#################################################### MUKTABODHA INDOLOGICAL RESEARCH INSTITUTE Use of this material (e-texts) is covered by Creative Commons license BY-NC 4.0 Catalog number: M00063 Uniform title: sakalāgamasārasaṅgraha Manuscript : IFP transcript T0351 Description: Transcription of IFP transcript T0351. For details see catalog record of transcript in the IFP section of the Muktabodha digital library. Notes: Data entered by the staff of Muktabodha under the supervision of Mark S. G. Dyczkowski. Internet publisher : Muktabodha Indological Research Institute Publication year : Pre-1900 Publication city : Publication country : India #################################################### mark s. g. dycśkowski (4ā) (u) paviśya śucisthāne viṭśvāvāntyajarāsabhān | śvānantarthastrīśvapākāsthisūkarānna(vi)lokayet | ---- na danta māṃsamabādhayan | nirmalaṃ daśanā yāvat tāvadvai dantadhāvanam | dantadhāvanamuddiṣṭaṃ jihvākarṣaṇakaṃ ca ------- | ------------- śvaddhā(tthā)rkakhadiraṃ karaṃ ca nālikerakam | tṛṇaparṇapalāśortha piṣṭikāṅganarabhasma ca | aṅgulīñca na śasye tat ---------------- kṣayaḥ | mantrāśca munayo devāḥ pitarastatparāṅmukhāḥ | bhaviṣyantu dine bhānau kuryāścedvi --- ti t parvaṣaṣṭhīnāṃ navamyekādaśī tathā | kāṣṭhānāṃ dantasaṃyoge dahatyāsaptamaṃgu(ku)lam | p. 2) aṣṭa ------------------- pañcadaśyāṃ trijanmi (nmani) | tailaṃ māṃsaṃ vyavāyaṃ ca dantakāṣṭhaṃ ca varjayet | paurṇamāsyāmamāvāsyāṃ saṅkrā -------- | kuryādvai pāvanaiḥ patraiḥ bubhukṣurdanta dhāvanam | alābhe dantakāṣṭhānāṃ niṣiddhe ca tathā ---- | (4B) --- śa gaṇḍūṣairmukhaśuddhirbhaviṣyati | anyatra, mūtre purīṣe bhukte ca tathā -------------- (sya bha) kṣaṇe | ca ---------------- gaṇḍūṣeṇa bhaviṣyati | āsyaṃ prakṣālaya gaṇḍūṣaiḥ vāmabhāgena śuddhyati | mohāddakṣiṇato ---------------- narakaṃ vrajet | cintyaviśve - mumukṣośca viśeṣeṇa nityaṃ vai dantadhāvanam | jalasnānaṃ prakartavya ---- śubham | snānavidhiḥ kāmike - pañcasnānāni deveśi nihitāni viśuddhaye | snānaṃ vāruṇamāgneya ---------------------- || vāruṇaṃ vāriṇā snānam āgneyaṃ bhasmanā bhavet | vṛṣṭyā sātapayā divyaṃ vāyavyaṃ rajasā -------------- || p. 3) ---------navamityuktaṃ pañcasnānāḥ prakīrttitāḥ | cintyaviśve - nadyāṃ vāpyāṃ taṭāke vā kūpe cāpi caturvidha | ---------------- (kurvan) āvyan nadyādiṣu ca satsvapi || a --- bhe tu prakarttavyaṃ kūpasnānaṃ na doṣabhāk | taṭākeṣu ------------------ t satyaṃ gajānana || (snānavidhiḥ) (5ā) kūpāddaśaguṇaṃ vāpī vāpyā daśaguṇaṃ nadī | tasmāt daśaguṇaṃ - nadīṃ caiva samudragām || tataśśataguṇaṃ puṇyaṃ snānaṃ prāṅmukha ucyate | pravāhābhimukho bhūtvā nadyāṃ snānaṃ samācaret || tatrāpi dakṣiṇaṃ tīramā --- phalamāvahet | toyaṃ śuddhamaśuddhaṃ vā śivālaya samīpagam || śivagaṅgeti taṃ vidyāt śivadhāmāmbusecanāt | śaivapurāṇe - devālayasthitaṃ tīrthaṃ dūṣayenna kadācana | nātyantamaśucistatra snānaṃ kuryāttu karhi ca (cit) || kāmike - athavā svagṛhe taptavāriṇā śītalena vā | p. 4) navāṣṭapañcabhiḥ kumbhaiḥ śivamantraṃ (-ntra) prakalpitaiḥ | tatassvāliptabhūpṛṣṭhe pīṭhasta (-sthaḥ) snānamācaret || anyatra - nābheradhaḥ praviśyāmbu kaṭiṃ prakṣālya mṛjjalaiḥ | śuddha rdṛkapaṭenāṅgaṃ mārjanaṃ kāpilā smṛtam || strīvālānāṃ mahīśānāṃ (ajī-) rogiṇāṃ ca pravāsinām | uṣṇodakena snānaṃ vā kaṇṭhasnānamathāpi vā || pañcapiṇḍānanuddhṛtya na snāyāt -- vāriṇā (-ṣu) | mṛt ri-- -- --- - śataguṇaṃ bhavet || tāmbraśśataguṇaṃ (tāmrāt) raupyaṃ rajatāt haimakaṃ śatam | kuṇḍodaṃ ca nipātaṃ ca sāpi snānasamaṃ bhavet || suprabhede - apraśastaṃ niśi snānaṃ praśastaṃ grahaṇeṣu ca | vṛttasya (pra-) rudhiraṃ nityaṃ sravanti niśi nimnagāḥ || tasmā(t) snānaṃ ca pānaṃ ca na kurvīta kadācana | agniṃ vāpi suvarṇaṃ vā darśayet jalasannidhau || prāṇāyāmatrayaṃ vāpi kārayeddeśikottamaḥ | p. 5) jalaśuddhirbhavet devaṃ niśi snānaṃ na (ca) gadyate || tasmāddivaiva gṛhṇīyāt devārthaṃ cātmanaśchivaiḥ | jñānaratnāvalyām - samācamya kṛtanyāso darbhahastaḥ prasannadhīḥ | prāṇāyamatrayaṃ kṛtvā saṃhitāṃ praṇavaṃ vadat || adyāmuke ravau māse tithivāre saridvare | snānaṃ deva kariṣyāmi tvatpūjārthaṃ prasīda me || hūṃphaṭkāreṇa śuddhaṃ ca mṛdaṃ saṅgṛhya sādhakaḥ | kālottare - parvatāstvā nadīkūlāt puṇyakṣetre śucisthale | brahmavṛkṣāt ku(kra) - - dhasthā dastrakhātāṃ surakṣitām || tālamānāpratho mṛsnāmādāya (mṛtsnā-) hṛdayena tu | sañcayet bhūtale śuddhe yāvanmāsacatuṣṭayam || varṣākālena gṛhṇīyāt *? (śrā)ddhe rikṣe viśeṣataḥ | sakṛjjaptena cāstreṇa mṛdaṃ māhya cakṣaṇaḥ | malasnānaṃ purākṛtvā vidhisnānaṃ samācaret | taduktam- rajanīkaraṇapiṣṭaistu aṅgapratyaṅgakarṣiṇam | p. 6) malasnānamiti proktaṃ mantrasnānaṃ tataśśṛṇu | nāsikā śrotra netrorthamudakena viśuddhayati || vaktraṃ ca dantakāṣṭhena keśyaṃ cāmalakādibhiḥ | adbhiśca śuddhamṛdbhiśca śeṣaṃ prakṣālayet tanum || suprabhede - matsyamaṇḍūkasarpādyairanyaiśca jalajātibhiḥ | sevitaṃ tu jalaṃ nityaṃ tasmādyuktaṃ (tasmāduktaṃ) viśeṣataḥ || taddoṣaśamanārthāya śivatīrthaṃ prakalpayet | * * * *? (hastamātra) pramāṇena paritaścaturaśrakam || huṃphaṭkāreṇa cāstreṇa mṛdaṃ grāhya vicakṣaṇaḥ | hṛdyena sthāpayenmantrī vāmadevena secayet || a - - - - - - - - puruṣeṇa tribhāgikam | pūrvaṃ ca dakṣiṇaṃ caiva uttaraṃ ca tridhā bhavet || īśānena tu mantreṇa ekaika ma ga trayet a - - - - brahma śivāṅgāni nyaset pūrvāditaḥ kramāt || astrajaptaṃ tu yadbhāgaṃ daśa dikṣu vinikṣipet | śivajaptaṃ tu yadbhāgaṃ tīrthamadhye vi *? kṣipet (vini-) || phaṭkāreṇa tu mantreṇa nārācāstraprayogataḥ | jale sūkṣmāśca ye doṣāsteṣāmuccāṭa *? (naṃ) bhavet || p. 7) brahmajaptena cāṃśena ātmanoṅgāni kuṇḍayet | upaspṛśya tatassnāyāt śivatīrthasya madhyame || cintyaviśve - candrārkarūpahastābhyāṃ secayet kumbhamudrayā | vauṣaḍantena mūlena brahmabhiśca muhurmuhuḥ || abhiṣiñcet kramā kṣityamamṛtāmbu vibhāvayan | jalakrīḍāvasāne tu vaktramudrābhiṣecayet || siddhānte - aṅguṣṭhābhyāmubhau karṇau tarjanībhyāṃ ca cakṣuṣī | (7ā) madhyamāsyaṃ nibadhnīyāt nāsikāyugalaṃ dṛḍham || pañcabrahma śivāṅgaiśca triḥ paṭhedadhamarṣaṇam | suprabhede - a *? rjale (agar-) pidhāyākṣaṃ sarvāṅgainaiva darśayet | darśaye ca tataścārthamukhamāgneya vā punaḥ || mukhamagniśca yatjaptvamekaṃ śataguṇaṃ bhavet | arthāṅgenaiva sāhasraṃ nimagnaṃ koṭirucyate || p. 8) smṛtau - pibanti śiraso deva pibanti pitaro mukhāt | madhyatassarvagandharvamadhastāt sarvajantavaḥ || tasmāt snātonavāmṛjya snānaśāddhyāna pāṇina | tisraḥ koṭyārdhakoṭiśca yāvantyaṅgaruhāṇi vaiḥ || sravanti sarvatīrthāni tebhyo na parimārjayet | dhyānayukto viniṣkramya krameṇācamanaṃ caret || vikāreṇa tu mantreṇa śivatīrthaṃ tu saṅgrahet | aṅgalagnajalaṃ śuṣkapaṭena parimārjayet || ārdraścet saptadhā dhūnyanna --- ni parimārjayet | śuddhavastraṃ samācchādya ārdravastraṃ visarjayet || jñānaratnāvalyām - (7B) naikavastraḥ (-vastrī) kriyāṃ kuryāt nnagnakaupenakevalaḥ (tna-) | snāne devārcane yāge bhojane ca vipaścitaḥ || smṛtau - nagno malinavastrasya nagna śa taḥ | nagnastu dagdhavastraṃ (ḥ) syāt nagnassūtapaṭassmṛtaḥ || p. 9) aṃśumati - ārdravastreṇa saṃyuktaḥ karma kuryādatandritaḥ | vṛthā bhavati tat karma punassnānena śuddhyati || vīratantre - dhvardite dyutite bsūyye śmaśrukarmaṇi maithune | dussvapne durjanasparśe snānaṃ ṣaṭsu vidhīyate || śivadharmottare - vastraśaucaṃ pravakṣyāmi tacchuddhau śuddhyate yataḥ | vastraśauca vihīnātmā śucirapyaśucirbhavet || devakāryopayogena (-nā) pratyahaṃ śaucamiṣyate | vāsasāmitareṣāṃ ca kāryaṃ śaucaṃ malodgame || smṛtau - vastraṃ caturguṇīkṛtya pīḍayitvā jalādbahiḥ | vāmaprakoṣṭhe nikṣipya dvirācamya viśuddhyati || yadā yadā ca saṃsnātaḥ tadā sandhyāmupāsayet | snānakāle yatassarve pyupa tiṣṭhanti nityaśaḥ || tasmāt devānmunīn siddhān pitarastarpaye --- | p. 10) (8ā) anyadhā te payantyūrdhvennirāśāstatparāṅmukhāḥ | ------------------- ścet payacchanti tṛptāssarve bhīpsitāḥ || a -------- cāstreṇa tridhā saṃprokṣayet budhaḥ | tarpaṇaṃ cāstramantreṇa tridhā taṃvyajapeddaśa || evaṃ ca tarpayessandhya yadvā --------- hṛda ret | jalasnānamidaṃ proktaṃ bhasmasnānaṃ tata śśṛṇu || surāsurairmathyamānāt kṣīrodādārṇavokta | pañcagāvāssamutpannāssarvalokasya mātaraḥ || nandā bhadrā ca surabhiḥ suśīlā sumanā tathā | gāvaśśivapu pañcakṣitaṃ prāptaśśivecchayā || kapilaṃ kṛṣṇaśvetaṃ ca dhūmraṃ raktaṃ tathaiva ca | sarvalokopakāra---- (-rāya) devānāṃ tarpaṇāya ca || gomātarassthitā bhūmau snānārthaṃ ca śivasya tu | gomayaṃ rocanā mūtraṃ kṣīraṃ dadhi ghṛtaṃ ---- || ṣaḍaṅgāni pavitrāṇi sarvasiddhikarāṇi ca | gobhiryajña pravartante gopu devāḥ pratiṣṭhitāḥ | gobhirvedāssamutpannāssaṣaḍaṅgapadakramāt (ḥ) | p. 11) (8B) śṛṅgamūle gavāṃ nityaṃ brahmaviṣṇū pratiṣṭhitau || śṛṅgāgre sarvatīrthāni sthāvarāṇi ca(rā?)ṇi ca | --- dhye tvahaṃ vatsassarvabhūtaissamāvṛtaḥ || lalāṭe saṃsthito vatsa bhrātā tatra viśeṣataḥ | kambalāśvatarau nāgau nāsāpu(ṭa) samāśritau || karṇayoraśvinīdevau cakṣuṣīśśaśibhāskarau (cakṣuṣaśaśi-) | danteṣu maruto devāḥ jihvāya (-yāṃ) varuṇassthitaḥ || sarasvatī ska kāre yamayakṣau ca gaṇḍayoḥ | oṣṭhadvaye sthite sandhye grīvecendrassamāśritaḥ || khuramadhye tu gandharvā -- khurāgreṣu ca pannagāḥ | khurāṇāṃ paścimāgreṣu apsarāṇāṃ gaṇāssthitāḥ || rudrāstu daśanāḍī sthā yā ------------------ sandhiṣu | śroṇītaṭasthaḥ (-thā) pitara urassthā syādumā bhavet || śrīrapāne gavāṃ nityaṃ komalāgramalāśritaḥ | ādi ---------------------- gomūtre jāhnavīsvayam || ṛṣayaśca tathā sarve romāgreṣu ca saṃsthitāḥ | udare pṛthivī *? (-kṣe) saśailavanakānanaḥ || (9ā) catvārassāgarāḥ pūrṇāṃgavāṃ hyeva payodharāḥ | gomayādutthitaśrīmān bilvavṛkṣaḥ śivapriyaḥ || tatrāste padmahastā śrīśśrīvṛkṣastena cocyate | p. 12) bījānyutpalapadmānāṃ punarjātāni gomayāt || kathitāssarvā nityaṃ goṣu pratiṣṭhitāḥ | itthaṃ gāvatsamālokya (yā-) bhasmārthaṃ gomayaṃ grahet || svāyaṃbhuve - prātarutthāya deveśi maunaṃ vratasamanvitam | gavāṃ goṣṭhe ca gatvā tu namaskṛtvā tu gokulam || gorocanaṃ ghṛtaṃ kṣīraṃ mannaṃ cāpi pradāpayet | tāmbūlaṃ dāpayitvā tu gosāvitrīṃ śataṃ japet || tīkṣṇaśṛṅgāya vidmahe devapādāya dhīmahi tanno gāyaḥ pracodayāt || brāhmaṇasya tathā śveto raktā vai kṣatriyasya tu | pītavarṇaṃ tu vaiśyasya kṛṣṇaṃ śūdrasya cocyate || paurṇamāsyā mamāvāsyāmaṣṭamyāṃ grahaṇadvayoḥ | kramādvai gomayaṃ grāhyamanyathā grāhayenna tu || bandhyā vṛddhā vyādhitā ca durlakṣaṇayutā tathā | (9B) karṇakena vihīne ca bālakākhyaṃ vinākṛta (-kuta) || amedhyāhāra ya nya dhyā gā --- ñcaivānukalpaṃ ca upakalpamakalpakam || p. 13) teṣāṃ lakṣaṇakaṃ caiva kramācchṛṇuta suvrata | salakṣaṇāca kapilā raktā śuklā sitetarā || tāsāṃ ca gomayaṃ padmapatrairambhodbhavaistathā | palāśapatrakovāpi hastābhyāṃ vyomni dhārayet || koṣṭhe vā gomayaṃ grāhya sabdomantreṇa dhārayet | piṇḍāni vāmamantreṇa aghoreṇa tu śoṣayet || dehe tatpuruṣeṇaiva īśāne tu saṅgrahe | anukalpaṃ tataścaiva śṛṇutvaṃ nandikeśvara || vane śuṣkaṃ sakudgrāhya cūrṇitaṃ tu tathā dahet | vastreṇāntaritaṃ bhasmaṃ gomūtrābaddhapiṇḍakam || dagdhaṃ pūrvoktavidhinā bhavet bhasmopakalpanam | pūrvoktavidhimutsṛjya kevalaṃ bhasmasādhanam || anyenāpāditaṃ bhasmamakalpamiti kalpakam | puruṣeṇa viśeṣeṇa navabhāṇḍeṣu vinyaset || (10ā) pañca brahma śivāṅgaiśca vyomavyāpiṃ sakṛjjapet | cintyaviśve - karpūrośīrahī bera ketakīścambakaistathā | damaneśānamantreṇa kṣipettasmin viśeṣataḥ || ketakīmallikānāṅgaṃ campakaṃ pāṭalaṃ tathā | p. 14) padmā palāśaṃ tulasī mapāmārgaṃ kuśāgrakam || jātīṃ ca tatra nikṣipya sadbhāṇḍeṣu parigrahet | alāpupātre matimān bhasmādhāre vinikṣipet || bhasmālayaṃ tu śaktissyāt tadbhasmaṃ śiva eva tu | tantu brahmādhidevatvaṃ (-tyaṃ) kavacenaiva dhārayet || mataṅge - jalasnā (naṃ) purā kṛtvā bhasmasnānaṃ tataḥ param | jalasnānatvaśaktaścet (jalasnāne-) bhasmasnānaṃ samācaret || somaśambhau - īśānena śiroddhūlya mukhaṃ tatpuruṣeṇa tu | aghoreṇaiva hṛdayaṃ nābhiṃ vāmena kīrttitaḥ || sarvāṅgaissadyamantreṇa samuddhūlya vicakṣaṇaḥ | suprabhede - athāto vidhisiddhena saṃhitāmantritena ca | nivṛtyādiviśuddhena bhasmanā snānamācaret || śirastatpādaparyantaṃ huṃphaḍantaśarāṇunā | (10B) malasnānamidaṃ jñeyaṃ śuddhasnāne mṛdaṃ vinā || p. 15) cintyaviśve - dvātriṃśatsandhideśeṣu --- vā ṣoḍaśeṣu vā | aṣṭasandhiṣu vā mantrī pañcasthāne viyojayet || uttamāṅge lalāṭe ca karṇayornetrayostathā | nāsāgrayugale caiva maṃsadvayamataḥ param || korpare maṇibandhe ca hṛdaye pārśvayordvayoḥ | nābhau guhyadvaye caiva ūrosthidvandvajānuni || jaṅghadvaye (jaṅghā-) ca pādau ca dvātriṃśatsthānamuttamam | priyaṃ vai cāṣṭa *? (a) mūrtīnāṃ vidyeśānāṃ tathaiva ca || dikpālānāṃ vasūnāṃ ca mūrdhnādi parikalpayet | kāraṇe - śīrṣe ('pi) ca lalāṭe ca karṇe cāṃsadvayorapi | (karṇayoraṃsayorapi) korpare maṇibandhe ca hṛdaye nābhipārśveke | pṛṣṭhe caivaṃ prati sthāne jaṅghe tatrādhidevatāḥ || tripuṇḍraṃ ṣoḍaśasthāne dhārayedvai śivāśramī | śīrṣe bhasma dhṛtaṃ gālopari kṛtaṃ pāpaṃ dahet tat gale (11 ā) bhakṣyāghaṃ bhujayostu tatkṛtamaghaṃ vatse tu cittārcitam p. 16) nābhau śiśnakṛtaṃ tathā gudakṛtaṃ pṛṣṭhe padājānunoḥ pārśveranyaparaṃ bhaṇādyamitiyat skānde purāṇe smṛtaḥ || śivassadāśivaścaiva maheśā brahma pañcakam | vidyeśvarāśca vai vatsā ṣoḍaśābhyādhidevatāḥ || aṣṭasthānaṃ pravakṣyāmi tripuṇḍradevataṃ tathā | śirassthāne svayaṃ brahmā lalāṭe skanda meva ca || kaṇṭhe vināyakaḥ prīto bāhuvai viṣṇureva ca | hṛdaye īśvaraḥ prīto nābhau caiva vasuṃdharaḥ | pṛṣṭhe ca pitaraḥ prīto stripuṇḍrāṣṭau prakīrtitāḥ | athavā mastakaṃ bāhuṃ hṛdayaṃ nābhimeva ca || pañca sthānaṃ lalāṭe ca pañcamūrtiśca devatā | ādhvaraṃ karma tatsarvaṃ tripuṇṭreṇaiva kārayet || akāro'nāmikā proktamukāro madhyamāṅguliḥ | makārastarjanīnāṃ ca stribhiretaistripuṇḍrakam || (11B) dviśatikālottare - p. 17) brahmā viṣṇuśca rudraśca tripuṇḍrasyādhidevatāḥ | sṛṣṭiḥsthitiśca saṃhāraḥ tripuṇḍrasya svarūpataḥ || pṛṣṭhe ca pitaraḥ prīto * *? (nābhau) caiva vasundharaḥ || suprabhede - ṣaḍaṅgulaṃ tu vistāraṃ brāhmaṇānāṃ vidhīyate | caturaṅgula vistāraṃ kṣatriyāṇāṃ tripuṇḍrakam || triyaṅgulaṃ tu vaiśyānāṃ tripuṇḍrassarvakāmadaḥ | ekāṅgulaṃ tu śūdrāṇāṃ strīṇāṃ caiva viśeṣataḥ || tattadvaṃśavatī strīṇāṃ tattaddevaṃ vidhīyate || dīpte - saptāṅgulaṃ tu vistāraṃ brāhmaṇānāṃ vidhīyate | pañcāṅgulaṃ kṣatriyāṇāṃ vaiśyānāṃ caturaṅgulam | triyaṅgulaṃ tu śūdrāṇāṃ strīṇāmekāṅgulaṃ bhavet || jñānaratnāvalyām - ardhapuṇṭramanāyuṣyaṃ dīrghapuṇṭraṃ tapaḥ kṣayam | netrayugmapramāṇena tripuṇṭraṃ dhārayet budhaḥ || lalāṭe yādṛśaṃ puṇṭraṃ likhitaṃ bhasmanā punaḥ | p. 18) tādṛśaṃ bhujayormūrdhnā stanayorantare likhet || (12 ā) śeṣāsye(ṇye) kāṅgulaṃ proktaṃ viśeṣeṇa tripuṇṭrakam || sarvajñānottare - āpādamastakaṃ yāvat bhasmasnānaṃ dvijasya tu | ---- rūrdhvaṃ mahīpānātmā raktena tu bhasmanā || vaiśyasya paṭṭikā proktā śūdrasyaiva tripuṇḍrakam || sūkṣme - niṣk ----------- ñcaiva niṣkadvaya dvayārthakam | bhasmapramāṇakaṃ proktaṃ viprādīnāmadhaḥ kramāt || viprādīnāṃ caturṇāṃ vai bhasmasnāna -------- t | sarveṣā mantyajātīnāṃ mantreṇa rahito bhavet || dviśatikālottare - tripuṇṭraṃ suraviprāṇāṃ rājavaiśyayoḥ | ardhacandraṃ tu śūdrāṇāmantreṣāmūrdhvapuṇṭrakam || liṅgākāraṃ ca dīpaṃ ca a -------- puṇṭrakam | vṛttamuddhūlanaṃ caiva ṣaḍete śivaśāsanam || p. 19) kāraṇe - samādhīputtrakaṃ caiva sādhakācā ----------------------- | dvitripuṇṭraikavidhānena (vi-) sarvarakṣā vidhīyate || dviśatikālottare - ekahastra tripuṇṭraṃ yat adhomukha ------ | (12 B) śvānayoniśataṃ prāpya caṇḍālagrahamāśrayet || yugmahastatripuṇṭraṃ yat ūrdhvavaktreṇa lepayet | varuṣa sahasreṣu rudraloke mahīyate || jalena miśritaṃ bhasma tripuṇṭraṃ dhārayet sadā | trisaptakulamuddhṛtya śivaloke mahīyate || (yā)vattu patitā bhūmau bhasmanā(-nāṃ) paramāṇavaḥ | tāvadyugasahasrāṇi sa kartā narakaṃ vrajet || tripuṇṭrahīnaviprasya dṛśaṃ mukham | tena sambhāṣaṇaṃ kuryāt śivamantraṃ śataṃ japet || bhasma viddhi paraṃbahman satya sukhānvayam | bhasmanāt sarvapāpānāṃ doṣāṇāṃ ca mahāmune || bhasmeti kīrttitaṃ rakṣā --------- ṇāṃ ca vibhartsanāt | bhayebhyo rakṣaṇāt rakṣā bhāsanāt bhāsitaṃ tathā || bhakāraṃ bhavavicchedaṃ smakāraṃ tathā | p. 20) bhavasmaraṇasaṃsarga bhasmamityabhidhīyate | sandhyātraye niśīthe ca śayyāpūrvāvasānayoḥ || (13ā) sa katvā payaḥ pītvā kṛtvā cāvaśyakādikam | striyaṃ napuṃsakaṃ śūdraṃ biḍāla baka mūṣikāt || spṛṣṭvā tathāvidhā nānyādāgneyasnānamācaret | suprabhede - devāgniguruvidyānāṃ samīpe'ntyajadarśanāt | aśuddhabhūtale mārge kuryānneddhūlanaṃ prati || yat snānamācarennityamāgneyaṃ yat jitendriyaḥ | kulaikaviṃśamuddhāryāt (-duddhāryāt) sa gacchet paramaṃ padam || chadmanāpi (ca) dvayo dhatte bhūtiśāsanamaiśvaram | so'pi yāṃ gatimāpnoti na tat kratuśatairapi || śivadharme - sarvatīrtheṣu yatpuṇyaṃ sarvayajñeṣu yatphalam | tatphalaṃ labhate sarvaṃ bhasmasnānānnasaṃśayaḥ || mahāpātakasaṃyuktaḥ saṃyuktassarvapātakaiḥ | bhasmasnānaṃ tu seveta mucyate sarvapātakaiḥ || uktaṃ tat sarvadevebhyassnāto yena śivassvayam | p. 21) tadāprabhṛti brahmādyā munayaśca śivārthinā (-naḥ) | sarvaparvasu yatnena bhasmasnānaṃ pracakrire | (13B) tasmādevaṃ śivasnānamāgneyaṃ yat samācaret || agne (ne) naiva śarīreṇa sarudro nātra saṃśayaḥ | jalasnānaśataṃ kṛtvā mantrasnānaṃ tu lakṣakam || bhasmoddhūlanamātreṇa sarudro nātra saṃśayaḥ | bhasmoddhūlanadehenā māpādatalamastakam || roṇmī roṇmī bhavelliṅgaṃ taddehaṃ liṅgamucyate || vāsiṣṭhalaiṅgike - trisandhyaṃ bhasmanā snānaṃ tripuṇṭraṃ vā samācaret | sarvapāpaviśuddhātmā śivena saha modate || ye bhasmadhāraṇaṃ tyaktvā śrautasmārtānuvartinaḥ | taissadācaritaṃ karma viparītaphalapradam || yeṣāṃ krodho bhavedbrahman lalāṭe bhasmadarśanāt | teṣāmutpattisāṅkaryamanumeyaṃ vipaścitā || ye bhasmadhāriṇaṃ dṛṣṭvā vācā nindanti mānavāḥ | teṣāṃ śūdreṇa sambhūtiranumeyaṃ vipaścitā || ye bhasmadhāriṇaṃ krodhāt narāḥ kurvanti tāḍanam | teṣāṃ caṇḍālato janma bahūnyūhyaṃ vipaścitā || p. 22) (14ā) yeṣāṃ nāsti mune śraddhā śraute bhasmani sarvadā | garbhādhānādi saṃskārasteṣāṃ nāstīti niścayaḥ || yeṣāṃ bhasmani ca dveṣo vartate hṛdaye sadā | saṅkīrṇā sā bhavedbrahman teṣāṃ vaṃśaparamparā || ye bhasmadhāriṇaṃ dṛṣṭvā parituṣṭā bhavanti te | devāsuramanuṣyaiśca pūjya eva na saṃśayaḥ || vāsiṣṭhe - jānāti yo māṃ para bhasmarūpaṃ mune'gnihotrādisamutthitāñca | mānena mantreṇa dadhāti gauraṃ sa yāti muktiṃ paravidyayaiva || bhasmanā sadṛśaṃ brahman nāsti lokatrayeṣvapi | rakṣārthaṃ maṅgalārthaṃ ca pavitrārthaṃ mayā purā || bhasma dṛṣṭa(-ṣṭaṃ)munerve(ve)de datta (ttaṃ) (devyai priyeṇa tu) | śrautaṃ bhasma dhṛtaṃ lalāṭaphalake dṛṣṭitsamutpādaye mūrdhne tadvitanoti candraśakalaṃ kaṇṭha sitaṃ lāñchanam | p. 23) gātre yoṣitamātanoti (-di) bhujayoreṇaṃ triśūlaṃ yato dhanyā ye dadhate tadeyadamalaṃ vakṣye'navadye tava || bhaviṣya (t) purāṇe - (14B) sitena bhasmanā kuryāt trisandhyaṃ ca tripuṇṭrakam | sarvapāpavinirmuktaśśivena saha modate || satyaṃ śañca japaṃ ce ---------- dipūjanam | tasya sarva(-rvaṃ) vyarthamidaṃ yastripuṇṭraṃ na dhārayet || laiṅge - bhasmasnānaṃ (-na) viśuddhātmā jitakrodho jitendriyaḥ | matsamīpamupāgamya na bhūyo vinivartate || śaivasaṃhitāyām - yastvā kāryasahasrāṇi kṛtvā snapati bhasmanā | tatsarvaṃ dahate bhasma yathā'gnistejasā vanam || skānde - candanāgarukarpūrajātīkuṅkumakardamaiḥ | śrīkāmaḥ puṣṭikāmaṃ nityaṃ kuryāt tripuṇṭrakam || p. 24) varṇānāmāśramāṇāṃ ca sarveṣāṃ prāṇināmitam (-midam) | tripuṇṭradhāri(ra)naṃ proktaṃ sarva vandhopaśāntayet || yathā viśvādhiko rudro (-draḥ) sarvavedeṣu gīyate || vāsiṣṭhe - tathā sarvapurāṇeṣu tripuṇṭramapi gīyate || sāpatyasaṃhitāyāṃ samidhā - bhidhānadevatāvarṇane - svāyambhuvādyamunayaścaturdaśamahodayaḥ | kanakāṅgārasarvāṅgaśubhraye(-ya)jñopavītinaḥ || (15ā) tripuṇṭrālaṅkṛtāṅgaśca tattadrudrākṣabhūṣaṇaḥ | śambhoḥ pādāmbujairmūrdhno mālāṃ dattvā vavandire || sāvitrī ca mahābhāgā kundendusadṛśākṛtiḥ | rudrākṣabhūṣaṇā śubhrā jaṭāmakuṭadhāriṇi || akṣamālāṅghritakarakamaṇḍalukarāmbujā | tipuṇṭraikhaliptāṅgī āṣāḍhena virājitā || ṛgyajussāmaghoṣeṇa sevate sma maheśvaram | tanūnaṃ me mahobāhū saptahema samaprabhā || brahmaghoṣeṇasampannapuṇṭratrayavirājitaḥ | rudrākṣamālāvalayo jaṭācūḍavirājitaḥ || p. 25) praṇavaśca mahābhāgo vācakaṃ parameṣṭhitam (-nam) | rudrākṣabhūṣābharaṇastripuṇṭrāṅkitamastakam || asevata mahādevaṃ yogīnāṃ hṛdayālayam | yuta tripuṇṭrakoṇaiśca rudrākṣaiśca vibhūṣitaḥ || śuśubhe ca tadā viṣṇu bhasmadagdhatanūruhaḥ | iti vedagā *? (ya) trīpraṇavaviṣṇu- prabhṛtīnāmapi sarveṣu munīnāṃ ca bhasmarudrākṣādi śivaśāsanadhāraṇa - mucyate | kimutānyeṣā (-ṣām) nanu bhasmanaḥ saṃskārāpekṣitatvat (-tvā) svataśśuddhirṇāsti | śvetamṛttikayāstu (-kāyāstu) saṃskārānapekṣitatvāt || svataśśuddhatvāt | ūrdhva puṇṭro mṛdā śubhro lalāṭe yasya dṛśyate | caṇḍālo'pi viśuddhātmā pūjya eva na saṃśayaḥ || iti smṛtivacanamapi || ata eva śvetamṛttikaiva dhāryamiti (-ryā iti) kecidva(da)nti | atra brūmaḥ | jalasnānāt bhasmasnānasya adhikaśuddhikathanāt, bhojanakāle makṣikākeśadūṣite'nne bhasmakṣepaṇasya p. 26) uktatvācca nityaśuddhaṃ bhasma | tasya mantravacchoṣaṇādisaṃskārāḥ janmataśśuddhasya ātmaṇasya upanayanādisaṃskāravat guṇātiśayāyānāyaye (guṇātiśāya-) ca | kiñca saṃskārānapekṣitayā (-kayā) mṛttikayā mukhyatve brāhmaṇādapi śūdrasyāpi mukhyatvaṃ prasajyet | kiñca tulyabalavirodhe hi vikalpaḥ | śrutismṛtivirodhe tu śrutireva balīyasī iti nyāyena śrutau tasya vibhūtidhāraṇasya mukhyatve smārtasya mṛttikādidhāraṇasya anuṣṭhānamapi viphalameva, (16ā) tathāha gargah - yo vaidikamanādṛtya karmaṃ smārtetihāsakam | māhāt samācaran vipro na sa puṇyena yujyate || iti | kiñca kevalaṃ na naiṣphalyaṃ kintu tedāṣo vipradhātaṃ vaidikaṃ karma guṇabhūtaṃ tathetaram guṇanityaśuddhaṃ bhasma, tasya mantravacchoṣaṇāti (-di)saṃskāraḥ | p. 27) ṣmapradhānaṃ (ṣṭhapra-) hi hitvā gacchatyadhogatimiti | tathā ca jñānaratnāvalyām - tripuṇṭraṃ brāhmaṇo vidvān manasāpi na laṅghayet | śrutyā vidhīyate tasmāt tattyāgī patito bhavet | ato tassmṛtikāti dhāraṇāt śrautaṃ vibhūtidhāraṇameva mukhannyānyadi (mukhyaṃ nānyaditi) susthitam | brahmāṇḍapurāṇe - tripuṇṭraṃ dhārayennityaṃ mapavargaphalapradam | sarveṣāmeva jantūnāmityāha bhagavānajaḥ | smṛtisaṅgrahe - dhik bhasmarahitaṃ kālaṃ dhik grāmamaśivālayam | dhik (dhig) nīśārcanaṃ janma dhik vi*?ma (vigrāma) śivātmikam || śrāddhe yajñe jape home vaikṣvadeve surārcane | yastripuṇṭraṃ na dhāryettu tatsarvaṃ niṣphalaṃ bhavet || vāsiṣṭhe - tripuṇṭravān lalāṭe'sya śūlāṅgena pariṣkṛtaḥ | p. 28) jātihīno'pi saṃpūjyo devataiḥ kimu mānuṣaiḥ || laiṅge - triśūlaṃ dhārayet bhaktyā bāhumūletvadakṣiṇe | savye vṛṣaṃ vahanvaṃse lalāṭe ca tripuṇṭrakam || rudraṃ sadā sevamāno rudrasya rūpamāpnuyāt || vāyavye - bhasmadigdhaśarīrāya yo dadāti dhanaṃ mudā | tasya pāpāni sarvāṇi vinaśyanti na saṃśayaḥ || abhakṣyābhakṣaṇaṃ eṣāṃ bhasmadhāraṇapūrvakam | teṣāṃ tadbhakṣyameva syāt mune nātra vicāraṇā || sahasragohatyānāṃ ca brahmahatyāyutāni ca | vibhūtisvalpamātreṇa sarvapāpaharo bhavet || vanaspatigate some bhasmoddhūlitavigrahaḥ | aiśvaraṃ cālayaṃ dṛṣṭvā brahmahatyāṃ vyapohati || duśśīlaḥ śīlayukto vā yo vā kovāpya lakṣaṇaḥ | bhūtiśāsanasaṃyuktaṃ (-ktaḥ) saṃpūjyo rājaputravat || bahunoktena kiṃ bhasma dhāraṇaṃ mokṣasādhanam | p. 29) (17ā) makuṭe - bhasma devākṛtiṃ vakṣye viśeṣeṇaiva tu vai mune | triṇetraṃ triśiraṃ raudraṃ kiṃhastaṃ guṇavaktakam || tripādaṃ vahninayanaṃ bhasmakuṇḍi(-ṇṭhi)tavigraham | tāṇḍavāḍambaraṃ bhīmaṃ raktapuṣpopaśobhitam || rakṣāmantreśvaraṃ devaṃ dhyātvā śaktiṃ labhennaraḥ | uttarābhimukho bhūtvā maunī dhyātvā śivaṃ gurum || paramāṇusamaṃ bhasma bhūmau na patitaṃ bhavet | tāvat saṅgṛ--- ntena tripuṇṭroddhūlanaṃ bhavet || trisandhyamācaret snānamedhāsaṃbhavato'pi vā | dhāryaṃ tripuṇṭraṃ strīṇāṃ ca yadīnā jalavarjitam || vānaprasthādikanyānāṃ dīkṣāhīnaṃ nṛṇāṃ tathā | madhyāhnāt prākjalairyuktaṃ parato jalavarjitam || bahunātra kimuktena deveśekṣaṇasannibham | anāyāsena pāpāni praṇakṣyantyakhilānapi || bhasmasnānaṃ pavitraṃ śucikaramaniśaṃ vyādhināśaṃ sumokṣaṃ gaṅgātīrthena tulyaṃ sa(ka)laviṣaharaṃ krodhanāśaṃ suśāntam || p. 30) rakṣi(kṣaḥ) paiśācayakṣaśrutigaṇanamidaṃ (-taṃ) tuṣṭipuṣṭissa * *? (mastaṃ) (17B) vaśyaṃ loke narāṇāṃ sakalajanasukhaṃ pārvatīśaprasādam || bhasmasnāna manekapāpaśamanaṃ mukhyaṃ jalasnānato bāhyābhyantaraśuddhikṛt bhavabhayapradhvaṃsakṛt darśanāt | sarvavyādhimalāpakarṣaṇaparaṃ śrautānalotpattimā viṣṇubrahmaśatakra tu prabhṛtibhirmūrdhnānavanyoddhṛtam || bhūtirbhūtikarī pavitra paramāpāpaughavidhvaṃsinī sarvopadravanāśinī paratarāsaubhāgyasampatkarī | bhūtapretapiśācarākṣasagaṇāpasmārasaṃrakṣaṇī sākṣānmokṣakarī phalapraghaṭitābhūtiḥ (sadā dhāryatām) || vihitasalilabhasmasnānasandhyāpraṇāma kṛtidinakarapūjāḥ pañcaśuddhirvidhāya | vidhiva(-pa) iha jayante vīkṣito yenarāstvā diśasi śiva sa tebhyo vighnahīnāṃ vimuktiḥ (m) || śrautaṃ bhasma dhṛtaṃ lalāṭaphalake driṣṭaṃ samutpādaye p. 31) mūrdhnī tadvitanoti candraśakalaṃ kaṇṭhe sitaṃ lāñchanam | gātre yoṣitamātanoti bhujayoreṇaṃ triśūlaṃ yato (18ā) dhanyā ye dadhate tadetadamalaṃ vakṣye'navadye tava || suprabhede - sūryāṃśuvarṣasaṃpāke (-te, -parke) prāṅmukhenordhvabāhunā | māhendrasnānamīśena kāryaṃ saptapadāvadhi | ādityābhimukhaṃ paścāt namaskṛtya subuddhimān | evaṃ kṛte mahāpāpānmucyate nātra saṃśayaḥ || gosraṃsa(śṛṅgaḥ?) madhyagaḥ kuryāt (tatkhurodghātareṇubhiḥ |) pāvanannaramantreṇa snānaṃ tadvarmaṇā'thavā || sadyojātādibhirmantrairambhobhirabhiṣecanam | mantrasnānaṃ bhavedde(-de)vaṃ vāruṇāgneyayorapi || kālottare - evaṃ snātvā vidhānena sarvapāpakṣayo bhavet | p. 32) jñānaratnāvalyām - baddhacūḍaḥ śiraḥ pādau pāṇī prakṣālya vāriṇā | upaviśya śucisthāne prāṅmukhovāpyudaṅmukhaḥ || jānumadhyakaro maunīṃ (-nī) śvānādīnnāvalokayet | ananyamanaso bhūtvā svacchaṃ(-ccha)śītalavāribhiḥ || bhe(phe)nabuddhudanirmuktairvastrapūtaissamuddhṛtaiḥ | (18B) ācamet krimibhirduṣṭaiḥ(hīnaiḥ) anyajāti(-tya)niṣevitaiḥ || saṅgrāhyamāṣamagnāmbu savyapāṇipuṭena ca | saṃvīkṣyāṅguṣṭhamūlasthabrahmatīrthena tatpibet || ajite - hṛdgataṃ vipranirdiṣṭaṃ kaṇṭhagaṃ sthānnṛpasya tu | tālugaṃ caiva vaiśyānāṃ śūdrāṇāmoṣṭhakaṃ(-gaṃ) bhavet || viprādiṣu ca varṇānāṃ krameṇossāgataṃ bhavet | jñānaratnāvalyām - svadhāntairātmatattvādyai rhāṃ hīṃ hūṃ praṇavādibhiḥ | māyāsandeśaśaktyantatattvaprātaviśodhakaiḥ || kintvāntarāntare hastau prakṣālya ca muhurmuhuḥ | p. 33) oṣṭhāvaṅguṣṭhamūlena devīnāmārjayedvidhā | jñānaratnāvalyām - caturbhujaṃ caturvaktraṃ caturaśrāmbujasthitam | ātmatattvaṃ smṛtaṃ hyetat taptacāmīkaraṃprabham || srakkamaṇḍalukaṃ vāme dakṣepadvyākṣamālikām | nīlasvandanibhaṃ nīlamaṣṭāśrāṣṭabhujānvitam || cakraṃ bāṇābjacinmudrāśaṅkhakārmu(ka)khakuṇḍikām | (19 ā) abhayaṃ ca tathā yogaṃ dadhānaṃ dakṣavāmayoḥ || ekavaktraṃ tu saumyākhyaṃ vidyātattvaṃ prakīrtitam | śuddhasphaṭikasaṅkāśaṃ vṛttaṃ sarvārthagarbhitam || śivatattvaṃ smṛtaṃ hyetat pañcavaktraṃ caturbhujam | dakṣe padmākṣamālāṃ ca vāme śūlakamaṇḍalum || tantrasāre - mukhanāsīkākṣikarṇau nābhīhṛdbhujamastakān | aṅguṣṭhā nāmikāgreṇa dakṣavāmahṛdā spṛśet || parākhyo bhavetissāṅguṣṭho'nāmikāyātratākalā | tayā mṛdātmanā devāḥ trita tṛptātvanāmayāḥ || bhavanti tatkriyākartu kriyā bhāvopabṛṃhikāḥ | p. 34) bhāratīrasanāgrasthā praṇavaścoṣṭhasampuṭe || nāsāpuṭadvaye prāṇacakṣukṣī śaśibhāskarau | śrotrayośca diśassarvāḥ nābhau brahmā lalo hṛdi || śuddhyarthaṃ mastake viṣṇuraṃsayo raśvinau sthitau | pūrvoktavidhinā puṇṭraṃ dhyātvā''camyanyasettataḥ || kāraṇe - śodhayedastramantreṇa stalikau hastapṛṣṭhakau | (19B) savyamekaṃ dvidhā vāmaṃ cāstramantreṇa śodhayet || oṃ hāṃ -------- śaktaye vauṣaḍityākalpya --- dvayam | talayoraṅguṣṭhābhyaṃ ca vinyasyāsanamūrttikam | aṅguṣṭhādikaniṣṭhāntaṃ pañca brahma nyasettataḥ || īśānādīni sadyāntaṃ kramādvinyasya buddhimān | talayoraṅguṣṭhāñca vidyādehaṃ nyasettataḥ || madhyābhiraṅgulībhiścet netraṃ hastatale nyaset | prāsādaṃ karaśākhāsu vinyasyāṅgāni vinyaset || hṛdayādikarānteṣu kaniṣṭhādyaṅgulīṣu ca | kālottare - vinyasyāṅgulibhirmadhye kavacenāvakuṇṭhayet | p. 35) karāṅgulīṣu sarvāsu prāsādaṃ vinyaset tataḥ || karanyāsaṃ samākhyātamaṅganyāsaṃ tataśśṛṇu || dakṣiṇāṅguṣṭhānāmikābhyāṃ hṛtvā āsanamūrtikam | vinyasya vidhivaddehe pañcabrahma nyaset tataḥ || ajite - mūrdhni vaktre ca hṛddeśe guhyadeśe'dha pādayoḥ | īśānādikrameṇaiva vinyaset piṇḍapañcakam || (20ā) aṅguṣṭhāgreṇa mūrdhnīśaṃ vinyaset baddhamuṣṭinā | mukhe tatpuruṣaṃ caiva tarjanyaṅguṣṭhayogataḥ || madhyamāṅguṣṭhayogena hṛdyaghoraṃ tathā nyaset | aṅguṣṭhānāmikāyogāt guhye vāmaṃ ca vinyaset || kaniṣṭhāṅguṣṭhayogena savyojātena pādayoḥ | aṅguṣṭhānāmikāgreṇa vidyādehaṃ nyaseddhadi || locane vinyasennetraṃ madhyābhistrībhiraṅgulaiḥ | prāsādaṃ hṛdi vinyasya paścādaṅgādi vinyaset || hṛdayādi nyaseddevaṃ kavacaṃ stanamadhyataḥ | kaṇṭhaprāvaraṇatvena tarjanībhyāṃ nyasettataḥ || anāmikābhyāṃ hastatale stramantraṃ tu vinyaset | p. 36) somaśambhau - kṣipet sarvāsu kāṣṭhāsu tālatrayapurassaram | choṭikābhiśśivasyāgraṃ rakṣārthaṃ vighnavārakam | prakāraṃ ca tanutreṇa tadbahiḥ parikhānvitam | darśayitvā mahāmudrāṃ kādi pādāntakaṃ tataḥ | hṛdayaṃ hṛtparitrāṇaṃ paṭṭabandhaḥ padāhikam | (20B) śiraśca tacchirastrāṇāṃ śirasaḥ pariveṣṭanam | cūlikā mastakāstrāṇamaṅgatrāṇaṃ ca kaṅkaṭam | kare śastre gṛhīte tu bhīṣaṇe padavasthitaḥ || kṣudrāṇāmapraspṛṣyasyāt tākṣyorkaśravasāmidhā | brahmāṇī hrasvā proktāni dīrghānyaṅgāni ṣaṇmukham || anusvāro bhavennetra sarveṣāśco(ñco)paristhitam | savisargabhavedastramanusvāravivarjitam || kāraṇe - sadya(yaṃ)vāmamaghoraṃ tu tatpuruṣeśānakau dvijaḥ | bahmāṇya tu krameṇaiva namaskāraṃ tu kārṇi tu || hṛdayaṃ ca śiraścaiva śikhā kavacameva ca | netre śastra ṣaḍaṅgāni kīrtitāni krameṇa tu || namassvāhā vaṣaṭ vauṣaṭ huṃphaṭkārāḥ krameṇa tu | p. 37) ete vai jātiṣaṅgāśca hṛdādyastrāṇukairyutaḥ || sardhatriśatyām - hrasvo dahati pāpāni dīrgho mokṣaprado bhavet | āṣyāyante plutaśceti mūrdhni binduvibhūṣitam || mantrāvartike - vaṣaṭ vaśye phaṭu(ḍu)ccāṭe hu dveṣe māraṇe'pi ca | (21ā) stambhe ca vauṣaḍākarṣe nama ---- karāya ca | svāhā śaktissvadhā puṣṭirityete mantrapallavam | paramīkaraṇaṃ kṛtvā mahāmudrāḥ prayogataḥ || hastābhyāṃ saṃspṛśeddhīmān kādipādāntakaṃ yataḥ | yeṣāṃ mudrāṃ mahāmudrāmaṅgasaṃskārakarmaṇi || pauṣkare - avibhinnasvabhāvānāṃ yadi bhinnaṃ na prayojanam | aṅgananāmaṅginā sārdhamamṛtīkaraṇaṃ hi tat || kriyākāṇḍakramāvalyām - sakalīkaraṇaṃ kṛtvā prāṇāyāmena saṃsthitaḥ | p. 38) trissamāvartayenmantrī manasā śivasaṃhitām | pūrvavat punarācamya vidhāya śrotrabandhanam | śivadharmottare - prāṇo vāyuśśarīrasthastasyāyāmo nirodhanam | recakaṃ pūrakaṃ caiva kumbhakāsstrividhāssmṛtāḥ || recayedūrdhvavāyuśca dvātriṃśanmātrayā guhā | pūrvavatpūrayeddhīmān vāmena tu samāhṛtaḥ || dṛtivatpūrayetsamyak jaṭhare bāhyavāyunā | pūrvaṃ ṣoḍaśamātraṃ tu pūrayet kumbhakaṃ tathā || catuṣyaṣṭikamātraṃ vā samyak kumbhena pūrayet | (21B) ā sūryaiva tatodhyāyedātmānamamṛtena tu || recayeddakṣiṇaṃ vāyurvāmena pūritodaram | kumbhakaṃ tu samākuryāt prāṇāyāmasya lakṣaṇam | recakāssanmukhaṃ padmaṃ pūrakātpuṣpaśobhitam | kumbhakāt śivasānnidhyaṃ prāṇāyāmaphalaṃ smṛtam || iḍā candrakalā jñeyā piṅgalā bhāskaraśśikā | dvayena pūrayedvāyuṃ nāsikāmaṇḍaladvayam || praṇavāddaśakaṃ mātraṃ pratyekaṃ kalpitaṃ tu vā | saṃhitāmantrasaṃyuktaṃ pūrakādi kramāt kuru || p. 39) na muñcati na gṛhṇāti vāyumantarbahissthitam | sampūrṇakumbhavattiṣṭhet acalassatu kumbhakaḥ || nirīkṣaṇādibhiśśoddhya jalamaṅkuśamudrayā | lalāte tīrthamākṛṣya śaktimāntreṇa mantravit || amṛtīkaraṇaṃ kuryāt vighnādhānāṃ nivāraṇam | suprabhede - veṇībandhau karau kṛtvā hyaṅguṣṭhau yugmasaṃsthitau | tarjanīmadhyamālīnau kaniṣṭhāyutau || (22ā) evaṃ catvāri yugmaṃ tu divyāmṛtasuvarṣiṇī (-ṇam) | eḍā surabhimudrā ca dravyaśuddhyarthamucyate || mohaśrurottare - uttamādṛṣṭanakṣatra madhyamā luptatārakā | ardhoditāruṇā kanyā prātassandhyāmupāsadā (-tā) || madhyāhne ca tathā jñeyā ghaṭikātrayakalpitā | ardhāstamaṇḍalo śreṣṭha madhyamāstamite ravau || kanyasā dṛṣṭa nakṣatrā sāyaṃ sandhyā tridhā matā | sthitvā sandhyāmupāsīta prāta -- ddho kṛtāñjaliḥ || āsīno vā sthito madhye āsīnassādhako japet | prāk sandhyāssamayasthasya viśiṣṭasyāhnikadvayam || p. 40) nirvāṇadīkṣitasyātra sandhyātrayamudāhṛtam | caturthyāmapi sandhyāyāṃ pūrvavaddeśikottamaḥ || rātrau naiva gṛhasthasya dakṣiṇāyanavarjitam | yadī(-tī)nāṃ sarvadā śastaṃ sarveṣāmaviśeṣataḥ || brahmāṇīṃ vaiṣṇavīṃ raudrīṃ raktāṃ śuklāṃ sitetarām | prātarmadhyāhnasāyāhne sandhyāṃ dhyāyedanukramāt || kṛṣṇājinadharāssarvassākṣiṇyassarvakarmaṇām | tatprabhāmaṇḍalā bhogā praviṣṭāssvatanuṃ smaret || (22B) jñānināṃ paramā sandhyāścatasro'bhidadhe'dhunā | mṛṇālatantuvat tanvī raktā śuklā sitetarām | turya tva (sva) rūpā kṛṣṇā vā yā niśīthe vibhāvyate | hṛdbindubrahmarandhreṣu pare caitāssthitāḥ kramāt || tisrassatvādisaṃyuktā caturthā guṇava *? tā (-vartitā) | sūrya(-ryā) candramasorante dve sandhye prāṇayoginām || śivabodhaparā yā tu sā sandhyā paramocyate | sarvadā śivabhāvastu jñānināṃ sandhirīritā || tataśśivātmakairmantraiḥ kṛtvā tīrthaṃ śivātmakam | susnigdhaṃ ca sadṛśaṃ sravantamamṛtaṃ tataḥ | kumbhamudrāṃ purā baddhvā saṃhitāntu sakṛtsmaret | pṛthivyā yāni tīrthāni tatra snāto bhavettadā || p. 41) vāmapāṇipadaṃ toyaṃ yojayet sarvapāṇinā | uttamāṅge * *? (kramāt) mantrī mārjanaṃ samudāhṛtam || kāmike - nītvā tadupāsanantandakṣapāṇipuṭasthitam | bodharūpyasitaṃ toyaṃ vāmamākṛṣya kumbhayet || tattoyaṃ kajjalābhāsaṃ piṅgakārecyamuṣṭinā | (23ā) kṣipedvajraśilāyāṃ tu tadbhāvedaghamarṣaṇam | tato dvidhā samācamya kṛtanyāsannadhīḥ | yadā yadā samācamye mantranyāsaṃ tadā tadā | kurvīta karakāyeṣu mantrī mantrārthasiddhaye | sūkṣme - savyahaste jalaṃ grāhyamastramantrapradakṣiṇam | sūkṣme - ravimaṇḍalamadhyasthaṃ dhyāyecchāntaṃ sadāśivam | svāhānta śivamantreṇa kuśapuṣpākṣatānvitam || śivāyārghyajalaṃ kṛtvā gāyatrīṃ --- tito japet | taptakāñcanavarṇābhāṃ samayasthāpanīṃ parām || caturbhujaṃ triṇetraṃ ca gāyatrīṃ sa tatoditām | p. 42) varābhayākṣamālāṃ ca kuṇḍikāṃ bibhratīṃ kare | evaṃ dhyātvā tu gāyatrīmārabhettu japaṃ yathā | saptāvartā punātyenaṃ daśabhiḥ prāpayet divam || viṃśāvṛttā nu sā devī nayatyaiśvaramālayam | śatamaṣṭottaraṃ japtvā tārayejjanmasāgarāt || mantrāṇāṃ dīpanārthāya saṃhitāṃ tarpayet kramāt | kāmike - kuśākṣatatilopetaṃ mantraṃ vārivisarjanam | (23B) svāhātanmantradevānāṃ munīnāṃ tu namo'ntakam || manuje ca vaṣaṭ caiva bhūtānāṃ vauṣaḍantakam | pitrādīnāṃ svadhāntaṃ syāt yathāyogyopavīti yuk || tarpaṇaṃ karaśākhāgre devānāṃ ca priyaṃ bhavet | kuśapuṣpākṣatenaiva devānāṃ tarpayet budhaḥ | kuśairyavairṛṣīṇāṃ tu pitṝṇāṃ tu tilena tu | kālottare - devānāṃ ca ṛṣīṇāṃ ca jalenaiva tu tarpayet | taduktaṃ smṛtāvapi - gośṛṅgamātramuddhṛtya jalamadhye jalaṃ kṣipet | p. 43) pitṝṇāṃ jalatīre tu nityaṃ caiva yathāvidhi || kāmike - karāgre daivikaṃ tīrthaṃ parvasandhiṣu cārṣakam | tīrthaṃ kaniṣṭhikāmūle prājāpatyaṃ prakīrtitam || paitṛkaṃ tarjanīmūle brahmakaṃ karamūlataḥ | evaṃ jñātvā viśeṣeṇa devānāṃ tarpaṇaṃ kuru (devādīn tarpayet sadā) | devānāṃ tarpaṇaṃ pādyaṃ ṛṣīṇāṃ tu priyaṃ bhavet | anyeṣāṃ devajātīnāṃ tarpaṇaṃ jīvanaṃ bhavet | diśadikpatisiddhānāṃ mātṝṇāṃ graharakṣasām | yathāvidhi ca dātavyaṃ tarpaṇaṃ pitṛpūrvataḥ | (24ā) tataḥ paraṃ gaṇeśādi tarpayedvidhipūrvakam | oṃ agnidagdhaśca ye jīvā ye'pyadagdhāḥ (kule mama) | bhūmau dantena toyena tṛptā yāntu parāṃ gatim | śrīman mṛgendre sandhyākāle paribhraṃśe śivaikādaśikaṃ japet | p. 44) kāmike - vighnān viredhyamārgastān nāstrātmakavimānagaḥ | vrajeddevālayaṃ vā'pi grahamātmīya muttamam || suprabhede - liṅgārdhastaśataṃ sārdhaṃ śivakṣetraṃ samantataḥ | yasya tatraiva vāsitvaṃ śivalokasya kāraṇam || yattu mānuṣakaṃ liṅgaṃ kṣetramānamidaṃ smṛtam | svayaṃ bhūte sahasraṃ syādārṣecaiva tadardhakam || ārādhitāni sarvāṇi sthāvarāṇi carāṇi ca | divyaṃ prāyānti sandehaṃ prabhā(vā)t parameṣṭhinaḥ | tasmādāsvaśśikaṃ kāryaṃ śivakṣetrasamīpataḥ || kāraṇe - garuḍaḥ - bhagavān proktamaiśānyadiśi syāddevatātmaham | tadgṛhaṃ kīdṛśaṃ śastaṃ brūhi me tasya lakṣaṇam || īśvaraḥ - catuśśālāgrahāṇāṃ tu tatrānyakalpanā matā | pūrvāyāṃ śrīgṛhaṃ proktamāgneyyāṃsyānmahānasam || (24B) śayanaṃ dakṣiṇāyāṃ syāt nairṛtyāmāyudhālayam | p. 45) bhojanaṃ paścimāyāṃ syāt vāyavyāṃ dhānyasañcayaḥ || uttare dravyasaṃsthānamaiśānyāṃ devatā gṛham || mataṅge - ekaśālāṃ dviśālāṃ vā triśālāmathavāśupham | vittānusārataḥ kuryāt catuśśalāmathāpi vā || yātyāgneyyāntaraṃ kāryaṃ sthāpanaṃ salīlātmanām | bhaṇḍānāṃ muniśārdūla vidhivat parikalpayet || catuṣpadānāṃ sarveṣāṃ diśi saumya pra(pa)śasyate | tatastu saṃpravakṣyāmi mahītalaviśodhanam || sugandhasvādusaṃyukto śvetaraktāthaviñchana | pāṃśusurabhyadhikā dhanyā bhūmissarvārthasādhinī || keśāsthikīṭakaṅkaikaira nāṅgattoṣā vivarjayatām | sarpavalamīkanirmuktāḥ bhasmāṅgāratuṣonvitām || trihasto aghātabhūśālyāṃ sarvadoṣavivarjitām | vastrami *?ṣṭhyā yathāśāstraṃ kṛtvābhūmiṃ samaplavam || pakveṣṭakāmayaṃ vā'pi śuddhadārumayaṃ tathā | mṛṇmayaṃ vā yu(pu)rākṛtvā sthāpayedyāgamaṇṭapam || sarvajñānottare - p. 46) (25ā) dairghyaṃ taddviguṇaṃ kṛtvā vistārecaikabhāgikam | dvāraṃ tṛtīyage bhāge sārtha(-rdha)hastapramāṇataḥ || kiraṇe - kuryādvā paścimadvāraṃ dakṣiṇaṃ pūrvameva ca | iti nityārcane śasti mandiraṃ bhuktimuktidam || ekabhaumaṃ dvibhaumaṃ vā tadvidhānamihocyate | kṣetraṃ tat pañcadhā kṛtvā madhyabhāge tu vedikā || aiṣṭikā mṛṇmayaṃ śreṣṭhaṃ naivaśailasudhāmayā | ṣoḍaśāṅgulamaśreyaṃ koṇastambhādisaṃyutam || aṃśumati - sagustaṃ vyajanaṃ ramyaṃ prakīrṇaṃ kusumojjvalam | sa dhupāmodakandhāḍhyaṃ (-gandhāḍhyaṃ) carcitaṃ candanādibhiḥ | niṣkampārcipradīpāḍhyaṃ darpaṇāṃśuprapūritam | pūjāsthalaṃ praviśyāmo bhṛṅgārukajalairyutam || pādaprakṣālanaṃ kṛtvā taccheṣaṃ varjayejjalam | punarjalaṃ samādāya ācamya vidhinā budhaḥ || maṇṭapānte praviśyātha saurapūjāṃ samācaret | p. 47) aṃśumati - sakalassūryarūpastu niṣkalaśśiva eva ca | dehasthaṃ pūrvamārāddhya paścāddevaṃ yajedbudhaḥ || sauraṃ pratimaberevā cakrenāpi samarcayet | sthaṇḍile padmamālikhya yathāpūrvoktamārgataḥ || kṛtvā karāṅgavinyāsaṃ tanmantre hṛdayādibhiḥ | ātmānaṃ ravirūpeṇa sañcintyārghyasya bhājanam || astramantreṇa saṃśoddhya namo'ntena khaṣolkinā | pūrayedraktavarṇena lalāṭākṛṣṭabindunā || tasmin pūjya raveraṅgai kṛtvā rakṣāvakuṇṭhanam | saṃprokṣya tajjalairdravyaṃ pūrvāsyo bhānumarcayet || sūkṣme - daṇḍidvā dakṣiṇe gauraṃ sthūla stundilakūrcavān | maṣībhājanalekhinyau dhārayan hastayordvayoḥ | prāṇināṃ karmasākṣī ca tatkarmāṇi likhityasau | raktavarṇasuveṣāḍhyaḥ sūryahastasamanvitaḥ || piṅgalo vāmapārśve tu pratīhāraśca daṇḍavān | raktapadmāsanāsīnaṃ dantaṃ pāśāṅkuśau phalam || dadhānaṃ ca caturhastaiḥ gajavaktraṃ gaṇādhipam | p. 48) jaṭāmakuṭaśobhāḍhyaṃ bhasma pāṇḍaranigraham || yogapaṭṭayutaṃ brahmasūtranābhisthalopari | (26ā) kṛtayogākhyamudrāṃ ca dhyoyecchāntaṃ guruṃ param || sitakāśmīraraktāli cārusihmākṛtismarit | āgneyādīśaparyantaṃ koṇeṣu ca yathākramam || vimalaṃ sāragārādhya pūjayet paramaṃ sukham | tanmadhye paṅkajaṃ raktamaṣṭadigdalaśobhitam || kesareṣu ca diptādi aṣṭaśakti prapūjayet | pūrvādīśānaparyantam īśāne sarvatomukham || dīptadīpaśikhākārā dhyātavyā navaśaktayaḥ | padmacāmarahastābhyāṃ raktā (ratnā) sarvāṅgabhūṣaṇaḥ || sūryasyābhimukhāssarvāḥ sarvābharaṇabhūṣitaḥ | evaṃ dhyātvā tu sampūjya visphurāśca pradarśayet || sauraṃ kuṅkumasaṅkāśaṃ sarvābharaṇabhūṣitam | dvinetraṃ ca (cā)ruvadanaṃ ratnamālyānulepanam || caturbhujasamopetaṃ varahastāmbujadvayam | abhayaṃ varadopetaṃ prabhāmaṇḍalamaṇḍitam | (26B) upavītasamāyuktamuṣāpratyuṣayā yutam | uṣādevī dakṣabhāge pratyuṣā vāmapārśvage || dvibhujā ca dvinetrā ca sarojavadanānvitam | p. 49) sarvābharaṇasaṃyuktaṃ sarvalakṣaṇasaṃyutam || padmahastā varārohamaruṇena samanvitam | suprasannaṃ sudīptāṅgaṃ dhyāyeddevaṃ (-yedevaṃ) ravervapuḥ || bhuktiñce muktikāmaṃ cet dhavalāmbhoruhārūḍhaṃ ḍāḍimīkusumaprabham | sphuradraktamahātejo vṛttamaṇḍalamadhyagam | haṃsāṃ raktasphuṭaśvetaṃ (-tāṃ) sanābjakaradvayam | ekāsyaṃ cintayedbhānuṃ dvinetraṃ raktavāsasam || āvāhanādimudrābhiḥ vidhāyāvāhanādikam | prītaye pra *?dāsyāsibimbamudrāṃ (praha-) pradarśayet || sakalīkaramekatvaṃ kṛtvā kuryā kaṣolkinām | pādyamācamanīyaṃ ca śirordhaṃ mātramarcayet || sampūjya gandhapuṣpādyaiḥ mūlamantreṇa bhāskaraḥ | (27ā) padmākhyaṃ bimbamudrāṃ ca bhaktyā tasmai pradarśayet || agnau hṛdayamīśāne śironairṛtike śikhām | vāyavyāṃ kavacanaitrapurodikṣvastramantratamarcayet || saumyāni raktavarṇāni varadābdakarāṇi ca | bhūṣitāni viṣastāni bhānoraṅgāni bhāvayet || daṃṣṭrākarālamatyugraṃ prajvalaṃ pāvakaprabham | p. 50) tarjayavighnasaṅghāntā tīrthamastraṃ vicintayet || dhenumudrāṃ hṛdādīnāṃ go(to)viṣṭāṇāñca meḍhrayoḥ | kiraṇe - astra --- trāsanā mudrā gṛhāṇā tu namaskriyā | somaṃ kumudakandā *? (-kandābhaṃ) yutaṃ cāmīkaraprabham || guruṃ gorocanābhāsāṃ śukraṃ gokṣīrasannibham | raktamaṅgārakaṃ dhyāyet rājavṛttanibhaṃ śanim | kṛṣṇaṃ kṛtāñjaliṃ rāhuṃ ketuṃ dhūmrāhisannibham | kāmarūpadharāssarve divyā bharaṇabhūṣaṇāḥ || vāmorunyastahastāśca dakṣahastābhayapradāḥ | (27B) śītapadmākaraṃ saumyaṃ rāhuketukṛtāñjalim || ardhakāyo'rdhakeśau ca raktabhrūraktalocanau | --- nī dṛṣṭvākarālāñca rāhuṃ ca vikṛtānanam || pūrvādidikdalāgreṣu soḍyāṣṭagṛhā nyaset | dhyānapūrvaṃ grahānevaṃ pūjayitvā yathākramam || dhūpadīpādinaivedyaṃ deyaṃ sarvakaṣokline | mūlamantraṃ japaṃ kṛtvā yathāśaktisamāhitāḥ || arghyapātraṃ punā (narbha)bhaktyā bhāskarāya nivedayet | kṛtvā praṇamya sampūjya nivedyārghyaṃ parāmukham || p. 51) a--? yāyā kṣamasveti huṃphaḍantaśarāṇunā | samāhṛtya susaṅghātaṃ saṃhāriṇyopasaṃhṛdam || hṛtpuṇḍarīkamadhyaste śivasūryo niyojayet | caṇḍaraktakarālasyā abjābhayakaradvayam || (28ā) anenāditya nirmālyaṃ caṇḍeśāya nivedayet || iti sakalāgamasārasaṅgrahe snānānuṣṭhānasūryapūjāvidhiḥ samāptaḥ hariḥ om | śubhamastu || gurubhyo namaḥ | vedanāyakapaṇḍitasya pustakam | nāgagiripaṇḍitasya likhitam || 2 || atha śivārcanavidhiḥ || suprabhede - athātassaṃpravakṣyāmi śivārcanavidhikramam | sarvapāpaharaṃ caiva sarvalokasukhāvaham | sarvadānaphalaṃ caiva sarvayajñaphalapradam | brahmahatyādidoṣaghnamaśvamedhaphalapradam || jayadaṃ śrīkaraṃ rāṣṭravardhanaṃ ripunāśanam | śivapūjāsamaṃ puṇyaṃ na bhūto na bhaviṣyati || śivadharmottare - nāstiliṅgārcanādanyat puṇyamapyadhikaṃ kvacit | iti vijñāya yatnena pūjanīyassadāśivaḥ || smṛtiḥ - (28B) sāmānyena madhyāhnasnānānantaraṃ devapūjā kartavyeti vidhīyate | tathāha yoga - yājñavalgītyāha - p. 53) niṣpīḍya snānavastraṃ tu ācamya pri(pra)yataśśuciḥ | devānāmarcanaṃ kuryāt brahmādīnāmamatsaraḥ | iti te dvandevāḥ | gaṇapatirvā skando vā sūryo vā sarasvatī vā tatpatirvā śrīrvā śrīpatirvā gaurī vā gaurīpatirvā'nyonā'bhimataṃ ta yete yathāruci samastāṃ vajyante | manu - ādityamambikāṃ viṣṇuṃ gaṇanāthaṃ maheśvaram | brāhmaṇaḥ pūjayet pañca pañcayajña parāyaṇaḥ || iti | kecit - gaṇapatimādityaṃ śaktimacyutam śivaṃ ca krameṇa haraharyujanti? iti | etadakaraṇe pratyavāyo'pi kūrmapurāṇe nigadyate - yo mohādayapālasyādakṛtvādevatārcanam | (29ā) bhuṅkte sa yāti narakān krimirbhūtveja(ha)jāyate, iti, ataḥ pratyavāyaparihārāyā bhīṣṭa prāsa(ye ca) eteṣvekatamasyārādhanaṃ sarvairapi yathāruci kartavyamiti siddham, p. 54) ataḥ kathaṃ śiva eva pūjanīya iti ? atra vicāraṇā pravartate - sarveṣāṃ devānāṃ samānaṃ pūjyatvaṃ pūjāphalaṃ ca, yadvā viśeṣo'stīti | evaṃ sati devānāṃ madhye mahādevasya pūjyatvam (pūjyatama?) anyeṣāṃ pūjyatvamātram, mahacchabdasamāsasāmartyādidaṃ vijñāyate, sanmahat paramottamotkṛṣṭāḥ pūjyamānai(ḥ) (2-1-61)ṣvarī (iti) mahacchabdasya pūjyena hi samāso yuktaḥ | niratiśaya jñānānandaparamaiśvaryādi anantamaṅgalaguṇādhāratva nirastasamastadoṣāsambatvaṃ ca hi mahādevasya śivaśabdavācyatayā nirdhāryate | mahāddevamumāpatimantareṇa kasya vā parakasya vā parasa nirupādhikamīśvaraśabdavācyatvamasti ? | (29B) śivaśabdo hi nirupādhikaviśuddhamāṅgalyaguṇarūpaparamapuruṣārthasamaṣṭidyotaka tayā loke (-ka) veda prasiddhaḥ | tathāhi - p. 55) śivakarmāstu | śivāste panthānassantu | śivamastu sarvajagatām iti | atha śiva eva devatāntarebhyo'dhikatayā vijñāyate, kiñcit | brahmāṇḍapurāṇe - brahmādīnāṃ devānāṃ janako mahādeva iti | cocyate, dyāvāpṛthivyo ridrāgnyorviṣṇodhāturyamasya ca varuṇasya śaśāṅkasya janitā parameśvaraḥ | (iti) kūrmapurāṇe - brahmāṇaṃ prati rī(ī)śvaravacanam | sakṛrmāgrajaputraḥ sraṣṭā hetovinissṛtaḥ | mamaiva dakṣiṇādaṅgā(t) vāmāṅgāt puruṣottamaḥ || tasya devasya davādīśambhohṛdayaṃ de *? (yu) taḥ | sambabhūvādirudro'sau paraṃ tasyāparā tanu ----- ti || śivadharme ca - dakṣiṇāṅge'bhavadbrahmā harirvāmāṅgasambhavaḥ | (30ā) hṛdayānnirgato rudro----- ? atha(ta)ḥ kathaṃ putra sthānīyānāṃ brahmādīnāṃ pitṛ bhūtena mahādevena pūjādiṣu samānakakṣyā ? p. 56) kiñca yajadevapūjāyāmiti vidhānāt yaja yebhyo devā brahmādayaḥ teṣāmapi pūjyo mahādeva iti | tathācoktaṃ śivadharme - brahma brahmākṣarairmantrairliṅgaṃ pūjayate sadā | gandhapuṣpādibhirnityaṃ viṣṇu pūjayate śivam || brahmā śailamayaṃ liṅgaṃ nityapūjāyate śivam | tasya sampūjanādeva prāptaṃ brahmatvamuttamam || indranīlamayaṃ liṅgaṃ viṣṇupūjāyate sadā | viṣṇutvaṃ prāptavāṃstena sat *?taikaṃ (brataikaṃ) sanātanam || śakro'pi devarājendro liṅgaṃ maṇimayaṃ śubham | nitya mabhyarcate bhaktyā tena śakratvamāptavān || liṅgaṃ hemamayaṃ kāntaṃ dhanado'rcayate sadā | tenāsau dhanado devo dhanadatvamavāpnuyāt || (30B) viśvedevā mahātmāno raupyaliṅgaṃ manoharam | yajate vidhivat tena viśvadevatvamāpnuyāt | vāyuḥ pūjayate bhaktyā liṅgaṃ paittalajaṃ śubham | kevalābhyarcanenaiva vāyutvaṃ prāptamuttamam || vasuvaḥ kāṃsyakaṃ liṅgaṃ pūjayanti vidhānataḥ | prāptāstena mahātmāno vasutvaṃ sumanodayam || p. 57) aśvinau pārthivaṃ liṅgaṃ pūjayantau vidhānataḥ | tena tāvaśvinau devau divyadehaṃ gatāvubhau || sphaṭikaṃ nirmalaṃ liṅgaṃ varuṇo'rcayate sadā | tenāsau varuṇatvaṃ hi prāptamuddhibalānvitam || liṅgamannamayaṃ puṇyaṃ muniryajati bhāvitaḥ | agnitvaṃ prāptavāṃstena tejorūpasamanvitam || tābuliṅgasadākālaṃ bhaktyā devā divākaraḥ | trikālaṃ yajate tena prāptaṃ sūryatvamuttamam || (31ā) muktāphalamayaṃ liṅgaṃ somaḥ pūjayate sadā | tena somo'pi saṃprāpta somatvaṃ satatojjvalam || pravālakamayaṃ liṅgaṃ jayante (yajante) pannagottamāḥ | tena nāgāssubhogāḍhyāḥ prayānti paramaṃ padam || kṛṣnāya samayaṃ liṅgaṃ pūjayatyāsurottamaḥ | rākṣasāśca mahātmānastena tetmata vikramāḥ || trapusīsamayaṃ liṅgaṃ piśācāḥ pūjayanti te | tena ṛddhibalopetāḥ prāpnuvanti paraṃpadam || trailohikamayaṃ liṅgaṃ yajante guhyakottamaḥ | tena bhogabalopetā prayānti paramaṃ padam || bahulohamayaṃ liṅgaṃ yajante mātarassadā | mātṛtvaṃ prāpya tāssarvāḥ prayānti paramaṃ padam || p. 58) evaṃ devāssagandharvāssayakṣoragarākṣasāḥ | pūjayanti sadā kāla mīśānaṃ suranāyakam || ato mahādevaḥ śiva evāvetāntaragaṇādhika mahimā, tasyaiva mokṣāntaphaladāyinīti (31B) tatastāvadaparimitapuṣpārthakākṣi sakṛ (- tu) niratiśaya puruṣārtharūpaṃ śiva evārādhayet | na śivetaram | śivetaraprāya bhaladāyinamiti sa(saṃ)mapiṇḍitortham (ḥ) | tathā ca kūrmapurāṇe - yathā rudranamaskāraṃ (ḥ) sarvakarmaphalapradam (ḥ) | anyadevanamaskāraṃ na tatphalamavāpnuyāt | tasmādanīśvarānanyān tyaktvā devaṃ maheśvaram | māśraye (?) vīrūpā kṣayīdiścet paramaṃ padam || śivatattvamavijñāya mantravidyādimaṇḍalam | mṛtpiṇḍavattu vijñeyaṃ patitaśca bhavettayeti (yā/iti) || tasmāt sarvān parityajya devān brahmapurogamān | ārādhayedvirūpākṣamādityāntaravarjinam || patṛvā (patraṃvā) puṣpamekaṃ vā liṅgasyopari vinyaset | p. 59) amantraṃ vā sumantraṃ vā kulakoṭiṃ samuddharet | kāśī khaṇḍe - keśavādityasaṃvāde - keśavavacanaṃ ca - devadevo mahādevo nīlakaṇṭha umāpatiḥ | (32ā) eka eva hi pūjyo tṛ sa ṣāṃ sarvakāraṇam || kima (mu?) trilocanādanyaḥ samarcayati yonyapi | sulocano'pi vijñeyo locanābhyāṃ vivakṣitaḥ || iti | tataśśivārādhanameva sarvadevatāntarārādhanāt prāthamikamadhikaphalapradaṃ | mukhyatvamiti siddham | viśiṣya brāhmaṇānāṃ mahādeva eva upāsyaḥ || taduktam - brāhmaṇasya tu tatrāpi viśeṣadaivataṃ śiva iti | brāhmaṇo bhagavān rudraḥ kṣatriyo viṣṇurucyate | ityādiskāndapurāṇavacanaṃ cātusandheyam | ato brāhmaṇaikarāśiśśiva eva | brāhmaṇailiṅgādiṣu arcaniyaḥ | śivārādhanaṃ | sarveṣāṃ mukhyam | viśeṣāt brāhmaṇānāmityuktam || p. 60) tadyarādhanaṃ liṅgādau mūrtiviśeṣa upapadyate | tat amuṣya sakaladevatāsārvabhaumasya devatāsārvabhaumasya mahādevasya ārādhanameva varīyān | (32B) tadapi liṅgaviśeṣa iti | taduktaṃ mahābhārate - droṇa(pa)rvaṇi - devadeva svacintyātmā ajaiyo viṣṇuravyayaḥ | sarvarūpodbhavā jñatvā liṅgārcayati taṃ prabhum || durlabhaṃ prāpyamārāddhyaṃ ye'rcayanti sadāśivam | teṣāṃ hi janmasāphalyaṃ kṛtārthāste narottamāḥ || bṛhatkālottare - pathivyāṃ yāni tīrthāni puṇyānyāyatanāni ca | vasanti liṅgamūle tu tasmālliṅgaṃ prapūjayet || kāśīkhaṇḍe - śrīkeśavavacanam - kiṃ kiṃnasambhavedatra śivaliṅgasamarcayet | putrakakṣatrakṣetrāṇi svargamokṣau na saṃśayaḥ || trailokyaiśvarya trailokyaiśvaryasapattirmathavāptāsahasrago | yalliṅgaṃ sakṛdapyatra pūjitaṃ pārvatīpate || p. 61) kuto janmabhayaṃ teṣāṃ saṃsāre duḥkhabhājane | na liṅgārādhanāt puṇyaṃ triṣu lokeṣu cāparam || tasmālliṅgatvamapyakaka(-rka) samarcita maheśituḥ | (33ā) yastu liṅgārcanaṃ tyaktvā devānanyāna prapūjayet | ratnaṃ vihāya mūḍhātmā tathā kācamapakṣite (-mapekṣate) | śivadharme - liṅgadevo mahādevāssākṣāddeva vyavasthitaḥ | anugrahāya lokānāṃ tasmālliṅgaṃ prapūjayet || yo na pūjayate mohāt liṅgaṃ tribhuvaneśvaram | sa svargamokṣe rājyānāṃ kṣipraṃ bhavati bhājanam || iti śivārādhanamahattvaparāṇi vacanāni yadi sākalyena likhyante tadā caturdaśabhuvanaruhāḥ mahīruhāḥ sarve tālāścedapi(vi)nālam - alamiti vistaraṇe saṅgrahagrantha iti || p. 62) 2 || atha nityārcanavidhiḥ || vakṣye nityārcanaṃ puṇyaṃ śubhadaṃ pāpanāśanam | mahāpātakadoṣaghnaṃ sarvayajñaphalapradam || makuṭe - viprakṣatriyaviṭchūdrā dīkṣitāśca praveśakāḥ | (33B) ātmārthayajanaṃ kuryāt na kuryāttu parārthakam || aṃśumati - caturvarṇodbhava śrīṇāmarcanaṃ ca viśeṣataḥ | anyakarma na kurvīta yāvannārādhitaśśivaḥ || taduktaṃ śivadharme - kṛtāñjalipuṭo viṣṇurbrahmā cāpi viśeṣataḥ | pūrvaṃ liṅgaṃ samārāddhya paścāt kāryāṇi cakratuḥ || tasmāt sarvaprayatnena maraṇāntaṃ yajettataḥ | śuddhaṃ kevala saṃmiśramātmārthaṃ trividhaṃ smṛtam | p. 63) jitendriyārcitaṃ śuddhaṃ śuddhaṃ kevalamarcayet || ācāryamiśrakaṃ caiva kevalaṃ śuddhamarcayet | śuddhaṃ vā śaktirahitaṃ kevalaṃ śaktisaṃyutam || saurādicaṇḍaparyantaṃ miśraṃ ceti prakīrtitam | kāraṇe - ekaliṅgaṃ tathā mokṣaṃ vyādhirūpadvayaṃ bhavet | liṅgatrayaṃ tathā kuryāt bhogamokṣapradāyakam || (34ā) caturliṅgaṃ tu tatraiva āyuśśrīkīrtināśanam | pañcaliṅgami(ma)tiśreṣṭhaṃ pañcapātakanāśanam || ṣaṣṭhaṃ cenmaraṇaṃ kuryāt saptamaṃ bhavanāśanam | aṣṭamaṃ tu mahāvyādhirathavā śatruvardhanam || navaliṅgaṃ tathā śreṣṭhaṃ śivaloke mahīyate | cintyaviśve - marakataṃ puṣṭidaṃ proktaṃ padmarāgaṃ dhanārthinām | āyuṣyaṃ vṛddhivaiḍūryaṃ sphaṭikaṃ putravardhanam || stambhanaṃ puṇyarāgaṃ syāt rāṣṭravaśyaṃ pravālakam | karṣaṇaṃ syāttu vajrākhyaṃ māṇikyaṃ sarvasiddhidam || indranīlaṃ tu mokṣārthaṃ ratnajānāṃ phalaṃ bhavet | p. 64) aṅgulyādivitastyāntaṃ kuryāt liṅgaṃ tu ratnajam || āyāmasadṛśaṃ nāhaṃ śirovartanasaṃyutam | svapramāṇena karttavyaṃ ratnaliṅgasya pīṭhikā || piṇḍikāsvasvayonismāt tadabhāve hiraṇyakam | (34B) rajataṃ tāmrakaṃ caiva adhamaṃ ceti kīrtitam || caturaśrāthavṛttaṃ vā calaliṅgasya pīṭhikā | āyāmadviguṇārthaṃ vā dviguṇaṃ triguṇaṃ tu vā || vistāraṃ tat samaṃ jñeyaṃ śeṣaṃ pūrvoktavat kuru | liṅgayāmaṃ tribhāgaikaṃ pīṭhamadhye niveśayet || sarvavittakaraṃ liṅgaṃ tribhāgaṃ sūtravarjitam | ratnaliṅgaṃ samākhyātaṃ lohajaṃ liṅgamucyate || suvarṇena kṛtaṃ liṅgaṃ bhuktimuktipradaṃ bhavet | tāmbra(mra)jaṃ putradaṃ proktaṃ rajataṃ śrīkaraṃ bhavet || sukhadaṃ kāṃsyamityuktaṃ paittalaṃ roganāśanam | ayasyaṃ śatrunāśaṃ tu trilohaṃ māraṇaṃ bhavet || tathā ca trapusīsaṃ tu kalpayet kalpavittamaḥ | ratnajasyoktamārgeṇa kalpayet kalpavittamaḥ || sūkṣme - mahānadī samudbhūtaṃ siddhakṣetrādisambhavam | p. 65) (35ā) pāṣāṇaparayā bhaktyā liṅgavat pūjayet sadā || śveta(-taṃ) raktaṃ tathā pītaṃ kṛṣṇaṃ viprādipūjitam | svabhāvāt kṛṣṇavarṇaṃ tu sarvajātiṣu siddhidam || nirmadā | nirmadāsambhavaṃ rogaṃ bāṇaliṅgamudīritam | svayambhūtaṃ sadā pūjyaṃ sarvaliṅgottamottamam || tredhaivasphaṭikaśśucinduravikāntākhyastandāndikramādvarṇānāṃ sitaraktavidyullasitatrāsādidoṣānvitāḥ | anyaścandrakarātraṃ vatnatitaro dīpyeta sūryātape pīṭhaṃ ca svaprabhavaṃ navasvadṛṇiṣvevahi hemnā'pivā | ambubindunibhaṃ svacchaṃ samacandraprabhānvitam || aśeṣadoṣanirmuktaṃ sphaṭikaṃ sarvakāmadam | niṣprabhaṃ nirmukhaṃ rūkṣaṃ bahuvarṇaṃ ca jharjharam || tuṣārakaṇa santrāsarekhācibṛsaṃyugam | sagarbhakīlakopetaṃ śarkarāvraṇasaṃyutam || anyajātisamākrāntaṃ sadoṣaṃ sphaṭikaṃ tyajet | (35B) bāṇaśśivaśśaktiramuṣyabāṇai talliṅgamāhuḥ khalu bāṇaliṅgam | śivārpitaṃ tasya samarcanena balīnduputrojani bāṇanāma || p. 66) syāt koṭi tisṛśṛgirau (-tirau) liṅgaśaile kāligarte (kālī-) nirmadā bāṇaliṅgam | ekaṃ koṭiścāmareśe mahendre kanyātīrthāraṇya nepālakeṣu || paryāyātulayā dhṛtaṃ yadi mahā sāmyānayatve va yat (dhat) kṣiptaṃ vāri tadevalabhyamapiyat tadbāṇaliṅgaṃ viduḥ tuṅgaṃ tasya śiraḥ padaṃ kuśamato (kṛśa-) yadvā spṛśedarcitā | kanyā pañcavayastadevahimukhaṃ naivāsya lakṣmoddhṛti || utpattiṃ bāṇaliṅgānāṃ lakṣaṇaṃ ca tataśśṛṇu | narmadā daivikārthāśca gaṅgāyamunayostathā || santi puṇyanadīnāṃ ca bāṇaliṅgāni ṣaṇmukha | bāṇassadāśivo jñeyo bāṇo bāṇāndhakāsuraḥ || bāṇaṃ jalamiti jñeyaṃ tasmāt bāṇamihocyate | tantrasāre - uttamaṃ budbudākāraṃ madhyamaṃ caṇḍamākṛtim | p. 67) (36ā) adhamaṃ vṛṣabhaskandhamityete li(ṅga)lakṣaṇam || pakvabimbaphalākāraṃ mahiṣākṣisamaprabham | kapilānetrasadṛśaṃ bāṇaliṅgasya lakṣaṇam || sthūlaṃ śiraḥ kuśaḥ pādamunnatantu mukhaṃ bhavet | liṅganāhasamapīṭhavistaraṃ vistṛtasya śaravedatuṅgakam | vismṛtārthamathagomukhāntakagomukhāntamathakaṇṭhanāhakam || liṅgādhikyaṃ bhavenmṛtyuḥ śaktyādhikāṃ dhanañjayam | liṅgapīṭhasamaṃ kuryāt bhogamokṣapradāyakam || kalaṅkaṃ kṣayarogaṃ ca kākapādaṃ śirohatuḥ | rekhā va(pa)ṅgahataścaiva bindu prītivināśanam || karkaśe bāṇaliṅge tu putradārakṣayo bhavet | śirasstharitabāṇe tu vyādhirmaraṇameva ca || raurave - sthūlaṃ śiraḥ kṛśaṃ mūlamunnataṃ tu mukhaṃ bhavet | indrādipūjitānyatra tachinne chinnatāni tu | apitāni ṣaḍaśrāṇi vaktrāṅgāni viśeṣataḥ | (36B) indraliṅgāni tānyāhuḥ sāmbrā(-mrā)jyārthapradāni tu || asitaṃ himakīlālaṃ muṣṇaṃ sparśāt karotyakam | p. 68) āgneyaṃ śaktisaṅkāśamathanā śaktilāñchitam | idaṃ liṅga raṃ sthāpya tejaso'dhipatirbhavet | daṇḍākāramayaṃ yāmyamathavā rasanākṛtiḥ || yathā saṅgaṃ muhūrtena nirṇitaṃ jāyate tadā (-thā)? | vāruṇaṃ vartulākāraṃ pīṭhāṅgaṃ vātivarcasam || vṛddhisusthādusvajatvamāpo yantyapsu madhyage | kṛṣṇaṃ dhūmraṃ tu vāyavyaṃ sa dhūmadhvajabhūṣaṇam || mastake sthāpitā tasya sacela nihitaṃ tu vā | nirvāte (-rghāte) vicalasmātra śatroruccāṭane matam | gadākāraṃ madhyaguru kauberaṃ sasya madhyagam | dinaṃ vāpyathavā rātriṃ sasyānāṃ vṛddhivardhanam || tryaśraṃ śūlāṅgitaṃ raudraṃ himakundenduvarcasam | cāturvarṇyamayaṃ vā'pi vṛṣabhaṃ jāyate grataḥ || vaiṣṇavaṃ śaṅkhacakrāṅgaṃ gadā'bjādi vibhūṣitam | (37ā) śrīvatsaṃ kaustubhākrāntaṃ kolaṃ sihānākṛtim || vainateyasamākaṃ yat śrībhūdevīsamāṅgitam | vaiṣṇavaṃ nāma tat proktaṃ sarvaiśvarya phalapradam || padmapatrasya varṇantu padmāṅkaṃ vā kamaṇḍalum (-lam) | daṇḍākṣasūtravarṇaṃ vā brahmaṇe jñaptidaṃ mada(na)m | arcyā syāt kapilaṃ liṅgaṃ munīnāṃ mokṣakāṃkṣiṇām | p. 69) laghu vā kapilaṃ (liṃ)gaṃ grahī naivārcayet kvacit || tīkṣṇāṅgaṃ vakraśīrṣaṃ ca tryaśraṃ liṅgaṃ ca varjayet | atisthūlamatikṛśaṃ saptaśubhraghanānvitam || grahī vivarjayet tādṛk taṃ mumukṣoryuto hitam | pūjitasya grahasthena varṇena bhramaropamam || bāṇaliṅgaṃ yadā haste tadā'sau ṇagrakaṃ bhavet | jñānaratnāvalyām - tripañca saptavāraṃ vā tulāsāmyaṃ na jāyate | tādā bāṇaṃ samākhyātaṃ śeṣaṃ pāṣāṇasambhavam || nadyāṃ vā prakṣipet bhūyo yadā tadupalabhyate | tadā bāṇaṃ samākhyātamanyathā kleśadāyakam || āśauce aṃśumati - (37B) sūtakāśauce ātmārthamejanaṃ smṛtam | pūjākopenakartavyaṃ sūtake mṛtake'pi vā || śivamantreṇa karttavyaṃ snānamātreṇa śuddhyati | āśaucaṃ na bhavettatra padmapatramivāmbhasā || pūjānte praviśecchedamāśaucaṃ ca viśeṣataḥ | evaṃ liṅgārcanaṃ kuryāt kāmyānuṣṭhānahīnakaḥ || athavā sūtakaprete na svayaṃ liṅgapūjanam | mānasaṃ ca yajeddhīmān sarvaṃ mānasakalpanam || talliṅgaṃ pūjayitvā tu gurūṇāṃ vā svajātināṃ | anye tu norcanaṃ kuryāt dante puṣpāñjalitrayam || kathaṃ puṣpavatī nārī arcanaṃ gurudevatā | antaryāgaṃ prakartavyaṃ tayā pūrvadinatrayam || caturthe divase snātvā gavyaṃ prāśya yajettu sā | corairliṅgaṃ gṛhītaṃ cet manasā tu yajettataḥ || catvāriṃśaddināntaṃ ca upavāsaṃ tu kārayet | p. 71) nālikerodakenaiva kṣīreṇaiva phalādinā || (38ā) ātmānaṃ rakṣayeddhīmān śivadhyānaparāyaṇaḥ | tasmāt sarvaprayatnena taṃ liṅgaṃ gṛ(grā)hyameva ca || labdhaṃ cet tatsamādāya prītiyukto viśeṣataḥ | liṅgaśuddhiṃ kramāt kṛtvā pūjayet pūrvavat budhaḥ | talliṅgamātrālabdhaṃ cet navaliṅgaṃ tu saṅgrahet | svaguro liṅgamādāya pūjayet pūrvamārgataḥ || dṛṣṭaṃ cet pūrvaliṅgaṃ tu dvayaṃ sampūjayet tataḥ | kālottare - mṛṇmayaṃ dvividhaṃ kāryamapakvāpakvameva ca | apakvāt pakvaje puṇye jñeyaṃ daśaguṇaṃ tataḥ || pakvā dārumayaṃ puṇyam jñeyaṃ daśaguṇaṃ tataḥ | dārurā(-jā) chailajaṃ puṇyaṃ jñeyaṃ daśaguṇaṃ smṛtam || tasmāt śataguṇaṃ lohe lohāt ratnamanantakam | (38B) ratnāt maṇimaye liṅge phalaṃ lakṣaguṇaṃ bhavet || saṃsmṛtaṃ bāṇaliṅgantu ratnāt koṭiguṇaṃ bhavet | rasaliṅgaṃ tato bāṇāt phalaṃ koṭiguṇaṃ smṛtam || siddha -- saliṅge tu raṇimādyāssusaṃsthitāḥ | rasaliṅgārcane muktissyādvai te śivasampadā || p. 72) tasmād samayaṃ liṅgaṃ pūjayettat prayatnataḥ | rasaliṅge tu vai pūjya sarvapāpakṣayo bhavet || darśanāddaritaṃ (-dduritaṃ) bhakti (hanti) namaskāreṇa durgṛhān | sarvān kāmānavāpnotissaliṅgasya pūjanāt || tasmāt prayatnataḥ pūjyaṃ rasaliṅgaṃ śikhidhvaja | kāraṇe - saigataṃ taṇḍulaṃ caivannadimṛtvānnagomayam | navanītaṃ ca rudrākṣaṃ bhasma candanakūrcakam || puṣpamālājalaṃ piṣṭaṃ kṣaṇikādvādaśamucyate | aṃśumati - kṣaṇikānāṃ phalaṃ vakṣye saigataṃ mokṣakāṃkṣiṇām | taṇḍulaṃ vibhavārthinā annamanna pradāyakam || nadīmudbhūmilebhaṃ gomayaṃ rājanāśanam | navanītaṃ manohlādaṃ rudrākṣaṃ jñānavardhanam || gandhaṃ syāt bhogyakāṅkṣīṇāṃ kūrcaṃ muktyarthināṃ smṛtam | āyuṣyavardhanaṃ puṣpaṃ gulamiṣṭārthasiddhidam | piṣṭaṃ puṣṭipradaṃ proktaṃ kṣaṇikānāṃ phalaṃ bhavet | p. 73) datte ca guruṇā liṅge sthaṇḍile svayamātmani || kṣaṇike maṇḍale toyai ātmārthayajanaṃ smṛtam | niśvāsakārikāyām - ekakāle dvikālaṃ vā trikālaṃ vārdharātrikam | pūjayecca tataśśambhuṃ nityameva grahī tataḥ || rudrākṣaṃ ca tripuṇṭraṃ ca japahomārcanādiṣu | yajanaṃ niṣphalaṃ sarvaṃ dīkṣāhīnasya pārvati || kāmike - yathāsambhavakāle tu yathāsambhavanāḍikā | kālātikramaṇe prāpte prāyaścittaṃ na kārayet || śivadharme - śivaliṅgaṃ mahāpuṇyaṃ sarvadevanamaskṛtam | yasspṛśedapi pāṇibhyāṃ naśyapāpaiḥ pralipyate || merumandaramātrāpi rāśī(-śiḥ) pāpasya karmaṇaḥ | (39B) īśvaraṃ vaidyamāsādya naśyante duṣṭarogavat || yathā nadīpravṛttoyaṃ ghorasaṃsārasāgaraḥ | tathā'nādisaṃsāranmocakāstitaḥ || p. 74) bhavabhāvasamāyuktaṃ so'pi gacchet parāṃ gatim | kāraṇe - pūjyate sarvakarmāṇāṃ jñāyate jñānamātmani | pūraṇājjāyate yasmāt pūjayamiti paṭhyate || kālottare - arudrākṣadharo mantrī yaḥ karoti śivārcanam | tatsarvaṃ niṣphalaṃ proktaṃ bhasmanyena hutaṃ haviḥ || tasmāt sarvaprayatnena rudrākṣaṃ dhārayet budhaḥ | vātule - īśvaraḥ - tripuraṃ nāma daityastu purā'sīt sarvadurjayaḥ | hatāstena surāssarve brahmaviṣṇvagnidevatāḥ || taissarvaiḥ kathiti tasmin na dāhaṃ tripura prati | ācintaya mahāśāstraṃ sarvaśāstremanoharam || sarvadevamayaṃ divyaṃ jvalantaṃ ghorarūpiṇam | tripurasya vadhārthāya devānāṃ trāṇakāraṇam || sarvavighnavināśāya aghorāstraṃ vicintayan | divyavarṣasahasrāṇi cakṣurunmīlitaṃ mayā || pṛthivyāṃ mama netrebhyaḥ (40 tanapatraṃ na dṛśyate) missing page no. 75 p. 76) (41ā) yo dhārayati rudrākṣān rudravat so'pi pūjyate | lakṣantu darśane puṇyaṃ koṭiśca sparśane bhavet || koṭikoṭiśataṃ puṇyaṃ dhāraṇāllabhate naraḥ | alaṅkṛtya svadehe va rudrākṣakaṭakādibhiḥ || pūjopakaraṇaṃ sarvaṃ sannidhīkṛtya sādhakaḥ | devavyadakṣiṇadigbhāge sanniviṣṭassukhāsane || kāraṇe - uttarābhimukho bhūtvā rucirāsanasaṃsthitaḥ | dvayorjānuśca kṛtvā tu pādāgraṃ caiva sampuṭam || īṣannāsāgradṛśyante dehadīrghaṃ ca tatra vai | rucirāsanamākhyātaṃ sarvapūjārhakaṃ viduḥ || aṃśumati - caturaśrāyatāśraṃ ca saubhāgyaṃ dāru(ra)vāsanam | vastrāsane vyādhināśaṃ kambale duḥkhamocanam || kṛṣṇājine jñanasiddhiḥ mokṣaśrīrvyāghracarmaṇi | jñānaratnāvalyām - yasyāṃ diśi bhavedvāraṃ pratīcī tāṃ prakalpayet | liṅgasyābhimukhaṃ yattat dvāraṃ tatpūrvamiṣyate || tatra tatpuruṣaṃ vaktramūrdhvaṃ cābhimukhaṃ bhavet | taduktaṃ sūkṣme - p. 77) dvāraṃ paścimamevaṃ tu naivedyaṃ pūrvavaktrake | makuṭe - yasmādaghorahṛt proktaṃ tadgataṃ sakalendriyam | (41B) tasmāt pūjādikaṃ sarvamaghore tu cakārayet || athācamya vidhānena praṇavārdhyakarāmbujaḥ | oṅkāraṃ saptadhā japtvā samānyākhyaṃ prakalpayet || dvāramastrāmbunā prokṣya dvārapālān prapūjayet | dvāramantarmukhaṃ jñeyaṃ dvārapālā bahirmukham || lambodaraṃ śyāmatanuṃ gaṇeśaṃ kuṭhāramakṣasrajamūrdhvagābhyām | salaḍḍukaṃ dantamadhaḥ karābhyāṃ vāme karābhyāṃ ca dadhānamīḍe || śuklaṃ śuklāmbarāmakṣamālāpustakadhāriṇīm | savyavāmakarābhyāṃ ca suprasannāṃ sarasvatīm || vāmadakṣiṇahastābhyāṃ dadhatīṃ śrīphalāmbuje | hemābhyāṃ sarvaṭe ābhyāṃ plāvyamānāṃ mahāśriyam || raktaṃ triṇetraṃ jaṭilaṃ savyavāmakaradvaye | akṣamālāṃ triśūlāṃ ca dadhānaṃ nandikeśvaram || makarāsanagāṃ gaṅgāṃ savyavāmakaradvayoḥ | nīlotpalaṃ pūrṇakumbhaṃ dadhatīṃ śuklarūpiṇīm || p. 78) kṛṣṇaṃ triyakṣaṃ mahākālaṃ savyavāmakaradvaye | kapālaṃ ca triśūlaṃ ca dadhānaṃ vikaṭānanam || (43ā) śyāmaṃ kūrmasthitā vāme savyahasta dvaye khaṭam | nīlotpalaṃ ca bibhrāṇāṃ yamunāṃ ca vibhāvayet || somaśambhau - divyadṛṣṭinipātena divyānaparivartinaḥ | jvalannārācasaṃstrāṇā puṣpaṃ kṣiptvā'ntarikṣagān || dakṣapāṇe stribhirghātaiḥ bhūrimiṣṭhāstrividhāni ca | vighnānutsārayenmantrī yāgamantaramadhyataḥ || dehalīlaṅghayet kiñcit vāmaśākhāṃ samāśrayet | praviśya dakṣapādena vinyasyāstramudumbare || cintyaviśve - daṃṣṭrākarāla mi(ma)tyugramastraṃ vahnisamaprabham | caturvaktraṃ caturbāhuṃ pradīptāgnisamaprabham || śivasyābhimukhaṃ śaktiśūlābhayavarānvitam | jaṭāmakuṭasaṃyuktamardhendukṛtaśekharam || haṃsasthaṃ tundilaṃ gauraṃ saśmaśrucaturānanam | dadhānaṃ dakṣiṇevāme daṇḍākṣasrakkamaṇḍalum || nirīkṣaṇādibhiśśastraiśśuddhānādāyala?ḍḍukān | labdhānujña niśīvā'hnau nigaṅgādik manuvrajet || p. 79) pavitrāṅgaprajaptena vastrapūtena vāriṇā | pūrayedvastradhātāstān gāyatryahṛdayena tu || (42B) gandhakākṣatapuṣpādi sarvadravyasamuccayam | suprabhede - pāṭalotpalapadmāni karavīrāṇi sarvadā | snānatoye niyojyāni snigdhāni surabhīṇi ca || suvarṇaṃ rajataṃ vāpi tāmraṃ vā mṛṇmayaṃ tu vā | jaladrāṇīṃ prakartavyaṃ vṛttaṃ vā caturaśrakam || tridroṇaiśca prapūryaṃ syāt jaladroṇīṃ yathāvidhi | kāmike - droṇataṇḍulanaivedyaṃ droṇa droṇārthakaṃ jalam | gandhaṃ catuṣpalaṃ śastaṃ vastraṃ hastapramāṇataḥ || ghṛtaṃ ca madhunā caiva tailaṃ prastaṃ ca bhāvayet | jaladroṇyadhidevatyaṃ pṛṣṭhe vighneśvaraṃ tathā || pārśvayornandikālau ca madhye gaṅgādhidevatā | śivadharme - mṛtkumbhāt tāmrakumbhe vā snānaṃ śataguṇottaram | raupyalakṣoraṃ puṇyaṃ hemakoṭyādhikaṃ bhavet || raupyapātrapradānena ---- phalaṃ vedapārage | tasmācchataguṇyaṃ śive mṛtpātradānataḥ || p. 80) hemapātraṃ tu yo bhaktyā śivāya vinivedayet | na tasya śakyate vaktuṃ puṇyānantaṃ viśeṣataḥ || uttarāsye vinītātmā nyastamantrakaradvayaḥ | sannidhīkṛtya pūjārthaṃ bhūtaśuddhyādimācaret || (43ā) siddhāntaśekhare - ṣaḍadhvāsthāni bāhyāni tāni śuddhāni dīkṣayā | dehasthitāni bhūtāni śoddhyāni syāddinedine || caraṇāṅguṣṭhayoryugmāt sañcintya suṣirāntanau | suṣirāntabahiśśaktiṃ vyāpinīṃ cintayet tataḥ || hūṃkāre randhramadhyasthe prajvalana pāvakapra --- | ?vidhāya prāṇasaṃrodhaṃ cittamantraṃ niveśayet || recakānte phaṭāntena hṛtkaṇṭhe kucatāluṣu | bhrūmadhye brahmarandhre ca bhitvā granthi nivartya ca || huṃkāraṃ tārakākāraṃ jīvaṃ hṛdayasaṃpuṭam | pūrakāhṛdacaitanyaṃ hūṃ śivopari vinyaset || saṃśuddhaṃ bindu bhūtaṃ ca dhyātvā kṛtvā ca kumbhakam | recakena śive vidvānekoddhātena yojayet || saṃhāramudrayā dāya mūrtiṃmantreṇa vigrahāt | bhogyakarmopabhogyārthaṃ calāśāntapade yathā || bījapravṛtyā śive līnapratilomaṃ svahetuṣu | p. 81) tattvāni (tantvāni) bījaparyantaṃ layaṃ nītvā viśodhayet || gandhe bhūssalilaṃ rasehutavahorūpemarusparśane (42B) śabde'syāt khamahaṃ kṛtau punarimāḥ tanmātrikāstāmase | karmākṣāṇi ca rājase sahamanobuddhīndriyaissātvike buddhau taśca guṇeṣu sā guṇagaṇovyakte layaṃ gacchati (-tī) | tadrāgavidye ca kalāṃ prayānti puṃstvaṃ ca kāloniyatiḥ kalā ca | māyaṃ svavidyeśamasau sadeśaṃ saśaktimeṣā śivameṣu bindavaḥ || evaṃ vidhāya saṃśuddhiṃ pañcabhūtāni śodhayet | pathivyādau payo vahni dvau dvau śoddhyau parasparau || ākāśaṃ ca virodhena yathā śoddhyaṃ taducyate | pārthivaṃ maṇḍalaṃ pītaṃ kaṭhinaṃ vajralāñchitam || hvā(hrā)mityātmīyabījena tannivṛttikalāmayam | taptacāmīkarākārā caturbāhuvibhūṣitā || vajrābhayākṣamālābjanivṛttiḥ parikīrtitaḥ | saṃyuktaṃ sayamantreṇa sātvikaṃ brahmadaivatam || pādāvārabhya mūrdhnāntaṃ vicintya caturaśrakam | udghātaṃ pañcakenaiva vāyubhūtaṃ viśodhayet || ardhacandradravaṃ saumyaṃ śubhramambhojalāñchitam | bījamityanena bījena pratiṣṭhārūpatāṃ gatam || p. 82) śuddhasphaṭikasaṅkāśamekavaktraṃ caturbhujam | (44ā) pāśābhayākṣamālābja pratiṣṭhā ratnabhūṣitā || saṃyuktaṃ vāmamantreṇa rājasaṃ viṣṇudaivatam | āpyaṃ caturbhirudghātairvahnibhūtaṃ viśodhayet || āgneyaṃ maṇḍantryaśraṃ raktaṃ svastikalāñchitam | hrāmityanena bījena vidyārūpaṃ vibhāvayet || piṅgabhrūśmaśruvṛttākṣacūḍācandravibhūṣitam | taptacāmīkarākāra vidyājvalanasannibham || aghoreṇasamāyuktaṃ tāmasaṃ rudradaivatam | vahniṃ ca tribhirudghātairjalabhūtaṃ viśodhayet || ṣaḍaśramaṇḍalaṃ vāyubindubhiḥ ṣaḍbhiraṅgitam | kṛṣṇaṃ vai miti bījena jātaṃ śāntikalāmayam || caturvaktraṃ caturbāhukṛṣṇavarṇamahābalā | dhvajābhayākṣamālābjā śāntissarpothavītinī || tatpuruṣeṇa saṃyuktamadhidevaṃ maheśvaram | sañcintyodghātayugmena prabdhi(hvī)bhūtaṃ viśodhayet || nabhobindumayaṃ bhūtaṃ binduśaktivibhūṣitam | vyomākāraṃ suvṛttaṃ ca śuddhasphaṭikanirmalam || haukāreṇa phaṭāntena śāntyatītakalāmayam | śuddhasphaṭikasaṅkāśā pañcavaktrā caturbhujā || p. 83) (44B) padmābhayākṣamālābjaśāntyatītā varapradā | dhyātvai vodghātayogena saṃviśuddhaṃ vibhāvayet || dakṣiṇāṅguṣṭhapādastha vahninā śodhayettanum | āplāvayettatassarvaṃ mūlenāmṛtavarṣiṇī || ādhārākhyamanantaṃ ca dharmajñānātipaṅkajam | tatra cātmāna māhṛtya tata svāpyāyanaṃ kuru || divyāmṛtena samplāvya kurvataḥ sakalīkṛtam | suprabhede - praṇavena samāyuktaṃ śvetapadmopari sthitam | kṛtvā śivatanuṃ dhyāyedya(da)ṣṭatriṃśat kalāmayam || kāmike - oṃ hoṃ īśānassarvavidyānāṃ śaśinyai namaḥ | iti ūrdhva mūrdhni | oṃ hoṃ īśvarassarvabhūtānām aṅgadāyai namaḥ | iti pūrvamūrdhni | oṃ hoṃ brahmādhipatirbrahmaṇodhipatiḥ brahmādhiṣṭhāyai namaḥ | iti dakṣiṇamūrdhni | oṃ hoṃ śivo me astu marīcyai namaḥ iti vāmamūrdhni | oṃ hoṃ sadāśivāya jvalinyai namaḥ iti paścimamūrdhni | evamīśāna kalāpañcakam | p. 84) oṃ hoṃ tatpuruṣāya vidmahe śāntyai namaḥ pūrvavaktre | oṃ hoṃ mahādevāya dhīmahi vidyāyai namaḥ dakṣiṇe vaktre | (45ā) oṃ hoṃ tannorudraḥ pratiṣṭhāyai namaḥ uttaravaktre | oṃ hoṃ pracodayāt nivṛtyai namaḥ paścimavaktre | ityevaṃ tatpurvakalāścatasraḥ | oṃ hūṃ(hraṃ) aghorebhyo stamāyai namaḥ hṛdaye | oṃ hūṃ aghorebhyo mohāyai namaḥ kaṇṭhe | oṃ hūṃ aghora rakṣāyai namaḥ dakṣiṇāṃse | oṃ hūṃ aghoratarebhyaśca niṣṭhāyai namaḥ vāmāṃse | oṃ hūṃ sarvatassarvamṛtyave namaḥ nābhau | oṃ hūṃ sarvebhyo māyāyai namaḥ jaṭhare | oṃ hūṃ namastestu rudrabhayāyai namaḥ pṛṣṭhe | oṃ hūṃ rūpebhyo jarāyai namaḥ vakṣasi | iti bahurūpakalāṣṭakam || oṃ hīṃ vāmadevāya namo rajāyai namaḥ guhye | oṃ hrīṃ jyeṣṭhāyai namo rakṣāyai namaḥ vṛṣaṇadvayoḥ | oṃ hīṃ rudrāya namo ratyai namaḥ dakṣiṇa-ūrau || oṃ hrīṃ kālāya namaḥ pālinyai namaḥ vāma-ūrau | oṃ hīṃ kalakaumāyai namaḥ dakṣiṇajānuni | oṃ hīṃ vikaraṇāya namaḥ saṃyamivyai namaḥ vāmajānuni | p. 85) (45B) oṃ hīṃ balakriyāyai namaḥ dakṣiṇajaṅghāyām | oṃ hīṃ vikaraṇāya namo buddhyai namaḥ vāmajaṅghāyām | oṃ hīṃ jalakāryai namaḥ dakṣiṇasphici | oṃ hīṃ pramathanāya namo dhātryai namaḥ vāmasphici | oṃ hīṃ sarvabhūtadamanāya namo brāhmaṇyai namaḥ kaṭayām | oṃ hīṃ manomohinyai namaḥ dakṣiṇapārśve | oṃ hīṃ unmanāya namo manonmanyai namaḥ vāmapārśve | iti vāmadevakalāstrayodaśa | oṃ hāṃ sadyojātaṃ prapadyāmi siddhyai namaḥ dakṣiṇapāde | oṃ hāṃ sadyojātāya vai namo madhyai namaḥ vāmapāde | oṃ hāṃ bhavedyutyai namaḥ jaṭhare | oṃ hāṃ abhavellakṣmyai namaḥ vāmakaṃśe | oṃ hāṃ anādibhave medhāyai namaḥ ghrāṇe | oṃ hāṃ bhajasvamāṃ kāntyai namaḥ śirasi | oṃ hāṃ bhava svadhāyai namaḥ dakṣiṇabāhvau | oṃ hāṃ udbhavāya namo dhṛtyai namaḥ vāmavāhvau | iti sadyojātakalāṣṭakam | ityaṣṭastriṃśat kalāṣṭakaṃ sampūrṇam | aṣṭastriṃśat kalānāṃ tu aṣṭastriṃśattraśakrayaḥ | p. 86) (46ā) evaṃ śaktisamopetaṃ nyāsaṃ kāleṣvapi nyaset || īśānasya kalāḥ pañca puruṣasya catuḥkalā | aghorasya kalāścāṣṭau vāmadevastrayodaśa || aṣṭau sadyakalā jñeyā makudādikramānnyaset | kalānyāsamidaṃ proktamakṣara nyāsamucyate || ajite - akāraṃ mūrdhni vinyasya ākāraṃ tu lalāṭake | i īca netrayoḥ tadvat u ū śravaṇayostathā || ṛ ṝ kapolayoścaiva ḷ ḹ nāsāpuṭadvayoḥ | uttaroṣṭhe tathekāra adharoṣṭhaikārayostathā || okārañcāpyathaukāra dantapaṅktidvayornyaset | vi jihvāyāmamatha sthāluḥ prayojyo na yathākramam || kavargaṃ dakṣiṇe haste cavargaṃ ca tathetare | ṭavargamudare nyasya tavargau ca dvipārśvayoḥ | yavargaṃ dakṣiṇe pāde śavargaṃ vāmapādayoḥ | hakāraṃ hṛdaye nyasya mūlamantraṃ ca vinyaset || iti mantrākṣaranyāsaṃ kṛtvā vidyāmayīṃ tanum | śivasya yādṛśaṃ rūpaṃ tādṛśaṃ cintayātmani | śivamantranyāsamidamātmanaṃ tu sadā kuru || (46B) skandakālottare - p. 87) utsṛjya prākṛtaṃ bhāvaṃ śivo'hamiti bhāvayet | nārudrassaṃsmaredrudraṃ nārudro rudramarcayet || nārudraḥ kīrtayedrudraṃ nārudro rudramāpnuyāt | kālottare - hṛtpadmapīṭhikāmadhye na yukto prapūjayet | niśvāsakārikāyām - kadalīpuṣpasaṅkāśaṃ hṛdayaṃ sarvadehinām | tasya madhye sthitaṃ padāmaṣṭapatraṃ sakarṇikam | dvādaśāṅgulavistīrṇaṃ śuddhaṃ vikalitaṃ sitam | nālamaṣṭāṅgulaṃ tasya nābhikandasamudbhavam || padmapatrāṣṭakaṃ jñeyamaṇimādiguṇāṣṭakam | karṇikākesarajñānaṃ nālaṃ vairāgyamuttamam || śivadharmaṃ ca tat kandamiti padmaṃ vicintayet | mantrasiṅhāsanīsīnaṃ mantrasannaddhavigraham || mantrapūjāsusampanno yajettatra maheśvaram | kāmike - gandhādyairupacāraistu manasā kalaya pūjayet | suprabhede - āsanāni ca sarvāṇi tathaiva vāraṇāni ca | p. 88) hṛpadme kalpayedvidvān yathoktaṃ tu yathāvidhi | nābhikuṇḍe svatassiddhe cāṅgasaṃskārasaṃyute | jñānānalaṃ nyaset tatra sūryāyutasamaprabham | iti jñānānalaṃnya | (itaḥ paraṃ 47 iti madhyā likhitapatraṃ vilikhyate paraṃ tu paurvāparyavicāre sati 51 iti bhāti?) (51B) ------------------ ṣeṇaiva kavacenāvakuṇṭhayet | madhyame supratiṣṭhaṃ ca suśāntaṃ pūrvameva ca || tejoddakṣiṇe caiva ratnodakamathottaram | amṛtapātraṃ paścimāyāmavyaktaṃ ceśakoṇake || āgneyyāṃ vyaktapātraṃ syāt nairṛtyāṃ sūryapātrakam | vāyossaṃyuktapātraṃ syāt pātrapūjā vidhīyate || kapilāyāśca gomūtraṃ kṛṣṇāyāścaiva gomayam | rogādirahitāyāṃ gāṃ kapilāyāṃ tu gomayam || vatsaṃsthaṃ gomayaṃ grāhya sthāne vā patite śubham | uparyardhaṃ ca santyajya pratyagṛhantu varjitam || śvetāyāṃ ca hare (tṛ)kṣīraṃ dhūmrāyā dadhi saṅgrahet | raktāyāṃ tu ghṛtaṃ grāhyaṃ pañcagavyakrameṇa tu || athavā ekavarṇaṃ tu saṅgraheddeśikottamaḥ | madhye kṣīraṃ trikuṭubaṃ pūrve prasthārthato dadhi || p. 89) ghṛtaṃ dakṣiṇake caiva kuḍuvena samanvitam | uttare prasthagomūtraṃ gomayaṃ gokuladhṛtam || paścime jalasaṃyuktaṃ pañcapādaṃ bhavettadā | ṣyanyamastakam | (47ā) pañcagavyantatassnāpya pañcāmṛtamataḥ param | (51ā iti bhavitavyam) snāpayenmantrapūtena cābhyāṅgādi tataḥ param || suprabhede - śivāgre sthaṇḍilaṃ kṛtvā vedasūtraṃ tu pṛthakpṛthak | taṇḍulaiśca kuśaiścaivākalpayettada bhāvataḥ || uttarābhimukho bhūtvādāsīnaḥ parikīrtitaḥ | darbhān paristaret bāhye pūrvāgrañcottarāgrakam || madhyataḥ śivatattvaṃ tu pūrvakoṣṭhaṃ sadāśivam | vidyātattvaṃ dakṣiṇe ca puruṣatattvaṃ tathottare || paścime kālatattvaṃ tu pūrvīta tvantu pāvake | apatvaṃ nairgatīkoṣṭhe vāyukoṣṭhe marut kramāt || īśe prakṛtikoṣṭhe ca koṣṭhapūjā vidhīyate | uttamaṃ svarṇapātraṃ ca madhyamaṃ kāṃsapātrakam || adhamaṃ mṛṇmayaṃ caiva pātramityabhidhīyate | kākaṃ bhinnaṃ ca koṇaṃ ca kṛṣṇābhaṃ caiva varjayet || navapātraṃ tu saṅgrāhya kṣālayet gandhavāriṇā | prokṣayet puru - p. 90) (52ā) kuśodakaṃ tvīśadeśe pūrayet kuḍubadvayam | dvādaśakaṃ pañcakaṃ vāpi stribhirnāsaṃ prakalpayet || tālamātre ya kūrcaṃ kuśayā ca kuśodakam | vātule - kapitthaphalamātreṇa piṣṭāmalaka moditam | kadalīphalamātreṇa rajanīṃ ca pramāṇataḥ || śālapiṣṭaṃ tu cāgneyyāṃ sthāpayet deśikottamaḥ | āmalī nairṛte caiva vāyavyāṃ rajanīṃ tathā || alābhe dadhini kṣīraṃ kṣīrābhāve bhaveddadhi | gomūtraṃ gomayābhāve tadalābhetu gomayam || pañcagavyeṣu yasya syāt tadabhāve ghṛtaṃ bhavet | uttamaṃ madhyamaṃ caiva gomayaṃ kukkuṭāṇḍavat || athavā cākṣamātraṃ vā jalenaiva prapūrayet | vastrapūtaṃ prakartavyaṃ sthāpayet vidhipūrvakam || kramāt tadguṇasaṅghātairīśādyairabhimantrayet | piṣṭantu hṛdayenaivāpalakaṃ śirasena tu || rajanīṃ varmamantreṇa bhimantryāsakṛt sakṛt | kuśodakaṃ tu gāyatryā ṣaḍvāraṃ brahmapañcakaiḥ || gomayaṃ gojale kṣipya gojalaṃ tu ghṛtojayet | ghṛtaṃ dadhyā tu saṃyojya dadhikṣere tu nikṣipet || p. 91) (52B) hṛdayenātha mūlena kṣipet tatra kuśodakam | brahmabhiśca śivāṅgaiśca gāyatryā ca sakṛt japet || kaṣāya kuṇḍanaṃ kṛtvā dhenumudrāṃ pradarśayet | gandhapuṣpaissamabhyarcya dhūpadīpaṃ tato dadet || kṛtvaikasthaṃ śivenaiva japedaṣṭottaraṃ śatam | ghṛtaṃ vai rudradevatyaṃ dadhi vai somadevatam || kṣīraṃ tu śukradevatyaṃ gomayaṃ cāgnidevatam | gomūtraṃ naṭadevatyaṃ pañcagavyādhidaivatam || gomūtraṃ śrīpradaṃ jñeyaṃ gomayaṃ roganāśanam | dadhi putrapravṛddhi syāt paraśśatru vināśanam || ghṛtaṃ pūjyasya pūjyasyāt pañcagavyaphalaṃ viduḥ | ekāhamapi yo liṅge pañcagavyaṃ samācaret || vidhūya sarvapāpāni śivaloke mahīyate | ahorātroṣita snātaḥ śivasya puratassthitaḥ || oṅkārādyekamantreṇa prāṅmukhaṃ ca śanaiḥ pibet | brahmahatyādibhiḥ pāpaiḥ sarva eva vimucyate || sūkṣme - ayane viṣuve caiva grahaṇe candrasūryayoḥ | anyapuṇyadine caiva nityanaimittike'pi ca || (53ā) prāyaścitte ca janmarkṣe snāpayet pañcagavyakam (-kaiḥ) | p. 92) pañcagavyamidaṃ proktaṃ pañcāmṛtamihocyate || cintyaviśve - pañcagavyasya purataḥ pūrvavat sthaṇḍilaṃ bhavet | koṣṭhe pātrāṇi mantrāṇi pūrvavat parikalpayet || madhye dugdhamapi prācī dakṣiṇe ghṛtameva ca | uttare madhu saṃyojya śarkarā paścime bhavet || kadalīpanasāmrañca gandhodaṃ ca tathaiva ca | agnyādīśānaparyantaṃ sthāpayettu viśeṣataḥ || khaṇḍābhāvekṣusāraṃ tu madhyabhāve ghṛtaṃ bhavet || sūkṣme - abhya --- ñca tataḥ kṛtvā śuddhatoyābhiṣecanam | kamalālaye - dhūpadīpe ca naivedye homakāle prajāpate | svāhānte saṃprayoktavyamabhiṣeke namontakam || panasaṃ nālikeraṃ ca mātulaṅgadvayaṃ tathā | nāraṅgalikucaṃ caiva cūtametatphalodakam || vṛṣaśṛṅge rakṣetre samudre gajadantake | parvate ca nadītīre valmīke karkaṭāvaṭe || palāśodumbarāśvatya madhūkalpakṣapāṭalī | (53B) jambūtvagbhissamākhyātaṃ kaṣāyodakamucyate || p. 93) śirīṣapiṣṭacūrṇena liṅgapīṭhe ca mardayet | śuddhatoyābhiṣekaṃ ca puṣpamūrdhni ca vinyaset || cintyaviśve - madhyamadhye ca dhūpaṃ ca dīpaṃ cāpi pradāpayet | pañcagavyāmṛtaissnāpya jalenaivābhiṣecayet || aṃśumati - kṣīraṃ dadhi ghṛtaṃ kṣaudraṃ nālikerajalaṃ tathā | suprabhede - gandhodakena saṃsnāpya gośṛṅgāgrapramāṇataḥ | ikṣusāraṃ ca śuddhodaṃ gandhatoyābhiṣecanam || ātmārthe tu viśeṣeṇa prasthādīni ca kārayet | kalpakoṭisahasraistu yatpāpaṃ samupārjitam || ghṛtasnānena (-snānaṃ tu) tatsarvaṃ dahatyagni rivendhanam | śivadharme - amutaṃ yo gavān dadyāt dāgghrīṇāṃ vedapārage | vastrahemādiyuktānāṃ kṣīrasnānasya tatphalam || dadhnā tu snāpayet liṅgaṃ sakṛt bhaktyā tu yo naraḥ | sarvapāpavinirmuktaḥ śivaloke mahīyate || puṣpodakena sāvitraṃ kauberaṃ hemavāriṇā | p. 94) (54ā) ratnodakena māhendraṃ lokaṃ saṃprāpya modade || mantrāṣṭaśatajaptena vimalenāmbhasā śivam | snāpayitvā sakṛdbhaktyā śivaloke mahīyate || daśāparādhaṃ toyena kṣīreṇa śatanāśanam | sahasraṃ kṣamate dadhnā madhunā'pyayutaṃ bhavet || ghṛtena śatasāhasramikṣusāraṃ trilakṣakam | nālikerodakaṃ koṭi gandhato yamanantakam || gharṣayet bilvapatraiśca tadvatpīṭhaṃ ca śodhayet | tailaṃ piṣṭhāmalakarajanīgavyapañcāmṛtāni kṣīraṃ paścādadhi ca ghṛtamadhikṣurambhāphalāni jambīrādiprabhavasantaṃ nālikerañca gandha- śrīkumbhārghye kramayiti śive secyamānaṃ vadanti || kāmike - nitye naimittike kāmye snānānte tu maheśvaram | sahasradhārayā snānaṃ śrīsaubhāgya pradaṃ dhruvam || svarṇairajatatāmrairvā kakurvantu suvṛttakam | uttamaṃ dvādaśāṅgulyaṃ madhyamaṃ saptamāṅgulīḥ || pañcāṅgulasuvistāraṃ nicañceti prakīrtitam | tryaṅgulasuvistāraṃ tadyathā parikīrtitam || (54B) evaṃ pātrasya vistāraṃ bhittirutsedhamucyate | p. 95) ekāṅgulasamutsedhamuttamaṃ parikīrttitam || tadardhaṃ vā tadardhaṃ vā kanyasaṃtvīcamucyate | yavatrayaghanaṃ proktaṃ suṣiraṃsrucimātrakam || evaṃ pātraṃ tu kartavyaṃ sāṣṭapatraṃ sakarṇikam | karṇikāmadhyamekaṃ tu pūrvādivasurandhrakam || ta *? (ma) bāhye dalamadhye tu dvādaśaṃ suṣiraṃ kuru | tadbāhye vṛttamadhye tu mahāśāsu yugaṃ bhavet || evaṃ suṣiravikhyātamaṣṭottaraśataṃ kramāt | tatpātraṃ śaṅkhatoyena pūrayet mūlamantrataḥ || mantrapuṣpaṃ tato datvā mantrānnaṃ ca nivedayet | sahasre - abhiṣicya viśeṣārghyaṃ datvā vastreṇa veṣṭayet | varmaṇā vāsasā mṛjyāpīṭhe saṃsthāpayecchivam || āsanāva raṇāntyaktvā dvārapālārcanaṃ vinā | caṇḍaṃ ca parivārāṇi vinā bimbāni pūjayet || nityasnānaṃ vinā lohe snānaṃ parvaṇi parvaṇi | jñānaratnāvalyām - dvihastamāyataṃ pīṭhamekahasta mathā'pi vā | dvādaśāṅgulamutsedhaṃ yadvā hastonnataṃ dṛḍham || nānāvarṇakasaṃyuktaṃ madhye kamalabhūṣitam | p. 96) (55ā) cintyaviśve - vāyavyāṃ diśi pīṭhasya dakṣiṇābhimukhaṃ sthitam | gaṇeśaṃ pūjayet pūrvaṃ paścāt lakṣmīṃ prapūjayet || aiśānyāṃ diśi sārvoktaṃ gurūpaṃnti prapūjayet | sadāśivamanantaṃ ca śrīkaṇṭhaṃ punarambikā || guha kṛṣṇaṃ ca dhatāraṃ gurūn sapta smaran yajet | kundendu nirmalo deva pañcama *? (-bra) mahātanum || daśabāhuprasannāsya pañcavaktrassadāśivaḥ | aṣṭabāhu caturvaktra sphaṭikābhaṃ trilocanam || nāgayajñopavītaṃ ca vijñeyā dhruvamīśvaraḥ | pañcavaktrastripañcākṣo daśa bāhvorvibhīṣaṇaḥ || vṛṣasthopyupavītaṃ ca rudraḥ kundendusannibhaḥ | rantavarṇojjvalacchuklavastreṇaiva vibhūṣitaḥ || sarvābharaṇasaṃyukta pīnorujaghanasthalā | triṇetragandhapuṣpāḍhyā keśālakavibhūṣitaḥ || padmotpaladharā devī varadā bhayapāṇinā | ṣaḍānanadviṣaṭkarṇaḥ ṣaḍbhirmaulibhirāvṛtaḥ || raktābhaṃ dvādaśākṣaṃ ca bhānuhastasamanvitam | (55B) śūlaṃ ca sākṣakhaḍgaṃ ca cakrapāśaṃ ca dakṣiṇe || aṅkuśaṃ ca dhvajaṃ caiva kheṭakaṃ dhanu vajrakam | p. 97) varadābhayasaṃyuktaṃ raktamālyānulepanam || śaṅkhacakradharaṃ devaṃ śyāmaṃ pītāmbaraṃ harim | śrībhūmisahitaṃ dhyāyet sarvālaṅkārasaṃyutam || caturmukhaṃ caturbāhuṃ kamaṇḍalvakṣadhāriṇam | sāvitrīsahitaṃ devaṃ sarvālaṅkārasaṃyutam || sarvajñānapravartārān śivavat pūjayet gurun | labdhānujñastato mantrī śivaśāstroktavadyajet || ataḥ kūrmaśilāsīnaṃ kṣīrodasitavigrahām | maulau bījāṅkurākāraṃ varadāmabhayapradām || pāśāṅkuśadharāṃ śaktiṃ kriyāmādhāra rūpiṇīm | yajat brahmaśilārūḍhaṃ śivasyānandamānasam || pṛthvī kandaṃ kalāntaikanālakaṃ bhāvakaṇṭhakam | kṣubdhamāyā mahāpadma manekadala saṃyutam || tanmadhyagamana deśaṃ prabhuṃ vyāpyasitaṃ tvayā | vicitrakesarīprākhyānanyonyaṃ pṛṣṭhadarśanā || kṛtatretādirūpeṇa śivasyāsanapādukān | (56ā) dharmajñānaṃ ca vairāgya maiśvaryañca yathākramam || dharmastatra vṛṣākāro jñānaṃ sihmasvarūpakam | vairāgyaṃ vītabhūtaṃ(pīta-) syāt aiśvaryaṃ śvetakuñjaram || karpūraṃ kuṅkumaṃ svarṇaṃ kajjalasthāni pūjayet | p. 98) āgneyaṃ nairṛtaṃ vāyumaiśānyāñca yathākramam || kṛṣṇaṃ śvetaṃ pūrvabhāge śvetaraktaṃ tu dakṣiṇe | raktapītaṃ paścimataḥ pītakṛṣṇamudagdiśi || catvāri gātragāṇyetra manante śabanyāni tu | gātragān sphaṭikaprākhyaṃ tryakṣāt sihmaśiroddhṛtān || stabdhabāhuśirogrīvān pādukāsaktamastakān | agragātrakapādastramastakānnararūpiṇaḥ || viparītamadharmādīn mahādikṣu catuṣṭaye | rājāvarta nibhān proktamindrādiṣu yathākramam || tantrasāre - pīṭhasyordhve mekhalāyāmathoraktanibhaṃ sadā | nairṛte kṣubdhamāyānta bhāvyādhaścandanaṃ yajet || tadūrdhve pāṇḍuraṃ varṇaṃ mūrdhvaścandanakaṃ tataḥ | (56B) śuddhavidyāmadhobhāge cānte jñāneti pūjayet || utpalāṣṭadalaṃ śvetaṃ tadaivānantapaṅkajam | sampūjya sihmavargordhve padmamudrāṃ pradarśayet || kāraṇe - māṇikkasadṛśaṃ kāntaṃ nālanīla samaprabham | kaṇṭakantu pravālābhaṃ dalaṃ vai rajataprabham || vidyeśvarāṣṭarūpāṇi dalānabhyarcya cintayet | p. 99) kesaraṃ hemavarṇābhamagre muktākṛtīyutam || taptacāmīkarachāyāṃ pañcāśat bījagarbhitām | kesarāṇāṃ catuṣṣaṣṭyā karṇikāṃ pūjayet tataḥ || tantrasāre - koṭyādityasamassarvā jaṭākhaṇḍendumaṇḍitā | caturbhujāstriṇetrāścā dhṛtacāmarahastakāḥ || varadābhayahastāśca śivāsaktakarāmbujā | vibhāvyaivaṃ kesareṣu pūrvādīśānta keṣu ca || vidyeśānāmadhiṣṭhātrī vāmā jyeṣṭhādikā kramāt | śakti saṃpūjayedaṣṭau namo mudrāṃ pradarśayet || gokṣīradhavalāśakti īśāne ca manonmanīm | (57ā) dalāgre vṛttapadmasya sūryamaṇḍalamadhyagaḥ || padmasya kesarāgre ca vṛttake somamaṇḍale | viṣṇuścaturbhujo mau --- śaṅkhacakragadābjadhṛk || nīlāmbujapratīkāśa somamaṇḍalamadhyagaḥ | padmasya karṇikāgre vai ragnimaṇḍalamarcayet || agnimadhye sthitaṃ rudraṃ nīlakaṇṭhaṃ trilocanam | sarvālaṅkārasaṃyuktaṃ nāgayajñopavītinam || padmasya karṇikāmadhye śaktimaṇḍalamarcayet | śakteśca maṇḍalāsīnaṃ vyālayajñopavītinam || p. 100) candrārdhaśekharaṃ tryakṣaṃ śuddhasphaṭikanirmalam | khaḍgaṃ triśūlaṃ bāṇākṣamālābhayakarānvitam || kamaṇḍaludharaṃ devaṃ varāravindadhāriṇam | dakṣavāmakramāt sihmā gajacarmaparicchadam || kṣityādiśuddhavidyāntatattva vyāpakamāsanam | sañcintya deva deva ---- pūjayettadanantaram || candrajñāne - anantaṃ pṛthivījñeyamā(mmā)pasihmāsanaṃ tathā | agniryogamidaṃ proktaṃ vāyuḥ padmaṃ tathaiva ca || ākāśaṃ vimalaṃ caiva pañcāsanavidhiṃ śṛṇu | sihmāsanaṃ catuṣkoṇamanantājñatrikoṇakam || padmañca vartulākāraṃ ṣaṭkoṇaṃ vimalāsanam | (57B) yogāsanaṃ cāṣṭakoṇamāsanaṃ parikalpayet || yogaje - anantākhyāsanaṃ pūrvaṃ sihmāsanamataḥ param | yogāsanaṃ tṛtīyaṃ tu turyaṃ padmāsanaṃ bhavet || pañcamaṃ vimalaṃ proktaṃ kalpayedupari kramāt | suprabhede - āvāhanāsanaṃ yogaṃ snāne sihmāsanaṃ bhavet | arcanāyāṃ mahāpadmaṃ vimalaṃ bhojanāsanam || p. 101) anantākhyaṃ vinode syādetānvai parikalpayet | kāraṇe - ādhāraśaktipadmāntaṃ sthirāsanamiti smṛtam | yogapīṭhaṃ vibhāvaiva mūrttiṃ tasmin niveśayet || mūrtimīśvaratattvāntaṃ liṅganāhe tu vinyaset | vātule - aṣṭatriṃśat kalānyāsamātmārthapica yojayet | akārādi kṣakārāntaṃ mātrikā vinyaset tataḥ || evaṃ nyāstvā tato mantrī vidyādehaṃ prakalpayet | yā tasya vimalāśaktiḥ śivasya samapāyinī || saiva mūrtikriyābhedāt sadāśivatanurmatā | kṣatyādikuṭilā prāntā mantrasiṃhāsanasthitam || śuddhasphaṭikasaṅkāśaṃ dvātriṃśallakṣaṇānvitam | pañcadīrghaṃ caturhrasvaṃ pañcasūkṣmaṃ ṣaḍunnatam || (58ā) saptaraktaṃ trigambhīraṃ dvau vistīrṇaṃ praśasyate | bāhunetrāntaraṃ caiva jānu nāsā tathaiva ca || stanayorantaraṃ caiva pañcadīrghaṃ praśasyate | grīvā pūjānana pṛṣṭhaṃ hrasvajaṅghā praśasyate || sūkṣmāṇyaṅgulaparvāṇi keśadantanakhāni ca | kakṣaṃ kukṣiśca vakṣaśca ghrāṇaskandhā lalāṭikā || p. 102) pāṇipādādharoṣṭhaṃ ca jihvā cakṣastvaca śruti | svaraṃ satvaṃ ca nābhiśca trigambhīraśca praśasyate || śiro lalāṭikā caiva dvau vistīrṇaṃ praśasyate | padmāsanasthaṃ pañcāsyaṃ prativaktraṃ trilocanam || --- kriyaiścā viśālākṣaṃ jñānacandrakalānvitam | dhavaleśānavadanaṃ pītaṃ tatpuruṣānanam || kṛṣṇāghoramukhopeta raktābhottara vaktrakam | suśvetaṃ paścimāsyaikaṃ sadyojātaṃ prakīrtitam || nāgopavītinaṃ śāntaṃ jaṭākhaṇḍendumaṇḍitam | divyagandhānuliptāṅgaṃ divyamālāvibhūṣitam || śaktyāsiśūlakhaṭvāṅgaṃ varavyagrakarāmbujam | dakṣiṇāto'tha vāmasthai ḍamarubdījapūrakam || nāgākṣasūtranīlābjaṃ bibhrāṇaṃ pañcabhiḥ karaiḥ | (59B) sañcintya mūrtayet rūpaṃ śaktimātrabijṛmbhaṇam || liṅgākāropamardena bhāvane liṅgatāṃ tyajet | niṣkalaṃ svaprakāraṃ ca sañcintya paramaṃ śivam || brahmādikāraṇatyāgānmantraṃ nītvā śivāspadam | jñānaratnāvalyām - akāraśca ukāraśca makāro bindureva ca | ardhacandranirodhī ca nādo nādānta eva ca || p. 103) saśaktiśca vyāpinīvyomarūpiṇī *?(dva)vanantakam | anaśritāvanantā ca samanāconmanā tathā || samānāntaṃ pāśajālamunmanyante paraśśivaḥ | tato lalāṭamadhyasthaṃ sphurantārāpratiprabham || brahmāṅgena samākīrṇaṃ śaṅkaraṃ bindurūpakam | puṣpāñjaligataṃ dhyātvā lakṣyamūrtau niveśayet || āvāhinyā hṛdāvāhya sthāpinyā sthāpyaśaṅkaram | sannidhānāntikaṃ kṛtvā niṣṭhūrākhyā nirodhayet | suprabhede - ācāryasadyamantreṇa sthāpayet guṇyamantrataḥ | bahurūpeṇa sānnidhyaṃ puruṣeṇa nirodhayet || (59B) sarvāvayavasampūrṇamīśāne (na) tu bhāvayet | somaśambhau - sādaraṃ sammukhībhāvamāvāhanamihocyate | bhaktyā niveśanaṃ tatra sthāpanaṃ kathitaṃ budhaiḥ || jagannātha tavāsmīti yassvīkāropi darśanāt | vibhūtve'pitaśasya sannidhānaṃ na bādhyate || ākarmakāṇḍaparyanta sannidheryo parikṣayaḥ | sa śambhorvyāpakatve vinirorga parigīyate || sakalīkaraṇaṃ kṛtvā mantraiṣṣaḍbhirathaikatām | p. 104) kālakaṇṭhyāpi santena vighnānuccāṭya muṣṭinā || liṅgamudrā namaskāraṃ hṛdā baddhā'vakuṇḍayet | śivasyānandabījasya bodhānandamayasya ca || abhakteṣvaprakāśo yastadbhāvedavakuṇḍanam | aṅgānāmaṅginā sāmyaṃ vidaddhyādamṛtīkṛtam || ato nivaddhiyenmudrānnoparibhrāmayetkaram | śrīmanmṛgendra - īṣṭe yena jagatsarvaṃ guṇenoparivartinā | samūrdhvasamadeśatvāt mūrdhnānāvayavastanoḥ || tasya tasya tanuryā --- stasyāmupiti yena saḥ | tantrāṇāṃ cātmanaścāpi(-ccāpi-)statpuruṣeṇavaktrakaḥ || (59B) hṛdayāmbodhaparyāyassosyāghoraśśivo yataḥ | parigṛhasya ghoratvāt ravorottirupacārataḥ || vāmastrivargasāmatvadruhasyatrasvabhāvataḥ | vāmaṃ dhāma paraṃ guhyaṃ yasyāsau vāmaguhyakaḥ || sadyoṇunā mamūrtayassambhavanti yasyecchā tastenassadyo'bhidhānaḥ | sadyomūrtiyogināṃ vā vidhatte sadyomūrtiṃ kṛtya śaighnāntaghrāntamūrteḥ || hṛdayaṃ tasya cicchaktiḥ śriraścaiśvaryamaṣṭadhā | p. 105) nānyādhīnaṃ śivatvaṃ yat sā śivoparivartini || abhedaṃ parameśasya jeḥ kavacamiṣyate | pratāpo dussahaścāstrāmantarāyāpahārakam || sarvajñatā tṛptiranādibodha svatantratānityamaluptaśakti | anantaśaktiśca vibhoranujñāṣṣaḍāhuraṅgāni maheśvarasya || aṣṭatriṃśatkalopeto vyaktissadāśivaḥ | sakalastu bhaveddevamanyathā niṣkalāśśivaḥ || āhūdaya svanāmnā tu janassannihito bhavet | tathā mantraprayogeṇa tantrasannihitaśśivaḥ | yathā kāṣṭhagato vahniḥvyajyate mathanādibhiḥ || (60ā) tathā mantraprabhāvena bhaktyā'bhivyajyate śivaḥ | āmūlāgragatau - svāmin sarvajagannātha yāvat pūjāvasānakam | tāvat saṃ(tvaṃ) prīti bhāvena liṅge'smin sannidhībhava || āvāhane tanmūrti dravati dravahemavat | aṃśumati - tasmādāvāhane kāle cārghyaṃ dadyādvicakṣaṇaḥ | pādyamācamanaṃ cārghyaṃ dūrvā puṣpākṣatādikam || p. 106) susvāgatakriyāpūrvamapi kalpena kalpayet | somaśambhau - namassvadhā(ca) svādhā ca vauṣaḍantu yathākramam | hṛtpurassaramuccārya pādyādīni nivedayet || pādyaṃ pādāmbujadvandve vaktreṣvācamanīyakam | arghyaṃ śirasi devasya pūṣpadūrvākṣatāni ca | pādyaṃ śivapadaprāptiraṃhlāta (-rāhlāda) mācamaṃ bhavet | śivatvavyaktisāmpādyairātmanorghyaṃ śivasya tu || sthirāsane namāvāhya mānasaṃ snānamācaret | tatpīṭhaṃ vāmahastena sparśayedastramantrataḥ || navapuṣpaṃ tu saṅgṛhya tatpuruṣantu visarjayet | mantratoyābhiṣekānte mantrapuṣpaṃ tu dāpayet || mantrapuṣpaṃ tato dattvā mantrānnaṃ ca nivedayet | (60B) agnerdīpanamevaṃ ca śamanārthaṃ nivedyakam || mantraṃ rahasyamityuktaṃ madanādānnamucyate | rahasyadyotanaṃ caiva mantrānnamiti kathyate || tathāṃśumati - śivamantramanusmṛtya gandhapuṣpaṃ nyasettataḥ | golakāghṛtavārī ca makuṭaṃ caiva yojayet || karakaṅkaṇahārādyairnānāratnairvibhūṣayet | p. 107) dravyālābhe manāsīkṛ(tu)dātavyau ghṛtarūpiṇī || vātule - dukūlapaṭṭadevāṅgaiścitravastraṃ tathā'pi vā | atha kārpāsavastrairvā śuddhiṃ kṛtvā tu saṅgrahet || purāṇaṃ chinnaṃ tathā sphoṭamāghadaṣaṃ ca varjayet | pūrvāhne sitavastraṃ tu madhyāhne raktavastrakam || pītavastraṃ tu sāyāhne sandhyāyāme tu sarvataḥ (ka) | śivadharme - vāsāṃsi su vicitrāṇi sākhāntimudīni ca | śuddhāni ca nivedadyāt vikeśāni navāni ca || yāvattadvastra tantūnāṃ parimāṇaṃ vidhīyate | tāvadvarṣa sahasrāṇi śivaloke mahīyate || kāraṇe - kavacenopavītaṃ syāt vastraṃ vai hṛdayena tu | (61ā) trivṛtaṃ śuklapītaṃ vā paṭṭasūtrādinirmitam || yajñopavītaṃ rudrāya datvā vedāntato(go) bhavet | suprabhede - kuṅkumāgarukarpūrakastūrīcandanādikān | himāmbunābhitailaṃ ca kastūrī yakṣakardamān || liṅgasya lepanaṃ kuryāt divyagandhaissugandhibhiḥ | p. 108) gorocanākuṅkumacandanairva karpūrakṛṣṇāgaru devakāṣṭhaiḥ | kastūrikādyairabhilipya śambhuṃ prāpnotu puṇyaṃ hayamedhakoṭyām (ḥ) || gandhānulepanāt puṇyaṃ dviguṇaṃ candanasya tu | candanādagarurjñeyaṃ puṇyamaṣṭaguṇādhikam || kṛṣṇāgajñerviśeṣeṇa dviguṇaṃ phalamiṣyate | tasmācchataguṇaṃ puṇyaṃ kuṅkumasya vidhīyate || devadārumayaṃ gandhaṃ śivāya vinivedayet | śivalokamavāpnoti kalpamekaṃ na saṃśayaḥ || bilvamūlamayaṃ gandhamumāmaheśvarāya vai | mahadaiśvaryamāpnoti tadante śivapuraṃ vrajet || āraśvadhamayaṃ gandhaṃ libe(pye)?mṛtyuñjayonaraḥ | mṛtyujit sa bhavedbhakto gāṇāpatyamavāpnuyāt || (61 B)śivasyo ---- t sarvaratnopaśobhitam | makuṭaṃ ghṛtavārī va tasya puṇyaphalaṃ śṛṇu || koṭikoṭivimānaiśca sarvakāmasamanvitaiḥ | abhūtaṃ saṃplavaṃ yāvat āste śivapure sukhī || tuṭimātraṃ tu yo dadyāt hemaliṅgasya mūrdhni vai | indrasyādhvāsanaṃ yāvat tāvadindrāścaturdaśaḥ || p. 109) evaṃ vittānusāreṇa phalaṃ jñeyasamāśritaḥ | suprabhede - māṇikkamarkavāre tu candravāre tu mauktikam | pravālaṃ kujavāre tu budhe maratakaṃ dadet || gure(rau) ca puṣyarāgaṃ syā śukre vajramiti smṛtam | indranīlaṃ śanivāre (mandavāre) sarvāṇyetāni yāni ca || sarvavāreṣu yogyāni bhūṣaṇānāṃ vidhirmataḥ | tadvārṇāni ca puṣpāṇi vastrāṇi ca viyojayet || pūjābhāgaṃ tu vaikāśaṃmekāṃśaṃ vastraveṣṭanam | vastramābharaṇairbhūṣyamekāṃśaṃ puṣpaśobhitam || ātmatattvaṃ nyasetsavye vidyātattvaṃ tu vāmake | madhyame śivatattvaṃ tu kalpayet kalpavittamaḥ || śivadharme - puṣpairāraṇyasambhūtaiḥ patrairvā girisambhavaiḥ | aparyuṣitaniśchidraiḥ prokṣitairjantuvarjitaiḥ || ātmārdrarāmāddhalairvāpi puṣpaissaṃpūjayet śivam | mallikotpalapadmāni jātīpunnāgacampakaiḥ || aśokaśvetamandāraiḥ karṇikāra bakāni ca | karavīrārkamandāra śamī tagarakesaraiḥ || kuśāpāmārgakusumaiḥ kadambadroṇajairapi | p. 110) sitakāñcanadhurdhūraistathā lohitakāñcanaḥ || palāśaḥ pāṭalītyeṣā praśastā prasavādṛtā (-mṛtā) | bilvaṃ tulasi dhurdhūraṃ kalhāraṃ hemapuṣpakam || devasya śiravinyastaṃ kṣālayettu punaḥ punaḥ | tulasīvatsarāntassyāt bilvaṃ ṣāṇmāsakaṃ tathā || padmaṃ dvādaśa māsaṃ tu anyapuṣpai ku(stu)vārakam | bilvāpāmārgakaṃ cūto damano maruvorjunaḥ || nandyāvartaśca śamyarka tilakastanamallikā | saugandhikāsanāmasti sindhukeśamālikārjunaiḥ (sindu-) || dūrvātalaśikhākolo gaurīsurabhikā śamī | muṇḍakāntāramadano bhṛṅgāraḥ paribhadrakaḥ || (62B) jambūkuśāgra ityete praśastāḥ patrasaṅgrahaḥ | pūrvoktakusumālābhe patrairetaiśśivaṃ yajet || patrāṇāmapyalābhe tu phalaiścāpi prapūjayet | bījāpūraiśca jambīraiḥ kadalīḍāḍimīśubhaiḥ || phalaṃ tṛptikaraṃ sadyaḥ phalairabhyarcayecchivam | tulasī bilvapatraṃ ca hemapuṣpaṃ ca mauktikam || trisandhyaṃ pūjayelliṅgaṃ prakṣākṣyaṃ ca punaḥ punaḥ | arkavāre tu bilvaṃ syāt tulasī somavārake || aṅgāre ca kapitthaṃ syāt mātulaṅgaṃ budhe tathā | p. 111) bṛhaspatidāntavaṃ caiva bhārgave jambupatrakam || śanaiścare viṣṇukrānti syādvāre patramihocyate | yaistairvāpi kusumairjalasthalaruhaiśśivam || sampūjya prokṣitairbhaktyā śivaloke mahīyate | svayamutpādya puṣpāṇi yaśśivaṃ samyagarcayet || tānisarvān pragṛhṇāti yadbhaktyā satataṃ śivaḥ | uttamārāmapuṣpāṇi madhyamaṃ vanasambhavam || adhamaṃ vikrayaṃ caiva yācakaṃ niṣphalaṃ bhavet | (63ā) arkapuṣpasahasrebhyaḥ karavīraṃ viśiṣyate || puṣpajātiṣu sarveṣu karavīraṃ viśiṣyate | tasya madhye sthitaṃ devaṃ liṅgapīṭhaprakārataḥ || tatpuṣpaṃ hemapuṣpaṃ ca pūjāyāṃ vatsarairyutam | nirmālyaṃ na bhavettatra iti śāstrasya niścayaḥ || ekena karavīreṇa basiṃ vāsitameva ca | nīlakaṇṭhaṃ samabhyarcya kulakoṭiṃ samuddharet || karavīrasahasrebhyo bilvapatraṃ viśiṣyate | icchājñānakriyāśakti bilvapatratrayaṃ viduḥ || darśanāt bilvapatrasya sparśanādvandanādapi | ahorātrakṛtaṃ pāpaṃ naśyate nātrasaṃśayaḥ || śuṣkaiḥ paryuṣitaiḥ patrairapi bilvasya nāradaḥ | p. 112) pūjayet girijānāthā (-thaṃ) mucyate sarvapātakaiḥ || bilvapatrairakhaṇḍaiśca sakṛlliṅgaṃ prapūjayet | sarvapāpavinirmuktaśśivaloke mahīyate || kīṭakādīni doṣastu lūtasūtraṃ vivarjayet | kundākhyapatraṃ śukapatrayuktaṃ bilvaṃ ca nirguṇṭhikapitthapatram | etāni pañcāni ca bilvapatram vyomavyamantreṇa śivārcayeti || (63B) bilvapatrasahasrebhyaḥ padmamekaṃ viśiṣyate | padmapuṣpasahasrebhyo bakapuṣpaṃ viśiṣyate || bakapuṣpasahasrebhya ekaṃ durdhūrakaṃ viduḥ | dhurdhūrakasahasrebhyaśśrīmannīlotpalaṃ varam || sarveṣāṃ puṣpajātīnāṃ pravaraṃ nīlamutpalam | nīlotpalaṃ tataḥ paścāt bṛhatpuṣpaṃ viśiṣyate || bṛhatpuṣpasahasrebhyoḥ droṇapuṣpaṃ viśiṣyate | droṇapuṣpasahasrebhya apāmārgaṃ viśiṣyate || apāmārgasahasrebhyaḥ kuśapuṣpaṃ viśiṣyate | kuśapuṣpasahasrebhyaśśrīmannīlotpalaṃ varam || sarveṣāṃ puṣpajātīnāṃ pravaraṃ nīlamutpalam | p. 113) nīlotpalasamaṃ puṣpaṃ na bhūto na bhaviṣyati || nīlotpalasahasrebhyo bhaktirekā viśiṣyate | śvetaṃ raktaṃ tathā nīlaṃ sātvikādīni tāni (yāni) ca || puṣpāṇi pītavarṇāni miśrakāni vinirdiśet | nīlotpalaṃ vinā'nyāni tāmasāni vivarjayet || nandyāvartaśriyāvartaṃ śvetārkamudaye dadet | (64ā) karavīraṃ ca puṣpaṃ ca droṇaṃ madhyāhnage hitam || mallikā kṛṣṇadurdhūraṃ sāyāhne campakaṃ hitam | kadambakanakājāti dvikarṇī cārdharātrake || droṇaṃ ca śvetapadmaṃ ca jātīcambahukarṇikā | nandyāvartaṃ śriyāvartaṃ mandāraṃ śatapatrikā || śvetārka mālatī bilvaṃ punnāgaṃ kuravaṃ tathā | evamādīni puṣpāṇi sātvikāni vinirdiśet || raktotpalaṃ tathāpadmaṃ durdhūraṃ bṛhatīdvayam | palāśapāṭalādīni rājasāni vinirdiśet || kālottare - karaṃ ca vakulaṃ kāśaṃ śirīṣaṃ ketakī tathā | lāṅgalī ḍāḍimīṃ jāpaṃ śrīparṇī ca vibhītakam || bandhūkakundayūthāni kārpāsaṃ nimbakaṇṭakam | kiṃśukaṃ ca madantī ca kumudāni vivarjayet || p. 114) apakvamatipakvaṃ ca mukulaṃ ca vivarjayet | keśa kīṭopaviddhāni lutasūtrāvṛtāni ca || svayaṃ (pa)titapuṣpāṇi saṃyatānyavivastrake | ekāhoṣitapuṣpāṇi tyajedupahatāni ca || nārcayedakṣatairviṣṇuṃ na tulasyā vināyakam | (64B) na dūrvayā maheśānaṃ ketakyā meheśvaram || nirgandhānyugragandhāni kusumāni vivarjayet | suprabhede - utsavādiṣu yātrāyāṃ pariveṣakriyāsu ca | sakalaṃ nāmalaṅkāre varjyā grāhyaśca sarvadā || kālottare - kṛṣṇakāni ca puṣpāṇi mahiṣākṣī ca puṣpakā (-kam) | śiṃśumārakapuṣpāṇi umādevīṃ prapūjayet || devārāmodbhavaṃ puṣpaṃ grahadevāya nārcayet | sugandhairyuktapuṣpairvā sau(sa)myak liṅgaṃ prapūjayet || mālābhirvā sughaṭitai a (na)ntaphalamāpnuyāt | mālābhirveṣṭayeceti liṅgaṃ sampūjayennaraḥ || śivo devyā ca putreṇa modate pūjate naye | laṅgaṃ vedi bhaveddevi liṅgaṃ sākṣānmaheśvaraḥ || tayorusaṃpūjanasyātā devīdevasya pūjitau | p. 115) śivasyopari yaḥ kuryāt sukhanaṃ puṣpamaṇṭapam || śobhitaṃ puṣpamālādyairāpīṭhāntaṃ pralambibhiḥ | atyāścaryamahāyānairdivyapuṣpopaśobhitaiḥ || sarvaiḥ parivṛtaśśrīmān sagacchet śivapuraṃ sukhī | (65ā) patrachedaistu sampūjā rākṣasānāṃ vināśinī || puṣpachedaistu sampūjā sarvasiddhikarī bhavet | layāṅgaṃ pūrvamabhyarcya śivabrahmāṅgakaistataḥ || somaśambhau - praṇakyādāya devajñāṃ bhogāṅgāni prapūjayet | jñānaratnāvalyām - ātmanaśśivaṣāṅguṇya prāptibhogāṅgamarcanam | aṅgānāṃ punaraikyaṃ ca śivasaṃyogamātmanaḥ || īśānamīśapatre ca pūrvapatre naraṃ yajet | aghoraṃ dakṣiṇe patre vāmadevaṃ tathottare || ajāntaṃ paścime patre hṛdayaṃ vahnipatrake | īśānapatraśiraścūṭānairṛte kavacaṃ marut || netramīśe caturdikṣu hetirājaṃ ca bhūṣaṇam | vijaye - pañca brahma ṣaḍaṅgāni devasya paritaḥ sthitaḥ | vaktrebhyastattadaṅgebhyaḥ dīpāddīpamivāharet || p. 116) sphaṭikābhaṃ jagaddhetu triṇetraṃ candramaulinam | saumyaṃ prasannamīśānaṃ triśūlābhayapāṇinam || pītāmbaropavītaṃ ca naraṃ kanakasannibham | mātulaṅgā sūtre ca dadhānaṃ candramaulinam || tryakṣaṃ maulīndradṛk saumyaṃ kuṇḍalālaṅkṛtaṃ tataḥ | (65B) babhruśmaśruśirojaṃ ca daṃṣṭrā vikaṭānanam || kapālamālābharaṇaṃ sarpavṛścikabhūṣaṇam | khaṭvāṅgaṃ japakālaṃ ca kheṭakaṃ pāśameva ca || vāmahastacatuṣkoṇaṃ dakṣahastacatuṣṭaye | triśūlaṃ paraśuṃ khaḍgaṃ daṇḍaṃ caivāri mardanam || evaṃ navāmbudābhāsamaghoraṃ sarvakāmadam | vāmaṃ raktasuraktābhaṃ nālyavastropavītinam || tuṅganāsāruṇoṣṇīṣaṃ khaḍgakheṭakapāṇinam | sitāsragandhabhūṣāḍhyaṃ sitoṣṇīṇaṃ sitāmbaram || saumyamaulīndusampannaṃ bālākāraṃ trilocanam | sadyojātaṃ sitāsyaikaṃ varadābjabhayānakam || īnānādinisavyāntamevaṃ dhyātvā'rcayet sadā | dhenupadmaṃ triśūlaṃ ca makaraṃ ca makaraṃ ca sragākhyakam || īśānādikrameṇaiva pañcamudrāṃ pradarśayet | īśānasyottare bhāge netraṃ saṃpūjayet tataḥ || p. 117) aruṇābhasma(aruṇābhastra-)raṃ netraṃ dṛk kriyaiścātmakā vibhoḥ | tritadvarūpaṃ vanyādimaṇḍalaṃ tritayaśritam || hṛdādyaṅgoktavadanaṃ karadhāryādisaṃyutam | (66ā) ekāsyaṃ vā triśūlābhihastaṃ yogaśivoktitaḥ || agnaśāstrapapāyūnāṃ dikṣu catvāryanukramāt | kālottare - hṛdayaṃ candrasaṅkāśaṃ śiraścāmīkaraprabham | śikhāsindūravarṇāḍhyā kavacaṃ bhṛṅgabhāsvaram || netraṃ vidyutpratīkāśamastramagnisamaprabham | padmāsanasthānardhendujaṭāmakuṭadhāriṇam || trilocanāṃścaturbāhūn sarvābharaṇa bhūṣitān | śivasyābhimukheśaktiśūlābhayakarānvitān || daṃṣṭrākarālamatyugramastraṃ cāgnisamaprabham | hṛdayādiṣaḍaṅgānāṃ namomudrāṃ pradarśayet || eteṣāṃ śaktayaḥ - ambī gaṇāmbī gaṅgā ca gaurī caiva umā tathā | nābhi nīlī ca cakrāṅgī pāśāṅgī khaḍgagāmbikā || kamalālaye - garbhāvaraṇamevaṃ tu vidyeśāvaraṇaṃ śṛṇu | ananteśastathā sūkṣmaḥ śivoktamekanetrakaḥ || p. 118) ekarudrastrimūrtiśca śrīkaṇṭhaśca śikhaṇḍinaḥ | aṣṭa vidyeśvarāhyete triṇetrāśca caturbhujā || abhayavaradopetaṃ ṭaṅkaśūlakarastathā | (66B) raktaṃ kundaṃ tathā nīlaṃ phītaṃ kṛṣṇaṃ ca kuṅkumam || aruṇaṃ tvañjanaṃ prākhyaṃ kramādvidyeśavarṇakam | jaṭāmakuṭasaṃyukta mupavīta samanvitam || sarvābharaṇasaṃyuktaṃ śāntavaktrasamanvitam | bhūmisvagahā svadhā kṣāntiprabhāpuṣṭiśrutistathā || medhā māyā tathā cāṣṭau vidyeśānāṃ tu śaktayaḥ | anantādiśikhaṇḍāntaṃ pūrvādikramaśo yajet || vidyeśāvaraṇaṃ hyevaṃ gaṇeśāvaraṇaṃ śṛṇu | nandīśvaramahākalau bhṛṅgī gaṇapatistathā || vṛṣabhaḥ kārtikeyaśca pārvatīcaṇḍanāyakaḥ | caturbhujastriṇetrastu nandīśaśśyāmavarṇakaḥ || abhayavaradopeto daṇḍaśūladharograkaḥ | mahākālastriṇetrastu kṛṣṇavarṇaścaturbhujaḥ || abhayavaradopetamagraśūlastu tomaraḥ | caturbhujaṃ triṇetraṃ ca bhṛṅgīśaṃ piṅgalaprabham || dakṣiṇe'bhayaṭaṅkaṃ tu vāme varadaśūladhṛk | gajānanaṃ triṇetraṃ ca kuṅkumābhaṃ caturbhujam || p. 119) pāśadantau tu saumye tu vāmetvaṅkuśalaḍḍukam | nāgayajñopavītaṃ tu bimboṣṭhaṃ ca gaṇādhipam || (67ā) vṛṣabhaṃ śvetavarṇaṃ tu rakāra sarve khurā mṛ(smṛ?) tāḥ?| sitakṛṣṇamayī cākṣī dvau śṛṅgau raktavarṇakau || karṇau ca raktavarṇābhau bālā pītena śobhitā | khaṇḍā(pāṇā) mālā suvarṇābhā sthitaṃ vāsayitantu vā || raktavarṇo mahāseno dvinetrāśca caturbhujāḥ | sevyetvabhiyavajraṃ tu vāme ca varadāṅkuśau || dvinetrā dvibhujā śyāmā gaurī dakṣakarotpalā | dvinetradvibhujaścaṇḍaśyāmā vai ṭaṅkahastakaḥ || bhadrā ca devayonī ca kundī kālī ca mantriṇī | mālānī ca umācaiva yaminī caṇḍāntaśaktayaḥ || pūrvādīśānaparyantaṃ krameṇaiva tu saṃyajet | suprabhede - vidyeśānāṃ gaṇeśānāṃ kālakarṇi dudarśayet | gaṇeśāvaraṇaṃ hyevaṃ lokeśāvaraṇaṃ śṛṇu || indraścāgniryamaścaiva nirṛtirvaruṇavāyavaḥ | somaścaiva tathaiśānalokapālāḥ prakīrtitāḥ || vajrapāṇirmahāvīrassahasrākṣo viśālabhṛt | lalāṭorastayo dhāma pīvārorurmahodaraḥ || p. 120) (67B) prasannavadanaśśyāmāvarṇo raktāmbarassukhi | kirīṭa kuṇḍalā hārakeyūrādivibhūṣitaḥ || pṛthugrānī gajārūḍho devarājaśśacīpatiḥ | ardhacandramajāsīno vṛddharūpo hutāśanaḥ || taruṇādityasaṅkāśaṃ tadvaktramupavītakam | daṇḍapāṇirmahādīpto kālāñjanasapraśchaviḥ || mahāmaṣiṣa mārūḍho dīptāgnisamalocanaḥ | rākṣaseśo viśālākṣo pītavastraśśavāsanaḥ || sunṛtissusthitāsīnaḥ khaḍgahasto mahābalaḥ | keyūrakuṇḍalāhāri pītavāsassuśobhanaḥ || āsīnā vā sthito vā'pi makare varuṇassthitaḥ | kuñcitabhrū yuvā vāyustāmradṛk dhūmrasannibhaḥ || mṛgārūḍho vidhātavyo sarvābharaṇa bhūṣitaḥ | evaṃ sadāgatissarvaṃ vyāpakoyaṃ samīraṇaḥ || yakṣarājakuberoyaṃ taptakāñcanasannibham | śaṅkhapadmanidhiryukto gatahasto nidhīśvaraḥ || vṛṣārūḍhamahātejo dhavalaḥ piṅgalekṣaṇaḥ | triśūlapāṇirīśāna triṇetrā lokaśaṅkaraḥ || (68ā) śacīpulomajā devī svāhāvatī tathāvubhau | kālakarṇī ca nīlī ca nārīcasusuketanī || p. 121) pūrvādīśānaparyantaṃ krameṇaiva tu saṃyajet | caturmukhaṃ caturbāhukamanḍalyakṣa dhāriṇaḥ || sruvaṃ dakṣiṇahaste tu pātākāvāmahastake | ambhojanakāsīno brahmāṇaṃ homasammukham || viṣṇuścaturbhujo maukti śaṅkhacakragatābjadhṛk | nīlāmbudapratīkāśo garuḍāsanasaṃsthitaḥ || īśānaṃ dakṣiṇe bhāge brahmāṇaṃ ca prapūjayet | nairṛteruttare bhāge viṣṇuṃ saṃpūjayet kramāt || lokeśāvaraṇaṃ hyevamastreśāvaraṇaṃ śṛṇu | vajraṃ śaktiśca daṇḍaṃ ca khaḍgaṃ pāśāṅkuśastathā || gatā triśūlacakraṃ ca padmaṃ caiva daśāyudham | dvibhujā ca dvinetrāśca sarvābharaṇabhūṣitaḥ || kṛtāñjalipuṭopetaḥ karaṇḍamakuṭānvitaḥ | tattadvaktrapramāṇena -- stramūrdhni samanvitaḥ || nānāvarṇamahāvidyut nīlajīmūtanīlakam | (68B) pāvanaṃ padmarāgaṃ ca tuṣāraṃ cendranīlakam || śaradāmraṃ ca śaktaṃ ca vajrādīnāṃ tu varṇakam | kāmike - jāyāśaktigate vidyāt pāśapadmau napuṃsakau | śeṣāḥ pumāniti khyātaḥ kīrtitāstvastramūrtayaḥ || p. 122) lokeśānāṃ tathā'strāṇāṃ śūlamudrāṃ pradarśayet | hrādinī hāriṇī caiva ariṣṭī maṅginī tathā || ṛddhā caiva niṛddhā ca jatakāśīsvarūpiṇī | astraśaktiriti proktamarcayeddevasannidhau || vidyeśvarā dalāgreṣu pīṭhaṃ kaṇṭhe gaṇeśvaraḥ | pīṭhapāde tu lokeśaḥ tadastrāṇi śivopari || tantrasāre - brahmāṅganānāṃ prathamāvarāṇāṃ vidyeśvarāṇāṃ ca gaṇeśvarāṇām | dikpālakānāṃ ca daśāyudhānāṃ īśasya pañcāvaraṇakrameṇa || paścāt śivāya mūlena datvā puṣpāñjalitrayam | mahāmudrāṃ darśayitvā bhaktyā sarveśvarāya ca || somaśambhau - dhūpaṃ dīpaṃ ca naivedyaṃ toyamācamanīyakam | karodvartanatāmbūlaṃ mukhavāsaṃ ca darpaṇam || (69ā) dadyāt saparivārāya mūlamantreṇa śambhave | kamalālaye - devānāmarcane kāle pracchinnapaṭamuttamam | vedavikrayakaiścaiva granthavikrayakairapi || p. 123) pāpakṣura(-kṣudra?) paribhraṣṭanāstikaiḥ śrutidūṣakaiḥ | duścarmakuṣṭhasaṃyuktaiḥ śivadravyāpahāribhiḥ || ---- rudravyāpahārī ca gurudrohī ca pātakaiḥ | pramādāddarśanaṃ kṛtvā pūjāyāṃ niṣphalaṃ bhavet || tasmāt pūjādikāle tu naivedyocābhiṣecane | evamādīni kāle tu pracchinnapaṭamārabhet || kāmike - śālīnāṃ taṇḍulaśreṣṭho yavavrīhyādikanyasam | brīhīnāmeva śiṣṭānāṃ taṇḍulāścādhamaṃ bhavet || sitataṇḍulakāye ca te sarve śāla smṛtaḥ | itare vrīhyaḥ proktāḥ phalaṃ teṣāṃ pṛthakpṛthak | itare kaphalaṃ caiva śalirdaśaguṇaṃ bhavet | priyaṅguśca tathā proktā nīvārāṃ tu sahasrakam || godhūmaṃ tu bhavelladāmanantaṃ vaiṇavaṃ bhavet | bhaktyā vittānusāreṇa naivedyaṃ tu prakalpayet || (69B) patraṃ puṣpaṃ phalaṃ toyamannapānādyamauṣadham | anivedyaṃ na bhuñjīta bhagavantaṃ sadāśivam | apūpakādi yaddravyaṃ bhojyaṃ dattvā śivasya tu | vardhate tasya taddhānyaṃ phalapuṣpādayastathā || adatvā tu rahasyātha (rahasyeṇa) bhuktaṃ tu kṣīyatedhanam | p. 124) yāvantastaṇḍulāstatra naivedyamapi kalpite || tadvarṣasahasrāṇi śivaloke mahīyate | sūkṣe (sūkṣme) - dviprasthādi caturdroṇamātmārthe saṃprapūjayet | aṃśumati - uttamaṃ dvayāḍhakaṃ proktaṃ ṣaṭprasthaṃ madhyamaṃ bhavet | adhamaṃ cāḍhakaṃ caiva naivedyaṃ trividhaṃ bhavet || athavā'nyaprakāreṇa āḍhakaṃ cottamaṃ bhavet | uttamāditrayaṃ caiva kuḍubāntaṃ taducyate || prasthārthaphalaṃ caiva kuḍubārdhaghṛtaṃ tathā | tadardhārdhaghṛtaṃ caiva puṣpeṇaiva tu yojayet || ājyahīnaṃ tu naivedyamasurāṇāṃ nivedyakam | tasmāt sarvaprayatnena ājyayuktaṃ nivedayet || kāraṇe - caru prasthadvayaṃ proktaṃ havirāḍhakamucyate | prasthaṃ kuḍubasaṃyuktaṃ paiśācāśanamucyate || prāgupta(-kta)vidhinā pūrvaṃ snātvā tu paricārakaḥ | śuklavastradharāścaiva śuklayajñopavītinaḥ || pavitrapāṇinā kuryāt carupakvamethakramam | vastrapūtaiśca toyeśca jaladroṇiṃ prapūrayet || p. 125) pātraśuddhiṃ tataḥ kṛtvā kṣālayet taṇḍulān hṛdā | jalenaiva tu ṣaṭ kṛtvā niṣpīḍya ca muhurmuhuḥ || kāmike - ṣaḍaṅgaiḥ kṣālanaṃ kṛtvā sadyena prakṣipet jalam | kāraṇe - taṇḍulasya pramāṇasya ardhādhikasamaṃ jalam | pralipte gomayādyaistu prokṣite tatra mānase || dharmādharmabhujān dyukti taṇḍulai ravayeddhadā (-tā) | uddhṛtya vāmadevena sthāpayeddhṛdayena tu || vinyasyāgnimaghoreṇa vajreṇagniṃ pradīpayet | pipīlikādisañjuṣṭhaiḥ koṭaraḥ prakṛtisaṃyutaiḥ || visphuliṅgayutaiścāpi kāṣṭhaiścāpina dīpayet | tuṣeṇa dāridryaṃ caiva pāṣāṇaṃ vyādhireva ca || keśakīṭāpaviddhaṃ ca śarkarātuṣasaṃyutam | atipakvamapakvaṃ ca naivedyaṃ parivarjayet || ājyaṃ tu varṇagandhābhyāṃ śītalānnaṃ nivedayet | sāntāne - tuṣeṇa dāridrya yuñcaiva pāṣāṇaṃ vyādhireva ca | keśena maraṇaṃ vidyāt varjayettu viśeṣataḥ || haviśca ṣaḍvidhaṃ deyaṃ śuddhaṃ mudgānnameva ca | p. 126) pāyasaṃ dadhisaṃyuktaṃ gaulaṃ ca madhunārpitam || dadhimiśraṃ gulairmiśraṃ madhusaṃmiśrakaṃ haviḥ | eteṣveka manekaṃ vā vyañjanena samanvitam || vīratantre - pāyasānnakramaṃ vakṣye mudgaṃ vai taṇḍulārdhakam | taṇḍulārdhaṃ gulaṃ proktamājyaṃ caiva gulārdhakam || gulānnamiti vijñeyaṃ kṛsarānnamatha śṛṇu | tilā vai cūrṇitaṃ tatra taṇḍulasya caturthakam || tilārthaṃ prakṣipedājyaṃ kṛsarānnamihocyate | taṇḍulasya caturbhāgaṃ mudgaṃ tatraiva yojayet || nālikeraphalairyuktaṃ mudgānnaṃ yadi hocyate | (71ā) śuddhodanasahasrebhyaḥ pāyasaṃ ca viśiṣyate || pāyasānnasahasrebhyaḥ kṛsarānnaṃ viśiṣyate | kṛsarānnasahasrebhyo gaulānnaṃ ca viśiṣyate || gaulānna(syānnāṃ) sahasrebhyo mudgānnaṃ tu viśiṣyate | vātule - kūśmāṇḍa phanasā lāpukalaṅkaṃ bṛhatīdvayam | trayuṣaṭkarkarī caiva satuṣaṃ vituṣaṃ tathā || ekaika mukpadarśānāṃ prasthasyekaphalaṃ bhavet | śiśumūlaṃ vallimūlaṃ kandamūlaṃ ca sūraṇam || p. 127) amṛtaṃ ca tintriṇī tatra yathālābhaṃ gṛhet gṛhā | sarvopadaṃśakāyuktaṃ marīcīlavaṇānvitāḥ || jīrakādisamopeta yathāyogaṃ pacet pṛthak | cintyaviśve - smṛtyaṅgulaṃ tu vistāraṃ vistārārthena (-rārdhena) vardhayet | oṣṭhamekāṅgulaṃ prokta svarṇatārādibhirbhavet || tadardhaṃ madhyamaṃ jñeyaṃ tadardhaṃ kanyasaṃ bhavet | kāmike - sauvarṇaṃ rajataṃ tāmramathavā kadalīdvayam | śuddhakāṃsena (-kāṃsyena) vā kuryāt pātramādāya buddhimān || (71B) sūkṣme - gomayālepanaṃ kṛtvā devagre maṇḍalaṃ nyaset | sthalikākṣālanaṃ kṛtvā naivedyaṃ ca prapūrayet || vyañjanairāmṛtai caiva lavaṇairūpadaṃśakaiḥ | phalādigulasaṃyuktaṃ kṣīraṃ dadhi ca madhyame || ājyāvṛta samāyuktamavadhānaṃ tu vāsasi | cintyaviśve - sūpāpūpopadaṃśādyaiḥ phalairnānāvidhairapi | naivedyaṃ dāpayet tasmāt devadevasya pūrvake || p. 128) sūkṣme - gaṇḍūṣārthaṃ jalaṃ deyaṃ karasampūrṇamānataḥ | ekatripañcavāraṃ vā visṛjedastramantrataḥ || aṃśumati - pratyeka pātre vinyāsamodanena prapūrayet | tasyorddhve vinyaset pātraṃ prokṣa(ye)ddhṛdayena tu || tālatrayaṃ tataḥ kṛtvā dik'bandhaṃ cāvakuṇḍanam | dhenumudrāṃ pradṛśyātha pūrvapātraṃ visarjayet || bhakṣyaṃ bhokṣyaṃ(-jyaṃ) ca peyaṃ ca leyaṃ(-hyaṃ) śu(śo)ṣyaṃ ca pañcadhā | pariṣicyāstramantreṇa bhojanaṃ hṛdayena tu || madhyamānāmikā caiva aṅguṣṭhāgreṇa yojayet | (72ā) ācāryahastamuddhṛtya gaurīhaste nivedayet || gaurī tu śivahaste tu naivedyaṃ ca nivedayet | kapitthasya phalaṃ caiva yāvatkuñjarabhakṣaṇam || antassāraṃ tu jihvāyāmetat grāhyaṃ tatheśvaraḥ | tatpuṣpaṃ tu visṛjyātha hastaprakṣālanaṃ kuru || gaṇeśvarādiberāṇāṃ liṅgaṃ naiva tu yojayet | athavā ekapātrasthamodanena pradāpayet || p. 129) jñānaratnāvalyām - bhogāṅganāṃ pṛthak deyāmabhāvādekato bhavet | suprabhede - caturbhogaikabhāgena parivārabaliṃ dadet | viśvasārottare - elācandanacandrāṣyaṃ pānīyaṃ cātiśītalam | pāṭalyutpalapuṣpādyairvāsitaṃ ca sugandhibhiḥ || suprabhede - pānīyaṃ cāḍhakārdhaṃ vā ardhāmathavā punaḥ | kāmike - tṛptāvācamanaṃ dadyāt hastodvartanakaṃ tataḥ | mukhavāsaṃ ca tāmbūlaṃ devayogyaṃ pradapayet || elālavaṅgakarpūrajātītatkolacūrṇayuk | madhuśarkarasaṃyuktaṃ mukhavāsamidaṃ bhavet || (72B) gandhapuṣpaṃ ca dhūpaṃ ca dīpaṃ naivedyakaṃ tathā | tāmbūlaṃ mūlamantreṇa dadyāttu parameśvaram || kamalālaye - īśvaraṃ purataḥ kṛtvā vighneśāya nivedayet | īśvarasya nivedyānte sarvadevanivedanam || p. 130) pūkamekaṃ pratiprasthaṃ dviguṇaṃ triguṇaṃ tu vā | athāditaḥ krameṇaiva patraṃ tat triguṇaṃ bhavet || śailacūrṇaṃ śaṅkhacūrṇaṃ karpūspūrṇamiśritam | śivadharme - pañcasaugandhikopetaṃ tāmbūlaṃ yo nivedayet | sugandhadehatejasvī sarvāvayavasundaraḥ || varṣakoṭiśataṃ divyaṃ śivaloke mahīyate | mātulaṅgaphalādīni supakvāni nivedayet || kālottare - hṛtmantre paṭaṃ nītvā dhūpadīpaṃ ca dāpayet | tantrasāre - khaṇḍāyāṃ vāsudevatvaṃ jihvāyāṃ tu sarasvatī | ananto valayaṃ proktaṃ nārācaṃ mantranādakam || śūlaṃ trimūrtidevatvaṃ vṛttākāraṃ nabho bhavet | nābherūrdhvaṃ prakarttavyaṃ mahāghaṇṭāpratāḍanam || (73ā) uttamaṃ snigdhaghoṣaṃ ca madhyamaṃ marmarasvayam | adhamaṃ ghargharāghoṣe itye (tat) kaṇṭhalakṣaṇam || ghaṇṭāśabdena gacchanti dānavāśca bhayaṅkarāḥ | āgacchanti ca suprītāḥ śivena saha devatāḥ || tasmāt sarvaprayatnena pūjākāle sadā'haret | p. 131) ghaṇṭāyālakṣaṇaṃ proktaṃ dhūpasya lakṣaṇaṃ śṛṇu || śivadharme - agaruṃ caikabhāgaṃ syāt niryāsaṃ dviguṇaṃ bhavet | candanaṃ triguṇaṃ proktamīṣatkarpūramiśritam || śītārī nāma dhūpo'yaṃ madhuyuktaṃ praśasyate | gudgulaṃ ghṛtasaṃyuktaṃ bilvaṃ tu gulamiśritam || kuṣṭhaṃ sacandanaṃ vā'pi ghṛtamiśraṃ sadhūpayuk | kṛṣṇalohaṃ ca niryāsaṃ canda(naṃ) ca krameṇa tu || vyomapakṣanṛbhāgāntamīṣat karpūramiśritam | uttamaṃ dhūpamākhyātaṃ madhunāṃ ca pariplutam || uśīraṃ candanopetaṃ madhuyuktaṃ ghṛtaplutam | bhāgaṃ tat pūrvavat proktaṃ madhyamaṃ dhūpamucyate || (73B) gudgulaṃ ghṛtasaṃyuktaṃ kanyasaṃ dhūpamīritam | gudgalaṃ ghṛtasaṃktaṃ sākṣādgṛhṇāti śaṅkaraḥ || māvārthamātradānena śivaloke mahīyate | goghṛtena ca tailena karpūravartidīpada || catustridvyaṅgulamāyāmādīpajvālāṃ viśiṣyate | kapilāghṛtadīpasya sitā raktā ca tena vā || ajāghṛtena vā lābhe śuddhatailena vā hitam | kapilāyā ghṛtaṃ śreṣṭhaṃ madhyamaṃ tvanyajaṃ ghṛtam || p. 132) adhamāsyādajñāsarpiśśuddhatailaṃ (adhamaṃ -) tathaiva ca | sātvikaṃ rājasaṃ caiva vāmastaṃ ca kramādbhavet || karpūravartikaṃ dīpaṃ dāpayet sarvasiddhidam | śreṣṭhaṃ yugāṅgulaṃ jvālamadhyamaṃ tu guṇāṅgulam || adhamaṃ dvyaṅgulaṃ jvālajvālādīpo hyevaṃ prakīrttitam | vṛkṣabījodbhavaissnehaiḥ śivavediṃ vavarjayet || dhūpapātrādhidevatyaṃ mukhe pāvakamucyate | daṇḍamīśvaradevatvaṃ pādaṃ(-dyaṃ) prajāpatistathā || navaśaktiṃ navadīpaṃ syāt saptadīpasya mātaraḥ | pañcadīpe nivṛtyādi ekadīpe sarasvatī || somaśambhau - (74ā) dadyādācamanaṃ paścāt svadhāntaṃ śivamantrataḥ | dūrvākṣatakuśopetaṃ bilvapatrasamanvitam || dadyāt pavitrakaṃ nityaṃ mūlamantrasamāyutam | muktāphalasamākārān ḍāḍimībījasannibhān || akṣayyaṃ phalamāpnoti akṣatān pūjayet sudhīḥ | patanāt trāyate yasmāt tasmādetat pavitrakam || stūyamānaṃ niriñcādyaissantuṣṭaṃ bhāvayecchivam | ajite - ārātrikamatho vakṣye sarvadoṣapraśāntaye | p. 133) nīrāñjanāya (nīrāja-) pātraṃ tu vṛttaṃ vai sūryamaṇḍalam | madhyamaṃ cāgnidaivatyamārātryasyādhidaivatam | navadīpayutaṃ śreṣṭhaṃ pañcadīpaṃ tu madhyamam || kanyasaṃ tvekadīpena yuktaṃ pātrakramādbhavet | dīpamevaikadīpe tu prokṣayedastramantrataḥ || baddhvā tu surabhiṃ paścāt dīpasyopari darśayet | uddhṛtyopari devasya triḥ paribhrāmayet dhṛtā (hṛdā) || pādādimūrdhniparyantaṃ tisṛbhrāmya tato nyaset | ajite - tato bhasma tu saṅgrāhya karpūrādisugandhitam | (74B) -------- vā mṛgyā bhrāmyaliṅgopari trayaḥ || prakṣipeddīpapātre tu tato liṅgasya mūrdhninaḥ | tato lalāṭamūlena hṛdaye ------ yet || vṛttaṃ caivordhvavaktre tu tripuṇṭraṃ pūrvavaktra ye (ke) | triśūlaṃ dakṣiṇe vaktre paścime caturaśrakam || uttare ardhacandraṃ tu ityete yojayecchivam | phālalocanamadhye tu rakṣāyāḥ kiṃ prayojanam || lalāṭanayanasyordhve rakṣāṃ devasya dāpayet | devīvyaktasvarūpācet tilakaṃ ca purotale || aṃśumati - p. 134) jalopasparśanaṃ kṛtvā darpaṇaṃ darśayet tataḥ | darpaṇaṃ śivaśaktistu tattejaśca gavecchivam || candraṃ tu maṇḍalaṃ proktaṃ daṇḍetaraka ucyate | śivadharme - śivāya purato dadyāt darpaṇaṃ svacchanirmitam | kalpāyutasahasrāṇi śivaloke mahīyate || śaraścandrāṃśuvimalaṃ muktādāmopaśobhitam | maṇidaṇḍamayaṃ chatraṃ dadyacākāñcanaṃ mayam || chatreṇa sivicitreṇa dhāryamāṇena śobhitaḥ | vimānaśatasambhogaiśchiraṃ śivapure va --- || (75ā) tantrasāre - śivāya cāmaraṃ dadyāt maṇidaṇḍavibhūṣitam | hemaraupyādidaṇḍaṃ vā tasya puṇyaphalaṃ śṛṇu || cāmarasattahastāgra divyastrīparivārataḥ | mahābhogivimānasthāściraṃ śivapuraṃ vaset || saṃvījyatānabṛndena liṅgamandhai pralepayet | puruṣakoṭisahasrebhyo vāyuloke mahīyate || suprabhede - mayūravyajanaṃ dattvā śivāyātīva śobhitam | vyajane tu raviproktaṃ daṇḍaṃ padmabhujaṅgamam || p. 135) cāmare vāyudevatyaṃ kārkoṭo daṇḍa ucyate | aṃśumati - chatracāmarakaṃ caiva vyajanaṃ tālavṛntakam | pañcabrahmamanusmṛtya yojayettu krameṇa tu || purāṇāgama pañcāṅga śravaṇaiścāpi do(to)ṣayet | āvāhanāsane pādyamarghyaṃ snānaṃ ca vastrakam || upavītaṃ gandhapuṣpaṃ dhūpaṃ dīpaṃ nivedyakam | ācamanaṃ ca (caiva) pānīyaṃ tāmbūlaṃ tu pradakṣiṇam || upacāraiṣṣoḍaśairyukto mahādevaṃ tato (yajet) jayet | kāraṇe - āvāhanāsanaṃ tasya dvādaśaṃ mātra ucyate | (75B) pādyaṃ tu pañcamātraṃ syāt trimātrācamanaṃ tathā || ekamatraṃ (-mātraṃ) bhavedarghyaṃ ṣaṇmātraṃ gandha ucyate | ------ (dvā)?daśamātraṃ syāt dhūpaṃ pañcadaśāni tu || dīpaṃ caiva tu ṣaṇmātraṃ nīrājanaṃ tu ṣoḍaśam | bhasmanā dāpayet paścāt saptamātraṃ tu kathyate || vyajanaṃ tu trimātraṃ syāt cāmaraṃ ca daśaṃ bhavet | chatraṃ tu pañcamātraṃ syāt munimātraṃ tu darpaṇam || naivedyaṃ tu tataḥ kuryāt caturviṃśatimātrakam | arghyaṃ devapriyārthaṃ syāt gandhaṃ brahmapriyaṃbhavet || p. 136) puṣpaṃ puṣṭipradaṃ vidyāt dīpaṃ vaivat narapriyam | dīpamarkapriyaṃ jñeyamārātryaṃ tu jayapradam || rakṣā cāpi svarakṣārthaṃ bhūpateśca viśeṣataḥ | darpaṇaṃ jñānadaṃ caiva chatraṃ rājño balāvaham || cāmaraṃ śatrunāśaṃ syāt gītavādyapriyāvaham | ha snāna samṛddhiṃ syāt pānīyaṃ prāṇarakṣakam || tāmbūlaṃ śrīpradaṃ vidyāt homaṃ rogavināśanam | (76ā) gandhahīne payotpatti puṣpahīne tu saṅkulam || dhūpahīne dhruvaṃ roga dīpahīne matikṣayam | naivedyahīne durbhikṣam agnihīne tu saṅkulam || mantrahīne tu maraṇaṃ kriyāhīne tu vyādhidam | pūjāhīne tu vaikalyaṃ putrastrī bhūmināśanam || tasmāt sarvaprayatnena vidhivat pūjayecchivam | gandhaṃ mūlaphalādikandakusumādyanādikaṃ pārthivaṃ cāpyāvārivapagāndidadhikamāgneyamiṣṭaṃ maṇiḥ | dīpādyābharaṇādimārutamatho dhūpaṃ tathā cāmara- paṭāgītavarādīnābhasa - pañcopacāraṃ --- ve || arghyaṃ puṣpādikaṃ datvā japedaṣṭottaraṃ śatam | kālottare - p. 137) ubhayoścandrayormadhye svadehaḥ (-haṃ) cintya yatnataḥ | tenāmṛtamayo dehastavadhyāstridaśairapi (dehaste'va-) || ātmarakṣā samākhyātā mantrarakṣā nigadyate | śaktigarbhe nyasenmantraṃ napuṃsī - śive tadā || aśaktāḥ puruṣasthāsyuśśivasthāśśāntatejasā | tasmācchaktigatā mantrā bhuktimuktiphalapradāḥ || (76B) śivādabhinna sā jñeyā sarvadāraviraśmivat | mantramātā parāśaktirādyā kuṇḍalinī tu sā || hṛtpradeśasthitā nityaṃ ravicandrāgnisannibhā | ekā tridhātu vijñeyā iḍāpiṅgādibhedataḥ || suṣumnāntargatā gūḍhā jñātā gurumukhena tu | ānābherdvādaśāntāntaṃ vyāptā prāṇena vartite || triśūlamārgatoyādidvādaśāntaṃ tu yoginām | gamāgamaprabhedena yā diśā śaṅkare pade || parabhāvaṃ samāśritya parānandaṃ samaśnute | iti śaktyādikaṃ jñātvā mantrarakṣā kṣamo bhavet || śāktaṃ balaṃ samāśritya upāṃśurjapamārabhet | dvividhā śaktiruddiṣṭā sūryasomamayaṃ guhā || hṛdayāntu tripuṭyantaṃ carate pakṣivarttini | dine sūryodaye prāṇe japtavyaṃ muktikāṃkṣiṇām || p. 138) candrodaye niśāyāṃ ca japtavyaṃ śaktimicchatā | suṣumnāsyena maruta japaśca sarvasiddhidaḥ || ṣaṭsahastrike - śatamaṣṭottareṇaiva uttamaṃ parikīrtitam | tadardhaṃ madhyamaṃ śastaṃ tadardhaṃ kanyasaṃ matam | (77ā) unmīlya netrāṇiśaratsahasram aghoramastraṃ ripunāśanārtham | tathākulantasya babhūvurakṣṇaṃ trayaṃ tato'śrūṇyapataṃśca tebhyaḥ || rudrākṣā viṭapai babhūvuḥ śivājñayā sarvajagaddhitāyāḥ | rudrākṣavṛkṣāstapanākṣijātāste dvādaśāssyuḥ kapilaprabhedaiḥ || candrākṣijā ṣoḍaśaśubhravarṇāḥ kṛṣṇā daśa syuḥ jvalanākṣijātāḥ | brahmaṃ sitaṃ kapilavarṇayuktaṃ kṣatryaṃ tu vaiśyaṃ subhagayātmakaṃ ca || kṛṣṇaṃ tu śūdraṃ kathayanti bījaṃ rudrākṣavṛkṣaprabhavaṃ tu jātyam | p. 139) ekānanaṃ śaṅkara eva sākṣāt rudrākṣabījaṃ vinihanti hantyāt | dvivaktrabījaṃ bahugovadhaghnaṃ deveśa daivatyamalabhyamakṣam || āgneyamuktaṃ vadanatrayaṃ ca dhodhoṣidhaghnaṃ dadhatāṃ kṣaṇena | caturmukhaṃ yat caturānanīyaṃ narasyahatyāṃ kṣaṇato nihanti || kālāgnirudro nanu pañcavaktraṃ bhakṣyādutsāgaṃ mahapātakaghnam | skandaṃ hi yat ṣaḍvadanaṃ kareṇa dakṣeṇa dhāryet vijahantyaśuddhyai || (77B) saptānanaṃ bhogipatihvanandaḥ (-patirhyanantaḥ) steyādviśuddhiṃ vidadhāti sadyaḥ | vaināyakaṃ hyaṣṭamukhaṃ suvarṇaṃ kūṭaṃ guru strīgamanādyapaghnam || navānanaṃ bhairava eva devo bhuktiśca muktiṃ śivatulyaśaktim | karoti vāmena kareṇa dhāryaṃ hatyāyutānāṃ vinihanti koṭim || p. 140) harissvayaṃ yat daśavaktrabījaṃ piśācabhūtagraha rākṣasaṃ ca | vetālasarpapratiyetisiṃha vyāghrādikāṃstāṃśca nihanti śīghram | ekādaśāsyaṃ daśa caikarudro ndhāryaṃ śikhāyāṃ vidhinā'nanvadye || narāśvamedhāyutavājapeyā sahasragodānasahasratulyam | yadvaktrāṇi daśadvayena kathitaṃ tat bhāskarīyaṃ smṛtam | kaṇṭhasthaṃ ravituṣṭikṛddhayamavai gomedhapuṇyassamaṃ hatya(satya)śvaśvasṛgālamūṣikakhago- klībāndhanārīmṛga- vyālākṣaḥ śukasarpamahīṣa - vyāghrādidoṣāpaham | yadvaktrāṇi datrayaṃ nanu letat kārtikeyaṃ smṛtaṃ sarvaṃ siddhyati bhogabhogyamatulaṃ siddhyettadaṃ pādukā | iṣṭārthaścarasārasādhanamayabhrūṇāryamātāpitṛbhrātṛstrīvadhato'p i p. 141) śuddhyati dadhan nāsmāt paraṃ vidyate | (78ā) pāpiṣṭho'pi naro'kṣamekamapi yat dhatke sa śuddho bhavet | kurvanyā pi na lipyate hyatu(hyaku)citattattanmakhokṣoditaiḥ pucche puccha mukhe mukhaṃ tu sadṛśaiḥ muktāpravālāntaraiḥ | sauvarṇaṃ maṇibhirdadhamakhaphalaṃ martyonavadyo bhavet || sahasraṃ dhārayedyastu rudrākṣāṇāṃ dṛḍhavrataḥ | praṇāmanti surāssarve yathā rudraṃ tathaiva tam || aṣṭottaraśatairmālā rudrākṣairdhriyate yadi | kṣaṇe kṣaṇe'śvamedhasya phalaṃ prāpnotyasaṃśayaḥ || rudrākṣamālāṃ yo dhatte kaṇṭhe haste tale sadā | śatamardhaṃ tadardhaṃ vā sa rudro nātra saṃśayaḥ || ekādaśaṃ tu rudrākṣaṃ meruhīnākṣamālika | aṅguṣṭhamūle japatassadyo muktiṣṣaḍānana || udrākṣa nmahābhūtyai muktidaṃ paramaṃ śubham | ekavatre trivaktrairvā caturvaktraiśca pañcabhiḥ || ṣaḍvaktraiścāpi kartavyaṃ tasmānmiśraistu varjayet | p. 142) rudrākṣasya mukhaṃ brahma tannālaṃ viṣṇurucyate || (78B) rekhāyāmīśvaraṃ proktamityete adhidevata | mukhe mukhaṃ prakartavyaṃ mūlaṃ mūlena yojayet || dhātrīphalamāpra--- ntu sāvitrī brahmākhyaṃ vā'tha granthinam | granthyūrdhvekaṃ tu mervākhyaṃ kartavyaṃ ta na(nna)laṅghayet || kṣālayet sadyamantreṇa vāmadevena gharṣayet | dhūpayet bahurūpeṇa lepayet puruṣeṇa ca || mantrayet pañcamenaiva pratyekaṃ tu śataṃ śatam | meruṃ ca pañcamenaiva tathāghoreṇa mantrayet || meruṃ ca pañcabhiḥ pūjya śivavacca yathā kramam | kaniṣṭhā'nāmikāmadhye puṣpaṃ saṅgrāhya buddhimān || pracchinnapaṭamācchādya mūlamantramanusmaran | vāmahaste tu kusumaṃ japet dakṣiṇapāṇinā || mānase vāṃśu(pāṃ-) bhabhāṣyāṇāṃ prathamaṃ cottamottamam | upāṃśumadhyamaṃ proktamadhamaṃ bhāṣyameva hi || tasmāt bhāṣya samutsṛjya mānasopāṃśunā japet | (79ā) bhīmasaṃhitāyām - upāṃśuyajane proktaṃ vācikaṃ homakarmaṇi | mānasaṃ tu japenmantramiti mantramudāhṛtam || p. 143) kālottare - aṅguṣṭhānāmikā grāhya japaṃ kuryāttu mānasam | śatakoṭiguṇaṃ puṇyaṃ labhate nātra saṃśayaḥ || aṅguṣṭhamadhyamābhyāṃ tu japaṃ kuryādupāṃśukam | tathā lakṣaphalaṃ tasya śatajāpāt prajāyate || aṅguṣṭhatarjanībhyāṃ tu japaṃ bhāṣyaṃ prakalpayet | akṣarākṣarasandhānaṃ nadī tannavilambitam || phalaṃ sahasraguṇitaṃ prāpnuyāt nānṛtā vacaḥ | uktraye sṛṣṭimārgeṇa gharṣayedakṣasūtrakam || ūrdhvamārgeṇa muktyarthaṃ kharṣayettu (varṣa-) śanaiśśanaiḥ | meruṃ na laṅghayenmantrī laṅghanāddoṣa bhāk bhavet || sahasraṃ bahurūpasya japtavyaṃ tena śuddhyati | pramādāt patitaṃ bhūmau japtavyaṃ tu śatañcadham || patite ca tathā'nyatra prāyaścittaṃ na ceṣyate | tathā mantraṃ cākṣasūtraṃ gurorapi na darśayet || (79B) japakāle tu goptavyaṃ japamālā tu ṣaṇmukha | paradṛṣṭigatā mālā yasya syānniṣphalo japaḥ || japamālā ca nakṣatre nāyakaṃ tu śśiśurbhavet | granthiśaktisamopetā tantu brahmādidaivataḥ || pañcaviṃśatimokṣārthaṃ saptaviṃśatipauṣṭikam | p. 144) aṣṭāviṃśatikāmyārthaṃ pañcadaśyābhicārakam || maṇibandhe svayaṃ brahmā aṅguṣṭhena śatakratu | tarjanyāmīśvaro jñeyo madhyamāṅgulike śivaḥ || anāmikāyāmanaṅgaṃ ca kaniṣṭhe bhāskarasya tu | yakṣakinnaragandharvasarvadevadale sthitaḥ || evaṃ niścitya pūrve tu paścāt pañcākṣaraṃ japet | aṅguṣṭhaṃ tarjanī caiva aihikāmuṣṇikāpahet || aṅguṣṭhā madhyamā caiva sarvavaśye tu vai japet | aṅguṣṭhānāmikā caiva ākarṣādīni vai bhavet || kaniṣṭhāṅguṣṭhayogena vidveṣoccāṭamāraṇam | aṅguṣṭhānāmikā caiva nityamevaṃ japedbudhaḥ || aṣṭasūtraṃ vinā vatsā japaṃ sarvaṃ ca varjayet | tasmāt sarvaprayatnena rudrākṣajapamārabhet || (80ā) meruṃ pradakṣiṇīkṛtya japaṃ kuryāt samāhitaḥ | vaśyākarṣaṇakarmāṇi śāntike pauṣṭike'pi ca || rudrākṣamālayā japtvā sadya eva ca siddhyati | paścime karṣaṇañcaiva uttare śāntikaṃ bhavet || aindre tu pauṣṭikaṃ vidyāt āgne vidveṣaṇaṃ bhavet | yāmye tu svargakāmīnāṃ nairṛtyāṃ mohanaṃ viduḥ || vāruṇyāṃ śāntikaṃ kuryāt vāyavyoccāṭanaṃ bhavet | p. 145) saumye tu karṣaṇaṃ caiva aiśānyāṃ maraṇaṃ dhruvam || raktavarṇaṃ tu vīra śrīḥ pītaṃ vai stambhanaṃ bhavet | sphaṭikābhaṃ ca muktissyāt kṛṣṇasyābhicārakam || aṅgulijapamekaṃ tu rekhā daśaguṇaṃ bhavet | iṣṭaraṣṭaguṇaṃ vidyāt dīpe daśaguṇaṃ bhavet || śaṅkhe śataguṇaṃ caiva padmarāgaṃ sahasrakam | maṇibhirdaśasāhasraṃ sphaṭikaṃ lakṣamucyate || padmantuṃ koṭilakṣantu sauvarṇaṃ daśakoṭikam | kuśagranthikoṭi saṃyuktaṃ rudrākṣañcāvanantakam || gṛheṣvekaphalaṃ vidyāt gosthāne ca phalaṃ daśa | (80B) nadītīre śataṃ vidyāt tīrthe japasahasrakam || samudratīre koṭissyāt daśakoṭi śivālaye | siddhisthāneṣvanantaṃ syāt sthānametat varānane || japena pāpaṃ kṣapayedaśeṣaṃ yatnāt paraṃ janmaparamparāsu | japena rogaṃ jayate'tha(pa)mṛtyuḥ (m) japena siddhiṃ labhate ca muktiḥ (m) || mūlasyāṣṭaśataṃ japtvā na *? (dū?)pañca vilambitam | cintyaviśve - p. 146) hṛdādimantritaṃ varma veṣṭitaṃ khaḍgarakṣitam | kuśapuṣpākṣatopetaṃ mudrayo bhavaka saṃjñayā || guhyādiguhyagoptratvaṃ gṛhāṇāsmatkṛtaṃ japam | siddhirbhavatu me yena tvatprasādāt tvayi sthite || yatkiñcitkaṃ (karma) mahādeva sadā sukṛtaduṣkṛtam | taje śivapadasthasya bhrabhukṣubhavaśaṅkaraḥ || śivo dātā śivo bhoktā śivassarvamidaṃ jagat | śivo yajati (yachati)sarvatra yaśśivasso'hameva tu || iti ślokamapatnotu dakṣahastena śambhuve | mūlāṇunārghyatoyena varahaste nivedayet || kāmike - brahmāṅganāṃ japaṃ kṛtvā daśāṃśaṃ viniveda(śa)yet | arghyaṃ puṣpādikaṃ datvā stutvā ca vividhaisstavaiḥ || (81ā) devasyāgneyadigbhāge yogapīṭhaṃ tato yajet | śrīmaddeśikapādebhyo saśaktibhyo namo namaḥ || sadāpakvātmasambodhakāraṇebhyo namo namaḥ | kāmike - devasya paścime bhāge vidyāpīṭhaṃ tato yajet | sakalajñānahaṃ viśvavijñāna pradamīśvaram || p. 147) vidyāpīṭhasthamāhṛtya manovāgnigrahairnamaḥ | tatastu devadevasya datvā puṣpāñjalitrayam || stotraissantoṣaye dīśaṃ bhaktyā paramayā saha | namaste devadeveśa namaste karuṇākara || namaste pārvatīnātha namaste bhaktavatsala | namaste sarvajantūnāṃ bhuktimuktipradāvyaya || namaste devadevāya namaste śaśimaulaye | namaste paramānanda namaste kṛttivāsase || namaste bhasmadigdhāṅga namaste tripurāraye | namaste bhagavan śambho namaste nāgabhūṣaṇa || namaste'stu mahādeva prapañcaṃ (-nnaṃ) pāhi māṃ prabho | tatastu devasya datvā puṣpāñjalitrayam | stotraissantoṣayedīśaṃ bhaktyā paramayā saha | (81B) varaṃ vareṇyaṃ varadaṃ variṣṭai vārivāha(na)m || ramālādharaṃ devaṃ praṇato'smi sadāśivam | bhūmirāpo'gniranilaṃ khamātmā candrabhāskarau || manobuddhirahaṅkāraparāprakṛtireva ca | yasyecchāmanuvartante bhāvābhāvavikīriṇam || tasmai paramadevāya parāya paramātmane | mahadbhyaścāpi mahate mahāmāyādimāyine || p. 148) sūkṣmebhyotyatisūkṣmāya namaskṛtyāmitātmane | viśvarūpa namaste'stu ādikālapravartakaḥ || sarvajñāna namastubhyaṃ sarvakatre namostu te | kāmike - agnikāryaṃ yathākāryamabhiṣekādanantaram | yadastena vinācārya dīkṣādau nādhikāriṇaḥ || hutenaiva tu mucyante sādhakājanmabandhanāt | kālottare - tatassaṃprāpya deveśahomāṅgāraṃ tato vrajet | jñānaratnāvalyām - vahnikāryapidhākāryaṃ kuṇḍe vā sthaṇḍile'pi vā | nityahome tu vedāśramāgneyyāṃ hastamānakam || vistāraducchrayādūrdhvā mekhalāsahitaṃ tathā | kuryāt kuṇḍamathaiśānyāṃ pūrve vā yogapīṭhataḥ || (82ā) aiṣṭikaṃ sudṛḍhaṃ kuṇḍaṃ ghātāt bāhye'ṅgulaṃ tataḥ | ādyāvedāṅgulocchrāyā tryaṅgulāt dvyaṅgulakramāt || mekhalā ca tadūrdhve tu yoni rakkāṅgulāyataḥ | maṅgalāṅgulavistārā nemirarthāṅgulonnataḥ || oṣṭhamaṅguṣṭhavatsarvamaśvatthadalavat kuru | p. 149) padmākāraṃ tathā nābhiṃ kuryāt kuṇḍasya madhyame || dvibhāgadalamānaṃ tu ekabhāgaṃ tu karṇikā | kuṇḍasya lakṣaṇaṃ proktaṃ sthaṇḍilaṃ tvadhunocyate || śuddhadeśo'rhasikatairanārdrairhastavistṛtam | aṅgulatrayamānocce samaṃ nimnonnataṃ na ca || bhīmarudrasaṃhitāyām - agnikāryaṃ tu sikatābhāve pāṃsumṛdā'pi ca | gomayālepanaṃ kṛtvā caturaśrasamanvitam || kuṇḍanābhiṃ purāskurvan upaviśyottarānanam | nirīkṣaṇaṃ ca kuṇḍasya prokṣaṇaṃ tāḍanaṃ kuśaiḥ || kālottare - vidadhyādastramantreṇa varmaṇā'bhyukṣaṇaṃ matam | khaḍgeṇa vā tamudghāraṃ pūraṇaṃ samatāmapi | (82B) kurvīta varmaṇātve kaṃ kuṭṭanaṃ tu śarāṇunā | sammārjanaṃ samālepaṃ kalārūpaṃ prakalpanam || trisūtraparidhānaṃ ca varmaṇā'bhyarcanaṃ hṛdam | tisraḥ pūrvānanā kāryā rekhaikā cottarānanā || vajrīkaraṇamastreṇa vajrākāraṃ kuśaistribhiḥ | p. 150) hṛdā catuṣpathaṃ kāryaṃ somendreśakuśadvayāt || akṣapāṭāya kuṇḍeṣṭau kavacen kuśān nyaset | vinyasya viṣṭaraṃ madhye divyaṃ sihmāsanaṃ smaret || tanmadhye tu ca saṃsthāpya vāgīśvarīṃ viśeṣataḥ | mṛgendre - devīmāvāhayedvidvān vidhivat viśvamātaram | śyāmāṃ ṛtumatīṃ dhyātvā satvāsomālyabhūṣaṇām || prasannavadanāṃ padmapatrābhanayanatrayām | vāgīśvaraṃ tu raktābhaṃ triṇetraṃ ca caturbhujam || abhayavaradopetaṃ pāśaśūladharānvitam | atasaṃ puṣpasaṅkāśaṃ tatradevaṃ sa --- kṣaṇam || tadvadvāgīśvaraṃ devaṃ hṛdā vinyasya pūjayet | kālottare - vāgīśī sā bhavet gaurī vāgīśassyānmaheśvaraḥ | iti jñātvā tu yatnena pūjayedviśvamātaram || kāmike - vahniṃ sadāśrayānītaṃ śuddhapātropari sthitam | p. 151) (83ā) kravyādāṃśaṃ parityajya vīkṣaṇādi viśodhitam || audāryaṃ vaindavaṃ bhautamekīkṛtyānalatrayam | vinyasāvahnicaitanyaṃ vahnibījena deśikaḥ || saṃhitāmantritaṃ vahniṃ dhenumudrāmṛtīkṛtam | rakṣitaṃ hetimantreṇa kavacenāvakuṇṭhitam || sarvajñānottare - pūjitaṃ triḥparibhrāmya kuṇḍasyordhve pradakṣiṇam | śivabījamiti dhyātvā vāgīśīgarbhagolake || vāgīśvareṇa devena kṣipyamāṇaṃ vibhāvayet | bhūmiṣṭhajānuko mantrī hṛdātmā sammukhaṃ kṣipet || tato'ntasthita bījasya nābhideśasamūhanam | saṃpratiṃ paridhānaṃ ca śaucamācamanaṃ hṛdā || garbhāgneḥ pūjanaṃ kṛtvā tadrakṣārthaṃ śarāṇunā | badhnīyāddarbhajaṃ devyāḥ kaṅkaṇaṃ pāṇipallave || garbhādhānāya saṃpūjya sadyojātena pāvakam | tilairhṛdayamantreṇa juhuyādāhutitrayam || puṃsuvanāya vāmena tṛtīye māsi pūjayet | āhutitritayaṃ dadyāt śirasāmbukaṇānvitam || (83B) sīmantonnayane ṣaṣṭhe māsi sampūjya rūpiṇā | p. 152) juhuyādāhutistisraśikhāyāṃ śikha eva tu || vastrāṅgakalpanāṃ kuryāt vaktrodghāṭananiṣkṛtam | jātakarmaṇi varmāsya daśame masi pūrvavat || vahniṃ sandhukṣya darbhādyaissnānaṃ garbhamalāpaham | svarṇa(-rṇena, -sya) bandhanaṃ devyā kṛtaṃ dhyātvā hṛdārcayet || astreṇottarapūrvāgrā mekhalāsubahiḥ kuśān | āstīrya sthāpayetteṣu hṛdā paridhiviṣṭharān || kuśākāśā uśīraṃ ca dūrvā veṇuyavastathā | viśvāmitraṃ ca mauñjīca aṣṭadarbhāḥ prakīrtitāḥ || kuśaṃ sadeśajā snigdhā nātiparvā na cāyatā | śukacchāyā sāgramūlā saptaparṇā na saptajā || pathijātāśthitāsthāne smaśāne'pi tritarpaṇe | staraṇāsanapiṇḍeṣu na grāhyāḥ saptadeśajā || agrasthūlaṃ bhavennārī mūlasthūlaṃ napuṃsakam | mūlamagrasamaṃ caiva puṃdarbheti prakīrtitaḥ || jñānaratnāvalyām - śrīliṅgāmṛdavaśyāmā yāgakarmasuśobhanāḥ | pulliṅgā harimā īṣaṭśyāmadarbha na puṃsakaḥ || raudrakarmasu te yojya garhitā saumyakarmaṇi | p. 153) (84ā) kuśamūle bhavedbrahmā kuśamadhye tu keśavaḥ || kuśāgre śaṅkaraścaiva kuśānāmadhidevatāḥ | tattvatithigraha saṅgrahadarbhairaṣṭadaśāṅgulakūrca- kramātaṃ magrayugāṅgulagranthitadarthamuttama- madhyamakanyasasukūrcam | ūrdhvakūrcaṃ pauṣṭikaṃ ca adhaḥkūrcantuśāntikam | antaḥ kūrcaṃ prakartavyamabhicārārthameva ca || kūrcamūle tu savitā kūrcamadhye tu vaiṣṇavī | kūrcāgre sarvatīrthāśca ityetā adhidevatāḥ || navapañca trisaṃyuktamagraṃ tu caturaṅgulam | granthirekāṅgulaṃ proktaṃ valayaṃ dvyaṅgulaṃ bhavet || dvidarbhairvāpi kartavyaṃ taptacāmīkareṇavā | pradakṣiṇa padagranthiṃ nāmikāyā niyojayet || mūle tu pārvatī caiva granthau caiva sarasvatī | agre tu sarvatīrthāni pavitrasyādhidevatāḥ || sapavitrakareṇaiva kuryāsādarcanakriyām | apavitrakareṇaiva na kuryādarcana kriyām || tasmāt sarvaprayatnena pavitraṃ dhārayet sudhīḥ | śyāmaiḥ darbhadalaiḥ svaramaguṇitaiḥ bāhupramāṇākṛtā - p. 154) (84B) veṇvā vā'tha suva?rtatāssamaśikhā sadganthayo viṣṭharāḥ | tammānā ṛjavaḥ palāśatarujā śyāmāḥ paridhyāhnacā (ḥ ) idhvā (dhmāḥ) ṣoḍaśakāṅgulāsama(mi?)dapi pra(prā)deśamātrāpraṇāḥ || ṣaṭtriṃśaddarbhasaṃkhyā ca jñānakhaḍgaṃ prakalpayet | tālamātrasamopetaṃ kārayedveṇibandhanam || brahmāṇaṃ śaṅkaraṃ viṣṇumanantaṃ ca hṛdārcayet | pūrvādyuttaraparyantaṃ paridhīstānanukramāt || indrādīśānaparyantaṃ viṣṭarastānanukramāt | agnerabhimukho bhūtvā nnijadikṣu hṛdārcayet || nivāryavighnasaṅghātaṃ bālakaṃ bālayiṣyathā | śaivāgniḥ kathyate vipra śṛṇu tasmin samāhitaḥ || pañcavaktrasamāyuktaṃ saptajihvāvirājitam | daśahastaṃ triṇetraṃ ca sarvābharaṇabhūṣitam || raktavarṇaparīdhānaṃ paṅkajopari saṃsthitam | baddhapadmāsanāsīnāṃ daśāyudhasamanvitam || kanakā bā(ba)hurūpā ca atiraktā tataḥ param | suprabhācaiva kṛṣṇā ca raktā cānyā hiraṇmayī || p. 155) ūrdhvavaktre sthitā tisraśśeṣāḥ pūrvāditaḥ kramāt | (85ā) kāmike - āgnetvamaiśvaraṃ tejaḥ pāvanaṃ paramaṃ yajaḥ | tasmāt tvadīyahṛtpadme saṃsthāpyābhyarcyayāmyaham || kālottare - īśāne muktaye homaḥ puruṣe cāṇimādikam | prāyaścittādikaṃ ghore tathā syāt krūrakarma ca || vaśyākarṣaṇahomārthaṃ vāmadeve tu homayet | nityakarmavidhānaṃ tu vaktre'smin paścime hitam || hiraṇyā taptahemātrā kanakā rajataprabhā | raktairitāruṇā prākhya kṛṣṇā nīlamaṇiprabhā || suprabhā mauktikajyotsnā suraktā padmarāgavat | candrakāntā caraccandraprabheva bahurūpiṇī || vaśyākarṣaṇayorādyā kanakā stambhane hitā | vidveṣamohayo raktakṛṣṇāmāraṇakarmaṇi || suprabhā śāntike proktā suraktoccāṭane matā | ekaiva bahurūpā tu sarvakāmaphalapradā || hiraṇyādyāstvavijñāyā yo jihvā vahni sannidhau | p. 156) hotuścopakramermūkhassa bhavet brahmaghātakaḥ || śatamardhaṃ tadardhaṃ vā viṃśatidvādaśe va ca | (85B) śivāddaśāṃ(śa)kokāgnitabdhayecca dvijottamaḥ || ekakālaṃ dvikālaṃ vā trikālaṃ homamācaret | samidājyacaruṃ lājāt sarṣapāśca yavastilāḥ || uttamaṃ tvitivikhyātaṃ madhyamaṃ ca tataśśṛṇu | samidājyacaruṃ caiva sarṣapaṃ madhyamaṃ viduḥ || samidājyacaruṃ caiva kanyasaṃ paripaṭhyate | ghṛtena payasā vā'tha tilairvā ghṛtamiśritaiḥ || yavaiśca brīhibhirvāpi gulgulena ghṛtena vā | ityahomaḥ prakartavyo yathāvittānusārataḥ || padmasthaṃ pañcavaktraṃ daśabhujasahitaṃ raktavarṇaṃ triṇetraṃ śūlaṃ vajraṃ ca khaḍgaṃ triśikhasṛṇigadā ṭaṅkapāśābjacakram | bibhrāṇaṃ savyadakṣekarasarasiruhe saptajihvāsadīptaṃ- dhyāyet svāhāsametaṃ pracuranijaruciṃ kuṇḍamadhye śivāgnim || gāruhāhavanīyapadakṣiṇe bālayā vanavṛddhasvarūpakāḥ | p. 157) sthāpakādiśikhotsavanityakaṃ pūjakādi śivāgnisvarūpakam || vṛddharūpaṃ prathiṣṭhāgniryutsavāgnistu yauvanam | (86ā) dīkṣāgniṃ palāśaṃ ca nandyāvartaṃ ca mallikaḥ | karavīrabakaṃ caiva nīlotpalamathāṣṭakam | āsane prathamaṃ puṣpaṃ dātavyaṃ śuddhacetasā || mūrtidānaṃ hṛdā kāryaṃ puṣpeṇaiva pareṇa tu | pañcapuṣpapradānena pañcāṅgāni prapūjayet || śivaṃ tathā'ṣṭamenaiva netrahīnāṣṭapuṣpika | etāni cāṣṭapuṣpāṇi sarvasādhāraṇāni tu || prātarmadhyāhnasāyāhne tathācāstimiteravau | pūjayetparayā bhaktyā'bhyaṣṭapuṣpavidhānataḥ || daridrāṇāmanāthānāṃ bālastrī bāliśeṣu ca | gobhīnāṃ vyādhijuṣṭānāṃ tathā dhyānārpitātmanām | śivaśāstrānuraktānāṃ nāsīnāsiddhihitātmanām | anuraktaviraktānāṃ kathitācāṣṭapuṣpikā || āvāhanārghyapūjāsu snāne dhūpavilepane | nivedya ca visarge ca puṣpamaṣṭau suyojayet || svāmin kṣudreṇa dāsena malīmasadhiyā mayā | p. 158) kadarthito'si yadbhaktileśāt priyadakṣamaracat || tataḥ pūrvavadabhyarcya stutvā stotraiḥ praṇamya ca | arghyaṃ parāṅmukhaṃ datvā kṣamasvetyabhidhāya ca || (86B) nārā ca mudrayā'streṇa phaḍanteṇānu sañcayam | saṃhṛtyadīpyayā liṅge mūrtimantreṇa yojayet || sthaṇḍile tvarcite deva mantrasaṅghātamātmani | aṃśumati - gaṇeśvarādiberāṇāṃ vastreṇaiva tu veṣṭayet | keṭakasyaikabhāge tu vinyasedastramantrataḥ || śivamantramanusmṛtya liṅgaṃ saṅgṛhya deśikaḥ | citravastreṇa saṃveṣṭayā pheṭake madhyame nyaset || apidhānaṃ tu saṃyojya bhīmarudraṃ smarettataḥ | niyojya vidhivattena caṇḍapūjāṃ samā bhavet || maṇḍale caṇḍamāvāhya tadrūpaṃ bhāvayet tataḥ | āsanaṃ mūrtimūlena kevalaṃ mūlamantrataḥ || abhyarcya devadantānnaṃ mūlamantreṇa dāpayet | lehyaśoṣyānnapānādi tāmbūlaṃ sragvilepanam || nirmālya bhojanaṃ tubhyaṃ pradataṃ(-ttaṃ) tu śivājñayā | sarvametat kriyākāṇḍaṃ mayā caṇḍa tavājñayā || p. 159) nyūnādhikaṃ kṛtaṃ mohāt paripūrṇaṃ tadastu me | iti vijñāpya caṇḍeśamarcayitvā yathāvidhi | pūrakānvitamūlena mantrānātmani yojayet || pratyahaṃ pūjayedyastu (itaḥ paraṃ vidyamānapuṭasthaviṣayasya anena sambandho na bhavediti kṛtvā 161 puṭe tat likhyate) p. 161) ---- hoturvijānīyāt karmasiddhirabhīpsitā | jīmūtavallarīśaṅkhamṛdaṅgadhvanirūpakaḥ || tasyognisiddhaye hoturato'nyaśca viparyayaḥ | chatrākāro bhṛguśreṣṭho dhvajacāmarasannibhaḥ || vṛṣakuñjarayānena tulye'gni puṣṭidassadā | pradakṣiṇatrayaṃ kṛtvā namaskṛtvāṃ ca bhaktitaḥ || visarjayettamo devaṃ punaḥ pūjāṃ vidhānataḥ | tato vahniṃ samabhyarcya phaṭantāstreṇa śambarām || bhāsvarān paridhisthāṃ ca pūrakeṇa hṛdāṇunā | śraddhayā paramātmī ve sthāpayet tān hṛdambuje || sūkṣme - viṣṭarāṇi samādāya granthiṃ muktvā visarjayet | paristaraṇamānīya ājyenaiva tu secayet || ekadarbhaṃ samādāya śeṣamagrādikaṃ dahet | tadekamagnau nikṣipya tadbhasma tilakaṃ kuru || tadbhasma tu lalāṭe tu netramantreṇa dhārayet | tadbhasmadhāraṇaṃ puṃsāmāyuśśrīkīrtivardhanam || vijayaṃ roganāśārthaṃ sarvakāma phalapradam | sarvapākāgramādāya kṛtvā maṇḍalakadvayam || p. 162) antarbahirvaktiṃ dadyādāgneyyā kuṇḍasannidhau | tataḥ śivāntikaṃ gatvāṃ pūjāhomādikarmakam || gṛhāṇa bhagavan puṇyaphalamityabhidhāya ca | homasaṃkhyāni mantrāṇi japtvā daśaguṇaṃ tathā || tajjapṃ parahaste tu tatpuṣpaṃ tu samarpayet | yatkṛtaṃ yatkariṣyāmi tatsarvaṃ sukṛtaṃ tu vā || viśvagoptā tvamevātra nānyo nātho hi me śiva | kāmike - iti vijñāpya deveśaṃ pradakṣiṇaṃ ca samācaret | pūjāṃ kṛtvāpi yaśśambhoḥ na karotu(-ti) pradakṣiṇam || sā pūjā niṣphalā tasyā sa ca pūjāvijambikaḥ | bhaktyākaro(ti) yat samyak kevalaṃ tu pradakṣiṇam || pūjā sarvā kṛtā tena sa samyakchivapūjakaḥ | tasmāt sarvaprayatnena pradakṣiṇaṃ ca samācaret || devasyāgneyadigbhāge yogapīṭhaṃ tato yajet | karṇikādalasaṃyuktaṃ tanmadhye svaguruṃ yajet || tatrāsanaṃ tu saṅkalpya mūrti tasyopari nyaset | śivamāvāhayet tatra sa brahmāṅgasamanvitam || puṣpagandhādibhiḥ pūjya hṛnmantreṇa prayatnataḥ | p. 163) śivaṃ saṃpūjya vidhivat vidyāsaṃpūjayet ta | (etadantena puṭamidaṃ samāptam | uparitana(90) puṭasthaviṣayasya anena sambandhābhāvāt 165 puṭe likhitam ) p. 164) plane page p. 165) (90ā) ----------------------- rasaḥ pāpaiḥ pralipyate | nanu? - vāṇaliṅge cale lohe ratnaliṅge svayaṃbhuvi | pratimāsu ca sarvāsu na caṇḍādi krato bhavet || iti naiva caṇḍārcanamiti kecidvadanti satyam - etanmatāntaram prāṇitam, śaive punassarvaga pūjanīyameveti niyamaḥ | tathā ca kālottare - sthire cale tathā ratne mṛddārau śailakalpite | lauhe citramaye vāṇe sthitacaṇḍo niyāmakaḥ || tataścāvaśyaṃ caṇḍaḥ pūjya eva || kāmike - sveṣṭaliṅge ca yaddattaṃ caruvartaṃ (-vattaṃ) na saṃśayaḥ | naivedyaṃ bhrātṛputrāṇāṃ bhaginīnāṃ ca dāpayet || kāraṇe - sphaṭikaṃ bāṇaliṅgaṃ ca ratnaliṅgaṃ ca lauhakam | tanniveditanirmālyaṃ nirmālyaṃ tu prakalpayet || p. 166) bālānāṃ yuvatīnāṃ ca dāpayet balavardhanam | tat prāśayet svayaṃ prājño nānyasyaiva tu dāpayet || śuddhe śivaprasāde ca śucitvaṃ yo na bhāvayet | so'pi yāti naro ghoranarakaṃ kālamakṣayam || kāmike - devasvaṃ devatādravyaṃ naivedyaṃ ca niveditam | caṇḍadravyaṃ bahiḥkṣiptaṃ nirmālyaṃ ṣaḍvidhaṃ bhavet || (90B) devasvaṃ grāmabhūmyādi dāsīdāsacatuṣṭayam | hema(rau)rūpyaka ratnādi devadravyamiti smṛtam || yat saṅkalpya ca devāya patrapuṣpaphalaṃ jalam | annapānādi tatsarvaṃ naivedyamiti kīrtitam || etat tṛtīyanirmālya manarhamiti kathyate | pramādāt bhojanaṃ kurvan bhūmau sasyādamaṅgalam || kiñciddravyāpaharaṇe narakaṃ yātyasau naraḥ | śivopabhuktaṃ srak gandhamannapānādikaṃ tathā || niveditamiti proktaṃ sarvapāpaharaṃ bhavet | sthāpitaṃ vidhinā liṅgaṃ sarvadevasurairnaraiḥ || etat trividhanirmālyaṃ caṇḍeśādikṛtaṃ viduḥ | bahiḥ kṣiptamanarhaṃ syāt anyadravyatvakāraṇāt || p. 167) piśācānāṃ ca sarveṣāmadhikāro'tra sarvadā | nirmālyaṣaḍvidhe bhojyaṃ tvekameva niveditam || nanu- kevalaṃ caṇḍadravyasya bhojyatve niṣedhaḥ kintu śivaniveditasyāpi ? taduktaṃ śivarahasye - na dhārayet kvapiśchambho nirmālyaṃ na ca bhakṣayet | nirmālyalaṅghanaṃ (-nāt) dānaṃ (-nāt) bhakṣaṇaṃ (-ṇāt) narakaṃ vrajet || kravyādo jāyate dānāt mātaṅgastasya bhakṣaṇāt | laṅghane siddhihānissyāt gandhopādānato vṛkaḥ || (91ā) caṇḍālastu yathā dāhe vikraye śabaro bhavet | sparśanāt jāyate bhuktvā nirmālyasya na saṃśayaḥ || ityāgamavacanāt | kathaṃ bhojyaṃ śivaprasādamiti cet | satyam - śivaprasādam śuddham, tat bhaktānāmeva bhojyaṃ nābhaktānāmiti | taduktam - śaivapurāṇe - nirmālyaṃ nirmālaṃ śuddhaṃ nirmalatvādaninditam | tasmādabhojyaṃ nirmālyaṃ prākṛtaiśśivātmakaiḥ || lobhānnadhārayecchambhornirmālyaṃ na ca bhakṣayet | jihvāca balasaṃyuktaśśivasaṃskāravarjitāḥ || p. 168) śivanirmālya bhojī ca rauravaṃ narakaṃ vrajet | atra śivasaṃskāravarjitānāmeva śivaniveditamiti, pāvanamabhojyamiti nirdhāryate | taduktaṃ śivāgame - abhaktānāmaśuddhānāṃ madanyāsaktucetasām | abhojyamiti nirdiṣṭaṃ nānyathā parameśvarī || tadbhaktā dīkṣitānāṃ tu māmeva bhajatāṃ sadā | puṇyādi(ti)śayayuktānāṃ bhojyamātmaviśuddhaye || sarvasiddhikaraṃ caiva śivanirmālyamuttamam | (91B) bhaktimān dhārayennityaṃ maladehī na dhārayet || madbhuktaśiṣṭanirmālyaṃ bheṣajamiti kathyate | saṃsārarogaharaṇāt bheṣajaṃ bhiṣagīśvaram || śivaprasādahetutvāt prasāda iti gīyate | maihyaṃ niveditaṃ śuddhamaśuddhamitaraṃ śive || snānatoyaṃ ca gandhaṃ ca bhasmatāmbūlameva ca | etat sarvañca nirmālyaṃ dhārayet bhakṣayedbudhaḥ || vāyavyasaṃhitāyām - tatassvayaṃ tu bhuñjīta śuddhamannaṃ yathāsukham | p. 169) niveditaṃ ca devāya taccheṣaṃ vātmaśuddhaye || skānde purāṇe - śiṣṭāśśāntāśca rudreṇa bhuktameva hi bhuñjate | ghrātameva hi jighranti pītameva pibanti ca || nirmālyaṃ paramaṃ jñānaṃ nirmālyaṃ paramāmṛtam | nirma(rmama)tvācca nirmālyaṃ nṛṇāṃ nairmālyakāraṇam || vātule tantre - yathā kriyā vidhātavyā prabhūtā jāyate purā | tāṃ tāṃ kuryānmahādeva samarpaṇayi vā sudhī -- || upavāsasahasrāṇi prajāpatyā yutāni ca | śivaprasādasikathā(-kthā-)syakoṭyaṃ śināpi no samaḥ || kūrmapurāṇe - yaśśrāddhakāle harabhuktaśeṣaṃ dadāti bhaktyāpitṛdevatānām | (92ā) tenaiva piṇḍena tilairvimiśramākalpakoṭyā pitarassutṛptāḥ || p. 170) śivapurāṇe - prāṇāgnihotraṃ yaḥ kuryāt śivasyaiva prasādataḥ | aśvamedhāyutaṃ puṇyaṃ siddhe siddhe labhennaraḥ || laiṅge - phalaṃ puṣpaṃ sugandhaṃ ca vastrāṇyābharaṇāni ca | śivārpitāni svīkuryādanyathā kilviṣī bhavet || brahmāṇḍapurāṇe - pitāmaheśvarasaṃvāde - naivedyaṃ purato nyastaṃ darśanaṃ svīkṛtaṃ mayā | rasādbhaktasya jihvāgrādaśnāmi kamalodbhava || itihāse - idaṃ prasādaṃ bhuñjāno viriñca kila jaiminiḥ | viṣṇuḥ paraśurāmo'pi śivena paridīkṣitāḥ || pādodakaprasādānnanirmālyannaniṣevakaḥ | vasiṣṭho'pi guruṣṭho'bhūt prasādasya prabhāvataḥ || tasmāt pādodakaṃ peyaṃ prasādānnaṃ ca bhujyatām | ādityapurāṇe - p. 171) snāpayitvā vidhānena yo liṅgastapanodakam | triḥ pipe(t)trividhaṃ pāpaṃ tasmaiścāśu(pra)ṇaśyati || kāmike - bhakṣayedyo naro bhaktyā pavitramiti śuddhidam | śuddhapādodakaṃ pītvā paścādaśuciśaṅkayā || (92B) yo cāmati ca mohena taṃ vidyāt brahmaghātakam | vaidyaśāstre - nirmālyasalilaṃ pītvā devadevasya śūlinaḥ | kṣayāpasmārakuṣṭhādyairvimukto nātra saṃśayaḥ || kāraṇe - vināyakasya nirmālyaṃ viprādīnāṃ praśasyate | subrahmaṇyasya nirmālyaṃ bhojanaṃ ca jayārthinām || umādevyāśca nirmālyaṃ sarveṣāṃ bhojanaṃ tataḥ | sakalānāṃ tu naivedyaṃ sarveṣāṃ bhojanaṃ bhavet || bhāskarasya tu naivedyaṃ bhuktaṃ vyādhikṣayaṃ bhavet | gurupustaka nāgānāṃ vahneryogigaṇeśvare || pārvatīyakṣamātrīṇānnanirmālyaṃ śive yathā | p. 172) kiñca - sarveṣāmatiśca (-maniccha) nāmapi śivanirmālya- svīkaraṇamaśaktyaparihārameva | yadi parijihīrṣanti teṣāmupavāsa eva śaraṇam | tathāhi - gaṅgā'naṅgariporjaṭānidalitā dhammau(yanmau)lipuṣpaṃ śaśī keśastasya vidhittato nipatitā vṛṣṭiḥ jagajjīvanam | śū(ru)dro'gniśśiva eva sarvaśamanaḥ tajjihvayā pacyate ye nirmālya jihvāsanaḥ tribhuvane taiḥ kenavā jīpya(vya)te ||| alamati vistareṇa prakṛtamanusarāmaḥ | (93 puṭaṃ na dṛśyate) p. 173) (94ā) ----------------------------------------- naḥ | tattīrthaṃ paramaṃ puṇyaṃ tatra snātvā śivaṃ vrajet | suprabhede - dūrataḥ śikharaṃ dṛṣṭvā namaskṛtvā tu yo naraḥ | mucyate sarvapāpebhyaḥ nirmokādiva pannagāḥ || devālayo'tra dṛśyante vimānāṃ gopurāṇi ca | yāvaddeśeṣu paritaḥ tāvat kailāsabhūtalaḥ || śrūyante vādyaghoṣāśca yāvaddūrācchivālayāt | tāvacchivapuraṃ sākṣāt anavadye manonmani || aṃśumati - sthūlaliṅgaṃ namaskṛtya ālayaṃ tu praveśayet | sthūlaliṅgaṃ vimānaṃ syāt sūkṣmaliṅgaṃ sadāśivam || balipīṭhaṃ bhadraliṅgaṃ ca liṅgatrayamihocyate | sūkṣme - dehaprasādamityuktaṃ dehī liṅgamiti smṛtam | ubhayorantaraṃ nāsti tasmāttīrthaṃ vibhāvayet || bere liṅge vimāne ca bhūtapī śivālaye | p. 174) śivassannihito nityaṃ namasyet tatra taṃ sadā || aṃśumati - vastreṇācchādya dehe svaṃ ye narāḥ praṇametu mām | trijanma jāyate mūkaḥ saptajanmasu kuṇṭhanam || svāyaṃbhuve - agrataḥ pṛṣṭhato vāme garbhāgāre tathaiva ca | japahomanamaskāraṃ na vidadhyayāt kadācana || (94B) pratyaṅmukhe cottaradiṅmukhe ca vāme sthitre'nyatra tānyapārśve | īśānapūjā praṇatiśca kuryāt doṣāya no cennaphalāya vā syāt || pracchinnapaṭakālena karttavyaṃ liṅgadarśanam | tatkāladarśanaṃ mohāt bhāryāputravināśanam || skānde - tailābhyaṅgaṃ ghṛtābhyaṅgaṃ śiraso veṣṭanaṃ tathā | kanyakāvaraṇaṃ cāpi varjayecchivamandire || upānaṅgātapatrādirahitaḥ kṣamayā'nvitaḥ | p. 175) rāmāyaṇe'pi - śivālayamupāgamya yastu dūṣayate naraḥ | mūlamantraiśca niṣṭhīvaiḥ sa vetālo bhaviṣyati || yastu devālayagato vāhanādyadhirohati | sa vipādikriyā(-tridhā) bhinnaḥ pāde duḥkhamupeṣyati || yati(di)vā'bhyarcitā kāṅkṣi(-ṅkṣī) śivadravyāṇi lumpati | sa brahmarākṣaso bhūtvā śūnyāraṇyeṣu roditi || ajite - bhūtapīṭhaṃ namaskuryāt prathamaṃ dhyānapūrvakam | mukhapañcasamavaktrasamanāsinayanaṃ daśakarṇadaśabāhudaśaśūlavādhṛk | (95ā) galamekahṛdayatva matiraktavarṇaṃ dvayapādamiti bhūtabalipīṭhabalibhuk | dhvajadaṇḍanamaskāraṃ kuryāddhyāna purassaram | ekāsyapādaṃ dikaṃkaraṃ triṇetraṃ romāvalīrājitadarbhamālām | śvetāṅgarūpaṃ svakanāsikāyā mārūḍhapadmāsanadaṇḍarūpam || p. 176) utsave ca viśeṣo'sti pratistambhamiti khyātaṃ paśuḥ paṭamiti smṛtam | rajjuḥ pāśamiti proktaṃ trividhāste bhavanti ca || brahmāṇḍapurāṇe - īśvarābhimukhaṃ devamāsīnaṃ vṛṣanāyakam | praṇamya prārthayedevaṃ kusumābhyarcitāṅghrikam || antaḥ pradeśe śivadarśane ca śivārcane tatphalasiddhilābhe | dehyanujñāṃ bhagavān prasannaḥ tvatpādapadmaṃ praṇatāya mahyam || iti saṃprārthya dharmeśaṃ paśoḥ paśupateḥ puraḥ | praṇamya daṇḍavat bhūmau sāṣṭāṅgaṃ kusumaṃ kṣipet || aṃśumati - paśoḥ paśupateragre daṇḍavat patito bhuvi | patanti pātakāssarve nottiṣṭhanti punassahā || dehe saṃsaktareṇūnāṃ yāvatsaṅkhyā vigaṇyate | tāvadvarṣasahasrāṇi śivaloke mahīyate || p. 177) (95B) aṣṭāṅgaṃ caiva pañcāṅgaṃ tryaṅgaṃ cekāṅgameva ca | urasā śirasā dṛṣṭyā manasā śraddhayā girā || padbhyāṃ karābhyāṃ karṇābhyāṃ praṇāmoṣṭāṅgamīritam | śiro hastau ca karṇau ca cibukaṃ bāhuyugmakam || aṣṭāṅgaṃ ca namaskāraṃ pañcāṅgaṃ ca tataśśṛṇu | śiro hastau ca bāhū ca kṛtvā jānuni saṃsthite || idaṃ pañcāṅgamevoktaṃ triyaṅgaṃ ca tataśśṛṇu | hastau badhvā tu mukulaṃ mūrdhnideśe niyojayet || triyaṅgalakṣaṇaṃ caiva namaskārasya saṅkhyayā | ekāṅgaṃ tu namaskāraṃ śirasyaiva kṛtaṃ bhavet || trīṇi pañcatri saptābhi nava dvādaśa saṃkhyayā | bhaktyā kṛtvā namaskāraṃ śivasyāgre tato naraḥ || aśvamedhasya yajñasya labhate phalamuttamam | bhaktihīnairnarai jāṭhyādāpivāye śive kṛtā || namaskriyā sakṛdvāpi sarvapāpaharī bhavet | tasmāt liṅgaṃ sakṛt bhaktyā yo liṅgaṃ praṇamennaraḥ || sarvān kāmānavāpnoti śivena saha modate | aṃśumati - pradakṣiṇakramaṃ vakṣye śrūyatāṃ ravisattama | p. 178) (96ā) sarvapāpaharaṃ caiva sarvadānaphalapradam | sarvarogavināśārthaṃ pradakṣiṇamathācaret || pṛ(pra)ścihnati bhayaṃ sarvaṃ dakāro mokṣasiddhidam | kṣikārāt kṣīyate rogaḥ ṇakāraḥ śrīpradāyakaḥ || pradakṣiṇārṇasaṃyogāt pradakṣiṇamiti smṛtam | padāt padāntaraṃ gacchet karaucalanavarjitam || stutirvāci hṛdi dhyānaṃ caturaṅgapradakṣiṇam | āsannaprasavā nārī tailapūrṇaṃ yathā ghaṭam || vahantī śanakairyātiya(ta)thā kuryāt pradakṣiṇam | pūrvāhṇe vyādhināśassyāt madhyāhne vāñchitārthadam || sāyāhne sarvapāpaghnamardhayāme vimuktidam | aṣṭamyāṃ ca caturdaśyāṃ pañcadaśyāṃ trijanmani || ārdrāyāmarkavāre tu karaṇe viṣṭisajñike | ayane viṣuve caiva grahaṇe candrasūryayoḥ || saṅkrame cotsave caiva snānaṃ kṛtvā pradakṣiṇam | praṇamedyaśśivaṃ bhaktyā sarvān kāmānavāpya saḥ || labhecchataguṇaṃ puṇyaṃ kevalaṃ nātra saṃśayaḥ | evaṃ (va) mukteṣu kāleṣu bhaktiśraddhāsamanvitaḥ || (96B) sūryodayaṃ samārabhya yāvadastaṃ raverbhavet | tāvatpradakṣiṇaṃ kṛtvā sarvān kāmānavāpnuyāt || p. 179) athāhorātrakaṃ vā'pi kāleṣveteṣu yo naraḥ | pradakṣiṇaṃ prakurvīta so'nantaphalamaśnute || dūramārgāt (sa)māgamya phalāśārahito'pi yaḥ | kṛtvā pradakṣiṇaṃ bhaktyā praṇamecchivamavyayam || tasya mārgasamudbhūta yāgatiścāpi keśavaḥ | pradakṣiṇaphalaṃ nṝṇāṃ dadātyeva na saṃśayaḥ || pravāsī pathikṛtvā tu śivaliṅgapradakṣiṇam | namaskṛtvā tu pūrvoktāt phalaṃ pañcaguṇaṃ bhavet || utsave balikāle tu yaḥ karoti pradakṣiṇam | pade padeśvamedhasya phalamāpnoti mānavaḥ || triguṇaṃ madhyahāre tu maryādāyāṃ caturguṇam | mahāmaryādikaṃ caiva kṛtaṃ pañcaguṇaṃ bhavet || kṣetravādikṛtaṃ bāhye bhavecchataguṇaṃ nṛṇām | svāyambhuve - ekaviṃśatisaṃkhyākatamuttamaṃ tu pradakṣiṇam | tithisaṃkhyāmadhyamaṃ syādadhamaṃ munisaṃkhyayā || pañcasaṃkhyākṛtaṃ yattat adhamādadhamaṃ bhavet | adhamādhamamityuktaṃ guṇasaṃkhyākṛtaṃ tu yat || (97ā) tasmādatyavaraṃ proktaṃ kṛtamekapradakṣiṇam | p. 180) svāyambhuve - ekadaṇḍanamaskāraṃ ekaṃ cāpi pradakṣiṇam | ekahastanamaskāraṃ hanti puṇyaṃ purātanam || śataṃ sahasramayutaṃ niyutaṃ prayutaṃ tu vā | koṭīṃ vā kārayediṣṭasiddhyarthaṃ tu pradakṣiṇam || mānuṣyasya tu liṅgasya phalamuktaṃ pradakṣiṇam | namaskāreṇa tasmādvai dviguṇaṃcārdhake bhavet || triguṇaṃ daivike liṅge phalaṃ gāṇeśvare tat | caturguṇaṃ samuddiṣṭaṃ phalaṃ pañcaguṇaṃ bhavet || svayambhūtasya liṅgasya tathā saṃsparśanaiḥ śanaiḥ | smṛtisaṅgrahe - ekaṃ vināyake kuryāt dve sūrye trīṇi śaṅkare | catvāri devyā viṣṇośca saptāśvattha pradakṣiṇam || brahmanāradīye - rān pradakṣiṇaikena mucyate brahmahatyayā | dvitīyenādhikāritvaṃ tṛtīye naindrasampadaḥ || pradakṣiṇaprakārasya lakṣaṇaṃ śṛṇusuvrata | savyaṃ caivāpasavyaṃ ca tathā savyāpasavyakam || p. 181) savyaṃ(vya)pradakṣiṇaṃ prokta mapasavya pradakṣiṇam | (97B) savyāpasavya tassoma sūtrālaṅghanatatkṛtam || prāsādasya tu vistāraṃ tanmānaṃ somasūtrakam | prāsādārdhasamaṃ vāpi prāsādasamayeva ca || liṅgamūlasya pārśve tu yojayet saumyadeśake | yāvat sūtrāntamevaṃ syāt varjayettu pradakṣiṇam || śambhoḥ pradakṣiṇaṃ kuryāt somasūtraṃ na laṅghayet | chāyādhastāt prakartavyaṃ vimāne tu pradakṣiṇam || chāyātilaṅghane prāpte kathaṃ kuryāt pradakṣiṇam | ante tryaṃśaṃ vihāyādau sañcaredvaṃśake budhaḥ || liṅgachāyāṃ tu pīṭhaṃ tu prāsādaṃ pratimaṃ tathā | utsave balikāle ca tathaiva gurusevite | pradakṣiṇakriyākāle chāyādoṣo na vidyate || somasūtradvayaṃ yatra vā viṣṇumandire | apasavyaṃ na kurvīta kuryāddeva pradakṣiṇam || vṛṣaṃ caṇḍaṃ vṛṣaṃ caiva somasūtraṃ punarvṛṣam | caṇḍaṃ ca somasūtraṃ ca punaścaṇḍaṃ punarvṛṣam || evaṃ savyāpasavyaṃ tu pradakṣiṇamihoditam | (98ā) aṅgapradakṣiṇaṃ kurvan kṛtvā bhūmau nijāṃ tanum || daṇḍavat bāhuyugmena sahabaddhā kṛtāñjaliḥ | p. 182) kṛtvā daṇḍanamaskāraṃ śivāgre tu sakṛnnaraḥ || pradakṣiṇaṃ tathā kuryāt ekaṃ vā trayameva vā | pañca vā sapta vā caiva sarvapāpanivṛttaye || utthāya praṇatiṃ bhūyo bhūyo kṛtvā samāpayet | pradakṣiṇasahasraṃ syādekamekaṃ pradakṣiṇam || svāyambhuve - savyaṃ tu bhogadaṃ jñeyamapasavyaṃ tu muktidam | savyāpasavyamārgeṇa śāntibhuktiphalapradam || yatra yatra vṛtau kintu balipīṭhavṛṣasthitaḥ | tatra tatra kṛtau kuryāt tatpradhānaṃ pradakṣiṇam || yatra pradakṣiṇaṃ tatra balipīṭheśayostu vā | nāntarāgamanaṃ kuryāt tattadāvaraṇe sudhīḥ || dvitīyāvaraṇadvārapālakau gaṇanāyakau | natvā'bhyarcyāntaḥ praviśet stutvaivaṃ śivabhaktimān || ekaṃ savyantvasavyaṃ daśaśataśatake dveca va(pa)kṣe nṛṇādyaṃ natvā natvā ca koṭi praṇatiparivṛtaṃ saptakoṭyaśśivasya | koṭerlakṣaṃ tadaṅgaiḥ mahati daśaśataṃ prāṅkaṇe graṃkakṣyāt p. 183) prādakṣiṇyakramoyaṃ pratipadamaghahā mokṣado ddhānavadye || pañcamāvaraṇaṃ śambhoḥ kṛtvā mekaḥ pradakṣiṇam | saptasiddhidvīpāyāṃ kṣitaiḥ koṭipradakṣiṇam || śubhamastu || śrīgurubhyo namaḥ || atha bhojanavidhiḥ || vidhi(va)maddhyāhnikaṃ kṛtvā ramye bhojanamandire | vivikte gomayālipte viśuddhaṃ pākamānayet || tato mṛtyuñjayenaiva vauṣaḍantena saptadhā | japtaissadarbhasaṅghasthaissiñcettaṃ vāribindubhiḥ || sarvapākāgramuddhṛtya śivāyārdhaṃ nivedayet | anyārdhaṃ chullikaṃ homavidhānāyopakalpayet || homaṃ caiva gururbhāgamityayaṃ satataṃ vidhiḥ | śivāgniguruviprebhyaḥ sarvapākāgramānvaham || yo nivedyātmano bhuṅkte sa bhuṅkte kilviṣaṃ naraḥ | śivāgnigurunaivedye yāvat siddhāni saṃkhyayā || tāvadvarṣasahasrāṇi dātā śivapure vaset || śivadharmottare - (99ā) devāgnyatithibhikṣārthaṃ pacet naivātmakāraṇam | p. 185) ātmārthe yaḥ pacenmohāt narakārthaṃ sa jīvati | śivadharme - dhautapādaḥ samācāntaḥ sthānamāsādya pūrvakam | śivabhaktaissadācārai śuddhaśaiva tapodhanaiḥ || parasparamasaṅkīrṇairupaviṣṭairanā kulaiḥ | sāvarṇairekayā paṅktyā bhuñjītādamunā muniḥ || sauvarṇe rajate tāmre lohapātre susaṃskṛte | ācāryaḥ sādhakaḥ putraḥ samayī ca yathākramam || agre parihṛtiṃ kṛtvā parito bhasmarekhayā | caturdigānano mau(nī) bhuñjīyānnānyathā manaḥ || śuddhakāṃsye tathā bhasma śodhite saptadhā punaḥ | mantrite bahurūpeṇa pātre vā ninditaistataḥ || palāśa padminī cūta madhūka kadalīdalaiḥ | rambhā padmapalāśāmramadhūkaiḥ panasairdalaiḥ || kumbhīcampakapunnāgakuṭajātisamudgataiḥ | vaṭāśvatthārkavātārisajjapallātako bhavet || evamādibhiranyaiśca niṣiddhe tu na bhojayet | (99B) sadaṇḍe sāgrake rambhāpatre vāmāgraśodhite || ājyābhidhārite pātre bhoktavyaṃ tulyajātibhiḥ | p. 186) jānumadhyakandharau maunī baddhavīrāsano'thavā || lagnavāmakaraḥ pātre pūrvavanmantritodanaḥ | audārya jvālayitvā tu hetipattreṇa pāvakam || annaṃ pavitramaśnīyāt sūpayuktaghṛtaplutam | a - nāśanaṃ purodā yā prāṇādyaiḥ praṇavādibhiḥ || svāhāntairāhutiḥ pañca datvā dīpyodarānilaḥ | nāgaḥ kūrmaḥ kṛkaraḥ devadattodhanañjayaḥ || upaprāṇavāyubhyaḥ svāhā || evaṃ nevedya nāgādīn puruṣeṇa pibejjalam | prāṇopānasamāna vyānodānānāṃ prāṇāhutiṃ vidhāya | grāsaiḥ parimitaiḥ bhāgaṃ bhāgaṃ toyena pūrayet | prāṇasañcāraṇāmīyāṃśamudarasya prapūrayet | āgastyamacyutaphalaṃ tvāṣṭamāmalakaṃ tathā || yasyodāre pravartante tasya sannihitaśśivaḥ | ālāmpu vartulākāraṃ prāntākaṃ śvetakaṃ tathā || upotakīṃ latārūpāṃ raktiśiśraṃ ca varjayet | (100ā) ---- śokaṃ mahāśākaṃ droṇaśākamupotakī || kadalīkandavanyāni śṛṅgiberaṃ ca śasyate | kadakaṃ madhuśiśraṃ ca phalaṇḍaṃ laśunāmiṣam || bhṛ(*?)ñjanaṃ hastadattaṃ ca lavaṇaṃ parivarjayet | p. 187) parvatāgrogratapasā aśvamedhasya yatphalam || phalaṃ prāpnotyayatnena madhumāṃsanivartanāt | sarvadoṣāśrayaṃ madyamiti dūre vivarjayet || kva madyaṃ kva śive bhaktiḥ kva māṃsaṃ kva śivārcanam | madhyamāṃsapratiṣṭhānāṃ dūre tiṣṭhati śaṅkaraḥ || tasmānniṣiddhaṃ santyajya śivabhaktān prapūjayet | ekaṃ prākṛtabhojane tu daśakaṃ vipre viśeṣejñake māheśe ca śataṃ guṇaṃ tu samaye sāhasrakaṃ tat phalam | putre vāpyayutaṃ ca sādhakajane lakṣaṃ guroḥ pūjane koṭī ceti śivāgameṣu gaditaṃ dātā phalaṃ cāśnute || nānyasyordhvaṃ pibedvāri na prakṣālitapāṇinaḥ | makṣikānakhakeśādiduṣṭaṃ (-dṛṣṭaṃ) tyaktvā'lpabhojanam || bhasma saṃspṛśya bhoktavyaṃ śuddhānnaṃ nānyacetasā | (100B) dadhi kṣīraghṛtaṃ caiva tailaṃ madhugulaṃ tathā || nālikeraphalaṃ rambhāsalilaṃ copadaṃśakam | p. 188) keśādibhiśca duṣṭaṃ hi abhogyaṃ natatañca yat || tāvanmātraṃ samuddhṛtya bhasmakṣepeṇa śuddhayati | marīcaṃ kramukaṃ dhānyaṃ gulaṃ ca rajanīṃ tathā || dadhi kṣīraghṛtaṃ caiva pākadoṣo na vidyate | aprakṣālita hastena puruṣeṇa jalaṃ pibet || gandhānyatra tu śuddhye ca pādahastau samantataḥ | gaṇḍūṣaiṣṣoḍaśaiścaiva śuddhiṃ kṛtvā yathāvidhi || aṅguṣṭhena patattoyaṃ pādāṅguṣṭhe tu secayet | paścāttu sakalīkṛtya annadoṣanivṛttaye || mudrā tu nābhināsāntaṃ bandhīyāt paridhāhvayam | paścāt gandhaiśca tāmbūlaṃ lepayet pakṣayet grahī || taduktam - pratyuṣasi bhuktasamaye varayuvatīnāṃ ca saṅgame virame | rājan vidvanmadhye tāmbūlaṃ yo naravādati sa paśuḥ || tāmbūlaṃ khaṭicittamuṣṇamadhuraṃ kṣāraṃ kaṣāyānvitam | p. 189) (101ā) vātaghnaṃ kṛmināśanaṃ kaphaharaṃ kālāgnisandīpanam || strīsambhāṣaṇabhūṣaṇaṃ rucikaraṃ śokasya vicchedanam | tāmbūle'bhihita trayodaśaguṇaṃsvarge'pi te durlabham || akhaṇḍitaṃ ca kramukamaprakṣālita parṇakam | aśodhitaṃ ca yat cūrṇamāyusstrīputranāśanam || anidhāya mukhe patraṃ pūgaṃ khādati yo naraḥ | saptajanmadaridrassyāt tacchāntyai ca smarecchivam || parṇāgraṃ parṇapṛṣṭhaṃ ca pārśvaṃ caiva śirāntyajet | kramukāgraṃ ca pṛṣṭhaṃ ca tyaktvānyaṃ ca sukhaṇḍitam || bhakṣayettu ca tāmbūlam ārogyaṃ labhate dhruvam | iti sakalāgamasārasaṅgrahe bhojanavidhiḥ samāptaḥ || hariḥ om śubhamastu karakṛtamaparādhaṃ kṣantumarhanti santaḥ | śrīgurubhyo namaḥ | ratnācaleśvarāya namaḥ | kāśiccittaṃ(-citaṃ) pala(bala)tyāgavinodapaṇḍitasya pustakam | ardhanārīśvarāya namaḥ | sadāśivagurukkal svahastalikhitam || || mahāsaṅkalpaḥ || (102ā) oṃ śrīmaddhyādisarveśvarasya acintaparimayī saptapriyamānasya mahājihvoṣasya madhye aparadhī brahmāṇḍānāmekathame bandhasya mādayaṅgāra pṛthivyayesu vāyurākāśaṅkhyānaruṇe amṛte hasmin brahmāṇḍakhaṇḍamadhye ādhāraśakti kūrmānandāṣṭadiggajasyopari prabhṛtiṣṭhādasya lokālokajaleyala yute saptadvīpasaptasāgarāṇāṃ lavaṇayikṣusurāsarpi dadhikṣīrodakārṇavalihṛte jambhavilakṣitātmalapuṣpāt krauñca uṣkarasya mahā-indrādīpake merudhāyāṃ panakatastī nāgasaumya gandharvaśaraṇanavakhaṇḍakhaṇḍite bhāratavarṣe bharatakhaṇḍe p. 192) saumyanta gurukṣetrādhi jambhūmadhyarekhāyāṃ tejottuṅgabhadrādhitīre brahmamadhyahaste bahu kurukalaha mahāpādanaste nastenasayogi (102B) ca pañcamahāsaṅgalīkaraṇa apātrīkaraṇajāti bhraṅgaviprakṣatriya vaiśyaśūdrasthitā vastrā dāsī veśya vṛṣabhālīgamana parastrīyāmilocana mārjālocchiṣṭa bhojana agamyāgamyā bhojyābhojya abhakṣaṇābhakṣaṇalebhyālebhya śreṣṭhāśreṣṭha kṣudrāvatāra prāyaścittārthaṃ śūdrānnasūtakānna parihānna samohānnarājānna corānna gaṇikānnaṃ kuṇḍānna kuṣṭhānna anāthadoṣa parihārārtham ādityādinavagrahadoṣa parihārārtham anupātaka yuvapātakayuddhapātaka prāyaścittārthaṃ śūdrāvañcana kanyāvikraya vikrayālokādhikaruṇe bālādhikaruṇe devatāttailaviharaṇe gurunindagurupāpaharaṇa brāhmaṇaninda brahmasya pāpaharaṇavāpikṣupataṭākagamanaśaityavṛkṣacchedana akhalāt devatāt darśanaṃ karaddhe grāmavāsadurgraha durbhāṇḍadutsaṅgadurāladurnimittadoṣaparihārārthaṃ (p. 193) snānadānajapahomadevatārcanaṃ (103ā) kariṣye || homena taṃ bhūtaṃ bhaviṣyaṃ parigrahaṃ sarvamenassarvamenadyājāyate saptamodhātmane oṃ namaśśivāya oṃ namaśśivāya mahāsaṅkalpamastu || hariḥ om || śubhastu || ardhanārīśvarārpaṇamastu || || oṃ ratnācaleśvarāya namaḥ || padākācaścarākārā rudrākṣākṛtireva ca (va) | ājyaṃ vā madhu gandhaṃ vā pātālā parvatākṛti || vṛṣodaye pañcaśaradvayāṃśake pādonnaṃ vedayugaṃ tathaiva sṛk | kaṇṭhānnamasmāt gulaṣaṇmukhaṃ vṛṣāṇakaṇṭhaṃ vaśapuśchasṛkdaśa || garbhārthaṃ daśapadaṃ kṛtvā daśasthānena śaṅkara | navamaṃ brahmasaṃsthāpya aṣṭamaṃ viṣṇurucyate || saptamaṃ ṣaṇmukhaṃ sthāpyā saṣṭhamantu sarasvati | ------------------------------------ caturbhāge vināyakam || tribhāgaṃ bhairavaṃ sthāpya berasthānaṃ vidhīyate | sthūlebarasamatalamaṇṭapai pīṭhagopuraviśālapurātanaiḥ | sthāna saṅkaṭajīrṇamamasphuṭaiḥ p. 195) śobhanodgataśīghramamasphuṭān || (103B) śatairantaḥ padmaṃ bahirathapadābhyāṃ parivṛtaṃ yugābhyāmadhvānudadiśipadmāni vasubhiḥ | rasau raṣṭaśśambhūn bahirapi carāgeṇasaraṇam | trayastriṃśaḥ sūtrairyadi bhavati śṛṅgāratilakam || (|| iti) śṛṅgāratilakam || (atha) sarvatobhadram || bhūtadvādaśarekhaṣoḍaśapadaiḥ madhye catuṣpaṅkajaṃ koṇe pañcakapañcakelayalaye kākopadantatpade | madhye ṣaṭpadapīṭhapadmacature kaṇṭhe dvivede pade padmāṣaṭpadapīṭhaliṅgacature pārśvadvaye paṅkajam || dvātriṃśat padabhājite tu nalinaṃ madhye cakṣa(tu)ṣaṣṭibhiḥ tadvāhye tripadaiśca vīdhirakhilaṃ traikena vīdhī harīm | mikṣudvāramṛṣīdvayīrubhayato gaurīlilāmahvayaṃ tadbāhye tripadaiśca pīṭhamayatā citrādumākāntakam || p. 196) (B? iti pratibhāti ā tu vāgīśādyāḥ ityārambhakapārśvamiti bhāti |) ----------------------------------- śaṃbhudeśālaṃ parivarjitam | yadvā brahmavilānādi(-da) jyotirliṅgamanāhatam || sūkṣmabindumayaṃ yadvā lalāṭe paramākṣaram | hṛdayāmbhoruhasthaṃ vā jyātīrūpaṃ parātparam || aṅguṣṭhaparvamātraṃ vā sthūlarūpaṃ sadāśivam | ajite - sthitvā yāvaduṣaḥ pūrvaṃ stutvā stotraiḥ praṇamya ca | kanyasaṃ śubhakāryāṇi cintayitvā samāhitaḥ || utthāya ca bahirgatvā daṇḍapāṇikamaṇḍaluḥ | kālottare - mṛt kāṣṭha gomayaṃ puṣpaṃ tilamāmalakaṃ śubham | kuśadravyaṃ gṛhītvā tu nadīṃ gacchet samudragām || śivadharme - grāmāddhastaśataṃ gatvā nagarāt taccaturguṇam | sahasratantre - yatheṣṭadiśivat (-vā) gamyamaiśānyāṃ diśi varjitam | p. 197) śivadharmottare - śiraḥ prāvṛtya tataḥ kuryāt antarthāyātṛṇairmalanam | anyatra - devatā ṛṣayassarve gaṇā nāgāstathaiva ca | uttiṣṭhassarvataścaivā bahirbhūmiṃ karomyaham || vāgīśādyāssumanasaḥ sarvārthānāmupakrame | yaṃ natvā kṛtakṛtyāssyuḥ tannamāmi gajānanam || namaśśivāya śaktyai ca bindave śāśvatāya ca | gurave ca gaṇeśāya kārtikeyāya dhīmate || śiṣyāṇāṃ hṛdayāmbhoja bhānupādāvibhau sadā | natvā jñānaprakāśasya kāñcīpuranivāsinaḥ || somaśambhau - purassuptvassamutthāya prātassañcintya śaṅkaram | yathoddiṣṭaṃ kriyākāṇḍaṃ sarvaṃ pratyahamācaret || p. 198) || atha śaucavidhiḥ || athātassaṃpravakṣyāmi śaucācamanalakṣaṇam | sādhakānāṃ hitārthāya caturāśramadharmiṇām || suprabhede - brāhme muhūrte vibudhaḥ manasā cintya śaṅkaram | tripādayuk trighaṭikā rātryante tu dine dine || brāhmaṃ muhūrtamākhyātaṃ sa coṣeti hi kathyate | smṛtau - catasro ghaṭikāstāvat aruṇodaya ucyate | yatīnāṃ snānakālo'yaṃ gaṅgāmbusadṛśaṃ jalam || anyatra - ṣoḍhā vibhajya rajanīṃ caramāṃśe samutthitaḥ | yathā sambhavamālokya divyaṃ divyena cakṣuṣā || jñānaratnāvalyām - paraṃ vyoma | p. 199) --------- drāñca dhyāyecchāntaṃ guruṃ param | sitakāśmīraraktāli cārusiharākṛti smaran || āgneyādīśaparyantaṃ koṇeṣu ca yathā kramam | vimalaṃ sāramārādhyaṃ pūjayet paramaṃ sukham || tanmadhye paṅkajaṃ raktamaṣṭadigdalaśobhitam | kesareṣu ca dīptādiraṣṭaśakti prapūjayet || pūrvādīśānaparyantamīśāne sarvatomukham | dīptadīpaśikhākārā dhyātavyā nava śaktayaḥ || padmacāmarahastāśca raktāssarvāṅgabhūṣaṇāḥ | sūryasyābhimukhāssarvā sarvābharaṇabhūṣitāḥ || evaṃ dhyātvā tu sampūjyā visphurā ca pradarśayet | sauraṃ kuṅkumasaṅkāśaṃ sarvābharaṇabhūṣitam || dvinetraṃ cāruvadanaṃ raktamālyānulepanam | caturbhujasamopetaṃ varahastāmbujadvayam || abhayavaradopetaṃ prabhāmaṇḍalamaṇḍitam | ---------------------------------------------nvitam || uṣādevī dakṣabhage pratyuṣā vāmapārśvake | dvibhujāṃ ca ----------------------------------------- || p. 200) ----------------------------------------------------------- | ----- raṇasaṃyuktaṃ sarvalakṣaṇa saṃyutam || padmahastāṃ varārohāmaruṇena samanvitām | su ---------------------------------- devaṃ ravervapuḥ || muktikāmaścet | dhavalāmboruhārudaṃ ḍāḍimī kusumaprabham | sphuradratnamahātejo vṛttamaṇḍalamadhyagam || ---- raktasphuṭaśvetasanālābjakaradvayam | ekāsyaṃ cintayet bhānuṃ dvinetraṃ raktavāsasam || āvāhanādimudrābhiḥ vidhāyāvāhanādikam | prītaye tadgrahārādhya bimbamudrāṃ pradarśayet || sakalīkaraṇamekatvaṃ kṛtvā kuryāvaṣolkinā | pādyamācamanīyaṃ ca śirorghyaṃ gātramarcayet || sampūjya gandhapuṣpādyaiḥ mūlamantreṇa bhāskaram | padmākhyaṃ bimabamudrāṃ ca bhaktyā tasmai pradarśayet || āgnau hṛdayamīśāne śiro nairṛtike śikhām | vāyavyāṃ kavacaṃ netraṃ puro dikṣvastramarcayet || saumyāni raktavarṇāni varadābjakarāṇi ca | bhūṣitāni dvihastāni || p. 201) --------------------------------------- taḥ || śivadharmottare - guruṃ ca śivavidyāṃ ca tulyametat trayaṃ yataḥ | yathāśivastathā vidyā yathā vidyā tathā guruḥ || śivavidyā gurūṇāṃ ca pūjāyāḥ sadṛśaṃ phalam | atha sannihitaṃ cātha pūrvavat pūjayet gurum || tridhā pradakṣiṇaṃ kṛtvā daṇḍavat praṇamet kṣitau | gacchantaṃ pṛṣṭhato yathādviśantamanusaṃ viśet || tadvaco nānuyuñjīta śayānaṃ na prabodhayet | labhyate śāśvataṃ jñānaṃ gurupādābhivandanāt || devālaye gururyatra tiṣṭhatiścet ṣaḍānanaḥ | pūrvaṃ guruṃ vandayitvā paścāddevaṃ hi vandayet || śivalope niṣkṛtiścāsti gurulope na niṣkṛtiḥ | ṣaṭsahasrikāyām - guruputrā yadāyogyaṃ tattvānyaṃ yadi kalpayet | niṣphalā tasya vai dīkṣā mahākalpaṃ vrajatyathāḥ || cintyaviśve - p. 202) jñānahīnaṃ guruṃ prāpya kuto muktiravāpyate ? | tasmāt sarvaprayatnena saṃśrayet jñānapāragam || madhulupto yahā tvāṅgo puṣpāt puṣpaṃ vanāntare | (B) jñānalubdhastathā śiṣyo gurorgurvantaraṃ vrajet || tallabdhvā visṛjecchiṣyopyadhaḥ patati niścayam | ṣaṭsahasre - śivavacca guruḥ pūjyaḥ pitṛvaddeśikaḥ punaḥ | sādhakāstadvadevāhuḥ putrakaṃ mātṛvat sadā || mitravat samayasthāśca draṣṭavyā śivamicchataḥ | ye kurvanti gurornindāṃ samayī putrakādiṣu || tasmāt sthānāt vrajeddūraṃ sadyojātaṃ śataṃ smaran | yo mohāccaiva pāpiṣṭo guruṇaśśapathaṃ(-badhaṃ) vadet || tadāti vānyo duṣṭātmā tāvubhau narakaṃ vrajet | praṇamya puṣpapādena prayatnāt pūjayet gurum || gosahasraphalaṃ prāpya guroḥ pādābhivandanāt | vandeyātmane śreṣṭhāt gurubhrātāgaṇānapi || anyānapi ca saṃśuddhaṃ caivānvante ttapodhanāt | dīkṣābhiṣekajyeṣṭhena kaniṣṭhasya kadācana || tapo vidyādhikasyāpi kartavyaṃ nābhivandanam | p. 203) aṃśumati - guruḥ pitā gururmātā gururdevo gurussuhṛt | gurornaparamaṃ kiñcit ityāha bhagavān śivaḥ || iti vijñāpya deveśaṃ tato puṣpakavārcayet || paṅkajārka | (-etadantamidaṃ patram |) p. 204) blank page p. 205) (381ā) rudrākṣaṃ dvādaśamukhaṃ kaṇṭhadeśe tu dhārayet | tapanti dvādaśādityāḥ vaktre vaktre vyavasthitaḥ || gomedhasyāśvamedhasya bahusvarṇasya yat phalam | tat phalaṃ labhate martyo nātra kāryā vicāraṇā || nacaivāgnibhayaṃ tasya naca vyādhiḥ pravartate | vaktraṃ trayodaśaṃ vatsa rudrākṣaṃ yanti dhārayet || kāmadaṃ siddhidaṃ jñeyaṃ sarvasiddhipradāyakam | raso rasāyanaṃ caiva pādukā caiva siddhyati || mātaraṃ pitaraṃ vā'pi bhrātaraṃ vā nihatya ca | mucyate sarvapāpebhyaḥ trayodaśamukhāt guha || vaktraṃ caturdaśaṃ vatsa rudrākṣaṃ prāpyate yadi | dhārayet satataṃ mūrdhni śaktibinduśivasya tu || pūjyate satataṃ devaiḥ prāpyate puṇyamuttamam | rudrākṣān kaṇṭhadeśe daśanaparimitāt mastake viṃśati dve ṣaṭṣaṭkaṇṭha(-rṇa)pradeśe karayugalagatā dvādaśadvādaśo'pi bāhye(bāhvo)rindoḥ kalāyāṃ pratikaramupavītaikamekaṃ śikhāyāṃ vakṣasyaṣṭādhikaṃ yaḥ kalayati śatakaṃ sa svayaṃ rudra eva || p. 206) (B) śataṃ cāṣṭādhikaṃ mālā nityaṃ dhārayate naraḥ | pade padeśvamedhasya phalaṃ prāpnoti niścayaḥ || śikhāyāṃ dhāraṇāt koṭi karṇayordaśakoṭayaḥ | sahasrakoṭayaḥ kaṇṭhe asaṃkhyā bāhudhāraṇāt || prayāṇakāle rudrākṣaṃ bhakṣayitvā mṛto yadi | so'pi rudratvamāpnoti punarjanma na vidyate || kālottare - yaḥ kaṇṭhārpitarudrākṣaṃ śvānopi mriyate yadi | sa rudrapadamāpnoti kiṃ punarmānuṣādayaḥ || sūtake mṛtake vāpi rudrākṣaṃ naiva dhārayet || brahmakaivarte - kecit sūtaka śrāvayo jalamalotsarge ca saṅgestriyaḥ śuddhālakṣasamālikāñca dadhataṃ svādhyakṣyayasyāditi | anye pāpaharaṃ sadā dhṛtamiti procuḥ bhuje karṇayoḥ rakṣarmantrapurassaraṃ tu mahatī mālā dhanāryāśucau || p. 207) rudrākṣaṃ mūlatadbrahmā tannālaṃ viṣṇurucyate | tanmukhaṃ rudramityuktaṃ vindustat sarvadevatāḥ || arcanādāvalaṅkṛtya aśvamedhaphalapradam | ayutaṃ copavītaṃ ca hastakaṅkaṇalakṣakam || ---channaṃ ca rudrākṣaṃ sārūpya phalamucyate | (etadantamidaṃ patram |) -------------------------- tnenāśaucaśeṣaṃ na kārayet | śaucācāravihīnasya samastaṃ niṣphalaṃ bhavet || ācārāt labhate jñānamācārāt labhate dhanam | ācārāt sarvamāpnoti ācārānmuktimāpnuyāt || nadīkūle devagṛhe valmīke mūlikāsthale | pathisthitāmaśuddhaṃ vāmṛtaṃ caiva tu nāharet || vāpīkūpataṭākānāmāsamāsu ca vartanam | tajjale mṛttikā grāhyā nāharedanyamṛttikām || ānīya ketacitvāṃ tu vibhaje snānaśaucayoḥ | jalena śodhayet paścāt gaṇḍūṣaṃ ṣoḍaśaṃ kramāt || śaucamuktaṃ viśeṣeṇa ācamyamatulaṃ pibet | tannyūnamadhikaṃ pītvā surāpānasamaṃ bhavet || ācamya vidhivat śuddhodantadhāvanamācaret | p. 208) sādṛtvat chedaṃ ṛjuśuddhadupadmikam || kaniṣṭhāṅgulivistāraṃ praśastaṃ dantadhāvanam | piribilvakaraṇḍe śariṣaṃ khādirārjunam || aṣṭāṅgulaṃ mumukṣūṇāṃ bubhukṣūṇāmihocyate | jambāmbukakubhāśoka kapitthavakulodbhavam || plakṣodumbaraphullāṅghri jātīcampakaśaṅkhajam | atimuktakadambotthamapāmārgañca dehinām || suprabhede - plakṣodumbaranimbaiśca kuryādvai dantadhāvanam | kaṇṭakakṣīraplakṣorthaṃ dvādaśāṅgulamāyatam || kriyākāṇḍakramāvalyām - athavā viprarājanya vaiśyaśūdrāntyajātiṣu | dvādaśāṅgulamuddiṣṭaṃ kramādekaikahrasvanaḥ || caturaṅgulamātraṃ tu nārīṇāṃ dantadhāvanam | dantakāṣṭhe bahirbhūmau śauca snānajapeṣu ca || arcane bhojane kāle maunaṃ kuryāt tathā'ṣṭasu || jñānaratnāvalyām - p. 209) śikhāvacchivadharmāṇāṃ sādhakānāṃ harāṅgulam | ekaikamaṅgulaṃ nūnaṃ caturṇāṃ lokadharmiṇām || uttarāsyo yatirmaunī grahastaścet purānanaḥ | (391ā) yīśānenaśirodhāryaṃ kaṇṭhe tatpuruṣeṇa ca | aghoreṇa gale dhārya hṛdyaghoreṇa dhārayet || saptajanmakṛtaṃ pāpaṃ kṣipraṃnāśaṃ bhavanmune | saptajanmasahasreṣu rudraloke mahīyate || kṛmiduṣṭaśchinnabhinnaḥ karṇi(ṇṭha)kāt --- eva ca | svayameva kṛtadvāraṃ pṛthukaṃ dhṛtameva ca || viparītakṛtadvāramukhamevaṃ ca varjayet | kaṇṭhādārabhya nābhyantamuromālāsulakṣaṇam || nābherūrdhvamanāyuṣyamadho nābhesta(paḥ kṣayam) | tasmānnābhisamaṃ kuryāt rudrākṣamupavītakam || śiromālā kṛtaṃ nāhāt bhujamālā bhujāsamā | hastamālā hastamānā kaṇṭhamālā ca tatsamā || kālottare - brāhmaṇaḥ kṣatriyaścaiva vaiśyaḥ śūdrastathaiva ca | cāturvarṇaṃ tu rudrākṣaṃ dhārayet sarvasiddhidam || p. 210) rudrākṣaṃ dhārayet strīṇāṃ dīkṣāsaṃskārasaṃyutam | śucirvāpyaśucirvāpi rudrākṣaṃ dhārayet sadā || haste karṇe(kaṇṭhe) śikhāyāṃ vā yajñasūtreṣu sarvadā | (B) sarvapāpapraśāntyarthaṃ bhasmanā saha kārayet || darśanaṃ pāpaśamanaṃ sparśanaṃ sarvasiddhidam | prāguktavidhinā puṇyaṃ rudrākṣaṃ dhārayet sadā || rājavārtā vaṇigvārtā lokavārtā viśeṣataḥ | rudrākṣacalanādeva mantroddhāraphalaṃ bhavet || brahmottarakhaṇḍe - sahasraṃ dhārayedyastu rudrākṣāṇāṃ dṛḍhavrataḥ | praṇāmanti surāssarve yathārudraṃ tathaiva tam || ekaikameka godānaphalaṃ jñeyaṃ samāsataḥ | mleccho vāpi ca cāṇḍālo yu ------ pitu pātakaiḥ || rudrākṣadhāraṇairyuktaḥ sa rudro nātra saṃśayaḥ | muktā pravāla sphaṭikā raupyaṃ vaiḍūrya ----- || sahitaṃ dhārayedyastu rudrākṣān sa śivo bhavet | kevalānvāpi rudrākṣān yo bibhartīha mānavaḥ || taṃ na sparśanti pāpāni tamāṃsīva vibhāvasum | yasyāṅge nāsti rudrākṣamekopi bahupuṇyataḥ || p. 211) tasya janma nirarthaṃ syāt tripuṇṭra rahitaṃ yathā | rudrākṣaṃ mastake baddhā śirassnānaṃ karoti yat || gaṅgā snānaphalaṃ tasya jāyate nātra saṃśayaḥ | -------------------------------------- p. 212) (371ā) ------------------- patitā jalabindavaḥ | tatrāśrubindavo jātā mahārudrākṣavṛkṣakaḥ || skandaḥ - katibhedāḥ katimukhāḥ kavadhiṣṭhānadevatāḥ | guṇastu kīdṛśasteṣāṃ kathayasva yathārthataḥ || īśvaraḥ - śṛṇu ṣaṇmukha tattvena tatsarvaṃ kathayāmi te | bahavaste ca rudrākṣamaṣṭatriṃśatprabhedataḥ || sūryanetrasamudbhūtāḥ kapilā dvādaśa smṛtāḥ | somanetrotthitāśśvetāste ṣoḍaśavidhaṃ kramāt || vahninetrodbhavā kṛṣṇā daśabhedā bhavanti hi | śvetavarṇaṃ tu rudrākṣaṃ jātito brāhmamucyate || kṣatryaṃ raktaṃ tathā miśraṃ vaiśyaṃ kṛṣṇaṃ tu śūdrakam | ekavaktraṃ śivaṃ sākṣāt brahmahatyāṃ vyapohati || dvivaktraṃ devadevastu govadhaṃ nāśayet dhruvam | trivaktramanalaṃ sākṣāt strīhatyā dahate kṣaṇāt || caturvaktraṃ racayaṃ brahmā narahatyāṃ vyapohati | pañcavaktraṃ svayaṃ rudraḥ kālāgnernāmanāmanaḥ || p. 213) agamyāgamanaṃ caiva abhakṣyasyā(pi)cca bhakṣaṇāt | ---- pāpebhyo pañcavaktrasya dhāraṇāt || ṣaḍvaktraṃ kārtikeyastu dhārayeddakṣiṇe kare | (B) bhrūṇahatyādipāpānāṃ naśyate saṃśayaḥ || saptavaktraṃ mahāsena ananto nāma nāmataḥ | svarṇasteyādigohatyā pātakairmucyate naraḥ || aṣṭavaktraṃ mahāsena sākṣāddevo vināyakaḥ | mānakūṭaṃ tulākūṭaṃ svarṇakūṭaṃ tathaiva ca || pṛṣṭhodarakareṇaiva sparśaṃ caiva parastriyaḥ | evamādīni pāpāni tāni naśyanti dhāraṇāt || navavaktro bhairavastaṃ dhāraṇāt vāmabāhuke | bhuktimuktipradaṃ proktaṃ mama tulyabalo bhavet || bhrūṇahatyāsahasrāṇi brahmahatyāśatāni ca | tatsarvaṃ naśyati kṣipraṃ navavaktrasya dhāraṇāt || daśavaktraṃ tu hevatsa sākṣāt devo janārdanaḥ | grahāścaiva piśācāśca vetālabrahmarākṣasāḥ || pannagā garuḍāścānye sarve naśyanti dhāraṇāt | vaktrekādaśarudrākṣaṃ rudra ekādaśastathā || śikhāyāṃ dhārayennityaṃ tasya puṇyaphalaṃ śṛṇu | aśvamedhasahasrāṇi vājapeyāyutāni tu || p. 214) gavāṃ śatasahasrāṇi saumyadantasya yat phalam | tat phalaṃ samavāpnoti vaktraikādaśadhāraṇāt || rudrā | (ā?) ------------------------------bhānoraṅgāni bhāvayet | daṃṣṭrākarālamatyugraṃ prajvalan pāvakaprabham || tadyathā vighnasaṅghātamitthamastraṃ vicintayet | dhenumudrāṃ hṛdādīnāṃ goviṣāṇāṃ ca netrayoḥ || kiraṇe - astrasya trāsanī mudrā grahāṇāṃ tu namaskriyā | somaṃ kumudakundābhaṃ budhaṃ cāmīkaraprabham || guruṃ gorocanābhāsaṃ śukraṃ gokṣīrasannibham | raktamaṅgārakaṃ dhyāyet rājāvartanibhaṃ śanim || kṛṣṇaṃ kṛtāñjalīrāhuṃ ketuṃ dhūmrāhisannibham | kāmarūpa dharāssarve divyābharaṇa bhūṣaṇaḥ || vāmorunyastahastaśca dakṣahastābhayapradāḥ | sitapadmakaraṃ somaṃ rāhuketukṛtāñjaliḥ || ardhakāyordha ----------------------------- locanau | śani dṛṣṭvā (daṃṣṭrā) karālaṃ ca rāhuṃ ca vikṛtānanam || p. 215) pūrvādi digdalāgreṣu -------------------------------- | -------------------------------------- pūjayitvā yathākramam || dhūpadīpādinaivedyaṃ deyaṃ sarvaṃ khaṣolkine | (B) ---------------------------------------------------------- taḥ || arghyapātrāmbunā bhaktyā bhāskarāya nivedayet | stutvā praṇamya sampūjya nivedyā ---------------- || -------------------------- haṃphaḍantaśarāṇunā | samāhṛtyāṇusaṅghātaṃ saṃhāriṇyopasaṃhṛdam || hṛtpuṇḍarīkamadhyaste śivasūrye niyojayet | caṇḍaṃ raktakarālāsya mabjābhayakaradvayam || anenādityanirmālyaṃ caṇḍeśāya nivedayet || iti sakalāgamasaṅgrahe śaucasnānānuṣṭhānasūryapūjā samāptaḥ || suprabhede - athātaḥ saṃpravakṣyāmi śivārcanavidhikramam | sarvapāpaharaṃ caiva sarvalokasukhāvaham || sarvadānaphalaṃ caiva sarvayajñaphalapradam | brahmahatyādidoṣaghnamaśvamedhaphalapradam || jayadaṃ śrīkaraṃ rāṣṭravardhanaṃ ripunāśanam | śivapūjāsanaṃ puṇyaṃ na bhūto na bhaviṣyati || śivadharmottare - śivaliṅgārcanādanyat puṇyamapyadhikaṃ kvacit | iti vijñāya yatnena pūjanīyassadāśivaḥ || (smṛtiḥ (1)?) smṛti? sāmānyena madhyāhna snānā | --------------------------- pūjya tatra vai | pūrakākṛṣyapīyūṣa haviṣyā ca śivāṇubhiḥ || antaḥ pūjita devāya tatsamarpya yathāvidhi | aṣṭapuṣpakadhā ------------- tataḥ pūjā samākhya ca || p. 217) nirbhartsitasaraccandrabindurūpaṃ maheśvaram | lalāṭamadhyasthaṃ cintayeśśubhravigraham || svatantrakrīḍati prītastatānanda ce ---------- | dhyāyatassatataṃ puṃsāṃ satyaṃ satyaṃ varānane || pratyakṣo bhavati kṣipraṃ hṛdi tasya na saṃśayaḥ | cittena janitaṃ caiva darpaṇe pratibimbavat || tasmāt sarvaprayatnena dhyānaniṣṭhassadā bhavet | dhyāyaniṣṭhaṃ yadā cittaṃ tadā bāhyaṃ parityajet || anyadhāyastaje mohādubhayaṃ tasya ----------- | tasmāt bāhyaṃ tadā kāryaṃ bhūtaśuddhipurassaram || bahiḥ pūjāmiti prārthya labdhānujñastano muni | sthānaśuddhiṃ tataḥ kuryāt chāstraktenakarmaṇā || śivadharme - paśyan pariharān jantramārjanyā mṛdusūkṣmayā | śanaissaṃmārjanaṃ kuryāt cāndrāyaṇaphalaṃ bhavet || saṃmārjanaśataṃ puṇyaṃ sahasramanulepanam | yaḥ kuryāt sarvakāryāṇi vastrapūtena vāriṇā || sa munissamahāsādhuḥ sa yo ----------------------- | (B?) ---------------------------------- śivaṃ vrajet || p. 218) astreṇoccāṭayet vighnaṃ tālaśabdatrayeṇa tu | choṭikābhiḥ diśābandhaṃ prākāraṃ cāstramantrataḥ || --------- kākavacenātha kṛtvā bāhyāntara sthitam | śaktijālamathaścorthadarśayeddhenumudrayā || sthānaśuddhiridaṃ proktaṃ divya(ddhiṃ tataḥ) śṛṇu | śivadharme - svarṇādinirmite pātre pādyādīn parikalpayet | suśreṣṭhaṃ svarṇapātraṃ tu rajataṃ madhyamaṃ bhavet || -------- ntāmrapātrantu alābhe mṛṇmayaṃ bhavet | mṛṇmayaṃ pratyahaṃ kāryaṃ tacca nūtanamiṣyate || pālāśapadmapatrā tāmrapātrasamaṃ bhavet | tantrasāre - saptavāreṇa kaṃsyāya taṇḍulaṃ bhasmamṛjjaleḥ | tridhā tāmraṃ ca dhara ---- tintriṇyā gomayena ca || ekadhā hemaraupyātmā dārudantāṃśukān jalān | evaṃ svarṇādipātrāṇāmekamastrāmbu ----- tam || ajite - p. 219) nirīkṣya hṛdaye naiva kavacenāvakuṇṭhayet | biprasṛtapīyūṣapuṣpatoyākṣatātinaḥ || hṛdi | (ā 220 puṭe) aṅguṣṭhādikaniṣṭhāntaṃ pañcabrahmamanuṃ nyaset | īśānādiṣu sadyānta daṇḍapaṅktiṣu vinyaset || kaniṣṭhikā nāmikāmadhye navapuṣpaṃ tu saṅgrahet | aṅguṣṭhatarjanībhyāṃ ca nirmālyaṃ ca visarjayet || visarjanasya tatkāle puṣpaṃ mūrdhni ca vinyaset | kiraṇe - naśūnyamastakaṃ liṅgaṃ kuryāttatra kadācana | aiśānyāṃ sthāpayet pūjā pratyagramathanoṣitām || kāmike - astrāmbunaiva saṃśoddhya śivaliṅgaṃ savedikam | sāmānyārghyajalaiḥ paścāt abhiṣekaṃ samācaret || jñānaratnāvalyām - p. 220) nityapūjāsamāptau tu ruddhe mantragaṇeśvare | śāntarūpaṃ gate tatra liṅga pīṭhe ca takṣaṇāt || raudravighnastathāsaktā sthitā vighnaṃ prakurvate | bhuktimukti ca nidhnanti tasmāttādrāsayet purā || śivāstreṇa ca liṅgasthāṃ pīṭhe pāśupatena tu | punastāsāṃ ca saṃsnāpya snāpayeddhṛdayāmbubhiḥ || tadā liṅgaṃ bhavecchuddhaṃ punarmantrāḥ phalapradāḥ | ajite - kūrcena bahunā liṅgaṃ śodhayitvā'thapīṭhakam | astreṇa kṣālayetsamyak bahuśo'pivā | mānaśuddhiṃ tataḥ kṛtvā vāme nālaṃ prakalpayet || svarṇai rajatatāmrairvā dāruṇā caiva nirmitam | caturaśrāyatālaṃ ca pheṭakākṛti meva ca || athavā vṛttamevaṃ ca garbhagehe ca vinyaset | garbhagehaṃ praviśyātha vidhānodghāṭanaṃ tathā || garbhagrehīñca rudraṃ ca sthitaṃ caiva samanvitam | caturbhujaṃ triṇetraṃ ca varadābhayasaṃyutam | chatracāmarasaṃyuktaṃ bhīmarudraṃ samarcayet | niśācarāntakṛddevaṃ deveśa yajanārthakam || p. 221) śuddhadvārasya sarve tu gacchatvaṃ hi prasīda me | evaṃ saṃprārthya tanmadhye sthitaṃ devaṃ maheśvaram || oṃ namo devadeveśa sarvalokaikanāyaka | uttiṣṭha snānakarmārthamātmarakṣārthameva ca || aṃśumati - liṅgaṃ saṃgṛhya hastābhyāṃ snānayedyupari nyaset | kāmike - liṅga mūrdhnigatāṃ pūjāṃ pūrvakālaprakalpitam | gāyatryā pūjayitvā tu sāmānyārghyaṃ tu dāpayet || sūkṣme - arghyodakena saṃprokṣya vaktranyāsaṃ samācaret | ---------- nantaraṃ devapūjā kartavyeti vidhīyate || tathāha - yogayājñīya valmītyāyā niṣpīḍyasnānavastraṃ tu ācamya pri(pra)yataśśuciḥ | devānāmarcanaṃ kuryāt brahmādīnāmamatsaraḥ || itīte dvandevāḥ | p. 222) gaṇapatirvā skando vā sūryo vā sarasvatī vā tatpatirvā śrīrvā śrīpatirvā gaurī gaurīpatirvā anyo vā'bhimataṃ te ete yathāruci samastāṃ vajyante | manu ? - ādityamambikāṃ viṣṇuṃ gaṇanāthaṃ maheśvaram | brāhmaṇaḥ pūjayet pañca pañcayajña parāyaṇaḥ || iti | kecit gaṇapati mādityaṃ śaktim acyutaṃ śivaṃ ca krameṇa haraharyajanti | iti | etadakāraṇe pratyavāyo'pi kūrmapurāṇe - nigadyate - yo mohādada(-dda-)bā---------------------------------- | --------------- dinarakaṃ kṛmiṃ bhukteha jāyate || iti | ataḥ pratyavāya parihārāya abhī --------------- ------------------------------------------ m taissarvairapi yathāruci kartavyamiti siddham || atha (ta)ḥ kathaṃ śiva eva pūjanīya iti ? | atra brūmaḥ - p. 223) ---------------------------------------------- ---- m samāna pūjyatvam pūjāphalaṃ ca | yadvā viśeṣo'stīti evaṃ sati devānāmam ---- ------------------------------------------------------------ jyatvamātramahatśabda samāsasāmarthyāt idaṃ vijñāyate | sanmahatparamottamotkṛṣṭāḥ pūjyamānaiḥ (2-1-61) iti mahacchabdasya --- ------- ti samāso yuktaḥ | niratiśayajñānānanda paramaiśvaryādyanantamaṅgalaguṇā dhāratvanirastasamastadoṣāsambandhatvaṃ ca hī mahādevasya, śivaśabdavācyatayā nirdhāryate | mahādevamumāpatimantareṇa kasya vā parasya nirupādhikamīśvaraśabdavācyatvamasti ? | śivaśabdohi nirupādhika viśuddhamāṅgalyaguṇarūpaparamapuruṣārthasamaṣṭidyotakatayā loke veda (de ca?) prasiddhaḥ | tathāhi - śivakarmāstu , śivāste panthānaḥ santu, śivamastu sarvajagatāmiti || atha śiva eva devatāntarebhyo'dhikatayā vijñāyate, kiñcit brahmāṇḍapurāṇe - brahmādīnāṃ devānāṃ janako mahādeva iti cocyate | p. 224) dyāvāpṛthivyorindrāgnyorviṣṇordhātuḥ yamasya ca | varuṇasya śaśāṅkasya janitā parameśvaraḥ | kūrmapurāṇe - brahmāṇaṃ prati īśvaravacanam - satvaṃ mamāgrajaḥ putraṃ sṛṣṭihetorvinirmitaḥ | mamaiva dakṣiṇādaṅgādvāmāṅgāt puruṣottamaḥ || tasya devasya davādi śambhorhṛdayadeśataḥ | sāmbabhūvātirudro'sau paraṃ tasyāparā tanuḥ iti | śivadharme ca - dakṣiṇāṅge bhavat brahmā harirvāmāṅgasambhavaḥ | hṛdayānnirgato rudro athaḥ kathaṃ putrasthānīyānāṃ brahmādīnāṃ pitṛbhūtena mahādevena pūjādiṣu samānakakṣyā ? kiñca yajadevapūjāyām (1002) iti vidhānāt yajanayogyo devā brahmādayaḥ | teṣāmapi pūjyo mahādeva iti ---------------------------------- || brahmākṣarairmantrairliṅgaṃ pūjayate sadā | gandhapuṣpādibhirnityaṃ viṣṇuḥ pūjayate śivam || p. 225) brahmā śailam ------------------------------------ | (ta) sya sampūjanādeva prāptaṃ brahmatvamuttamam || indranīlamayaṃ liṅgaṃ viṣṇuḥ pūjayate sadā | viṣṇutvaṃ --------------------- karma sanātanam || śakro'pi devarājendro liṅgaṃ maṇimayaṃ śubham | nityamabhyarcyate bhaktyā te ------------------------------- || ---------------------- mayaṃ kāntaṃ dhanado'rcayate sadā | tenāsau dhanado devo dhanadatvamavāptavān || viśvede ------------------------------ manoharam | yajante vidhivattena viśvedevatvamāpnuyāt || vāyuḥ pūjayate bhaktyā liṅgaṃ paittalajaṃ śubham | kevalābhyarcanenaiva vāyutvaṃ prāptamuttamam || vasavaḥ kāṃsyakaṃ liṅgaṃ pūjayanti vidhānataḥ | prāptāstena mahātmāno vasutvaṃ sumahodayam || asvinau pārthivaṃ liṅgaṃ pūjayantau vidhānataḥ | tena tāvaśvinau devau divyadehaṃ gatāvubhau || sphaṭikaṃ nirmalaṃ liṅgaṃ varuṇo'rcayate sadā | tenāsau varuṇatvaṃ hi prāptamṛddhi balānvitam || liṅgamannamayaṃ puṇyaṃ muniryajati bhāvitaḥ | agnitvaṃ prāptavān tena tejorūpasamanvitam || p. 226) tāmraliṅgaṃ sadākālaṃ bhaktyā devo divākaraḥ | trikālaṃ yajate tena prāptaṃ sūryatvamuttamam || muktāphalamayaṃ liṅgaṃ somaḥ pūjayate sadā | tena somo'pi saṃprāpta somatvaṃ satatojjvalam || pravālakamayaṃ liṅgaṃ yajate pannagottamaḥ | tena nāgāssubhogāḍhyāḥ prayānti paramaṃ padam || kṛṣṇāyasamayaṃ liṅgaṃ pūjayatyasurottamaḥ | rākṣasāśca mahātmānaḥ tena te'dbhutavikramāḥ || tri(tra)pusīsamayaṃ liṅgaṃ piśācāḥ pūjayanti te | tena ṛddhibalopetāḥ prāpnuvanti paraṃ padam || trailohikamayaṃ liṅgaṃ yajante guhyakottamaḥ | tena bhogabalopetāḥ prayānti paramaṃ padam || bahulohamayaṃ liṅgaṃ yajante mātarassadā | mātṛtvaṃ prāpya tāssarvāḥ prayānti ------- || ------ ssagandharvāḥ sayakṣoragarākṣasāḥ | pūjayanti sadākālamīśānaṃ suranāyakam || ataḥ mahā --------------------------------------------- | adhikamahimā, tasyaiva mokṣāntaphaladāyinīti tatastāvadaparimitapurṣā(- ruṣā)rtha kāṃkṣistu nira p. 227) ----------------------------------------- rādhayet | na śivetaram śivetara prāya bhaladāyinamiti sampiṇḍito'rthaḥ || tathāca kūrma (purāṇe) - ---------------------------- sarvakarmaphalapradaḥ | anyadeva namaskārāt na tatphalamāvāpnuyāt || tasmādanīśvarānanyān tyaktvā devaṃ maheśvaram | ---------------------------------------- diśce(cche)t paramaṃ padam || śivatattvamavijñāya mantravidyādimaṇḍalam | mṛtpiṇḍavaktu vijñeyaḥ patitaśca bhavettathā || iti | tasmāt sarvān parityajya devān brahmapurogamān | ārādhayedvirūpākṣamādityāntaravartinam || patraṃ vā puṣpamekaṃ vā liṅgasyopari vinyaset | amantraṃ vā sumantraṃ vā kulakoṭi samuddharet || kāśīkhaṇḍe - keśavādityasaṃvāde - keśava vacanaṃ ca - devadevo mahādevo nīlakaṇṭha umāpatiḥ | eka eva hi pūjyo'tra sarveṣāṃ sarvakāraṇam || p. 228) kima trilocanādanyaḥ samarcayati yonyapi | sulocano'pi vijñeyo locanābhyāṃ nivasthitaḥ || iti | tataḥ śivārādhanameva sarvadevatāntarārādhanāt prāthamikam adhika phalapradaṃ mukhya tva miti siddham | viśiṣya brāhmaṇānāṃ mahādeva evopāsyaḥ | taduktam - brāhmaṇasya tu tatrāpi viśeṣa daivataṃ śivaḥ | iti | brāhmaṇo bhagavān rudraḥ kṣatriyo viṣṇurucyate | ityādiskāndapurāṇavacanaṃ ca anusandheyam, ataḥ brāhmayaikarāśiḥ śiva eva brāhmaṇaiḥ liṅgādiṣu arcanīyaḥ | śivārādhataṃ sarveṣāṃ mukhyam | viśeṣāt brāhmaṇānāmityuktam | tadārādhanaṃ liṅgādau mūrtiviśeṣe upapadyate | tat amuṣya sakaladevatāsārvabhaumasya mahādevasyārādhanameva varīyān | tadapi liṅgaviśeṣe iti | taduktaṃ mahābhārate - droṇaparvaṇi - devadevasvaci ----------------------------------- ḥ | p. 229) sarvarūpodbhavaṃ jñātvā liṅgātitaṃ prabhum || durlabhaṃ prāpyamārāddhyaṃ ye'rcayanti sadāśivam | --------------------------------------------------- rthāste narottamāḥ || bṛhatkālottare - pṛthivyāṃ yāni tīrthāni puṇyānyāyatāni ca | ---------------------------------------- m prapūjayet || kāśīkhaṇḍe - śrīkeśavavacanam - kiṃ kiṃ nassambhavedatra śivaliṅgasamarcaye(nā)t | ------------------------------------rgamokṣau na saṃśayaḥ || trailokyaiśvaryasampattimathā(dhā)vāsā sahasrago yalliṅgaṃ sakṛdapyatra ---------------------------------- || to janmabhayaṃ teṣāṃ saṃsāre duḥkhabhājate(-ne) | na liṅgārādhanāt puṇyaṃ triṣulokeṣu cāparam || tasmālliṅgaṃntvakapyakaka samarcitamaheśitu | yastu liṅgārcanaṃ tyaktvā devānanyān prapūjayet || ratnaṃ vihāya mūḍhātmā tathā kācamapatvite -- | śivadharme - p. 230) liṅge devo mahādevaḥ sākṣādeva vyavasthitaḥ | anugrahāya lokānāṃ tasmāt liṅgaṃ prapūjayet || yo na pūjayate mohāt liṅgaṃ tribhuvaneśvaram | sa svargamokṣarājyānāṃ kṣipraṃ bhavati bhājanam || iti śivārādhanamahattvaparāṇi vacanāni yati(di) sākalyena likhyante tadā caturdaśabhuvanaruhāḥ mahīruhāḥ sarve tālāścedapi nālam alamiti vistaraṇe saṅgrahagranthaḥ iti || iti paraśivotkarṣodghoṣaḥ || atha nityārcana vidhiḥ || vakṣye nityārcanaṃ puṇyaṃ śubhadaṃ pāpanāśanam | mahāpātakadoṣaghnaṃ sarvayajña phalapradam || makuṭe - vipra kṣatriya viṭchūdrā dīkṣitāśca praveśakāḥ | ātmārtha me (m ya) janaṃ kuryāt na kuryāttu parārthakam || aṃśumati - cāturvarṇyodbhavastrīṇāmarcanaṃ ca viśeṣataḥ | anya karma na kurvīta yāvannārādhitaśśivaḥ || taduktam - śivadharme - kṛtāñjalipuṭo viṣṇuḥ brahmācāpi viśeṣataḥ | pūrvaṃliṅgaṃsamārāddhya paścāt kāryāṇi cakratuḥ || tasmāt sarvaprayatnena maraṇāntaṃ yajettataḥ | śuddhaṃ kevalasaṃmiśramātmārthaṃ trividhaṃ smṛtam || (śuddhaṃ ca kevalaṃ miśra ) p. 232) jitendriyārcitaṃ śuddha kevala ----marcayet | ācāryo miśrakaṃ caiva kevalaṃ śuddhamarcayet || śuddhaṃ vā śaktira ------------------------------ | saurādicaṇḍaparyantaṃ miśraṃ ceti prakīrtitam || kāraṇe - ekaliṅgaṃ tathā mokṣaṃ vyādhirū --------------------- | --------------------------- kuryāt bhogamokṣapradāyakam || caturliṅgaṃ tu yatraiva āyuśśrīkīrtihāni ca | pañcaliṅgamiti śre ------------------------------ || ṣaṣṭhaṃ cenmaraṇaṃ kuryāt saptamaṃ bhavanāśanam | aṣṭamaṃ tu mahāvyādhirathanā śatruvardhanam || navaliṅgaṃ tathā ceṣṭaṃ śivaloke mahīyate | cintyaviśve - maratakaṃ puṣṭidaṃ proktaṃ padmarāgaṃ dhanārthinām | āyuṣyavṛddhi vaiḍūryaṃ sphaṭikaṃ putravardhanam || stambhanaṃ puṣyarāgaṃ(gāt) syāt rāṣṭravaśyaṃ pravālakam | karṣaṇaṃ syāttu vajrākhyaṃ māṇikkaṃ sarvasiddhidam || indranīlaṃ tu mokṣārthaṃ ratnajānāṃ phalaṃ bhavet | p. 233) aṅgulyādi vitastyāntaṃ kuryāt liṅgaṃ tu ratnajam || āyāmasadṛśaṃ nāhaṃ śirovartanasaṃyutam | svapramāṇena karttavyaṃ ratnaliṅgasya pīṭhikā || piṇḍikā svasvayonissyāt tadabhāve hiraṇyakam | rajataṃ tāmrakaṃ caiva adhamaṃ ceti kīrtitam || caturaśrātha vṛttaṃ vā calaliṅgasya pīḍikā | āyāmadviguṇārthaṃ vā dviguṇaṃ triguṇaṃ tu vā || vistāraṃ tatsamaṃ jñeyaṃ śeṣaṃ pūrvoktavat kuru | liṅgayāmatribhāgaikaṃ pīṭhamadhye niveśayet || sarvavittakaraṃ liṅgaṃ tribhāgaṃ sūtravarjitam | ratnaliṅgaṃ samākhyātaṃ lohajaṃ liṅgamucyate || suvarṇena kṛtaṃ liṅgaṃ bhuktimuktipradaṃ bhavet | tāmrajaṃ putradaṃ proktaṃ rajataṃ śrīkaraṃ bhavet || sukhadaṃ kāṃsyamityuktaṃ paittalaṃ roganāśanam | apasyaṃ śatrunāśaṃ tu trilohaṃ māraṇaṃ bhavet || tathā ca trapusīsaṃ tu kalpayet kalpavittamaḥ | ratnajasyoktamārgeṇa ------------------------ samācaret || sūkṣme - p. 234) mahānadīsamudbhūtaṃ siddhakṣetrādisambhavam | pāṣāṇaṃ parayā bhaktyā -------------------------------------- || śvetaraktaṃ tathā pītaṃ kṛṣṇaṃ viprādi pūjitam | svabhāvāt kṛṣṇavarṇaṃ tu sarvajātiṣu siddhidam || narmadā ----------------------------------------------- dīritam | svayaṃbhūtaṃ sadā pūjyaṃ sarvaliṅgottamottamam || tredhaiva sphaṭikaḥ śucīnduranikāntākhya | ----------------------------------------------------------|| --------------------- nyavidyulasita trāsādidoṣānvitāḥ | anyaścandrakarātraṃ vat taditaro dīpyeta sūryātape pī ------------------------------------------------- | ṣvevaṃ hi hemnāpi vā || ambubindunibhaṃ svacchaṃ samaṃ candraprabhānvitam | aśeṣadoṣanirmu ------------------------------------------- || niṣprabhaṃ nirmukhaṃ rūkṣaṃ bahuvarṇaṃ ca jharjharam | tuṣārakaṇasantrāsarekhā cibiṭasaṃyutam || ---garbha kīlakopetaṃ śarkarāvraṇasaṃyutam | anyajātisamākrāntaṃ sadoṣaṃ sphaṭikaṃ tyajet || bāṇaśśivaśśaktiramuṣyabāṇi - p. 235) nalliṅgamāhu(ḥ) khalu bāṇaliṅgam | śivārpitaṃ tasya samarcanena balīndraputro'jani bāṇanāma | syāt koṭi(ṭī)tisṛśṛgirau liṅgaśaile kālīgarte narmadābāṇaliṅgaṃ ekaṃ koṭiścāmareśe mahendre kanyātīrthāraṇyanepālakeṣu | paryāyātulayā dhṛtaṃ yadi mahā sāmyānayatvevadha(ya)t | kṣiptaṃ (itaḥ paraṃ 234 puṭe vāri tadeva ------------ ityārabhya likhitaṃ draṣṭavyamiti bhāti ) ---------------- ñja -------------- mmaṇikaṅkaṇamṛgamadaṃ kāśmīrajaṃ kajjalaṃ dhammillaṃ navamauktikaṃ ca vapuṣā vāmena vakṣoruham | nāgendraṃ gaca(ja)rmabhasma garalaṃ gaṅgāṃ jaṭāmaṇḍanaṃ cānyenāpi samudvahan vijayate devordhanārīśvaraḥ || ardhanārīśvarakṛpā nityā astu || śrīsugandhalatānāyakyai namaḥ || karakṛtamaparādhaṃ kṣantumarhanti santaḥ || ratnagiri cidambalaṃ gurukkak pustakam | rālakeśvaryai namaḥ || ratnagiri cidambalam p. 236) samayāmalakaśuddhiḥ viśeṣāt kāyaśodhanam | nirvāṇena kalāśuddhiḥ abhiṣeko gururbhavet || p. 237) (ā 238) na tu , kālottare - nālikeraphalīmātra śaucāryaṃ mṛdamāharet | jale śuddhe samāgamya paścā --------------------- || pādme purāṇe - tīrthe śaucaṃ na kurvīta kurvītoddhṛtavāriṇā | aratnimātrakaṃ tyaktvā kuryācchaucamanuddhṛte || ------------------- yā śiśnamakṣamātrapramāṇataḥ | tathā sarvatra saṃśoddhya pañcapānāṅgavartinam || daśakṛtvā karaṃ vāma saptakuryāt karadvayoḥ | pādadvaye tathā tisra grahasthasya vidhīyate || kāraṇe - etaduktaṃ grahasthānāṃ dviguṇaṃ brahmacāriṇām | triguṇaṃ vānavānāṃ yatīnāṃ tu caturguṇam || yāvanmātraṃ manaśśuddhi tāvat śaucaṃ samācaret | smṛtau - yathoddiṣṭaṃ divā śaucaṃ niśyardhaṃ tata ucyate | āturasya tadardhaṃ syāt tadardhaṃ cādhvani smṛtam || p. 238) śaucaśeṣa mṛtaṃ toya nābhiprakṣālayedya(tiḥ)tī | āśeṣastasya pitaraḥ bhakṣayeyurna saṃśayaḥ || tasmāt sarvapraya sarvajñānottare - divodaṅmukhatastiṣṭhedrātrau vai dakṣiṇāmukhaḥ | ardharātre tu nairṛtyāṃ dve sandhyo tu yathā divā || sāntāne - vātasyābhimukhaṃ caiva na kuryāttu kadācana | anyatra - raviṃ dakṣiṇataḥ kṛtvā viṇmūtraṃ tu visarjayet | anyatra - yathāsukhamukhaṃ kuryāt prāṇabādhā bhayeṣu ca | pādme - vācaṃ niyamya yatnenāṣṭivenocchvā(cchā)savarjitaḥ | pratyādityaṃ jalāgnīnāṃ candragobrāhmaṇān prati || devālaya samīpe tu kūpe koṣṭhe ca bhasmani | kṣetre tu vṛkṣa chāyāyāṃ nadyāmantassaritsuca || śaityavṛkṣasamīpe tu velāyāṃ vā mahodadheḥ | catvāre grahamadhye ca na kuryādubhayaṃ naraḥ || p. 239) pādme - tiṣṭheṇādiciraṃ tatra purīṣaṃ nāvalokayet | jñānaratnāvalyām - tṛṇaiḥ pāyumayajñāṅgaiḥ mṛjya jñānupayogibhiḥ | mṛtpiṇḍe naiva vā kuryāt mārjanaṃ loṣṭakāminā || gṛhītaśiśnā vāmenā ------------------------------ | vāritadeva labhyamapi yat tadbāṇaliṅgaṃ viduḥ || tuṅgaṃ tasya śiraḥ padaṃ kṛ(ku)śamatoyadvā spṛśedarcitā kanyā pañca vayastadeva hi mukhaṃ naivāsya lakṣmoddhṛti || utpattiṃ bāṇaliṅgānāṃ lakṣaṇaṃ ca tataśṛṇu | narmadā daivikārthāśca gaṅgāyamunayostathā || santi puṇyanadīnāṃ ca bāṇaliṅgāni ṣaṇmukha | bāṇassadāśivo jñeyo bāṇo bāṇāndhakāsuraḥ || bāṇaṃ jalamiti jñeyaṃ tasmāt bāṇamihocyate | tantrasāre - uttamaṃ budbudākāraṃ -------------------------------- tiḥ | adhamaṃ vṛṣabhaskandhamityete liṅgalakṣaṇam || pakvajambūphalākāraṃ mahiṣā ------------------- | p. 240) --------- sadṛśaṃ bāṇaliṅgasya lakṣaṇam || sthūlaśśiraḥ kṛśaṃ pādamunnataṃ tu mukhaṃ bhavet | ----------------------------------------- khedatuṅgakam || vistṛtārthasamagomukhāntakaṃ gomukhāntasamakaṇṭhanāha | ---------------------------------------- ------------------ktyādhikyaṃ dhanakṣayam || liṅgapīṭhasamaṃ kuryāt bhogamokṣapradāyakam | kakaṃ ------------------------------------- rāhataḥ || rekhāvaṅgahataścaiva binduḥ prītivināśanam | karkaśe bāṇaliṅge tu putratā ------------------ || ------------- sphuṭita bāṇe vyādhirmaraṇameva ca | raurave - sthūlaṃ śiraḥ kṛśaṃ mūlamunnataṃ tu mukhaṃ bhavet | indrādipūjitānyatra tacchinne chi--- tāni tu || apītāni ṣaḍaśrāṇi vajrāṅkāni viśeṣataḥ | indraliṅgāni tānyāhuḥ sāmrājyārtha pradāni tu || asitaṃ himakīlālaṃ muṣṭaṣṇaṃ (lamuṣṇa) sparśāt karotyalam | āgneyaṃ śaktisaṅgāśamathavā śaktilāñchitam || p. 241) idaṃ liṅgaṃ raṃ sthāpya tejaso'dhipatirbhavet | daṇḍākāramayaṃ yāmyamathavā rasanākṛtiḥ || yathā saṅgaṃ muhūrtena nirṇītaṃ jāyate tadā | vāruṇaṃ vartulākāraṃ pīṭhāṅgaṃ vā'tivarcasam || vṛddhisusthādusvacchatvamāṇe yāntyapsu madhyage | kṛṣṇaṃ dhūmraṃ / tu vāyavyaṃ sadhūmadhvajabhūṣaṇam | mastake sthāpitaṃ tasya sacelanihitaṃ tu vā || nirvāte'pi calasyātra śatroruccāṭane matam | gadākāraṃ madhya ---- kauberaṃ sasyamadhyagam || dinaṃ vā'pyathavā rātriṃ sasyānāṃ vṛddhivardhanam | tryaśraṃ śūlāṅga(śūlāṅgitaṃ) raudraṃ himakundenduvarcasam || cāturvarṇyamayaṃ vāpi vṛṣabhaṃ jāyate'grataḥ | vaiṣṇavaṃ śaṅkhacakrāṅgaṃ gadābjādivi varjitam || śrīvatsaṃ kaustubhaṃ kāntaṃ kolaṃ (la?)sihmāsanākṛtim | vainateyasamāṅkaṃ yat śrībhūdevīsa ----------------------- || vaiṣṇavaṃ nāma tat proktaṃ sarvaiśvaryaphalapradam | padmapatrasya varṇaṃ tu padmāṅka vā kamaṇḍalum || daṇḍa ---------------------------------- jñaptitaṃ mada(ta)m | arcyaṃ syāt kapilaṃ liṅgaṃ munīnāṃ mokṣakāṃkṣiṇām || p. 242) laghuvā ka ----------------------------------- t kvacit | tīkṣṇāṅgaṃ vakraśīrṣaṃ ca tryagraṃ liṅgaṃ ca varjayet || atisthūlamatikṛśaṃ/ rjayettādṛk tammumukṣoryatohitam | pūjitavyaṃ (-tasyaṃ) grahasthena varṇena bhramaropamam || -------------------------------- dāsauṣamnakaṃ bhavet | jñānaratnāvalyām - tripañca saptavāraṃ vā nulāsāmyaṃ ca jāyate | tadā ------------------ śeṣaṃ pāṣāṇasambhavam || nadyāṃ vā prakṣipedbhūyoyadātadupalabhyate | tadā bāṇaṃ samākhyātaṃ -------------- yakam || aṃśumati - sūtakapretakāśauce ātmārthaṃ yajanaṃ smṛtam | pūjālope na kartavyaṃ sūtake mṛtake'pi ca || śivamantreṇa karttavyaṃ snānamātreṇa śuddhyati | āśaucaṃ na bhavettatra padmapatramivāmbhasā || pūjānte praviśecchedamāśaucaṃ ca viśeṣataḥ | evaṃ liṅgārcanaṃ kuryāt kāmyānuṣṭhāna hīnakaḥ || p. 243) athavā sūtake prete na svayaṃ liṅgapūjanam | mānasaṃ ca yajeddhīmān sarvaṃ mānasakalpanam || talliṅgaṃ pūjayitvā tu gurūṇāṃ (ā) nā vauṣaḍantena pūrayitvā'bhimantrayet | mantrasaṃhitayā teṣu tattat dravyāṇi cakṣipet | suprabhede - uśīraṃ candanopetaṃ dūrvāsiddhārthasaṃyutam | caturdravyasamāyuktaṃ pādyametadudāhṛtam || elālavaṅgakarpūraṃ tilaṃ jātīphalaṃ muram | ṣaḍbhiḥ dravyaissamāyuktaṃ śivasyācamanīyakam || tilavrīhikuśāgrāṇi āpakṣīrayavastathā | taṇḍulaissarṣapāpetamarghyamaṣṭāṅgamucyate || pādyatoyaṃ ca ----------- dviprasthācamanaṃ bhavet | prastamarghyajalaṃ proktaṃ pramāṇāḥ parikīrtitāḥ || athavā pātramekaṃ tu pādyamācamanārghyakam | ------------- kaṃ dharaṇaṃ śreṣṭhaṃ tadardhaṃ madhyamaṃ tataḥ || tadardhamadhamaṃ jñeyaṃ pādyadravyaṃ tridhoditam | dvikuñcaṃ māṣakaṃ caiva dharaṇaṃ māṣa---------- tiḥ || dharaṇāṣṭauvalaṃ caiva palaṃ muṣṭirihocyate | p. 244) caturmuṣṭistathā pādaṃ prasthaṃ pādacatuṣkakam || āḍhakaṃ taccatuṣkaṃ syāt droṇa --------- catuṣkakam | dravyālābhe'kṣataṃ toyaṃ candanaṃ kuśayā saha || kāraṇe - pātrāṇāmapyalābhe tu śaṅkhaṃ vā śuktikā tu vā | śaṃkhaṃ (B) trividhamityuktaṃ pumān nārī napuṃsakam || mūlasthūlaṃ bhavennārī agrasthūlaṃ napuṃsakam | agramūlasamaṃ cettu pumān ceti prakīrtitam || tāmraparṇyudbhavaṃ śaṅkham uttamaṃ ceti kīrtitam | gaṅgāyāṃ madhyamaṃ caiva narmadāyāṃ ca kanyasam || evaṃ trividhāmityuktaṃ jāti śreṣṭha(śaṅkha) mathocyate | dakṣiṇāvartakaṃ śaṅkhaṃ jāti śreṣṭhamiti smṛtam || uttamaṃ prasthacūrṇaṃ tu madhyamaṃ kuḍupadvayam | kanyasekaṃ tu kuḍupa--- gaṃ śaṃkhamucyate || aṃśumati - pucchāgre hemaratnādi bhūṣitaṃcātisundaram | p. 245) niśvāse - śaṅkhaṃ ca kṣālayeddhīmān tuṣadagdhena śuddhyati | śaṅkhamantaśśucikaraṃ bahirastivadācaret || tasmāt sarvaprayatnena kartavyaṃ kanakādinā | śaṅkhaṃ candrādhidaivatyaṃ kukṣiṃ(-kṣau) vā(va)ruṇadevatā || pṛṣṭhe prajāpatiścaiva śaṅkhāgre sarvatīrthakam | śaṅkhapādādhidevatyaṃ valayaṃ vāsukistathā || tripādaṃ vahnidevatyamityete(tā)adhidevatāḥ | (ā) gandhapuṣpādikaṃ yattat dravyaṃ saṃprokṣya cāstrataḥ || kāmike - īkṣaṇaṃ mūlamantreṇa prokṣaṇaṃ cāstramantrataḥ | tāḍanaṃ cāstramantreṇa varmaṇā'bhyukṣaṇaṃ bhavet || jaḍacidbhedanaṃ vṛddhi śivadravyaṃ nirīkṣaṇam | prokṣaṇaṃ yogyatā kḷpti jaḍāt bhinnasya vastunā || tāṭanaṃ tatracidvyaktiryathāpāṣāṇatāḍanam | utpattirviṣṇuliṅgānāmabhyukṣaṇamataḥ param || parameśvare - dṛkkriyaiścātmakairarkavahnisomavilocanaiḥ | p. 246) kramāchuṣkaṃ tathā dagdhamaṃmṛtāplutisaṃyutam | śuddhyarthaṃ prokṣitaṃ śaktitaijasaṃ tāḍanaṃ tataḥ | abhyukṣaṇakriyā jātā grāhyatābhāvasaṃyutam || tantrasāre - māṃsa ----- rūpasantyāgāt āttaśaktisvarūpataḥ | śivayogaṃ bhavedyayaṃ sā kriyā dravyaśodhanam || dravyaśuddhiṃ vidhāyaivaṃ svaśirasyarghyasecanam | kṛtvāstreṇātha mūlena puṣpamāropya mūrdhniṣu || lalāṭe tilakaṃ kṛtvā candanena sugandhinā | āsanaṃ mūrtimūlena ātmapūjāñcakārayet || mantraśuddhiṃ tataḥ kuryāt tacchuddhiratha kathyate | śivadharme - (B) prākṛtaṃ bhāvamutkṛtya śivohamiti bhāvayet | yāvanna tatsamo jātaḥ tāvannārādhane kṣamaḥ || śuddhatvācca śivatvācca dehaṃ śivatanuṃ smaret | cintyaviśve - maunī bhūtvā śivaṃ dhyātvā mūlamantrādikānaṇūn | p. 247) oṃkāraṃ pūrvamuccārya namaskārāntameva ca || brahmāṅgāni ca prāsādaṃ śivabījaṃ tathaiva ca | hrasvabindugataṃ dīrghaṃ brahmarandhrāvadhi plutam || dvādaśāntarasaṃyuktaṃ prāsādaṃ mantraśuddhaye | jñānaśaktimayā mantrāḥ kintvaiśvaryamalānvitāḥ (ta) || śaktijvalita sā madhya sarvābhīṣṭa pradāyakaḥ | mantraśuddhiritaṃ proktaṃ pūjākāle tu saṃsma(ska)ret || aṃśumati - pheṭakāt sarvaberāṇāṃ māk saṅgṛhya vicakṣaṇaḥ | ācchādyavastraṃ galitaṃ prokṣayedastravāriṇā || nirmālyaṃ ca visṛjyātha mānasaṃ snānamācaret | svarṇaṃ rajatatāmrairvā kaṃsakaṃ trapusīsakaiḥ | evaṃ ṣaṭdravyamākhyātaṃ snānavediṃ prakalpayet | upānaṃ padmajagatiṃ paṭṭikaṇṭhaṃ ca kampakam || jagatīṃ vāji na kṛtvā vistārāya mato ------------- p. 248) blank page p. 249) aṅkurārpaṇam || (104ā) -------------------- gayuge gṛhavadekapade nimadhye padmākṛtiṃ śaśi ca kārtikarohiṇī cāpūrvādipañcaguṇapālika lokapālān mantraṃ nyaset sakalamaṅgalamaṅkurāṇām | kṣetre parvatasūtradhātupadake madhye gṛhe paṅkajaṃ padmordhve śaśiśaktike tu parigurvī dhīcaturdvādaśe | tadvīthi pariviṃśavedapadake kumbhaśśarāpālikādhyāyet keśava vatrimaye bhavamiti candrāṅkuraṃ sāṅgakam || kātyāyanasūtrapadaviṃśati pañcake na mardhe tu ratnapadapadmaśaśi dviśaktiṃ tadyāvṛte dvivasupāktika pūjayitvā aṅkārasījamiti candrakoṣṭam | bhūtasya reghapada ṣoḍaśavedamadhye padmordhvameva śaśiśakti dvipāśumevā | p. 250) tadyāvṛte ravirasadvayapālikāyāṃ yadbhāvavedavidadharmaṅkurakanyasañca || aṅkurārpaṇaṃ caturvidham || śubhamastu || atha prāṇapratiṣṭhā || asya śrī prāṇapratiṣṭhā mantrasya brahmaviṣṇumaheśvarā ṛṣayaḥ | ṛgyajussāmātharvāṇaśchandāṃsi sakalajagatsṛṣṭikāraṇa prāṇaśaktirdevatā | oṃ (hrāṃ) hīṃ bījaṃ svāhā śaktiḥ mama sakalamantrayantrauṣadhamaye dharmārthakāmyamokṣārthe viniyogaḥ | oṃ āṃ hrīṃ krāṃ aṃ ṅaṃ ghaṃ gaṃ khaṃ kaṃ aṃ pṛthivyaptejovāyurākāśātmane kroṃ hrīṃ āṃ īṃ hṛdayāya namaḥ | oṃ hrīṃ kroṃ īṃ ñaṃ jhaṃ jaṃ chaṃ caṃ idaṃ śabdasparśarasarūpagandhātmane kroṃ hrīṃ laṃ hāṃ hrīṃ śirase svāhā || p. 251) hāṃ hrīṃ kroṃ aiṃ naṃ saṃ yaṃ daṃ thaṃ taṃ vaṃ tvakcakṣuśśrotrajihvāghrāṇātmane kroṃ hrīṃ āṃ aṃ astrāya phaṭ bhūrbhuvassunaromiti digbandhaḥ | dhyānam raktāmbodhisthapotollasadaruṇasarojādhi(ti)rūḍhā(kṣāṃ) karābje pāśaṃ kodaṇḍamikṣūdbhavatu jayaguṇām aṅkuśaṃ pañcabāṇam | bibhrāṇāṃ sṛ (asya śeṣaḥ 254 puṭe draṣṭavyaḥ |) (106ā) bhasmadarpaṇa chatra cāmara tāla bṛnda geya nṛtta vādya pradāna mahāhavirnivedana pādya-ācamanārghya nityotsava pādukārcana tāṇḍavadarśana mantrajapa pradakṣiṇa culukodakapradāna ityādi śivārcanāṅgā || iti śrīmat kāmikākhye mahātantre nityapūjai(jā) samāptaḥ (ptā) || oṃ nityakarma nityakarmavidhiṃ vakṣye sarvadoṣavināśanam | rājā vijayasiddhyarthaṃ sarvaprāṇisuśobhanam || oṃ prātarutthāya śivaṃ saṃsmṛtyāvaśyakaṃ vidhāya bahumṛtsa tvajaladeśamārge iti ekāya mṛtāya jananaṃ gudasya pañcavāmahastadaśabhiḥ ubhau ca sapta āmalīphalamātreṇa mṛtena prakṣālyata | evaṃ śaucācamana dantaśuddhiṃ vidhāya snānamantrasnānavidhi - pādācamanaṃ vaidikaśaivasandhyāyāṃ brāhmī vaiṣṇavī raudrī ityādisandhyāvandanatarpaṇasūryapūjāprāṇāyāma karaśuddhi karanyāsa sāmānyārghyakalpana matu dvārapūjā gaṇapati sarasvatīmahālakṣmī nandigaṅgāmahākāla yamune ca vṛṣabhadaṇḍimuṇḍi vijayī bhṛṅgiṇī anantavāsukhī (ki) ca madhu dvārapūjāṃ (B) pīṭhaśuddhisthalaśuddhiliṅgapīṭhasumukhabāhu p. 253) pādavṛ(pṛ)ṣṭakalpana liṅganāṃ sthānakāsanāśayanasnānāmbupramāṇaliṅgaśuddhijalapramāṇasnānā mbu dravya pūjopakaraṇa aṅgopāṅgapratyaṅga-ādhāraśaktinyāsa pañcāsanakalpana mūrtinyāsavidyādeha kalpana āvāhana sthāpana sannidhānasannirodhana avakuṇṭhana amṛtīkaraṇa pādya-ācamanārkhya(- ghya) puṣpapradāna abhiṣekakāle mantrapuṣpakāleśoddhāraṇa abhiṣekakāle mantroccāraṇavidhānapañcagavya pañcāmṛtābhiṣecanadravyasaṅgrahaṇamabhyarcana udvārcitasnānakālavastreṇa yajñasūtrottayi svarṇapuṣpasaṃyojyāgandhatoyena liṅgapīṭhābhiṣecana vastreṇālambanavastraveṣṭana gandhānulepana bhūṣaṇādiralaṅkṛtya pidhāna mantrānnaṃ nivedana pānīya pradānamukhavāsana tāmbūla balipradāna paścimadvāraviśeṣaṇa nityāgni pradāna homadravya pramāṇasomānte - śuddham | pavitrojana pañcāvaraṇaḥ pūjana pādyācamanārghya dhūpadīpa nīrājana (nīrāñjana) (255 puṭe nityakarmavidhiḥ samāptaḥ |) (251 puṭe bibhrāṇāṃ sṛ ityasya śeṣaḥ itaḥ paraṃ likhyate |) (ā) k kapālaṃ triṇayanāṃ pīnavakṣoruhāḍhyāṃ p. 254) (251 puṭasthaprāṇapratiṣṭhāśeṣaḥ) devī bālārkavarṇāṃ bhava sukhakarīṃ prāṇaśaktiḥ parāṃ vā ? | oṃ āṃ hrīṃ kroṃ -------- yaṃ laṃ vaṃ śaṃ ṣaṃ saṃ haṃ laṃ kṣaṃ haṃsassoham | garbha prāṇaṃ jīvantu asti tamma sarvagātrāṇi sarvendriyāṇi tvak manaścakṣuśśrotra jihvā nā(ṇā)sā āyātu sukhaṃ jīva tiṣṭantu svāhā || oṃ kroṃ hrīṃ āṃ oṃ oṃ yatvāgamanātmane namaḥ asurātmane namaḥ laṃ māṃsātmane namaḥ | śaṃ hasti ātmane namaḥ | ṇaṃ majjātmane namaḥ | saṃ śuklātmane namaḥ | kṣaṃ avyaktātmane namaḥ | oṃ prāṇapratiṣṭhā mantraḥ samāptaḥ || pūjākāle tathāhome samādhi ca japaṃ kramāt | bhojanāvaśyakāleṣu maunaṃ ṣaṭsu vidhīyate || p. 255) (109ā) śāyudhāḥ iti pañcāvaraṇapūjā yā dhanadhānya samṛddhitaṃ pādyācamanārghya gandhapuṣpadhūpadīpanaivedya pānīyaṃ bali ----- gnihotra nirmālyavisarjana tāmbūla mukhavāsa pādyādi dhūpadīpapradāna ārātrika bhasmapradāna darpaṇa chatracāmara vya(vi)jana nityotsava śa ---- ktaṃ mahāhaviḥ pradānatiladānagodāna svarṇadānanityadāna brāhmaṇaparigraha nṛtta gīta vādyastotra pradakṣiṇa namaskāra guhyātaguhyātiravijñāpana culukodaka pradāna evaṃ trisandhyāṃ samabhyarcya gurupustakasamārādhana atithisatkāra caṇḍeśvarapūjā rātrau ardhayāmadehyā samārādhana kṣetrapālārcanaṃ kṛtvā prāṇāgnihotraṃ saddhāsaṃ suhu(bhu)ñjīyāt | evaṃ nityaṃ nityakarmavidhi(ḥ) || nityakarmaṃ samāptaḥ || śubhamastu || (253 puṭe nityakarmavidhiḥ) atra samāpanam || p. 257) hariḥ om || grāma ---- (śāntiḥ) pratiṣṭhā || (110ā) pratiṣṭhai - atha pratiṣṭhotsavakarma krameṇa sumuhūrtau ācārya yajamānasya hastena nālikeraṃ --------------- vighneśvarapūjāṃ saṅkalpa puṇyāhaṃ vācayitvā svastivācakaiḥ sarvamaṅgalavādyaṃ ghoṣayet | śrīdakṣiṇāmūrtisannidhau vijñāpanaṃ kṛtvā atha grāmaśāntiṃ kuryāt | gopurāgra vā grāmamadhye vā pūrvoktaprakāraṃ maṇḍapaṃ kṛtvā saṅkalpa puṇyāhaṃ vācayitvā maṇḍapakoṇe bhairavacakraṃ vibhūtiṃ vilikhya prathamaṃ trikoṇamadhye hrīṃ vilikhya tadbahiḥ aṣṭakoṇaṃ harihara jaya huṃ phaṭ iti vilikhya tadvahiḥ vṛttamaṣṭadaleṣu - oṃ namo bhagavate ugrāya namaḥ | tadbahiḥ caturaśramātrakāyāṃ veṣṭya p. 258) aṣṭhakoṇeṣu - aghorāya namaḥ | gaṇeśāya namaḥ | skandāya namaḥ | brahmaṇe namaḥ | viṣṇave namaḥ | dakṣiṇāmūrtaye namaḥ | āpadoddhāraṇāya namaḥ | rāravenmadalānte - annamātraṃ pūjayitvā ? praticyādi caturdikṣu - narāntakāya namaḥ | bhīmāya namaḥ | vijayāya namaḥ | raktabhairavāya namaḥ | ityamabhyarcyāsanapādyādīn datvā ṣoḍaśopacāraṃ pāyasādīn nivedayitvā pūrvoktaprakāreṇa kumbhān saṃsthāpya homaṃ kṛtvā homānte astreṇāhutiṃ hutvā oṃ yugāstrāya svāhā caturvaktrāstrāya svāhā, īśāstrāya svāhā | śivāstrāya svāhā | kṣurikāstrāya svāhā | garuḍāstrāya svāhā | bhīmāstrāya svāhā | nāgāstrāyastrāya svāhā | utyāhutiṃ hutvā | atha pūrvadvāre - nivṛttikalādvārāya namaḥ | bhūtatoraṇāya namaḥ | kumbhacaturtheṣu - oṃ bhadrāya namaḥ | durgāya namaḥ | khaḍgāya(yai) namaḥ kālyai namaḥ | āgneyatriṃkumbheṣu gandharvā namaḥ | bhūmidevyaiḥ namaḥ | p. 259) sumālyai namaḥ | dakṣiṇadvāre pratiṣṭhākālādvārāya namaḥ | oṃ balatoraṇāya namaḥ | kumbhacaturtheṣu - virūpākṣāya namaḥ | vīravalyai namaḥ | akṣiṇe namaḥ | akṣamālyai namaḥ | nirṛtau - trikumbheṣu - vāgīśvaryai namaḥ | sarasvatyai namaḥ | ------ lakṣmyai namaḥ | (ā) paścimadvāreṣu vidyākalādvārāya namaḥ | ārogyatoraṇāya namaḥ | kumbhacaturtheṣu - sugandhine namaḥ | ne namaḥ | dharmajñānine namaḥ | vāyavye trikumbheṣu - vairāgyāya namaḥ | aiśvaryāya namaḥ | vāyuve namaḥ | uttaradvāre - śānta------------- raṇe śāntitoraṇāya namaḥ | kumbhacaturtheṣu - īśvaryai namaḥ | kuberyai namaḥ | pārvatyai namaḥ | manonmanyai namaḥ | īśa ------------ yai namaḥ | yamunāyai namaḥ | gaṇāmbikāyai namaḥ | vedikākumbhaṃ caturviṃśati samabhyarcya p. 260) madhye - rudrāya namaḥ vardha-------------------------------- rvādīśāntaṃ yugastrāya namaḥ | caturvaktrāstrāya namaḥ | īśāstrāya namaḥ | śivāstrāya namaḥ | kṣurikāstrāya namaḥ | ma? ruḍāstrāya ------- ----------------- strāya namaḥ | ityamabhyarcya tadupari pūrvādīśāntaṃ aṣṭabhairavamabhyarcya asitāṅgabhairavāya namaḥ | rurubhairavāya ------- namaḥ | krodhabhairavāya namaḥ | unmattabhairavāya namaḥ | unmattabhairavāya namaḥ | kapālabhairavāya namaḥ | bhīṣaṇabhairavāya namaḥ | saṃhārabhairavāya namaḥ | ---------------- śvaramabhyarcya ananteśāya namaḥ | sūkṣmāya namaḥ | śivottamāya namaḥ | ekanetrāya namaḥ | ekarudrāya namaḥ | trimūrtaye namaḥ | śrīkaṇṭhāya namaḥ | śikhine namaḥ | aṣṭamūrtamarcayet || bhavāya namaḥ śarvāya namaḥ | īśānāya namaḥ | paśupate namaḥ | rudrāya namaḥ | bhīmāya namaḥ | mahā ---------------------- mabhyarcya, kūśmāṇḍabaliṃ kṛtvā baliśeṣam ajaraktamiśritya kṣīraṃ ghṛtaṃ lājaṃ pāyasam ityevamajara p. 261) ---------ṣṭadik na || maṃ haradi atha paryagnidaṇḍadarbhamūle -brahmaṇe namaḥ | madhye viṣṇave namaḥ | agre rudrāya namaḥ | ---------- ntreṇāhutitrayaṃ kṛtvā mṛtyuñjayamantraṃ japitvā bherighoṣaṇam | baliṃ kṛtvā grāma indrādīśāntabaliṃ ka ------------------- m samāptaḥ | śrī arālake śīsame(da) śrīratnācaleśvarāya namaḥ | (ā) ya namaḥ | tadantare - mahārākṣasāya namaḥ | tadantare - pannagāya namaḥ | tadantare - padmāya namaḥ | tadantare - bhūmyai namaḥ | bhūmyantarikṣamadhye - samastarākṣasāya namaḥ | tasya rākṣasamadhye - vāstvadhipataye namaḥ | vastuhṛdayakamalamadhye devadevāya namaḥ | dakṣiṇapārśve mahālakṣmi namaḥ | vāmapārśve bhūmidevyai namaḥ | tanmadhye viṣṇave namaḥ | dakṣiṇahaste vāyave namaḥ | dakṣiṇa ūrū vāgeśvarī namaḥ | vāma-rūrū mṛṇmāya namaḥ | kaṭyām - sarvāṅgarāya namaḥ | p. 262) pūrve aghorapātre - aghorāstrāya namaḥ | dakṣisavarṇapātre - amṛteśvarāya candrāya namaḥ | paścime - astrarājāya namaḥ | madhyapatre brahmaṇe namaḥ | dakṣiṇapatre viṣṇave namaḥ | vāmapātre rudrāya namaḥ | saumye - kundālīṃ vīravalyai namaḥ | aste - meruve namaḥ | agnikumbhāya namaḥ | dakṣiṇe balarakṣakāya namaḥ | nirṛtau - pannagāya namaḥ | vāruṇau - padmayonine namaḥ | vāyave - bhūmidevyai namaḥ | saumye - lakṣmiṇe namaḥ | aiśānye - gauryai namaḥ | pūrvādīśāntaṃ pāṃ(vāṃ) māyī namaḥ jyeṣṭhāya namaḥ | raudri namaḥ | kālyai namaḥ | kalavikaraṇyai namaḥ | balapramathanyai namaḥ | sarvabhūtadasanyai namaḥ | manonmanyai namaḥ | rohiṇyai namaḥ | aśvinyai namaḥ | pūrvādīśāntaṃ aṣṭamaṅgalasundarīmabhyarcyā sumukhyai namaḥ | sundarī namaḥ | kāmukhyai namaḥ | kāmavardhanī namaḥ | devyai namaḥ | svadantī namaḥ | p. 263) brāhmī namaḥ | māheśvarī namaḥ | kaumārī namaḥ | vaiṣṇavī namaḥ | vārāhī namaḥ | cāmuṇḍī namaḥ | madhye - saubhāgyāya namaḥ | ambikāyai namaḥ | oṃ gaṅgāyai namaḥ | oṃ gauryai namaḥ | umāyai namaḥ | tarthāmānāvadhākalpyārthe kāśīti padaṃ bhavet | madhyamekapadaṃ brahmā paritoṣaśca daivikam || tadbahiḥ ṣoḍaśapadaṃ mānuṣaṃ padamucyate | caturviṃśat pāṭhabāse rākiṃsaṃ padamucyate || dvātriṃśatpadamevoktaṃ vai(pai)śākhyaṃ ca tathaiva ca | hariḥ om | śubhamastu || avighnamastu || śrī-ardhanārīśvarāya namaḥ | vairatverumautuṇai guruve namaḥ || mṛtsaṅgraha (vidhiḥ) || atha mṛtsaṅgrahaṃ kuryāt || kāṃsapātre saptabījaṃ vinikṣipya śuddhavāsasaṃ praticchāvya paricārān śirasi saṃ? sthāpyā astrarājaṃ kundālīṃ gṛhītvā svastivācakaiḥ sarvamaṅgalavādya ghoṣayet || bilva aśvattha tulasīmūle vā pūrve uttarasamīpo vā nadītīre taṭāke vā samudratīre parvatordhve prāsādasyā vairṛtyabāge vā ācāryottaramukho bhūtvā nyāsaṃ kṛtvā vighneśvarapūjāṃ saṅkalpapuṇyāhaṃ kṛtvā vāstupuruṣan svargasthala pātālādī dhyātvā pātāle anantaṃ sthitvā tadantare mahārākṣasaṃ sthitvā tadantare pannagaṃ sthitvā tadantare padamaṃ sthitvā tadantare bhūmiṃ sthitvā bhūmyāntarikṣamadhye samastharākṣasaṃ sthitvā tasya rākṣasamadhye vāstupatiṃ sthitvā tadvāstuśirasi p. 265) virutiṃ sthitvā pādamīśānasya dakṣiṇadakṣiṇahastamagnikoṇe vāmahastaṃ vāyukoṇe vāstupuruṣaśayamityarthaḥ || māsavāstu | aindreśire bhādrapadādimāse yāmye śire mārgaśīrṣatrayañca | bhālgunyamāsau yadi paścimaṃ syāt jyeṣṭhādimāse yadi uttareṣu || nityavāstukūrmaṃ pūrvāhe śyāma paṅsyā uttarābhimukham | madhyāhne kṛṣṇavarṇaṃ dakṣiṇābhimukham | aparāhṇe śvetavarṇam | paścimābhimukham | sāyāhṇe pītavarṇaṃ pūrvābhimukham | ardhayāme sphaṭikavarṇam | adhomukham | iti nityamukham | kṛtvā vṛkṣamūle gomayena hastamātraṃ caturaśramupalipya astreṇa bhūmī saṃprokṣya śālitaṇḍule caturaśraṃ nidhāya tanmadhye vāsturūpaṃ vilikhya tatpūrve aghorapātraṃ sthāpyā dakṣiṇe svarṇapātraṃ sthāpyā paścime astrarājaṃ sthāpyā uttare kundāli sthāpya ityāvāhyā- dhyānam - p. 266) adhomukhaṃ tatra sthāpya netradvayasamanvitam | caturbhujaṃ jaṭāmauli ekavaktraṃ tathaiva ca | kamaṇḍalākṣamālā ca varadā abhayānvitam | itī dhyātvā sva stha pātālādī bhūmyantarikṣāntaṃ tattat devatā māvāhyā pātāle - anantamūrtaye namaḥ | tadantare - kṛ(kū) śrīśivakavacastotram || oṃ asya śrīśivakavacastotra mahāmantrasya brahmā ṛṣiḥ | gāyatrī chandaḥ | śrī sadāśivo devatā | hrāṃ bījam | hrīṃ śaktiḥ | hūṃ kīlakam | mama samastapāpakṣayārthe dharmārthakāmamokṣacaturvidhaphalapuruṣārthasiddhyarthe sarvābhīṣṭasiddhyarthe bhogamokṣārtha jape viniyogaḥ || hrām aṅguṣṭhābhyāṃ namaḥ | hrīṃ tarjanībhyāṃ namaḥ | hūṃ madhyamābhyāṃ namaḥ | hraim anāmikābhyāṃ namaḥ | hrauṃ kaniṣṭhikābhyāṃ namaḥ | hraḥ karatalakarapṛṣṭhābhyāṃ namaḥ | oṃ namo bhagavate śrīrudrarūpāya p. 267) jvala jvala jvālāmāline oṃ śrīṃ hrīṃ klīṃ hṛdayāya namaḥ | oṃ namo bhagavate kṣīrudrarūpāya jvalajvalajvālāmāline oṃ śrīṃ hrīṃ klīṃ śirase svāhā | (B) oṃ namo bhagavate śrīrudrarūpāya jvalajvalajvālāmāline oṃ śrīṃ hrīṃ klīṃ śikhāyai vauṣaṭ | oṃ namo bhagavate śrīrudrarūpāya jvalajvalajvālāmāline oṃ śrīṃ hrīṃ klīṃ kavacāya huṃ phaṭ | oṃ namo bhagavate śrīrudrarūpāya jvalajvalajvālāmāline oṃ śrīṃ hrīṃ klīṃ netratrayāya vauṣaṭ | oṃ namo bhagavate śrīrudrarūpāya jvalajvalajvālāmāline oṃ śrīṃ hrīṃ klīṃ astrāya phaṭ | bhūrbhuvassuvaromiti dikbandhaḥ | dhyānam - vajradaṃṣṭraṃ triṇayanaṃ kālakaṇṭhaṃ maheśvaram | sahasrakaramityugraṃ vande de sadāśivam || oṃ namo bhagavate śrīrudrarūpāya jvalajvalajvālāmāline paramantraparayantraparatantraprabhañjanāya ātmamantrātmayantrātmatantraprakhaṭṭanāya paravidyāstambhanāya ātmavidyāsthāpanāya ātmajñānaprakāśāya p. 268) oṃ śrīṃ hrīṃ klīṃ raṃ rudrāya namaḥ | tripañcaśūlaṃ caturaśrakaṃ tathā bahiśca tārāṃhutabhūt samanvitam | madhy vasārthaṃ paritaśca śaṅkaraṃ kṣīrudrayantra---------- na ----------- vadanti || athāparaṃ sarvapurāṇaguhyaṃ niśśeṣa pāpaughaharaṃ pavitram | jayapradaṃ sakalavipatpramocanaṃ vakṣyāmi śaivaṃ kavacaṃ vidhāya || riṣayauvācā - namaskṛtvā mahādevaṃ viśvavyapi maheśvaram | vakṣye śivamayaṃ varma sarvarakṣākaraṃ nṛṇām || śucau deśe samāsīnā medhāvat kalpitāsanaḥ | jitendriyo jitaḥ prāṇaḥ cintayet śivamavyayam || hṛtpuṇḍarikāntara sanniviṣṭaḥ svetejasāvyāptanubhovakāśam | atīndriyaṃ sūkṣmamanantamādyaṃ dhyāyet parānandamayaṃ maheśam || dhyānāvadhūtākhila karmabandhaḥ p. 269) ciraṃ cidānandanimagnicetāḥ | ṣaḍakṣaranyāsamāhitātmā śaivena kuryāt kavacena rakṣām || (B) māṃ pātu devo'khiladevatātmā saṃsārarūpe patitaṃ gabhīre | tannāma divyaṃ maṇimantramūlaṃ dhunotu me sarvamakhaṃ hṛdistham || sarvatra māṃ rakṣatu viśvamūrtiḥ jyotirmayānandaghanaścidātmā | aṇoraṇīyānuruśaktirekaḥ sa yīśvaraḥ pātu bhayādaśeṣāt || yo bhūmirūpeṇa vibharti viśvaṃ pāyāśca bhūmau giriśīṣṭamūrtiḥ | yo'pāṃ svarūpeṇa nṛṇāṃ karoti sañjīvanaṃ so'vatu māñjelebhyaḥ || kalpāvasāne bhuvanāni dagdhān sarvāṇi yo tṛ(bhū)ṇyatu bhūrilīlāḥ | sakālarudro'vatu mandadāgneḥ vātyādibhīterakhilārcitāpāt || yo vāyurūpeṇa calatvamāpaḥ p. 270) prāṇādibhiḥ so'vatu māṃ dṛḍhāya | sa vyomarūpe nikhilāvakāśo hyākāśarūpeṇa karoti rakṣām || (129ā) yaḥ kālakṛt kālabhayāśca sākṣiḥ divākaratvena jagattrayo mām | niśākaratvena vanoṣadhīśo yo nā sanasso'vatu niścalāyāḥ || yo vedinām adhvara havyabhoktā jīvasvarūpeṇa hṛṣīkasākṣiḥ | sa pātu satkarmaphalaprado māṃ aghaughavidhvaṃsakayajñamūrtiḥ || pradīptavidyutkanakāvabhāso vidyāvarābhīti kuṭhārapāṇiḥ | caturmukhastatpuruṣastriṇetraḥ prācyāṃ diśo rakṣatu māmajasam || kuṭhāravedāṅkuśapāśaśūla- ḍhakkākṣamālāgnigaṇā dadhānāḥ | caturmukho nīlarucistriṇetraḥ paa sādadhorodiśi dakṣiṇasyām || kundendu śaṅkhasphaṭikāvadāto p. 271) vedākṣamālā varadābhayāṃśca | tryakṣaścaturvaktra uruprabhāvaḥ sadyodhijāto vatu māṃ pratīcyām || varākṣamālā'bhayaṭaṅkahastaḥ saroruhajakiñjalkasamānavarṇaḥ | (B) trilocanaścārucaturmukho māṃ pāyādudīcyāṃdiśi vāmadevaḥ || khaṭvābhayeṣṭāṅkuśapāśa ---- ravaḥ kapālasat kakṣakaśūlapāṇiḥ | sitadvitiḥ pañcamukhovatatmā yīśānamūrdhvaṃ paramaṃ prakāśaḥ || mūrdhānamavyā mama candramaulī phālaṃ ma vyādathaphālanetraḥ | netro mama vyāt bhaganetrahārī nāsāṃ sadā rakṣatu viśvanāthaḥ || pāyā śrutiṃ me śrutigītakīrtiḥ kapālamavyāt satataṃ kapāliḥ | vaktraṃ sadā rakṣatu pañcavaktro jihvāṃ sadā rakṣatu vedajiṃhnaḥ || kaṇṭhaṃ girīśo vatu nīlakaṇṭhaḥ p. 272) pāṇidvayaṃ pātu pināgapāṇiḥ | skandhau vṛṣaskandhagatiśca sevyāt pārśvaṃ sadā rakṣatu māṃ maheśaḥ || daurmūlamavyā mama dharmabāhuḥ vakṣasthala dakṣamaravāntako vyāt | mamodaraṃ pātu girīndradhanvā madhyaṃ mama vyā mamadanāntakāri || ceraṃ dāto mama pātu nābhiṃ pāyāt ghaṭiṃ dhūrjaṭimīśvaro me | (130ā) guhyaṃ haro rakṣatu vāsa kiñcit pṛṣṭhaṃ mama vyāt guhatāt yīśaḥ || ūrudvayaṃ pātu kuberamitro jānudvayaṃ me jagadīśvaro'vyāt | jaṅghāyugaṃ puṅgavaketura vyāt pādau mama vyāt suravanyapādaḥ || maheśvaraḥ pātu dinādyayā me māmadhya yāmevatu vāmadevaḥ | triyambakaḥ pātu tṛtīyayāme vṛṣadhvajaḥ pātu dināndya yāme || pāyānniśādau śaśiśekharo mā p. 273) gaṅgādharo rakṣatu māṃ niśīthe | gaurīpatiḥ pātu niśāvasāne mṛtyuñjayo rakṣatu sārvakālam | antaḥ sthitaṃ rakṣatu śaṅkaro māṃ sthāṇussadā pātu bahissthitaṃ mām || tadantare pātu patiḥ paśūnāṃ sadāśivo rakṣatu māṃ samantāt | tiṣṭhantamavyāt bhuvanekanāthaḥ pāya jantaṃ pramathādhināthaḥ || vedāntaveyo vatu mā niṣaṇṇaṃ māmavyayaḥ pātu śikhiśśayānam | mārge tu māṃ rakṣatu nīlarudraḥ śaila -- rgeṣu puratrāyāriḥ || araṇyavāsādi mahāprabhā - pāyānmṛgavyādha udāraśaktiḥ | kalpāntakālograparaprakopa (130B) ssphuṭāṭṭahāsoccalitāṇḍakośaḥ || ghorārisenārṇava durnivāro mahābhayādrakṣatu vīrabhadraḥ | pratyaśvamātaṅgaghaṭāvarūdhaḥ p. 274) sahasralakṣāyudhakoṭi bhīṣaṇam | akṣohiṇīnāṃ śatamādadāyināṃ śchidyānmṛḍhoghorakuṭhāraśaktayaḥ || nihantadasyūn pralayānalārciḥ jvalattriśūlatripurāntakasya | śārdūlasiṃhākṣamṛgādihaṃsān sandrā ---- yanniśvadhanuḥ pinākiḥ || dussvapnaduśśakunadurgatidurmanuṣya- durbhikṣa durvyasanadussahaduryaśāṃsiḥ | utpātatāpa viṣabhītimasat grahārtti- rvyādhīṃśca nāśayatu me jagatāmadhīśaḥ || oṃ namo bhagavate sadāśivāya sakalatattvātmakāya sakatattvavidrūrāya sakalalokatraye sakalalokaikakartre sakalalokaikahartre sakalalokaikabhartre | (131ā) sakalalokaikagurave, sakalalokaikasākṣiṇe sakalaniyamaguṇāya, sakalalokavarapradāya sakaladuritārtibhañjanāya sakalokaikaśaṅkarāya śaśāṅkaśekharāya śāśvatāya nijāvāsāya nirābhāratāya nirāmayāya nirātaṅgāya p. 275) nissaṅgāya nirguṇāya nirupamavibhavāya nityaśuddhaparipūrṇasaccitānandāya dve paramaśāntaprakāśakāya tejorūpāya tejomayāya jayajaya mahārudra mahāraudra bhadrāvatārāya mahābhairava bhaira kāla bhairava kalpānta bhairava kapālamālādharakhaṭvāṅgakhaḍgacarmapāśāṅkuśaḍamarukaśūlaca apavāṇagatāśaktibhiṇḍipālatomaramusalamudgaraprāsa parikhaparaśu musaṇṭhiśataghni cakrāyudha bhīṣaṇakara sahasramukhadamaṣṭrākarāla vikaṭāṭṭahāsa visphuṭita brahmāṇḍamaṇḍala nāgendrakuṇḍala nāgendraharavalayanāgendra carmadhara mṛtyuñjaya triyambakatripurāntaka vṛṣabhavāhana viśveśvara virūpākṣa viśvatomukha satyabhūṣaṇa sarvato rakṣa rakṣa māṃ jvala jvala mahāmṛtyubhayaṃ nāśaya nāśaya rogabhayaṃ mutsārayotsāraya viṣasarpabhayaṃ nāśaya nāśaya corānnāśaya nāśaya mama śatrūn uccāṭayoccāṭaya śūlena vidāraya vidāraya kuṭhāreṇa bhindi bhindi khaḍgena sañchidī sañchidi, p. 276) khaṭvāṅgena vibodhaya vibodhaya musalena niseṣaya, bāṇena sandrāḍaya sandrāḍaya rakṣāṃsi bhīṣaya bhīṣaya bhūtān nidrāva(pa)ya nidrāva(pa)ya kūśmāṇḍavetāla mārīca brahmarākṣasagaṇān santāṭaya santāṭaya, mama abhayaṃ kuru kuru, vitrastamāṃ āśvāsayāśvāsaya (132ā) narakabhayaṃ māṃ uddhārayoddhāraya, māraṇāt sañjīvaya sañjīvaya, kṣutṛṣṇottamām amṛtakaṭākṣa vīkṣṇenāpyāyayāpyāya | harivo duḥkhitumāmānandaya ānandaya śivakavacenāmācchādayācchādaya | sadāśiva namaste namaste || ityete paramaṃ śaivaṃ kavacaṃ vyāhṛdiṃ mama | sarvabādhāpraśamanaṃ rahasyaṃ sarvadehinām || yassadādhārayenmatyaḥ śaivaṃ kavacamuttamam | natasya jāyate kvāpi bhayaṃ śambhoranugrahāt || kṣīṇāyu prāpya mṛtyorvā mahārogahatopi vā | sadyassukhamavāpnoti dīrghamāyuśca vindati || sarvadāridraśamanaṃ saumaṅgalyavivardhanam | yodhatte kavacaṃ divyaṃ svadevairapi pūjyate || p. 277) mahāpātakasaṅghāte mucyate copapātakaiḥ | (132B) dehānte muktimāpnoti śivadharmānubhāvataḥ || tvamapi śraddhayāvat saṃśaivaṃ kavacamuttamam | dhārayessaṃ mayā proktaṃ sadya śreyo hmavāpsasi || śrīsutaḥ - ityuktvā riṣabhayogi tasmai pārthivasūnave | tadau śaṅkhaṃ mahārāvaṃ khaḍgadhāriṇamuttamam || yeṣayet gomayaṃ dattaṃ tapomantrānubhāvataḥ | śitadhāramidaṃ khaḍgaṃ yasmai darśaya visphuṭam || sa sadyonmrīyate śatrūn sākṣānmṛtyurapi svayam | sarpanirbhayamahāmantrānyādatāṅgaṃ parispṛśan || gajānāṃ ṣaṭsahasraṃ syādviguṇasya mahābalau | bhasmaprasādāssaṃprāpti balaiśvarya dhṛtismṛtiḥ || sa rājapatraiśśiśubhiḥ śaratarka iva śriyā | tamāhu prāñjali bhūyāt sa yogī nṛpanandanaḥ || eṣa śaṅkho mayā dattaṃ tapomantrānubhāvataḥ | asya śaṅkhasya nirhādā ye śṛṇvanti tavāhitaḥ || (133ā) te mūrdhitāḥ pariṣvanti nyastrāt śastramacetanān | p. 278) śaṅkhakhaḍgo mahādivyau parasainyavivātakau || ātmasainyasvapakṣāṇāṃ śauryaṃ tejo vivardhanāt | etayośca prabhāvena śaivena kavaceṣu ca || dviṣaṭsahasranāgānāṃ balena mahatāpi ca | bhasmadhāriṇasāmradhyāśśatrusainyaṃ vijeṣyasi || prāpya sihmāsanaṃ pathyaṃ goptāsi pṛthivīmimām | iti bhadrāyusaṃ samyak anyaśāstrasamāvṛtam || tābhyāṃ sampūjitaḥ śodhi yogī svairyagatiryayau | iti brahmottarakhaṇḍe śivakacena kathito nāmaścatustriṃśodhyāyaḥ || śrī sāmbaśivārpaṇamastu | ardhanārīśvarārpaṇamastu | om || (134ā) ādityakavacaṃ stotram || śubhamastu || oṃ asya śrī ādityastotrakavacamahāmantrasya agastya bhagavān ṛṣiḥ anuṣṭup chandaḥ | sūryanārāyaṇo devatā | kṣīnārāyaṇaprītyarthe jape viniyogaḥ || oṃ padmahastāya aṅguṣṭhābhyāṃ namaḥ | tejorāśine tarjanībhyāṃ namaḥ | mārtāṇḍāya madhyamābhyāṃ namaḥ | ādityāya anāmikābhyāṃ namaḥ | sūryāya kaniṣṭhikābhyāṃ namaḥ | sahasrakiraṇāya karatalakarapṛṣṭhābhyāṃ namaḥ | padmahastāya hṛdayāya hum | tejorāśine śirase svāhā | mārtāṇḍāya śikhāyai vauṣaṭ | ādityāya kavacāya hum | sūryāya netratrayāyai vauṣaṭ | sahasrakiraṇāya astrāya phaṭ | bhūrbhuvassuvaromiti digbandhaḥ || p. 280) dhyānam - padmārūḍhaṃ radhende vasudalasahite vṛttaṣaṭkoṇamadhye bhāsvantaṃ bhāskaraṃ taṃ dadhatamadagaja- śaṅkhapadmāni devam | (134B) vedākāraṃ trimūrtiṃ vividhaguṇamayaṃ viśvarūpaṃ purāṇam oṃ hrāṃ hrīṃ kararūpaṃ suratamaniśaṃ bhāvayeddhyasya rāje || jayākusumasaṅkāśaṃ kāśyapeyaṃ mahadvitim | dātāraṃ sarvapāpaghnaṃ praṇatosti divākaram || adhunā saṃpravakṣyāmi kavacaṃ sarvakāmadam | idaṃ tu kavacaṃ buddhyā vicaret vigatajvarā || ghrīṇipāttu śiro nitya lalāṭaṃ pātu bhāskara | ādityo me śiro pātu śrotre pātu divākarā || ghrāṇaṃ pātu sadā bhānurmukha kkeyaraṃ ravi | jihvāṃ pātu jagannetrakarṇau pātu sulocanā || skandhau divyāyudhaḥ pātu bhujau pātu vibhākara | p. 281) karāyuṣṇakaraḥ pātu hṛdayaṃ pātu bhānumān | kukṣipātu sa saptāśvo nābhiṃ pātu nabhomaṇiḥ | ḍādaśātmā kaṭiṃ pātu satvinī savitā tathā || (135ā) ūru pātu suraśreṣṭho sūryo jānuśirastathā | jānunī pātu mārtaṇḍo gulphau pātu vibhāvasoḥ || padau bhānussadā pātu mi ---- ścai vakhilaṃ vapuḥ | idamekaṃ kṛtaṃ gauryā vicintyākhilakāmadam || satataṃ prātarutthāya paṭhedrogādvimucyate || iti sūryakavacaṃ sampūrṇam || sūryaṃ sundaralokanādhamamṛtaṃ vedāntasāraṃ jñānaṃ brahmamayaṃ sureśamamalaṃ lokaikacittasvayam | indrādityanarādhipaṃ suraguruṃ trailokyacūḍāmaṇiṃ brahmāviṣṇuśivasvarūpahṛdayaṃ vande sadā bhāskaram || udayaṃ brahmasvarūpāyā madhyāhnaṃ tu maheśvarim | hastamānaṃ svayaṃ viṣṇuṃ trimūrtiṃ tu divākaram || kālātmā sarvabhūtātmā vedātmā viśvatomukham | janmamṛtyu jarāvyādhisaṃsārabhayanāśanam || p. 282) padmahastaṃ paraṃ jyotiḥ pareśāya namonamaḥ | bhāskaro jyotimārtāṇḍā jyotirāditya te namaḥ || (135B) aṇḍayoni mahāsākṣi ādityāya namo namaḥ | kamalākarapuṣpī cā kāmarūpī namo namaḥ || sakaleśāya sūryāya sāraṅgāya namo namaḥ | amokhā vidyutaścaivā aṣṭamūrti namo namaḥ || paramūrti parameṣṭi pāpaṃ nāśi namonamaḥ | itihāsapurāṇāya sarvaśāstrī namo namaḥ || setuṃ phañca mahābāho triyambakāya namo namaḥ | ravimaṇḍalamadhyastaṃ sūryarūpi namo namaḥ || sākaro sukhamākhyāta tārakāya namo namaḥ | nirmalādityaśāntāya niṣkalāya namo namaḥ || sakalaṃ niṣkalaṃ nityaṃ nityānanda namo namaḥ | surasaundaranāthāya sarvarūpin namo namaḥ | rakṣārthaṃ bhayanāśāya astraśastranivāraṇam | saubhāgyaṃ dhanalābhārtha māyurvardhanamuttamam || caṇḍamārutasarvābhyāṃ dākṣiṇyāṃ bhūmivardhanam | apasmāraṃ kṣayaṃ kuṣṭaṃ tadvoṣaṃ tadvināśanam || ṣāṇmāsāt sarvakāryārthaṃ saṃvatsaramupāsakam | p. 283) (136ā) sarvakāryeṣu siddhyanti sūryaloke mahīyate || śrīsūryaloke mahīyata iti || jayatu jayatu sūryaṃ saptalokaikadīpaṃ kiraṇa sahita pādaṃ kleśaduḥkhasyamokṣam | aruṇagaganagamyamādirādityamūrtiṃ paramaparamadūraṃ bhāskaraṃ taṃ namāmi || namassavitre jagadekacakṣuṣe jagatprasūtisthitināśahetave | trayīmayāya triguṇātmadhāriṇe viriñcinārāyaṇaśaṅkarātmane || sūryagāyatrī - oṃ bhāskarāya vidmahe mahādyutikarāya dhīmahi | tanno ādityaḥ pracodayāt || oṃ tatsaviturvareṇiyam bhargo devasya dhīmahi | dhiyo yo naḥ pracodayāt || oṃ hrīṃ ghrīṇi sūrya ādityom | śrīṃ sohamarkamahajyotirasomahom || oṃ hrīṃ ghrīṇi sūrya ādityom śrīṃ sohararka jyotirahaṃ śivaḥ | p. 284) ātmajyotirahaṃ śukla sarvajyotiraso mahom | oṃ hrīṃ ghrīṇi sūrya ādityoṃ śrīm || ādityaṃ bhāskaraṃ bhānuṃ ravisūryadivākaraṣaḍaitāni sma nityaṃ cakṣurdivyastapomayam || śrīgurubhyo namaḥ || gaṇapati kavacam || (136B) oṃ asya śrī gaṇapati mahāmantrasya parabrahma ṛṣiḥ | anuṣṭup chandaḥ | śrī mahāgaṇapatirdevatā | gaṃ bījam | ṇaṃ śaktiḥ | paṃ kīlakam | mahāgaṇapati prasādasiddhyarthe sarvābhīṣṭasiddhyarthe bhogamokṣārthe mahāgaṇapatiprītyarthe jape viniyogaḥ | oṃ gajānanāya aṅguṣṭhābhyāṃ namaḥ | oṃ gaṃ lambodarāya tarjanībhyāṃ namaḥ | oṃ haṃ śūrpakarṇāya madhyamābhyāṃ namaḥ | p. 285) oṃ raṃ mūṣikavāhanāya anāmikābhyāṃ namaḥ | oṃ gaṇādhīśvarāya kaniṣṭhikābhyāṃ namaḥ | oṃ gaum vighnarājāya karatalakarapṛṣṭhābhyāṃ namaḥ | oṃ gajānanāya hṛdayāya hum | oṃ gaṃ laṃbodarāya śirase svāhā | oṃ haṃ śūrpakarṇāya śikhāyai vauṣaṭ | oṃ raṃ mūṣikavāhanāya kavacāya hum || oṃ śrīṃ gaṇādhīśvarāya netratrayāya vauṣaṭ | oṃ gauṃ vighnarājāya astrāya bhaṭ | bhūrbhuvassvaromiti dikabandhaḥ || dhyānam - (137ā) viśveśaṃ viśvavandyaṃ vimalayaśasaṃ sarvadakṣāsu dakṣaṃ sākṣāt sarvāpadāsu prakaṭita sumatiṃ pārvatīprāṇasūnum | pāyāt sarvān susendrān suramunigaṇān sādhitaṃ siddhakeyaṃ kāruṇyenāntarāyāmapahara niyataṃ vighnarājaṃ namāmi || p. 286) khantaṃ sāntaṃ samāyuktaṃ yantaṃ māyāsamanvitam | trayodaśāhasaṃyuktaṃ ṣaṭkasvarasamanvitam || mūlamantramidaṃ proktaṃ vighneśasya prajāpate | oṃ gaṃ haṃ raṃ śrīṃ gauṃ gaṇapataye namaḥ || brahmavāca - nandikeśvara sarvajña bhaktānugrahakāraka | bhuktimuktipradaṃ nṝṇāṃ sarvarakṣākaraṃ paraḥ | kavacaṃ śrotumicchāmi sarvakāmyārthasādhakam | ādhivyādhiharaṃ śrāvyaṃ kamalāvāsakāraṇam || vāksiddhilabhate martyā kāmyakāraṇabhūtitam | vaktumarhasi me devaṃ nandikeśasurottamaḥ || nandikeśvarauvāca - śrūṇu brahman pravakṣyāmi guhyāt guhyatamaṃ param | (137B) sarvalokahitārthāya kāritaṃ candramaulinam || bhūtapretapiśācādi brahmarākṣasanāśanam | kṣayābhasmārakuṣṭhādi cāturthyakanivāraṇam || mahārogapraśamanaṃ rājakrodhanivāraṇam | vātapittodbhavān rogān anyāṃścaiva sadāruṇān || p. 287) ityevamādisarveṣu bhayakālamupāsthite | pūrvaṃ vighneśakavacaṃ japitvā stotramācaret || tasmāt śṛṇuṣva bhagavān caturmukhamahāyaśaḥ | śucirbhūtvā trirācamya pīyatassarvadā japet || viśeṣeṇa japedvidvān muhūrte brahmakālake | oṃ macībhṛṅgasabilvabadarīdurdhūrakaṃcāsurairapāmārgabṛhatīcamī ca karavīraśmāntaraskārjunaṃ kāntā ḍāḍimī devadāru maruva sindhūrapatraṃ tathā jātī gaṇḍalī patrikāsuvidhivat vighneśapūjākramam || śubhamastu || p. 288) śrīvighneśvarakavacam || oṃ asya śrī vighneśvarakavacastotramahāmantrasya ādipuruṣottama ṛṣiḥ | anuṣṭup chandaḥ | śrīvighneśvaro devatā | viṃ bījam | ghnaṃ śaktiḥ | śaṃ kīlakam | mama (138ā) samastapāpakṣayārthe dharmārthakāmyamokṣacaturvidhaphalapuruṣārthasiddhyarthe sarvābhīṣṭasiddhyarthe sakaladuritanivāraṇārthe iṣṭakāmyārthasiddhyarthe vighneśvaraprītyarthe jape viniyogaḥ || oṃ gajānanāya aṅguṣṭhābhyāṃ namaḥ | oṃ gaṃ lambodarāya tarjanībhyāṃ namaḥ | oṃ haṃ śūrpakarṇāya madhyamābhyāṃ namaḥ | oṃ raṃ mūṣikavāhanāya anāmikābhyāṃ namaḥ | oṃ śrīṃ gaṇādhīśvarāya kaniṣṭhikābhyāṃ namaḥ | oṃ gaum vighnarājāya karatalakarapṛṣṭhābhyāṃ namaḥ | p. 289) oṃ gajānanāya hṛdayāya hum | oṃ lambodarāya śirase svāhā | oṃ gaṃ śūrpakarṇāya śikhāyai vauṣaṭ | oṃ raṃ mūṣikavāhanāya kavacāya hum | oṃ śrīm gaṇādhīśvarāya netratrayāyai vauṣaṭ | oṃ vighnarājāya astrāya bhaṭ | bhurbhuvassuvaromiti dik(g)bandhaḥ | dhyānam - vighneśaṃ viśvavandyaṃ vimala --- śasaṃ sarvadakṣaṃ sudakṣaṃ sākṣāt sarvāpadāsu prakaṭitasumatiṃ pārvatīprāṇa sūnum | pāyāt sarvān susendrān sasuramuni gaṇān sādhitaḥ siddhakeyaṃ kāruṇyenāntarāyāmapaharaniyataṃ vighnarājaṃ namāmi || vighneśaṃ pūrvataḥ pātu gaṇādhyakṣaṃstu dakṣiṇe | paścime gajavassa uttare vighnanāśanaḥ || āgneyāṃ ci(vi)trabhaktastu nairṛtyāṃ skandapūrvajaḥ | vāyavyāmākhuvāhassyāt īśānye devapūjitaḥ || p. 290) ūrdhvataḥ pātu sumukho adhodiśi gajānanaḥ | evaṃ diśi diśo rakṣet vikaṭaḥ pāpanāśanaḥ || śikhāyāṃ kapilaḥ pātu mūrdhni rākāśarūpadhṛk | kirīṭiḥ pātu naḥ phālaṃ bhūmadhye yaśaso'dhitam || cakṣurmadhye triṇayanaṃ śravaṇe gajakarṇakaḥ | kapolayo madanabhiḥ karṇamūle madotkaṭaḥ || sudantau dantamadhye tu chando vāci(dvi) padāśca yaḥ | cibuke nāsike caiva pātu māṃ karodayaḥ || ūrdhvaroṣṭre jagadvāpi adharoṣṭre mṛtaḥ pradaḥ | hanū pātu sudaṃṣṭro me manaḥ praśvādakārakaḥ || praṇāpānatathā vyāna udānaṃ ca samānakam | yaśaḥ kīrtiñca lakṣmīṃ ca pātu māṃ pārvatīsutaḥ || hṛdayaṃ tu paraṃ brahma svarūpo jagatīpatiḥ | udaraṃ tutilaḥ pātu nābhau pādaṃ tu --- gakaḥ || meḍhraṃ pātu mahāyogi tadvāri sarvarakṣasām | jitendriḥ pātu cāṇḍau ca guhyaṃ pātu guhāgrajaḥ || śuklaṃ pāda tu śukra stvau ūrū pātu sukhapradā | jaṅghadeśe hrasvajaṃghe jānumadhye jagadguruḥ || gulphau rakṣākaraṃ pātu pādayo nirtanaḥ priyaḥ | sarvāṅgāni skanda vā(pā)tu devārimardanaḥ || p. 291) dhanadhānyapaśūṃścaiva gṛhakṣetranirantaraḥ | pātu viśvātmako devaḥ varado bhaktavatsalaḥ || rakṣāhīnaṃ tu yatsthānaṃ varjitaṃ kavacena tu | tatsarvaṃ rakṣito devo mārgavāsī jitendriyaḥ || (139B) aṭavyāṃ parvatāgreṣu mārgamānāvamānike | jalasthalagato vāpi pātumāyāpahārikā | ya yidaṃ kavacaṃ divyaṃ pavitraṃ pavanāśanam | āpatkāle bhavenmṛtyu yadā bhayanivāraṇam || kukṣirogapraśamanaṃ lūtasphoṭanivāraṇam | bālagrahādirogāṇāṃ śamanaṃ sarvakālikam || yaḥ paṭhe dhārayettasya karasthāt sarvasiddhayaḥ | yatra yatra gato vāpi tatra tatrārthasiddhayaḥ || yaśśṛṇoti japati dvijottamau yakṣarakṣasurasiddhapūjitaḥ | putrapautrasakalatrameyayā kāmabhogamakhalīsubhañjatī || yaṃ brahmacāriṇamacintyamanekarūpaṃ dhyāyet jagattrayahiteritamāpadaghnam | sarvāṃ ca siddhiṃ labhate manuṣyo vighneśaṃsāyujyamupetyasaṃśayaḥ || p. 292) iti brahmāṇḍapurāṇe brahmanandikeśvarasaṃvāde vighneśvarakavacaṃ sampūrṇam || śrīgaṇādhīśvarāya namaḥ || (140ā) kṛttikādīpaprāyaścittam || prāyaścittavidhiṃ vakṣye dīpasyaiva ṣaḍānanaḥ | māle tu kṛttikākhye'smin parvayukte kṛte sati || pañcāśat snapanaṃ kṛtvā sahasradekṣiṇaṃ jepet | kṛttīkāsaṃyutā śreṣṭhā madhyamā bharaṇī yutā || adhamā rohiṇī yuktā kṛttikastrividhāsmṛtāḥ | kramukhaṃ nālikeraṃ ca cambakaṃ candanaṃ tathā || veṇuṃ vācyārjunaṃ vāpi tintriṇī śiśapaṃ tathā || mayūkhaṃ vakulaṃ vāpi stālastambhamathāpi vā | avakraṃ nighṛṇaṃ caivā kṛmikoṭaravarjitam || p. 293) savakraṃścalahīnaṃ syāt savraṇaṃ śatruvardhanam | kṛmikoṭaravakrāṇi sadyaśśāntiṃ samācaret || dīpadaṇḍamidaṃ proktaṃ sāradraya mathāpi vā | taddaṇḍaṃ vasudhā kṛtvā ekāṃśaṃ bhūmniveśanam || yathā balaṃ yathā puṣṭiṃ tathā vṛkṣaṃ samācaret | śatapañcāśadvaṣṭāni vṛkṣāyubhya prakīrtitam || (140B) bālavṛddhayuvānāṃ ca yuvānaṃ śreyasī matā | balā ca grāmanāśaṃ syāt vṛddhāyuṣya kṣayaṃ bhavet || tasmāt sarvaprayatnena ma(u)ttaṃ vṛkṣeṇa kārayet | tānyavṛkṣeḥ kuryāt śāntisūktamathācaret || nālikerasupatraṃ vā tālapatramathāpi vā | kharjūra kramukhaṃ vāpi kadalīdalanaṃ ritāḥ || athavā ketakī patraṃ sambhave gṛhyadeśikaḥ | dīpadaṇḍeṣu badhvā yā tattat śuṣkeṇa saṅgrahet || tatpatraṃ śuṣkahīnaṃ cet akṣirogaṃ na saṃśayaḥ | citravastreṇa nāveṣṭya taraṅgaṇavibhūṣitam || vastrahīne mahākṣobhaṃ patrahīne balakṣayam | aghoreṇa japitvā tu tattat hīne sahasrakam || vitānahīnaṃ balaṃ śānti sadyamantraṃ samācaret | kṛttikādīparātrau tu bījānāpaṃ samārabhet || p. 294) agnyādhānādikaṃ sarvamagnikāryoktamācaret | navapātrāṇi saṅgrāhyā kapilājyena pūrayet || (141ā) pātraṃ prati viśeṣeṇa ṣkalaṃ pratikīrtitam | karpūravartitaṃ śreṣṭha tat hīne tu balakṣayam || tadagne ropayeddhīmān īśādyādi mukheṣu ca | tadante kautukaṃ baddhnā beraṃ śūlena daṇḍakam || aṅkurarpaṇahīne tu savyānāṃ nāśanaṃ bhavet | daśākṣaraṃ śataṃ japtvā droṇaṃ kṣīrābhiṣecanam || navāṃ ghṛtavihīne tu mūlenaiva śataṃ hunet | vyomavyāpi śataṃ japtvā karpūreṇaṃ vihīnake || pañcaviṃśañca kalaśai stāpayet parameśvaram | adhivāsanadīpāni śivāstrasahanirgataḥ || sarvavādyasamāyuktaṃ stotramaṅgalavācakaiḥ | daṇḍāsthānamanu prāpya puṇyāhaṃ vācayettataḥ || daṇḍo'bhiṣicya saṃpūjyā rakṣābandhanayārabhet | kautukaṃ hīnamenaṃ syāt droṇakṣīrābhiṣecayet || tadante talapūjāṃ syāt tanmūle tu nidhāpayet | adhivāsanadīpaṃ tu pramādāttu vinaśyati || (141B) sadyodhivāsanaṃ kṛtvā snapanaṃ śāntihomakam | adhivāsanamityuktam | p. 295) samyak dīpamihocyate || sāyarakṣāvasāne tu dīpārohaṇamārabhet | ravyastamayādūrdhve tu ghaṭikārdhaṃ parityajet || tantradhvadīpakālaṃ tu tathārdhe dīpasaṅgrahet | akāle dīpamāropya mūlenaiva śataṃ japet || ṣoḍaśasnapanaṃ kuryāt śantihomaṃ samācaret | śivāgre sthaṇḍilaṃ kṛtvā dīpapātrāṇi sadhayet || vighneśaṃ tu samārabhyā puṇyāhaṃ vācayet tataḥ | īśānādi ca sadyāntaṃ pātrapañcasu pūjayet || puṇyāhaṃ hīnamevaṃ syāt śrīkarañca vinaśyati | snāpaye parameśānāṃ droṇakṣīrābhiṣecayet || pātrapūjā na kṛtaṃ mahātāpana saṃśayaḥ | mūlenaiva śataṃ japtvā snāpayet pañcagavyakaiḥ || pātradvayaṃ samānīyā devasyarthaṃ śivārthakam | madhye dīpaṃ samāropyā stāpayet tatra sannidhau || ahaṃ yadyapi deveśaṃ durbalasyolpasādhanam | p. 296) bhaktyā karoti pūjānte tato na jñātumastasi || iti vijñāpya deveśaṃ malaṅkṛtya viśeṣataḥ | umāskandeśvaraṃ devamastra devasamanvitam || (142ā) dīpapātrāṇi saṃyukta sarvavādyasamāyutam | nānādīpasamāyuktaṃ gaṇikābhiralaṃkṛtam || dīpasthānaṃ samaśṛtyā puṇyāhaṃ tatra vācayet | sadyojādidīpādintekīkṛtya supūjayet || viparītena saṃyojya taddīpaniṣphalaṃ bhavet | lakṣadvaya maghoraṃ syāt japtvā taddīpaśuddhayet || dīpikā yugamādāya taddīpo ropayet kuru | nirīkṣya devadevāya jyotiliṅgamanusmaran || snātvā poṣya(phaca?) śucirbhutvā samardhai paracārakaḥ | śivavījamanusmṛtya dīpaṃ saṅgṛhya pāṇiṇā || sa daṇḍe śīghramāropya magradīpaṃ na yojayet | indrā yama kuberasya varuṇāni diśi smṛtā || rājā rāṣṭrābhivṛddhatvadhanadhānyāyuvaddhinā | etamuccārya manasā dīpakāṃ patito bhuvi || agrādimūlaparyanta mahājyotimanusmaran | ghaṭike kāṣṭhabhāgena śreṣṭhadīpajvalottamam || yadi kāṣṭhaṃ(kāṣṭaṃ-)śayuktā cet adhamādhamamācaret | p. 297) vijayaṃ rāṣṭravṛddhiṃ ca pūjāvṛddhibalaṃ tathā | (142B) bhra(gra)mavṛddhisuvarṇāni rogaśokabhayaṃ tathā | dīpasyaiva phalaṃ proktaṃ umādikramamāt guhā || dīpānteṣu sadaṇḍe ca kuṭhareṇaiva śvedayet | tiṣuṃcet grāmanāśaṃ syāt śāntiṃ sadya samācaret || dīpānte bhrāmayet grāmaṃ hīne doṣaṃ na saṃśayaḥ | pañcaviṃśatyakalaśai stāpayet parameśvaram || yānakāle sadā samyak marjanaṃ prokṣaṇam tathā | traṇamūlādikāndatvā bhūminninnaryugāṅgulam || athavā maṅgulāvāpi secayet sumanoharam | secanaṃ na kṛtaṃ tenā jvaramārī pravartate || snāpayet devadevāya kalaśaiḥ pañcaviṃśati | ninmonnatastu jaṃvālā kaṇṭakāśuddha saṃbhavet || kalahe rudhiraṃ srāve mahāvāyu ḍuvṛṣṭikā | taddoṣaśamanārthāyā madhuśarkarasarpikā || ṣaṭgavyairabhiṣekaṃ tu pratyekaṃ dhārikīrtitāḥ | tribhāraṃ jalasaṃyukta phalameka sarocanā || stāpayet parameśāna mabhīṣṭaphalasiddhinam | (143ā) agre sūkaradṛṣṭaṃ cet hatvā śāntiṃ samācaret || akṛte sati rānejño yaṃ vāhanānāṃ kṣayaṃ bhavet | p. 298) mahāmaryādividhyeṣu parito grahavās--- cet || naro mṛte mahādoṣastatkāle tu supūjayet | pūjā kṛtvā tu mohena rojño doṣaṃ na saṃśayaḥ || snapanaṃ kārayeddhīmān dhyamatrayamadhyataḥ | yānakāle tu tāmbūlaṃ pūṣā rasaphalādibhiḥ || ninidheyarmaheśānāṃ dhūpadīpapurassaram | na dadeyastu mohena mohenākṣatotpattistu jāyate || śāntihomaṃ tataḥ kṛtvā snapanaṃ kārayet prabho | payaṣṣoḍaśakā pūrṇā gaṇikābhiralaṅkṛtā || sarvābharaṇasaṃyuktā muktābharaṇa bhūṣitā | indrādīśānaparyantaṃ sandhyānṛttaṃ samācaret || sandhivṛttavihīne tu snapanaṃ kārayenna vā | yālacarmasarañjāśca gānakaṃsastu pañcadhā || etopanneṣu bahudhā yānakāle tu ghoṣayet | pañcaghoṣavihīneṣu sarājabaliro bhavet || (143B) tattaddoṣābhiśamanaṃ pañcabrahmaṃ śataṃ japet | evaṃ pradakṣiṇaṃ kṛtvā praviśedālayaṃ prati || nīrāñjanavihīne ca janānāṃ duḥkhamāpnuyāt | daśākṣaraṃ śataṃ japtvā prāgvannīrāñjanaṃ bhavet || snapanaṃ kārayeddhīmān pūrvoktena vidhānataḥ | p. 299) naivendya nityahomaṃ ca balinityotsantathā || śuddhanṛttaṃ tadante tu tadante pṛthukaṃ dadet | uktaṃ tat hīnamevaṃ syāt śāntiṃ sadya samācaret || triṃśadviśaṃ daśaṃcaivā uttamatrayamīritam | navabhāraṃ trithā kṛtvā madhyamatrayamīritam || ekabhāraścatudroṇaravārisyādadhamādhamaḥ | pṛthukaṃ dāpayet dvidvān śalasārasajīrakam || elāmarīci saṃyuktaṃ nālikeraphalaṃ tathā | apūpādaśavidhaiḥ kṛtvā devadevāya dāpayet || tatkāle sakalādīni pṛthukaṃ ca pṛthak pṛthak | sā nīyaṃ dāpayet sadya tāmbūlaṃ dāpayet tataḥ || evaṃ kṛte narendrasya vijayāyabhyadaṃ sadā | akṛte sati mohena sthānabhraṃśo na saṃśayaḥ || taddoṣaśamanārthāyā gavyājyairabhiṣecanam | śatapañcāśatatsārdham uttameṣu suyojayet || triṃśadviṃśardaśaprasthā madhyamatrayameva hi | saptapañcatripūsaṃ vā adharmeva prakīrtitaḥ || (144ā) ghṛtābhiṣecanaṃ kuryāt pūrvoktena vidhānataḥ || iti vātulākhye mahātantre kirtikā dīpaprāyaścittapaṭalaḥ || p. 300) gurubhyo namaḥ || dvādaśasnapanam | pañcaviṃśatisnapanam || pādyamācamanaṃ cārghyaṃ pañcagavyakuśodakam | kṣīraṃ dadhi ghṛtaṃ caivā koṇapārśve tu vinyaset || panasāmṛkalaṃ pakvai kadalīkuśapaṃ ntathā | āgneyyādiṣu koṇeṣu vinyasettu vidhānataḥ || māṇikka madhyame naysya haimābjena yutaṃ na vā | śātakumbhe tu vinyasya hemanīlotpalaṃ nyaset || śivakumbhe śivaṃ yaṣṭvā vardhānyāṃ tu manonmanim | vaikartanādikaṃ bāhye arcayet svasvanāmataḥ | iti dvādaśasnapanapaṭalaḥ || p. 301) pañcaviṃśasnapanam || snapanaṃ pañcaviṃśaśca vakṣyate tāṃ vṛtā mayā | prathamaṃ śodhayitvā tu dvitīyamanulepanam || tṛtīyaṃ sūtravinyāsaṃ caturthaṃ maṇḍalaṃ bhavet | pañcamaṃ padavinyāsaṃ kūrcavinyāsa ṣaṣṭamam || saptamaṃ mantravinyāsaṃ devatānyāsamaṣṭamam | vidhānaṃ navamaṃ proktaṃ daśamaṃ vastravedanam || ekādeśaṃ gandhapuṣpaṃ dvādaśaṃ dhūpadīpakam | mudra trayodaśaṃ proktaṃ puṇyāhaṃ tu caturdaśam || pañcādaśaṃ ghaṭoddhāraṃ ṣoḍaśaṃ snapanaṃ bhavet | (144B) astreṇa śodhayet bhūmi vāmadevena lepayet || sūtranyāsamaghoreṇa sthaṇḍilaṃ puruṣeṇa tu | hṛdayena nyaset kumbhān īśānyenā na labhyate || mūlena vinyase dravyān vāmena vāhayet surān | śarāvān bījamukhyena vastrāṇi hṛdayena tu || īśānanaiva śālādīn dhūpādīn kavacena tu | dadyā mudrāmaghoreṇa vācayet pavamānakam || p. 302) prokṣayettu viśeṣeṇa puṇyāhaṃ tu yathārhakāḥ | praṇavena ghaṭoddhāraṃ mahāvyometi mantrataḥ || prāksūtraṃ vasusūtraṃ syāt udaksūtraṃ tathaiva ca | madhyame navakumbhantu diśi ṣaṭkaṃ parityajet || āgneyyadiṣu koṇeṣu yugasaṃkhyā prakīrtitā | pādyamācamanaṃ cārghyaṃ pañcagavyaṃ kuśodakam || kṣīraṃ dadhi ghṛtaṃ caiva pṛthavāvaraṇaṃ nyaset | tilaṃ ca bilvapatraṃ ca candaṃ meghameva cā | campakaṃ hariberaṃ ca sarṣapaṃ nāgakesaram | tatkolaṃ capalaṃ koṣṭhaṃ katrolaṃ caiva lohakam || lavaṅga patrakarpūraṃ vinyasettu krameṇa tu | (145ā) maheśvaraṃ mahādevīṃ kumbhatoyaistu madhyajet | prathamāvaraṇe caiva vidyeśān parito yajet | lokapālāt dvitīye tu tṛtīye ca bhavādikān || iti vātulākhye mahātantre pañcaviṃśati snapanam paṭalaḥ || p. 303) aṣṭācatvāri snapanam || snapanaṃ vakṣyate samyak aṣṭācatvāriṣaṇmukhāḥ | prāksūtraṃ dvādaśaṃ sūtraṃ syāk udaksūtraṃ tathaiva cā || madhyenavapataṃ grāhyām aṣṭadvāraṃ prakīrtitam | dikvidik grahasaṃkhyā ca tattatkoṇaṃ tyajedbudhaḥ || indrādīśānaparyanta pratyeyaṃ bāṇasaṃkhyayā | madhyame śivakumbhantu abhitoṣṭa ghaṭān nyaset || evameva meva krameṇaiva sthāpayet matimān guhaḥ | svarṇaṃ vā rajataṃ vāpi tāmrajā mṛṇmayastu vā || mṛṇmayastu dviśeṣeṇa kalaṅgarahitāśśubhāḥ | kālaṃ tu kalahaṃ vidyāt bhinnaṃ caiva kulakṣayam || suṣiraṃ rāṣṭranāśaṃ ca heto rājavināśanam | ścede vicchedanaṃ kuryāt līne vyādhisamudbhavam || nirdagdhaṃ bālanāśaṃ ca strīnāśaṃ tu purāṇake | tasmāt sarvaprayatnena doṣāṇyetānivarjayet || triyyaṅgulaṃ tu vistāraṃ nimnaṃ rudrāṅgulāyatam | p. 304) (145B) āsyaṃ vedāṅgulaṃ jñeya kaṇṭhāyāmaṃ tathāntakam || oṣṭamekāṅgulaṃ jñeyamardhāṅgulaṃ tu nirgamam | galasyāṣṭarirekhā yuk pakvabimbaphalapradam || śivakumbhamiti proktamidamanyaṃ śṛṇuṣvatha | kalaśānāṃ svarūpānāṃ pradapṛṣṭha mukhodbhavam || tantoṣu rasajaṃ hvāptivānyāmā rudhirastathā | strīpuṃnapuṃsakādanayajātiścāntaṃ vikalpitam || brahmaṃ daivikamānuṣyaṃ paiśācaṃ kalpayet tataḥ | antyarantaravarṇāni kaṃsadhvanisamanvitam || evaṃ lakṣaṇasaṃyuktaṃ devikaṃ kalaśānvitam | śvetaṃ raktaṃ tathā miśraṃ bhinnaṃ kaṃsadhvaniryutam || pūrvaśabdasamāyuktaṃ brāhmikaṃ kalaśāni ca | kṛṣṇaṃ raktaṃ tathā śvetaṃ dhūmravarṇasamanvitam || diśe diśe saptabhinnāni mānuṣaṃ kalaśāni cā | sarvavarṇasamāyuktaṃ mekavarṇena bhūṣitam || mṛktikāśabdasaṃyuktaṃ paiśācaṃ kalaśā smṛtā | strīṇāṃ bukodaraścaivā puliṅgāvāk bhavaṃ bṛhat || mūlāgra ca samaṃ caiva varṇapuṃsaghaṭāni cā | bhārgavaṃ saṃmukhamityāhu romāntaṃ mukhamucyate || svasvarūpakamityāhu sthaṇḍilaṃ pādameva ca | p. 305) bhūtasthā pṛṣṭhamevokta puṣpamālā ca vā bāhukau || (146ā) dantaścinnañca puṣpāṇi jelena prāṇameva ca | hastiratnaṃ sirātantu māṃ va mṛṇmayameva cā || śivārthaṃ kalaśaṃ proktaṃ śaktyarthaṃ kalaśaṃ śṛṇu | randhrāṅgulapravistāraṃ vardhanī ca virasya tu || abdhyaṃgulaṃ tadutsethaṃ vakṣamanyaṃgulaṃ bhavet | viśvanyaṅgulamoṣṭhaṃ tu pārśve tu nāsikāyutam || sārdhaṃgulapramāṇena utpalākṛtivat kuruḥ | ardhāṅgulatrayaṃ grīvamaṅgulaṃ co nirgamam || vardhanīṃ lakṣaṇaṃ proktaṃ kalaśānāṃ śṛṇuṣvathā | rudrāṅgulaṃ tu vistāram utsedhaṃ parvatāṅgulam || sāddhāṅgulagalotsedhaḥ moṣaṃ tu samameva tu | yatvaṅgulaṃ tu vistāraṃ yavamoṣṭhasya nirgamam || kalaṅkarahitaṃ śuddhaṃ kaṃsaśabdadravaṃ viduḥ | vedāgninayanaprasthai saṃpūrṇā saṃyathā kramam || śreṣṭhaṃ madhyaṃ kaniṣṭhāsu kalaśāsnapanocitaḥ | sarveṣāṃ kalaśānāṃ tu śivakuṃbhañcaturguṇam || śaktikumbhañca kalaśādviguṇasya pramāṇataḥ | p. 306) śaṅkhairvā śuktikairvāpi gavāṃ śṛṅgāgrakairathā | śaṅkhaśuktikaśṛṅgāṇāṃ svapramāṇena pūrayet | gulaṃ candanalohāni koṣṭhaṃ kaccolapuṣpakam || patraṃ karpūranīvārau dantaṃ māṃsīmurannṛṇām | śamī dūrvā ca śuklārkabilvacambakaśaṅkhinī || (146B) apāmārgaṃ tato viṣṇukrānti dhūrdhūrasaṃjñakam | nandyāvartāsitābjaṃ cā śatvāriṃśannavādhikam || vyūhatrameṇa mabhyarcyā devānāṃ śṛṇu ṣaṇmukhaḥ | vidyeśān prathama yaṣṭvān arcayet svasvanāmabhiḥ || indrādīśānaparyantaṃ madhyakumbhe yajet sudhi | śeṣeṣu kalaśāścaivā haṃsamantreṇa marcayet || idamanyat pravakṣyāmi tava snehāt prakāśitam | prāksūtraṃ yugmasūtraṃ syāt udaksūtraṃ tathaiva cā || paritassaptasūtrāṇa kārayettu viśeṣataḥ | prathamāvaraṇe veda dvitīye cāṣṭakaṃ nyaset || tṛtīye staraṇe bhānuścaturviṃśat caturthake | dravyadevān purā proktā kārayettu vicakṣaṇaḥ || iti vātulākhye mahātantre 'ṣṭācatvārisnapanaṃ paṭalaḥ || p. 307) caturuttaraṣaṣṭisnapanavidhiḥ || caturuttaraṣaṣṭiṃ syāt snapanaṃ vakṣyate'dhunā | prāksūtra dvādaśāñcaivā udaksūtraṃ tathaiva cā || madhye navapadaṃ grāhyā paritaḥ ṣoḍaśaṃ tyajet | mahādik tripadaṃ daḥ parirekāvṛtaṃ caret || prathamāvaraṇe cāṣṭau dvitīye viṃśatistathā | ṣṭtriṃśaśca tṛtīye tu catuṣṣaṣṭhi prakīrtitā || raktā ca raktamandāraṃ palāśaṃ pāṭalī tathā | raktapatmaṃ ca bṛhati aśokaṃ piṇḍikaṃ tathā || (147ā) prathamāvaraṇe nyasya dvitīyāvaraṇe tataḥ | cambakaṃ karṇikāraṃ ca tathā raśvathameva ca || karaṇḍaṃ kṛṣṇavarṇaṃ cā viṣṇukrāntiṃ samāharet | dvitīyāvaraṇe nyasya tṛtīye tu nigadyate || tulasī bilvavadarī macī bhraṅgamadhuddhūram | śamiṃ ca karavīraṃ cā sindhūvāraṃ ca gaṇḍīlī || aśmāntaścāpamārgaścā ārjunaṃ ḍaḍimi tathā | p. 308) kapitthaṃ vāraṇe nīlā varṇī tu śaṅkhinī tathā || girikarṇidvayaṃ caivā sahadevī tapasvinī | haridāramayūraṃ cā śrīkṛṣṇatulasī tathā || nandyāvartaṃ śriyāvartaṃ śriyāvartaṃ mallikā mādhavī tathā | jambū cūta śamī cāthā vai devyamaruvaṃ tathā || damanā ca krameṇaiva patrāṇyetāni nikṣipet | śivaṃ gauristayoryadvā kumbhayostadanukramāt || prathamāvaraṇe caiva aṣṭavidyeśvarā nyaset | vaikartanavivasvāntaṃ bhayaṃ sarvamataḥ param || mārtāṇḍaṃ bhaskaraṃ caivā raviṃ rudraṃ tathaiva cā | pā*?śamugranāmānāṃ lokabhāsaṃ tathaiva cā || lokasākṣimanantaṃ cā mahāntaṃ bhīmameva cā | trivikramaṃ tathā''dityaṃ sūryamaṃśumatā sahā || divākaraṃ tathaiśānāṃ dvitīyāvaraṇe nyaset | varadaṃ vīrabhadraṃ cā vimalaṃ viśvagocaram || vedaniṣṭaṃ purānandaṃ parameśaṃ mahādyatim | (147B) mahoraska mahāgamya janmassāvasanaṃ śuci || trilocanaṃ manopamyaṃ ṭaṅgapāṇimahāgatam | śūlapāṇiṃ mahotsāhaṃ mahābhairavarūpiṇam || p. 309) daṃṣṭriṇaṃ ca durādharṣaṃ hārabhūtiṃ ca vajriṇam | daṇḍinaṃ śipiviṣṭaṃ ca vyāghracarmadharaṃ haram || analasya malakṣaṃ ca sarvalakṣaṇalakṣitam | dussahaṃ ca triyaṃ rūpaṃ devādimanujaṃ tathā || gaṇeśaṃ ca sureśaṃ ca vyālayajñopavītanam | durgañca surasenābhyaṃ tritiyāvaraṇe yejet || iti vātulākhye mahātantre catuṣaṣṭhisnapanaṃ paṭalaḥ || p. 310) saptaviṃśati snapanam || dvisaptati kalaśāḥ dvisaptatiśca kalaśān vakṣyate snapanaṃ guhā | trihastaṃ pañcahastaṃ vā ṣaṭ saptāṣṭa navastathā || yekādaśakaraṃ vātha triyodaśakaraṃ tu vā | pañcādaśakaraṃ vātha maṇḍapaṃ kārayet tataḥ || prāgupta navabhedena ṛṣiścandādidevatāḥ | agastyena samāyuktaṃ jagatīścandasaṃyutam || ādityena samāyuktam uttamatrayamucyate | vasiṣṭhena samāyuktaśaṅkarīśca śchanda ucyate || vighneśena samāyukta madhyamatrayamucyate | vyāsenaiva samāyuktamanuṣṭup chandasaṃyutam || skandenaiva samāyuktaṃ kanyasatrayamucyate | ṛṣiśchandaśca devāścā tava snehā prakāśitam || (148ā) prāk sūtraṃ manusūtraṃ syāt udaksūtraṃ tathaiva ca | madhye navapadaṃ grāhya śivakumbhaṃ nyasedbudhaḥ || ṣoḍaśasvabāhye tu aṣṭadvārāṇi kalpayet | p. 311) indrādīna caturdikṣu grahasaṃkhyā prakīrtitāḥ || koṇeṣu pañcakalaśān sthāpayettu vidhānataḥ | śeṣāni ca padā sarve tyajet gomayavāriṇā || dvisaptakalaśaṃ prokṣa dravyāndevīn śṛṇuṣvathā | tatkolaṃ bhasmaniryāsaṃ hariveraṃ ca mañcari || nālikeraṃ ca vilvaṃ ca jambūkaccolapāṭali | punnāgaṃ śaṅkhapuṣpaṃ ca lakṣmī vyāghranakhī tathā || siṃhī dhūddhūrasaṃjñañca ṣoḍaśaṃ cāvinirdiśet | prathamāvaraṇe nyasya caturdikṣurathocyate || dūrvāsarṣapamabhrau ca nāraṅgapanasau matau | kadalīśatapatraṃ ca dhātakiśvetalobhṛvam || gṛhyasaṃkhyāni dravyāṇi pūrvāyāṃ diśi nikṣipet | yukṣusāraṃ ca lābjā ca cambakaṃ gandhatailakam || nīvāraṃ kuṅkumaṃ kuṣṭhaṃ lāsī ca mukhasaktukau | navānyetāni dravyāṇi yamāyāṃ diśi vinyaset || mudgamāṣaṃ ca cimbaṃ ca yavaveṇu priyaṅguṣu | sarṣapaṃ śālinācaiva aḍakaṃ ca naveṣu cā || vāruṇyāṃ diśi nikṣipya udīcyāṃ diśi cocyate | elālavaṅgakaccolaṃ turdi mambuyavaṃ tathā || p. 312) kuṣṭhaṃ ca kuṅkumaṃ caiva ---gha mārgamuraṅgulam | (148B) pañcasaṃkhyāni dravyāṇi yāvadvāndivinyaset || sihmī ca śaṅkhapuṣpaṃ ca apāmārge dravallikā | kṣudraparṇī tapasvī ca aiśāṃ diśi vinyaset || vyāṇyetāni sarvāṇi pūrvādikramato nyaset | dvibhujaṃ niṣkaparyantaṃ pādyādyantaṃ prakīrtitam || eka dvi tri catuḥ prasthaṃ pañcagavyādi nāmakam | madhvādīnāṃ tathā proktaṃ pādamardhamathāpi vā || ājyaṃ taila pramāṇaṃ tu tathaiva parikīrtitam | karpūrakuṅkumādīnāṃ mānamiṣṭaṃ prakīrtitam || ratnāni svapramāṇāni praśastāri ṣaḍānana | daśamāṇādivṛddhyā tu niṣkāntaṃ lohamānakam || lohānāṃ caiva mānaṃ syāt tathāpāṣāṇamānakam | niṣkapādādivṛddhyā tu phalāntaṃ bījamānakam || etaṃ taṇḍulamānaṃ syāt nilamānaṃ tathaiva ca | phalāni vā yathā mānaṃ śeṣamadbhi prapūjayet || ghṛtaṃvat tailamānaṃ syāt sarvaṃ vā pātramānavat | tasyardhaṃ tu tadardhaṃ vā puṣpahastamidaṃ bhavet || oṣadhīṃ tatsamamaṃ proktaṃ manyadapyevamiṣyate | prāmānahīne dāridramadhitokaranāśakam || p. 313) tasmāt sarvaprayatnena mānaṃ māne samācaret | vajraṃ samastaratnānāṃ lohānāmayasaṃ matam || yavammakhilabījānā dhātūṇāṃ haritālakam | (149ā) oṣadhīnāmabhāve tu sahade dadhatīṃ śrīphalāmbujām || hemābhāṃ sakhaṭepābhyāṃ plāvyamānāṃ mahāśriyam | oṃ śrīṃ mahālakṣmyai namaḥ || aiśānyām diśi saptagurūnabhyarcya sadāśivamanantaṃ ca śrīkaṇṭhaṃ punarambikām | gṛhaṃ kṛṣṇaṃ ca dhātāraṃ gurūn sapta smaran yajet | kundendu nirmalodeva + mantraṃ pañcava brahma-hā tanu daśabāhuprasannāsyā pañcavaktrassadāśivaḥ | oṃ hāṃ sadāśivaguruve namaḥ || aṣṭabāhu caturvaktrā(-ktraṃ) sphaṭikābhaṃ trilocanam | nāgayajñopavītā cā vighneyāṃ dhṛtamīśvaraḥ || oṃ hām anantaguruve namaḥ || pañcavaktrastripañcākṣo daśabāho vibhīṣaṇaḥ | vṛṣasthopyupavītaṃ cā rudraḥ kundendusannibhaḥ || oṃ hāṃ śrīkaṇṭhaguruve namaḥ || raktavarṇo jvalatśuklavastreṇaiva vibhūṣitaḥ | p. 314) sarvābharaṇasaṃyukta pīnorujaghanasthalā | oṃ hām ambikāguruve namaḥ || triṇetragandhapuṣpāḍhyā keśālakavibhūṣitaḥ | padmotpaladharā devī varadābhayapāṇinī || oṃ hām ambikāgurave namaḥ || oṃ hāṃ skandaguruve namaḥ || ṣaḍānana dviṣaṭkarṇaḥ ṣaḍbhirmaulibhirāvṛtaḥ | raktābhaṃ dvādaśākṣaṃ cā bhānuhastasamanvitam || --------------- sākṣakhaṭgañca cakraṃ pāśaṃ ca dakṣiṇe | aṅkuśaṃ ca dhvajaṃ caivā kheṭakaṃ dhanuvajrakam || varadābhayasaṃpṛktaṃ raktamālyānulepanam | oṃ skandagurave namaḥ || śaṅkhacakradharaṃ devaṃ śyāmaṃ pītāmbaraṃ harim | śrībhūmisahitaṃ dhyāyet sarvālaṅkārasaṃyutam || oṃ hāṃ viṣṇugurave namaḥ || caturmukhaṃ caturbāhuṃ kamaṇḍalvakṣadhāriṇam | sāvitrīsahitaṃ devaṃ sarvālaṅkārasaṃyutam || oṃ hāṃ brahmagurave namaḥ || sarvajñāna pravarttārān śivavat pūjayet gurūn | labdhānujñastato mantrī śivaśāstroktavaddyajet || p. 315) arghyaṃ dattvā namo'stu gurunāthāyā lokānugrahahetave | śivapūjāvidhānāya anujñāṃ dehi me prabho || vastragandhābharaṇādyairalaṅkṛtyā- pīṭhasyatho bhāge - ataḥ kūrmaśilāsīnāṃ kṣirodasitavigrahām | maulau bījāṅkurākārāṃ varadāmabhayapradām | pāśāṅkuśadharāṃ śaktīṃ kriyāmādhārarūpiṇīm | oṃ hām ādhāraśaktaye namaḥ || ataḥ kūrmaśilāsīnaṃ yajet brahmaśilārūḍhaṃ śivasyānandamānasam | pṛthvīkandaṃ kalāntaika nālakaṃ bhāvakaṇṭakam || kṣubdhamāyā mahāpatyamanekadalasaṃyutam | tanmadhye gamanaṃ deśaṃ prabhuṃ vyāpya sitaṃ tvadhā || vicitrakesari prakhyānanyonyaṃ pṛṣṭhadarśanā | kṛtatretādirūpeṇa śivasyāsana pādukām || dharmajñānaṃ ca vairāgyam aiśvaryaṃ ca yathākramam | dharmastatra vṛṣākāro jñānaṃ sihmasvarūpakam || vairāgyaṃ pitṛbhūtaṃ syāt aiśvaryaṃ śvetakuñjaram | karpūraṃ kuṅkumaṃ svarṇaṃ kajjalābhāni pūjayet || oṃ hām anantāya namaḥ || p. 316) oṃ hāṃ takṣakāya namaḥ | oṃ hāṃ cā(vā) sa tyai namaḥ | oṃ hāṃ kārkoṭakāya namaḥ | oṃ hāṃ patmāya namaḥ | oṃ hāṃ mahāpatmāya namaḥ | oṃ hāṃ śaṅkhāya namaḥ | oṃ hāṃ gulikāya namaḥ | oṃ hāṃ kretāyugāsanāya namaḥ | oṃ hāṃ tretāyugāsarhanāya namaḥ | oṃ hāṃ dvāparayugāsanāya namaḥ | oṃ hāṃ kaliyugāsanāya namaḥ | (150B) oṃ hāṃ dharmāya namaḥ | oṃ hāṃ jñānāya namaḥ | oṃ hāṃ vairāgyāya namaḥ | oṃ hāṃ --------- ya namaḥ | gātragān sphaṭikaprākhyaṃ tryayakṣān siṃhaśiroddhṛtān | stabdhabāhuśirogrīvān pādukāsaktamastakān || agragātra pādastramastakān nararūpiṇaḥ | oṃ hām adharmāya namaḥ | oṃ hām ajñānāya namaḥ | oṃ hām avairāgyāya namaḥ | oṃ hām anaiśvaryāya namaḥ | nairṛte - akṣubdhamāyāntagarbhitāya- oṃ hām adhaścadanāya namaḥ | aiśānye - śuddhāvidyānatvāntagarbhitāya - ūrdhvaścadanāya namaḥ || utpalāṣṭadalaṃ śvetaṃ tadaivānantapaṅkajam | p. 317) sampūjyasihmavargordhve patmamudrāṃ pradarśayet || māṇikkasadṛśaṃ kandaṃ nālanīlasamaprabham | kaṇṭakaṃ tu pravālābhaṃ dalaṃ vai rajataṃ prabham || vidyeśvarāṣṭarūpāṇi dalānabhyarcya cintayet | kesaraṃ hemavarṇābham agre muktāvalīyutam || oṃ hāṃ kandāya namaḥ | oṃ hāṃ nālāya namaḥ | oṃ hāṃ bījāya namaḥ | oṃ hām āṅkurāya namaḥ | oṃ hāṃ ka(ku)ndakebhyo namaḥ | oṃ hāṃ dalebhyo namaḥ | oṃ hāṃ kesarebhyo namaḥ | oṃ hāṃ karṇikebhyo namaḥ | oṃ hāṃ mahāpatmāya namaḥ || pūrvādīśāntam - (151ā) koṭyāditya samāssarvāḥ jaṭākhaṇḍendumaṇḍitāḥ | (15) caturbhujāstriṇetrāścā ddhṛtacāmarahastāḥ || varadābhayahastāśca śivāsaktakarāmbujāḥ | vibhāvyevaṃ kesareṣu pūrvādīśāntakeṣu cā | vidyeśānāmadhiṣṭhātrī vāmā jyeṣṭhādikā kramāt | śaktiṃ saṃpūjayedaṣṭau namo mudrāṃ pradarśayet || oṃ hāṃ vāmāye namaḥ | oṃ hāṃ jyeṣṭāyai namaḥ | oṃ hāṃ raudrī namaḥ | oṃ hāṃ kālyai namaḥ | oṃ hāṃ kalavikaraṇyai namaḥ | oṃ hāṃ balavikaraṇyai namaḥ | p. 318) oṃ hāṃ balapramadanyai namaḥ | oṃ hāṃ sarvabhūtadamanyai namaḥ | oṃ hām ityabhyarcyā yīśānadale ------- o udyaddina karābhāsāṃ triṇetrāṃ ca caturbhujām | jaṭāmakuṭakhaṇḍendumaṇḍitāṃ dhṛtacāmarām || varadābhayahāstaṃ cā śivāsaktakarāmbujām | gokṣīradhavalāśaktiṃ karṇikāyā manonmanīm || oṃ hāṃ manonmanyai namaḥ | tṛtīyadalāgravṛtte vrātbāhye - oṃ hāṃ sūryamaṇḍalāya namaḥ | brahmā caturmukho pīta caturdordaṇḍamaṇḍitaḥ | (151B) srukdaṇḍākṣakuśopeta sūryamaṇḍalamadhyagaḥ || oṃ hāṃ sūryamaṇḍalādhipataye brahmaṇe namaḥ | kesarāgravṛtte - oṃ hāṃ somamaṇḍalāya namaḥ | viṣṇuścaturbhujo maulī śaṅkhacakragadābja dhṛk | nīlāmbujaṣṭi?kāśassomamaṇḍalamadhyagaḥ || oṃ hāṃ somamaṇḍalādhipataye viṣṇave namaḥ || karṇikāgravṛtte - oṃ hām agnimaṇḍalāya namaḥ | p. 319) agnimadhye sthitaṃ rudraṃ nīlakaṇṭhaṃ trilocanam | vyākhyāmudrānalaṃ jñānaṃ śūlahastaṃ caturbhujam || sarvālaṅkārasaṃyuktaṃ nagayajñopavītinam | agnimaṇḍalādhipataye rudrāya namaḥ || karṇikāmadhye - śakteśca maṇḍalāsīnaṃ vyālayajñopavītinam | candrārthaśekharaṃ tryakṣaṃ śuddhasphaṭikanirmalam || khaṭgaṃ triśūlaṃ bāṇākṣamālābhayakarānvitam | kamaṇḍaludharaṃ devaṃ varāravindadhāriṇam || dalanāyakramāt sihmagaja carmaparicchadam | oṃ hāṃ śaktimaṇḍalādhipataye īśvarāya namaḥ || tanmadhye - oṃ hāṃ śivāsanāya namaḥ || (152ā) liṅge - oṃ hāṃ haṃ hāṃ śivamūrtaye namaḥ || oṃ hoṃ yośānamūrdhnāya namaḥ | iti mūrdhni | oṃ heṃ tatpuruṣavaktrāya namaḥ | iti vaktre | oṃ hūṃ adhorahṛdayāya namaḥ | iti hṛdaye | oṃ hīṃ vāmadevaguhyāya namaḥ | iti guhye | oṃ hāṃ sadyojātamūrtaye namaḥ | iti pāde | oṃ hāṃ hauṃ hṛdayāya vidyādehāya namaḥ | iti hṛdaye | p. 320) oṃ hauṃ netrebhyo namaḥ iti netraṃ vinyasya | oṃ aṃ namaḥ | oṃ āṃ namaḥ | oṃ iṃ namaḥ | oṃ īṃ namaḥ | oṃ unnamaḥ | oṃ ūṃ namaḥ | oṃ ṛnnamaḥ | oṃ ṝṃ namaḥ | oṃ ḷnnamaḥ | oṃ ḹnnamaḥ | oṃ eṃ namaḥ | oṃ aiṃ namaḥ | oṃ oṃ namaḥ | oṃ auṃ namaḥ | oṃ aṃ namaḥ | oṃ aḥ namaḥ | oṃ kaṃ namaḥ | oṃ khaṃ namaḥ | oṃ gaṃ namaḥ | oṃ ghaṃ namaḥ | oṃ ṅaṃ namaḥ | oṃ caṃ namaḥ | oṃ chaṃ namaḥ | oṃ jaṃ namaḥ | oṃ jhaṃ namaḥ | oṃ ñaṃ namaḥ | oṃ ṭaṃ namaḥ | oṃ ṭhaṃ namaḥ | oṃ ḍaṃ namaḥ | oṃ ḍhaṃ namaḥ | oṃ ṇaṃ namaḥ | oṃ taṃ namaḥ | oṃ thaṃ namaḥ | oṃ daṃ namaḥ | oṃ dhaṃ namaḥ | (oṃ naṃ namaḥ ) | oṃ paṃ namaḥ | oṃ phaṃ namaḥ | oṃ baṃ namaḥ | oṃ bhaṃ namaḥ | oṃ maṃ namaḥ | oṃ yaṃ namaḥ | oṃ raṃ namaḥ | oṃ laṃ namaḥ | oṃ vaṃ namaḥ | oṃ śaṃ namaḥ | (152B) oṃ ṣaṃ namaḥ | oṃ saṃ namaḥ | oṃ haṃ namaḥ | oṃ laṃ namaḥ | oṃ kṣaṃ namaḥ | oṃ hom īśānassarvavidyānāṃ śaśinyai namaḥ | p. 321) iti ūrdhva mūrdhni | oṃ hoṃ īśvarassarvabhūtānām - aṅgadāyai namaḥ | iti pūrvamūrdhni - oṃ hoṃ brahmādhipatirbrahmaṇo'dhipati brahmāyi(dhi)ṣṭāyai namaḥ | iti dakṣiṇamūrdhni - oṃ hoṃ śivo astu marīcyai namaḥ | iti nāmamūrdhni | oṃ hoṃ sadāśivom jvālinyai namaḥ | iti paścima mūrdhni | evamīśānakalāpañcakam || oṃ heṃ tatpuruṣāya vidmahe śāntyai namaḥ | pūrvavaktre | oṃ heṃ mahādevāya dhīmahi vidyāyai namaḥ | dakṣiṇavaktre | oṃ hoṃ tannorudrapratiṣṭhāyai namaḥ | uttaravaktre | oṃ heṃ pracodayāt nivṛtyai namaḥ | paścimavaktre | ityevaṃ puruṣakalācatasraḥ || oṃ hūṃ aghorebhyostamāyai namaḥ | hṛdaye | p. 322) oṃ hūm aghorebhyo mohāyai namaḥ | kaṇṭhe | oṃ hūm aghorarakṣāyai namaḥ | dakṣiṇāṃse | (153ā) oṃ hūm aghoratarebhyaśca niṣṭhāyai namaḥ | vāmāṃse | oṃ hūṃ sarvatassarvamṛtyave namaḥ | nābhau | oṃ hūṃ sarvebhyo māyāyai namaḥ | jaṭhare | oṃ hūṃ namastestu rudrabhayāyai namaḥ | pṛṣṭhe | oṃ hūṃ rūpebhyo jarāyai namaḥ | vakṣasi | iti bahurūpakalāṣṭakam || oṃ hīṃ vāmadevāya namo rajāyai namaḥ | guhye | oṃ hīṃ jyeṣṭhāyai namaḥ namo rakṣāyai namaḥ | vṛṣaṇadvayoḥ | oṃ hīṃ rudrāya namo ratyai namaḥ | dakṣiṇa-ūrū | oṃ hīṃ kālāya namaḥ pālinyai namaḥ | vama ūrū | oṃ hīṃ kalakāmāyai namaḥ | dakṣiṇajānuni | oṃ hīṃ vikaraṇāya namaḥ saṃyāminyai namaḥ | vāmajānuni | oṃ hīṃ balakriyāyai namaḥ | dakṣiṇajaṅghāyām | oṃ hīṃ vikaraṇāya namo buddhyai namaḥ | vāmajaṅghāyām | oṃ balakāryai namaḥ | dakṣiṇasphici | oṃ hīṃ pramathanāya namo dhātryai namaḥ | vāmasphici | oṃ hīṃ sarvabhūtadamanāya namo brahmaṇyai namaḥ | kaṭyām | p. 323) oṃ hīṃ manomohinyai namaḥ | dekṣiṇapārśve | oṃ hīṃ nonmanyai ------------- | vāmapārśve | (153B) || iti vāmadevakalāstrayodaśā || oṃ sadyojātaṃ prapadyāmi siddhyai namaḥ | dakṣiṇapārśve | ------------------ sadyojātāya vai namo ṛddhyai namaḥ | vāmapāde | oṃ hāṃ bhavetyutyai namaḥ | jaṭhare | oṃ hām abhave lakṣmī namaḥ | vāmakaśe | oṃ hām anādibhave medhāyai namaḥ | āghrāṇe | oṃ hāṃ bhajasva māṃ kāntyai namaḥ | śirasi | oṃ hāṃ bhavasvadhāyai namaḥ | dakṣiṇabāhvau | oṃ hām udbhavāya na dhṛtyai namaḥ | vāmabāhau | || itī sadyojātakalāṣṭakam || dhyānam - patmāsanasthaṃ pañcāsyaṃ prativaktraṃ trilocanam | drakriyaiśca viśālākṣaṃ jñānacandrakalānvitam || dhavaleśānavadanaṃ pītaṃ tatpuruṣānanam | kṛṣṇāghoramukhopetaraktābhottaravaktrakam || suśvetaṃ paścimāsyaikaṃ sadyojātaṃ prakīrtitam | p. 324) nāgopavītanaṃ śāntaṃ jaṭākhaṇḍendumaṇḍitam || divyagandhānuliptāṅgaṃ divyamālāvibhūṣitam | śaktyāsiśūla khaṭvāṅgaparavyagrakarāmbujam || (154ā) dakṣiṇetothavāmaste stha sarvakāmadam | oṃ hūm aghorāya namaḥ vāmaṃ raktasuraktābhaṃ mālyavastropavītanam | tuṅganāsāruṇoṣṇīṣaṃ khaṭgakheṭakapāṇinam || oṃ heṃ vāmadevaguhyāya namaḥ || sitasragandhabhūṣāḍhyaṃ sītoṣṇīṣaṃ sītāmbaram | saumyaṃ maulīndusampannaṃ bālākāraṃ trilocanam || sadyojātaṃ sitāsyaikaṃ varadābjabhayānakam | oṃ hāṃ sadyojātāya namaḥ || dhenupatmatriśūlam | kasṛgakākhya - sṛvamudrāṃ ca īśānādīnāṃ darśayet | aruṇābhaṃ smarannetraṃ dṛk kriyaiśchatmakaṃ vibhoḥ || trita rūpaṃ vanyādimaṇḍalaṃ tritayavṛtam | hṛdādyaṅgottavadanaṃ karadhāryādisaṃyutam || ekāsyaṃ vā triśūlāhihastaṃ yo śivoktita--- | hṛdayaṃ candrasaṅkāśaṃ śiraścāmīkaraprabham || p. 325) śikhara sindhūravarṇāḍhyāṃ kavacaṃ bhṛṅgabhāsvaram | netraṃ vidyutpratīkāśam astramagni sa ------ | tmāsanasa-----? rdhendujaṭāmakuṭadhāriṇam | trilocanāścaturbāhūn sarvābharaṇabhūṣitān | śivasyābhimukhāścakti śūlābhayakarān -------- || (154B) ------- karā ------ gram astraṃ cāgnisamaprabham | iti dhyātvā | īśānasyottara bhāge oṃ hauṃ netrebhyo namaḥ | agnau hṛdayāya namaḥ īśe oṃ hīṃ śirase namaḥ || nairṛtau oṃ hūṃ -------------- namaḥ | oṃ haiṃ kavacāya namaḥ | īśānasyottarabhāge - oṃ hauṃ netrebhyo namaḥ | caturdikṣu oṃ haḥ astrāya namaḥ | ityabhyarcya aṅgānāṃ namaskāramudrāṃ darśayet | (hṛdādīnāṃ tattatsthāneṣu śaktimabhyarcya oṃ hām ambikāyai namaḥ | oṃ hām gaṇāmbikāyai namaḥ | oṃ hāṃ gauryai namaḥ | oṃ hām umāyai namaḥ | oṃ hāṃ vāminyai namaḥ | oṃ hāṃ cakrāṅgī namaḥ |) prathamāvaraṇam | p. 326) oṃ hoṃ yīśānāya namaḥ | oṃ hom ambikāyai namaḥ | oṃ heṃ tatpuruṣāya namaḥ | oṃ heṃ gaṇāmbikāyai namaḥ | oṃ hūm aghorāya namaḥ | oṃ hūṃ (haṃ) gaṅgāyai namaḥ | oṃ hīṃ vāmadevāya namaḥ | oṃ hīṃ (hiṃ) gauryai namaḥ | oṃ hāṃ sadyojātāya namaḥ | oṃ hām umāyai namaḥ | oṃ hāṃ hṛdayāya namaḥ | oṃ hāṃ vāmāyai namaḥ | oṃ hīṃ śirase namaḥ | oṃ hīṃ nīlyai namaḥ | oṃ hūṃ śikhāyai namaḥ | oṃ huṃ cakrāṅgi namaḥ | oṃ haiṃ kavacāya namaḥ | oṃ haiṃ pāśāṅgī namaḥ | oṃ hauṃ netrebhyo namaḥ | oṃ hauṃ khaṭvāṅgī namaḥ | oṃ haḥ astrāya namaḥ | oṃ hāṃ gaulikāyai namaḥ | dvitīyāvaraṇe prācyaṃmanantaṃ hemasannibham | sūkṣmaṃ ca vahnibhāgasthaṃ vande vahnisamaprabham || tamālasannibhaṃ vande yāmyabhāge śivottamam | nairṛte ṣaṭpadābhāsāmekanetrasaprivasthitam || kundendudhavalākāramekavaktraśca vāruṇe | trimūrtiṃ mārute bhāge nihāraṃ nibhamāśrayet || śrīkaṇṭhaṃ somadigbhāge raktavarṇamiva sthitam | (rudre)prapadye pāṇḍurākāramaiśānye ca(va) śikhaṇḍinam || p. 327) caturapṛktarādikṣu vidikṣunyāravasthitān | yadvā vi---śvaraṃ vande svadyakpadasannibhān || khaṭgaṃ(khaḍgaṃ) bāṇaṃ dhākṣasūtramabhayaṃ padmaṃ ca savyai karaiḥ | vāmaiḥ keṭadhanuḥ ka ----------- n ---------------- --------------------- yānvibhṛtān patyasthāṃ caturānanāt | pratimukhānnetratrayāṇānvitān vidyeśān rucirāsanān | dhṛta--------- rān? ----------------------------- | (155B) oṃ hāṃ bhūmidevyai namaḥ | oṃ hāṃ svāhādevyai namaḥ | oṃ hāṃ svadhādevyai namaḥ | oṃ hāṃ kāntidevyai namaḥ | oṃ hāṃ prabhādevyai namaḥ | oṃ hām anantāya namaḥ | oṃ hāṃ sūkṣmāya namaḥ | oṃ hāṃ sūkṣmāya namaḥ śivottamāya namaḥ | oṃ hāṃ ------------------------------- oṃ hām ekarudrāya namaḥ | oṃ hāṃ trimūrtaye namaḥ | oṃ hāṃ śrīkaṇṭhāya namaḥ | oṃ hāṃ śikhaṇḍine namaḥ | tṛtīyāvaraṇe nandīśvaro mahākālau bhṛṅgī gaṇapatistathā | vṛṣabhaḥ kārtikeyaścā pārvatī caṇḍanāyakaḥ || caturbhujatriṇetrastu nandīśaṃ śyāmavarṇakaḥ | abhayavaradopeto daṇḍaśūladharograkaḥ || p. 328) oṃ hāṃ nandineḥ | oṃ hāṃ bhadrāyai namaḥ | mahākālastriṇetrastu kṛṣṇavarṇaṃ caturbhujaḥ | ubhayavaradopeta magraśūlastu tomaraḥ || oṃ hāṃ mahākālāya namaḥ | oṃ hāṃ devayonyai namaḥ | caturbhujaṃ triṇetraṃ ca bhṛṅgīśaṃ piṅgalaprabham | dakṣiṇe'bhayaṭaṅkaṃ tu vāme varadaśūladhṛk || oṃ hāṃ bhṛṅgiṇe namaḥ | oṃ hāṃ kundyai namaḥ | gajānanaṃ triṇetraṃ ca kuṅkumābhaṃ caturbhujam | pāśadantau tu saumye tu vāmetvaṅkuśalaḍḍukam || (156ā) nāgayajñopavītaṃ tu lamboṣṭhaṃ ca gaṇādhipam | oṃ hāṃ gaṇapataye namaḥ | oṃ hāṃ kālyai namaḥ | -------------------- raktassarve purā mṛtāḥ | sitakṛṣṇamayī cākṣī dvau śṛṅgau raktavarṇakau || karṇau ca raktavarṇābhau bālāpītena śobhitā | khaṇḍā mālā suvarṇābhā sthitaṃ vāsayitaṃ tu vā || oṃ hāṃ vṛṣabhāya namaḥ | oṃ hāṃ mantriṇyai namaḥ | raktavastromahāseno dvinetrāśca caturbhujā | savyetvabhayavajraṃ tu vāme ca varadāṅkuśau || oṃ hāṃ skandāya namaḥ | oṃ hāṃ mālinyai namaḥ | p. 329) ---------------------------------------------------- cāriṇi | prāṇāpāna tathāvyānau dānaṃ ca samānakam || satvaṃ rajastamaścaivā rakṣennārāyaṇīṃ tathā | āyurme rakṣa vārāhi dharmaṃ rakṣettu yoginī || yaśaḥ kīrtiñca lakṣmīṃ ca tadhā rakṣatu vaiṣṇavī | gotramindrāṇi me rakṣe tu parame rakṣa tu caṇḍike || putrān rakṣa mahālakṣmī bhāryaṃ rakṣa tu vaiṣṇavī | mārge kṣetrakarī rakṣedvijayā sarvadā śubhā || rakṣāhīnaṃ tu yatsthānaṃ varjitaṃ kavacena tu | tatsarvaṃ rakṣa me devī jayantī pāpanāśinī || brahmaṇā nirmitaṃ devyā dhṛtvāna kavacaṃ naraḥ | padameka na gacchedayadicchedayadicchesiddhimāniyāt || kavacenāvṛto nityaṃ yatra yatrābhigacchati | tatra tatrārthalābhaśca vijayaṃ sarvakālikam || yaṃ yaṃ cintayate kāmyaṃ tantamāpnoti līlayā | paramaiśvaryamatulaṃ prāpyate bhūtale pumān || nirbhayo jāyate martyaḥ saṅgrāmeṣvaparājitaḥ | jīvedvarupaśataṃ puṇyamapamṛtyuvināśanam || naśyanti vyādhayassarve lūtādi sphoṭakādayaḥ | sthāvarañjaṅgamaṃ caiva kṛtrimaṃ caiva yadviṣam || p. 330) kumbhīrāṇi sarvāṇi mantrayantrāṇi bhūtale | bhūcaraḥ khecaraścaivā kulajāścepadeśikaḥ || (B) sahaja bhruvermadhye yaśasvinī | netrayościtrakhaṇḍaṃ ca tāluke śaṅkhinī || śaṅhinī cakṣuṣormadhye śrotrayorvindhyavāsī | kāmākṣī cibukaṃ rakṣet vācāṃ vai sarva maṅgalā || grīvāyāṃ bhadrakālī cā pṛṣṭhaṃ me ca dhanurdharā | nīlagrīvā bahiḥ kaṇṭhe nāsikāṃ nalakūbarā || khaḍgadhāriṇyubhau sarve bāhū me vaṃ tridhāriṇī | hastau tu daṇḍinī rakṣet guhyaṃ guhyeṣvarī tathā || durgā ca me gudaṃ rakṣet kaṭyāṃ bhaga tī tathā | bhaktānāṃ nāyakī medhā rūme meṣu(ṣa)vāhinī || jānvormahābalā proktā jaṅghayośca vināyakaḥ | gulphayornārasiṃhī cā padapṛṣṭhe dvi(ddhi)taunasi || pādāṅgulīstu śrīrakṣe pādakṛsthalavāsinī | daṃṣṭrākarāla ca nakhān romāṇḍā muktakeśinī || romāṇi vāṇi kauberī tvacaṃ vāgīśvarī tathā | raktaṃ majjāṃ ca māṃsāni asthi medaṃsi pārvatī || antrāṇi kālarātrī ca meḍhraṃ ca makuleśvarī | padmāvatī padmakeśī kumbhe cūḍāmaṇistathā || p. 331) jvālāmukhī tathā jvālāmabhedāṃ sarvasandhiṣu | śuklāṃ brahmāṇi me rakṣe cchāyā cchatreśvarī tathā || ahaṅkāramane buddhi rekṣe me mṛta ---------------- p. 332) bhairavāṣṭakam ? nāśanaṃ vāpa(pā-; yāva)dvāstubaliṃ pūrve dāpayet ca bali bhramam | (paścimadvāraliṅgaṃ ca balibāruṇya mācaret || ṛaityāntabaliṃ bhrāmya dāpayet vidhipūrvakam | dakṣiṇadvāradevasya bali vinyasya deśikaḥ || dakṣiṇādyagniparyanta dvārāṇāṃ tu baliṃ dadet | uttaradvāraliṅgaṃ ca saumyena balimācaret ||) ālayāt pūrvato grāmamindrādīśānamācaret | ālayāt paścimat grāmaṃ vāruṇyādyādi nairite || dakṣiṇe cālayaṃ caivā uttare grāmameva cā | somādivāyuparyantaṃ dāpayet vidhipūrvakam || uttare ālayaṃ caiva dakṣiṇe grāmameva ca | dakṣiṇādyagniparyantaṃ saṃhārakramato baliḥ || iti kāraṇe caturdvārabalividhi samāptaḥ || p. 333) bhairavāṣṭakam || pareta bhūtavetāla karatālasamanvitam | kapardinaṃ mahānityaṃ kalaye kālabhairavam || 1 || kapālamālikaṃ krāntaṃ jagatpāvakalocanam | kapālakaramatyurgaṃ kalaye kālabhairavam || 2 || darvīkaradraṇaproktaṃ kiṅkiṇīmekhalānvitam | kuṇḍalambijaḍādhāraṃ kalaye kālabhairavam || 3 || (106) maṇipādakapādābjaṃ mahāśūlakarāmbujam | kathākarṇukasaṅkrāntaṃ kalaye kālabhairavam || 4 || digambarajapāvarṇaṃ jarāmaraṇavarjitam | cārucandrakalācūṭaṃ kalaye kālabhairavam || 5 || bhānu bhānuprabhākāraṃ nīlakomalakuntalam | sphuraddaṇḍakapālāḍhyaṃ kalaye kālabhairavam || 6 || surārivanadāvāgniṃ surakairavaśītalam | śivakeśavayoraikyaṃ kalaye kālabhairavam || 7 || yasya jñāya (-syājñayā)jagatsarvaṃ sthāvaraṃ jaṅgamānukam | vartate nirbhayā nityaṃ kalaye kālabhairavam || 8 || yasidaṃ kālanādhasya paṭhet bhaktyāṣṭakaṃ sadā | sa eva labhate kāśīṃ prayāgāṃ ca gayāṃ tathā || p. 334) tadastu kāśigamana viśvanādhastu darśanam | tata svadeśagamanaṃ punarbāndhavadarśanam || apāramiṣṭamannaṃ ca kālanādhaḥ prayacchati | karakalitakapālaḥ kuṇḍalī daṇḍapāṇiḥ staruṇamitimiranīlo vyālayajñopavīti | kratusamayaparīya vighnavicchedahe(bhe)nnā jayatu gharakanādhaḥ siddhitaḥ sādhakānām || ānīlakomalakuntalamalaktakaraktavarṇam aṅgīkṛto smitamanogra mukhāravindam | (ā) kalyāṇadaṇḍakamanīya jaṭākalāpaṃ vande mahāvaṭukanāthamabhīṣṭasiddhim || iti bhairavastotraṃ sampūrṇam || p. 335) atha nirmālya vidhiḥ || śubhamastu || athātaḥ saṃpravakṣyāmi nirmālyāsya vidhi śṛṇu | caṇḍadravyaṃ ca nirmālyaṃ athātasaṣaṭvidhaṃ ceti kīrtitam || gṛmādīśasavedaṃ so devadravyamivādikam | vastramābharaṇaṃ caiva gandhatailaṃ ca puṣpakam || candanaṃ caiva śuddhānnaṃ nirmālyaṃ ca prakīrtitaḥ | śiṣṭaliṅgārcanaṃ liṅgaṃ viśeṣamadhunocyate || tanniveditanirmālyaṃ śaivānāṃ bhojanādhikam | śubhadaṃ cittasaṃhāraṃ māyuṣyaṃ bālavardhanam || ātmārthaṃ caiva liṅgaṃ ca nirmālyaṃ caiva kathyate | liṅgaṃ cet mānuṣaṃ caivā nirmālyaṃ tu na saṃśayaḥ || nirmālyaṃ nirmalaṃ śuddhaṃ nirmalātmāna bhojanam | malabandhaśarīreṣu nirmālyaṃ tu na bhuñjyate || tasmāt śivasya naivedyaṃ śuddhadravyamiti smṛtam | śivena dīkṣitaṃ caivā śivabrāhmaṇamucyate || p. 336) śivaśuddhasvarūpaṃ ca hi vāṅmanādyatagocaram | tasmāt śivadvijo vipraḥ śuddhabrāhmaṇamucyate || śivanirmālyaṃ yogyaṃ tu anyeṣāṃ tu na yogyatam | (105B) anyeṣāṃ saṅgrahe nyastvā jātikṛtya samācaret || sparśane pāṇipādaṃ tu prakṣālyācamya vāriṇā | sparśana prakṣālanaṃ hastaṃ prāṇāyāmatrayaṃ kuru || pramādāt bhojanaṃ kṛtvā narakaṃ candradivākarau | jale pāśupatervāpi bhūmau vā pahimeva cā || vināyakasya naivedyaṃ vibhrāṇāṃ tu vibhojanam | umādevīṃ ca naivedyaṃ sarveṣāṃ bhojayet tataḥ || subrahmaṇyasya naivedyaṃ bhojanaṃ ca jayārdhanam | bhāskarasya tu naivedyaṃ hatyāvyādhikrayaṃ bhavet || parivārādinaivedyaṃ sarveṣāṃ bhojayet tataḥ | iti nirmālyavidhiḥ samāptaḥ || p. 337) ------------------------------------------------ śanam | ante svarga mokṣaṃ ca satyaṃ satyaṃ na saṃśayaḥ | śrīdevyai namaḥ || devīkavacam || yat guhyaṃ paramaṃ loke sarvarakṣākaraṃ nṛṇām | yanna kasyacidākhyevā ta me brūhi pitā ha || brahmauvācā hasti guhyatamaṃ vipra sarvabhūtopakārakam | devyāstu kavacaṃ puṇyaṃ tacchṛṇuṣva mahāmate || idaṃ bhaktāya deyaṃ syāt nabhaktāya kadācana | nāstikāya ca duṣṭāya kṛpaṇāya mahāmune || kavacasya ṛṣi brahmā chando nuṣṭu prakīrtitaḥ | devatā śrīṃ mahālakṣmī sarvakāmyārthasiddhidā || agninā dahyamānāśca śatrumadhyagatā raṇe | viṣṭame durgame vāpi bhayartā śaraṇaṃ gatāḥ || na teṣāṃ jāyate kiñcidaśubhaṃ raṇasaṅkaṭe | nāpādaṃ teṣu paśyāmi śokaduḥkhabhayaṅkarīm || yaistu bhaktyā stutāṃ nityaṃ teṣāṃ vṛddhi prajāyate | pretasaṃstho hi cāmuṇḍī vārāhī mahiṣāsanā || p. 338) māheśvarī vṛṣārūḍhā kaumārī śikhivāhanā | aindrī gajāsanārūḍhā (devi krotha) vaiṣṇavī garuḍāsanā || brahmā haṃsasamārūḍhā sarvābharaṇa bhūṣitā | nānābharaṇaśobhāḍhyā nānāratnaiśca bhūṣitā || (120B) dṛśyante radhamārūḍhā devi krotha samāhitaḥ | śaṅkhaṃ cakragadāṃ śaktiṃ śūlaṃ ca musalāyudham || kheṭakaṃ tomaraṃ caiva paraśuṃ pāśameva cā | daityānāṃ dehanāśāyā bhaktānāmabhayāya ca || dhārayitvā yudhānītvā devanāñca hitāya vai | indranīlaṃ mahānīla paramarāgaiśca śobhite || mauktikaiśca śubhairdivyairhāranūpurakuṇḍalaiḥ | oṃ namostute mahārūpe mahāghora parākrame | mahābale mahāvīrye mahābhayavīnāśini || trāha māṃ devi duṣṭrekṣye śatrūṇāṃ bhavavardhani | prācyāṃ rakṣatu māhendri māgneyyāmagnidevatā || dakṣiṇe rakṣavārāhī nairṛtyāṃ khaṭgadhāriṇi | pradīcyāṃ vāruṇī rakṣedvāyavyāṃ mṛgadhāriṇi || p. 339) udīcyāṃ rakṣa kauberī yīśānyāṃ śūladhāriṇī | ūrdhvaṃ brahmāṇi me rakṣe dathastādvaiṣṇavī tathā | evaṃ daśa diśo rakṣet cāmuṇḍā śavavāhini || jayā me cāgrataḥ pātu vijayā pātu pṛṣṭhataḥ | ajitā vāmapārśve tu dakṣiṇe cāparājitā | śikhāmudyotarī rakṣedumā mūrdhni vyavasthitā | mālādhārī lalāṭe tu (etadantamidaṃ patram ||) p. 340) (124ā) ------------------------------------------ māpnuyāt | sadāyuṣyaṃ bhavetsatyaṃ skanda bhaktiśca jāyate | śikhāṃ rakṣet kumāraṃ ca kārtikeya śirastathā | lalāṭaṃ pārvatīsūnuṃ viśākho bhrūyugaṃ tathā || netre ca krauñcabhedī cā nāsikāṃ śikhivāhanaḥ | śaktiyuktastathā karṇau karṇamūle ṣaḍānanaḥ || oṣṭhadvayaṃ ca senāni rasanāṃ tārakāpahā | dantaṃ guha sadāpātu gāṅgeyaścibukaṃ tathā || kaṇṭhaṃ bhavodbhavaḥ pātu vācaṃ vai śambhunandanaḥ | pārvatīnandano grīvaṃ bahiḥ kaṇṭhaṃ tathāgnibhūḥ || nāsikāṃ bāhuleyastu skandha ṣāṇmāturastathā | viśākho bāhuyugmaṃ tu hastau pātu vaṇik tathā || vināyakānujaḥ pātu cāṅgulī nakhaśālikhaḥ | subrahmaṇyassadā kakṣau kukṣiṃ rakṣet ssurārihā || vaigaṇḍaṃ ca tathā jñeyāstanau rakṣejjagadvibhuḥ | hṛdayaṃ yuddhaśūrastu manaḥ kāruṇyavārudhiḥ || udaraṃ me manaścāri ghaṭiṃ bhaktekavatsalaḥ | (124B) nābhidvaparamācaryo yoniṃ vā vāñcitaḥ pradaḥ || guhyaṃ śaśidharaḥ pātu śipikṣepaṃ śarīphadhṛk | ūrupāyādurāsūnurjānunī vahnikāpriyāḥ || p. 341) jaṅghe pātu dhanādhyakṣo pādagulphau mahābalaḥ | pādau rakṣatu pāpaghnaṃ sarvāṅgaṃ kukkuṭadhvajaḥ || vapā majjāstaraktatvak medhośśuddhāssadattavat | devacūḍāmaṇiḥ pātu makuṭaṃ patmagocaram || mahāparākramaḥ pātu kapardī śambhunandanaḥ | śivānando nidhisthānaṃ buddhyādīmunisevitam || prāṇādipāyūn sarvajñaḥ ṣaḍvaktrastu sadāvatu | lakṣmīkīrtiguṇān gotraṃ bhāryān putrān vibhustathā || tathājñāmalayaḥ pātu sarvadevābhayapradā | sthalaṃ yatrakṣaṇaṃ śūnyaṃ kavacena vivarjitam || tatsarvaṃ rakṣatuḥ pāyo nityaṃ yauvanagocaram | kāmyārthasya sadā siddhiḥ kavacasmaraṇāt bhavet || saṅgrame jayalābhaśca sarveṣāṃ jayakāraṇam | bhūtapretapiśācāti śūnyaduṣkṛtanāśanam || pūrvādisarvadikmadhye rakṣitāṃ śaktivallabhaḥ | abhicārādi p. 342) (ā) śūnyādi paṭhanāllamāpnuyāt || iti skandakavacaṃ nityaṃ yaḥ paṭhet śṛṇuyādapi | sarvabhāgyāni saṃprāpya śivasāyujyamāpnuyāt || iti skānde purāṇe skandakavacaṃ samāptaḥ || vajraviriñca jaleśa purogai- rarcitapādasaroruhayugmam | viśvajanīnamutaikamanekaṃ skandakumāra- mumāsutamīḍe || 1 || bhānusahasravilocanasamāna kirīṭaṃ tārugaṇāruṇakuṇḍalajālam | vārijayatravilocanapaṅktiṃ dvādaśabāhuṣaḍānanamīḍe || 2 || bimbaphalādharakāntivibhinnasmeratarasmitadantaṃ mayūravam | kambulasat galabhūṣaṇajājaṃ skanda kumāramumāsutamīḍe || 3 || bāhulatāvaliṃhetimayūravaśreṇidhṛtāsurasainikajālam | p. 343) barhiradhadhvajamūrjitaśaktiṃ skandakumāramumāsutamīḍe || 4 || devagaṇādhipamagrajamīḍyaṃ cārutarākṛtimīśatanūjam | candakacitratabarhiṇavāhaṃ dvādaśabāhu ṣaḍānanamīḍe || 5 || cakra jaleśakuberamarudbhirāsurasainikakhātanaśīlam | tāraka śāṃtaḥ śaktiśitāraṃ skandakumāramumāsuta mīḍe || 6 || skandakumārakaṣaṭkamidaṃ ye gyasya paṭhetanusandhimatandriḥ | dhvastasamasta ripuśritakāmaśaivamupaiti padaṃ paramahaṃsaḥ || 7 || śrīsubrahmaṇyāya namaḥ || śubhamastu || oṃ śaravaṇabhavāya śaktihastāya kukkuṭadhvajāya kumārāya dvādaśākṣarāya sarvaśatruharāya sarvarakṣākarāya oṃ kumārāya namaḥ || p. 334) devīkavacam || (122B) oṃ asya śrī devī kavacastotra mahāmantrasya brahmā ṛṣiḥ, anuṣṭup chandaḥ | śrīmadambikā mahālakṣmīrdevatā | hrīṃ bījam | śrīṃ śaktiḥ | hrauṃ kīlakam | mokṣārthe viniyogaḥ | mahiṣi mardini - aṅguṣṭhābhyāṃ namaḥ | cāmuṇḍi - tarjanībhyāṃ namaḥ | vārāhi - madhyamābhyāṃ namaḥ | māheśvarī - anāmikābhyāṃ namaḥ | indrāṇī - kaniṣṭhikābhyāṃ namaḥ | dharmacāriṇī - karatalakarapṛṣṭhābhyāṃ namaḥ | mahiṣimardini - hṛdayāya hum | cāmuṇḍī - śirase svāhā | vārāhī - śikhāyai vauṣaṭ | māheśvarī - kavacāya hum | indrāṇī - netratrayāyai vauṣaṭ | dharmavāriṇī - astrāya bhaṭ | bhūrbhuvassuvaromiti dikbendhaḥ | p. 345) dhyānam - mahiṣaghni mahāmāye cāmuṇḍe muṇḍamālini | kāmyādicintitaṃ dehi dehi me brahmacāriṇi , mātaṃ me madhukaiṭabhagnamahiṣaprāṇāpahārodyame helānirmita dhūmralocanavadhe he caṇḍamuṇḍārdine , niśśeṣīkṛtaraktabīja danuje nitye nisumbhāpahe sumbhadhvaṃsini saṃharāśuduritaṃ durge namastembike || aṣṭau bhujaṅgī mahiṣasya mardinī saśaṅkhacakrāṃ śaraśūladhāriṇi | ntvāṃ drivyayogīṃ sahajātavedasī durgāṃ sadā śaraṇamahaṃ prapadye || p. 346) (125) subrahmaṇyakavacam || oṃ asya śrī subrahmaṇyamahāmantrasya parabrahma riṣiḥ | devī gāyatrī chandaḥ | śrīsubrahmaṇyo devatā | sauṃ bījam | śrīṃ śaktiḥ | klīṃ kīlakam | mama subrahmaṇya prasādasiddhyarthe iṣṭakāmyārthe bhogamokṣārthe śrīsubrahmaṇyaprītyarthe jape viniyogaḥ | oṃ śrīṃ śaravaṇabhavaṃ skandāya - aṅguṣṭhābhyāṃ namaḥ | oṃ klīṃ rahaṇabhavaśa sanatkumārāya - tarjanībhyāṃ namaḥ | oṃ hrīṃ haṇabhavaśara ṣaṇmukhāya - madhyamābhyāṃ namaḥ | oṃ aiṃ sauṃ ṇabhavaśaraha senādhipataye - anāmikābhyāṃ namaḥ | oṃ raṃ bhavaśarahaṇa subrahmaṇyāya - kaniṣṭhikābhyāṃ namaḥ | oṃ naṃ laṃ vaśarahaṇabha śaktihastāya - karatalakarapṛṣṭhābhyāṃ namaḥ | evamaṅga nyāsaḥ | bhūrbhuvassuvaromiti dikbandhaḥ | dhyānam - p. 347) sindūrāruṇamindukāntavadanaṃ keyūrahārādibhiḥ divyairābharaṇairvibhūṣitatanuṃ svargasya saukhyapradam | (B) ambhojābhayaśaktikukkuṭadharaṃ raktāṅgaraktojvalaṃ subrahmaṇyamupāsmahe praṇamātā bhītipraṇāśodyatām || dhvani upadeśam - oṃ oṃ aṃ kṣam aṃ kṣaṃ śrīṃ hrīṃ śrīṃ hrīṃ śaṃ śāṃ śiṃ śīṃ śuṃ śūṃ śeṃ pāpādiśatāni yupe bhāgibhyo pāvāyiśit kandhaviśat kandhasubrahmaṇyā rahaṇabhava kumārāya namaḥ | svamin guhahāya te svāhā | mūlamantram - oṃ śrīṃ klīṃ hrīṃ aiṃ sauṃ raṃ naṃ laṃ śarahaṇa bhava ṣaṇmukhāya namaḥ || astu tubhyaṃ mahāpuṇyaṃ sarvaprāṇipriyaṅkaram | japamātreṇa pāpaghnaṃ sarvakāmabhalapradam || munīndrāṇāmidaṃ devaṃ sarvapīḍā nivāraṇam | skandasye kavaco syevā paṭhanāt vyādhināśanam || agnibādhāpraśamanaṃ coropadravanāśam | piśācabhūtarogāṇāṃ smaraṇāt devaśānti kṛt | p. 348) īritaṃ skandakavacaṃ hṛdaye dhāritaṃ janaiḥ | teṣāṃ dāridraduritaṃ na kadācit bhaviṣyati || bhuvi sāmbrājya samattirante kaivalya (itaḥ paraṃ, 124 a puṭe ārabdhaṃ māpnuyāt iti padam anena sambadhyate vā ityālocanīyam |) (bā) lā (pa) ñcagam (351 puṭe sthitasya śeṣo'yam ) (108B) sakala hrīṃ mahātripurasundariṃ vai bhava svāhā || śrīgurubhyo namaḥ || arālakeśī sameda śrīratnācaleśvara svāmī sahāyam || āyī ānandavallī amṛtakaratalī ādiśaktiḥ parāyī māyī māyāsvarūpī sphaṭikamaṇimayī māmataṅgī ṣaḍaṅgī | jñānī jñānārtharūpī nalinaparimalī ---ṅkārarūpī yogī yogāsanasthī bhuvanavaśikarī saundarī sauṃ namaste || 1 || p. 349) mālāmantrī kaṭākṣī mama hṛdayasakhī mattabhāva pracaṇḍī vyalāyajñopavītī vikaṭataṭajaṭī vīraśaktiḥ prasādi | bālā bālendumaulī madagaja bhujasatābhiṣeka svatantrī kālī kaṅkālarūpī khaganavaśikarīkāriruṇī klīṃ namaste || 2 || mūlādhārī mahātmī hutavahasakhī mūlamantraṃ triṇetrī hārā keyūravalli akhilajagaparī ambikā yīśivāyī | vedī vedāntanādī vividhadhanataṭī vīratantrī bhavānī sārī saṃsārarūpī saṃsārarūpī sakalaguṇamayīṃ saundarīṃ sau namaste || 3 || aiṃ klīṃ sauṃ sarvadevī sakalabhayaharī saṃpradāya prasādī hrīṃ śrīṃ klīṃ bījamukhye himaki (asya śeṣaḥ 352 puṭe) p. 350) (108ā) aḥ kuṭilā māyā śākinī ḍākinī tathā | antarikṣacarā khorā ḍākinyāṃ ca mahākalā || grahabhūta piśācāśca yakṣagandharva rākṣasāḥ | brahmarākṣasavetālāḥ kūśmāṇḍā bhairavādayaḥ || naśyanti darśanāt tasya kavace hṛdi saṃsthite | manonnatirbhavedājyaṃ tejovṛddhikaraṃ param || yaśasā vardhate cāpi kīrtyā bhūtalapaṇḍitaḥ | trailokye tu bhavet pūjyaḥ kavacenāvṛtaḥ pumān || idaṃ tu kavacaṃ divyaṃ devānāmapi durlabham | yaḥ paṭhet prayato nityaṃ trisandhiṃ śrīkarānvitam || devī kalā bhavet tasya trailokyeṣu parājitaḥ | jepet saptaśatiṃ caṇḍyāṃ kṛtvā kavacamāditaḥ || nirvighnena bhavetsiddhiḥ caṇḍyā japasamut bhavaḥ | yāvat bhūmaṇḍaṃ dhyātvā saśailavanakānanam || tāvattiṣṭhati medinyā japakartuśca santatiḥ | dehānte paramaṃ sthānaṃ yatsurairapi durlabham || tatpataṃ samavāpnoti yāvadā bhūtasaṃplavam | iti devīkavacaṃ sampūrṇam || śrīratnācaleśvarāya namaḥ || p. 351) śrīmat pañcadaśākṣarimūlamantram || oṃ ka eṃ raṃ la hrīṃ hasakahalahrīm || (asya śeṣaḥ 348 puṭe draṣṭavyaḥ ) caturdvāra -------------------------------------------------------- | (107 ā) pūrve tu bhṛṅgiṇe caivā āgneyyāṃ yoginīṃ tathā || yāmye tu bhṛṅgiṇī caiva nairṛtyāṃ jambhinī tathā | vāruṇe śaṅkhinī caiva vāyavye mohinī tathā || saumye sihmamukhī caiva aiśānye ḍambinī tathā | mahāpīṭhaparāśakti balipīṭhādhidevatāḥ || tanmantreṇa samāyuktaṃ dadyāt yena baliṃ dadet | garbhagehaṃ praviśyāthā hastaṃ caiva tu śuddhayet || ācamanaṃ dadet paścāt tāmbūlaṃ tu nivedayet | indrādīśānaparyantaṃ pūrvadvāre samarcayet || paścimadvāraliṅgaṃ ca balivāruṇyamācaret | nairṛtyāntabaliṃ bhrāmya dāpayet vidhipūrvakam | dakṣiṇadvāradevasya bali vinyasya deśikaḥ | dakṣiṇādyagniparyantadvārāṇāṃ tu baliṃ dadet || uttaradvāraliṅgaṃ ca saumyena balimācaret | p. 352) (156) somādivāyuparyantaṃ dāpayet tu baliṃ punaḥ | haviṣyaṃ tu baliṃ bhūtavyādhiṃ caiva tu (349 puṭasthabālā pañcakasya pūrniratra) (B) raṇanadījyotirūpī prasādi hrāṃ kṣīṃ maṃ mantraśaktipraṇava parimita bindunādāntarūpī sāṃ kṣāṃ kṣūṃ kāmanāśīkaradabhayakarī kālakālīṃ namaste || 4 || adhyānadhyānarūpī asurabhayakarī ātmanadyekajyoti pratyakṣīṃ pīṭhavāsīṃ tribhuvabhayakarīṃ brahmaviṣṇusvarūpī | śuddhātmā śuddharūpī svayamivakaraṇā śuddhacittanuvṛtti sṛṣṭistityantarūpī tripura bhayakarī sarva(rpa)devīṃ namaste || 5 || iti bālāpañcakaṃ samāptaḥ || p. 353) aiṃkārāsanagarbhitānala khāṃ sauṃ klīṃ kalābibhṛtiḥ sauvarṇāmbaradhāriṇī va(pa)rasudhāṃ dhau dhautottarīyānvitām | vande pustakapāśasāṅkuśajapasrakbhāsurodyatkarāṃ tāṃ bālāṃ tripurīṃ padatrayatanuṃ ṣaṭcakrasañcāriṇīm japātsiddhijapātsiddhijapātsiddhirbhavedihā | bālātripurasundarī strotram || śrīratnācaleśvarasvāmi sameda śrī-arālakeśīsahāyam || (105) kavāṭotghāṭana vimala subāhu bhuvaṅga pataṅgakhaṇḍanādakāraṇa paṭaprāśamanavāstubrahmagāyatryābhyarcanakūrmāsane sukhāsīna uttarābhimukhasthitakaraśuddhikaranyāsa ātmasaṃyojana dahana śoṣaṇa bhūtaśuddhi amṛtaplāvana aṅganyāsa karanyāsa akṣaranyāsa kalānyāsa prākṛtaṃ bhāvanamutsṛjyāt | śivohaṃ bhāvana antaryāgasthānaśuddhidravyaśuddhipīṭhaśuddhisthalaśuddhinirmālyavisa rjana p. 354) caṇḍeśvara pūjāliṅgapīṭhapāśupatāstraprakṣālana kūrmaśilā ādhāraśakti andavāsukhī takṣa kātkoṭaka patma mahāpatmaśaṅkhavālagulikādibrahmatyādyān dāsanakṛta treta dvāpara kali yugadharma jñāna vairāgya-aiśvaryādi athaśchandana ūrdhva chandanāni sihmāsana vimalāsana patmāsana kundāṅkuranāla patmapatradalāgre vāmā jyeṣṭā raudri kāli kalavikaraṇai balavikaraṇai balapramathanīsarvabhūtadamanī manonmanī ātmatattvā vidyātattvā śivatattvādhi patmāsana ādityamaṇḍala somamaṇḍala agnimaṇḍala śaktimaṇḍala tattat adhipati (105) saṃhitā mūrti vidyā deha kalana? āvāhana sthāpana sannidhāna sannirodhana avakuṇḍana amṛtīkaraṇaprarocana padyācamanārghyapradāna pañcagavyapañcāmṛtaśuddhābhiṣeka piṣṭodva āmalakarajasvodvartyā gandhodaka hiraṇyodaka kuśodakapādyādipradāna candanādigandhālepana hemapaṭṭaratnādibhūṣaṇa patmotpalādipuṣpamālālaṅkṛtadūrvākṣataṃ p. 355) ca tato panitya trapradāna īśānatatpuruṣa aghora vāmadeva sadyojāta hṛdayaśira śikhā kavaca netra astra prathamāvaraṇam || anandeśastathā sūkṣmā śivoktamekanetrakaḥ | ekarudrastrimūrtiśca śrīkaṇṭhaśca śikhaṇḍinaḥ || iti dvitīyāvaraṇam || nandīkālotathā bhṛṅgī vighneśo vṛṣa ṣaṇmukhau | devi caṇḍa iti jñeyā tṛtīyāvaraṇe matam || dakṣiṇe dakṣiṇāmūrti uttare tu pitāmahaḥ | paścime viṣṇu saṃpūjyā pūrve tu vṛṣabhaṃ yajet || uttare tu jayet gauri caturthāvaraṇe matam || vajraṃ śaktiṃ ca daṇḍaṃ ca khaḍgaṃ pāśāṅkuśastathā | gatā triśūlacakraṃ ca patmaṃ cedida (18) ------------------------------- ḍhamarut bījapūrakam || nāgākṣasūtranīlābjaṃ bibhrāṇaṃ pañcabhiḥ karaiḥ | p. 356) āyudhaiḥ rhasta bṛndāni bibhrāṇaṃ pañcabhiḥ karaiḥ || sañcintya mūrterupariśaktimātravijṛṃbhaṇam | liṅgākāropamardenā bhāvane liṅganāṃ tyajet || aṇoraṇīyān mahato mahīyān ātmā guhāyā nahitesya jintoḥ | tamaḥ kṛtaṃ paśyati pītaśoko dhātuḥ pṛsādāt mahimānamīśam || oṃ ha vidyādehāya namaḥ | prāsādenāvāhyā liṅgamūrdhnipuṣpaṃ vinyasyā sadyojātādimantreṇa āvāhanādimudrān darśa ----- mūlamantreṇa dhenumudrāṃ darśayitvā mūnamonta mūlena pādyaṃ dviprakāraṃ datvā pañcamūrdhniṣu sadyādikrameṇa svāhāntamūlena niro a datvā svadhāntamūlena ācamanaṃ datvā vauṣaḍantamūlena puṣpaṃ datvā sakalīkaraṇaṃ kuryāt | abhyaṅgādi pūrvam abhiṣekaṃ ma --- sā vibhāvyā, vastrahemayajñopavītamakuṭakuṇḍalādyābharaṇāni samarpya niṣedya | oṃ hāṃ haum ātmatattvādhipataye namaḥ | (157) oṃ hāṃ hauṃ vidyātattvādhipataye śivāsanāya namaḥ | p. 357) oṃ hāṃ hauṃ śivatattvādhipataye śivāya namaḥ | gandhapuṣpamāladūrvākṣatapādyācamanārghyadhūpadīni datvā astreṇa ghaṇḍāṃ santāḍyā manorathamudrāṃ darśayitvā layāṅgamabhyarcya mūrdhnādikā ntasthāneṣu īśānādyastrāntaṃ vinyasya pañcāvaraṇamabhyarcyā sphaṭikābhaṃ jagaddhetuṃ triṇetraṃ candramaulinam | saumyaṃ --- sannamīśānaṃ triśūlābhayapāṇinam || oṃ hām īśānāya namaḥ | pītāmbaropa vītaṃ cā naraṃ kanakasannibham | mātulaṅga sūtraṃ ca dadhānaṃ candramaulinam || oṃ heṃ tatpuruṣāya namaḥ | tryakṣaṃ maulīndubhṛt saumyaṃ kuṇḍalālaṅkṛtaṃ tataḥ | babhrūhṛ ----- śirojaṃ ca daṃṣṭrālaṃ vikaṭānanam || kapālamālābharaṇaṃ sarpavṛścikabhūṣaṇam | khaṭvāṅgaṃ japakālaṃ cā kheṭakaṃ pāśameva || vāmahastacatuṣkoṇaṃ dakṣahastacatuṣṭaye | triśūlaṃ paraśuṃ khaṭgaṃ daṇḍaṃ caivārimardanam || evaṃ navāmbudā bhāsaṃ agho--- p. 358) (107B) ------------------ padamantram | oṃ vyomavyāpine vyomāya vyomarūpāya sarvavyāpine śivāya anantāya anādhāya anāśritāya śāśvatāya yoga pīṭhasaṃsthitāya nityayogine dhyānaharāya oṃ nnamaśśivāya, sarvaprabhave śivāya yīśānamūrdhnāya tatpuruṣavaktrāya aghorahṛdayāya vāmave -- hyāya sadyojātamūrtaye oṃ namonamaḥ guhyādiguhyāyagoptre anidhanāya sarvayogādhipataye jyotirūpāya parameśvarāya parāya cetanācetana vyomin vyomin vyāpin vyāpin arūpin arūpin prathama prathama steja steja jyoti jyoti anagne abhasma anāde nānā nānā dhū dhū dhū dhū oṃ bhūḥ oṃ bhuvaḥ oṃ suvaḥ anidhana nidhana nidhanot bhava śivaśiva sarva sarva paramātman maheśvara mahādeva satbhaveśvara mahātejayogādhipataye muñca muñca prathama pratham sarva sarva bhava bhava bhavot bhava sarvabhūtasukhaprada sarvasānnidhyakara brahmā viṣṇu rudra para p. 359) anāci(rci)tārcita astuta stuta pūrvasthita pūrvasthita sākṣi sākṣi kuru kuru | (107B) pataṅga pataṅga piṅga piṅga jñāna jñāna śabda śabda sūkṣma sūkṣma śiva śiva oṃ nnamaśśivāya oṃ nnamaśśivāya oṃ nnamonamaḥ | śubhamastu || garbhagṛhaṃ tu anyatra śi dvijasamācaret | adhyena vipramātreṇa ardhamaṃṇḍapasevitam || dīkṣitānāṃ tapasvīnāṃ snapanamaṇḍapasevitam | rājā vaiśyā ca śūdrāṇāṃ mahāmaṇḍapasevitam || anyadhājānisarveṣāṃ gopuradvārapūrvakam | viparītaṃ ca sevānāṃ sthānanaṣṭaṃ kulakṣayam | annapūrṇādhyānam || vāme māṇikkapātraṃ madhukarasabharīṃ vibhṛtaṃ pāṇipadmaṃ dīpya prapūṇai maṇigaṇavilasat raktāṅgī sthanataṭavilasat stārahārātrinetrā vandepurṇenduvaktravikasitavadanāṃ mambikāmannapūrṇām || p. 360) vināyakaḥ -------------------------- (ā) raktavarṇajaṭāyuktaṃ tatra brahma guruṃ smaret | mahāṃ brahmagurubhyo namaḥ || vināyakavrataṃ vakṣye śrūyatāṃ ravisattama | jagat vighnavināśārthaṃ sarvābhīṣṭaphalapradam || sarvopadravināśārthaṃ pūjayitvā gaṇeśvaram | taddinasyādirātrau tu deveśaṃ pūjayet tataḥ || pañcagavyāmṛtenaivā pūjayet vighnanāyakam | kautukaṃ bandhayeddhīmān navavastreṇa veṣṭayet || apūrvaṃ pāyasādannamupadaṃśasamanvitam | tāmbūlaṃ mukhavāsaṃ ca dāpayet tu gaṇeśvaram || dhūpadīpādikaṃ datvā stotraṃ kuru yatepsitam | nṛttagānaiśca santoṣya rātriśeṣaṃ vyapohya ca || tataḥ prabhātasamaye nityānuṣṭhānamācaret | āmodadhūpadīpaiśca raṅgecāstraveṣṭayet || vivṛktāsṛtyamavidhai dravyai vighneśvarānvitam | vrataṃ vijñāpya deveśaṃ pañcagavyāmṛtena cā || anyaiśca snapanaṃ dravyai snapayet tu gaṇeśvaram | alaṅkṛtya viśeṣeṇa gandhapuṣpasragādibhiḥ || bhakṣyāpūpādikaṃ dadyāt dhūpadīpādisevitam | p. 361) mūlamantraissamabhyarcyā abhīṣṭaṃ prārthayet sudhim || evaṃ prabhātasamaye pūjaye vighnanāyaka ----- | ---------------------------------------------- dhyānam kundendunirmalo devaṃ pañcavaktraṃ mahātanum | daśabāhu prasannāsyaṃ sa guruṃ smaret || oṃ hāṃ sadāśivagurubhyo namaḥ || -1 raktavarṇaṃ triṇetraṃ ca varadābhayasamanvitam | ḍaṅgaśūlasamopetam anantaṃ gurumāśraye || oṃ hām anantagurubhyo namaḥ || 2 || varābhayamṛgīḍaṅgā pāṇīnāṃ vṛṣavāhanam | karpūradhavalachāyāṃ śrīkaṇṭhaṃ gurumāśraye | oṃ hāṃ śrīkaṇṭhagurubhyo namaḥ || 3 || sihmopari sthito devaṃ śūlotpalakaradvayā | karaṇḍamakuṭopetāṃ muktādāmairalaṅkṛtam || ityevaṃ manasā dhyātvā ambikāgurumāśraye | oṃ hām āmbikāgurubhyo namaḥ || 4 || ekavaktraṃ prasannāsyaṃ raktavarṇaṃ trilocanam | śaktitriśūlahastaṃ ca varābhayasamanvitam || āsīnaṃ svatitaṃ vāpi guhadevaguruṃ smaret | oṃ hāṃ skandagurubhyo namaḥ || 5 || p. 362) (0166) śaṅkhacakradharaṃ devaṃ śyāmapītāmbaraṃ harim | śrībhūmisahitau pa --- vau tatra viṣṇuguru smaret || oṃ hāṃ viṣṇugurubhyo namaḥ || caturmukhaṃ caturbāhuṃ daṇḍākṣasrak kamaṇḍalum | (B) ----------------------------------------- raṇabhūṣitām || vedālavāhanārūḍhāṃ siṃhavyāghrādivāhanām | nararudhiraṃ priyāṃ māyāṃ madhumāṃsopahāriṇīm || ya idaṃ śṛṇuyānnityaṃ tri ---- yaḥ paṭhennaraḥ | raṇakoṭyopaharaṇaṃ rogadāridranāśananam || sarvasiddhimavāpnoti sarvakāmyastu sarvadā | bhaktānandakarāṃ devīṃ parabrahmasvarūpiṇīm || iṣṭakāmeśvarīṃ siddhiṃ sarvaśaktisvarūpiṇīm | aṣṭātidaśapīṭhasthāṃ tripurāmathidevatām || vande viśveśvarīṃ ndevīṃ bhuktimukti phalapradām | etat saptaśatīdhyānaṃ sarvarakṣākaraṃ tathā || saṃsārasādhanaṃ sidhyet gulikāñcanasiddhitam | pādukāyugalaṃ siddhyet khaṭgasikaraṃ tathā || siddhiṃ sārasvataṃ vṛddhiṃ mantrasiddhikaraṃ tathā | gṛhapīḍādikaṃ caivā sarvasaṅkaṭa nāśanam || saundaryarājasanmānaṃ putrapautrābhivriddhitam | p. 363) aiśvaryamaṣṭa siddhiṃ ca yogitvaṃ kāmarūpikam || sadā sannitāṃ lakṣmī caṇḍikā mama devatām | smarennityaṃ prayatnena ṣāṇmāsāt prāpyate pumān || mahābhayāpahāreṇa śatrukṣayakaraṃ tathā | acalāṃ śriyamāpnoti sarvavyādhi (ā) padmarāgaprabhāṃ devīṃ bālārkakiraṇāruṇām || daśapādāṃ pradāṃ devī daśamaṇḍalapūritām | daśānanāṃ triṇetrāṃ ca samunnatapayodharām || raktagandhaparīdhānāṃ raktamālyānulepanām | evaṃ dhyāyemmahājvalāṃ mahiṣāsuramardinīm || mahāsiṃhasya vāhinyāṃ sarvālaṅkārabhūṣaṇām | aṣṭamātṛkamadhyasthāmaṣṭabhairavapūjitām || cintāmaṇi mahādurgāṃ sarvaśatruvināśinīm | sarvadāridranāśaṃ ca sarvaduḥkhanivāriṇīm || brahmāṇḍamadhye jiṃhvānnāṃ mahāvaktrakarālinīm | daśasahasrabhujāṃ devīṃ nānāśāstrāstradhāriṇīm || vicitrayuddhasannaddhāṃ viśvakāyāṃ śivātmakām | dānavāntakarīṃ devīṃ raktabījavadhādṛtām || raktavastradharāṃ caṇḍī bhīṣaṇīmatibhairavām | p. 364) sampūrṇayauvanā lakṣmīṃ kālikāṃ kamalāsanām || madhukaiṭabhasaṃhārīṃ mahiṣāsuraghātinīm | caṇḍamuṇḍaśiraḥ chetrīṃ sarvadai ---- rdinīm || raktabījasya saṃhārīṃ saṃkhyāsurabhakṣiṇīm | sumbhasya dvividhotsahāmanantā ---- bhīṣaṇām || mahābrahmāṇḍamālāṅga ------------- (B) myanu, prāṇāyāmatrayabhūta śuddhi akṣaranyāsa utpātalakṣaṇagrandhachedan ātmayojanadahanaplāvana amṛtaplāvana ātmānayakaranyāsa aṣṭatriṃ ----- tkalānyāsa mātṛkānyāsa antaryāga ādhāraśakti śivohaṃ bhāvana astrāmbusthāpana sāmānyārghya sādhana ātmaśuddhidravyaśuddhimantraśuddhi ṛṣabhārcana dvāraprokṣaṇadvārapālārcana dvārastambhadakṣiṇavāmanityavasanārcana bhuvaṅgapataṅgadhyānadvāradakṣiṇa nandigaṅgārcana dvāravāmamahākālayamunārcana dvārordhve dakṣiṇe vāmamadhye gaṇapati sarasvati mahālakṣmī bhyarcyā kapāṭadvaye vimala --- huvalayaṃ candrasūryārcana paṭṭikāskandamabhyarcyā kīlam, p. 365) vighneśo guhamabhyarcya suṣire navaśaktiṃ vinyasya śivamabhyarcyā dvāra----t sthāpana dakṣiṇavāmadvārapālanirīkṣaṇabhūmyantarikṣavighnānnirasyā dvārantaḥ praveśanadehabrāṃ pāśupadāstramabhyarcyā mahā ---- ṇḍanāguna abhyantarigrahadvārapālārcanavāstvadhipati sampūjyā nirmālyavisarjanasvāyambhuvādiliṅgaśuddhisthalaśuddhiliṅgapīṭha ---- | (120ā) tatassāyāhnasamaye snāpayet suvanāhnakaiḥ | abhyarcya gandhapuṣpādyairdhūpadīpādikaṃ dadet || apūpān pṛthukān lājān gu---- khaṇḍekṣukhaṇḍakān | panasāmṛgadalyādīn dāpayettu gaṇeśvaram || yajet ṣoḍaśanamnaiśca abhīṣṭaṃ prārthayet guruḥ | utsavaṃ kārayeda-- thāvittānusārataḥ || prabhūtahviṣaṃ datvā bhakṣyāpūpādikaṃ dadet | ācāryaṃ pūjayettatrā vastrahemāṅgulīyakaiḥ || evaṃ yaḥ kurutermmatya --- ṇyāṃ gatimāpnuyāt | ityaṃśumān tantre vināyakavratavidhipaṭalaḥ || 15 || śubhamastu || p. 336) nityapūjai || oṃ prātarutthāya śivasaṃsmaraṇa śaucācamanadantaśuddhi nāśodhanasnānoktavidhānamalasnāna jalasnāna bhasmasnāna māhendrasnāna brahmasnāna vāruṇasnāna mānasasnāna mantrasnāna astra sajyondhyopāsana śivasandhyopāsana mārjanāghamarṣaṇamantra deva ṛṣimānuṣa------ ta pitṛ tarpaṇasūryodaka pradānaprāsāda praveśana pādaprakṣālana kūrmāsane yugāsanāsīna rucirāsana karaśuddhidaśa --- --- ########### END OF FILE #######