭhitvā - tasyai diśe satatamañjalireṣa pauṣpaḥ prakṣipyate mukharito bhramarairdvirephaiḥ | jāgarti yatra bhagavān gurucakravarttī viśvodayapralayanāṭakanityasākṣī || iti pañcamudrābhirnamaskṛtya mūlavidyāṃ dhyāyet | tadyathā- mūlādibrahmarandhrāntaṃ saṃsmarennijadevatām | sūryakoṭipratīkāśāṃ candrakoṭisuśītalām || udyaddivākaradyotāṃ yāvachvāsaṃ dṛḍhāsanaḥ | dhyātvā tadaikarasyena kañcit kālaṃ sukhī bhavet || ityuktarītyā mūlavidyāṃ vibhāvyaṃ ajapāsaṃkalpaṃ kuryāt | tadyathā- asya śrī-ajapānāmagāyatrīmantrasya haṃsa ṛṣiḥ paramahaṃso devatā avyaktagāyatrī chandaḥ haṃ bījam saḥ śaktiḥ so'haṃ kīlakam praṇavastatvam nādaḥ sthānam udāttaḥ svaraḥ śveto varṇaḥ mama samastapāpakṣayārthaṃ svasvarūpasaṃvitprāptyarthamadyāhorātramadhye śvāsocchvāsarūpeṇa ṣaṭśatādhikamekaviṃśatisahasramajapānāma gāyatrījapamahaṃ kariṣya iti saṃkalpya haṃsaḥ so'hamiti mantreṇa prāṇāyāmaṃ karaśuddhiṃ ṣaḍaṅganyāsaṃ kuryāt | hsāṃ sūryātmane hṛdayāya namaḥ aṅguṣṭhayoḥ | p. 107) hsīṃ somātmane śirase svāhā tarjanyoḥ | hsūṃ nirañjanātmane śikhāyai vaṣaṭ madhyamayoḥ | hsaiṃ nirābhāsātmane kavacāya huṃ anāmikayoḥ | hsaiṃ atanusūkṣmapracodayātmane netratrayāya vauṣaṭ kaniṣṭhayoḥ | hsaḥ avyaktaprabodhātmane astrāya phaṭ karatalakarapṛṣṭhayoriti ṣaḍaṅgaḥ | atha dhyānam | * * * * * * * * haṃsarūpaṃ vibhāvayet | ātmānamagnisomākhyapakṣayuktaṃ śivātmakam || sakāreṇa bahiryātaṃ viśantañca hakārataḥ | haṃsaḥ so'hamiti smṛtvā so'haṃ vyañjanahīnataḥ || pakṣau saṃhṛtya cātmānamaṇḍarūpaṃ vibhāvayet | tāramabhyasyeti oṃ kārarupaṃ paramātmānaṃ dhyātvā | oṃ ādhāracakraṃ pṛthivīsthānaṃ raktavarṇaṃ caturdalaṃ caturakṣaraṃ catuḥśaktiyuktam vaṃ śaṃ ṣaṃ saṃ tanmadhye gaṇeśaṃ siddhibuddhisahitaṃ pūrvedyuḥ kṛtamajapājapaṃ ṣaṭśatādhikamekaviṃśatisahasraṃ tanmadhye ṣaṭaśatam haṃsaḥ so'hamiti siddhamantreṇa kṛtaṃ parabrahmasvarūpāya mahāgajavadanāya samarpayāmi namaḥ | tataḥ svādhiṣṭhānaṃ cakraṃ agnisthānaṃ pītavarṇaṃ ṣaḍakṣaraṃ baṃ bhaṃ maṃ yaṃ raṃ laṃ tatkamalakarṇikāmadhye ṣaṭsahasraṃ 6000 haṃsaḥ so'hamiti siddhamantreṇa kṛtaṃ parabrahmasvarūpāya śrībrahmaṇe sāvitrīsahitāya ajapājapaṃ samarpayāmi namaḥ | tato maṇipūracakraṃ nābhisthānaṃ daśadalaṃ śyāmavarṇaṃ daśākṣaraṃ ḍaṃ ḍhaṃ ṇaṃ taṃ thaṃ daṃ dhaṃ naṃ paṃ phaṃ tanmadhye ṣaṭsahasraṃ 6000 haṃsaḥ so'hamiti siddhamantreṇa kṛtamajapājapaṃ śrīparabrahmasvarūpāya viṣṇave lakṣmīsahitāya ajapājapaṃ samarpayāmi namaḥ | atha anāhatacakraṃ hṛdayasthānaṃ dvādaśadalaṃ śubhravarṇaṃ dvādaśākṣaraṃ kaṃ khaṃ gaṃ ghaṃ ṅaṃ caṃ chaṃ jaṃ jhaṃ ñaṃ ṭaṃ ṭhaṃ tanmadhye ṣaṭsahasraṃ 6000 haṃsaḥ so'hamitisiddhamantreṇa kṛtaṃ ajapājapaṃ śrīparabrahmasvarūpāya rudrāya gaurīsahitāya ajapājapaṃ samarpayāmi namaḥ | atha viśuddhacakraṃ kaṇṭhasthānaṃ ṣoḍaśadalaṃ sphaṭikavarṇaṃ śoḍaśākṣaraṃ aṃ āṃ i. īṃ u. ūṃ ṛṃ ṝṃ ḷṃ ḹṃ eṃ aiṃ oṃ auṃ aṃ aḥ tanmadhye sahasramekaṃ 1000 haṃsaḥ so'hamiti siddhamantreṇa kṛtaṃ ajapājapaṃ śrīparabrahmasvarūpāya jīvātmane īśvarakriyāśakti sahitāya ajapājapaṃ samarpayāmi namaḥ | atha ājñācakraṃ bhrūmadhyasthānaṃ dvidalaṃ vidyudvarṇaṃ dvyakṣaraṃ haṃ kṣaṃ kamalakarṇikāmadhye sahasramekaṃ haṃsaḥ so'hamiti siddhamantreṇa kṛtaṃ śrīparabrahmaparamaśivaśaktisahitāya ajapājapaṃ samarpayāmi nama iti samarpya pare'hanyevaṃ kuryāt | evaṃ prābhātikaṃ kṛtvā svasthāne gurumudbāsya mahīṃ natvā bahirvrajet | tadyathā- p. 108) samudramekhale devi parvatastanamaṇḍale | viṣṇupatnyai namastubhyaṃ pādasparśaṃ kṣamasva me || ityanena hastapuṭābhyāṃ namaskṛtya bahirgacchet | vakṣye pratyāhikaṃ karma mantrārādhanacetasām | aruṇodayavelāyāmutthāya pratyahaṃ priye ! nijagrāmād bahirdūraṃ gantavyaṃ niyatendriyaḥ | vilokya nirmalaṃ deśamurvaraṃ tṛṇavarjitam | tṛṇairāchādya taṃ deśaṃ mṛdamāhūya nūtanām || tīrthāttajjalamāhṛtya vṛhatpātre ca pūrayet || tadyathā- vṛhatpātraṃ jalapūrṇaṃ mṛttikāñca gṛhītvā siñcanapūrvakaṃ bhūmau saṃsthāpya mṛdaṃ tridhā vibhajyātha bhāgamekaṃ pragṛhya ca ekaṃ bhāgaṃ mūtraśaucārthamekaṃ purīṣaśaucārthamekaṃ hastapādādi śaucārthamiti tridhā vibhajya pātrān (ṇi) nair##- dakṣiṇābhimukhaḥ malotsarjanaṃ kuryāt | tatra saṃkalpaḥ - gacchantu ṛṣayo devāḥ piśācā yakṣarākṣasāḥ | pitṛbhūtagaṇāḥ sarve kariṣye malamocanam || ityuktvā tālatrayaṃ datvā mastakaṃ vāsasā'pavṛtya malavimocanaṃ kuryāt | prātaḥkāla uttarābhimukho rātrau ceddakṣiṇābhimukhaḥ tata utthāya śaucaṃ kuryāt | apasarpantu bhūtāni kuryāt tālatrayaṃ tataḥ | sthūlāmalakamānena gṛhītvā mṛdamādarāt || śaucaṃ kāryaṃ prayatnena gandhalepakṣayāvadhi || tatra śaucaniyamaḥ - ekā liṅge kare tisra ubhayormṛddvayaṃ smṛtam | ekaikaṃ pādayordadyān mūtraśaucaṃ prakīrtitaṃ || iti mūtraśaucaḥ | pañcāpāne daśakare ubhayoḥ sapta mṛttikāḥ | trivāraṃ pādayordadyād gudaśaucaṃ prakīrtitaṃ || p. 109) iti purīṣaśaucaḥ | tato gaṇḍuṣān tyajet | tatra niyamaḥ - caturaṣṭatriṣaḍbhiśca gaṇḍūṣaiḥ śuddhyati kramāt | mūtre purīṣe bhuktyante retaḥprasravaṇe'pi ca || asyāyamarthaḥ - mūtre caturaḥ purīṣe'ṣṭa bhojane triḥ (trīnḥ) retaḥ prasravaṇe ṣaṭ 6 gaṇḍuṣān tyajet | itthaṃ śaucavidhiṃ vidhāya | atha dantadhāvanakramaḥ - cūtacampakajambūkāpāmārgādi vā priye ! | badaraṃ jātivṛkṣasya dantakāṣṭhaṃ samāharet || tatra prārthanā - āyurbalaṃ yaśo varcaḥ prajāpaśuvasūni ca | śriyaṃ prajñāñca medhāñca tvanno dehi vanaspate || iti vanaspatiṃ prārthya aṣṭādaśāṅgulaṃ dvādaśāṅgulaṃ navāṅgulaṃ ṣaḍaṅgulaṃ vā dantakāṣṭhaṃ gṛhītvā oṃ namo bhagavate maṇibhadrāya yajñasenādhipataye kili kili svāhā ityanena mantreṇa ṣoḍaśavāramabhimantrya klīṃ kāmadevāya namaḥ ityanena mantreṇa dantān jihvayā saha saṃśodhya mūlena mukhaṃ triḥprakṣālayet | tataḥ snānasāmagrīṃ gṛhītvā prātaḥsmaraṇādikaṃ paṭhannadyādi jalāśayaṃ gacchet snāyācca | tadyathā hastau pādau prakṣālyācamya tithyādikaṃ saṅkīrtya mama samastapāpakṣayārthaṃ devatāprasādasiddhyarthaṃ snānamahaṃ kariṣya iti saṃkalpya | tatrādau mṛttikāsnānam - mūlamantreṇa pādāvārabhya jānuparyantaṃ jānvādi nābhiparyantaṃ nābhyādi vakṣo'ntaṃ vakṣa-ādi kaṇṭhāntaṃ kaṇṭhādārabhya mūrdhānta mitthaṃ mṛttikāsnānaṃ vidhāya tato vaidikasnānamaghamarṣaṇāntaṃ kṛtvā tāntrikasnānaṃ kuryāt | tadyathā - oṃ hrīṃ ātmatatvaṃ śodhayāmi svāhā oṃ hrīṃ vidyātatvaṃ śodhayāmi svāhā oṃ hrīṃ śivatatvaṃ śodhayāmi svāhā | dviḥpramṛjya nāsikāyāṃ nayanayoḥ śirasi dakṣiṇakarṇe sakṛt spṛṣṭvā evamācamya | snānaprakāro dvividho bāhyābhantarabhedataḥ | tatrādau antaḥsnānam - āntaraṃ snānamatyantaṃ rahasyamapi pārvati | kathayāmi bhavadhvaṃsyai (dhvastyai) pañcavargāptaye'pi ca || p. 110) sarittrayamanusmṛtya caraṇatrayamadhyataḥ | sravantaṃ saccidānandaṃ pravāhaṃ bhāvagocaram || vimuktisādhanaṃ puṃsāṃ smaraṇādeva yoginām | tenāplāvitamātmānaṃ bhāvayed bhāvaśāntaye || iḍā gaṅgeti vikhyātā piṅgalā yamunā nadī | madhye sarasvatī jñeyā tatprayāgamiti smṛtam || iti bhāvanākrameṇāntaraṃ snānaṃ nirvartya bahirmantrasnānaṃ kuryāt | tadyathā - pūrvāśābhimukho bhūtvā bhūmiṃ guruñcābhyāṃ mantrābhyām prārthayet - dhāraṇaṃ poṣaṇaṃ tvatto bhūtānāṃ devi ! sarvadā | tena satyena māṃ pāhi pāśān mocaya dhāriṇi ! akhaṇḍamaṇḍalākāraṃ vyāptaṃ yena carācaram | tatpadaṃ darśitaṃ yena tasmai śrīgurave namaḥ || etābhyāṃ namaskṛtya nābhimātre jale sthitvā jalamadhye kaniṣṭhayā trikoṇaṃ ṣaṭkoṇaṃ aṣṭadalaṃ ṣoḍaśadalaṃ caturaśraṃ likhitvā trikoṇamadhye mūlabījaṃ vilikhya | tīrthaṃsūryamaṇḍalādaṅkuśamudrayā aiṃ hṛdayāya nama iti mantreṇākṛṣya tīrthe kṣpitvā tatra tīrthamāvāhayet | mantraḥ - brahmāṇḍodaratīrthāni karaiḥ spṛṣṭāni te rave ! tena satyena me deva! tīrthaṃ dehi divākara ! gaṅge ca yamune caiva godāvari sarasvati ! narmade sindhu kāveri ! jale'smin sannidhiṃ kuru || imaṃ me gaṅge yamune................................iti | āvāhayāmi tāṃ devīṃ snānārthamiha sundari | ehi gaṅge! namastubhyaṃ sarvatīrthasamanvite || aiṃ hrīṃ śrīṃ sarvānandamaye tīrthaśakte ehi ehi svāhā iti mantreṇāṅkuśamudrayā saṃyojyāvāhanādimudrāḥ pradarśya āvāhāni 1 sthāpanī 2 sannirodhinī 3 avaguṇṭhanī 4 sammukhīkaraṇī 5 dhenuḥ 6 yoniḥ 7 etāḥ sapta mudrāḥ pradarśya ṣaḍaṅgaṃ kuryāt | p. 111) tadyathā- oṃ hrāṃ hṛdayāya aṅguṣṭhābhyāṃ namaḥ | hrriṃ śirase svāhā tarjanībhyāṃ namaḥ | hrūṃ śikhāyai vaṣaṭ madhyamābhyāṃ namaḥ | hraiṃ kavacāya huṃ anāmikābhyāṃ namaḥ | hrauṃ netrayāya vauṣaṭ kaniṣṭhikābhyāṃ namaḥ | hraḥ astrāya phaṭ karatalakarapṛṣṭhābhyāṃ nama itthaṃ ṣaḍaṅgaṃ vidhāya pāṇibhyāmācchādya mūlena saptavāramabhimantrya | amṛteśvarīṃ saptaśo japitvā dyātvā'camya snāyāt | tadyathā- oṃ hrīṃ klīṃ āṃ amṛte amṛtodbhave amṛteśvari amṛtavarṣiṇi amṛtaṃ srāvaya srāvaya sāṃ jūṃ jūṃ saḥ amṛteśvaryai svāhā | prasṛtāmṛtaraśmyaughasantarpitacarācaram | bhavāni! bhavaśāntyai tvāṃ bhāvayāmyamṛteśvarīm || antaḥśaktimabhidhyāyannādhārād brahmarandhragām | tasyāḥ pīyūṣavarṣeṇa snānamantaḥ samācaret || ityuktarītyā dhyātvā nimajyonmajya mūlena saptavāraṃ mārjanaṃ kṛtvā tataḥ aghamarṣaṇaṃ kuryāt | tadyathā- dakṣiṇapāṇitale jalaṃ gṛhītvā mūlena saptavāramabhimantritaṃ cidrūpaṃ smṛtvā vāmapāṇinā saṃghaṭṭamudrayā mūlavidyayā trivāraṃ mūrdhni abhiṣiñcyāvaśiṣṭamudaka miḍayā saṃgṛhya antarnāḍīṃ prakṣālya kaluṣaṃ kajjalābhaṃ piṅgalayā virecya vāme vajraśilāṃ dhyātvā huṃ phaṭ iti mantreṇa vāmabhāgasthavajraśilāyāmāskālayet | tato yonimudrayā śirasi mūlena trivāramabhiṣiñcya hṛdi bāhvostrirabhiṣiñcayet | tato yonimudrayā śirasi mūlena trivāramabhiṣiñcya hṛdi vāhvostrirabhiṣiñcayet | tato jalatarpaṇam | tān devāṃstarpayāmīti jalatarpaṇaṃ kṛtvā | oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ bhuvaneśvaryambāśrīpādukāṃ tarpayāmīti triḥ santarpya bahirnirgacchet | mūlena dhaute anāhatavāsasī saṃprokṣite paridhāyācamya vibhūtidhāraṇaṃ kuryāt | tadyathā- prakṣālya pāṇicaraṇāvācamenmūlavidyayā | upavītottarīyāṇi navāni vimalāni ca || bhasmasnānaṃ purā kṛtvā tripuṇdraṃ dhārayet tataḥ | tataḥ samyak kuśāsīno kuryāduddhūlanaṃ kramāt || āpādamastakaṃ devi! sitārdranavabhasmanā | sarvāṅgoddhūlanaṃ kuryāt praṇavena śivena vā || tatastripuṇḍraṃ racayet triyāyuṣasamāhvayam || tadyathā- vibhūtiṃ vāmahaste nidhāya dakṣiṇena pāṇinā pidhāya jātavedase [oṃ jātavedase sunavāma somamarātīyato ni dahāti vedaḥ | sa naḥ parṣadati durggāṇi viśvā nāveva sindhuṃ duritātyagniḥ || ṛgvedaḥ 1|7|6| 1] p. 112) gāyatryā [oṃ bhūrbhuvaḥ svaḥ | tatsaviturvareṇyaṃ bhargo devasya dhīmahi | dhiyo yo naḥ pracodayāt |] tryambakaṃ [oṃ tryambakaṃ yajāmahe sugandhiṃ puṣṭivarddhanam | urvvārukamiva bandhanān mṛtyormukṣīya māmṛtāt || 3 | 60 |] agnirasmi [oṃ agnirasmi janmanā jātavedā ghṛtamme cakṣuramṛtamma'-āsan | arkastridhātū rajaso vvimāno'jasro dharmo havirasmi nāma | 18 | 66 |] mā na stoke [oṃ mā nastoke tanaye mā na āyuṣi mā no goṣu mā no aśveṣu rīriṣaḥ | mā no vīrān rudra bhāmino vvadhīrhaviṣmantaḥ sadamittvā havāmahe | 16 | 16 |] tryāyuṣamjamadagne [oṃ tryāyuṣaṃ jamadagneḥ kaśyapasya tryāyuṣam | yad devaṣu tryāyuṣam | tanno astu tryāyuṣam |] riti ṣaṭ agniriti bhasma vāyuriti bhasma jalamiti bhasma sthalamiti bhasma vyometi sarvaṃ ha vā idaṃ bhasma | mana etāni cakṣūṃṣi bhasmāni bhavanti | tato mūlavidyayā saptavāramabhimantrya | īśāna iti [oṃ īśānaḥ sarvavidyānāmīśvaraḥ sarvabhūtānām | brahmādhipatirbrahmaṇo'dhipatirbrahmā śivo me astu sadā śivom || 38 || 8 |] śirasi bhasma nidhāya tatpuruṣāye [oṃ tatpuruṣāya vidmahe | mahādevāya dhīmahi | tanno rudraḥ pracodayāt || 38 | 7 |] ti vaktre aghorebhya [oṃ aghorebhyo'tha ghorebhyo ghoraghoratarebhyaḥ | sarvebhyaḥ sarva śarvebhyo namaste astu rudrarūpebhyaḥ || 38 | 6 |] iti hṛdaye vāmadevāye [oṃ vāmadevāya namo jyeṣṭhāya namaḥ śreṣṭhāya namo rudrāya namaḥ kālāya namaḥ kalavikaraṇāya namo balavikaraṇāya namaḥ || 38 | 4 |] ti guhye sadyojāta [oṃ sadyojātaṃ prapadyāmi sadyojātāya vai namo namaḥ | bhave bhave nāti bhave bhavasvamāṃ bhavodbhavāya namaḥ || 38 | 3 |] miti pādayoḥ | punaḥ mūlavidyayā śirasi bhasma nidhāya mūlena mukhe mūlena vakṣasi mūlena ūrvoḥ mūlena jaṅghayoḥ mūlena pādayoḥ mūlena sarvasandhipradeśeṣu snāyāt | aṅguṣṭhena sammardya kaniṣṭhikayā trikoṇaṃ vilikhya tanmadhye bhuvaneśvarībījaṃ likhitvā mūlamantreṇa saptavāramabhimantrya aṅguṣṭhena śiraḥ pradakṣiṇīkṛtya oṃ dīptacaṇḍāya namaḥ lalāṭamadhye rekhāṃ kṛtvā madhyamayā anāmikayā * * * * * * * * tarjanyā tu tripuṇḍrakam | lalāṭe bhagavān brahmā hṛdaye havyavāhanaḥ || nābhau skandhe gale pūṣā bāhvorvāme ca dakṣiṇe | rudrādityau tathā madhye maṇibandhe prabhañjanaḥ || p. 113) vāmamūle vāmadevo madhye caiva śaśiprabhaḥ | vasavo maṇibandhe ca pṛṣṭhe caiva hariḥ smṛtaḥ || śirasyātmā mahādevo paramātmā sadāśivaḥ | sarveṣvaṅgeṣu dikpālāḥ śaktimātṛgaṇādayaḥ || sarve devāśca rakṣantu vibhūterabhidhāraṇe || atha tripuṇḍralakṣaṇam- vartulena bhaved vyādhirdīrgheṇaiva tapaḥkṣayaḥ | netrayugmapramāṇena tripuṇḍraṃ dhārayed budhaḥ || iti jñātvā vidhānena bhasmasnānaṃ samācaret | sarvāṅgeṣvathavā kuryāt kevalaṃ mūlavidyayā || iti vibhūtisnānadhāraṇavidhiḥ | atha sandhyāvidhirucyate | ādau svaśākhoktavaidikasandhyāṃ nirvartya mantrasandhyāmārabhet | tadyathā- oṃ hrīṃ ātmatatvaṃ śodhayāmi namaḥ svāhā | oṃ hrīṃ vidyātatvaṃ śodhayāmi namaḥ svāhā | oṃ hrīṃ śivatatvaṃ śodhayāmi namaḥ svāhā | evamācamya | trirunmṛjya sakṛt spṛṣṭvā nāsike nayane śiraḥ | hṛdayaṃ dakṣiṇaṃ karṇaṃ saṃspṛśedayamācamaḥ || mūlena prāṇāyāmaṃ kuryāt | tataḥ śaḍaṅgamaṅgapañcakanyāsaṃ kuryāt | oṃ hrāṃ hṛdayāya nama aṅguṣṭhābhyāṃ namaḥ oṃ hrīṃ śirase svāhā tarjanībhyāṃ namaḥ oṃ hrūṃ śikhāyai vaṣaṭ madhyamābhyāṃ namaḥ oṃ hraiṃ kavacāya hūṃ anāmikābhyāṃ namaḥ oṃ hrauṃ netratrayāya vauṣaṭ kaniṣthikābhyāṃ namaḥ oṃ hraḥ astraya phaṭ karatalakarapṛṣṭhābhyāṃ nama iti ṣaḍaṅgaḥ | athāṅgapañcakanyāsaḥ | oṃ hrīṃ hṛllekhāyai namo mūrdhni oṃ hraṃ gaganāyai namo mukhe oṃ hraiṃ raktāyai namo hṛdaye oṃ hrauṃ karālikāyai namo guhye oṃ hraḥ mahocchuṣmāyai namaḥ pādayoriti vinyasya | oṃ hrīṃ śivāya namaḥ dakṣakare oṃ hrāṃ śaktaye namo vāmakare | tato jale trikoṇaṃ ṣaṭkoṇaṃ yantraṃ vidhāya tīrthaṃ sūryamaṇḍalādaṅkuśamudrayā aiṃ hṛdayāya nama ityākṛṣya tīrthe kṣiptvā pūrvoktā vāhanādisaptamudrāḥ pradarśya tīrthānyābāhya- gaṅge ca yamune caiva godāvari sarasvati ! narmade sindhu kāveri! jale'smin sannidhiṃ kuru || p. 114) tato dakṣakaratale jalaṃ gṛhītvā vāmapāṇinācchāya mūlena saptavāramabhimantrya tajjalam vāmahaste gṛhītvā aṅgulisandhigalitodakena yādibhirdaśabhirvarṇaiḥ yaṃ raṃ laṃ vaṃ śaṃ ṣaṃ saṃ haṃ laṃ kṣaṃ mūlavidyāsahitairātmanaḥ śirasi mārjayitvā tajjalaṃ santyajya anyajalaṃ pūrvavad gṛhītvā kādimāntaiḥ sparśavarṇaiḥ (kaṃ khaṃ gaṃ ghaṃ ṅaṃ caṃ chaṃ jaṃ jhaṃ ñaṃ ṭaṃ ṭhaṃ ḍaṃ ḍhaṃ ṇaṃ taṃ thaṃ daṃ dhaṃ naṃ paṃ phaṃ baṃ bhaṃ maṃ) mūlavidyāsahitairjalaṃ pītvā anyajalaṃ pūrvavad gṛhītvā ṣoḍaśasvaraiḥ savindubhiḥ (aṃ āṃ iṃ īṃ uṃ ūṃ ṛṃ ṝṃ ḷṃ ḹṃ eṃ aiṃ oṃ auṃ aṃ aṃḥ) mūlavidyāsahitairātmanaḥ śirasi punarmārjayitvā tajjalaṃ dakṣakare saṃruhya mūlena dakṣanāsikāyāmiḍayā nāḍyā candramaṇḍalavāhinyā jalaṃ pūrakaprayogeṇa nītvā'ntarnāḍīṃ prakṣālya tena nābhipraviṣṭena tamaḥkallolaṃ kajjalābhaṃ dakṣanāsikayā sūryamaṇḍalavāhinyā piṅgalayā pāpapuruṣaṃ recakaprayogeṇa virecya astramantreṇa ślīṃ paśu huṃ phaṭ ityastreṇa cakrīkṛtakareṇa vāmabhāge bhūmau vā'sphālayet | tata utthāyārghyatrayaṃ dadyāt | tadyathā- aiṃ kāmeśvarīṃ vidmahe hrīṃ bhuvaneśvarīṃ dhīmahi tannaḥ śaktiḥ pracodayāt | udyadādityavartinyai śrībhuvaneśvaryai idamarghyaṃ samarpayāmi nama ityarghyatrayaṃ datvā yathāśaktivāraṃ gāyatrīṃ tarpayet | punaḥ pūrvavadācamya mūlena prāṇāyāmatrayaṃ pūrvavannyāsaṃ vidhāya gāyatrīṃ dhyāyet | tato japan maheśānīmādhāre kuṅkumaprabhām | madhyāhne hṛdayāmbhoje cintayeccandrasannibhām || dhyāyecca śiraso madhye tamālaśyāmalaśriyam || iti dhyātvā pūrvoktagāyatrīmaṣṭottaraśatavāraṃ japitvā punaḥ ṣaḍaṅganyāsadhyānaṃ vidhāya guhyātiguhyamiti japaṃ ṣaḍadhvavyāpinyai devatāyai samarpayet | evamuktakālatraye'pi mārjanādyarghyāntaṃ kuryāt | tataḥ prātaḥsandhyānantaraṃ saurapūjāṃ kuryāt | tadyathā- bhūmau gomayena caturaśraṃ maṇḍalaṃ kṛtvā tatra raktacandanenāṣṭadalaṃ viracya madhye divaseśvaraṃ māyābījasahitaṃ vinyasya daleṣu somādīn vinyasya pūjayet | tadyathā- hrīṃ sūryāya namo madhye daleṣu hrīṃ somāya namaḥ hrīṃ bhaumāya namaḥ hrīṃ budhāya namaḥ hrīṃ gurave namaḥ hrīṃ bhārgavāya namaḥ hrīṃ mandāya namaḥ hrīṃ rāhave namaḥ hrīṃ ketave nama iti sampūjyārghyapātre candanākṣatakusumāni nikṣipya ṣaḍdīrghamāyābījena ṣaḍaṅgaṃ kṛtvā divaseśvaraṃ dhyāyet | p. 115) ratnāṅkaṃ svarṇakoṭiṃ ca kaṭakādivibhūṣitam | svarṇaṃ lambodaraṃ śoṇaṃ cārupadmakaradvayam || iti dhyātvā sūryamantreṇārghyatrayaṃ dadyāt | tatra sūryamantraḥ- oṃ hrīṃ haṃsaḥ sūryāya nama ityarghyatrayaṃ datvā lalāṭamadhyagamādityaṃ bindurūpeṇa bhāvayet | itthaṃ saurapūjāṃ vidhāya tarpaṇaṃ kuryāt | tadyathā##- jalāntike samupaviśya pādau pāṇiṃ prakṣālyācamya jalamadhye yantraṃ vibhāvya pūrvavadaṅkuśamudrayā tīrthaṃ sūryamaṇḍalādākṛṣyāvāhanādimudrāḥ pradarśya mūlena ṣaḍaṅgaṃ vidhāya tarpayet | oṃ hrīṃ śivastṛpyatu oṃ hrīṃ pīṭhādhikāriṇyo devatāstṛpyantu oṃ hrīṃ guravaḥ pūrvācāryāstṛpyantu oṃ hrīṃ śaktayastṛpyantu oṃ hrīṃ paramamarīcayastṛpyantu oṃ hrīṃ ṣaḍadhvavyāpidevatāstṛpyantu oṃ hrīṃ vighneśvarāstṛpyantu oṃ hrīṃ mantreśvarāstṛpyantu oṃ hrīṃ saptasrotā devastṛpyatu oṃ hrīṃ brahmaviṣṇurudrāstṛpyantu oṃ hrīṃ lokapālāstṛpyantu oṃ hrīṃ grahāstṛpyantu oṃ hrīṃ siddhāstṛpyantu oṃ hrīṃ svargādhikāriṇastṛpyantu oṃ hrīṃ pīṭhādhikāriṇaścauṣadhayastṛpyantu iti devatīrthena [prāgagreṣu surāṃstṛpyenmanuṣyāṃścaiva madhyataḥ | pitṛṃśca dakṣiṇāgreṣu dadyāditi jalāñjalīn || agnipurāṇe | ṛṣitarpaṇantu##- śvasuramahāśvasuravṛddhaśvasurāstṛpyantu oṃ hrīṃ catuṣpīṭhādhikāriṇaḥ siddhāstṛpyantu oṃ hrīṃ pīṭhādhikāriṇyo devatāstṛpyantu oṃ hrīṃ guravaḥ pūrvācāryāstṛpyantu oṃ hrīṃ pīṭhādhikāriṇyastṛpyantu oṃ hrīṃ auṣadhayastṛpyantu iti manuṣyatīrthena [tarjanyaṅguṣṭhamadhyasthāne ityamaraḥ |] | oṃ hrīṃ pitṛpitāmahaprapitāmahāstṛpyantu oṃ hrīṃ pitṛvaṃśajāstṛpyantu oṃ hrīṃ mātāmahapramātāmahavṛddhapramātāmahāstṛpyantu oṃ hrīṃ mātṛvaṃśajāstṛpyantu oṃ hrīṃ śvasuravaṃśajāstṛpyantu iti pitṛtīrthena [pitṛtīrthaḥ- antarāṅguṣṭhadeśinyoḥ pitṝṇāṃ tīrthamuttamam | kūrmapurāṇe |] | ekoccāraṇena vā kāryānusārataḥ kuryāt | sarvajanavihite mārge na doṣaḥ | oṃ hrīṃ śivaśaktipurassarā marīcayaḥ ṣaḍadhvavāsinyo devatā vidyā vidyeśvarā mantrā mantreśvarā brahmādayo lokapālamātara ugrasiddhā auṣadhayastṛpyantu iti devatātīrthena | oṃ hrīṃ pīṭhādhikārāḥ siddhā bhūcaryo guravaḥ pūrvācāryāstṛpyantu iti manuṣyatīrthena | oṃ hrīṃ pitṛpitāmahaprapitāmahamātāmahapramātāmahavṛddhapramātāmaha##- p. 116) śvasuravaṃśajāstṛpyantu iti pitṛtīrthena | tataḥ pitrādi svapitṛkramaṃ tarpayet | tato mūlabījena catusttvāṅkitaiḥ [śodhayāmītyantyapadairmantraiḥ] salilaṃ pibet | caturviśeṣācamo'yaṃ dehatatvaviśodhakaḥ | (tat) kṛtvā kuryān maheśāni! tarpaṇaṃ mūlavidyayā || pīṭhānyādau pratarpyātha devīmāvāhya tarpayet | tridhā santarpya devyāśca tatastvāvaraṇaṃ yajet || vāṅmayā kamalā pūrvaṃ sarvamantrāḥ prakīrtitāḥ || tritāramūlamantrānte bhuvaneśvarī (bhuvaneśī) padaṃ tataḥ | namaḥ śrīpādukānte tu tarpayāmīti coccaret | anena kramayogena tarpayedāvaraṇaṃ kramāt || tadyāthā- aiṃ hrīṃ śrīṃ oṃ hrīṃ bhuvaneśvaryambā [yai] namaḥ śrīpādukāṃ tarpayāmi iti triḥsantarpya tataḥ pīṭhadevatānāmāvaraṇadevatānāṃ tritāraṃ namaḥ śrīpādukāṃ tarpayāmītyekaikamañjaliṃ tarpayet | tatra pīṭhāvaraṇadevatāścāgre vakṣyāmaḥ | tarpaṇānte sādhakendro datvā pañcopacārakān | tataḥ samāhito bhūtvā japet tarpaṇasaṃkhyayā || niṣkalīkṛtya hṛdaye devīmudvāsya satkṛtām | saṅkalīkṛtya saṃhṛtya tīrthamārtaṇḍamaṇḍale || stotrapāṭhaṃ prakurvāṇo tato yāgālayaṃ vrajet | na bāhyabhāṣamāṇastu na spṛśennāvalokayet || iti pṛthvīdharācāryapaddhatau śāradātilakaṃ nānātantramatamālaṃbya śrīdāyīdevasampradāyinā mātṛpurasthitena anantadevena viracitāyām bhuvaneśvarīkramacandrikāyām prātarādi tarpaṇāntaṃ vivaraṇaṃ (nāma) prathamaḥ kalpaḥ | || śrīḥ || ācamya prāṇānāyamya deśakālau saṅkīrtya mama sakaladoṣaparihārārthaṃ bhuvaneśvarīprasādasiddhyarthaṃ bhūtaśuddhyādi nyāsān kariṣye iti saṃkalpya | tatrādau āsananiyamaḥ - vināsanena mantrajñaḥ kṛtaṃ karma na sidhyati | kṛṣṇājine jñānasiddhistapaḥsiddhiḥ kuśāsane || p. 117) bhūmyāsane yaśohāni pallave cittavibhramaḥ | tṛṇāsane na siddhiḥ syād vaitasaṃ kīrtidāyakam || śvetāvikaṃ vinā śāntiḥ pāṣāṇe vyādhireva ca | vyāghracarmaṇi mokṣaḥ syāddaurbhāgyaṃ dārukāsane || vaiṇave balahāniḥ syāt sarvārthaścitrakambale | abhicārādike kṛṣṇaḥ cakṣurhāniśca nidrayā || mahatī devahāniśca jṛmbhābhiḥ sarvadā bhavet | manasā cañcalenāśu na siddhyati kadācana || ityāsanāni | atha śubhe śucau deśe vidhiproktamṛdvāsane aiṃ bījakarṇikaṃ svarayugmakiñjalkaṃ ka ca ṭa ta pa ya śa la vargāṣṭakadalaṃ dikṣu vaṃ bījānvitaṃ vidikṣu ṭhaṃ bījamaṇḍitaṃ mātṛkāmbujaṃ dhyātvā aiṃ hrīṃ śrīṃ ādhāraśaktikamalāsanāya nama iti puṣpākṣatādibhirabhyarcya prāṅmukha udaṅmukho vā upaviśya bhūmiṃ prārthayet | pṛthivyā merupṛṣṭha ṛṣiḥ kūrmo devatā sutalaṃ chandaḥ bhūmiprārthane viniyogaḥ | pṛthvi! tvayā dhṛtā lokā devi! tvaṃ viṣṇunā dhṛtā | tvaṃ ca dhāraya māṃ devi! pavitraṃ kuru cāsanam || iti svaśirasi mṛgīmudrayā mātṛkābjaṃ dhyātvā dīpanāthaṃ prapūjayet | tadyathā- kṣetrādyakṣaramuccārya amukakṣetre medātmakakhaḍgīśāya varṇeśānandanāthāya atiraktavarṇāya raktadvādaśaśaktiyuktāya asmin kṣetre imāṃ pūjāṃ gṛhṇa gṛhṇa svāhā iti puṣpākṣatādibhirdīpanāthamabhyarcya- tīkṣṇadaṃṣṭraṃ! mahākāya-kalpāntajvalanopama | bhairavāya namastubhyamanujñāṃ dātumarhasi || iti bhairavājñāṃ labdhvā hastābhyāmañjaliṃ vidhāya sapuṣpaṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ śivādigurubhyo namaḥ śirasi 3 gaṃ gaṇapataye namo dakṣaskandhe 3 vaṃ vaṭukāya namo vāmaskandhe 3 duṃ durgāyai namaḥ dakṣorumūle 3 kṣaṃ kṣetrapālāya namo vāmorumūle 3 iti dakṣavāmapārśvordhvādhobhāgeṣu vinyaset | p. 118) akhaṇḍamaṇḍalākāraṃ vyāptaṃ yenaṃ carācaram | tatpadaṃ darśitaṃ yena tasmai śrīgurave namaḥ || caraṇaṃ pavitraṃ vitataṃ purāṇaṃ yena pūtastarati duṣkṛtāni | tena pavitreṇa śuddhena pūtā atipāpmānamarātiṃ tarema || ityādi vaidikairmantrairgurupādukāmuccārya aiṃ hrīṃ śrīṃ amukānandanātha amukāmbāśaktiyukta śrīpādukāṃ pūjayāmi nama iti sahasrāravinde śrīgurunāthaṃ sampūjya yonimudrayā praṇamet | tato bhūtotsāraṇaṃ kuryāt - apasarpantu te bhūtā ye bhūtā bhūmisaṃsthitāḥ | ye bhūtā vighnakartāraste naśyantu śivājñayā || oṃ ślīṃ paśu huṃ phaṭ iti pāśupatāstreṇa nārācamudrayā vighnānutsārya siddhārthākṣatakusumaiḥ pātālabhūnabholīnān vighnān krameṇa vāmapārṣṇighātakarāsphoṭasamudañcitavaktrairutsārya uktapāśupatāstreṇa vāmahastatalaṃ dviddhā maṇibandhāt samārabhya sapṛṣṭhaṃ dakṣapāṇinā pramṛjya dakṣiṇaṃ pāṇiṃ sakṛdevoktamārgataḥ anena ṣaṭ karaśodhanaṃ kṛtvā nābherāpādaṃ hṛdo nābhiparyantaṃ śiraso hṛtparyantaṃ tenaivāstreṇa vyāpayitvā antastālatrayaṃ bahistālatrayaṃ kṛtvā daśadigbandhanaṃ kṛtvā raṃ agniprākārāya namaḥ oṃ sahasrāra huṃ phaṭ svāhā pūrvoktāstramantrābhyāṃ prākārau kṛtvā triragniveṣṭanaṃ kṛtvā evaṃ rakṣāṃ purā kṛtvā bhūtaśuddhimathācaret | tadyathā- praṇavadvādaśāvṛtyā nāḍīśuddhiṃ vidhāya hṛdisthaṃ caitanyaṃ haṃsaḥ iti mantreṇa saṃghaṭṭamudrayordhvamunniya dvādaśāntaḥsthite pare tejasi saṃyojya astreṇa rakṣāṃ kṛtvā bhūtāni śodhayet | asya pārthivamantrasya brahmā ṛṣirgāyatrī chandaḥ somo devatā pārthivākhyabhūtaśuddhyarthe jape viniyogaḥ | pādādijānuparyantaṃ pṛthvīsthānam tatra pārthivamaṇḍalaṃ pītavarṇaṃ catuṣkoṇaṃ vajralāñchitam brahmadaivatyaṃ tena pañcaguṇā pṛthvī ṣaḍudghātaprayogeṇa oṃ laṃ 60 bījena saṃśodhya apsu layaṃ nayet | vāruṇamantrasya gautama-ṛṣirvaruṇo devatā triṣṭup chando varuṇākhyabhūtaśuddhyarthe jape viniyogaḥ | jānvādinābhiparyantaṃ āpasthānaṃ varuṇamaṇḍalaṃ dhavalaṃ dhanurākāraṃ ubhayoḥ koṭyoḥ śvetapadmalāñchitaṃ tanmadhye vaṃ bījaṃ śvetavarṇaṃ viṣṇudaivatyaṃ tena caturguṇā āpaḥ pañcodghātaprayogeṇa śoṣayāmi | oṃ vaṃ 48 iti bījena tejasi layaṃ nayet | p. 119) āgneyamaṃtrasya kaśyapaḥ ṛṣiḥ | agnirdevatā triṣṭup chanda āgneyākhyabhūtaśuddhyarthe jape viniyogaḥ | nābhyādihṛdayaparyantaṃ agnisthānaṃ tatra vahnimaṇḍalaṃ trikoṇākāraṃ koṇatraye svastikāṅkitaṃ tanmadhye raṃ bījaṃ raktavarṇaṃ rudradaivatyaṃ tena triguṇo vahnistrirud ghātaprayogeṇa śoṣayāmi | oṃ raṃ 36 iti vāyau layaṃ nayet | vāyavyamantrasya kiṣkandha ṛṣirvāyurdevatā triṣṭup chando vāyavyākhyabhūtaśuddhyarthe jape viniyogaḥ | hṛdayādibhrūmadhyaparyantaṃ vāyusthānam tatra vāyumaṇḍalaṃ ṣaṭkoṇākāraṃ ṣaḍbindulāñchitam tanmadhye yaṃ bījaṃ nīlavarṇaṃ saṅkarṣaṇadaivatyaṃ triguṇo vāyurdvirudghātaprayogeṇa śoṣayāmi oṃ yaṃ 24 iti ākāśe layaṃ nayet | ākāśamantrasya brahmā ṛṣiḥ mahadākāśo devatā triṣṭup chanda ākāśākhyabhūtaśuddhyarthe jape viniyogaḥ | bhrūmadhyād brahmarandhaparyantamākāśasthānam tatra nabhomaṇḍalaṃ vartulākāraṃ dhvajalāñchitaṃ tanmadhye haṃ bījaṃ dhūmravarṇam sadāśivadaivatyam tenaikaguṇa ākāśa ekodghātaprayogeṇa śoṣayāmi oṃ haṃ 12 iti bījena pare śive layaṃ nayet | ṣaṣṭisaṃkhyā samārabhya dvādaśa dvādaśa tyajet | pṛthivyādīni bhūtāni krameṇa svasvakāraṇe || evaṃ pañcamahābhūtāni pare tatve ekībhūtāni vicintya punarbhūtāni pravilāpayet | oṃ lhāṃ brahmaṇe pṛthivyadhipataye nivṛttikalātmane huṃ phaṭ svāhā pādādijānuparyantaṃ vyāpya pṛthvīṃ śodhayet | oṃ hrīṃ viṣṇave abdhipataye pratiṣṭhākalātmane huṃ phaṭ svāhā iti jānvādinābhiparyantaṃ vyāpya apaḥ śodhayet | oṃ hraṃ agnaye tejo'dhipataye vidyākalātmane huṃ phaṭ svāhā iti nābhyādivakṣaḥparyantaṃ vyāpya agniṃ śodhayet | oṃ hyaiṃ īśvarāya vāyvadhipataye śāntikalātmane huṃ phaṭ svāhā | hṛdayādi bhrūyugāntaṃ vyāpya vāyuṃ śodhayet | oṃ hauṃ sadāśivāya vyomādhipataye śāntyatītakalātmane huṃ phaṭ svāhā | bhruvādibrahmarandhrāntaṃ vyāpya ākāśaṃ śodhayet | iti vyāpakaṃ kṛtvā yonimudrāṃ baddhvā kulakuṇḍalinīmutthāpya ṣaṭsarojāni bhittvā jīvapradīpasneharūpiṇīṃ tāṃ pare tejasi saṃyojya vakṣyamāṇakrameṇa śoṣaṇādi samācaret | tatrādau vāmakukṣau pāpapuruṣaṃ dhyāyet- brahmahatyāśiraskaṃ ca svarṇasteyabhujadvayam | surāpānahṛdā yuktaṃ gurutalpakaṭidvayam || p. 120) upapātakaromāṇaṃ pātakopāṅgasaṃśrayam | khaḍgacarmadharaṃ kṛṣṇaṃ pāpaṃ kukṣau vicintayet || ityādi krameṇa kukṣau pāpapuruṣaṃ dhyātvā tatsahitasya dehasya śoṣaṇādikaṃ kuryāt | tadyathā - vāmanāsāpuṭe vāyumaṇḍalaṃ tadbījayuktaṃ yaṃ kādimāntaiḥ sparśavarṇaiḥ sevitaṃ dhūmravarṇaṃ smṛtvā aṃ 16 mātrāṣoḍaśakena sampūrya prāṇāpānavāyumbhyāṃ saha saṃyojya tadutthenānilena saha śārīrairmahāpāpai rogaiśca saha saṃśoṣya dvātriṃśadbhirmātrābhiḥ 32 kumbhakaṃ soḍaśabhiḥ 16 recakaṃ tato dāhanam | dakṣanāsāpuṭe vahnimaṇḍalaṃ tadbījayuktaṃ yādidaśabhiryaṃ sevitaṃ vicintya prāṇāpānavāyubhyāṃ saha saṃyojya tadutthenānalena ca saha śārīrairmahāpāpai rogaiśca saha saṃdahya pūrvavat kumbhakarecakau | tataḥ plāvanam | vāmanāsāpuṭe āpyamaṇḍalaṃ tadbījayuktaṃ dhavalaṃ dhanurākāraṃ ṣoḍaśasvara 16 sevitaṃ vicintya pūrvavat sampūrya ādhāragatena vāyunā vahnikuṇḍalinīmutthāpya tasyā jvālāsamudāyena āplāvyamānaṃ brahmarandhrendumaṇḍalādamṛtādāplāvyamānaṃ pūrvavat pūrakakumbhakarecakāḥ | evaṃ śoṣaṇadāhanaplāvanāni kṛtvā parasmin śāmbhave brahmaṇi svaśarīraṃ tatsārūpyapratibimbitaṃ budbudākāraṃ dhyātvā laṃ pṛthivībījena kaṭhinīkṛtya haṃ vyomabījena vibhidya bhūtotpattiṃ vicintayet | akṣarāt kham | ākāśād vāyuḥ | auṣadhibhyo annam | annād retaḥ | retasaḥ puruṣa iti sṛṣṭikramaṃ vicintya | oṃ haṃ 12 oṃ hauṃ sadāśivāya vyomādhipataye śāntyatītakalātmane huṃ phat svāhā iti brahmarandhrabhrūmadhyaparyantaṃ vyāpyaṃ yaṃ 24 oṃ hraiṃ īśvarāya vāyvadhipataye śāntikalātmane huṃ phaṭ svāhā bhrūmadhyād hṛdayaparyantaṃ vyāpyaṃ raṃ 36 oṃ hraṃ agnaye tejo'dhipataye vidyākalātmane huṃ phaṭ svāhā hṛdādinābhiparyantaṃ vyāpyaṃ vaṃ 48 oṃ hvīṃ viṣṇave abdhipataye pratiṣṭhākalātmane huṃ phaṭ svāhā nābhyādijānuparyantaṃ vyāpyaṃ laṃ 60 oṃ hlāṃ brahmaṇe pṛthivyadhipataye nivṛttikalātmane huṃ phaṭ svāhā jānvādipādaparyantaṃ vyāpyamiti krameṇa dvādaśasaṃkhyā samārabhya ṣaṣṭiparyantaṃ varddhayan so'hamityuccārya hṛtpadme śivātmānaṃ jīvaṃ ṣaṭtriṃśattatvarūpaṃ smaret | tata ekaviṃśativāraṃ māyāṃ japitvā aṅkuśākāratarjanyā prāṇān mūlādhārād brahmarandhrānte prāṇapratiṣṭhāmantreṇa sthāpayet | p. 121) atha prāṇapratiṣṭhāṃ kurvīta vakṣyamāṇaprakārataḥ tadyathā- prāṇapratiṣṭhāmantrasya brahmaviṣṇuśivā ṛṣayaḥ śirasi | ṛgyajuḥsāmāni chandāṃsi mukhe | prāṇaśaktirdevatā hṛdaye | dvādaśānte prāṇapratiṣṭhāpane viniyogaḥ | aṃ kaṃ khaṃ gaṃ ghaṃ ṅaṃ 5 āṃ pṛthivyaptejovāyvākāśātmane hṛdayāya namaḥ | aṅguṣṭhābhyāṃ namaḥ | iṃ caṃ chaṃ jaṃ jhaṃ ñaṃ 5 īṃ śabdasparśarūparasagandhātmane śirase svāhā | tarjanībhyāṃ namaḥ | uṃ ṭaṃ ṭhaṃ ḍaṃ ḍhaṃ ṇaṃ 5 ūṁ śrotratvakcakṣurjihvāghrāṇātmane śikhāyai vaṣaṭ | madhyamābhyāṃ namaḥ | eṃ taṃ thaṃ daṃ dhaṃ naṃ 5 aiṃ vākpāṇipāyūpasthāne kavacāya huṃ | anāmikābhyāṃ namaḥ | oṃ paṃ phaṃ baṃ bhaṃ maṃ 5 auṃ vacanādānagamanavisargānandātmane netratrayāya vausaṭ | kaniṣṭhikābhyāṃ namaḥ | aṃ yaṃ raṃ laṃ vaṃ śaṃ ṣaṃ saṃ haṃ kṣaṃ aḥ manobudhyahaṃkāracittātmane [cittavijñānātmane iti āhnikakarmasūtrāvalipāṭhaḥ] astrāya phaṭ | karatalakarapṛṣṭhayoḥ | yaṃ tvagātmane namaḥ | raṃ asṛgātmane namaḥ | laṃ māṃsātmane namaḥ | vaṃ meda ātmane namaḥ | śaṃ asthyātmane namaḥ | ṣaṃ majjātmane namaḥ | saṃ śukrātmane namaḥ | oṃ āṃ hrīṃ kroṃ iti bījatrayaiśca trirvyāpakaṃ kṛtvā | tato dyānam - raktāmbhodhisthapotollasadaruṇasarojādhirūḍhā karābjaiḥ pāśaṃ kodaṇḍamikṣūdbhavamatha guṇamapyaṅkuśaṃ pañca bāṇān || bibhrāṇā'sṛkkapālaṃ trinayanasadṛśā pīnavakṣoruhāḍhyā devī bālārkavarṇā bhavatu sukhakarī prāṇaśaktiḥ parā naḥ | iti dhyānam | hṛdi hastaṃ datvā mantraṃ japet | āṃ hrīṃ kroṃ yaṃ raṃ laṃ vaṃ śaṃ ṣaṃ saṃ hoṃ mama prāṇena śrībhuvaneśvarīprāṇā iha prāṇāḥ 11 mama jīvena saha śrībhuvaneśvaryā jīva iha sthitaḥ 11 mama sarvendriyaiḥ saha śrībhuvaneśvaryāḥ sarvendriyāṇi vāṅmanastvakcakṣuḥśrotrajihvāghrāṇaprāṇā ihaivāgatya sukhaṃ ciraṃ tiṣṭhantu svāhā iti prāṇapratiṣṭhāvidhiḥ | atha mātṛkānyāsakramaḥ | gudāttu dvyaṅgulādūrdhvaṃ suṣumṇāmūlarandhragam | vādivedārṇalasitaṃ paṅkajaṃ kanakaprabham || tatsthāṃ vidyullatākārāṃ tejorekhāmaṇīyasīṃ | kulakuṇḍalinīmūrdhvaṃ nayet ṣaṭcakrabhedinīm || p. 122) dvādaśānte dumadhyasthaṃ pūrvoktaṃ mātṛkāmbujam | navanītanibhaṃ dhyātvā drutaṃ kuṇḍalinītviṣā || tejo'ñjalau viniḥsārya mātṛkānyāsamācaret || aṃ āṃ i. īṃ u. ūṃ iti ṣaṭ svarān dakṣavāmakaratalatatpṛṣṭhatadvyāptikrameṇa nyaset | śiṣṭān daśa svarānaṅguṣṭhādikaniṣṭhāntaṃ daśasvaṅguliṣu nyaset | dakṣapradeśinīmārabhya vāmakaniṣṭhikāparyantaṃ pūrvatrayāgreṣu catuścaturaḥ kādisāntān varṇān halāvaṅguṣṭhayoḥ antyaṃ aṅgulyagreṣu nyaset | tato lipiṣaḍaṅgaḥ | aṃ kaṃ khaṃ gaṃ ghaṃ ṅaṃ 5 āṃ hṛdayāya namaḥ aṅguṣṭhābhyāṃ namaḥ | iṃ caṃ chaṃ jaṃ jhaṃ ñaṃ 5 īṃ śirase svāhā tarjanībhyāṃ namaḥ | uṃ ṭaṃ ṭhaṃ ḍaṃ ḍhaṃ ṇaṃ 5 ūṃ śikhāyai vaṣat madhyamābhyāṃ namaḥ | eṃ taṃ thaṃ daṃ dhaṃ naṃ 5 aiṃ kavacāya huṃ anāmikābhyāṃ namaḥ | oṃ paṃ phaṃ baṃ bhaṃ maṃ 5 auṃ netratrayāya vauṣaṭ kaniṣṭhikābhyāṃ namaḥ | aṃ yaṃ raṃ laṃ vaṃ śaṃ ṣaṃ saṃ haṃ kṣaṃ 10 aḥ astrāya phaṭ karatalakarapṛṣṭhābhyāṃ namaḥ | asyāḥ śudhabinduvisargamātṛkāyāḥ brahmā ṛṣiḥ śirasi | devī gāyatrī chando mukhe | śrīmātṛkā sarasvatī devatā hṛdi | vyañjanāni bījāni guhye | svarāḥ śaktayaḥ pādayoḥ | śuddhabinduvisargamātṛkānyāse viniyogaḥ | hsauṃ aṃ āṃ śauṃ | iti mātṛkāṃ trirvyāpayet | tatra nyāse kārikā - kānanavṛttadvyakṣiśrutito gaṇḍoṣṭhadantamūrdhāsye | doḥpatsandhyagreṣu ca pārśvayośca pṛṣṭhanābhijaṭhareṣu || hṛddormūlāparagalakakṣe hṛdādipāṇipādayuge | jaṭharānanayorvyāpakasaṃjñāṃ nyasedathākṣarān kramaśaḥ || tatra nyāsaḥ | oṃ a namaḥ śirasi | oṃ ā namo mukhavṛtte | oṃ i namo dakṣanetre | oṃ ī namo vāmanetre | oṃ u namo dakṣakarṇe | oṃ ū namo vāmakarṇe | oṃ ṛ namo dakṣanāsāpuṭe | oṃ ṝ namo vāmanāsāpuṭe | oṃ ḷ namo dakṣagaṇḍe | oṃ ḹ namo vāmagaṇḍe | oṃ e nama ūrdhvoṣṭhe | oṃ ai namaḥ adharoṣṭhe | oṃ o nama ūrdhvadantapaṅktau | oṃ au namaḥ adhodantapaṃktau | oṃ aṃ namo jihvāmule | oṃ aḥ namo jihvāgre | oṃ ka namo dakṣahatamūle | oṃ kha namo dakṣahastakūrpare | oṃ ga namo dakṣahastamaṇibandhe | p. 123) oṃ gha namo dakṣahastāṅgulimūle | oṃ ṅa namo dakṣahatāṅgulyagre | oṃ ca namo vāmahastamūle | oṃ cha namo vāmahastakūrpare | oṃ ja namo vāmahastamaṇibandhe | oṃ jha namo vāmahastāṅgulimūle | oṃ ña namo vāmahastāṅgulyagre | oṃ ṭa namo dakṣapādamūle | oṃ ṭha namo dakṣapādajānuni | oṃ ḍa namo dakṣapādagulphe | oṃ ḍha namo dakṣapādāṅgulimūle | oṃ ṇa namo dakṣapādāṅgulyagre | oṃ ta namo vāmapādamūle | oṃ tha namo vāmapādajānuni | oṃ da namo vāmapādagulphe | oṃ dha namo vāmapādāṅgulimūle | oṃ na namo vāmapādāṅgulyagre | oṃ pa namo dakṣapārśve | oṃ pha namo vāmapārśve | oṃ ba namaḥ pṛṣṭhe | oṃ bha namo nābhau | oṃ ma namo jaṭhare | oṃ ya namo hṛdi | oṃ ra namo dakṣaskandhe | oṃ la namo vāmaskandhe | oṃ va namaḥ kaṇṭhe | oṃ śa namo dakṣakakṣe | oṃ ṣa namo vāmakakṣe | oṃ sa namo hṛdādipāṇiyuge | oṃ ha namo hṛdādipādayuge oṃ la namo jaṭharādi ānane | vyāpakam | oṃ kṣa namo mastakādipādāntaṃ | vyāpakam | punastatraiva oṃ aṃ namaḥ śirasi | oṃ āṃ namo mukhavṛtte ityādi krameṇa bindumatṛkāṃ nyaset | punastatraiva oṃ aḥ namaḥ śirasi | oṃ āḥ namo mukhavṛtte ityādi krameṇa visargamātṛkāmaṅguṣṭhānāmikāyogena nyaset | atha dhyānam - arkonmuktaśaśāṅkakoṭisadṛśīmāpīnatuṅgastanīṃ candrārdhāhitamastakāṃ madhumadāmālolanetratrayām | bibhrāṇāmaniśaṃ varaṃ japavaṭīṃ śūlaṃ kapālaṃ karai- rādyāṃ yauvanagarvitāṃ lipitanuṃ vāgīśvarīmāśraye || iti dhyānam | iti śuddhabinduvisargamātṛkāśceti trividho mātṛkānyāsakramaḥ | atha antarmātṛkānyāsakramaḥ | asya śrī-antarmātṛkānyāsasya brahmā ṛṣiḥ śirasi | gāyatrī chando mukhe | antarmātṛkā sarasvatī devatā hṛdi | halo bījāni guhye | svarāḥ śaktayaḥ pādayoḥ | kṣaḥ kīlakaṃ nābhau | antarmātṛkānyāse viniyogaḥ | atha ṣaḍaṅgaḥ | oṃ hrīṃ aṃ kaṃ 5 āṃ hṛdayāya namaḥ aṅguṣṭhayoḥ | oṃ hrīṃ iṃ caṃ 5 īṃ śirase svāhā tarjanyoḥ | oṃ hrīṃ uṃ ṭaṃ 5 ūṃ śikhāyai vaṣaṭ madhyamayoḥ | oṃ hrīṃ eṃ taṃ 5 aiṃ kavacāya huṃ anāmikayoḥ | oṃ hrīṃ oṃ paṃ 5 auṃ netratrayāya vauṣaṭ kaniṣṭhayoḥ oṃ hrīṃ aṃ yaṃ 9 aḥ astrāya phaṭ karatalakarapṛṣṭhayoḥ | dhyānam - bandhukābhāṃ trinetrāṃ pṛthujaghanalasacchuktimadraktavastrāṃ pīnottuṅgapravṛddhastanajaghanabharāṃ yauvanābhārarūḍhām | p. 124) divyālaṅkārayuktāṃ sarasijanayanāmindusaṅkrāntimūrdhnāṃ devīṃ pāśāṅkuśāḍhyāmabhayavarakarāṃ mātṛkāṃ tāṃ namāmi || iti dhyānam | tatra viśuddhau ṣoḍaśadalakamalamūrdhvamukham dhyātvā tattaddaleṣu prāgādiprādakṣiṇyena bījapūrvakaṃ nyaset | oṃ hrīṃ aṃ namaḥ | oṃ hrīṃ āṃ namaḥ | oṃ hrīṃ iṃ namaḥ | oṃ hrīṃ īṃ namaḥ | oṃ hrīṃ uṃ namaḥ | oṃ hrīṃ ūṃ namaḥ | oṃ hrīṃ ṛṃ namaḥ | oṃ hrīṃ ṝṃ namaḥ | oṃ hrīṃ ḷṃ namaḥ | oṃ hrīṃ ḹṃ namaḥ | oṃ hrīṃ eṃ namaḥ | oṃ hrīṃ aiṃ namaḥ | oṃ hrīṃ oṃ namaḥ | oṃ hrīṃ auṃ namaḥ | oṃ hrīṃ aṃ namaḥ | oṃ hrīṃ aḥ namaḥ | evaṃ ṣoḍaśasvarān nyaset | tato'nāhatacakraṃ dvādaśadalakamalaṃ dhyātvā tathaiva kakārādiṭhakārāntān varṇān prādakṣiṇyena nyaset | oṃ hrīṃ kaṃ namaḥ | oṃ hrīṃ khaṃ namaḥ | oṃ hrīṃ gaṃ namaḥ | oṃ hrīṃ ghaṃ namaḥ | oṃ hrīṃ ṅaṃ namaḥ | oṃ hrīṃ caṃ namaḥ | oṃ hrīṃ chaṃ namaḥ | oṃ hrīṃ jaṃ namaḥ | oṃ hrīṃ jhaṃ namaḥ | oṃ hrīṃ ñaṃ namaḥ | oṃ hrīṃ ṭaṃ namaḥ | oṃ hrīṃ ṭhaṃ namaḥ | tato nābhau maṇipūrakacakraṃ daśadalakamalaṃ dhyātvā tattaddaleṣu ḍakārādiphakārāntān daśa varṇān nyaset | oṃ hrīṃ ḍaṃ namaḥ | oṃ hrīṃ ḍhaṃ namaḥ | oṃ hrīṃ ṇaṃ namaḥ | oṃ hrīṃ taṃ namaḥ | oṃ hrīṃ thaṃ namaḥ | oṃ hrīṃ daṃ namaḥ | oṃ hrīṃ dhaṃ namaḥ | oṃ hrīṃ naṃ namaḥ | oṃ hrīṃ paṃ namaḥ | oṃ hrīṃ phaṃ namaḥ | tato liṅgamūle svādhiṣṭhānacakraṃ ṣaḍdalakamalaṃ dhyātvā tattaddaleṣu bakārādi lakārāntān ṣaḍvarṇān nyaset | oṃ hrīṃ baṃ namaḥ | oṃ hrīṃ bhaṃ namaḥ | oṃ hrīṃ maṃ namaḥ | oṃ hrīṃ yaṃ namaḥ | oṃ hrīṃ raṃ namaḥ | oṃ hrīṃ laṃ namaḥ | tato mūlādhāre caturdalakamalaṃ dhyātvā tattaddaleṣu vakārādisakārāntān caturvarṇān nyaset | oṃ hrīṃ vaṃ namaḥ | oṃ hrīṃ śaṃ namaḥ | oṃ hrīṃ ṣaṃ namaḥ | oṃ hrīṃ saṃ namaḥ | tato bhrūmadhye ājñācakraṃ dvidalakamalaṃ dyātvā tattaddalayordvivarṇān nyaset | oṃ hrīṃ haṃ namaḥ | oṃ hrīṃ kṣaṃ namaḥ | atha ṣaṭcakradhyānam- ādhāre liṅganābhau prakaṭitahṛdaye tālumūle lalāṭe | dve patre ṣoḍaśāre dvidaśadaśayute dvādaśārdhe catuṣke | p. 125) vāsānte bālamadhye ḍa pha ka ṭha sahite kaṇṭhadeśe svarāṇāṃ haṃ kṣaṃ tatvārthayuktaṃ sakaladalagataṃ varṇarūpaṃ namāmi || iti ṣaṭcakradhyānam | ityantarmātṛkānyāsaḥ | atha bhuvaneśvarīsampuṭitabahirmātṛkānyāsaḥ | asya śrībhuvaneśvarīsampuṭitabahirmātṛkāmantrasya brahmā ṛṣiḥ śirasi gāyatrī chando mukhe bahirmātr.kā sarasvatī devatā hṛdaye halo bījāni guhye svarāḥ śaktayaḥ pādayoḥ kṣaḥ kīlakaṃ nābhau bahirmātṛkānyāse viniyogaḥ | atha ṣaḍa"gaḥ | oṃ hraṃ aṃ kaṃ 5 āṃ hrāṃ hṛdayāya namaḥ aṅguṣṭhayoḥ | oṃ hriṃ iṃ caṃ 5 īṃ hrīṃ śirase svāhā tarjanyoḥ | oṃ hrūṃ uṃ ṭaṃ 5 ūṃ hraṃ śikhāyai vaṣaṭ madhyamayoḥ | oṃ hreṃ eṃ taṃ 5 aiṃ hraiṃ kavacāya huṃ anāmikayoḥ | oṃ hroṃ oṃ paṃ 5 auṃ hrauṃ netratrayāya vauṣaṭ kaniṣṭhikayoḥ | oṃ hraṃ aṃ yaṃ 10 aḥ hraḥ astrāya phaṭ karatalakarapṛṣṭhayoḥ | iti ṣaḍaṅgaḥ | dhyānam - pañcāśadvarṇabhedairvihitavadanadoḥpādayukkukṣivakṣo- deśāṃ bhāsvatkapardākalitaśaśikalāmindukundāvadātām | akṣasrakkumbhacintālikhitavarakarām tryakṣarāṃ padmasaṃsthā- macchākalpāvatucchastanajaghanabharāṃ bhāratīṃ tāṃ namāmi || pustakajñānamudrāṅkāṃ trinetrāṃ candraśekharām | ādhārād brahmarandhrāntāṃ bisatantutanīyasīm || tāṃ devīṃ cintayedantaḥ pāpatrayavināśinīm | mantravittanmayo bhūtvā bhhavamanyaṃ na bhāvayet || brahmakeśavarudrādyairlabhate durllabhaṃ padam | pādādikrodhaparyantaṃ varṇacakraṃ susaṃyutam || niṣkalaṅkaṃ sudhākāntikamanīyaṃ nyaset tanau | tatra nyāse kārikā - ādyo maulirathāparo mukhami-ī netre ca karṇāvu-ū nāsāvaṃśapuṭe ṛ ṝ tadanujau varṇau kapoladvayam | dantāścordhvamadhastathoṣṭhayugalaṃ sandhyakṣarāṇi kramāt jihvāmūlamudagravindurapi ca grīvā visargī svaraḥ || p. 126) kādirdakṣiṇato bhujastaditaro vargaśca vāmo bhuja- ṣṭādistādiranukrameṇa caraṇau kukṣidvayaṃ te paphau | vaṃśaḥ pṛṣṭhabhavo'tha nābhihṛdaye bāditrayam dhātavo yādyāḥ saptasamīraṇaśca saparaḥ kṣaḥ krodha ityambike! || tadyathā- oṃ hrīṃ aṃ namaḥ hrīṃ śirasi | oṃ hrīṃ āṃ namaḥ hrīṃ mukhavṛtte | oṃ hrīṃ iṃ namaḥ hrīṃ dakṣanetre | oṃ hrīṃ īṃ namaḥ hrīṃ vāmanetre | oṃ hrīṃ uṃ namaḥ hrīṃ dakṣakarṇe | oṃ hrīṃ ūṃ namaḥ hrīṃ vāmakarṇe | oṃ hrīṃ ṛṃ namaḥ hrīṃ dakṣanāsāpuṭe | oṃ hrīṃ ṝṃ namaḥ hrīṃ vāmanāsāpuṭe | oṃ hrīṃ ḷṃ namaḥ hrīṃ dakṣagaṇḍe | oṃ hrīṃ ḹṃ namaḥ hrīṃ vāmagaṇḍe | oṃ hrīṃ eṃ namaḥ hrīṃ ūrdhvadantapaṅktau | oṃ hrīṃ aiṃ namaḥ hrīṃ adhodantapaṅktau | oṃ hrīṃ oṃ namaḥ hrīṃ ūrdhoṣṭhe | oṃ hrīṃ auṃ namaḥ hrīṃ adharoṣṭhe | oṃ hrīṃ aṃ namaḥ hrīṃ jihvāmūle | oṃ hrīṃ aḥ namaḥ hrīṃ jihvāgre | oṃ hrīṃ kaṃ namaḥ hrīṃ dakṣaskandhe | oṃ hrīṃ khaṃ namaḥ hrīṃ dakṣabāhau | oṃ hrīṃ gaṃ namaḥ hrīṃ dakṣakūrpare | oṃ hrīṃ ghaṃ namaḥ hrīṃ dakṣamaṇibandhe | oṃ hrīṃ ṅaṃ namaḥ hrīṃ dakṣakaratale | oṃ hrīṃ caṃ namaḥ hrīṃ vāmaskandhe | oṃ hrīṃ chaṃ namaḥ hrīṃ vāmabāhau | oṃ hrīṃ jaṃ namaḥ hrīṃ vāmakūrpare | oṃ hrīṃ jhaṃ namaḥ hrīṃ vāmamaṇibandhe | oṃ hrīṃ ñaṃ namaḥ hrīṃ vāmakaratale | oṃ hrīṃ ṭaṃ namaḥ hrīṃ dakṣakaṭyām | oṃ hrīṃ ṭhaṃ namaḥ hrīṃ dakṣorau | oṃ hrīṃ ḍaṃ namaḥ hrīṃ dakṣajānuni | oṃ hrīṃ ḍhaṃ namaḥ hrīṃ dakṣajaṅghyāyām | oṃ hrīṃ ṇaṃ namaḥ hrīṃ dakṣacaraṇe | oṃ hrīṃ taṃ namaḥ hrīṃ vāmakaṭyām | oṃ hrīṃ thaṃ namaḥ hrīṃ vāmorau | oṃ hrīṃ daṃ namaḥ hrīṃ vāmajānuni | oṃ hrīṃ dhaṃ namaḥ hrīṃ vāmajaṅghāyām | oṃ hrīṃ naṃ namaḥ hrīṃ vāmacaraṇe | oṃ hrīṃ paṃ namaḥ hrīṃ dakṣakukṣau | oṃ hrīṃ phaṃ namaḥ hrīṃ vāmakukṣau | oṃ hrīṃ baṃ namaḥ hrīṃ pṛṣṭhavaṃśe | oṃ hrīṃ bhaṃ namaḥ hrīṃ nābhau | oṃ hrīṃ maṃ namaḥ hrīṃ hṛdaye | oṃ hrīṃ yaṃ namaḥ hrīṃ tvaci ādhāre | oṃ hrīṃ raṃ namaḥ hrīṃ svādhiṣṭhāne rakte liṅge | oṃ hrīṃ laṃ namaḥ hrīṃ māṃse maṇipūrake nābhau | oṃ hrīṃ vaṃ namaḥ hrīṃ medasi hṛdaye | oṃ hrīṃ śaṃ namaḥ hrīṃ asthni kaṇṭhe viśuddhau | oṃ hrīṃ ṣaṃ namaḥ hrīṃ majjāyāṃ tālau | oṃ hrīṃ saṃ namaḥ hrīṃ śukre bhrūmadhye ājñāyām | oṃ hrīṃ haṃ namaḥ hrīṃ prāṇe lalāṭe | oṃ hrīṃ kṣaṃ namaḥ hrīṃ brahmarandhre krodhe | iti bhuvaneśvarīsampuṭitabahirmātṛkānyāsaḥ | evaṃ nyāse kṛte mantrī sarvapāpaiḥ pramucyate | tribhirmāsaistrisandhyantu jīvan muktimavāpnuyāt || p. 127) pratidinamapi kuryād yastu nyāsena vaikaṃ nṛpatisadanamānyo yoṣitāṃ karṣamāyāt | api ca kamalavāsā susthirā tasya veśma- nyaharaharapi vṛddhiṃ yāti viśvopakartum || iti mātṛkānyāsaphalam | tataḥ prāṇāyāmatrayaṃ kuryāt | tasya lakṣaṇam | iḍayā pūrayed vāyuṃ svarairvarṇaiśca kumbhayet | recayed yādikairvarṇaistataḥ piṅgalayā saha || iḍā ca vāmanāsāsthā piṅgalā dakṣiṇena tu | iḍāpiṅgalayormadhye suṣumṇā randhravāhinī || itthaṃ prāṇāyāmatrayaṃ athavā mūlena kuryāt | tatrādau kavacaṃ paṭhitvā | asya śrī-ekākṣarabhuvaneśvarīmantrasya śakti-ṛṣaye namaḥ śirasi | gāyatrī chandase namo mukhe | śrībhuvaneśvarīdevatāyai namo hṛdaye | haṃ bījāya namo guhye | īṃ śaktaye namaḥ pādayoḥ | raṃ kīlakāya namaḥ sarvāṅgeṣu | śrībhuvaneśvarīprītyarthaṃ jape viniyogaḥ | atha hṛllekhādinyāsaḥ | oṃ hrīṃ hṛllekhāyai namo mūrdhni | oṃ hraṃ gaganāyai namo mukhe | oṃ hraiṃ raktāyai namo hṛdaye | oṃ hrauṃ karālikāyai namo guhye | oṃ hraḥ mahocchuṣmāyai namaḥ pādayoḥ | iti hṛllekhādinyāsaḥ | atha mūlamantraṣaḍaṅgaḥ | oṃ hrāṃ hṛdayāya namaḥ aṅguṣṭhayoḥ | oṃ hrīṃ śirase svāhā tarjanyoḥ | oṃ hrūṃ śikhāyai vaṣaṭ madhyamayoḥ | oṃ hraiṃ kavacāya huṃ anāmikayoḥ | oṃ hrauṃ netratrayāya vauṣaṭ kaniṣṭhikayoḥ | oṃ hraḥ astrāya phaṭ karatalakarapṛṣṭhayoḥ | iti ṣaḍaṅgaḥ | atha sāvitryādinyāsaḥ | oṃ hrāṃ gāyatrīsahitāya brahmaṇe namo bhāle | oṃ hrīṃ sāvitrīsahitāya viṣṇave namo dakṣakapole | oṃ hraṃ vāgīśvarīsahitāya maheśvarāya namo vāmakapole | oṃ hrauṃ śriyā sahitāya dhanapataye namo vāmakarṇe | oṃ hrauṃ ratisahitāya smarāya namo mukhe | oṃ hraṃ siddhibuddhisahitāya gaṇapataye namo dakṣakarṇe | oṃ hraḥ bhuvaneśvaryai namo mukhe | iti sāvitryādinyāsaḥ | p. 128) punaḥ pṛthaktvena etāṃstanau nyaset | tadyathā- oṃ hrāṃ gāyatryai namaḥ kaṇṭhamūle | oṃ hrīṃ sāvitryai namaḥ savyastane | oṃ hrūṃ sarasvatyai namaḥ aparastane | oṃ hraiṃ brahmaṇe namaḥ savyāṃse | oṃ hrauṃ viṣṇave namo hṛdaye | oṃ hraḥ śivāya namo dakṣāṃse iti vinyasya | oṃ hrauṃ hṛllekhāyai namo hṛdi | oṃ hraiṃ gaganāyai namaḥ śirase svāhā | oṃ hrūṃ raktāyai namaḥ śikhāyai vaṣaṭ | oṃ hrīṃ karālikāyai namaḥ kavacāya huṃ | oṃ hrāṃ mahocchuṣmāyai namo netratrayāya vauṣaṭ | hraḥ sarvasiddhidāyinyai astrāya phaṭ | iti pañcavaktranyāsalipiḥ | atha brāhmyādinyāsaḥ | oṃ hrāṃ brahmyai namo mūrdhni | oṃ hrīṃ māheśvaryai namaḥ savyāṃse | oṃ hrūṃ kaumāryai namo dakṣapārśve | oṃ hraiṃ vārāhyai namo vāmāṃse | oṃ hrauṃ caṇḍikāyai namo vāmapārśve | oṃ hraḥ mahālakṣmyai namo hṛdaye iti brāhmyādinyāsaḥ | kecit svadehe pīṭhanyāsamapi kurvanti | evaṃ nyāsaṃ kṛtvā mūlena trirvyāpakaṃ kuryāt | atha dhyānam | hṛdi yonimudrāṃ baddhvā dhyāyet - udyadbhāsvatsamābhāṃ vijitanavajapamindukhaṇḍāvanaddhāṃ dyotanmauliṃ trinetrāṃ vividhamaṇilasatkuṇḍalāṃ padmagāñca | hāragraiveyakāñcīguṇamaṇivalayāṃ citravāso vasānā- mambāṃ pāśāṅkuśeṣṭāmabhayavarakarāmbikāṃ tāṃ namāmi || anyacca- udyadinadyutimindukirīṭāṃ tuṅgakucāṃ nayanatrayayuktām | smeramukhīṃ varadāṅkuśapāśābhītikarāmprabhaje bhuvaneśīm || iti dhyātvā mānasairupacāraiḥ sampūjya pratyahaṃ 32 dvātriṃśacchatam japet | athavāṣṭottaraśataṃ japet | japānantaraṃ punarācamanaprāṇāyāmādikaṃ ṣaḍaṅganyāsadhyānaṃ vidhāya dakṣa (kare) jalaṃ gṛhitvā- guhyātiguhyagoptrī tvaṃ gṛhāṇāsmatkṛtaṃ japam | siddhirbhavatu me devi! tvatprasādāt sureśvari || iti puṣpākṣatasahitaṃ svavāmabhāge devyā dakṣahaste japaṃ nivedayet | pañcamudrābhiḥ praṇamet | p. 129) stambhanaṃ caturaśraṃ ca matsyagokṣurameva ca | yonimudreti vikhyātāḥ pañcamudrābhivādane || iti namaskāraṃ kuryāt | tataḥ stotrasahasranāmādipāṭhaṃ kuryāt | atha mantrabhedoddhāraḥ | lakulīśo'gnimārūḍho vāmanetrārddhacandramāḥ | bījaṃ tasyāḥ samākhyātaṃ sevitaṃ siddhikāṅkṣibhiḥ || atha dvitīyo bhedoddhāraḥ- vāgbhavaṃ śambhuvanitāramābījatrayānvitam | mantraṃ samuddhareddhimān trivargaphalasādhanam || ṛṣyādikaṃ tu pūrvavat | puraścaraṇe japasaṃkhyāstu agre vakṣyāmaḥ | iti pṛthvīdharācāryapaddhatau śāradātilakanānātantramatamālambya śrīdāyidevamatasampradāyinā mātṛpurasthitena anantadevena viracitāyāmbhuvaneśvarīkramacandrikāyāmbhūtaśuddhyādijapāntavivaraṇaṃ (nāma) dvittīyaḥ kalpaḥ || śrīgurunāthārpaṇamastu | bhuvaneśvarīpūjāvivaraṇam || śrī (ḥ) || citprakāśaṃ guruṃ vande parabrahmasvarūpiṇam | kriyate'nantadevena bhuvaneśīpūjanaṃ mahat || 1 || atha pūjāyantradevatāsthāpanajapahomapuraścaraṇādiprakāraṃ likhyate | śrīdevyuvāca sarvaṃ kathitaṃ deva! mahāścaryapradāyakam | adhunā kathayāmāsa [kathayāśu tvaṃ] arcanaṃ vidhipūrvakam || śiva uvāca pūjanaṃ śṛṇu deveśi! sādhake siddhipradāyakam | nityaṃ naimittikaṃ kāmyaṃ pūjanaṃ trividhaṃ smṛtam || sauvarṇe'thavā raupye vā tāmre vā bhūrjapatrake | yantroddhāraḥ | bindu trikoṇaṃ ṣaṭkoṇaṃ vasupatraṃ suśobhanam | vṛttaṃ ṣoḍaśabhiḥ padmaṃ caturdvāropaśobhitam || p. 130) karpūrāgurukastūrīśrīkhaṇḍakuṅkumena ca | likhedyantraṃ prayatnena lekhanyā hematārayoḥ || evaṃ yantraṃ śobhanaṃ svarṇaraupyādyabhāve gomayenopaliptāyāṃ bhūmau pīṭhaṃ samacaturasraṃ caturviṃśatibhiḥ ṣoḍaśabhiḥ dvādaśabhiraṅgulaiḥ parimitaṃ uttamaṃ madhyamaṃ kaniṣṭhaṃ karpūrāgurukastūrīśrīkhaṇḍakuṃkumādinā caturasraṃ ṣoḍaśadalaṃ aṣṭadalaṃ ṣaṭkoṇaṃ trikoṇaṃ binduṃ vilikhya rājyabhogavāsanākāmena hemalekhanyā likhet | dūrvārasena mṛtyuṃ jayati | kanakarasena śatruṃ jayati | stambhanaṃ haridrārasena | tatra lekhanīniyamaḥ | pālāsajātiviṭapasārasvatakākapakṣādi sāmrājyakāmaḥ suvarṇarajatodbhavayā sāmānyasamṛddhikāmaḥ raktāśvatthaṃ mārjārāsthnā vaśyaṃ ākṛṣṭiprayoge raktacandanaṃ stambhane haridrālekhanyā likhet | evaṃ yantroddhāraṃ vidhāya | tatra devīṃ pūjayet | taduktaṃ smṛtau - yantraṃ devamayaṃ proktaṃ devatā yantrarūpiṇī | kāmakrodhādidoṣotthasarvaduḥkhanima (ya)ntraṇāt || yantramityāhuretasmin devaḥ prīṇāti pūjitaḥ | śarīramiva jīvasya dīpasya snehavat priye || sarveṣāmapi devānāṃ tathā yantraṃ pratiṣṭhitam | jñātvā gurumukhāt sarvaṃ pūjayed vidhinā priye || ata uddhāraprāmāṇyena yandroddhāraṃ kṛtvā pūjāmārabhet | tatrādau maṇḍapārcanam | tato devatāgāraṃ manoharaṃ sudhūpitaṃ bahudīpavirājitaṃ kṛtvā puṣpaṃ gṛhītvā aiṃ śrīṃ hrīṃ bhuvaneśvarīmaṇḍapāya nama iti puṣpākṣatādibhiḥ sampūjya dvārapūjāmārabhet | mūlamantramuccārya śuddhodakena caturdvārāt saṃprokṣya dvāradevatāḥ pūjayet | aiṃ hrīṃ śrīṃ dvāraśriyai namaḥ iti dvāre sampūjya ūrddhvoduṃbaramadhye aiṃ hrīṃ śrīṃ gaṃ gaṇapataye namaḥ | aiṃ hrīṃ śrīṃ sāṃ sarasvatyai namastatkoṇayoḥ | aiṃ hrīṃ śrīṃ kṣāṃ kṣetrapālāya namaḥ aiṃ hrīṃ śrīṃ vāṃ vaṭukāya namaḥ aiṃ hrīṃ śrīṃ dhāṃ dhātre namaḥ aiṃ hrīṃ śrīṃ vidhātre namaḥ aiṃ hrīṃ śrīṃ gāṃ gaṅgāyai namaḥ aiṃ hrīṃ śrīṃ yāṃ yamunāyai namaḥ aiṃ hrīṃ śrīṃ śaṃ śaṅkhanidhaye namaḥ aiṃ hrīṃ śrīṃ paṃ padmanidhaye namaḥ aiṃ hrīṃ śrīṃ ḍākinībhyo dakṣaśākhāyām aiṃ hrīṃ śrīṃ śākinībhyo vāmaśākhāyām aiṃ hrīṃ śrīṃ deṃ dehalyai namo dehalyām aiṃ hrīṃ śrīṃ vāstupuruṣāya nama iti maṇḍapābhyantare sampūjya | evaṃ dvārāṇi pūjayitvā p. 131) vāmāṅgasaṅkocapūrvakaṃ vāmaśākhāṃ spṛśan san vāmāṅghriṇāntaḥ praviśya dvāradeśe tiraskariṇīṃ pūjayet | oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ īṃ namastrailokyamohini mahāmāye sakalapaśujanamanaścakṣusti skaraṇaṃ kuru kuru svāhā iti tiraskariṇīṃ pūjayitvā muktakeśīṃ vivasanāṃ madāghūrṇitalocanāṃ svayonidarśanānmuhyatpaśuvargāṃ smarāmyaham | muktakeśī miti dhyātvā tasyāḥ baliṃ alipiśitagandhapuṣpasahitaṃ pūrvoktamantreṇa dadyāt | atha deśikaḥ svadeśe bhuvaneśvarīkalāmārādhakāmo vāksaṃyato jitendriyo jitakrodho raktālaṅkāravasano hṛdyaveśo gandhāṣṭakaliptatanurdhṛtapuṣpamālāvirājitaḥ san raktāsane upaviśya aiṃ hrīṃ śrīṃ ādhāraśaktikamalāsanāya nama ityabhyarcyopaviśya oṃ hrīṃ hrauṃ namaḥ śivāya mahāśarabhāya | oṃ hrīṃ hrauṃ namaḥ śivāyai mahāśarabhyai | vighnaśāntaye āsanādhaḥ śarabhadvayamabhyarcya vāmadakṣiṇabhāgayoḥ dīpadvayaṃ saṃsthāpya pūjāsaṃbhārān dakṣahaste nidhāya mūlena śikhāṃ baddhvā ācamya oṃ hrīṃ ātmatattvaṃ śodhayāmi namaḥ oṃ hrīṃ vidhātattvaṃ śodhayāmi oṃ hrīṃ śivatattvaṃ śodhayāmi evamācamya mūlena pūraka 16 kuṃbhaka 32 recaka 16 prayogeṇa prāṇāyāmatrayaṃ kṛtvā tithyādikaṃ saṃkīrtya mama sakalamanorathasiddhyarthaṃ śrībhuvaneśvarīpūjanaṃ kariṣye tadaṅgabhūtaśuddhyādinyāsān kariṣye tadaṅgabhūtapātrasthāpanaṃ kariṣye iti saṅkalpya | tatrāyaṃ pātrakramaḥ - ādau kumbhaṃ tataḥ śaṅkhaṃ śrīpātraṃ śaktipātrakam | bhogaṃ ca gurupātraṃ ca balipātrāṇyapi kramāt || atha yantrātmanormadhye śuddhodakena svavāmabhāge vahannāḍīkaraścorddhvahastena matsyamudrayā māyāṅkitaṃ bhūbiṃbavṛttaṣaṭkoṇatrikoṇātmakaṃ maṇḍalaṃ viracya apasavyāṅguṣṭhe (nāvaṣṭabhya vāmena puṣpākṣatairmūlabījena vyastāvyastakrameṇa trikoṇamadhyaṃ ca (saṃ)pūjya | ṣaṭkoṇe- aiṃ hrīṃ śrīṃ hṛdayadevīśrīpādukāṃ pūjayāmi 3 śirodevīśrīpādukāṃ pūjayāmi 3 śikhādevīśrīpādukāṃ pūjayāmi 3 kavacadevīśrīpādukāṃ pūjayāmi 3 netradevīśrīpādukāṃ pūjayāmi 3 astradevīśrīpādukāṃ pūjayāmi iti ṣaḍaṅgāni sampūjya | vṛtte- 3 laṃ lakṣmyai namaḥ 3 kaṃ kālyai 3 saṃ sarasvatyai0 | caturasre- 3 kṣāṃ kṣīrasāgarāya namaḥ 3 iṃ ikṣusāgarāya namaḥ 3 maṃ madhusāgarāya namaḥ 3 pīṃ pīyuṣasāgarāya namaḥ ityāgneyādīn sampūjya | mūlena gandhādinā sampūjya huṃ phaṭ ityastraprakṣālitamādhāraṃ mūlabījena śrībhuvaneśvaryāḥ kalaśādhāraṃ sthāpayāmi nama iti saṃsthāpya | rāṃ rīṃ rūṃ ramalavaraya-ūṃ raṃ dharmapradadaśakalātmane agnimaṇḍalāya kalaśādhārāya namaḥ iti sampūjya | tadupari prādakṣiṇyena kalāḥ pūjayet | p. 132) tadyathā- 3 yaṃ dhūmrārciḥkalāśrī0 3 raṃ ūṣmā kalāśrī pā0 3 laṃ jvalinīkalāśrī mā0 3 vaṃ jvālinīkalā0 3 śaṃ visphuliṅginīka0 3 ṣaṃ suśrīka0 3 saṃ svarūpaka0 3 haṃ kapilāka0 3 la.ṁ havyavahāka0 3 kṣaṃ kavyavahāka0 iti gandhādinā sampūjya | tato mūlena kalaśaṃ gṛhītvā oṃ hrīṃ hrīṃ hrūṃ hrūṃ brahmāṇḍacaṣakāya svāhā iti vāmahastena kalaśaṃ prakṣālya daśāṅgena dhūpayitvā oṃ aiṃ sandīpanī jvālāmālinī hūṁ phaṭ svāhā mantreṇa kalaśe yonimudrāṃ vinyasya praṇavenābhimantrya avaguṇṭhanamudrayā avaguṇṭhya oṃ krīṃ namaḥ hrīṃ namaḥ hraṁ namaḥ krīṃ namaḥ hvuṁ namaḥ iti bījapañcakaṃ kalaśe vinyasya | oṃ hrīṃ śrīṃ hrīṃ oṃ namo bhagavati mahālakṣmī bhuvaneśvari paramadhāmni ūrddhvaśūnyaprakāśini paramākāśabhāsurasomasūryāgnibhakṣiṇi āgaccha āgaccha pātraṃ gṛhṇa gṛhṇa prasphura prasphura phaṭ vauṣaṭ iti pātravidyāmuccārya śrīmadaniruddhasarasvatyāḥ kalaśaṃ sthāpayāmi nama iti saṃsthāpya | hrāṁ hrīṃ hrūṁ hamalavaraya-ūṃ haṃ vasupradadvādaśakalātmane sūryamaṇḍalāya kalaśāya namaḥ iti sampūjya | tadupariprādakṣiṇyena kalāḥ pūjayet | tadyathā- 3 kaṃ bhaṃ tapinī kalāśrīpā0 3 khaṃ baṃ tāpinīkalā0 3 gaṃ phaṃ dhūmrārciḥkalā0 3 ghaṃ paṃ marīcikalā0 3 ṅaṃ naṃ jvālinī0 caṃ dhaṃ rucikalā0 3 chaṃ daṃ suṣumṇākalā0 3 jaṃ thaṃ bhogadākalā0 3 jhaṃ taṃ viśvā0 ñaṃ ṇaṃ bodhinīka0 ṭaṃ ḍhaṃ dhāriṇīka0 ṭhaṃ ḍaṃ kṣamākalā0 iti dvādaśakalāḥ sampūjya amṛtapātraṃ dakṣahaste gṛhītvā mūlavidyā anulomavilomamātṛkāyā vāmahastadvitīyākhaṇḍaspṛṣṭadhārayā kalaśamāpūrya | dvitīyāśodhanam- aiṃ hrīṃ jūṃ saḥ pratadviṣṇustaveti dvitīyāṃ saṃśodhya mūlena kiñcit kalaśe nikṣipet | tryambakamiti mīnaṃ saṃśodhya nikṣipya tadviṣṇoriti mudrāṃ saṃśodhya nikṣipya gaṅge ca yamune caiva ityabhimantrya brahmaśāpaṃ mocayet- vrāṁ vrīṃ vrūṁ vraiṃ vrauṃ vraḥ brahmaśāpavimocitāyai sudhādevyai namaḥ iti dravyaśodhanam | dravyopari daśadhā japtvā kṛṣṇaśāpavimocanaṃ kuryāt- oṃ kṛṣṇaśāpaṃ vimocaya vimocaya amṛtaṃ srāvaya srāvaya svāhā iti daśadhā japtvā- ekameva paraṃ brahma sthūlasūkṣmamayaṃ dhruvam | kacodbhavāṃ brahmahatyāṃ tena tatpāvayāmyaham || sūryamaṇḍalasaṃbhūte varuṇālayasambhave | amābījamaye devi śukraśāpātpramucyatām || p. 133) vedānāṃ praṇavo bījaṃ brahmānandamayaṃ yadi | tena satyena te devi brahmahatyāṃ) [koṣṭhāntavartī etāvān bhāgastu ādya pustake nopalabdhaḥ pustakasya truṭitatvāt | pratyantarālābhācca sa eṣa bhāgo rā0 prā0 vi0 pra0 saṅgrahe 2735 saṅghayāka- dakṣiṇa kālī paddhatināmno hastalikhita granthāduddhṛtya viniveśitaḥ | eṣo'pigrantha etatpaddhatikṛtaḥ śrīmadanantadevasyaiva kṛtirityavadheyaṃ sudhībhiḥ | sampādakaḥ] vyapohatu || ityābhyāṃ śukraśāpabrahmahatyābhyāṃ sudhāṃ mocayet | amṛtavidyayā tridhā viloḍya oṃ hvāṁ hvīṃ hvūṁ hvaiṃ hvauṃ hvaḥ amṛte amṛtodbhave amṛteśvari amṛtavarṣiṇi amṛtasvarūpiṇi amṛtaṃ srāvaya srāvaya śukraśāpāt sudhāṃ mocaya mocaya mocikāyai namaḥ | oṃ hrīṃ jūṃ saḥ svāhā iti tredhā viloḍya tatra amṛte doṣajālaṃ yaṃ vāyubījena pūrakena saṃśoṣya raṃ agnibījena kumbhakena saṃndahya vaṃ amṛtabījena recakena amṛtaṃ kṛtya tatra daśadoṣanivāraṇaṃ kuryāt | tadyathā- hskhphreṃ pathikadevatābhyo huṃ phaṭ svāhā | hskhphreṃ āsphāligrāmacāṇḍālinī huṃ0 | hskhphreṃ dṛṣṭicāṇḍālini huṃ0 | hskhphreṃ sṛṣṭicāṇḍālini huṃ0 hskhphreṃ sparśacāṇḍālinī huṃ hskhphreṃ ghaṭacāṇḍālinī huṃ0 hskhphreṃ tapanavedhacāṇḍālinī huṃ hskhphreṃ sarvajanadṛṣṭisparśadoṣacāṇḍālinī huṃ0 hskhphreṃ paśupāśacāṇḍālinī huṃ0 phaṭ svāhā iti kalaśāmṛte puṣpākṣatānnikṣipet | sāṃ sīṃ sūṃ sa ma la va ra ya ūṃ saṃ kāmapradaṣoḍaśakalātmane somamaṇḍalāya kalaśāmṛtāya namaḥ iti sampūjya tadupari prādakṣiṇyena kalāḥ pūjayet 3 aṃ amṛtākalā śrīpādukāṃ pūjayāmi namaḥ | 3 āṃ mānadākalā śrī0 | 3 iṃ pūṣākalā śrī0 | [3] īṃ tuṣṭikalā śrī0 | 3 uṃ puṣṭikalā śrī0 | 3 ūṃ ratikalā śrī0 | ṛṃ dhṛtikalā śrī0 | 3 ṝṃ śaśikalā śrī0 | 3 ḷṃ candrikākalā śrī0 | 3 ḹ kantikalā śrī0 | 3 eṃ jyotsnākalā śrī0 | 3 aiṃ śrīkalā śrī0 | 3 oṃ prītikalā śrī0 | 3 auṃ aṅgadākalā śrī0 | 3 aṃ pūrṇākalā śrī0 | 3 aḥ pūrṇāmṛtākalā śrī0 | iti somasya ṣoḍaśakalāḥ sampūjya kalāprāṇapratiṣṭhāṃ kuryāt | oṃ āṃ hrīṃ kroṃ yaṃ raṃ laṃ vaṃ śaṃ ṣaṃ saṃ haṃ laṃ kṣaṃ so haṃ haṃ saḥ asminnādhārasahite kalaśe agnisūryasomakalānāṃ prāṇāḥ iha prāṇāḥ punarmaṃtraṃ paṭhitvā asminnādhārasahite kalaśe agnisūryasomakalānāṃ jīva iha sthitaḥ punarmaṃtraṃ paṭhitvā asminnādhārasahite kalaśe agnisūryasomakalānāṃ sarvendriyāṇi vāṅmanastvakcakṣuḥśrotrajihvāghrāṇaprāṇā ihaivāgatya sukhaṃ ciraṃ tiṣṭhantu svāhā iti kalaśopari puṣpākṣatānnikṣipet | p. 134) itthaṃ prāṇapratiṣṭhāṃ vidhāya kalaśaṃ gandhādibhiḥ sampūjya kaṇṭhe puṣpamālāṃ baddhvā haṃsaḥ śuciṣaditi japet | tatra caturdikṣu madhye glūṃ gaganaratnāya namaḥ pūrve slūṃ svargaratnāya0 dakṣiṇe mlūṃ manuṣyaratnāya0 paścime blūṃ ṇatālaratnāya0 uttare nvalīṃ nāgaratnāya0 madhye itthaṃ pañcaratnāni sampūjya | tanmadhye akathādi trikoṇātmakaṃ haṃ kṣaṃ madhye vilikhya punaḥ pūrvoktāmṛtavidyayā trirabhimantrya jātavedasaṃ gāyatrīṃ tryambakaṃ ca japet | tataḥ śukraśāpavimocinividyayābhimantrya tadyathā- oṃ aiṃ hrīṃ śrīṃ sohaṃ haṃsaḥ hvāṃ hvīṃ hvūṃ hvaiṃ hvauṃ hvaḥ tatsavituḥ hrāṃ vareṇyaṃ hrīṃ bhargo devasya hrūṃ dhīmahi hraiṃ dhiyo yo naḥ hrauṃ pracodayāt hraḥ vaṃ amṛte amṛtodbhave amṛtavarṣiṇi amṛtasrāviṇi amṛtaplāvini pātraṃ amṛtaṃ pūraya pūraya candramaṇḍalanivāsini śukraśāpāt sudhāṃ mocaya mocaya dravyaṃ pavitraṃ kuru kuru śukraśāpaṃ nāśaya nāśaya chindhi chindhitanmaṃgalaṃ kuru kuru amṛtaṃ varṣaya varṣaya pātrajapāpaṃ bhakṣaya bhakṣaya patitapretapiśācarākṣasaḍākinīśākinī [bhyo] rakṣa rakṣa yakṣagandharvāmaragaṇamunisevitamamṛtaṃ pavitraṃ kuru kuru hrūṃ amṛteśvari amṛtakalāṃ varṣaya varṣaya huṃ phaṭ svāhā krauṃ daityanāthāya śukrāya namaḥ iti śukraśāpavimocinividyayā saptavāramabhimantrya akhaṇḍaikarasānandakare parasudhātmani | svacchandasphuraṇāmatra nidhehyamṛtarūpiṇi || ha sa kṣa ma la va ra ya ūṃ ānandabhairavāya vauṣaṭ sa ha kṣa ma la va ra ya īṃ sudhādevyai vauṣaṭ iti kalaśamadhye ānandabhairavamithunaṃ tadbindubhireva santarpya akulasthāmṛtākāre siddhijñānakare pare | amṛtattvaṃ nidhehyasminvastuni klinnarūpiṇi || punarānandabhairavamithunaṃ tadbindubhireva saṃtarpya hrīṃ tadrūpeṇaikyarasyatvaṃ datvā hyetatsvarūpiṇi | bhūtvā kulāmṛtākāre mayi citsphuraṇaṃ kuru || punarānandabhairavamithunaṃ tadbindubhireva saṃtarpya mūlena saptadhābhimantryāstreṇa saṃrakṣya kavacenāvaguṇṭhya vaṃ amṛtabījena amṛtīkṛtya dhenuyonimudrāḥ pradarśya brāhmyādimithunāṣṭakaṃ pūjayet | tadyathā- aṃ asitāṅgabhairavaśrīpādukāṃ pūjayāmi namaḥ āṃ brahmāṇyambā śrī0 iṃ ruru bhairava śrī0 īṃ māheśvaryambā śrī0 uṃ caṇḍabhairava śrī0 ūṃ p. 135) kaumāryambā śrī0 ṛṃ krodhabhairava śrī0 ṝṃ vaiṣṇavyambā śrī0 ḷṃ unmattabhairava śrī0 ḹṃ vārāhyambā śrī0 eṃ kapālibhairava śrī0 aiṃ indrāṇyambā śrī0 oṃ bhīṣaṇabhairava śrī0 auṃ cāmuṇḍāmbā śrī0 aṃ saṃhārabhairava śrī0 aṃ mahālakṣmyambā śrī0 iti brāhmyādimithunāṣṭakaṃ sampūjya | atha kumbhadhyānam - devadānavasaṃvāde mathyamāne mahodadhau | utpanno'si mahākumbha! viṣṇunā vidhṛtaḥkare || tvatto ye sarvadevāḥ syuḥ sarve vedāḥ samāśritāḥ | tvayi tiṣṭhanti bhūtāni tvayi prāṇāḥ pratiṣṭhitāḥ || śivaḥ svayaṃ tvamevāsi tvaṃ viṣṇustvaṃ prajāpatiḥ | ādityādyā grahāḥ sarve viśvedevā sapaitṛkāḥ || tvayi tiṣṭhanti kalaśe yataḥ kāmaphalapradaḥ | tvatprasādādimaṃ yajñaṃ kartumīhe jalodbhava || tvadālokanamātreṇa bhuktimuktiphalaṃ mahat | sānnidhyaṃ kuru bho kumbha! prasanno bhava sarvadā || iti kalaśadhyānam | atha sudhādhyānam- samudre mathyamāne tu kṣīrodhe[de]sāgarottame | tatrotpannāṃ sudhāṃ devīṃ kanyakārūpadhāriṇīm || aṣṭādaśabhujairyuktāṃ raktāṃ cāyatalocanām | śaṅkhaṃ khaḍgaṃ dhanuścaiva kapālaṃ muśalaṃ tathā || śaktiṃ gadāṃ varaṃ ghaṇṭāṃ dadhānāṃ sottarairbhujaiḥ | cakraṃ muṣṭi śaraṃ śūlaṃ lohakheṭaṃ ca tomaram || abhayaṃ bhiṇḍimālāṃ [bhindipālaṃ] ca dadhānāṃ dakṣiṇairbhujaiḥ | trinetrāṃ dīrghatanvaṅgīṃ kālāgnisadṛśaprabhām || mandāraṃ veṣṭayitvā [ca] phenilāvartabhīṣaṇām | gomūtrakṣīravarṇābhāṃ kṛṣṇavarṇaparāṃ sudhām || apītāpītavarṇābhāṃ bahurūpāṃ parāṃ sudhām | trāsayanna(ntya) surān sarvān devānāmabhayaṅkarī || yā sudhā sā umā devī yo madaḥ so maheśvaraḥ | p. 136) yo varṇaḥ sa bhaved brahmā yo gandhaḥ sa janārdanaḥ || svādau ca saṃsthitaḥ somaḥ śabde devo hutāśanaḥ | ichāyāṃ manamatho devo līlāyāṃ kila bhairavaḥ || phene gaṅgā sthitā devo bodhasthāḥ saptasāgarāḥ | icchāśaktiḥ sudhāmode jñānaśaktistu tadrase || tatsvādau ca kriyāśaktiḥ tadullāse parā sthitiḥ | sudhādarśanamātreṇa sarvapāpaiḥ pramucyate || tadgandhaghrāṇamatreṇa śatakratuphalaṃ labhet | sudhāsparśanamātreṇa tīrthakoṭiphalaṃ labhet || sudhāsvādanamātreṇa labhenmuktiṃ caturvidhām | iti sudhāṃ dhyātvā sudhāgāyatrīṃ japet- aiṃ sudhādevi vidmahe hrīṃ samudrodbhave dhīmahi śrīṃ tanno raktākṣī pracodayāt iti sudhāgāyatrīṃ kalaśopari saptadhā japitvā tataḥ kalaśāmṛtaṃ pātrāntareṇācchādya uddharaṇapātramādāya oṃ amoghāyai namaḥ oṃ sūkṣmāyai namaḥ oṃ ānandāyai namaḥ oṃ śāntyai nama iti tasmin pātre śakticatuṣṭayaṃ saṃpūjya kumbhasyācchādanapātrasyopari saṃsthāpya āvāhanādimudrāḥ pradarśayet | āvāhani 1 sthāpani 2 sannirodhini 3 avaguṇṭhini 4 suprasāriṇi 5 sammukhīkariṇi 6 saṃkalariṇi 7 amṛtīkaraṇi 8 cakra 9 yoni 10 etāḥ daśamudrāḥ darśayet | kalaśaṃ gandhādinaivedyāntamupacāraiḥ pūjayet | iti kalaśasthāpanam | atha śaṅkhasthāpanam | tataḥ kalaśadakṣiṇabhāge śuddhodakena vahannāsākarordhvapuṭābhyāṃ macha(tsya) mudrayā trikoṇavṛttaṃ caturasraṃ maṇḍalaṃ viracya śaṅkhamudrayā dakṣakareṇāvaṣṭabhya vāmena puṣpākṣataiḥ mūlena vyastāvyastakrameṇa saṃpūjya madhye astraprakṣālitamādhāraṃ mūlena saṃsthāpya raṃ agnimaṇḍalāya namaḥ iti saṃpūjya mūlena śaṅkhaṃ saṃsthāpya haṃ sūryamaṇḍalāya namaḥ iti saṃpūjya mūlavidyayā śuddhodakaiḥ pūrayitvā saṃ somamaṇḍalāya namaḥ iti saṃpūjya gandhādikaṃ kalaśabinduṃ nikṣipya oṃ hsau varuṇāya śauṃ varuṇādevyai namaḥ iti saptavāramabhimantrya gaṅge ca yamune caiva0 imaṃ me gaṃge0 ityabhimantrya | dhyānam - p. 137) pāñcajanya mahānādadhvastaniḥśeṣadānavān | (1) mahāviṣṇukarāgrāntaṃ payamānīya [paya ānīya] sarvadā || iti śaṅkhadhyānam | śaṅkhasthamudakaṃ dakṣakaratale gṛhītvā vāmakareṇācchādya mūlamantreṇa trivāramabhimantrya ātmānaṃ śirasi trivāraṃ navavāraṃ vā prokṣya pūjopakaraṇāni prokṣya śaṅkhamudrāṃ pradarśayet | iti sāmānyārghasthāpanam || atha viśeṣārghyapātrasthāpanam | tatpurato vahacchvāsordhvakarābhyāṃ śaṅkhodakena antarmāyāṅkitaṃ bhūbimbavṛttaṣaṭkoṇatrikoṇātmakaṃ maṇḍalaṃ viracya apasavyāṅguṣṭhenāvaṣṭabhya vāmena vyastāvyastakrameṇa mūlavidyayā trikoṇamadhyaṃ ca saṃpūjya ṣaṭkoṇe aiṃ hrīṃ śrīṃ hṛdayadevi śrīpādukāṃ pūjayāmi namaḥ | 3 śirodevi śrī0 | 3 śikhādevi śrī0 | 3 kavacadevi śrī0 | 3 netradevi śrī0 | 3 astradevi śrī0 | caturasre 3 kṣāṃ kṣīrasāgarāya namaḥ 3 īṃ ikṣusāgarāya0 3 maṃ madhusāgarāya0 3 paṃ pīyūṣasāgarāya0 ityāgneyādīn saṃpūjya trikoṇe 3 kāmarūpapīṭhāya namaḥ 3 jālaṃdharapīṭhāya namaḥ 3 pūrvagiripīṭhāya namaḥ madhye 3 uḍyānapīṭhāya nama iti pīṭhacatuṣṭayaṃ saṃpūjya mūlena prakṣālitamādhāraṃ śrībhuvaneśvarīviśeṣārghyapātrādhāraṃ sthāpayāmi namaḥ iti saṃsthāpya rāṃ rīṃ rūṃ raṃ ma la va ra ya uṃ raṃ dharmapradadaśakalātmane agnimaṇḍalāya viśeṣārghyapātrādhārāya nama iti saṃpūjya tadupari prādakṣiṇyena kalāḥ pūjayet | 3 yaṃ dhūmrārciḥ kalā śrī0 3 raṃ ūṣmākalā śrī0 3 laṃ jvalinikalā śrī0 3 vaṃ jvālinikalā śrī0 3 śaṃ visphuliṅginīkalā śrī0 3 ṣaṃ suśrīkalā śrī0 3 saṃ surūpākalā śrī0 3 haṃ kapilākalā śrī0 3 laṃ havyavahākalā śrī0 3 kṣaṃ kavyavahākalā śrī0 iti gandhādinā saṃpūjya tadupari sauvarṇaṃ rājataṃ tāmraṃ viśvāmitramayaṃ mūlena prakṣālitaṃ sudhūpitaṃ śrībhuvaneśvarīviśeṣārghyapātraṃ sthāpayāmi nama iti saṃsthāpya | hāṃ hīṃ hūṃ ha ma la va ra ya ūṃ saṃ vasupradadvādaśakalātmane sūryamaṇḍalāya viśeṣārghyapātrāya nama iti saṃpūjya tadupari prādakṣiṇyena sūryadvādaśakalāḥ pūjayet | 3 kaṃ bhaṃ tapinikalā śrī0 3 khaṃ baṃ tāpinikalā śrī0 3 gaṃ phaṃ dhūmrākalā śrī0 3 ghaṃ paṃ marīcikalā śrī0 3 ṅaṃ naṃ jvālinikalā śrī0 3 caṃ dhaṃ rucikalā śrī0 3 chaṃ daṃ suṣumṇā kalā śrī0 3 jaṃ thaṃ bhogadākalā śrī0 3 jhaṃ taṃ viśvākalā śrī0 3 ñaṃ ṇaṃ bodhinīkalā śrī0 3 taṃ ḍhaṃ dhāriṇīkalā śrī0 3 ṭhaṃ ḍaṃ kṣamākalā śrī0 iti sampūjya | tataḥ mūlavidyayā vilomamātṛkayā kalaśasthajalaṃ uddharaṇapātreṇoddhṛtya vāmahastadvitīyākhaṇḍaspṛṣṭadhārayā p. 138) śrībhuvaneśvarīviśeṣārghyapātrāmṛtaṃ pūrayāmi nama iti saṃpūrya mūlena kiñcid dvitīyāṃ nikṣipya oṃ hrīṃ ityaṅguṣṭhānāmikābhyāṃ puṣpeṇa tatpātrasthaṃ amṛtaṃ āloḍya tatpuṣpaṃ nirasya tanmadhye gandhāṣṭakapaṅkalolitaṃ puṣpaṃ nikṣipya oṃ iti gālinīmudrayā nirīkṣya gaṅge ca yamune cetyabhimantrya tatra doṣajālaṃ yamiti vāyubījena pūrakena saṃśodhya ramiti agnibījena kumbhakena sandahya vamiti amṛtabījena recakena amṛtīkṛtya sāṃ sīṃ sūṃ sa ma la va ra ya ūṃ saṃ kāmapradaṣoḍaśakalātmane somamaṇḍalāya viśeṣārghyapātrāmṛtāya nama iti sampūjya tadupari prādakṣiṇyena kalāḥ pūjayet | 3 aṃ amṛtākalā śrī0 3 āṃ mānadākalā śrī0 3 iṃ pūṣākalā śrī0 3 īṃ tuṣṭikalā śrī0 3 uṃ puṣṭikalā śrī0 3 ūṃ śaktikalā śrī0 3 ṛṃ dhṛtikalā śrī0 3 ṝṃ śaśinikalā śrī0 3 ḷṃ candrikākalā śrī0 3 ḹṃ kāntikalā śrī0 3 eṃ jyotsnākalā śrī0 3 aiṃ śrīkalā śrī0 3 oṃ prītikalā śrī0 3 auṃ aṃgadākalā śrī0 3 aṃ pūrṇāmṛtākalā śrī0 3 aḥ amṛtākalā śrī0 iti somasya ṣoḍaśakalāḥ pūjayet | (tataḥ) kalāprāṇapratiṣṭhāṃ kuryāt | oṃ āṃ hrīṃ kroṃ yaṃ raṃ laṃ vaṃ śaṃ saṃ haṃ laṃ kṣaṃ sohaṃ haṃsaḥ asminnādhārasahite viśeṣārghye agnisūryasomakalānāṃ prāṇā iha prāṇāḥ punarmantraṃ paṭhitvā asminnādhārasahite viśeṣārghye agnisūryasomakalānāṃ prāṇā iha prāṇāḥ punarmaṃtraṃ paṭhitvā asminnādhāasahite viśeṣārghye agnisūryasomakalānāṃ jīva iha sthitaḥ punarmantraṃ paṭhitvā asminnādhārasahite viśeṣārghye agnisūryasomakalānāṃ sarvendriyāṇi vāṅmanastvakcakṣuḥ śrotrajihvāghrāṇaprāṇā ihaivāgatya sukhaṃ ciraṃ tiṣṭhantu svāhā itthaṃ prāṇapratiṣṭhāṃ vidhāya tatra caturdikṣu madhye glūṃ gaganaratnāya namaḥ pūrve slūṃ svargaratnāya namo dakṣiṇe mlūṃ manuṣyaratnāya namaḥ paścime blūṃ pātālaratnāya nama uttare nvlīṃ nāgaratnāya namo madhye itthaṃ pañcaratnāni saṃpūjya tanmadhye akathādi trikoṇātmakaṃ haṃ kṣaṃ varṇakadambakaṃ vilikhya mūlavidyāmuccārya- brahmāṇḍakhaṇḍasambhūtamaśeṣarasasambhavam | āpūritamahāpātraṃ pīyuṣarasamāvahet || oṃ hrīṃ amṛte amṛtodbhave amṛteśvari amṛtavarṣiṇi amṛtaṃ srāvaya sāṃ jūṃ jūṃ saḥ amṛteśvaryai svāhā ityamṛtavidyayā trirabhimantrya jātavedasaṃ gāyatrīṃ tryambakaṃ ca japet | śāṃ śīṃ śūṃ śaiṃ śauṃ śaḥ śukraśāpavimocinyai svāhā iti śukraśāpavimocinyā trirabhimantrya- p. 139) akhaṇḍaikarasānandakare parasudhātmani | svacchandasphuraṇā tatra nidhehyamṛtarūpiṇi || ha sa kṣa la va ra ya ūṃ ānandabhairavāya vauṣaṭ sa ha kṣa ma la va ra ya ū sudhādevyai vauṣaṭ ityarghyamadhye ānandabhairavamithunaṃ tadbindubhireva saṃtarpya- akulasthāmṛtākāre siddhijñānakare pare | amṛtatvaṃ nidhehyasmin vastuni klinnarūpiṇi || punarānandabhairavamithunaṃ tadbindubhireva santarpya - tadrūpeṇaikyarasyatvaṃ datvā hyetatsvarūpiṇī | bhūtvā kulāmṛtākāre mayi citsphuraṇaṃ kuru || punarānandabhairavamithunaṃ tadbindubhireva santarpya mūlena saptadhā'bhimantrya astreṇa saṃrakṣya kavacenāvaguṇṭhya dhenuyonimudrāḥ pradarśayet | samudre mathyamāne tu ityanena sudhāṃ dhyātvā sudhāgāyatrīṃ japet | aiṃ sudhādevi vidmahe hrīṃ samudrodbhave dhīmahi śrīṃ tanno raktākṣī pracodayāt iti sudhāgāyatrīṃ saptavāraṃ japitvā āvāhanādimudrāḥ pradarśya viśeṣārghyavāriṇā ātmānaṃ pūjopakaraṇāni ca prokṣya pātraṃ gandhādinaivedyāntaṃ pūjayet | iti viśeṣārghyapātrasthāpanam | tatpurataḥ mūlena śaktipātraṃ sthāpayet | tatpurataḥ mūlena bhogapātraṃ sthāpayet | tatpurataḥ gurupādukāvidyayā gurupātraṃ sthāpayet | tatpurataḥ mūlena ātmapātraṃ sthāpayet | pātrāṇi kalaśāmṛtena mūlavidyayā pūrayet | gandhādyupacārāntaṃ pūjayet | balipātrāṇi ca balidānasamaye sthāpayet | iti pātrasthāpanavidhiḥ || athātmapūjanam | tatrādau saṃvidvadanaṃ tataḥ śiraḥ pīṭhe hrīṃ śivaśaktisadāśiveśvaraśuddhavidyāmāyākalārāgakālaniyatipuruṣaprakṛti##- śrotrajihvāghrāṇavākpāṇipādapāyupasthaśabdasparśarūparasagandhākāśavāy uvahnisalilabhūmyātmane yogapīṭhāsanāya namaḥ iti śirasi gandhākṣatapuṣpādibhiḥ śrī guroḥ pīṭhaṃ saṃpūjya | oṃ hrīṃ bījena ātmapātraṃ saṃspṛśya dakṣahaste gṛhītvā vāme akṣatān gṛhītvā mūlamantramuccārya mūlādhāraṃ caturdalaṃ devatāsahitaṃ pūjayāmi tarpayāmi namaḥ ekaikaṃ culukaṃ grāhayet | mū0 svādhiṣṭhānaṃ ṣaḍdalaṃ devatāsahitaṃ pūjayāmi tarpayāmi | mū0 maṇipūraṃ daśadalaṃ devatāsahitaṃ pūjayāmi tarpayāmi | mū0 anāhataṃ dvādaśadalaṃ devatāsahitaṃ pūjayāmi tarpayāmi | p. 140) mū0 viśuddhaṃ ṣoḍaśadalaṃ devatāsahitaṃ pūjayāmi tarpayāmi | mū0 ājñācakraṃ dvidalaṃ devatāsahitaṃ pūjayāmi tarpayāmi | iti ṣaṭcakrāṇi saṃtarpya punastattejastripuṣkararūpeṇa tridhā kṛttvā- aiṃ svayaṃbhūliṅgaśrīpādukāṃ pūjayāmi tarpayāmi nama ityādhāre sampūjya 3 īṃ bāṇaliṅga śrī0 ta0 hṛdaye | 3 auḥ itaraliṅga śrī0 ta0 bhrūmadhye | 3 aiṃ īṃ auḥ paraliṅga śrī0 ta0 mūrdhni | ityādhārahṛdayabhrūmadhyamūrddhasu vahnisūryasomatatsamaṣṭīrūpatayānusaṃdhāya | punastattejo niṣkalīkṛtya- sargadvayapuṭāntasthā manackadvayasaṃśrayām | tejodaṇḍamayīṃ dhyāyet kulākulaniyojanāt || oṃ hrīṃ bhuvaneśvarī parāmbā śrī0 pā0 ta0 iti tāṃ saṃtarpya | oṃ aiṃ ātmatatvarūpaṃ sthūladehaṃ śodhayāmi pū0 ta0 | oṃ hrīṃ vidyātatvarūpaṃ sūkṣmadehaṃ śodhayāmi pū0 ta0 | iti dehatrayaṃ santarpya mūlavidyāmuccārya śrībhuvaneśvarīparāmbāmayaṃ jīvaśivaṃ pū0 ta0 | ityarghyaṃ nivedya- prakāśaikaghane dhāmni vikalpaprasavādikān | nikṣipyābhyarcanadvārā bahnāviva ghṛtāhutiḥ || prakāśākāśahastābhyāmavalambyonmani srucam | dharmādharmau kalāsnehaṃ pūrṇāvagnau juhomyaham || dharmādharmahavirdīptamātmāgnau manasā sṛcā | suṣumṇā vartmanā nityamakṣavṛttirjuhomyaham || ityādinā cāntarhavanaṃ kṛtvā mūlādhāre sarvabhūtāni tṛpyantviti santarpya | romakūpeṣu catuḥṣaṣṭikoṭiyoginyastṛpyantviti santarpya | oṃ hrīṃ ātmatatvaṃ śodha0 | oṃ hrīṃ vidyātatvaṃ śodha0 | oṃ hrīṃ śivatatvaṃ śodha0 | oṃ hrīṃ sarvatatvaṃ śodha0 | iti tatvacatuṣṭayaśodhanaṃ kṛtvā ātmānaṃ vigalitatanutrayaṃ tatsākṣitvād bandhanirmuktatvādātmānaṃ paramaśivātmānamanusandhāya- māyāntatatve sadahaṃ śivo'haṃ śaktyantatatve cidahaṃ śivo'ham | śivāntatatve ca sukhaṃ śivo'hamataḥ paraṃ pūrṇamanuttaro'ham || yasmāt paraṃ nāparamasti kiñcit | iti paṭhet | śivo'smi śivo'smītyanusandhāya vigalitākhilabandhaḥ san jīvanmuktaḥ sukhī viharet | ityātmapūjanam | p. 141) tataḥ pañcāmayāgaṃ kuryāt | atha pīṭhāvaraṇadevatānāṃ pūjākramaḥ | pūrakakrameṇa manaḥ saṃyojyākuñcya prāṇāpānasamānavyānamapyantaḥ parikṣubhyatpavanaṃ daṇḍāhatabhujaṅgākṛtividyudvilāsitojjvalāṃ kulakuṇḍalinīmādhārādiṣaṭcakrāṇi nirbhidya mūlabījoccāraṇena dvādaśāntendumaṇḍalaṃ nītvā dhyāyet | sargadvayapuṭāntasthāmanackadvayasaṃśrayām | tejodaṇḍamayīṃ dhyāyet kulākulaniyojanāt || itthaṃ kuṇḍalinīmutthāpya dhyāyet | tatra sāmānyārghyodakena yantramabhyukṣya pīṭhadevatāḥ pūjayet | tadyathā- aiṃ hrīṃ śrīṃ gaṃ gaṇapataye namaḥ | 3 maṃ maṇḍukāya namaḥ | 3 kacchapāya namaḥ | 3 anantāya namaḥ | 4 vārāhāya namaḥ | 3 kālāya namaḥ | 3 kūrmāya namaḥ | 3 amṛtārṇavāya namaḥ | 3 suvarṇadvīpāya namaḥ | 3 ratnavedyai namaḥ | 3 ratnasiṃhāsanāya namaḥ ityakṣatayuktaikādaśapuṣpāṇi pīṭhopari nikṣipet | āgneyādikoṇeṣu 3 dharmāya namaḥ | 3 jñānāya namaḥ | 3 vairāgyāya namaḥ 3 aiśvaryāya namaḥ | pūrvaṃ dikṣu 3 adharmāya namaḥ | 3 ajñānāya namaḥ | 3 avairāgyāya namaḥ | 3 anaiśvaryāya namaḥ | vāyavyādi īśānāntāṃ gurupaṃktiṃ pūjayet | 3 gurubhyo namaḥ | 3 paramagurubhyo namaḥ | 3 parātparagurubhyo namaḥ | 3 parameṣṭhigurubhyo namaḥ | śivādigurubhyo namaḥ | hrīṃ caturdvārāya namaḥ | 3 caturasrāya namaḥ | 3 ṣoḍaśapadmāya namaḥ | 3 hrīṃ aṣṭadalapadmāya namaḥ | 3 ṣaṭkoṇāya namaḥ | 3 trikoṇāya namaḥ | 3 vaindavāya namaḥ | hrīṃ prakāśātmane satvāya namaḥ | hrīṃ pravṛtyātmane rajase namaḥ | hrīṃ pramodātmane tamase namaḥ | hrīṃ arkamaṇḍalāya namaḥ | hrīṃ vahnimaṇḍalāya namaḥ | hrīṃ candramaṇḍalāya namaḥ | hrīṃ ātmatatvāya namaḥ | hrīṃ vidyātatvāya namaḥ | hrīṃ śivatatvāya namaḥ | hrīṃ paramatatvāya namaḥ | hrīṃ ātmane namaḥ | hrīṃ antarātmane namaḥ | hrīṃ paramātmane namaḥ | hrīṃ padmāya namaḥ | hrīṃ kandāya namaḥ | hrīṃ malāya namaḥ | hrīṃ nālāya namaḥ | hrīṃ kesarebhyo namaḥ | hrīṃ karṇikāyai namaḥ | ityāsanaṃ sampūjya | hrīṃ ātmaśaktikamalāsanāya namaḥ | hrīṃ śaṅkhanidhaye namaḥ | hrīṃ paṃ padmanidhaye namaḥ | tataḥ prāgdikkrameṇa pīṭhadevatāḥ pūjayet | hrīṃ jayāyai namaḥ | hrīṃ vijayāyai namaḥ | hrīṃ ajitāyai namaḥ | hrīṃ aparājitāyai namaḥ | hrīṃ nityāyai namaḥ | hrīṃ vilāsinyai namaḥ | hrīṃ dogdhryai namaḥ | hrīṃ aghorāyai namaḥ | etāḥ sampūjya | hrīṃ maṃgalāyai namaḥ | iti madhye saṃpūjya | atha pīṭhamantraḥ | oṃ namo bhagavatyai sarveśvaryai sarvajñānatmikāyai padmapīṭhāyai namaḥ | tataḥ puṣpāñjaliṃ gṛhītvā pūrvoktadhyānapūrvakaṃ trikoṇamadhye svahṛdayād vā sūryamaṇḍalād vā parameśvarīṃ sarvalakṣaṇasaṃpannāṃ tejorūpāṃ vahannāsāpuṭena piṃgalād bahiḥ0 pūjārthamānīya saṃcintya mūlamantraṃ smṛtvā- p. 142) ehyehi devadeveśi bhuvaneśi surapūjite! | parāmṛtapriye śīghraṃ sānnidhyaṃ kuru siddhide || mahāpadmavanāntasthe karuṇānandavigrahe [kāraṇānanda ityapi pāṭhaḥ] | sarvabhūtahite mātarehyehi parameśvari! || asmin maṇḍale sānnidhyaṃ kuru kuru namaḥ iti bindau puṣpāṇinikṣipet | sakalīkṛtya- hrīṃ bhuvaneśvarīṃ sakalīkaromi svāhā | hrīṃ bhuvaneśvarīṃ āvāhayāmi svāhā | hrīṃ bhuvaneśvarīṃ sthāpayāmi svāhā | hrīṃ bhuvaneśvarīṃ saṃrodhayāmi svāhā | hrīṃ bhuvaneśvarīṃ prasādayāmi svāhā | etāḥ pañcamudrāḥ pradarśayet | tataḥ mūlavidyāyāḥ ṣaḍaṅganyāsadhyānaṃ vidhāya yantramadhye śrībhuvaneśvarīprāṇapratiṣṭhāṃ kuryāt | tadyathā- oṃ āṃ hrīṃ kroṃ yaṃ raṃ laṃ vaṃ śaṃ ṣaṃ saṃ haṃ laṃ kṣaṃ haṃ saḥ sohaṃ asmin maṇḍale śrī bhuvaneśvarī prāṇā iha prāṇāḥ oṃ āṃ hrīṃ kroṃ yaṃ raṃ laṃ vaṃ śaṃ ṣaṃ saṃ haṃ laṃ kṣaṃ haṃ saḥ sohaṃ asmin maṇḍale śrībhuvaneśvarījīva iha sthitaḥ oṃ āṃ hrīṃ kroṃ yaṃ raṃ laṃ vaṃ śaṃ ṣaṃ saṃ haṃ laṃ kṣaṃ haṃ saḥ sohaṃ asmin maṇḍale śrībhuvaneśvarīsarvendrayāṇi vāṅmanastvakcakṣuḥśrotrajihvāghrāṇaprāṇā ihaivāgatya sukhaṃ ciraṃ tiṣṭhantu svāhā | iti yantropari puṣpākṣatānnikṣipet | tataḥ pañcadaśamudrāḥ pradarśayet | hrīṃ bhuvaneśvaryyai amṛtamudrāṃ parikalpayāmi svāhā | evamanyāḥ pradarśayet | dhenumudrā 1 yoni 2 mahāyoni 3 navayoni 4 siṃha 5 mahākrāntamudrā 6 graṃthita 7 sama 8 mukula 9 padma 10 pāśa 11 aṃkuśa 12 abhaya 13 varada 14 etāḥ pradarśayet | punaḥ udyadinadyutimindukirīṭāmiti dhyātvā mūlamantramuccārya śrībhuvaneśvaryambā śrīpādukāṃ pūjayāmi namaḥ tarpayāmi | triḥpādayoḥ puṣpāñjaliṃ datvā santarpya | tato mūlamantreṇa devyai āsanaṃ kalpayet | tadyathā hrīṃ bhuvaneśvaryyai āsanaṃ namaḥ | hrīṃ bhuvaneśvaryai arghyaṃ svāhā | hrīṃ bhuvaneśvaryai pādyaṃ svadhā | hrīṃ bhuvaneśvaryai ācamanīyaṃ svadhā | hrīṃ bhuvaneśvaryai madhuparkaṃ svadhā | hrīṃ bhuvaneśvaryai svarṇapādukāṃ samarpayāmi namaḥ | uttarataḥ snānamaṇḍapaṃ parikalpya ratnasiṃhāsane saṃsthāpya hrīṃ bhūvaneśvaryai keśaprasāda(dha)namabhyaṅgaṃ samarpayāmi namaḥ | hrīṃ bhuvaneśvaryai gandhāmalakodvarttanaṃ samarpayāmi namaḥ | mūlabījaṃ bhuvaneśvaryai iti sarvatra yojanīyam | p. 143) uṣṇodakasnānaṃ samarpayāmi namaḥ | pañcagavyasnānaṃ samarpayāmi namaḥ | pañcāmṛtasnānaṃ samarpayāmi namaḥ | phalaratnādiyuktatīrthasnānaṃ samarpayāmi namaḥ | aṅgaproñchanārthe vastraṃ samarpayāmi namaḥ | keśasaṃskāracikuraśodhanaṃ samarpayāmi namaḥ | vasanaṃ gṛhāṇa nama iti vastrayugmaṃ samarpayāmi namaḥ | nīrājanādimaṅgalācārān vidhāya bhūṣitamaṇḍape ratnasiṃhāsane samupaveśanaṃ samarpayāmi namaḥ | mukuṭaratnatāṭaṅkanāsāmauktikagraiveyahārakeyurakaṅkaṇāṅgulīyaka##- namaḥ | kaṇṭhe kalhāramālāṃ samarpayāmi namaḥ | cakṣuṣordivyāñjanaṃ samarpayāmi namaḥ | bhāle rakṣāṃ samarpayāmi namaḥ | ādarśadarśanaṃ samarpayāmi namaḥ | chatracāmarāṇi samarpya pūjāmaṇḍapamānīyaśivāṅke samupaveśanaṃ samarpayāmi | gandhaṃ samarpayāmi | akṣatān samarpayāmi | puṣpāñjalitrayaṃ ghaṇṭānādaṃ samarpayāmi | dhūpaṃ samarpayāmi | dīpaṃ samarpayāmi | naivedyaṃ samarpayāmi | karodvarttanaṃ samarpayāmi | tāmbūlaṃ samarpayāmi | ārārttikaṃ samarpayāmi | yathāśaktivāraṃ prathamādibhiḥ santarpya puṣpāñjaliṃ gṛhītvā- saṃvinmaye pare devi parāmṛtarasapriye | anujñāṃ dehi deveśi parivārārcanāya me || iti puṣpāñjalipuraḥsaramanujñāṃ labdhvā | akṣatadvitīyāyuktabindunā vāmācāreṇa vā dakṣiṇācāreṇa tatvamudrayā āvaraṇadevatāḥ pūjayet | tadyathā- oṃ hrīṃ binducakrāya namaḥ iti puṣpāñjalitrayaṃ datvā | oṃ hrīṃ bhuvaneśvaryambā śrīpādukāṃ pūjayāmi namastarpayāmi | trivāraṃ saṃtarpya | eṣā binducakrādhiṣṭhātrī śrībhuvaneśvarī sāyudhā savāhanā sālaṅkārā sarvopacāraiḥ supūjitā varadā bhavatu ityādinā gandhādi puṣpāñjalyantaṃ samarpayet | abhiṣṭasiddhiṃ me dehi bhuvaneśi surapūjite | bhaktyā samarpaye tubhyaṃ prathamāvaraṇārcanam || iti yonimudrāṃ pradarśayet | iti prathamāvaraṇam || atha dvitīyāvaraṇam | trikoṇasya purato madhye gurupātrasthadravyeṇa gurupaṃktiṃ pūjayet | tadyathā- oṃ hrīṃ trikoṇacakrāya namaḥ iti puṣpāñjalitrayaṃ dattvā aiṃ hrīṃ śrī gurubhyo namaḥ śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | 3 paramagurubhyo namaḥ śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | 3 parātparagurubhyo namaḥ śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | 3 parameṣṭhigurubhyo namaḥ śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | 3 śivādigurubhyo namaḥ śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | tato vidikṣu hrāṃ hṛdayāya namaḥ hṛdayaśakti śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | āgneye | hrīṃ śirase svāhā śiraḥśakti śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | īśānye | p. 144) hrūṃ śikhāyai vaṣaṭ śikhāśakti śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | nair-ṛtye | hraiṃ kavacāya huṃ kavacaśakti śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | vāyau | hvauṃ netratrayāya vauṣaṭ netraśakti śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | purataḥ | hraḥ astrāya phaṭ astraśakti śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | caturdikṣu | trikoṇamadhye hrāṃ hṛllekhāmbā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi madhye | hrūṃ gaganāmbā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi pūrve | hraiṃ raktāmbā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi dakṣiṇe | hrauṃ karālikāmbā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi paścime | hraḥ mahocchuṣmāmbā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi uttare | etāḥ trikoṇagatadvitīyāvaraṇadevatāḥ sāṅgāḥ sāyudhāḥ savāhanāḥ sālaṅkārāḥ sarvopacāraiḥ sampūjitāḥ tarpitāḥ saṃtvityādinā gandhādipuṣpāñjalyantaṃ samarpayet | abhīṣṭasiddhiṃ me dehi bhuvaneśi surapūjite ! | bhaktyā samarpaye tubhyaṃ dvitīyāvaraṇārcanam || iti mahāyonimudrayā namaskāraṃ kuryāt | iti dvitīyāvaraṇam || atha tṛtīyāvaraṇam | 3 ṣaṭkoṇakesareṣu | hrīṃ anaṅgakusumāmbā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ anaṅgakusumāturāmbā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ anaṅgamadanāmbā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ bhuvanapālāmbā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ gaganāmbā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ gaganamekhalāmbā śrīpādukāṃ pūjayāmi namaḥ tarpayāmi | tataḥ ṣaṭkoṇapatreṣu hrīṃ daṇḍakamalākṣamālābhayavarakarapitāmahasahitāyai gāyatryambāyai śrī0 indrakoṇe | hrīṃ śaṅkhacakragadāpadmadhāriṇyai pītavasanāyai viṣṇusahitāyai sāvitryambāyai śrī0 pūjayāmi tarpayāmi rakṣaḥkoṇe | hrīṃ parasvadhākṣamālābhayavaradāyai śvetavasanāyai śvetāyai rudrasahitāyai sarasvatyambāyai śrī0 pūjayāmi tarpayāmi vāyukoṇe | hrīṃ ratnakumbhamaṇikaraṇḍadhāriṇyai dhanadāṅkasthitāyai dakṣiṇahastena dhanadamāliṅgya sthitāyai apareṇāmbujadhāriṇyai mahālakṣmyambāyai śrī0 pūjayāmi tarpayāmi agnikoṇe | hrīṃ bāṇapāśāṃkuśaśarāsanadhāriṇyai madanasahitāyai savyena patimāliṅgya itareṇa nīlotpaladhāriṇyai ramaṇāṅkasthitāyai ratyambāyai śrī0 pūjayāmi tarpayāmi varuṇakoṇe | hrīṃ vighnarājāya sṛṇipāśadhārāya priyātmahitakāntāvarāṅgamaṅgulyāśritasthitāya mādhvīmadaghūrṇitāya puṣkare ratnacaṣakadharāya sindūravarṇāya anyāṃ kāntāṃ puṣṭiṃ samadāṃ dhṛtaraktotpalāṃ anyapāṇinā taddhvajaspṛśantīmāliṅgya sthitāya śrī0 pūjayāmi tarpayāmi īśānye | ṣaṭkoṇapārśvayornidhī pūjyau | hrīṃ padmanidhi śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ śaṅkhanidhi śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | etāḥ ṣaṭkoṇāntargatatṛtīyāvaraṇadevatāḥ sāṃgā iti gandhādipuṣpāñjalyantaṃ samarpayet | abhīṣṭasiddhiṃ me dehi iti navayonimudrāḥ pradarśayet | iti tṛtīyāvaraṇam || p. 145) atha caturthāvaraṇaṃ | 3 aṣṭadalapatrāya namaḥ | iti puṣpāñjalitrayaṃ datvā aṣṭadalapatreṣu mūle hrīṃ anaṅgarūpāmbā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ anaṅgamadanāmbā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ anaṅgamadanāturāmbā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ bhuvanavegāmbā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ lokapālikāmbā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ sarvatomukhyambā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ anaṅgavasanāmbā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ anaṅgamekhalāmbā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | aṣṭapatramadhye | hrāṃ brāhyambā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ māheśvaryambā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrūṃ kaumāryambā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hraiṃ vaiṣṇavyambā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrauṃ vārāhyambā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hraḥ indrāṇyambā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | aiṃ cāmuṇḍāmbā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ mahālakṣmyambā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | patrāgreṣu mātṛkā nyaset | hrīṃ aṃ āṃ iṃ īṃ uṃ ūṃ ṛṃ ṝṃ ḷṃ ḹṃ eṃ aiṃ oṃ auṃ aṃ aḥ pūrvapatre | hrīṃ kaṃ 4 āgneye | hrīṃ caṃ 4 dakṣiṇe | hrīṃ ṭaṃ 4 nair-ṛtye | hrīṃ taṃ 4 vāyavye | hrīṃ paṃ 4 paścime | hrīṃ yaṃ raṃ laṃ vaṃ uttare | hrīṃ śaṃ ṣaṃ saṃ haṃ laṃ kṣaṃ īśānye | etā aṣṭapatrāntargatacaturthāvaraṇadevatāḥ sāṃgā iti gandhapuṣpāñjalyantaṃ samarpayet | abhiṣṭasīddhiṃ me dehi iti pāśamudrāṃ pradarśayet | iti caturthāvaraṇam | atha pañcamāvaraṇam | ṣoḍaśadalapatreṣu karālikādyāḥ pūjayet | tadyathā | 3 ṣoḍaśadalakamalāya namaḥ | iti puṣpāñjalitrayaṃ datvā hrīṃ karālyambā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ vikarālyambā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ umāmbā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ sarasvatyambā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ śryambā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ durgāmbā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ ūṣmāmbā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ lakṣmyambā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ śrutyambā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ smṛtyambā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ dhṛtyambā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ śraddhāmbā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ medhāmbā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ bhṛtyambā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ kāntyambā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ āryāmbā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | etāḥ ṣoḍaśadalāntargatapañcamāvaraṇadevatāḥ sāṃgā iti gandhādipuṣpāñjalyantaṃ samarpayet | abhiṣṭasiddhiṃ me dehi iti aṃkuśamudrāṃ darśayet | iti pañcamāvaraṇam | atha ṣaṣṭhāvaraṇam | indrādilokapālān pūrvādikrameṇa pūjayet | 3 bhūgrahacakrāya namaḥ iti puṣpāñjalitrayaṃ datvā hrīṃ indrāya surādhipataye vajrahastāya airāvatadhirūḍhāya saparivārāya saśaktikāya namaḥ śrīpādukāṃ pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ agnaye tejo'dhipataye meṣārūḍhāya śaktihastāya saparivārāya saśaktikāya namaḥ śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ yamāya pretādhipataye mahiṣārūḍhāya saparivārāya saśaktihastāya namaḥ śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | p. 146) hrīṃ nair-ṛtaye rakṣodhipataye pretavāhanāya khaḍgahastāya saparivāraya saśaktikāya namaḥ śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ varuṇāya jalādhipataye pāśahastāya makarādhirūḍhāya saparivārāya saśaktikāya namaḥ śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ vāyave prāṇādhipataye dhvajahastāya mṛgādhirūḍhāya saparivārāya saśaktikāya namaḥ śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ somāya yakṣādhipataye aśvārūḍhāya aṃkuśahastāya saparivārāya saśaktikāya namaḥ śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ īśānāya bhūtādhipataye vṛṣādhirūḍhāya triśūlahastāya saparivārāya saśaktikāya namaḥ śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | tataḥ pūrvādikrameṇāyudhāni pūjyāni | hrīṃ vajrāya namaḥ śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ śaktaye namaḥ śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ daṇḍāya namaḥ śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ khaḍgāya namaḥ śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ pāśāya namaḥ śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ dhvajāya namaḥ śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ gadāyai namaḥ śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ śūlāyā namaḥ śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ brahmaṇe lokādhipataye savāhanāya sāyudhāya saparivārāya saśaktikāya namaḥ śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | īśānapūrvayormadhye | hrīṃ viṣṇave nāgādhipataye garuḍāruḍhāya sāyudhāya saparivārāya saśaktikāya namaḥ śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | pūrvāgneyayormadhye | tatpurataḥ āyudhāni pūjyāni | hrīṃ śaṅkhāya namaḥ śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ cakrāya namaḥ śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ gadāyai namaḥ śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ padmāya namaḥ śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | trikoṇapurato devyāyudhāni pūjyāni | hrīṃ pāśāya namaḥ śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ aṃkuśāya namaḥ śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ abhayāya namaḥ śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ varadāya namaḥ śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | tato devyā vāmabhāge baṭukaṃ pūjayet | aiṃ hrīṃ klīṃ baṭukanāthāya namaḥ śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | āgneyakoṇe gaṇeśaṃ pūjayet | aiṃ hrīṃ glauṃ gaṇapataye namaḥ śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | aiṃ hrīṃ klīṃ dvāradevatābhyo namaḥ śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | hrīṃ kāmākṣādipīṭhebhyo namaḥ śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | aiṃ hrīṃ klīṃ pīṭhanāthebhyo namaḥ śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | aiṃ hrīṃ klīṃ pīṭheśvarībhyo namaḥ śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | bhūgṛhasya prathamarekhāyāṃ hrīṃ satvāya namaḥ śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | dvitīyāyāṃ hrīṃ rajase namaḥ śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | tṛtīyāyāṃ hrīṃ tamase namaḥ śrī0 pūjayāmi tarpayāmi | etā bhūgṛhagataṣaṣṭhāvaraṇadevatāḥ sāṃgā iti gandhādipuṣpāñjalyantaṃ samarpayet | abhiṣṭasiddhiṃ me dehi iti abhayavaradamudrāṃ darśayet | iti ṣaṣṭhāvaraṇam || punaḥ hrīṃ bhuvaneśvaryambā śrī0 pūjayāmi tarpayāmi bindau puṣpāñjalipūrvakaṃ mūladevīṃ trivāraṃ santarpya gandhādyupacāraiḥ sampūjya mahānaivedyapātraṃ sānnaṃ sādhāraṃ saṃsthāpya astramantreṇa p. 147) saṃrakṣya gandhādibhirabhyarcya dhenumudrāṃ baddhvā oṃ jagaddhvani mantra mātaḥ svāhā iti ghaṇṭāṃ sampūjya vāmakare dhṛtvā dhūnayan nīcairdhūpaṃ vanaspatyudbhaveti mantreṇa mūlayuktena samarpayet | tato dīpamuccaiḥ - suprakāśamahādīpaḥ sarvatra timirāpahaḥ | sabāhyābhyantarajyotirdīpo'yaṃ pratigṛhyatām || iti mūlayuktena samarpayet | mūlena naivedyaṃ samprokṣya vāyavyādibījaiḥ śoṣaṇādikaṃ vidhāya surabhimudrayā'mṛtīkṛtya- naivedyaṃ ṣaḍrasopetaṃ pañcabhakṣyasamanvitam | sudhārasamahodāraṃ śivena saha gṛhyatām || oṃ hrīṃ ātmatatvādhipatiśrībhuvaneśvarī tṛpyatu | hrīṃ vidyātatvādhipati śrī0 | hrīṃ śivatatvādhipati śrī0 | iti caturdhā santarpya amṛtopastaraṇamasītyuktvā prāṇādimudrāḥ pradarśayet | tadyathā- oṃ prāṇāya svāhā ityaṅguṣṭhena kaniṣṭhānāmike spṛśet | oṃ vyānāya svāhā ityaṅguṣṭhena tarjanīmadhyame spṛśet | oṃ udānāya svāhā ityuṅguṣṭhenāmikāmadhyamātarjanīḥ spṛśet | oṃ samānāya svāhā ityaṅguṣṭhena sarvāḥ spṛśet | javanikāṃ madhye kṛtvā yāvadbhojanatṛptiparyantaṃ mūlamantraṃ smaret | mūlena madhyapānīyamuttarāpośanaṃ(paṇaṃ)karaśuddhyarthaṃ hastodakamācamanīyaṃ karodvartanaṃ phalatāmbūladakṣiṇāṃ samarpya || tato nityahomaṃ kuryāt | tadyathā- ātmano dakṣiṇabhāge caturasraṃ maṇḍalaṃ kṛtvā athavā siddhakuṇḍamānīya tasmin yantraṃ sambhāvya tatra mūlena phaṭ iti prokṣya mūlena agniṃ saṃsthāpya mūlena agniṃ parisamūhya mūlavidyāṣaḍaṅgaṃ vidhāya agnau devīṃ dhyātvā gandhādibhirabhyarcya jvālinimudrāṃ pradarśya ghṛtena vyāhṛtibhirhutvā mūlena ghṛtāhutibhiḥ ṣoḍaśabhirhutvā punaḥ gandhāditāmbūlāntaṃ mūlena samarpya pūnarnyāsadhyānaṃ vidhāya- bho bho vahne mahāśakte sarvakarmaprasādhaka ! | karmāntaraniyukto'si gaccha deva! yathāsukham || iti visarjayet | saṃhāramudrayā namaskāraṃ kuryāt | p. 148) itthaṃ nityahomaṃ vidhāya balidānaṃ kuryāt | tadyathā- yantrasyāgre dakṣapṛṣṭhavāmabhāgeṣu bhūbimbavṛttaṣaṭkoṇatrikoṇātmakān maṇḍalacatuṣkān viracya sādhāraṃ pātracatuṣṭayaṃ saṃsthāpya teṣu krameṇa baṭukayoginīgaṇeśakṣetrapālān yajet | vāṃ baṭukāya namaḥ | yāṃ yoginībhyo namaḥ | gaṃ gaṇeśāya namaḥ | kṣāṃ kṣetrapālāya namaḥ | ekaṃ cet pātraṃ tasminneva caturo yajet | tattu śaṅkhāduttarataḥ saṃsthāpya kalaśasthahetunā'pūrya prathamādvitīyāyuktacarukaṃ gṛhītvā mukhyadevatābaliṃ dadyāt | tadyathā- tato devyāḥ purataścaturasraṃ trikoṇaṃ maṇḍalaṃ vidhāya tasyopari aiṃ hrīṃ śrīṃ bhuvaneśvari imaṃ baliṃ gṛhṇa gṛhṇa svāhā balidānopari aṅguṣṭhānāmikābhyāṃ yogena viśeṣārghyapātrasthadravyeṇa dhārāṃ datvā dīpaṃ gandhapuṣpākṣatādīn samarpayet | tato devyāḥ paścime oṃ hrīṃ vāṃ ehi ehi deviputra baṭukanātha piṅgalajaṭābhārabhāsura trinetra jvālāmukha mama sarvavighnānnāśaya nāśaya mama īpsitaṃ kuru kuru imaṃ sarvopacārasahitaṃ baliṃ gṛhṇa gṛhṇa huṃ phaṭ svāhā ityanena sadīpaṃ carukaṃ gandhākṣatapuṣpasahitaṃ baṭukāya nivedya tatpātrasthadravyeṇa vāmatarjanyaṃguṣṭhābhyāṃ dhārāṃ pātayan dhyāyet | yā kācidyoginī raudrā saumyā ghoratarā parā | khecarī bhūcarī vyomacarī prītāstu me sadā || pūrve | glāṃ glīṃ glūṃ glaiṃ glauṃ glaḥ gaṇapate ehi ehi mama vighnaṃ nāśaya mama īpsitaṃ kuru kuru imaṃ baliṃ gṛhṇa gṛhṇa svāhā ityanena sadīpaṃ carukaṃ gandhākṣatapuṣpasahitaṃ gaṇeśāyadatvā tatpātrasthadravyeṇavāmenāṅguṣṭhayogena dhārāṃ pātayan dhyāyet- bījāpūragadekṣukārmukayujā cakrābjapāśotpalaṃ vrīhyagrasvaviṣāṇaratnakalaśaprodyatkarāmbhoruhaḥ | dhyeyo vallabhayā ca padmakarayā śliṣṭastrinetro vibhuḥ viśvotpattivināśasaṃsthitikaro'vighno viśiṣṭārthadaḥ || dakṣiṇe | kṣāṃ kṣīṃ kṣūṃ kṣaiṃ kṣauṃ kṣaḥ huṃ sthānakṣetrapāla mukuṭakharparamuṇḍamālābhuṣaṇa mahābhīṣaṇarūpadhara barbarakeśa jaya jaya digambara mahābhūtaparivārasaṃtrāsakara agninetra madyapānamadonmatta triśūlāyudhadhara śṛṅgīvādanatatpara ehi ehi mama vighnaṃ nāśaya nāśaya amukaṃ duṣṭaṃ khādaya khādaya mama īpsitaṃ kuru kuru imaṃ baliṃ gṛhṇa gṛhṇa huṃ phaṭ svāhā p. 149) ityanena sadīpaṃ carukaṃ gandhākṣatapuṣpasahitaṃ kṣetrapālāya datvā tatpātrasthadravyeṇa vāmakaniṣṭhāṅguṣṭhayogena dhārāṃ pātayan dhyāyet ##- ekaṃ khaṭvāṅgahastaṃ bhujagamapi varaṃ pāśamekaṃ triśulaṃ kāpālaṃ khaḍgahastaṃ ḍamaruga[ka]sahitaṃ vāmahaste pinākam | candrārddhaṃ ketumālākirativaraśaraṃ sarpayajñopavītaṃ kālaṃ bibhratkapālaṃ mama haratu bhayaṃ bhairavaḥ kṣetrapālaḥ || yo'smin kṣetre nivāsī ca kṣetrapālasya kiṅkaraḥ | prītostu balidānena sarvarakṣāṃ karotu me | itthaṃ balidānaṃ vidhāya | ke[ṣāṃ]cinmatena- huṃ sarvavighnakṛdbhyo bhūtebhyo namaḥ iti mantreṇa sadīpaṃ alipiśitasahitaṃ carukaṃ gandhākṣatapuṣpasamanvitaṃ gṛhādbahirnikṣipet | iti bhūtabaliḥ | tataḥ śāligodhūmādipiṣṭena saguḍena sajīrakena sālidvitīyena sārddhaṃ trikoṇākārān ḍamarukarūpeṇa nava pañca trīn vā vidhāya ghṛtena pācayitvā tāmrādibhājane aṣṭadalaṃ trikoṇaṃ vidhāya mūlena sampūjya aṣṭadale aṣṭadīpān saṃsthāpya trikoṇe ekaṃ dīpaṃ saṃsthāpya evaṃ navadīpān saṃsthapya mūlena phalapuṣpatāmbūlasuvarṇādikaṃ pātre nikṣipya mūlena prajvālya sāmayikaṃ ślokadvayaṃ paṭhan mūlena devyupari sārdhatrivāraṃ bhrāmayet | antastejo bahisteja ekīkṛtya nirantaram | tridhā devyuparibhrāmya kuladīpaṃ nivedayet || candrādityau ca dharaṇī vidyudagnistathaiva ca | tvameva sarvajyotīṃṣi ārtikyaṃ pratigṛhyatām || tato mūlena lavaṇanimbapatrādyaiḥ annapiṣṭapiṇḍādibhirvā dṛṣṭimuttārya paścād dvātriṃśatsaṃkhyayā athavāṣṭottaraśatasaṅkhyayā mūlavidyāṃ japet | guhyātiguhyeti devyai japaṃ nivedayet | stotrasahasranāmādikaṃ paṭhitvā yonimudrayā namaskāraṃ kuryāt | atha śaktipūjanam | svaśaktiṃ vā vīraśaktiṃ cāhūya svavāmabhāge trikoṇaṃ vidhāya tasyopari āvāhayet - p. 150) āyāhi varade devi maṇḍalopari satvaram | pūjāṃ gṛhāṇa deveśi tvatkṛpābhājanasya me | ityāvāhya tasyāścaraṇakṣālanapūrvakaṃ pūjāṃ kṛtvā haridrākuṅkumakajjalādibhirbhūṣayitvā tasyai mūlenābhimaṃtritaṃ śaktipātraṃ piśitasahitaṃ datvā tatra mantraḥ - alipātramidaṃ tubhyaṃ dīyate piśitānvitam | svīkṛtya subhage devi jayaṃ dehi ripuṃ daha || ityanena mantreṇa nivedayet - vatsa tubhyaṃ mayā dattaṃ pītaśeṣaṃ kulāmṛtam | tava śatruṃ haniṣyāmi sarvābhiṣṭaṃ dadāmyaham || ityanena mantreṇa tadavaśeṣaṃ svayamaṅgīkṛtya tasyā vastrakañcukī ābharaṇādikaṃ yathāśaktyā datvā namaskāraṃ kuryāt | iti śaktipūjanam | tataḥ kumāraṃ vaṭukarūpaṃ pūjayet | tataḥ kumārīṃ pūjayet | atha gurupūjanam | tataḥ gurusannidhau cet tasya pūjādikaṃ vidhāya tasmai gurupātra nivedayet | tatra mantraḥ - tataḥ śrī gururūpāya sākṣāt paraśivāya ca | karābhyāṃ pātramuddhṛtya sadvitīyaṃ samarpayet || ityanena nivedayet | sannidhau gururnāsti cet tatsthāne śreṣṭhaṃ pūrṇābhiṣekayuktaṃ ācāryaṃ pūjayet | ācāryo'pi nāsti cet sahasradalakamale gurupātrasthadravyeṇa śrīguruṃ triḥsantarpya svayaṃ gṛhṇīyāt | iti gurupūjanam | tato vīrapūjādikaṃ vidhāya teṣāṃ śaṅkhodakena prokṣya tebhyaḥ pātrāṇi datyāt | tataḥ puṣpāñjaliṃ gṛhītvā mūlena stotreṇāthavā vaidikamantreṇa devyai puṣpāñjaliṃ samarpayet | pañcamudrābhirnamaskāraṃ kuryāt | stambhanaṃ caturasraṃ ca matsyagokṣurameva ca | yonimudreyamākhyātā pañcamudrābhivādane || iti pañcamudrāḥ | atha kuladīpasamarpaṇam | vāmahaste sacaruṃ dīpaṃ gṛhītvā dakṣahaste pātraṃ gṛhitvā mūlamantramuccārya- p. 151) dehasthākhiladevatā gajamukhāḥ kṣetrādhipā bhairavā yoginyo vaṭukāśca yakṣapitaro bhūtāḥ piśācā grahāḥ | anye dikcara bhucarāścaravarā vetālagāstoyagā- stṛptāḥ syuḥ kulaputrakasya pibatāṃ pānaṃ sadīpaṃ carum || ityanena sacaruṃ dīpaṃ bhakṣayet | pātraṃ gṛhṇīyāt | iti kuladīpasamarpaṇam | āvāhanaṃ na jānāmi na jānāmi ca pūjanam | visarjanaṃ na jānāmi kṣamyatāṃ parameśvari! || 1 || mantrahīnaṃ kriyāhīnaṃ bhaktihīnaṃ ca pārvati! yatpūjitaṃ mayā devi paripūrṇaṃ tadastu me || 2 || tvamīśi viṣṇuścaturānanaśca tvameva bhaktiḥ prakṛtistvameva | tvameva sūryo rajanīpatiśca tvameva śaktiḥ prakṛtistvameva || 3 || tvameva mātā ca pitā tvameva tvameva bandhuśca sakhā tvameva | tvameva vidyā draviṇaṃ tvameva tvameva sarvaṃ mama devi devi || 4 || tvameva kartā karaṇasya heturgoptā vidhātā pralayastvameva | bhūtānyapi tvaṃ karaṇānyapi tvaṃ tvaṃ brahmavidyā hi tvameva cātmā || 5 || umā khyātā umā bhoktā umā sarvamidaṃ jagat | umā jayati sarvatra yadumā so'hameva ca || 6 || stuvato devatāṃ stutyānayā tuṣṭā prayacchati | aiśvaryamāyurārogyaṃ vidyāṃ kīrtiṃ śriyaṃ sukham || 7 || aparādhasahasrāṇi kriyante'harniśaṃ mayā | dāso'hamiti māṃ matvā kṣamasva parameśvari ! || 8 || jñānato'jñānato vāpi yanmayā kriyate śive! | mama kṛtyamidaṃ sarvamiti mātaḥ kṣamasva me || 9 || iti bahudhā praṇatipūrvakaṃ kṣamāpya viśeṣārghyodakaṃ culukenādāya itaḥ pūrvaṃ prāṇabuddhidehadharmādhikārato jāgratsvapnasuṣuptitūryāvasthāsu manasā vācā karmaṇā hastābhyāṃ padbhyāmudareṇa śiśnā yatsmṛtaṃ yaduktaṃ yatkṛtaṃ tatsarvaṃ gurudevasamarpitaṃ tatsarvaṃ brahmārpaṇaṃ bhavatu ityanena devyāścaraṇāravindayossamarpayet | oṃ hrīṃ bhuvaneśvari kṣamasva iti tālatrayeṇa devīṃ prabodhya tejorūpāṃ tāṃ saṃhāramudrayā nirmālyapuṣpe tattejaḥ p. 152) samuddhṛtyāghrāya pūrakaprayogena sahasradalakamalaṃ prāpya tatra kṣaṇaṃ dhyātvā suṣumṇāvartmanā aiṃ hṛdayāya namaḥ iti hṛdayakamalamānīya tatra dhyāyan - oṃ hrīṃ tiṣṭha tiṣṭha pare sthāne svasthāne parameśvari ! yatra brahmādayaḥ sarve surāstiṣṭhanti me hṛdi || iti hṛdayakamale sthāpayitvā tataḥ śāntistavaṃ paṭhet | taduktaṃ vāmakeśvaratantre - oṃ naśyantu pretakūṣmāṇḍā naśyantu dūṣakā narāḥ | sādhakānāṃ śivāḥ santu āmnāyaparipālinām || jayantu mātaraḥ sarvā jayantu yoginīgaṇāḥ | jayantu siddhaḍākinyo jayantu gurupaṃktayaḥ || nandantu aṇimāsiddhyo nandantu bhairavādayaḥ | nandantu devatāḥ sarvāḥ siddhividyādharādayaḥ || ye amnāyaviśuddhaśca maṃtriṇaḥ śuddhabuddhayaḥ | sarvānandānandahṛdayā nandantu kulapālakāḥ || indrādyāstarpitāssantu tṛpyantu vāstudevatāḥ | candrasūryādayo devāstṛpyantu mama bhaktitaḥ || nakṣatrāṇi grahā yogāḥ karaṇādyāstathā pare | sarve te sukhino yāntu māsāśca tithayastathā || tṛpyantu pitaraḥ sarve ṛtavo vatsarādayaḥ | khecarā bhūcarāścaiva tṛpyantu mama bhaktitaḥ || antarikṣacarā ye ca ye cānyadevayonayaḥ | sarve te sukhino yāntu sarvā nadyaśca pakṣiṇaḥ || paśavastaravaściva parvatāḥ kandarā guhāḥ | ṛṣayo brāhmaṇāḥ sarve śāntiṃ kurvantu me sadā || śivaṃ sarvatra me cāstu putradāradhanādiṣu | rājānaḥ sukhinaḥ santu kṣemaṃ mārgaṃ tu me sadā || tīrthāni paśavo gāvo ye cānye puṇyabhūmayaḥ | vṛddhāḥ pativratā nāryaḥ śivaṃ kurvantu me sadā || śubhā me divasā yāntu mitrāṇi santu me śivāḥ | p. 153) sādhakā jāpinaḥ santu śivaṃ tiṣṭhantu pūjakāḥ || ye ye cāpadhiyaḥ svabhūṣaṇaratā mannindakāḥ pūjane | daivācāraviruddhanaṣṭahṛdayā duṣṭāśca ye bādhakāḥ | dṛṣṭvā cakramapūrvamandhahṛdayā ye kaulikadveṣakā- ste te yāntu vināśamatra samaye śrībhairavasyājñayā || dveṣṭāraḥ sādhakānāñca sadaivāmnāyadūṣakāḥ | ḍākinīnāṃ mukhe yāntu tṛptāstatpiśitaistu tāḥ || śatravo nāśamāyāntu mama nindākarāśca ye | dveṣṭāraḥ sādhakānāñca vinaśyantu śivājñayā || ye nindakāste vilayaṃ prayāntu ye sādhakāste prabhavantu siddhāḥ | sarvatra devīkaruṇāvalokāḥ puraḥ pareśī mama sannidhattām || iti śāntipāṭhaṃ paṭhitvā sarvān sāmayikān sāmānyārghyodakena abhiṣiñcayet | tato viśeṣārghyapātramuddhṛtya śirasi sthitāya śrīgurave samarpayet | tataḥ sāmayikaiḥ sārdhaṃ kauladharmādikaṃ kṛtvā yathāsukhaṃ viharet | tataḥ sarvocchiṣṭena ucchiṣṭamātaṅgībaliṃ dadyāt | tadyathā- klīṃ namaḥ ucchiṣṭacāṇḍāli mātaṅgi sarvavaśaṅkari svāhā iti maṃtreṇa svavāmabhāge trikoṇamaṇḍalaṃ kṛtvā tatra dhārāyuktabaliṃ nikṣipet | dhyānam- dhyāyeducchiṣṭamātaṅgīṃ devīṃ lokaikamohinīm | vīṇāvādyavinodagītaniratāṃ nīlāṃśukollāsinīṃ bimboṣṭhīṃ navayāvakāddha[rdra]caraṇāmākīrṇanīlālakām | hṛdyāṅgīṃ navaratnakuṇḍaladharāmāraktabhūṣojvalāṃ mātaṅgīṃ praṇato'smi susmitamukhīṃ devīṃ śukaśyāmalām || iti dhyātvā pañcamudrābhirnamaskāraṃ kuryāt | sarvebhyastāmbūladakṣiṇādikaṃ dattvā visarjayet | iti pṛthvīdharācāryapaddhatiṃ śāradātilakaṃ nānātantramatamālambya śrīdā-īdevasampradāyinā mātṛpurasthitena anantadevena viracitāyāṃ bhuvaneśvarīkramacandrikāyāṃ pūjāvivaraṇaṃ nāma tṛtīyaḥ kalpaḥ || oṃ || śrīgurudevārpaṇamastu || śrīpṛthvīdharācāryapraṇītaṃ laghusaptaśatīstotram (oṃ asya śrīlaghusaptaśatīstotramantrasya bhagavān sadāśiva ṛṣiḥ śirasi anuṣṭupchandase namo mukhe trimūrtirdevatā hṛdaye vāgbhavaṃ aiṃ bījaṃ māyā hrīṃ śaktiḥ śrīlakṣmīḥ kīlakaṃ mama caturvidhapuruṣārthe jape viniyogaḥ sarvāṅge || namo virañcervaravallabhāyai namostu te śaṅkaravallabhāyai | namoṣtu nārāyaṇavallabhāyai śrīcaṇḍikāyai śaraṇaṃ prapadye || 1 || brahmādayo devi bhajanti devā vasiṣṭhamukhyā ṛaṣayaśca sarve | sindūravarṇāṃ taruṇārkakāntiṃ śrīcaṇḍike! tvāṃ satataṃ smarāmi || 2 || sahasracandrārkasamānakāntiṃ bandhūkapuṣpāruṇapaṅkajābhām | dedīpyamānāgnisamanakāntiṃ śrīcaṇḍike! tvāṃ satataṃ smarāmi || 3 || śrīsiddhinātha ! bhavato bhuvanaikabhartu- rbhāṣā parāmṛtamayī nigamāntarasthā | eṣā tvananyaśaraṇasya mamāśrutasya vṛttā nisargakaruṇāvaruṇālayasthā ||) [koṣṭhāntarvartī bhāgastu dvitīyapustake nopalabdhaḥ |] oṃ namaścaṇḍikāyai [kh: śrīgaṇeśāya namaḥ |] yatkarma dharmanilayaṃ pravadanti [kh: kalayanti] tajjñā yajñādikaṃ tadakhilaṃ sakalaṃ tvayaiva | tvaṃ cetanā yata iti pravicārya cittaṃ nitye ! tvadīyacaraṇau śaraṇaṃ prapadye || 1 || p. 155) pāthodhināthatanayāpatireṣa śeṣa- paryaṅkalālitavapuḥ puruṣaḥ purāṇaḥ | tvanmohapāśavivaśo jagadamba! so'pi vyāghūrṇamānanayanaḥ śayanañcakāra || 2 || tvatkautukaṃ janani! yasya janārdanasya karṇaprasūtamalajau madhukaiṭabhākhyau | tasyāpi yau na bhavataḥ sulabhau nihantuṃ tvanmāyayā vikalitau vilayaṃ gatau tau || 3 || yanmāhiṣaṃ vapurapūrvabalopapannaṃ yannākanāyakaparākramajitvarañca | yallokaśokajananavratabaddhahārdaṃ talliyayaiva dalitaṃ girije! bhavatyā || 4 || yo dhūmralocana iti prathitaḥ pṛthivyāṃ [kh: prathitaprabhāvo] bhasmībabhūva caraṇe [kh: samare] tava huṅkṛtena | sarvāsurakṣayakṛte girirājakanye! manye svamanyudahane kṛta eṣa homaḥ || 5 || keṣāmapi tridaśanāyakapūrvakāṇāṃ jetuṃ na jātu sulabhāvapi caṇḍamuṇḍau | tau durmadau sapadi śambaratulyamūrtīṃ [kh: cāmbaratulyamūrte] mātastavāsikuliśātpatitau viśīrṣau || 6 || dautyena[kh: du(dau)tye ca] te śiva iti prathitaprabhāvo devo'pi dānavapateḥ sadanaṃ jagāma | p. 156) bhūyo'pi tasya caritaṃ prathayāñcakāra sā tvaṃ prasīda śivadūti vijṛmbhitaṃ te || 7 || citraṃ tadetadamarairapi ye na jeyāḥ śastrābhighātapatitādrudhirādaparṇe ! bhūmau babhūvuramitāḥ pratiraktabījā- ste'pi tvayaiva gilitā gagane [kh: vadane] samastāḥ || 8 || āścaryametadakhilaṃ yadamū [kh: yadimau] surārī trailokyavaibhavaviluṇṭhanapuṣṭapāṇī | śastrairnihatya bhuvi śumbhaniśumbhasaṃjñau [kh: daityau] nītau tvayā janani! tāvapi nākalokam [kh: nākilokam] || 9 || tvattejasi pralayakālahutāśane'smin yasmin prayānti vilayaṃ bhuvanāni sadyaḥ | tasminnipatya śalabhā iva dānavendrā bhasmībhavanti hi bhavāni! kimatra citram || 10 || tat kiṃ gṛṇāmi [kh: raṇāmi] bhavatīṃ bhavatīvratāpa- nirvāpaṇapraṇayinīṃ [kh: saṃchedanapraṇayinīṃ] praṇamajjaneṣu | tat kiṃ gṛṇāmi bhavatīṃ bhavatīvratāpa- saṃvarddhanapraṇayinīṃ vimatasthiteṣu [kh: vipadi sthiteṣu] || 11 || vāme kare taditare ca yathopariṣṭāt [kh: tathopariṣṭāt] pātraṃ sudhārasabhṛtaṃ varamātuluṅgam | kheṭaṃ gadāñca dadhatīṃ bhavatīṃ bhavāni! dhyāyanti ye'ruṇanibhāṃ kṛtinasta eva || 12 || p. 157) yadvāruṇātparamidaṃ jagadamba! yaste [kh: so'pi] bījaṃ smaredanudinaṃ dahanādhirūḍham | māyāṅkitaṃ tilakitaṃ taruṇendubindu- nādairamandamiha rājyamasau bhunakti || 13 || antaḥ sthitāpyakhilajantuṣu tanturūpā vidyotase bahirihākhilaviśvarūpā | kā bhūri śabdaracanā vacanātigāsi dīnaṃ janaṃ janani! māmava niḥprapañcam || 14 || āhāvahanaṃ yajanavarṇanamagnihotraṃ karmārpaṇaṃ tvayi visarjanamatra devi! mohānmayā kṛtamidaṃ sakalāparādhaṃ mātaḥ kṣamasva varade! bahirantarasthe! || 15 || etatpaṭhedanudinaṃ danujāntakāri caṇḍīcaritramatulaṃ bhuvi yastrikālam | śrīmān sukhī [kh: sadā] sa vijayī subhagaḥ kṣamaḥ [kh: kṣamī] syāt tyāgī cirantanavapuḥ kavicakravartī || 16 || śrīsiddhanāthāparanāmadheyaḥ śrīśambhunātho [kh: yaḥ śambhunātho] bhuvanaikanāthaḥ | tasya prasādāt sakalāgamācca [kh: sulabhāgamaśrīḥ] pṛthvīdharaḥ stotramidaṃ cakāra [kh: pustake etāvān pāṭhastvadhikaḥ- prathamā viṣṇumāyā ca dvitīyā cetanā tathā | buddhirnidrā kṣudhācchāyā śaktistṛṣṇāstathāṣṭamī || 18 || kṣāntirjātistathā lajjā śāntiḥ śraddha ca kāntikā | lakṣmīrvṛttiḥ smṛtiścaiva dayā dīptistathaiva ca || 19 || tuṣṭiḥ puṣṭistathā mātā bhrāntiḥ sarvātmikā tathā | trayoviśaṃtisaṃkhyātā yā devī gaṇitā śubhā || 20 || bhuktirmuktirna dūrasthā śuddhapāṭhavatāṃ nṛṇām || 21 || sabījapūraṃ sagadaṃ sakheṭaṃ sapānapātraṃ śayanaṃ cakāra | jayātaṭānte kṛtaye na liṅgī tannātha! nityaṃ śaraṇaṃ prapadye || 22 ||] || 17 || p. 158) devyāḥ stavaṃ jñānamayaṃ kṛtaṃ yat pṛthvīdharācāryavareṇa samyak | yaccoddhṛtaṃ saptaśatīsthasāraṃ sarvānvitaṃ tannigamasya sāram [kh: pustake nāstyeṣa ślokaḥ] || 18 || iti pṛthvīdharācāryaviracitaṃ laghusaptaśatīstotram || ########### END OF FILE #######