#################################################### MUKTABODHA INDOLOGICAL RESEARCH INSTITUTE Use of this material (e-texts) is covered by Creative Commons license BY-NC 4.0 Catalog number: M00619 Uniform title: viraktotpattikriyālakṣaṇa Description: Notes: Text selected by Dr. Elaine Fisher and funded by a fellowship awarded to Dr. Fisher by Stanford University. Data entered by the staff of Muktabodha under the direction of Anirban Dash. Revision 0: March 27, 2022 Publisher : vīraśaivaliṅgibrahmaṇagranthamala Publication year : 1906 Publication city : Solapur Publication country : India #################################################### oṃ vīraśaivaliṃgibrāhmaṇadharmagraṃthamālā | graṃtha 24 vā viraktotpattikriyālakṣaṇa | śake 1828-1906 pṛ0 1) śrīrastu viraktotpattiḥ uttaravātule pramathapara śivasaṃvāde | maṃdarādrau gaṇāḥ sarve sametāḥ parameśvaram || niraṃjanavibhorlīlāṃ bhāvinīṃ bhavanāśinīm || 1 || jijñāsavaḥ paraśivaṃ prārthayāmāsurādarāt || evaṃ gaṇaiḥ prārthyamānaḥ śivaḥ provāca līlayā || 2 || macchikhācakramadhyasthaṃ caraliṃgaṃ niraṃjanam || dīptamāvirabhūtsākṣānmokṣasāmrājyadāyakam || 3 || mamaitaccaraliṃgaṃ tu mattaḥ śataguṇādhikam || yukto'haṃ parayā śaktyā śaktyatītamidaṃ gaṇāḥ || 4 || idaṃ tu niṣkalaṃ jñeyaṃ sakalo'haṃ gaṇeśvarāḥ || varṇenāhaṃ samāyukto varṇātītamidaṃ gaṇāḥ || 5 || ādau taccaraliṃgaṃ tu niraṃjana iti smṛtam || tretāyāṃ daivataṃ caitannirmāya iti kīrtitam || 6 || dvāpare niṣkalaśceti viśrutaṃ ca tadeva hi || kalau prabhuriti khyātaṃ tasya nāmāni vai kramāt || 7 || kalau tatprabhudevasya pīṭhaṃ kalyāṇapattane || basaveśādipramathasaṃdohaparikalpitam || 8 || tricaitanyaṃ trikaṃ śūnyaṃ nādabiṃdukalātmakam || praṇavaṃ nirguṇaṃ tattu sarva śūnyaṃ tridhā sthitam || 9 || trivṛtpravaṇagarbhatvāttatpīṭhatvāttathā matam || śūnyasiṃhāsanaṃ ceti sarvataḥ prathitaṃ bhuvi || 10 || pṛ0 2) bhaktādhīnatayā gatvā śrīmadbasavamaṃdiram || pīṭhamāruhya bhagavān prabhuḥ pramatharāṭ tadā || 11 || basaveśvaramukhyānāṃ jñānadīkṣāmanugrahāt || vidhāya sarvavedāṃtasārasaṃgraharūpakam || 12 || liṃgāṃgasāmarasyaṃ hi bodhayitvā tu saṃsphuṭam || tatastebhyaḥ prasādādi datvā sarvamalāpaham || 13 || pāvayitvā'khilāṃstatra śrīcannabasavāṃkitam || sthalaṣaṭkoyasaṃpattigariṣṭhaṃ brahmacāriṇam || 14 || vilokya kṛpayā dṛṣṭvā tamāhūyāṃtike vibhuḥ || svamudraṇaṃ svāśramaṃ ca pīṭhamācārapustakam || 15 || saṃpradāyaivamevaitanmatasya paripālanam || kuruṣva lokoddharaṇārthaṃ (lokoddhārāya) śiṣyapaṃktiṃ pravarddhaya || 16 || itthaṃ praśāsya bhagavānniraṃjanavibhustadā || gaṇādhyakṣaiḥ samaṃ lokahitārthaṃ saṃcaran bhuvi || 17 || bhaktaughāghavināśārthaṃ dīkṣāśikṣādikaṃ tathā || vidhāyātha samasteṣu deśeṣvapihitecchayā || 18 || vistārya māmakaṃ dharmaṃ punarmāṃ samupeṣyati || tatastadvaṃśajā bhūmau tadācaraṇasaṃyutāḥ || 19 || sarvabhaktānugrahārthamaṭitvā bhūtale'khile || tatra tatra maṭhāṃsthāpayitvā dīkṣādikānapi || 20 || saṃskārān bahudhā kṛtvaivoddhariṣyaṃti manmatam || 21 || pṛ0 3) marāṭhī bhāṣā*********** pṛ0 4) marāṭhī bhāṣā ********** pṛ0 5) || śrīrastu || nirābhārilakṣaṇaṃ | sūkṣmāgame, 12 paṭale nirābhāricarāṇāṃ ca ṣaḍguṇaṃ bhūṣaṇaṃ smṛtaṃ | ekanyūno bhavati vā sa dārīti nigadyate || 1 || vairāgyaṃ jñānasaṃpattirbrahmacaryaṃ tapojvalaṃ | kāruṇyaṃ ca sadācārametat ṣaṭ saṃprakīrtitaṃ || 2 || ṣaṭsaṃskāraguṇaṃ tyaktvā liṃgadhārī caro yadi | sa caro na sadācārī so'pi vyakto niśācaraḥ || 3 || liṃgibrāhmaṇasaṃbhūto liṃgadhārī kriyānvitaḥ | kāminīrahito bhūtvā nirābhāripadaṃ vrajet || 4 || yo vīramārgagāmī ca caradhārī bhavetsadā | acaraṃścānnabhoktā ca sa kathaṃ vīraśaivavān || 5 || sarve bhaktāḥ sadācāradakṣavṛttiprapūjitāḥ | bhavanti yadi deveśi na jāyante hi kiṃ carāḥ || 6 || carādjñānaparā jātāśśāpadānadayāparāḥ | sadbhaktā naca jāyante vīramārgeṣu kovidāḥ || 7 || ācārapuruṣo vīra ācārī vīraśaivavān | pṛ0 6) anācārī careṃdro'pi dūṣaṇīyo gaṇeśvaraiḥ || 8 || anācāraparatvena mahāpātakasaṃbhavaḥ | mahāpāpodbhavāddevi yātanābhājano bhavet || 9 || ajñānādapi krodhādvā mohanādvāpi mānavaḥ | bahupāpāni saṃkurvan yātanābhājano bhavet || 10 || bhaktānāṃ vīraśaivānāṃ nirābhāravatāṃ sadā | kāṣāyavastra mīśāni sveṣṭaliṃgasya bhūṣaṇam || 11 || pāṃḍuraṃ liṃgasūtraṃ ca pāṃḍuraṃ śāṃbhavāṃbaraṃ | pāṃḍuraṃ vasanaṃ dūṣyaṃ maddhyānaratabhāvinām || 12 || nirābhārī viraktaśca lokapūjyo maheśvari | vinā kāṣāyavasanaṃ na vahecchvetamaṃbaram || 13 || krimikīṭapataṃgebhyaḥ paśavaḥ prajñayādhikāḥ | paśubhyo'pi narāḥ śreṣṭhāsteṣu śreṣṭhā dvijātayaḥ || 14 || dvijātiṣvadhikā viprā vipreṣu kratubuddhayaḥ | kratubuddhiṣu kartārastebhyaḥ sanyāsino'dhikāḥ || 15 || tebhyo vijñāninaḥ śreṣṭhāsteṣu śaṃkarapūjakāḥ | teṣu śreṣṭhā mahābhāga mama liṃgāṃgasaṃginaḥ || 16 || liṃgāṃgasaṃgiṣvadhikaḥ ṣaṭsthalajñānavān pumān | tasmādapyadhiko nāsti triṣu lokeṣu sarvadā || 17 || sa vaṃdyaḥ sarvadā pūjyaḥ saṃsāravijigīṣubhiḥ | bahunoktena kiṃ vatsa sa evāyaṃ na saṃśayaḥ || 18 || pṛ0 7) ityekavacanaṃ pūrvaṃ suyaśāvallabho mudā | kumārāya babhāṇādya bodhitaṃ ceha śāṃkari || 19 || yasmin sthale vīraśaivo virājati kṣaṇaṃ kṣaṇaṃ | tat sthalaṃ liṃgasadanamiti bhāvaya niścayam || 20 || vīraśaivodarājjāto nirābhārī maheśvaraḥ | nirābhāripitā devi vīraśaivo gaṇeśvaraḥ || 21 || vīraśaivaḥ pitārūpī jananīrūpa eva hi | gururūpo vīraśaivo liṃgarūpo niraṃjanaḥ || 22 || nirābhārī deśikeṃdro nigamāgamapāṭhakaḥ | paścimasthānagalito bhaktikāraṇavaibhavāt || 23 || tatpādapadmagalitā jāhnavī lokapāvanī | iyaṃ gaṃgā vīraśaive babhūva galamālikā || 24 || kriyāhīnaḥ saṃcarāmi liṃgahīnastathaivaca | ākārahīnato devi kevalaṃ jñānarūpataḥ || 25 || dehadhārī liṃgadhārī kriyājñānātmakaḥ sadā | bhūtvā saṃcarate devi madbhakto vīraśaivavān || 26 || sarveṣāmadhikaścāhaṃ mameśā vīraśaivinaḥ || teṣāṃ nāstyadhiko devi satyaṃ satyaṃ na saṃśayaḥ || 27 || ācārahīnatā yasmin nirābhāriṇi vartate | yadi sa cādhamaḥ prokto vacanena mama priye || 28 || sarvadharmāya gāṃbhīryaṃ vartate śuddhavartanāt | avartanātsarvadharmaṃ vināśya ti varānane || 29 || pṛ0 8) śaṃkarasaṃhitāyāṃ, adhyāya 83 | dhārayetsamatāṃ kaṃthāṃ kṣamākhyāṃ bhasmaghuṃṭikāṃ | dayākamaṃḍaluṃ satyajñānadaṃḍaṃ manoharaṃ || 51 || vairāgyabhikṣāpātraṃ ca bhaktibhikṣāṃ ca yācayet | liṃgāṃgasaṃginaḥ śuddhān sadācārānvitānnarān || 52 || evaṃ vicaratastasya bhavaṃtyete parigrahāḥ | vidyā bhāryā sutastoṣaḥ kṣamā hi paricārikā || 53 || mātā bhaktiḥ pitācārassatyaṃ naptā śamaḥ sakhā | vairāgyaṃ suhṛdācāryo damaḥ śraddhā svasā matā || 54 || dāsītvahiṃsā dāsaḥ syādasteyaṃ parikīrtitaḥ | maitryādyāstanayāḥ proktā dharmo'sau vāhanaṃ matam || 55 || jñānaṃ dehastathā kṣetraṃ vicāraḥ sarvagocaraḥ | deśo mokṣaḥ sugamyo'yaṃ prāṇaliṃgāṃgasaṃginaḥ || 56 || etān parigrahān vatsa gṛhītvā śuddhamānasaḥ | paripūrṇaścidānaṃdaścaredurvīmimāṃ naraḥ || 57 || 81 adhyāye | atyāśramī prāṇaliṃgasaṃbaṃdhī bhasmaghuṃṭikām | kaṃthāṃ kamaṃḍaluṃ bhikṣāpātraṃ daṃḍaṃ ca dhārayet || 48 || etāḥ paṃca mahāmudrā yasmin yasmin bhavanti hi | taṃ taṃ śaraṇamabhyetya sarvabhāvena pūjayet || 49 || paṃcamudrānvito dharmo yasmin vatsa pravartate | sa vaṃdyaḥ sarvadā pūjyaḥ prāṇaliṃgasamanvitaiḥ || 50 || pṛ0 9) sūkṣmāgame 7 paṭale | nirābhāramataṃ vakṣye samāhitamanāḥ śṛṇu || 75 || jantoḥ puṇyaṃ pāpamiti karma dvividhamucyate | nivṛttakarmabhāratvānnirābhāra iti smṛtaḥ || 76 || jaṭī muṃḍī śikhī vāpi kāṣāyavasanānvitaḥ | nispṛho nijaliṃgaikyo bhikṣāśī bhayavarjitaḥ || 77 || maunī bhūtadayāyukto nirābhāra iti stutaḥ | māhātmyaṃ jaṭināṃ yatsyānmuṃḍināṃ ca tadeva hi || 78 || kaṃthākamaṃḍaludharo bhūtirudrākṣasaṃyutaḥ | daṃḍakaupīnadhārī ca nirābhāra iti smṛtaḥ || 79 || vanyaiḥ patraiśca puṣpaiśca phalairliṃgaṃ prapūjayet | kāmakrodhādirahitaḥ śivajñānā jitādrayaḥ || 80 || jaṃgamastu caredbhikṣāṃ yāvatsvodarapūraṇam | carenmādhukarīṃ bhikṣāṃ carasthāno dayāparaḥ || 81 || ekānnaṃ tu na cāśnīyāddevi taddoṣakṛdyataḥ | yathā madhukaraḥ puṣpānmadhu gṛhṇāti pārvati || 82 || tathā gṛhasthādbhikṣeta upavāsasamovidhiḥ | ekānnaṃ vāpi bhuṃjīyāt prārthitaṃ sadbhirādarāt || 83 || bhaktairgṛhasthaiḥ saṃpūjyā ete māheśvarā janāḥ | etānvinā yātrakṛtā pūjā sā niṣphalā bhavet || 84 | na vastusaṃgrahaṃ kuryādyatrakutrāpi jaṃgamaḥ | dattaṃ dadyācca bhaktebhyo daridrebhyo dayānvitaḥ || 85 || suvarṇaratnadānādivastuvṛddhyupajīvanāt | pṛ0 10) atyāśramī yadi caret so'yaṃ pātakināṃ varaḥ || 86 || jaṭādhārī śikhī muṃḍī paṃcamudrāsamanvitaḥ | strīsaṃgaṃ kurute yastu sa maddrohī na saṃśayaḥ || 87 || ativarṇāśramī muṃḍā prāṇaliṃgāṃgayogabhāk | na dhārayecchirovastramuṣṇīṣaṃ vā na dhārayet || 88 || chinnabhinnādi duṣṭaṃ ca yadvalliṃgaṃ na pūjyate | liṃgācāravratabhraṣṭo jaṃgamastu na pūjyate || 89 || anyonyametadvaṃdyaṃ syācchivabhāvena cetasā | jaṃgamo jaṃgamaṃ dṛṣṭvā na praṇāmaṃ karoti yaḥ || 90 || sa eva jaṃgamadrohī mama drohī na saṃśayaḥ | jaṃgamaṃ dveṣṭi yo mohātsa tu māṃ dveṣṭi śāṃkari || 91 || tasmādanyonyamapi ca pūjyāḥ syurjaṃgamasthale | śivabhaktiḥ śivajñānaṃ śivamudrā śivavratam || 92 || śivaliṃgārcanaśraddhā vṛttyaṃtaranirodhanaṃ | ete dharmā yatra santi sa bhārābhāravarjitaḥ || 93 || ṣaṭsthalajñānasaṃpannaḥ ṣaḍaṃgāṃgasamādhimān | ātmavatparadraṣṭā ca sa evāhaṃ na saṃśayaḥ || 94 || vīraśaivaparo yastu yatra tiṣṭhati pārvati | tattīrthaṃ tattapaḥ śāntistatra tiṣṭhāmi sarvadā || 95 || tīrthayātrādikaṃ caiṣāṃ nāsti cānyatra pārvati | pṛ0 11) kailāsādipadāpekṣāṃ tyajelliṃgāṃgayogabhāk || 96 || yatrānyadevatāpūjā tatsthānaṃ parivarjayet | śivabhaktivihīnaṃ ca janaṃ naiva samāśrayet || 97 || ādātṛdātṛdeyānāṃ śivacihne suśobhanam | śivacihnāṃkitaṃ grāhyamanyaccāṃḍālaviṭsamam || 98 || na tithi rnaca nakṣatraṃ na yogakaraṇādikam | sāmudrikaṃ ca bhaktānāṃ nāsti liṃgāṃgasaṃginām || 99 || sarvaṃ śivamayaṃ paśyedanyabhāvo na vidyate | liṃgāṃgasaṃbaṃdhapadārthajñānaṃ mokṣasādhanam || 100 || tadekameva mokṣaḥ syānmama liṃgāṃgasaṃginām | tasmātsarvaiḥ sadā kāryaṃ liṃgārādhanamādarāt || 101 || pārameśvarāgame 8 paṭale | īśvara uvāca | śṛṇu devi pravakṣyāmi yanmāṃ tvaṃ paripṛcchasi | sarahasyaṃ savistāraṃ mahimānaṃ matasya me || 1 || vīratvaṃ nāma deveśi yathā vīro raṇe bhaṭaḥ | tathā mate ca sadbhaktyā vīro vairāgyato dṛḍhāt || 2 || īṣaṇatrayanirmuktā jñānavijñānatatparāḥ | dṛḍhavairāgyasaṃpannā vīrāste śivayoginaḥ || 3 || aṃdhā ye liṃgino devi parastrīrūpadarśane | yuvānaścāpi paṭavaste vīrāḥ śivayoginaḥ || 4 || ye mūkā liṃgino devi paradoṣānuvādane | sarvajñā api vācālāste vīrāḥ śivayoginaḥ || 5 || pṛ0 12) ye paṃḍhāḥ parakāntāsu paṃgavo ye'nyapīḍane | ajihvā ye rasāsvāde vīrāste śivayoginaḥ || 6 || amānino'daṃbhinaścāhiṃsākṣāṃtyārjavānvitāḥ | ācāryopāsanaparā vīrāste śivayoginaḥ || 7 || śaucātmanigrahasthairyairanahaṃkāraśālinaḥ | sarvatra samacittā ye vīrāste śivayoginaḥ || 8 || satyavratoktiniratā asteyadhanatatparāḥ | aparigrahaśīlā ye vīrāste śivayoginaḥ || 13 || adveṣṭāro'dhike svasmāt svasameṣvanasūyavaḥ | atiraskāriṇo nyūne vīrāste śivayoginaḥ || 14 || spardhāsūyātiraskāravarjitāḥ śāntacetasaḥ | mama dhyānaparā nityaṃ vīrāste śivayoginaḥ || 15 || yadottiṣṭhati svāpena smaranneva guruṃ śivam | utthāya ciṃtayeddevi guruṃ māṃ liṃgarūpiṇam || 18 || yāvallabdhena deveśi patrapuṣpākṣatādibhiḥ | saṃpādya pūrvadivase sarvadoṣasi pūjayet || 19 || nityaṃ pūjoṣasi śive madhyāhne sāyameva ca | sāyaṃprātaraśaktau tu pūjayetsarvadoṣasi || 20 || śaktāvuṣasyarcanāyāmarcayedanyathā śive | saṃdhyāyāmarcayennityaṃ yathāruci tathā bhavet || 21 || pṛ0 13) nityaṃ trikālato nityaṃ madhyāhne'rcanamaicchikam || nityaṃ prātaśca sāyaṃ ca pūjā nityaikadā śive || 22 || aśaktaścāsahāyaśca yathecchaṃ pūjayetsadā || śakto'pi yo na kurute raurave narake vaset || 23 || satyāmapi ca sāmagryāṃ śaktāvapi mamārcane || na pūjayedyaḥ śāṭhyena kāmuko viṣayāturaḥ || 24 || karmajñānobhayabhraṣṭo nimagno duḥkhasāgare || raurave narake ghore vasedācaṃdratārakam || 25 || uṣaḥ sūryodayātpūrvaṃ muhūrtāvadhyanehasi || pūjākālaḥ sa vijñeyaḥ śivatvaprāptikārakaḥ || 26 || athavānaṃtaraṃ bhānorudayādarcayecchivam || madhyāhne'pi tathā sāyaṃ kṛtvā nakṣatradarśanam || 27 || nirvartyauṣasikīṃ pūjāṃ japastotrādikaṃ priye || nirgamedaṭituṃ bhaikṣyaṃ praṇamya gurumāditaḥ || 28 || paryaṭelliṃgināmeva bhaktānāṃ śivayoginām || yāvadicchan gṛhadvāraṃ pakkaṃ vā'pakkameva vā || 30 || nibaddhapādaghaṃṭo vā ghaṃṭo vā jayaghaṃṭikaḥ || śaṃkhaśca śṛṃginādo vā daṃḍaghaṃṭo'pi paryaṭan || 31 || rudrākṣāṇāṃ ca mālābhiḥ kaṃthākaṃbalabhūṣitaḥ || vijñāpayitvā gṛhiṇaḥ kayā cicchabdasaṃjñayā || 32 || bhikṣetyājñāpayelliṃgī gurudharmamanusmaran || gṛhī vā gṛhiṇī vāpi natvā jaṃgamamānayet || 33 || pṛ0 14) śivabuddhyārcayitvā taṃ saṃtṛptaṃ preṣayetpunaḥ || yadyapakvaṃ samānītaṃ pakvaṃ kṛtvārpayenmama || 34 || yadi syāt pakkamānītamaśnīyādarpitaṃ mama || na caikabhuktiniyamo nopavāsādi no vratam || 35 || yathaiva gacchanmārgeṣu śītavātātapādikaṃ || 38 || viṣahya laghu deveśi svapadaṃ cādhigacchati || na strīṣu naivānarheṣu nādharmeṣvapi janmasu || 38 || na tiryagādinīceṣu jāyate vīraśaivagaḥ || 39 || paṭale 9 daivopalabdhasukhabhuk śivapūjāparāṇaḥ? || vīraśaivapadaṃ prāpya sukhenopeti nirvṛtim || 40 || pātramekaṃ? tu? bhaikṣāyāḥ kaṃthaikā kṛṣṇakaṃbalaḥ? || daṃḍo dhvaniḥ śive bhaktirvīraśaivasya lakṣaṇam || 46 || śāntirniṣṭhā bhūtadamā? cittavṛttinirodhanam || sarvatreśvaratādātmyaṃ vīraśaivasya lakṣaṇam || 45 || naiva rakṣanti? viṣayā na bhogā na ca bāṃdhavāḥ || naiva saṃpannadāridryaṃ niṣṭhaikā sati śaṃkare || 48 || araṇye santi patrāṇi nadyāṃ svādukāni ca || santi hastau ca pādau ca malliṃgaṃ nirupadravam || 51 || pṛ0 15) nodyamo nāsya sevā vā nāyāso nārthasaṃkṣayaḥ || ārādhya sukhamīśaṃ māṃ dhīmāneti śivaṃ padam || 52 || prāpya vīramataṃ tyaktvānyathecchedyaḥ paraṃ mama || sa gṛhītvā śunaḥ pucchaṃ tartumicchati sāgaram || 53 || jñātvā gurumukhācchāstraṃ dhṛtakāṣāyadaṃḍakaḥ || pravrajedgṛhamutsṛjya śikhī muṃḍyapi vā? jaṭī || 54 || paṭale 15 | vana eva vasennityabhajanagrāmasaṃgatiḥ || na viśennagaraṃ grāmaṃ gṛhaṃ vā gṛhamedhinām? || 56 || yadi bhaktaḥ samānīya dadyādbhaikṣyaṃ maheśvari || na ruciṃ nāpi vā saukhyaṃ ciṃtayenna hitāhite || 57 || na strīṇāṃ vīkṣayedāsyaṃ na dharmaṃ śṛṇuyādvacaḥ || na samājaṃ janairanyairnecchāsaṃcāramīśvari || 58 || śayīta bhūtale khaṭvāṃ varjayecchayane śive vasīta? vāsaḥ * * *? vivarṇaṃ yadyadīpsati || 59 || muṃḍī jaṭī śikhī vāpi kīrṇakeśopi vā bhavet || yadi muṃḍī śikhī vā syādabhyaṃgaṃ svecchayā yadi || 60 || jaṭī yadi na kurvīta tailābhyaṃgamapi kvacit || yadi pūrvaṃ jaṭādhārī na punaḥ kṣauramācaret || 61 || pṛ0 16) śikhī yadi śive liṃgī kuryādabhyaṃgamaicchikam || na carmapātrasaṃspṛṣṭaṃ tailaṃ spṛśyenmadātmakam || 62 || na nartanādikaṃ citramīkṣedekāntato vaset || 63 || śāstreṇa guruvākyena yathāvatsaṃpravartinau || mama loke nivasataḥ sa śiṣyaḥ sa guruḥ śive || 66 || || suprabodhāgame || nirābhārasya vīrasya lakṣaṇaṃ śṛṇu pārvati || sarvasnakcaṃdanādīni vanitādimahāsukham || 1 || tiraskṛtya svacittaṃ tannyasetparaśive sadā || svātmanyekaṃ viditvā tu sarvasaṃgavivarjitaḥ || 2 || daṃḍakaupīnakāṣāyajaṭāyogakamaṃḍalūn || dhṛtvā'thavā śiromuṃḍī bhūtvā vasanavarjitaḥ || 3 || ajināsanayuktaḥ san kāṣāyācchādakaścaret || kūṣmāṃḍakharparaṃ dhṛtvā bhavecchaivaṃ digaṃbaraḥ || 4 || yadṛcchayā labdhaśaivaprasādāsvādane rataḥ || kāyena vācā manasā tyaktabhūvittakanyakaḥ || 5 || tyaktvā gṛhaṃ maṭhādīni manuṣyādigṛhāṇi ca || pravāsaṃ tena kartavyaṃ vane giriguhādiṣu || 6 || tṛṇīkṛtajagajjīvo laukikācāravarjitaḥ || pṛ0 17) tyaktapravaragotraśca sūtravarṇādikastathā || 7 || svayaṃbhūlīlayā so'haṃ brahmeti viditātmavān || nirmamo vigraho bhūtvā vadhūsaṃgavivarjitaḥ || 8 || niṣkāraṇo niṣkalaṃko nirvikalpaśca niṣkriyaḥ || niṣprapaṃco nirālasyo rāgadveṣādivarjitaḥ || 9 || niṣiddhe vidhirūpe ca ekacitto bhavecca saḥ || karmakāṃḍigṛhasthānāṃ maṃdireṣu śubhāśubhe || 10 || vivāhādiṣu kāryeṣu śavādisthāpaneṣu ca || āgatvā caikadivasaṃ puragrāme vasecca saḥ || 11 || gṛhatrayeṣvannapānaṃ yācamāno bhavecca saḥ || dattaṃ cedapi bhuṃjīta nocetkleśaṃ na kārayet || 12 || nāṃdolikāṃ rohayetsa aśvārohaṇavarjitaḥ || pādacārī ca saṃbhūya caredbhūvalaye sadā || 13 || abhaktānāṃ ca bhaktānāṃ śikṣāśāpavivarjitaḥ || ekabhukto bhavetso'pi sadā vairāgyavān bhavet || 14 || satī vidyā sutastoṣo virāgo bāṃdhavaḥ smṛtaḥ || 15 || kṣamaiva parivārastu sakhā śāntiritīritaḥ || bhaktirmātā sadācāraḥ pitā satyaṃ suto mama || 16 || snuṣā śraddhaiva saṃproktā nāśādāsa stathaiva ca || dharmo vāhanamityukta ācāro dama eva ca || 17 || dāsī tvahiṃsā saṃproktā pautrā maitryādisadguṇāḥ || jñānameva śarīraṃ syādvicāraḥ kṣetrameva ca || 18 || muktireva varo deśa iti niścitadhīḥ sadā || kaṃthā kamaṃḍaluścaiva daṃḍo vai bhaikṣapātrakam || 19 || pṛ0 18) bhasmapātraṃ ca paṃcaitān bāhyamudrāśca dhārayet || tattanmaṃtrānusāreṇa dhṛtvā tu tadanaṃtaram || 20 || tadanyāḥ paṃcamudrāstu hyantaraṃge tu dhārayet || samataiva ca kaṃthā syāddaṃḍo jñānaṃ tathaiva ca || 21 || kamaṃḍaludayaivāsīdvairāgyaṃ bhaikṣapātrakam || kṣamaiva bhasmaghuṭikāmevaṃ cāṃte'pi dhārayet || 22 || evaṃvidhān śaivaveṣān hyaṃgīkṛtya sadācaret || śivārcanaṃ tripuṃḍrāṇāṃ dhāraṇaṃ bhasmadhūlanam || 23 || śivamaṃtrajapaścaiva śivadhyānaparāyaṇaḥ || sadā liṃgāṃgasaṃyogakriyājñānādisaṃyutaḥ || 24 || rasāyanādyakṛtvā tu tathā vai krayavikrayam || vaidyaṃ vaśyaṃ jyotiṣaṃ ca vyavahārāśca laukikān || 25 || viṣayādīn parityaktvā viraktaḥ syādanaṃtaraṃ || bhavākhyāraṇyamadhyasthalobhapakaṃ parityajet || 26 || śuddhavīraśivācāryāḥ paṃcamudrānvitā bhuvi || 5 || saṃcāraṃ svecchayā kuryurbhaktairvaṃdyāśca sarvaśaḥ || daivādāgacchatāṃ puṃsāmupadeśaḥ kṛto bhavet || 6 || jñānopadeśaḥ kartavyo na ca kriyopadeśakṛt || nirābhārā vīraśaivāḥ sarve vaṃdyā na saṃśayaḥ || 7 || daṃḍakhaṃḍanakartṛtvaṃ teṣāṃ nāsti kadācana || 8 || pṛ0 19) || siddhāntaśikhāmaṇau || taddharmācāraṃ virakto'pi na tyajedityāha || dharma eva samastānāṃ yatassaṃsiddhikāraṇam || nispṛho'pi mahāyogī dharmamārgaṃ ca na tyajet || 1 || nanu jñānināṃ kiṃ dharmācaraṇenetyatrāha || jñānāmṛtena tṛpto'pi yogī dharma na saṃtyajet || ācāraṃ mahatāṃ dṛṣṭvā pravartante hi laukikāḥ || 2 || sūkṣmāgame paṭale 12 | prabhorhastābjajātānāṃ carānāṃ lakṣaṇaṃ śṛṇu || kalaśo vajrarūpastu gopyānanasamudbhavaḥ || 1 || mūlapraṇavasaṃyukto gaṃgātoyaprapūritaḥ || jaṭino muṃḍino vāpi śikhino vāpi saṃtatam || 2 || bhikṣāśino bhayātītāḥ kāṣāyavasanānvitāḥ || niṣkāmā nirahaṃkārā nirutsekā nirāmayāḥ || 3 || nispṛhā nijaliṃgaikyā nirapekṣā nirākulāḥ || sarvabhūtadayāyuktā nirābhārā iti smṛtāḥ || 4 || pārameśvarāgame paṭale 8 | dhṛtvā kāṣāyavasanaṃ bhikṣāṭanaparāḥ sadā || śivadhyānaratāḥ śuddhā vīraśaivā hi te sadā || 16 || pṛ0 20) vīraśaivavratasthasya nānyat kāryaṃ hi vidyate || mama pū * * *? dhyānaṃ smaraṇaṃ kīrtanaṃ vinā || 17 || viśuddhabhaktā mayi ye ye ca vaikā * * * *? mama dhyānaratā nityaṃ vīrāste śivayoginaḥ || 9 || smaraṇaṃ kīrtanaṃ ke * * * *? guhyabhāṣaṇam || saṃkalpo'dhyavasāyaśca kriyānirvṛttireva ca || 10 || etanmai * * * * *? pravadanti manīṣiṇaḥ || viparītaṃ brahmacaryametadevāṣṭalakṣaṇam || 11 || taduktalakṣaṇa brahmacaryavrataparā hi ye || yogino ye mahātmānaste vīrāḥ śivayoginaḥ || 12 || yadi bhikṣāṭanecchāste tadā bhikṣāṭanaṃ caret || na kartavyastvaniyamaḥ sādhanaṃ jñānameva hi || 29 || trikālamarcayelliṃgaṃ vihareta yathāsukham || viṣayeṃdriyasaṃyogaṃ nairaṃtaryeṇa yāvatā || 36 || yatnena yatate liṃgī tāvallaghu sukhaṃ vrajet || vīraśaivamatasthaṃ yaḥ pūjayecchivarūpiṇam || 39 || nistārayati dātāraṃ daśapūrvān daśāparān || yastiraskurute mūḍhaḥ śivaliṃginamīśvari || 40 || sa koṭikulasaṃyukto raurave narake patet || tadetat kathitaṃ devi vīraśaivasya lakṣaṇam || 41 || trikālaṃ bhasmanā snānaṃ śaktito liṃgapūjanam || bhaikṣaṃ ca śivabhakteṣu vīraśaivasya lakṣaṇam || 43 || pṛ0 21) śiromuṇḍanaṃ dhyānaṃ tatkathāstotramanvaham || śaṃkarasya mameśasya vīraśaivasya lakṣaṇam || 124 || maunamekāntavāsaśca macchāstrasyāvalokanam || viraktirviṣayagrāme vīraśaivasya dane rata || 46 || guruśuśrūṣaṇaṃ śāstraciṃtanaṃ tadanuṣṭhibhiḥ || śāntirekāntavāsaśca ṭhādī * *? śive mayi || 49 || pūjanaṃ sarvadā liṃgī vīraśaivopasarpaṇam || matpadaprāptaye * *? sopānapathamucyate || 50 || pārameśvarāgame paṭale || 15 || athādhikārī gaccheta mataṃ mama mahattaram || turyavīramahāśaivamapramatto vasettadā || 55 || turyavīramatāviṣṭo nivasedevamīśvari || anyathā bhraṃśate bhūyo'pyadhaḥkūpe na saṃśayaḥ || 64 || ajñātvaitanmahāśāstrarahasyaṃ śrīgurormukhāt || abodhayitvā śiṣyaṃ yo bhraṣṭau tāvapyubhau śive || 65 || suprabhedāgame | upacāraiḥ ṣoḍaśabhiḥ pūjitastoṣavarjitaḥ || apūjitaścenno duḥkhī bhavedekaprakāravān || 27 || śītoṣṇayoḥ sukhe duḥkhe śilāvigrahavadbhavet || pṛ0 22) suprabhedāgame | madūrdhvamukhasaṃjāto niraṃjanagaṇeśvaraḥ | śūnyapīṭhādhikārī ca paṃcācārya * * *? raḥ | 8 | || vyāsakṛtabhaviṣyatpurāṇe || rājayogaikasāmrājyasaubhāgyaḥ sarvasuṃdaraḥ || māyākolāhalamahāmāyāmadavibhaṃjanaḥ || 1 || sa guruḥ samastajagatāmagocaro nigamāgamārthaniravadyavigrahaḥ || mama cātmabodhajanakāllamaprabhuḥ kimutātmanāṃ sadṛśaprabodhavān || 2 || vīraśaivasadācārasaṃgrahe prakaraṇe || 8 || atha nirābhārivīraśaivalakṣaṇaṃ || sarvasrakcaṃdanādīni vanitādimahāsukham || tiraskṛtasvacittaḥ san nyasetparaśive sadā || 122 || svātmanyaikyaṃ viditvātha sarvasaṃgavivarjitaḥ || daṇḍakaupīnakāṣāyajaṭāyogakamaṇḍalūn || 123 || dhṛtvā'thavā śiromuṇḍī bhūtvā vasanavarjitaḥ || pṛ0 23) ajināsanayuktassan kāṣāyācchādakaścaret || 124 || kūṣmāṇḍakharparaṃ dhṛtvā bhaveccaiva digaṃbaraḥ || yadṛcchayā labdhaśaivaprasādāsvādane rataḥ || 125 || kāyena vācā manasā tyaktabhūvittakanyakaḥ || tyaktvā gṛhamaṭhādīni manuṣyādigṛhāṇi ca || pravāsastena kartavyo vane giriguhādiṣu || 126 || tṛṇīkṛtajagajjīvo laukikācāravarjitaḥ || tyaktapravaragotraśca sūtravarṇādikaṃ tathā || 127 || pādāṃgulīyavalayaśyāmadantādibhiḥ sadā || strījātibhiḥ kṛtānnāditiraskārī śivavratī || 128 || pūrvāśramagatānmātṛpitṛrnapi parityajet || svayaṃbhulīlayā so'haṃ brahmeti viditātmavān || 129 || gṛhasthācāravartīnāṃ na kartā kāryamaṃjasā || nirnāmo nirgraho bhūtvā vadhūsaṃgavivarjitaḥ || 130 || niṣkāraṇo niṣkalaṃko nirvikalpaśca niṣkriyaḥ || niṣprapaṃco nirālaśca rāgadveṣādivarjitaḥ || 131 || niṣedhavidhirūpe ca ekacitto bhavecca saḥ || karmakāṃḍigṛhasthānāṃ maṃdireṣu śubhāśubhe || 132 || vivāhādiṣu kāryeṣu śavasaṃsthāpanādiṣu || āgatya caikadivasaṃ puragrāme vasecca saḥ || 133 || grahatrayeṣvannapānaṃ yācamāno bhavecca saḥ || dattaṃ cedapi bhuṃjīta no cetkleśaṃ na kārayet || 134 || pṛ0 24) nāṃdolikāṃ samārohedaśvārohaṇavarjitaḥ || pādacārī ca saṃbhūya caredbhūvalaye sadā || 135 || abhaktānāṃ ca bhaktānāṃ śikṣāśāpavivarjitaḥ ekabhukto bhavetso'pi sadā vairāgyavān bhavet || 136 || ṣaṭsthalāntyanirālaṃbasthāneṣūdyamavānbhavet || satī vidyā sutastoṣo vairāgyaṃ bāṃdhavaḥ smṛtaḥ || 137 || kṣamaiva parivārastu sakhā śāṃtiritīritaḥ || bhaktirmātā sadācāraḥ pitā satyaṃ sutā matā || 138 || snuṣā śraddhaiva saṃproktā pautrā maitryādisadguṇāḥ || jñānameva śarīraṃ syādvicāraḥ kṣetrameva ca || 139 || dāsī tvahiṃsā saṃproktā dāsastvāsthā tathaiva ca dharmo vāhanamityuktaṃ tvācāro dama eva ca || 140 || muktireva paro deśa iti niścitadhīḥ sadā || kaṃthā kamaṃḍaluścaiva daṇḍaṃ vai bhaikṣyapātrakam || 141 || bhasmapātraṃ ca paṃcaitā bāhyamudrāśca dhārayet || tattanmaṃtrānusāreṇa dhṛtvā tu tadanaṃtaram || 142 || tadanyapaṃcamudrāstu cāṃtaraṃge'pi dhārayet || samataiva ca kaṃthā syāddaṇḍo jñānaṃ tathaiva ca || 143 || kamaṇḍalurdayaivāsīdvairāgyaṃ bhaikṣyapātrakam || kṣamaiva bhasmaghuṭikāmevaṃ cānte'pi dhārayet || 144 || keśagraṃthijaṭāvāṃśca śiromuṇḍī tathaiva ca mṛgājinī ca saṃbhūya bhūtvā caiva digaṃbaraḥ || 145 || evaṃ vidhāñchaivaveṣānaṃgīkṛtya sadā caret || pṛ0 25) śivārcanaṃ tripuṃḍrasya dhāraṇaṃ bhasmadhūlanam || 146 || śivamaṃtrajapaścaiva śivadhyānaparāyaṇaḥ || sadā liṃgāṃgasaṃyogakriyājñānādisaṃyutaḥ || 147 || rasāyanādyakṛtvā tu tathā vai krayavikrayam || vaidyaṃ vaiśyaṃ jyotiṣaṃ ca vyavahārāṃśca laukikān || 148 || viṣayādīnparityajya viraktastadanaṃtaram || bhavākhyāraṇyamadhyasthalobhapaṃkaṃ parityajet || 149 || tiraskṛtyeṃdriyaripūn mohapaiśācikaṃ bhayam || tathaiva krodhaśārdūlaṃ mamatāsarpabhītijam || 150 || manmathākhyasteyinaṃ ca madākhyatimiraṃ tathā || tāpatrayākhyagarte ca na praviṣṭo bhavecca saḥ || 151 || viṣayākhye kaṇṭake'pi pādaprakṣepavarjitaḥ || na praviṣṭo bhavedeva so'haṃkāramahāhṛde || 152 || sarvāvadhānī bhūtvaiva viraktasthānaniṣṭhitaḥ || ṣoḍaśairupacāraiśca pūjitastoṣavarjitaḥ || 153 || apūjitaścenno duḥkhī bhavedekaprakāravān || śītoṣṇayoḥ sukhe duḥkhe śilāvigrahavadbhavet || 154 || kriyādīkṣādinā pūrvairācāryairdattamaṃjasā || satkriyāsaṃyutaṃ ceṣṭaliṃgaṃ brahmamayaṃ tathā || 155 || guruvaktreṇa sūkṣme tu śarīre ca dvitīyake || idaṃ prāṇamayaṃ liṃgamiti saṃbhāvayettathā || 156 || tathaiva prāṇaliṃgaṃ tu śarīre kāraṇāhvaye || bhāvaliṃgamiti jñātvā ceṣṭaliṃgaṃ tridhā kṛtam || 157 || pṛ0 26) mahāliṃgamiti jñātvā teṣu bhedaṃ na bhāvayet || iṣṭaliṃgaṃ tato dhṛtvā paṃcācāryaistataḥ param || 158 || prakaraṇe || 15 || devyuvāca | bhagavaṃstvanmukhādeva gurorliṃgasya lakṣaṇam || śrutvā tadvayamāhātmyamahaṃ dhanyā'bhavaṃ vibho || 2 || idānīṃ caramāhātmyaṃ taccihnaṃ tasya gauravam || tadācāravidhiṃ śrotuṃ mamecchā vartate vibho || kṛpayā kevalaṃ nātha vada kāruṇyasāgara || 3 || īśvara uvāca | samyakpṛṣṭaṃ tvayā gauri sādhu sanmati matpriye || vaktuṃ taccaramāhātmyaṃ kalpakoṭiśatairapi || brahmādīnāṃ ca sarveṣāmaśakyaṃ mama tu priye || 4 || tathāpi tvanmude devi saṃkṣepeṇa vadāmyaham || gopanīyaṃ prayatnena maṃtravatprāṇavallabhe || 5 || jaṃkārājjananaṃ dūraṃ gakārādgatināśanam || makārānmaraṇaṃ naṣṭaṃ jaṃgamasttryakṣarātmakaḥ || 6 || yasya nāsti punarjanma gatirnāsti kadācana || bādhate yaṃ na maraṇaṃ śṛṇu nāthe sa jaṃgamaḥ || 7 || jarāmaraṇaśūnyatvādgamāgamanavarjanāt || manuṣyācārarāhityājjaṃgamo'yamudāhṛtaḥ || 8 || pṛ0 27) nirālaṃbo nirvikalpaḥ karmapāśavivarjitaḥ || niḥśūnyo niṣkalaḥ sākṣājjaṃgamaḥ sa paraḥ smṛtaḥ || 9 || guṇātītaḥ kriyātītaḥ kalātītaściraṃtanaḥ || tatvātītaḥ paraḥ sākṣājjaṃgamaḥ śṛṇu matpriye || 10 || nirmohī niṣpriyaḥ śūnyaḥ satvādiguṇavarjitaḥ || nirābhārī niṣprapaṃcaḥ saccidānaṃdalakṣaṇaḥ || 11 || śuddhadehaḥ śuddhamanāḥ śuddhabhāvaḥ śivātmakaḥ || śuddhabuddhiḥ śuddhagatiḥ śuddhānāṃ śuddhidāyakaḥ || 12 || sadasadvasturahitaḥ satyāsatyavivarjitaḥ || karmākarmavinirmuktaścaraḥ sākṣānniraṃjanaḥ || 13 || svayañcaraḥ para iti jaṃgame'sminniraṃjane || asti bhedatrayaṃ samyagjñātavyaṃ vallabhe tvayā || 14 || devyuvāca | svāminsatkaruṇāvārthe tasya bhedatrayasya ca || lakṣaṇaṃ śrotumicchāmi vada satkṛpayā vibho || 15 || īśvara uvāca | sādhu sādhu mahābhāge samyakpṛṣṭaṃ tvayā'dhunā || jñātuṃ śakyaṃ na sarveṣāmidaṃ te'dya vadāmyaham || 16 || aṃgīkṛtya sadācāraṃ dhṛtvā jaṃgamalakṣaṇam || jñātvā saddharmamakhilaṃ bhūtvā sujñānavānśuciḥ || 17 || tyaktvā duṣkarmanicayaṃ muktvā daurjanyalakṣaṇam || pṛ0 28) hitvā duṣṭamati śāstraṃ matvā sadvedaśaivakam || 18 || maṭhamekaṃ samāśritya kṛtvā malliṃgapūjanam || tatpurasthitasadbhaktagṛhe bhikṣāmaṭanmudā || 19 || tadbhikṣārjitasaddravyeṣvāsthāṃ hitvā niraṃtaram || sāvadhānamanāḥ samyaksatyajñānaparo bhavet || 20 || gatāgateśabhaktānāṃ carāṇāmaupacārakam || kurvanyo vasate nityaṃ sa eva svayajaṃgamaḥ || 21 || atha carajaṃgamalakṣaṇam | ṣaṭsthalācārasaṃpattiṃ dhṛtvā hitvā'ṣṭadurmadān || ṣaḍvargavikriyāṃ tyaktvā kṛtvā ṣaṭkarmabhaṃjanam || 22 || ṣaḍūrmikacayaṃ nītvā bhitvā ṣaṭbhramaṇonmadam || ṣaḍakṣaramanuṃ japtvā bhūtvā tadvanniraṃjanaḥ || 23 || paṃcākṣaramanuṃ dhyātvā paṃcakleśānvipāṭayan vaṃcayan vaṃcatāṃ samyagjñānaṃ saṃpattivaibhavāt || 24 || malatrayataruṃ cchitvā dhulīkurvanmadācalam || chiṃdanpāśāṣṭakalatāṃ bhiṃdan vyasanasaptakam || 25 || vīramāheśvarācārasaṃpadvṛddhiṃ dine dine || pālayitvā prāṇasamaṃ kāyavā"nmānasaiḥ param || 26 || śaivānubhāvakaṃ śāstramaṃgīkṛtya purāśrayam || tadaivākhilaśiṣyāṇāmupadiśya dine dine || 27 || tadantaḥsthamalaṃ kṣālya kṛtvā tānakhilān śucīn || taiḥ samaṃ nikhilān deśānsaṃcaran śuddhabhāvataḥ || 28 || taddeśasthamahābhaktanivahaiḥ kṛtapūjanam || svīkurvanmodato'bādhaṃ pāvayaṃstānmahājanān || 29 || pṛ0 29) kāṃściddarśanamātreṇa kāṃścidaṃghrisamīlanāt || hastasparśanataḥ kāṃścitpāvayanpraṇinoyane (praṇatān janān) || 30 || evaṃ rītyā bhaktibhikṣāṃ svīkurvansaṃcaransadā || carapaṭṭādhikārī yaḥ sa eva carajaṃgamaḥ || 31 || pārameśvarataṃtre paṭale 14 aśaktaḥ pūjane bhakta uktalakṣaṇakarmaṇi || sarvasaṃkalpasiddhyarthaṃ dhyāyedgurupadāṃbujaṃ || 86 || maṃtramūlaṃ gurorvākyaṃ pūjāmūlaṃ guroḥ padam || dhyānamūlaṃ gurormūrtirmokṣamūlaṃ guroḥ kṛpā || 87 || yastvaśakto mama dhyāne sa dhyāyedgurumīśvaraṃ || jape maṃtrasya me devi śrīgurornāma saṃsmaret || 88 || sarvamaṃtramayaṃ divyaṃ sarvaśāstramayaṃ śubhaṃ || sarvavedātmakaṃ puṇyaṃ śrīgurornāma maṃgalaṃ || 89 || yadā sākṣādgurorūpaṃ bhaktaḥ paśyati puṇyavān || tadeva mama deveśi sākṣāddarśanamuttamaṃ || 90 || tasmātsvargāpavargecchuriha bhogecchurāstikaḥ | sarvadā sarvayatnena gurudevaṃ samāśrayet || 91 || sarve vedāśca śāstrāṇi purāṇāni ca saṃhitāḥ || smṛtayo dharmaśāstrāṇi śrīgurorvacanaṃ paraṃ || 92 || gukāroṃ'dhaṃtamaḥ proktaṃ rukāro bhāskarodayaḥ || pṛ0 30) mohāṃdhakāraharaṇādgururityabhidhīyate || 93 || saptakoṭimahāmaṃtrāścittavibhramakārakāḥ || eka eva mahāmaṃtro gururityakṣaradvayaṃ || 94 || dvāveva maṃtrau deveśi sarveṣāmapi muktaye || sarvakleśavināśāya tau gurviti śiveti ca || 95 || bhāvayetsatataṃ dhīmān jagadetaccarācaraṃ || iṃdriyopagataṃ yadyat śrīguro rūpamaiśvaraṃ || 96 || guruyātrā sadā kāśīyātrā tasya pradakṣiṇaṃ || bhūmipradakṣiṇaṃ vatte darśanaṃ mama suvrate || 97 || ityetkathitaṃ devi sarvasāramanuttamaṃ || rahasyamātmarakṣārthaṃ kiṃ bhūyaḥ śrotumicchasi || 98 || pārameśvarataṃtre paṭale 15 īśvara uvāca- sādhu sādhu samīcīnaḥ praśno'sti bhuvaneśvari || lokopakārāya kṛtaḥ śṛṇu vakṣyāmi kṛtsnaśaḥ || 15 || yadi tvayātra deveśi na kṛtaḥ praśna īdṛśaḥ || bhraśyeyurvīraśaivasthāḥ rahasyāccāvivekata; || 16 || rahasyaṃ viditaṃ devi tvayā paramamaṃgale || adya tvayoddhṛtāḥ sarve vīraśaivamateśvarāḥ || 17 || anyadaivāṃdhakūpeṣu pataṃti kudhiyaḥ śive || ajñātvā manmate sāraṃ rahasyaṃ paramārthataḥ || 18 || vīraśaivamahāśūlakhātena patitā amī || pṛ0 31) devi tvatpraśnaniśreṇiproddhṛtāḥ sukhamadya te || 19 || yadā jālagataḥ pakṣī nirgaṃtuṃ jālasūtrataḥ || bahirdvāramajānāno mriyate yo yathā śive || 20 || vīrabhedā na vijñeyā haṭhādvīramahāhrade || nipatya duḥkhaṃ kliśyaṃti śūnyakūpagatā iva || 21 || na sādhu bahu sevaṃte guruṃ madrūpiṇaṃ śive || na jānaṃti tataḥ sādhu pṛṣṭvā matarahasyakaṃ || 22 || nālpajñaḥ pāramanveti nālpajñaḥ sukhamedhate || na lajjedgurusevāyāṃ nālpajñaścāpyapṛcchataḥ || 23 || prāṇārthamānavasubhirguruśuśrūṣaṇotsukaḥ || sādhayedātmano'bhīṣṭaṃ guroreva madātmakaḥ || 24 || kiṃcijñjñā dāṃbhikā bhraṣṭā gururityabhimāninaḥ || vīraśaivaṃ na jānaṃti śaṭhāḥ paṃḍitamāninaḥ || 25 || anyasmai bodhayaṃti sma sarvajñatvaṃ paraṃ khalāḥ || nācaraṃti svayaṃ kiṃcidadhaste nipataṃti hi || 26 || tataḥ sa madgurumukhācchāstramūlaṃ vicārayet || na viśedapramatto'tha hyavīkṣyātmabalābale || 27 || pārameśvarataṃtre paṭale 17 śivārpitātmā satataṃ na tena sadṛśaḥ kvacit || bhasmacchannaḥ sa evāhaṃ mahāpātakavānapi || 56 || pṛ0 32) pāpairvimucyate sadyo mucyate ca bhavārṇavāt || rudrāgneryatparaṃ vīryaṃ tadbhasma parikīrtitaṃ || 57 || tasmātsarveṣu kāleṣu vīryavān bhasmasaṃyutaḥ || bhasmasaṃdigdhasarvāṃgo bhasmadīptatripuṃḍrakaḥ || 58 || bhasmaśāyī ca puruṣo bhasmaniṣṭha iti smṛtaḥ || bhūtapretapiśācādyā rogāścātīvaduḥsahāḥ || 59 || bhasmaniṣṭhasya sānnidhyādvidravaṃti diśo daśa || bhāsanādbhasitaṃ proktaṃ bhasma kalmaṣabhakṣaṇāt || 60 || bhūtirbhūtikarī yasmādrakṣā rakṣakarī yataḥ || kimatra bahunoktena bhasmamāhātmyakāraṇāt || 61 || vratī ca bhasmanā snāti so'hameva na saṃśayaḥ || paramāstraṃ ca devānāṃ bhasmaitadahameva hi || 62 || rudrākṣamālābharaṇo bhāle bhasmatripuṃḍrakaṃ || mukhe maṃtro gale liṃgaṃ vīramāheśvaraḥ śivaḥ || 63 || jaṭī muṃḍī śikhī vāpi kīrṇakeśo digaṃbaraḥ || bhāle bhasma gale liṃgaṃ rudrākṣābharaṇānvitaḥ || 64 || śivapaṃcākṣarīyuktaḥ so'hameva maheśvari || vaśī kāṣāyavasano nirlajjaśca digaṃbaraḥ || 65 || valkalī vā bhaveddaṃḍī kuṃḍī kaupīnapātravān || yatra yatra mano yāti sa tatra viharetsukhaṃ || 66 || yatra yatra manoramyamaṭhe vā maṃḍape'pi vā || pṛ0 33) vane vā susukhāsīnaḥ śuddhavastrasamāvṛtaḥ || 67 || pāṇau liṃgaṃ pratiṣṭhāpya pāṇimaṃtreṇa maṃtritaṃ || liṃgaṃ śuddhajalaiḥ snāpya śivapaṃcākṣaraṃ japet || 68 || haste padmaṃ ca saṃbhāvya tanmadhye pūjayecchivaṃ || devīṃ ca liṃganāle tu dhyātvā puṣpākṣatādibhiḥ || 69 || pūjayedyogavānsamyak ṣoḍaśairupacārakaiḥ || pūrvoktenaiva saṃpūjya kṣīratoyaiḥ śanairapi || 70 || nivedya bhaktisaṃyukto biraktyā vīraśaivinaḥ || triyaṃbakena maṃtreṇa dhārayedbhaktipūrvakaṃ || 71 || evaṃ pūjāṃ ca nirvartya bhikṣāṭanamathācaret || bhikṣāhārī nirāhārī bhikṣānnaṃ na pratigrahaḥ || 72 || nityaṃ bhikṣānnabhojī ca hyupavāsaphalaṃ labhet || pratyahaṃ caṃdravāre vā kaṃthādaṃḍasamanvitaḥ || 73 || ghaṃṭo vā jayaghaṃṭo vā daṃḍaghaṃṭādisaṃyutaḥ || prerayitvā ravairbhaktaṃ yena kenāpi śabdataḥ || 74 || viraktamāgataṃ jñātvā gṛhī cānnajalādibhiḥ || namaskṛtvādarāddadyācchiva evāgataḥ svayaṃ || 75 || tasyānnaṃ bhaktisaṃyukto dadyācchaṃkararūpiṇaḥ || evaṃ pūrvāhṇakāle tu vicaredvīraśaivakaḥ || 76 || vīraśaivamataṃ devi dehapātāṃtamācaret || kṛtyamityeva niṣkāmo yaścaredvīraśaivakaḥ || 77 || mamārpitātmā satataṃ na tena sadṛśaḥ kvacit || divā bhikṣāśanaṃ caiva sadā liṃgārcanaṃ tathā || 78 || pṛ0 34) vīramāheśvarāṇāṃ tu hīdameva viśiṣyate sāyāhne liṃgapūjā tu śivapaṃcākṣarījapaḥ || 79 || śivalīlākathālāpaḥ sa vai māheśvarottamaḥ || śivārthaṃ dehasaṃśoṣastapaḥ kṛchrādi no mataṃ || 80 || śivārcākarma vijñeyaṃ bāhyaṃ yāgādi nocyate || japaḥ paṃcākṣārābhyāsaḥ praṇavābhyāsa eva vā || 81 || rudrādhyāyādikābhyāso na cānyādhyayanādikaṃ || dhyānaṃ śivasya rūpādiciṃtā hyātmādiciṃtanaṃ || 82 || ya evaṃ vartate yogī sa vai māheśvarottamaḥ || aṣṭadhā lakṣaṇaṃ devi śivadharmādhikāriṇaḥ || 83 || śivabhakteṣu vātsalyaṃ pūjāyāṃ cānumodanaṃ || svayamabhyarcanaṃ caiva tadarthaṃ cāṃgaceṣṭanaṃ || 84 || tatkathāśravaṇe bhaktiḥ svaranetrāṃgavikriyāḥ || śivānusmaraṇaṃ nityaṃ sarvadā tadakaitavaṃ || 85 || etadaṣṭaguṇaṃ cihnaṃ yasmin mleṃche'pi dṛśyate || sa evātipriyo bhakto mama yogī sa eva hi || 86 || iti te kathitaṃ devi kāryakarmānuvartināṃ || śivāśramayutānāṃ ca kiṃ bhūyaḥ śrotumicchasi || 87 || pārameśvarataṃtre paṭale 22 anācāro'pi vācāravṛttiḥ śuddhāpi vā navā || sujano durjano vāpi madbhaktyā padamutaret || 5 || pṛ0 35) bhaktaḥ sarvottamo devi nirapekṣo hyakiṃcanaḥ || apyutkaṭebhyaḥ karmabhyo mahadādibhya eva ca || 6 || yathā nadīṣu maṃdākinyamareṣu śacīpatiḥ || bhavatī girijā strīṣu puruṣeṣvahamīśvaraḥ || 7 || sarvāsāṃ madvibhūtīnāṃ bhakta eva tathā varaḥ || taṃ bibhemi kutaścāpi yathā bhaktādahaṃ priye || 8 || anādivīraśaivasārasaṃgrahe prakaraṇe 1 paramarahasye || sarvasaṃsārasaukhyāni tyaktvā cittaṃ śive layet || daṇḍakaupīnakāṣāyajaṭāvalkaladhārakaḥ || 327 || muṃḍī vā śivacihnāni dhārayedajinādikam || bhikṣāśī niyatāhāro sukhasaṃsāravarjitaḥ || nirābhāra iti jñeyaḥ sa eva paramaḥ śivaḥ || 328 || yajurvede || asmānsakhā prataraṇaḥ sa vīraḥ || 329 || vīrāgame sarveṣāmapi śaivānāṃ vīraśaivaṃ mahottamam || sulabhā devapūjā ca sulabhaṃ ca kriyāvaham || 330 || sulabhaṃ devapūjāyāḥ sulabhaṃ ca kriyā bahu || svalpakriyā bahuphalaṃ vīraśaivaṃ maheśvari || 331 || pṛ0 36) uttaravātule || phalādhikaṃ kriyā sūkṣmaṃ vīraśaivaṃ tu kathyate anyaśaivaṃ tu tatsarvaṃ phalamalpaṃ kriyā bahu || 332 || vṛttam || śuddhaṃ samasteṃdriyaśarmadaṃ ca svalpaprayāsātphalavṛddhidaṃ ca || mokṣapradaṃ caihikasaukhyadaṃ ca sarvottamaṃ śāṃkarakarma satyam || 333 || vīrāgame || tasmātsarvaprayatnena vīramāheśvaraṃ śubham || jīvanmuktaḥ sa vijñeyo vīramāheśvaraḥ pumān || 334 || satyaṃ vakṣyāmi he vatsa śivaliṃgārcanakramam || saṃsāraduḥkharogasya bheṣajaṃ muktisādhanam || 335 || nityaṃ veditaśaivaiśca sevyate liṃgasevitam || tatvārthairvīraśaivaiśca sevyate carasevitam || 336 || śaṃkarasaṃhitāyām || vṛttam || yo hastapīṭhe nijaliṃgamiṣṭaṃ vinyasya tallīnamanaḥ pracāraḥ || bāhyakriyāsaṃkulanispṛhātmā saṃpūjayatyaṃga sa vīraśaivaḥ || 337 || anādivīraśaivasārasaṃgrahe prakaraṇe 3 vīrāgame || devyuvāca- jaṃgamasya ca māhātmyaṃ varṇitaṃ tatvatastvayā || kimidaṃ tasya māhātmyaṃ jñātumicchāmi śaṃkara || 2 || pṛ0 37) īśvara uvāca- śṛṇu devi prayatnena teṣāṃ ca mahimāvyayam || samudravālukaścaiva gaṇituṃ śakyate na hi || 3 || upaniṣadi || vṛttam || nirnāmaṃ niravagrahaṃ niraśanaṃ niṣkāraṇaṃ niṣkalaṃ nissaṃgaṃ nirupādhikaṃ nirupamaṃ niṣprakriyaṃ niścalam || niṣpuṇyaṃ niranugrahaṃ niradhikaṃ nirvāsanaṃ nirvahaṃ nirbhedyaṃ niraghaṃ niraṃjanapadaṃ caitadbhavejjaṃgamam || 4 || brahmabiṃdūpaniṣadi || tadeva niṣkalaṃ brahma nirvikalpaṃ niraṃjanam || 5 || paramarahasye || nirākāraṃ nirālaṃbaṃ nirākulaniraṃjanam || niṣpadaṃ niṣprakāśaṃ ca jñeyaṃ jaṃgamalakṣaṇam || 6 || gorakṣasaṃhitāyām || mahānādaṃ mahābiṃdu mahāśūnyaṃ tu jaṃgamam || mahāśūnyamidaṃ sarvamādināthaṃ tu jaṃgamam || 7 || vīrāgame || ādimadhyāntaśūnyaśca sarvānaṃdamayo vibhuḥ || pṛ0 38) anādijaṃgamo devi śivarudrādipūjitaḥ || 8 || śūnyaśūnyaṃ paraṃ śūnyaṃ niḥśūnyaṃ niṣkalaṃ tathā || ādimadhyāntaśūnyaṃ ca hyanādijaṃgamasthalam || 9 || niḥśūnyaṃ nirvayaḥ śūnyaṃ śūnyaśūnyamanāmayam || ādiśūnyaṃ niraṃtaryamanādijaṃgamasthalam || 10 || ākāśaṃ ca jaṭākāśaṃ tatvākāśaṃ niraṃjanam || hṛdākāśaṃ cidākāśaṃ śūnyajaṃgamalakṣaṇam || 11 || ādyantaśūnyamamalaṃ sadānaṃdamayaṃ vibhu || anādijaṃgamaṃ devi brahmaviṣṇveṃdrapūjitam || 12 || ādyaṃtarahitaṃ jyotiranādi prabhu cāvyayam || anādīśamajātaṃ ca hyanādiprabhujaṃgamam || 13 || īśvara uvāca- niḥsaṃgaṃ ca nirāhāraṃ nirdehaṃ nirupādhikam || nissīmaṃ nirmala? caiva nirūpaṃ jaṃgamaṃ smṛtam || 14 || jaganmadhye sthito loko na bāhyo jaṃgamātparaḥ || jaṃgamaḥ paṃcabhūtātmā hyaṣṭamūrtyātmajaṃgamaḥ || 15 || saptadvayabhuvanāni saptodanvaṃta eva ca || saptadvīpāśca nikhilaṃ trailokyaṃ sacarācaram || 16 || anaṃtakoṭibrahmāṇḍaṃ bhūmyādikulaparvatāḥ || *aṣṭadigūrdhvabhāgādhogarbhīkṛtastu *jaṃgamaḥ || 17 || caturvedāśca garbhaśca purāṇaṃ tasya madhyamam || pṛ0 39) yogino munayassarve jaṃgamāṃghriṃ samāśritāḥ || 18 || uttaravātule || vṛttama || sābhyantaraṃ sabahiraṃgamamūrtatatvaṃ jyotiḥparaṃ puruṣamakṣarataḥ parākhyam || svātmādiśaktighaṭitaṃ manasaiva nityaṃ dhyātavyarūpamiha yaccaraliṃgamāhuḥ || 19 || tasya dehe samastāni bhuvanāni caturdaśa || pādayoratalaṃ viṃdyātpādordhva vitalaṃ tathā || 20 || jaṃghayoḥ sutalaṃ jñeyaṃ jānusthaṃ ca mahītalam || talātalaṃ tathorau ca guhyasthāne rasātalam || 21 || pātālaṃ kaṭibaṃdhe tu saptalokā itīritāḥ || bhūloko nābhimadhye tu bhuvarlokastu kukṣike || 22 || hṛdaye cāpi svarloko janolokastu kaṃdhare || tālvoścāpi tapoloko lalāṭe satyalokakaḥ || maharlokastvaya mūrdhni caturdaśa samīritāḥ || 23 || brahmāṇḍaṃ mukuṭaṃ tasya vadanaṃ gaganaṃ śṛṇu || diśassarvāśca bāhū ca netre caṃdrārkasaṃjñake || 24 || śarīraṃ vyomarūpaṃ ca pātālaṃ pādapaṃkajam || karasthale śūnyaliṃgaṃ meghāssarve jaṭāmayāḥ || 25 || caṃdrajyotsnā vibhūtiśca vedāssava kriyāmayāḥ || pṛ0 40) nakṣatraṃ puṣpanicayaṃ rudrākṣāḥ kulaparvatāḥ || 26 || sāgarā jalapātraṃ ca kaṃthā sṛṣṭimayaṃ jagat || āsanaṃ pṛthivī tasya cāhorātraṃ guhāmaṭham || 27 || trikālaṃ jñānasaubhāgyaṃ ṛtavaḥ ṣaṭsthalaṃ priye || śeṣo'pi kaṭisūtraṃ ca jñānamudrā ca vā"nmayī || 28 || merurdaṇḍo guṇaḥ sūtraṃ gotraṃ śivakulaṃ bhavet || vanaspatayaśca romāṇyevametāni pārvati || 29 || || dvādaśaprakaraṇam || evaṃbhūtasaṃsārajugupsānaṃtaraṃ gurūpadeśābhāve svasvarūpasākṣātkārāsaṃbhavāttadatha gurūpasadane kṛte satyanaṃtaraṃ gurukāruṇyasthalamityucyate || vātule || yassaṃsārānmahāghorānmocayatyāśritān janān || kṛpākaṭākṣapātena tasmai śrīgurave namaḥ || 1 || śivasūtravārtikāyām || agādhasaṃśayāṃbhodhitārakānugrahapradaḥ || paramopāyarūpatvādgurudevaḥ paraḥ śivaḥ || 2 || śivadharmottare || vṛttam || sa eva vaṃdyaḥ pratipūjanīyaḥ sa eva mātā jagatāṃ pitā ca || pṛ0 41) sa eva bandhussa guruḥ śivaḥ syāt jñānāmṛtaṃ yaḥ paramaṃ pradadyāt || 3 || śaṃkarasaṃhitāyām || nityānityavivekavāniha paratrāpekṣitārthāratiśśāṃtyādyaṃgasamanvitassucarito mokṣārthitautsukyavān || satyānaṃdaparaprakāśaparipūrṇātmāvabodhānvitaṃ kṛtyākṛtyavivekinaṃ guruvaraṃ preyānnaro bhaktimān || 4 || kaṭhavalyupaniṣadi || śravaṇāyāpi bahubhiryo na labhyaḥ śṛṇvanto'pi bahavo yaṃ na vidurācāryo yo vaktrā kuśalo'sya labdhā ācāryo jñātā kuśalo'nuśiṣṭaḥ || 5 || skānde || tasmādātmavicāreṇa bhavadoṣavivarjitaḥ || śivajñānaparaṃ śāntaṃ mahāpātakanāśanam || praṇipatya guruṃ prājñaḥ prārthayedbuddhimātmanaḥ || 6 || maitreyopaniṣadi || atha kimetairvānyānāṃ śoṣaṇaṃ mahārṇavānāṃ śikhariṇāṃ prapatanaṃ dhruvasya pracalanaṃ sthānaṃ vā tarūṇāṃ nimajjanaṃ pṛthivyāḥ sthānādapasaraṇaṃ surāṇāṃ sohamityetadvidhe'sminsaṃsāre kiṃ kāmopabhogairyairevāśritasyāsakṛdihāvartanaṃ dṛśyata ityuddharttumarhasītyandhodapānastho bheka ivāsamasminsaṃsāre pṛ0 42) bhagavaṃstvaṃ no gatiriti || 7 || vākyavṛttau || anāyāsena yenāsmānmucyeyaṃ bhavabandhanāt || tanme saṃkṣipya bhagavankevalaṃ kṛpayā vada || 8 || śaṃkarasaṃhitāyāṃ || vṛttam || matvā bhaktipuraḥsaraṃ guruvaraṃ vijñāya tatpārśvataḥ sthitvā janmaśatāgatādbhavabhayādbhīto'smi māṃ pāhi bho || ityukto gururādareṇa kṛpayā śiṣyaṃ samīpasthitaṃ spṛṣṭvā pāṇitalena sādhu gaditaṃ prīto'smi vatsa tvayā || saṃsārārṇavatārake paraśive liṃgasvarūpe'male prāṇaṃ jīvakalādharaṃ tava vidhāsye tvaṃ tathā syāḥ param || 9 || bhavijanmakṛtaṃ pāpaṃ bhaktajanmavivarjitam || bhaktajanmakriyāhīnaṃ cedbhavedghorakilviṣam || 10 || bodhāyanaśākhāyām || adīkṣitaḥ śivaṃ na spṛśet || 11 || vīrāgame || adīkṣitairanācārairamaṃtrajñairavaidikaiḥ || pṛ0 43) dūṣitaiḥ samayabhraṣṭairna? kāryaṃ śivapūjanam || 12 || yathā mṛgapatiṃ dṛṣṭvā mahāmīto vane gajaḥ || adīkṣitārcanālliṃgaṃ tathā bhītaṃ maheśvari || 13 || śivarahasye || tripuṃḍraṃ caiva rudrākṣaṃ nityārcanajapastathā || homadhyānādikaṃ sarvaṃ dīkṣāhīnasya niṣphalam || 14 || adīkṣitaśca yo vipraścaturvedadharo'pi vā || saṃspṛśedyadi vā liṃgaṃ śvānayoniṣu jāyate || 15 || somaśaṃbhutaṃtre || śivasaṃskārahīnāstu spṛṣṭvā liṃgaṃ dvijātayaḥ || saṃcaraṃti mahāghore narake kālamakṣayam || 16 || adīkṣo nārcayelliṃgaṃ praviśedgarbhamaṃdiram || pramādāttatpraviṣṭe tu prāyaścittaṃ tu kārayet || 17 || adīkṣitairvā vidvadbhirliṃgaṃ biṃbādikaṃ tu vā|| garbhagehapraveśe tu paracakrādbhavedbhayam || 18 || adīkṣitaśca yo vipro na kuryālliṃgapūjanam || araṇye nirjane devi bhavati brahmarākṣasaḥ || 19 || vaidikairgarbhagehe tu praviṣṭe sparśane kṛte || mṛdbhāṇḍāni parityajya punaḥ puṇyaṃ samācaret || 20 || pṛ0 44) adīkṣitaścaturvedī śivaliṃgaṃ yadi spṛśet || kalpakoṭisahasrāṇi bhavati brahmarākṣasaḥ || 21 || caturvedyapyahaṃkārācchivaliṃgaṃ tu pūjayet || rājā rāṣṭraṃ tu sarvasvaṃ tasya grāmaṃ vinaśyati || 22 || īśvara uvāca- patipatnībhrātṛputradāsīgṛhapadātayaḥ || ekadīkṣā bhaveddevi viśeṣaḥ śuddhabhaktimān || 23 || vātulataṃtre || devyuvāca || putramātṛpitṛbhrātṛdārā bandhujanāśca ye || eka eva gurusteṣāmanyathā narakaṃ bhavet || 24 || vīrāgame || gurureko liṃgamekaṃ dīkṣā caikā prasādakam || ekā muktiriyaṃ devi śaivadīkṣā viśiṣyate || 25 || dīkṣā ca patipatnyośca gurureko bhavetkhalu || tanmanaḥprāṇanaivedyaṃ ratisaṃgo varānane || 26 || patipatnyoranyagururdīkṣā cānyā bhavedyadi || bhrātṛbhṛtyasutānāṃ ca bhaktihīnaṃ tu śāṃkari || 27 || yathā dīkṣā dvidhā caiva prasādo dvividhaṃ bhavet || pṛ0 45) tathā dvayamidaṃ devi viśeṣaḥ pātako bhavet || 28 || patiḥ patnī guruṃ liṃgamekībhāvānna paśyataḥ || aṣṭāviṃśatikoṭau sto narake kālamakṣayam || 29 || patipatnyorgurau liṃge bhāva ekaḥ praśasyate || triṣu lokeṣu pūjyete gurubhaktiyutāvapi || 30 || gurudevaṃ mahādevamekībhāvena bhāvayet || bhāvadvayena bhāveta narake kālamakṣayam || 31 || gurusāhityabhaktānāṃ mṛte gurau praśasyate || liṃgalīnaścetibhāvaścaṃḍālaścānyabhāvataḥ || 32 || ācārye bālabuddhiṃ ca narabuddhiṃ tathaiva ca || aśiṣṭabuddhiṃ kurvāṇo rauravaṃ narakaṃ vrajet || 33 || guruṃ sadāśivaṃ manyet* gurupatnīṃ ca pārvatīm || jyeṣṭhaputraṃ guruṃ manyet* kaniṣṭhānātmanā samān || 34 || śivarahasye || ityuktvā puruṣasyāsya deśikaḥ karuṇābalāt || cakre dīkṣāṃ mahāśaivīmavidyāpāśakṛṃtanīm || 35 || yogasāre || śuddhāṃ yaḥ śāṃbhavīṃ dīkṣāṃ karoti gururuttamaḥ || tasmai dadyāt svamātmānaṃ pūjyo vaṃdyaḥ sa sadguruḥ || 36 || pṛ0 46) svāyaṃbhuvasūtre || sa deśikamanuprāpya dīkṣāvicchinnabaṃdhanaḥ || prayāti śivasāyujyaṃ nirmalo nirupaplavaḥ || 37 || sarvajñānottarasūtre || tatvairebhirnibaddhātmā sarvadharmaiśca saṃyutaḥ || nānyena śakyate bhoktuṃ muktvā dīkṣāṃ śivātmikām || 38 || siddhāṃtaśikhāmaṇau || gurudevaḥ paraṃ tatvaṃ prakāśayati dehinām || evaṃ sūryaṃ vinā loke tamasāṃ vinivartakaḥ || 39 || mataṃgapārameśvare || vṛttam || dīkṣānalapluṣṭamalasya jantoḥ svākyaṃ balaṃ vyaktimupaiti yogāt || śaktyā vibhoścuṃbitahṛtpradeśo nānyena puṃso vinivṛttimeti || 40 || svāyaṃbhuvasūtre || anena kramayogena parāṃ kevalatāṃ gataḥ || anādyaśuddhaśūnyatvātprāpnoti na bhavāntaram || 41 || garuliṃgajaṃgamāścaiva prasāde karadarśanam || yutaṃ dhāraṇamevoktaṃ vīraśaivamahāgame || 42 || vedhā māṃtrī kriyā dīkṣā vīraśaivaṃ tu kathyate || kalaśapaṃcakajātā vai śaivadīkṣā iti smṛtā || 43 || pṛ0 47) aciṃtyaviśvasādākhye || dīyate liṃgasaṃbandhaḥ kṣīyate ca malatrayam || dīyate kṣīyate yasyāssā dīkṣeti nigadyate || 44 || yogaṣaṭsahasrikāyām || dīyate ca mahājñānaṃ kṣīyate ca malaṃ yathā || sā dīkṣā saṃjñikā tasya gurudīkṣā gurormatā || 45 || vāsiṣṭhapurāṇe || prasannaṃ paramācāryaṃ bhuktimuktipradarśakam || prārthayedagrataḥ śiṣyaḥ prāṃjalirvinayānvitaḥ || 46 || muṇḍakopaniṣadi || tasmai sa vidvānupasannāya samyakpraśāṃtacittāya śamānvitāya yenākṣaraṃ puruṣaṃ veda satyaṃ provāca tāṃ tatvato brahmavidyām || 47 || ṣaḍadhvaśuddhaye proktaḥ ṣaṭsthalabrahmaśāṃbhavam || upadeśaḥ ṣaḍadhvānamantrādhvākhyādayaḥ kramāt || 48 || vātulataṃtre || liṃgavṛttasamaṃ pīṭhaṃ dīrghaṃ vistārameva ca || tadardhaṃ gomukhaṃ caiva ityetalliṃgalakṣaṇam || 49 || ityādilakṣaṇalakṣitasya liṃgasya tailaguḍagairikaguggulasikatāsikthasarjarasalākṣākhyāṣṭabhirdravyairaṣṭab andhaṃ kṛtvā śiva- pṛ0 48) liṃgamekāṃ rātriṃ jalādhivāsena paṃcagavyenaikāṃ rātriṃ śrīvibhūtisaṃmiśrodakenaikāṃ rātrimadhivāsayet || 50 || maṃtreṇa maṃtritaṃ toyaṃ tattīrthamiti kathyate || 51 || uda"nmukho guruḥ pratya"nmukhaṃ śiṣyaṃ niyujya ca || abhiṣekaṃ tataḥ kuryātkalaśasthāṃbubhiśśivaiḥ || 52 || śrīmatpaṃcākṣarīmaṃtraṃ satāraṃ tu ṣaḍakṣaram || ṣaḍaṃgaliṃgasaṃyuktaṃ ṣaṭsthalabrahmavarcasam || 53 || svārthaṃ samupadiśyātha śivasiddhāṃntataṃtrake || śivānubhavasūtre'sminyaduktaṃ tatsamādiśet || 54 || vīrabhadrapurāṇe || dīkṣākāle tu guruṇā sākṣī tu caraliṃgakam || guruliṃgadvayoḥ kartā mama kartā tu jaṃgamaḥ || 55 || śivarahasye || kṛtvā śaivīṃ parāṃ dīkṣāṃ datvā vidyāṃ śivātmikām || chitvā'vidyāmahāpāśaṃ kalādhvānaṃ viciṃtayet || 56 || madhyamānuvāke || tasya madhye vahniśikhā aṇīyordhvā vyavasthitā || nīlatoyadamadhyasthā vidyullekheva bhāsvarā || 57 || nīvāraśūkavattanvī pītā bhāsvatyaṇūpamā || pṛ0 49) tasyāstvagniśikhāmadhye paramātmā vyavasthitaḥ || 58 || vācātītā manotītā varṇātītā ca tatparā || jñānātītā niraṃjanyā kalā yā sūkṣmabhāvataḥ || 59 || evaṃ bhedakalā devi sadguroḥ śiṣyamastake || hastābjamathanādgrāhyāttasya bhāvakaroditaḥ || 60 || vātulataṃtre || devyuvāca || karṇe śiṣyasya śanakaiḥ śivamaṃtramudīrayet || sa tu baddhāṃjaliḥ śiṣyo maṃtratadgatamānasaḥ || 61 || śanaistaṃ vyāharecchiṣyaḥ śivācāryasya śāsanāt || pāśānaśeṣānkartaryā chitvā liṃgaṃ samādiśet || 62 || kartarī jñānaśaktiḥ syādyayā pāśān chinatyasau || yā kalā paramā sūkṣmā maṃtrāṇāṃ bodhinī parā || 63 || śivarahasye || yathā kalā tathā bhāvo yathā bhāvastathā manaḥ || yathā manastathā dṛṣṭiryathā dṛṣṭistathā sthalam || 64 || sā kalā paramā sūkṣmā maṃtrāṇāṃ bodhinī parā || tāmākṛṣya yathānyāyaṃ liṃge samupadeśayet || 65 || sarvalakṣaṇasaṃpanne tasmin liṃge viyojite || pīṭhasthite'bhiṣikte ca gandhapuṣpādipūjite || pṛ0 50) maṃtrapūte kalāṃ śaivīṃ yojayedvidhinā guruḥ || 66 || vīrāgame || ekatvaṃ ca paraṃ sākṣātpraṇavaṃ prāṇagocaram || guruḥ pramathayan śiṣyasya liṃge taṃ viniyojayet || 67 || acintyaviśvasādākhye || śiṣyasya prāṇamādāya liṃge'sminsthāpayedguruḥ || talliṃgaṃ tasya tatprāṇaṃ sthāpayedekabhāvataḥ || 68 || tadbhāgalakṣaṇāṃ bhaktiṃ susūkṣmāṃ paramāmapi || darśayāmāsa śiṣyasya deśikaḥ parameśvaraḥ || 69 || tasmin liṃge pare dṛṣṭe niṣkale nirupādhike || yasya jīvasya karmāṇi kṣīyante sakalāni vai || 70 || tatastalliṃgamasyāṃge śiṣyasyāmitatejasaḥ || guruḥ saṃyojayāmāsa pūrvoktenaiva vartmanā || 71 || āṇavaṃ garbhasaṃbaṃdhamaṇurūpaṃ vyavasthitam || māyikaṃ jātibhedaṃ ca moha ityabhidhīyate || 72 || kārmikaṃ dravyasaṃbaṃdhamīṣaṇatrayasaṃyutam || idaṃ malatrayaṃ doṣaṃ guruṇaiva vimocayet || 73 || vātulataṃtre || yathā puratrayaṃ dagdhaṃ yugapatpuravairiṇā || tathā malatrayaṃ dagdhaṃ yugapaddeśikātmanā || 74 || tanutrayagatānādimalatrayamasau guruḥ || pṛ0 51) dīkṣātrayeṇa nirdahya liṃgatrayamupādiśat || 75 || vedamaṃtrakriyākārā dīkṣā śaivī śikhā matā || tacchikhā liṃgamityuktaṃ karmamāyāṇuvāsanā || 76 || sā dīkṣā paramā śaivī tridhā bhavati nirmalā || ekā * vedhātmikā sākṣādanyā maṃtrātmikā matā || 77 || kriyātmikā'parā kācidevameva tridhā bhavet || hastamastakasaṃyogacchalādvedheti gīyate || 78 || guruṇodīritā karṇe yā sā maṃtreti kathyate || śiṣyapāṇitale dattā yā dīkṣā sā kriyā matā || 79 || triṣvaṃgeṣvasya śiṣyasya liṃgatrayamayaṃ guruḥ || saṃyuyoja tridhābhūtaparadīkṣābalena tu || 80 || yogaṣaṭsāhasrikāyām || sarvāṃgapūtatāṃ prāpya yaśca sadgurudīkṣitaḥ || tasya hastasthitā muktiḥ sadguroḥ pāṇisaṃbhavā || 81 || śākaṭikāgame || vācātītaṃ mano'tītaṃ bhāvātītaṃ niraṃjanam || nādabiṃdukalātītaṃ guruṇā liṃgamudbhavam || 82 || yato vāco nivartante aprāpya manasā saha || pṛ0 52) nādabiṃdukalātītaṃ talliṃgaṃ gurusaṃbhavam || 83 || vedādināma nirnāma mahatvaṃ mama rūpakam || gurūktamaṃtramārgeṇa iṣṭaliṃgaṃ tu śāṃkari || 84 || vīrabhadrapurāṇe || gururliṃgaṃ samādāya śiṣyamastakasatkalām || nijasvabhāvamātreṇa vilokyākṛṣya tāṃ kalām || 85 || liṃge saṃsthāpya pādāmbusnānaṃ kṛtvā carasya ca || talliṃgaṃ tatprasādena bhojayitvā vidhānataḥ || 86 || skānde || liṃgaṃ saṃsnāpya pādāṃbunā prakṣālya carasya ca || talliṃgasya prasādaṃ ca bhojayitvā vidhānataḥ || 87 || paścāccchiṣyakare datvā mūlapaṃcākṣarīṃ smaret || caraliṃgaprasādena bhuṃjīyācca dine dine || 88 || vīrāgame || paraṃjyotiḥ prasādaṃ ca hastamūle sudhāraṇam || pratiṣṭhaṃ gurumaṃtrasya śrutismṛtiṣvagocaram || 89 || vātulataṃtre || ekameva paraṃ liṃgamaṃge'smin supratiṣṭhitam || sarvatomukhamābhāti nāmarūpakriyātmanā || 90 || pṛ0 53) yogasārasaṃgrahe || hararūpaṃ kāyasaṃbaṃdhaṃ gururūpaṃ prāṇasaṃyutam || aśarīramātmasaṃbaṃdhaṃ guruliṃgacarānugraham || 91 || gurudevaṃ śivaṃ sākṣāttacchiṣyo jñānasāravit || trividhaṃ hṛdi saṃbhāvaḥ kīrtitaṃ gauravaṃ vratam || 92 || tatprāṇo liṃgadehaśca jāto gurukare'pi ca || ācāragauravaṃ laiṃgyaṃ jaṃgamaṃ ca prasādakam || 93 || mahāliṃgamidaṃ jñātvā ṣaḍvidhaṃ vratamācaret || iti bhedaṃ na jānāti prasādo niṣphalo bhavet || 94 || liṃgāṃgena susaṃpanno liṃgaprāṇadṛḍhīkṛtaḥ || abhūtsaddeśikeṃdreṇa prayatnāddīkṣito naraḥ || 95 || evaṃ kṛtvā gururliṃgaṃ śiṣyahaste nidāpayet || prāṇavaddhāraṇīyaṃ tatprāṇaliṃgamidaṃ bhavet || 96 || svīkaroti yadā liṃgaṃ guruṇā dīkṣayā'ṇunā || tadā prabhṛti liṃgaikyamavinābhāvayogataḥ || 97 || rūpaṃ karpūramākhyātaṃ tadgandhoṃ'gamitīritam || etalliṃgāṃgasaṃyogaḥ śikhikarpūrayogavat || 98 || gurusaṃsmṛtabhāvaḥ syāṃ gurunirmitadehavān || vismṛtya pūrvabhāvaṃ ca tadādīnna samācaret || 99 || laiṃgye || pṛ0 54) yathaiva vahnisaṃparkānmalaṃ tyajati kāṃcanam || tathaiva gurusaṃparkātpāpaṃ tyajati mānavaḥ || 100 || muṃḍakopaniṣadi || bhidyate hṛdayagranthiśchidyante sarvasaṃśayāḥ || kṣīyante cā'sya karmāṇi tasmin dṛṣṭe parātpare || 101 || vātule || tasmin dṛṣṭe pare liṃge niṣkale nirupādhike || asya jīvasya karmāṇi kṣīyante sakalāni vai || 102 || avidyā hṛdayagranthirbhidyate śatadhāpi ca || saṃśayā bahusaṃkalpāśchidyante ca sahasradhā || 103 || sūtasaṃhitāyām || prakṛtijñānakāyaśca dvidhā bhedasamanvitaḥ || tathā * guṇanabhāvena jñānakāyastato bhavet || 104 || śivarahasye || sarpadaṣṭasya yaddehaṃ taddehaṃ viṣadehavat || liṃgadaṣṭasya yaddehaṃ taddehaṃ liṃgadehavat || 105 || yogadīpikāyām || yathā saṃskārasaṃpattyā brāhmaṇo dvijatāmiyāt || tathopadeśasaṃpattyā syātpumānapyalaukikaḥ || 106 || tailayuktaṃ ca kārpāsaṃ jyotiḥsparśena jyotivat || snehayuktaśca sadbhakto liṃgasparśena liṃgavat || 107 || muṃḍakopaniṣadi || saṃprāpyainamṛṣayo jñāna- pṛ0 55) tṛptāḥ kṛtātmāno vītarāgāḥ prāśāntāste sarvagaṃ sarvataḥ prāpya dhīrā yuktātmānassarvameva viśanti || 108 || śivādvaite || ṛjavo mṛdavaḥ śuddhā vinītāḥ sthiracetasaḥ || śaucācārasamopetāḥ śiṣyāste'tra prakīrtitāḥ || 109 || vātule || ākṛṣṭāstāḍitā vā'pi ye viṣādaṃ na yāṃti hi || te yogyāssaṃyutāḥ śiṣyāḥ śivasaṃskārakarmaṇi || 110 || śivādvaite || prahvībhāvaṃ samāsādya manovākkāyakarmabhiḥ || gurubhaktiḥ sadā yasya sa śiṣya iti kathyate || 111 || siddhāntaśikhāmaṇau || gurau nijaguṇādhāre manovākkāyakarmabhiḥ || bhāvo yasya sthito nityaṃ sa śiṣya iti gīyate || 112 || karmaṇā manasā vācā gurūṇāṃ bhaktivatsalāḥ || śarīramarthaṃ prāṇaṃ ca sadgurubhyo nivedayet || 113 || anyathā vittahīno'pi gurave tatparāyaṇaḥ || kṛtvā daṃḍanamaskāraṃ svaśarīraṃ nivedayet || 114 || dīrghadaṇḍanamaskāro nirlajjo gurusannidhau || pṛ0 56) śarīramarthaṃ prāṇaṃ ca sadgurubhyo nivedayet || 115 || śrīmānmahātapā jñānī śāstrajñaḥ kulajo mahān || kuryāddaṇḍanamaskāraṃ nirlajjo gurusannidhau || 116 || mānavapurāṇe || śive kruddhe gurustrātā gurau kruddhe na kaścana || tasmādiṣṭaṃ guroḥ kāryaṃ kāyena manasā girā || 117 || kriyāsāre || īśvara uvāca || devayātrā guroryātrā tīrthayātreti ca tridhā || āsāṃ trividhayātrāṇāṃ guruyātrā phalādhikā || 118 || gurusaṃdarśanārthantu bhaktyā yātrāṃ karoti yaḥ || puṇyadehī sa vijñeyassamastāmaravallabhaḥ || 119 || śiṣyo gurusthitaṃ grāmaṃ praviśanvāhanādikam || varjayedgṛhasāmīpye uṣṇīṣaṃ pāduke api || 120 || kriyāsāre || uktalakṣaṇasampanno yasmindeśe guruḥ sthitaḥ || tatra śiṣyaḥ svayaṃ gatvā praṇameddaṇḍavadgurum || 121 || phalaṃ prasūnaṃ tāṃbūlamanyatkimapi vastu ca || eṣvekaṃ gurave datvā namaskuryāttato gurum || 122 || upacāreṣu sarveṣu dvāvevātyantaśobhanau || pṛ0 57) priyavāk ca praṇāmaśca tau vinānye vṛthā śramaḥ || 123 || pade padāṃtaraṃ nyasya karau calanavarjitau || stutirvācā hṛdi dhyānaṃ caturaṃgaṃ pradakṣiṇam || 124 || nāpṛcchannāmukho brūyādguroragre kadācana || svāmibhaṭṭārakācāryadevaśrīgurunāmabhiḥ || 125 || aṃgulīparvasphoṭaṃ ca pādaprakṣālanaṃ tathā || tadvākyapratikūlaṃ ca na kuryādgurusannidhau || 126 || apahāsyamavaṣṭaṃbhaṃ līlayāṃghriprasāraṇam || vinodojjvalaveṣaṃ ca paryakaṃ dantadhāvanam || 127 || parihāsavihīnasya puṃso janma nirarthakam || guruṇāpi samaṃ hāsyaṃ kartavyaṃ kuṭilaṃ vinā || 128 || ekāsane'pi viṣaye guruṇā saha modate || prāyaścittaṃ na tasyāsti pāpaṃ gurutaraṃ hi tat || 129 || pradakṣiṇaṃ namaskāraṃ kuryātpādābjasevanam || payasājyena dadhnā vā śuddhenāṃghripralepanam || 130 || śaṃbhuprabhāyām || pṛ0 58) praśāntaṃ gurumabhyetya śivajñānāmṛtāṃbudhim || bhajeta satataṃ yastu sa śiṣya iti kathyate || 131 || kriyāsāre || tataḥ ślakṣṇairmudgacūrṇaiḥ koṣṇena salilena ca || saṃprakṣālyātha vastreṇa tathārdratvapramārjanam || 132 || śayyāsaṃstaraṇaṃ samyakkeśasaṃmārjanaṃ nakhaiḥ || tailābhyaṃgakriyācārasnānakarma yathāsukham || 133 || śaucārthaṃ mṛjjalādīni dantakāṣṭhapradeśanam || pūjāsthānānulepaṃ ca gomayena savāriṇā || 134 || śubhakāryeṣu sarveṣu vivādādiṣu bhaktitaḥ || gurumabhyarcayecchiṣyo vastrahemāṃgulīyakaiḥ || 136 || viśīrṇaṃ sphuṭitaṃ dagdhaṃ prāktanaṃ svadhṛtaṃ purā || daṣṭamākhvādibhirvastraṃ na dadyādgurave budhaḥ || 136 || samīpe vāpi dūre vā svaśarīraṃ nivedanam || gatyāgatyādikāyāse svabhāryānaṃdanaistathā || 137 || kriyāsāre || svācāryacaraṇadvaṃdvaprakṣālitajalaṃ sadā || yaḥ pibeddhārayedbhaktyā sarvapāpaiḥ pramucyate || 138 || pṛ0 59) skānde || gurupādodakasnānaṃ gurūcchiṣṭaṃ tu sevayet || gurumūrtiṃ sadā dhyāyet gurunāma sadā japet || 139 || bodhāyanopaniṣadi || gurūcchiṣṭaprasādaprakṣālitatīrthagrahaṇamukhena dīkṣānyāyamāhuḥ || 140 || pādodakaṃ pāśaharaṃ nirmālyaṃ caihikapradam || gurubhuktaṃ sadākālamāmuṣmikaphalapradam || 141 || skāṃde || gurupādodakaṃ nityaṃ seveta gurupūjakaḥ || gurūcchiṣṭapuroḍāśaṃ bhuṃjīyādbhaktinamradhīḥ || 142 || kriyāsāre || īśvara uvāca || yo bhaktyā svagurorbhaktaḥ śiṣyaḥ pātre'nnamujhjhitam || bhuṃkte sa sarvaduritairmucyate nātra saṃśayaḥ || 143 || pradattaṃ yatsvaguruṇā tāṃbūlaṃ paricarvitam || śiṣyastadbhakṣayedbhaktyā śuddhāntaḥkaraṇo bhavet || 144 || śiṣyastu śikṣaṇīyatvādgururgauravakāraṇāt || tasmātsarvaprayatnena gurorgauravamācaret || 145 || guroḥ prītikaraḥ śiṣyo yassa prītikaro mama || pṛ0 60) tasyāprītikaraḥ śiṣyo mamāprītikaro bhṛśam || 146 || tasmātsarvaprayatnena guroḥ prītikaro bhavet || gurubhaktivihīnasya mayi bhaktirvṛthā bhavet || 147 || yajurvedopaniṣadi || vedamanūcyāryo'ntevāsinamanuśāsti satyaṃ vada dharmaṃ cara svādhyāyānmāpramadaḥ bhūtyai na pramaditavyaṃ mātṛdevo bhava pitṛdevo bhava ācāryadevo bhava atithidevo bhava yānyanavadyāni karmāṇi tāni sevitavyāni no itarāṇi yānyasmākaṃ sucaritāni tāni tvayopāsyāni no itarāṇi eṣa upadeśaḥ || 148 || kaivalyopaniṣadi || yāvadupādhiparyaṃtaṃ guruṃ śuśrūṣayet || 149 || parātaśrutau || tasmācchuśrūṣuḥ putrāṇāṃ hṛdyatamaḥ nediṣṭho brāhmaṇo bhavati || 150 || siddhāntaśekhare || guruśuśrūṣaṇaṃ kāryaṃ gurorvākyānuvartanam || sadā guruparo nityaṃ gurorājñāṃ na laṃghayet || 151 || sūtasaṃhitāyām || paramādvaitavijñānaniṣṭhasya parayoginaḥ || śuśrūṣā śuddhavidyāyāḥ sādhanaṃ na hi saṃśayaḥ || 152 || pṛ0 61) aitareyopaniṣadi || athādhividyamācāryaḥ pūrvarūpaṃ antevāsyuttararūpaṃ vidyāsaṃdhiḥ pravacanaṃ saṃdhānam || 153 || graṃthāntare || upāyairna śivo bhāti bhānti te tatprasādataḥ || sa evāhaṃ svaprakāśo bhāti viśvaprakāśakaḥ || 154 || || śrīgurubasavaliṃgāya namaḥ || || caturdaśaprakaraṇam || evaṃ liṃgadhāraṇasampanno bhaktaḥ sarvāṃgeṣvāliṃgitagurumāhātmyaṃ yathetyākāṃkṣāyāmanaṃtaraṃ gurumāhātmyasthalamityucyate || atharvaṇavede || kadaṃbagolakākāro viśvasyātihito vapurdhatte jagaddhitārthaṃ vedādinigamaiḥ praṇavādimaṃtraiḥ kriyādikarmaṇe ātmā'yaṃ bodhaḥ sa rudraḥ sa caraḥ dvibhujaḥ dvyakṣaḥ dvipāda ekaśirā eko rudra ācāryarūpaḥ || 1 || vīrāgame || lalāṭalocanaṃ cāṃdrīṃ kalāmapi ca dordvayam || pṛ0 62) antarnidhāya varte'haṃ gururūpo maheśvari || 2 || laiṃgye || sparśādapyadhikaṃ manye gurupādasaroruham || sparśaśca kurute svarṇaṃ gururātmasamaṃ hi tat || 3 || śrīratnākare || parameśvara uvāca || gurumūrtiḥ śivaḥ sākṣānnānyathā ca sureśvara || vasate pādayugme tu trailokyaṃ sacarācaram || 4 || śivarahasye || aṃguṣṭhāgre cāṣṭaṣaṣṭhitīrthāni hi vasaṃti vai || nakṣatragrahavṛṃdāni gulphe tasya vasanti vai || 5 || saptābdhayaśca pādādhastadūrdhve'ṣṭakulā nagāḥ || jaṃghayorvasate nityaṃ ṣaṭtriṃśattatvarūpakam || 6 || jaṃgamasthāvarādhāranirmalasthiracetase || jagadvaṃditapādāya tasmai śrīgurave namaḥ || 7 || caitanyaṃ śāśvataṃ śāntaṃ vyomātītaṃ niraṃjanam || nādabiṃdukalātītaṃ tasmai śrīgurave namaḥ || 8 || vācātītaṃ mano'tītaṃ bhāvātītaṃ niraṃjanam || nādabiṃdukalātītaṃ tasmai śrīgurave namaḥ || 9 || nirākāraṃ nirālaṃbaṃ nirmalaṃ nirvikalpakam || nirguṇaṃ niścalaṃ nityaṃ parātparapadaṃ guruḥ || 10 || pṛ0 63) niḥśabdaśca nirālaṃbo niśśūnyaśca nirāśrayaḥ || nirdeho nirmalo nityo gurudevo namo'stu te || 11 || yo guruḥ sa śivaḥ prokto yaḥ śivaḥ sa guruḥ smṛtaḥ || bhuktimuktipradātre ca tasmai śrīgurave namaḥ || 12 || gurudevo mahādevo gurudevaḥ sadāśivaḥ || gurudaivātparaṃ nāsti tasmai śrīgurave namaḥ || 13 || paraḥ śivo gururbhūtvā śiṣyadīkṣādikāraṇāt || viśvātīto mahācodyaścodyarūpāya vai namaḥ || 14 || brahmā viṣṇuśca rudraśca īśvaraśca sadāśivaḥ || ete garbhagatā jñeyāstasmai śrīgurave namaḥ || 15 || akhaṃḍamaṃḍalākāraṃ vyāptaṃ yena carācaram || tatpadaṃ darśitaṃ yena tasmai śrīgurave namaḥ || 16 || jñānaśaktisamārūḍhastatvamālāvibhūṣitaḥ || ajñānāṃdhatamassūryastasmai śrīgurave namaḥ || 17 || antastimiranirbhedabhānave kāmadhenave || sadā'ntevāsināṃ kalpatarave gurave namaḥ || 18 || pṛ0 64) bahistimiravicchettā bhānureṣa prakīrtitaḥ || bahirantastamaśchettā vibhurdeśikabhāskaraḥ || 19 || acintyaviśvasādākhye || ajñānatimirāndhasya jñānāṃjanaśalākayā || cakṣurunmīlitaṃ yena tasmai śrīgurave namaḥ || 20 || bhavāraṇyapraviṣṭasya dṛ"nmohabhrāntacetasaḥ || yena me darśitaḥ paṃthāstasmai śrīgurave namaḥ || 21 || anantajanmasaṃprāptakarmedhanavidāhine || jñānānalaprabhāvena tasmai śrīgurave namaḥ || 22 || vṛttam || ānandamānandakaraṃ prasannaṃ jñānasvarūpaṃ nijabodhayuktam || yogīṃdravaṃdyaṃ bhavarogavaidyaṃ śrīsadguruṃ nityamahaṃ namāmi || 23 || vāsiṣṭhapurāṇe || agādhasaṃśayāṃbhodhisamuttaraṇatāraṇam || vaṃde vicitrārthapadaṃ citraṃ taṃ gurusvāminam || 24 || nādabiṃdukalātītaṃ vedaśāstrānuvartinam || ādimadhyāntarahitaṃ nityānandātmakaṃ gurum || 25 || śivaḥ samastakalyāṇo nātho nāthavivarjitaḥ || nādabiṃdukalātītaḥ śobhate sadhano guruḥ || 26 || pṛ0 65) śivarahasye || ahameva gururbhūtvā carāmi vasudhātale || atrinetracaturbāhuravyaktomārdhavigrahaḥ || 27 || niṣkalo hi mahādevo nityajñānamahodadhiḥ || sakalo gururūpeṇa sarvānugrāhako bhavet || 28 || hastapādādisāmyena netaraiḥ sadṛśaṃ vadet || ācāryaṃ jñānadaṃ śuddhaṃ śivarūpatayā sthitam || 29 || śivajñānaṃ mahāghorasaṃsārārṇavatārakam || dīyate yena sa guruḥ kasya vaṃdyo na jāyate || 30 || apratyakṣo mahādevaḥ sarveṣāmātmamāyayā || pratyakṣo gururūpeṇa vartate bhaktisiddhaye || 31 || guroḥ kaṭākṣavedhena śivo bhavati mānavaḥ || rasavedhādyathā loho hematāṃ pratipadyate || 32 || sūryasyodayamātreṇa sūryakāṃtaḥ prakāśate || gurorālokamātreṇa śiṣyo bodhena bhāsate || 33 || caṃdrāvalokane || vṛttam || vedyavedakabhedavirodhine vācyavācakavikārahāriṇe || neti neti paramārtharūpiṇe svasvabhāvagurave namo namaḥ || 34 || pṛ0 66) paramādvaitavijñānaparamauṣadhadānataḥ || saṃsāroragasaṃhārī deśikaḥ kena labhyate || 35 || brahmāṇḍabudbudodbhūtaṃ māyāsiṃdhuṃ mahattaram || guroḥ kavalayatyāśu kaṭākṣavaḍavānalaḥ || 36 || yatsūktidarpaṇābhoge nirmalā dṛśyate sadā || mokṣastrībiṃbarūpeṇa sa gururbhavatārakaḥ || 37 || kaivalyakalpataravo guravaḥ karuṇalayāḥ || durlabhā hi jagatyasmin śivādvaitaparāyaṇāḥ || 38 || hararūpaṃ samādāya pūjāṃ gṛhṇāti sarvadā || gururūpaṃ samādāya bhavapāśaṃ nikṛṃtati || 39 || vīrāgame || gurorālokamātreṇa sparśātsaṃbhāṣaṇādapi || sadyassaṃjāyate hyasya paśoḥ pāśaparikṣayaḥ || 40 || paśunāthaḥ śivastasmātpaśūnāṃ patirityabhūt || paśupāśavinirmuktyai gurorājñāṃ nirīkṣayet || 41 || śivarahasye || vṛttam || śivatābharite bhuvanatritaye śivatāṃ janatāṃ na tathāpi gatā || pṛ0 67) gurudarśanataḥ śivatāmagamadgurutaḥ śivato gurureva guruḥ || 42 || na guroradhikaṃ na guroradhikaṃ na guroradhikaṃ viditaṃ viditam || śivaśāsanataśśivaśāsanataśśivaśāsanataḥ śivaśāsanataḥ || 43 || mahimnastave || maheśānnāparo devo mahimno nāparā stutiḥ || aghorānnāparo maṃtro nāsti tatvaṃ guroḥ param || 44 || śiṣyāṇāṃ hṛdayālekhye pradyotayati yaḥ svayam || jñānatūlikayā tena guruṇā kassamo bhavet || 45 || ādhārādyaṃbujāntasthamādyantarahitaṃ guruḥ || vācaśca manasaścaiva gurorbhāvastvagocaraḥ || 46 || mannāthastrijagannātho madgurustrijagadguruḥ || mamātmā sarvabhūtātmā tasmai śrīgurave namaḥ || 47 || dhyānamūlaṃ gurormūrtiḥ pūjāmūlaṃ guroḥ padam || maṃtramūlaṃ gurorvākyaṃ muktimūlaṃ guroḥ kṛpā || 48 || agamārthānusaṃdhānādrāgadveṣavibhaṃjanāt || dhyānajñānadvayānnityamārādhya iti kathyate || 49 || ācinoti ca śāstrārthamācāraṃ sthāpayatyapi || svayamācarate yastu ācaryo hi sa kathyate || 50 || vātule || vṛttam || svajñānaśaktivibhavotthitakartṛtatvaṃ sarvopadeśavidhitaṃtrakṛtapratiṣṭham || pṛ0 68) tejonidhiṃ paramapārasukhāṃburāśiṃ buddheḥ padaṃ vinihitaṃ guruliṃgamāhuḥ || 51 || yogamuktāmaṇau || nāsti mātā pitā nāsti nāsti bhrātā satī sutaḥ || nāsti baṃdhuḥ sakhā caiva paramātmā guroḥ paraḥ || 52 || guruḥ pitā gururmātā gururbāṃdhava eva ca || gurudaivātparaṃ nāsti tasmai śrīgurave namaḥ || 53 || siddhāntaśekhare || guruḥ śivo gururmaṃtro gururmātā guruḥ pitā || gururbhrātā gururbandhurgururmitraṃ gururdhanam || 54 || gururloko gururmuktirgururbhogo guruḥ sukham || gururvedo guruḥ śāstraṃ gururyogo guruḥ phalam || 55 || gururdānaṃ gururdharmo gururdaivaṃ gururmatiḥ || gururnetraṃ gururvaktraṃ gururvāṇī gururmanaḥ || guruḥ sarvaṃ guruḥ satvaṃ gurureva paraḥ śivaḥ || 56 || na muktirna ca dharmaśca na puṇyaṃ na ca pāpakam || na karma janma necchā vai guroḥ pādanirīkṣaṇāt || 57 || yogaṣaṭsāhastrikāyāṃ gukāraśca guṇātīto rukāro rūpavarjitaḥ || pṛ0 69) guṇātītamarūpaṃ ca yattatvaṃ sa guruḥ smṛtaḥ || 58 || gukārastailavartiśca rukāro jvalanastathā || dvayoryogaprabhāvena svayaṃjyotirguruḥ smṛtaḥ || 59 || gukārastava rūpaṃ ca rukārā mama rūpakam || ubhayossaṃgasaukhyaṃ ca guruvarṇaṃ japetsudhīḥ || 60 || tadahaṃ saṃpravakṣyāmi gopyādgopyataraṃ param || sārātsārataraṃ proktaṃ padaṃ praśnākṣaradvayam || 61 || jyotirmayamanirdeśyaṃ yogināmātmani sthitam || kathaṃ vijñāyate loke mahāgurudayāṃ vinā || 62 || || ṣoḍaśaprakaraṇam || evaṃ manasi sthirīkṛtaliṃgamāhātmyavataḥ bhaktasya jñānāntarāvasthitajaṃgamamāhātmyaṃ yathetyākāṃkṣāyāmanaṃtaraṃ jaṃgamamāhātmyasthalamityucyate || ṛgvedādaraṇe || īśvaro'tithireva caritastadihāha sma || 1 || vīrāgame || sarvalokopakārāya yo devaḥ parameśvaraḥ || pṛ0 70) caratyatithirūpeṇa namaste jaṃgamātmane || 2 || yajurvede || devānāṃ devo'tithiḥ || 3 || pāvanāgame || brahmaviṣṇusureṃdrādyairvaṃdyamānapadadvayam || vedāgamārthaniratamuttamaṃ jaṃgamasthalam || 4 || navanāthaprabodhāyām || brahmā viṣṇuśca rudraśca īśvaraśca sadāśivaḥ || sarvadevamayaḥ śrīmānuttamaṃ jaṃgamasthalam || 5 || skāṃde || sarvānugrahaṇārthāya jagatāṃ hitakāraṇāt || tajjaṃgamamidaṃ putra jāyate mokṣakāraṇam || 6 || antardhāya lalāṭākṣi śaśāṃkaṃ ca pidhāya ca || avāmabhāgalalano jaṃgamaḥ parameśvaraḥ || * caratyeva vicaraṃti mahīloke satyameva na saṃśayaḥ || 7 || śrutiḥ || evaṃ sarvadevatātmakaṃ jaṃgamaliṃgaṃ bhaktānugrahārthaṃ paṃceṃdriyeṣu paṃcavaktrāṇi bhujadvaye daśabhujān sarvapādān caraṇadvaye vidhāya divyamaṃgalavigrahān dadhātīti bhagavatyatharvaṇaśikhā pratipādayati || 8 || vīrāgame || nityānaṃdapadaṃ jñānaṃ caitanyaṃ jyotirūpakam || śāṃtajñānamanaṃtaṃ syāccaramityunnamaskṛtam || 9 || pṛ0 71) paiṃgalaśākhāyām || etajjaṃgamaḥ śāṃtamajaramabhayamamṛtaṃ paraṃ jyotiḥ || 10 || vīrāgame || nirāmayaṃ nirābhāsaṃ niṣprapaṃcaṃ niraṃjanam || sarvasvabhāvasaṃpannamuttamaṃ jaṃgamasthalam || 11 || niraṃjanaṃ nirābhāsaṃ nirvikāraṃ nirāśrayam || nirguṇaṃ jñānarūpaṃ ca uttamaṃ jaṃgamasthalam || 12 || nirākāraṃ nirālaṃbaṃ nirvikalpaṃ niraṃjanam || niṣpadaṃ niṣprakāraṃ ca jñānavajjaṃgamasthalam || 13 || dvaitātītaṃ mahādvaitī dhyānamaunapadadvayam || vedāgamārthaniratamuttamaṃ jaṃgamasthalam || 14 || vedātīto mahādvaitī mārgātīto'timārgikaḥ || śāstrātīto mahāśāstrī tatsyājjaṃgamalakṣaṇam || 15 || vedātītaṃ mano'tītamāgamātītamārgikam || śāstrātītaṃ mahāśāstrī tatsyājjaṃgamalakṣaṇam || 16 || kṣaraṃ na cākṣaraṃ caiva dvayornāma pravartakam || yadunmukhaparijñānaṃ durlabhaṃ jaṃgamasthalam || 17 || amṛtabiṃdūpaniṣadi || viśvātīto viśvamayo viśvātmā viśvasaṃbhavaḥ || pṛ0 72) viśvacakṣuśca tatsarvaṃ vīramāheśvaraḥ pumān || 18 || āryabhaṭṭārake || paraṃ jyotiḥ paraṃ liṃgaṃ paramīśaṃ parātparam || paraṃ vyomamayaṃ rūpametajjaṃgamalakṣaṇam || 19 || nissaṃgatvaṃ nirābhāraṃ nissīmaṃ nirupādhikam || nirdehaṃ nirmalaṃ nityaṃ tatsyājjaṃgamalakṣaṇam || 20 || rūpārūpasamākhyātaṃ kāmaniṣkāmameva ca || māyānirmāyamevoktametajjaṃgamalakṣaṇam || 21 || nirākāraṃ sadākāraṃ nirvikāraṃ sukhāvaham || sākṣānmuktipadaṃ bhāvamuttamaṃ jaṃgamasthalam || 22 || mātā nāsti pitā nāsti nāsti nāmakule'pi ca || ayoni śaṃbhurūpaṃ ca uttamaṃ jaṃgamasthalam || 23 || paramarahasye || śṛṇu devi mahātaṃtre dīkṣito jaṃgamaśca yaḥ || tasya dehe samastaṃ ca bhuvanaṃ ca prakāśate || 24 || tasmin surāsurāssarve jaṃgamasthāvarātmakāḥ || yatraiva jaṃgamāḥ saṃti tatraiva nikhilāmarāḥ || 25 || saptakoṭimahāmaṃtrā upamaṃtrāstvanekaśaḥ || āmnāyādīni taṃtrāṇi siddhāntā bahavaśca ye || 26 || bhūtāni bhuvanānyeva pariveṣṭaṃti saṃtatam || pṛ0 73) tasmātsadā śivākārāḥ sākṣādvai prāṇaliṃginaḥ || prāṇaliṃgiparaṃ nāsti na bhūto na bhaviṣyati || 27 || kiṃ ca || sāmavede || yasyāntasthāni bhūtāni yasmātsarvaṃ pravartate || yamāhustatparaṃ tatvaṃ sa devaḥ syānmaheśvaraḥ || 28 || graṃthāntare || paṃcavaktrasamārūḍhaṃ jāyate bhautikaṃ tathā || tasmāttadudbhavelliṃgaṃ cidrūpaṃ jaṃgamasthalam || 29 || vīrāgame || nādaniścalitaṃ liṃgaṃ biṃduniścalajaṃgamam || nādabiṃdusamāyuktaṃ śreṣṭhaṃ talliṃgajaṃgamam || 30 || tatraiva || liṃgaṃ ca jaṃgamaścaiva tadādhikyaṃ vadāmi te || jaṃgamaṃ jñānarūpaṃ tu kriyārūpaṃ tu liṃgakam || 31 || parātparataraṃ sākṣātparabrahmasvarūpakam || caitanyaṃ śaṃkaraṃ jyotirakṣaraṃ jaṃgamaṃ smṛtam || 32 || nārāyaṇopaniṣadi || parātparaṃ yanmahato mahāntaṃ parātparaṃ parādavyaktātparaṃ yajjaṃgamaliṃgam || 33 || pārameśvarāgame || iṣṭotpattirguroścaiva gurūtpattistu jaṃgamāt || jaṃgamotpattiśūnyatvāttacchūnyaṃ caraliṃgakam || 34 || svāyaṃbhuvāgame || niḥśabdaṃ sthāvaraṃ caiva maṃtraśabdopadeśayoḥ || lokapūjyataraṃ śreṣṭhaṃ devi jaṃgamaliṃgakam || 35 || uttaravātule || dīkṣāmūrtirgururdevo pūjāmūrtissadāśivaḥ || pṛ0 74) dīkṣāpūjātiśikṣā ca sarvakartā ca jaṃgamaḥ || 36 || mataṃgapārameśvare || ādimūrtiśca talliṃgaṃ mūrtyanādistu jaṃgamam || māyākuṇḍalisaṃbhūtaṃ na ca mūrtirmaheśvari || 37 || vīrāgame || ādiliṃgaṃ yathā nāma tvanādiśśaraṇastathā || dvividhaṃ bhedanāmāni abhedyaṃ jaṃgamaṃ bhavet || 38 || mataṃgapārameśvare || gaganaṃ tu nirākāraṃ sākāraṃ liṃgarūpakam || liṃgaṃ rūpadharaṃ devi jaṃgamaṃ rūpavarjitam || 39 || lalitāgame || aṇimādiguṇaṃ liṃgaṃ guṇātītaṃ ca jaṃgamam || tatvarūpamayaṃ liṃgaṃ tatvātītaṃ ca jaṃgamam || 40 || sarvāgamottare || saptakoṭimahāmaṃtraṃ liṃgarūpaṃ maheśvari || akṣaraṃ maṃtrarūpaṃ ca maṃtrātītaṃ ca jaṃgamam || 41 || paramarahasye || madrūpaṃ jaṃgamaṃ devi mama prāṇaṃ samādhikam || madguruśca madaṃgaṃ ca mannāthaṃ caraliṃgakam || 42 || smṛtvā smṛtvā sadā devi jaṃgamaṃ hṛdayasthitam || satyaṃ satyaṃ mayā khyātaṃ caraliṃgaṃ samādhikam || 43 || uttaravātule || namaste caraliṃgāya tatpuruṣāya vāyave || pṛ0 75) kṣārābhyuktaprakāśāya vakāramanumūrtaye || 44 || vīrāgame || jaṃgamastu mahādevi mahataścāpyagocaraḥ || jaṃgamastu mahāśreṣṭho jaṃgamastu praśasyate || 45 || paramarahasye || nirmalaṃ niṣkalaṃ śāntaṃ nirbhedyaṃ nirupādhikam || advaitaparamānaṃdaṃ jñeyaṃ jaṃgamalakṣaṇam || 46 || śaṃkarasaṃhitāyām || vṛttam || purāṇavedāntaśivāgameṣu vicāryamāṇaṃ ca tathāntahīnam || sadāśivākhyaṃ vimalaṃ cidaṃśaṃ parātparaṃ jaṃgamaliṃgarūpam || 47 || atharvaṇe || rudraḥ sarveṣāṃ yo jaṃgamānāṃ vitaratacakṣustanukule tejaḥsvāhā yassarveṣāmadhipatiḥ paramapurāṇi parito lokānāṃ jiterjitirvibhurvibhūnāṃ bhavodbhavāya svāhā yaḥ susūkṣmaḥ sarveṣāmantarātmā stutasteṣāmadhipatirjaṃgamo jaṃgamānāṃ babhūva bhavati svāhā yo brahmaśabdapraṇavādhruvaśabdaśabda antarātmā pṛ0 76) sarveṣāmadhipatiryo jaṃgame svāhā yo babhūva || 48 || śivasaṃkalpopaniṣadi || parātparataraṃ brahma || 49 || paramarahasye || vedamaṃtrakriyāyuktaṃ sarvamaṃtramanūdbhavam || madrūpaṃ jaṃgamaṃ devi sarvakriyāpratiṣṭhitam || 50 || vīrāgame || sarvabhāvavinirmuktaṃ sarvasaṃkalpanātigam || sarvaśūnyaṃ parānaṃdaṃ cidrūpaṃ jaṃgamaṃ smṛtam || 51 || ajitāgame || sarvatatvādyasaṃbhinnaṃ dehādbhinnaṃ tathaiva ca || ahamaṃśādyasaṃbhinnaṃ caitanyaṃ sarvatomukham || 52 || asminnarthe vīrāgame || aṇūnāmapyaṇutaraṃ mahatāṃ ca mahattaram || madhyasthaṃ sarvadeheṣu uttamaṃ jaṃgamasthalam || 53 || gorakṣasaṃhitāyām || śiṣyāṇāṃ ca gururmātā gurormātā tu jaṃgamaḥ || jaṃgamasya na mātā'sti hyādināthastu jaṃgamaḥ || 54 || śiṣyotpattirguroścaiva gurūtpattistu jaṃgamāt || jaṃgamotpattiśūnyatvāttacchūnyo jaṃgamo bhavet || 55 || skandapurāṇe || ahaṃmamatvaśūnyatvānnijabodhaikyarūpadhṛt || svayameva svayaṃ bhūtvā caratīti caraḥ smṛtaḥ || 56 || vīrāgame || śiva eva samutpannaḥ śiva eva vibhūṣitaḥ || pṛ0 77) śiva eva jagatkartā jaṃgamākhyaḥ praśasyate || 57 || jaṃgamaṃ tryakṣaraṃ viṃdyādbhuvanāni caturdaśa || svargo martyaśca pātālaṃ jaṃgamākhyaṃ praśasyate || 58 || sadrūpaśca jakāraśca cidrūpaśca gakārakaḥ || ānaṃdaḥ syānmakāraśca saccidānaṃdajaṃgamam || 59 || sūtasaṃhitāyām || jakāro gururūpaṃ ca gakāro liṃgamucyate || makāro jaṃgamo jñeyastrimūrtyātmakajaṃgamaḥ || 60 || vīrāgame || jakāro gururūpaṃ ca gakāro liṃgarūpakam || makāro jaṃgamaścaiva sarvakartā ca jaṃgamaḥ || 61 || jakāraḥ kathyate caṃdro makāraḥ sūrya ucyate || etayorgamanaṃ madhye yasya so'pi ca jaṃgamaḥ || 62 || vīrāgame || jaganmadhye sthitaṃ yasya jagadbhirvaṃdyate sadā || jarāmaraṇanirmuktaṃ jakārāya namo namaḥ || 63 || gakāro bhāvapūrṇaśca gajānanapitā svayam || gaganaṃ vyāpakaścaiva gakārāya namo namaḥ || 64 || mahāmaho mahātejā mahītalavicārakaḥ || mahāmūrtirmahādhyeyo makārāya namo'stu te || 65 || vāyavīyasaṃhitāyām || pṛ0 78) mahānādo mahābiṃdurmahadākāśarūpakaḥ || mahāyogamayaṃ rūpaṃ paramātmeti jaṃgamaḥ || 66 || vīrāgame || jakāro'bhedyarūpaṃ ca gakāraścāpyagocarama || makāro manasā grāhyamabhedyaṃ jaṃgamasthalam || 67 || jakāraṃ caiva nādaśca gakāraṃ biṃdurūpakam || makāraṃ ca kalātītaṃ sarvakartṛ ca jaṃgamam || 68 || jakāraṃ jananaṃ dūraṃ gakāraṃ gamivarjitam || makāraṃ maraṇaṃ nāsti jaṃgamasthalamucyate || 69 || jakaro haṃsavāhaḥ syādgakāro garuḍadhvajaḥ || makāro rudrarūpaśca trimūrtyātmakajaṃgamaḥ || 70 || vīrāgame || jakārājjanitā pṛthvī gakārādvyāmasaṃbhavaḥ || makārānmartyalokaśca jaṃgamo jagadīśvaraḥ || 71 || aṇimādyaṣṭasiddhīnāṃ nidhīnāṃ ca navākaram || sarvasiddhisraṣṭṛpadaṃ sat syājjaṃgamalakṣaṇam || 72 || vīrāgame || ānabhirbrahmaṇo rūpamākaṇṭhādvaiṣṇavaṃ vapuḥ || ālalāṭānmahādevastrirūpaṃ jaṃgamasthalam || 73 || kūrmapurāṇe || bhūsuro brāhmaṇaḥ prokto bhūrudro jaṃgamastathā || surarudradvayormadhye rudra eva viśiṣyate || 74 || mūlamūrtirmahādevo vedavedyaḥ sadāśivaḥ || pṛ0 79) ādikartā jagannātho varṇānāṃ jaṃgamo guruḥ || 75 || prabhāte jaṃgame dṛṣṭe koṭiliṃgasya darśanam || lalāṭānnamate yastu sarvapāpaiḥ pramucyate || 76 || vīrāgame || prabhāte jaṃgame dṛṣṭe sarvaliṃgasya darśanam || lalāṭena namedyastu sarvatīrthaphalaṃ bhavet || 77 || koṭiliṃgārcane puṇyaṃ dṛḍhabhaktasya bhaktitaḥ || tasmācchataguṇaṃ puṇyaṃ jaṃgamānāṃ ca darśane || 78 || koṭiliṃgārcane puṇyaṃ śilārūpā hi devatāḥ || tasmātkoṭiguṇaṃ puṇyaṃ jaṃgamānāṃ ca darśane || 79 || skandapurāṇe || vratinaścaraliṃgasya pūjanaṃ śreṣṭhamakṣayam || darśanaṃ cādhikaṃ vatsa mayoditamidaṃ śṛṇu || 80 || carasya pūjāvelāyāṃ matsevāṃ śivabhaktimān || ācaretsarvavastūni samarpya tadanaṃtaram || 81 || vīrāgame || sthāvarārādhanātpuṇyaṃ jaṃgamārādhanādhikam || sādhāraṇaṃ sahasreṣu jaṃgamaṃ tu viśeṣakam || 82 || granthāntare || nādabiṃdukalātītaṃ vedaśāstrātivartanam || ādimadhyāntarahitaṃ nityānaṃdātmakaṃ nijam || pṛ0 80) śucirbhūtvā vidhānena caraliṃgaṃ prapūjayet || 83 || laiṃgye || koṭitīrthasadāsnānātkoṭiliṃgārcanājjapāt || koṭikṣetrāṭanātpuṇyaṃ viśeṣaṃ carapūjane || 84 || vīrāgame || paṃcatvaṃ prāpite dehe vastrālaṃkaraṇādivat || vinā jaṃgamaliṃgasya prasādaṃ ca mamārpayet || 85 || śivarahasye || anādirjaṃgamaścaiva sādiliṃgasthalaṃ bhavet || anādestu viruddho na iṣṭocchiṣṭhaṃ tu kilbiṣam || 86 || skāṃde || liṃgasya cetanaṃ kṛtvā jaṃgamasya prasādataḥ || carocchiṣṭaṃ vinā vatsa na ca liṃgaṃ na ca kriyā || 87 || laiṃgye || kṣīrakuṃbhasahasrāṇi ghṛtakuṃbhaśatāni ca || vinārpayeccarocchiṣṭamiṣṭaliṃgena hi priye || 88 || vīrāgame || svarṇodakasahastraiśca ratnodakaśatairapi || snāpite carapādāṃbu vinā liṃge nirarthakam || 89 || tatraiva || carapādodakasnānaṃ viśeṣaṃ mama kathyate || etadbhaktivihīnasya rocate na ca pūjanam || 90 || pṛ0 81) kiṃca || carocchiṣṭena māṃ ko'pi vināpi bhajate yadi || nāsti tasya vinirmokṣaḥ saṃsāre janmakoṭibhiḥ || 91 || śivarahasye || caraliṃgasya śeṣaṃ ca bhuṃkte liṃgārpaṇaṃ vinā || gurudrohī śivadrohī paraloko na vidyate || 92 || vīrāgame || prasādaṃ śivaliṃgasya na saṃdehātsamarpayet || jārāttu janma bhavati viduḥ prājñā narottamāḥ || 93 || bhairavāgame || carocchiṣṭaṃ vinā yo māṃ bhajate śraddhayānvitaḥ || nāsti tasya vinirmokṣaḥ saṃsārājjanmakoṭibhiḥ || 94 || śivarahasye || nivedanena vidhinā viśeṣāśrayamīśituḥ || nirmalasya vibhostasyāmayikaṃ kaluṣānvitam || 95 || vinivedyāntakathanaṃ vada kāruṇyasāgara || prasādakaluṣaṃ vastu jaṃgamaṃ liṃgameva ca || maṃtravāri viśuddhaṃ yacchivāya vinivedayet || 96 || sūtasaṃhitāyām || iṣṭaliṃgapratiṣṭhāyāṃ śrīrudraṃ śatarudriyam || abhiṣeko na kartavyaḥ kartavyaṃ pādatīrthataḥ || 97 || vīrāgame || jaṃgamānāṃ ca caraṇapūjanaṃ śivapūjanam || gandhākṣataprasūnādidhūpadīpanivedanaiḥ || 98 || caraliṃgasya pūjāyāṃ pādatīrthaṃ prapūjayet || pṛ0 82) gandhākṣataprasūnādidhūpadīpaṃ nivedayet || 99 || śivaliṃgābhiṣekārthaṃ sādhayet pāpaśodhanam || prasādānnaṃ bhojayecca vīraśaivasya dīkṣayā || 100 || brahmāṇḍapurāṇe || mamāpi caraliṃgasya prasādānnaṃ samarpayet || taccheṣaṃ śivabhaktaśca bhuṃjīyātsaviśeṣataḥ || 101 || kālikākhaṇḍe || jaṃgame sarvavastūni samarpya suvicārataḥ || taddravyaṃ ca padārthoktaṃ tatpadārthaṃ ca liṃgake || 102 || niveditaprasādaṃ ca bhojayet satataṃ sudhīḥ || rasānāṃ laṃpaṭaṃ tyaktvā śivamārgānuvartinām || bhaktānāṃ suprasādaṃ ca śivaliṃge nivedayet || 103 || śivadharmottare || liṃgārpitaprasādaṃ ca na dadyāccaraliṃgake || carārpitaprasādaṃ ca dadyācca śivaliṃgake || 104 || samāghrātaṃ parispṛṣṭaṃ yathā dṛḍhamanicchayā || manovākvāyakarmabhyaścaraliṃge samarpayet || tatprasādaṃ punarliṃge datvocchiṣṭaṃ tu sevayet || 105 || graṃthāntare || muktvā pūjāṃ tu liṃgasya caraliṃgaṃ tu sevayet || tāṃ pūjāṃ caraliṃgasya kṛtvā dravyaṃ nivedayet || tatprasādavimiśraṃ tu śreṣṭhaṃ liṃge nivedayet || 106 || śrotrādīṃdriyasaukhyaṃ ca muktvā liṃgopabhoginā || pṛ0 83) liṃge'pi tu samarpyaṃ syāccaraliṃgaprasādakam || 107 || pārameśvarāgame || vṛttam || tāpatrayāṇāṃ ca malatrayāṇāṃ guṇatrayāṇāṃ vihṛtiprabhāvam || prasādalepaṃ ca punaścarasya liṃge ca datvā śaraṇaḥ prabhuṃkte || 108 || vijayabhairavāgame || liṃgaprasādaṃ sakalaṃ carocchiṣṭaṃ tu niṣkalam || caraśeṣātpadaṃ nāsti liṃgocchiṣṭaṃ phalapradam || 109 || tannimittādbhavāṃbhodhiṃ tartuṃ taccaraśeṣakam || sveṣṭaliṃge tu taddatvā punarbhojanamācaret || 110 || kiṃca || taccheṣaṃ sveṣṭaliṃgasya bhojayet satataṃ sudhīḥ || 111 || sthāvaraṃ jaṃgamaṃ ceti dvividhaṃ liṃgamucyate || carāgre sthāpayetpaścāt śuddhānnamiti kathyate || 112 || tadannaṃ śivaliṃge tu datvā nirmalabhāvataḥ || prasāda iti niścitya tatprasādaṃ tu sevayet || 113 || caraliṃge vicāreṇa samarpya tadanaṃtaram || svaliṃge ca prasādānnaṃ datvā bhojanamācaret || 114 || skānde || cara eva svaliṃgaṃ ca śeṣaṃ liṃge samarpayet || careṃdriyamukhadvāre sadā sannihitaḥ śivaḥ || 115 || pṛ0 84) graṃthāntare || sikthe sikthe mahādevi koṭiliṃgārcanaṃ bhavet || jaṃgamasya prasādānnaṃ naivedyāya prakalpayet || 116 || pradeśāntare || dravyaṃ kriyāsvarūpaṃ ca prasādaṃ nirmalaṃ tathā || padārtho janmahetuḥ syātprasādo bhavanāśanaḥ || tasmājjaṃgamaliṃgasya prasādaṃ ca mamārpaṇam || 117 || graṃthāntare || nikhilāni padārthāni samarpya tadanaṃtarama || mamāpi tatprasādaṃ ca datvocchiṣṭaṃ tu bhojayet || 118 || vīrāgame || dravyasvarūpaṃ vijñāya caraliṃge samarpayet || tatprasādaṃ sveṣṭaliṃge datvā taccheṣamuttamama || bhojayet satataṃ bhaktyā sa eva śiva ucyate || 119 || brahmāṃḍapurāṇe || carameva praśaṃsanti taccheṣānnasya bhojanāt || sāyujyapadavī devi mama vākyaṃ na saṃśayaḥ || 120 || asminnarthe kālikākhaṇḍe || tammālliṃgārcanaṃ kāryaṃ śuddhavastviti bhāvataḥ || 121 || carācaravibhedana madrūpaṃ dvividhaṃ smṛtam || careṇa śuddhaṃ dravyaṃ cedacare cārpitaṃ mama || 122 || yo'yaṃ cara iti khyāto mama dehātmatāṃ gataḥ || śabdādiviṣayāstena spṛṣṭāḥ śuddhiṃ prayāṃti hi || 123 || pṛ0 85) taittarīyopaniṣadi || caraṇaṃ pavitraṃ vitataṃ purāṇaṃ yena pṛta?starati duṣkṛtāni tena pavitreṇa śuddhena pṛtā atipāpmānamarātiṃ tarema || 124 || pārātaśrutau || lokasya dvāramarcimatpavitraṃ jyotiṣmat bhrājamānaṃ mahasvadamṛtasya dhārā bahudhā dohamānaṃ caraṇaṃ no loke sṛyitāṃ dadhātu || 125 || atharvaṇe || taṃ tvodanasya pṛcchāmi || 126 || vācikatvācchuddho liṃgārpaṇacetā mukhena jaṃgamānāṃ ca śuddhaṃ dravyaṃ bhavati || 127 || jābālopaniṣadi || caraṃ meyamānaṃ dṛśe taccheṣaṃ yena bhujyate parabrahmaṇastaccheṣaṃ mama tṛptirna saṃśayaḥ || 128 || atharvaṇaśikhāyām || bhruvormadhye mama rūpaṃ sahasrābje liṃgaṃ sthitaṃ paścime śikhāyāṃ jaṃgamaḥ śūnyo viśvānugrāhako jaṃgamaḥ jaṃgamasya pādāṃbunā śivaliṃgasya snapanaṃ tatprasādaṃ ca bhojayet || 129 || atharvaṇe || oṃ jaṃgamasya siktapādāṃbho liṃgasya tanumīrayet tatprasādo bhogyapadaṃ pādāṃbujasalilaṃ pṛ0 86) āsevitaṃ bhuṃjīyādanyaṃ nopāsīta śivaliṃgakāriṃ pāyāt || 130 || yajurvede || oṃ namaḥ paramātmane brāhme muhūrte utthāya śarīraṃ parimārjayet guruvandanaṃ kṛtvāsya maṭhe āgatya jaṃgamapādayornamaḥ jaṃgamaṃ svagṛhaṃ praveśya tatrādau prokṣayitvāsya parameśvarasya āśā nāsti parameśvaro bhagavān syāt sthāvaraṃ jaṃgamaṃ caiva trailokyaṃ jaṃgamamadhyāt jaṃgama īśvararūpaḥ jaṃgamapādodakaṃ sakalatīrthānāṃ śreṣṭhaṃ yadā liṃgasya samarpitaṃ tattīrthaṃ pāṣāṇaṃ liṃgaṃ bhavet tasya sevitabhaktāste bhaktāḥ parameśvararūpāḥ ye jaṃgamarūpiṇaḥ praṇavasvarūpāḥ yathā tadrūpaḥ parameśvara ekamūrtistrayo bhāgāḥ syurguruḥ syādbhavelliṃgarūpaṃ ca tayorjaṃgamādhikaṃ bhavet trividhamekabhedaṃ ca ekabhedaṃ tribhāgaṃ ca trividhasvarūpamekaṃ bhavet vedā vadanti sarve munayo bhāṣitaṃ satyaṃ satyaṃ purāṇāgamopapurāṇaprasiddhaṃ smaret sarvadevānāṃ brahmaviṣṇurudrāṇāṃ ca trimūrtīnāṃ caitanyaṃ jaṃgamaṃ caiva jaṃgamamukhena parameśvarastṛptaḥ rudrastasya prāṇāyāmatrayaṃ kṛtvā samāmnātamūle tatra sthito pṛ0 87) brahmamadhye mātṛgaṇāḥ smṛtāḥ kukṣau ca sāgarāssarve'pi dvīpāḥ vasuṃdharā ṛgvedo yajurvedaḥ sāmavedo hyatharvaṇaḥ aṃgaiśca sahitāssarve mārjayet vedā vadanti bhāṣitaṃ sā pratiṣṭhā trailokye ca yajurvedādisamaśrutipaṃcadaśādhyāye proktam || 131 || jābālopaniṣadi || caramiyaṃ vai devatā dṛśyate śeṣo bhuṃjate parabrahma syāttaccheṣaṃ tṛptirna saṃśayaḥ || 132 || brahmagītāyām || jaṃgamānāṃ ca pādāṃbu tatprasādasya sevanam || sevināṃ mokṣasiddhyarthaṃ satyamīśvarabhāṣitam || 133 || asminnarthe paramarahasye || carasya pādatīrthena liṃgamajjanamuttamam || tatprasādo mahādevi naivedyaṃ śubhadaṃ bhavet || 134 || skāṃde || tasya jaṃgamaliṃgasya prasādaṃ liṃgasevitam || mayā proktaṃ tu kartavyaṃ pajjalaṃ śikhivāhana || 135 || vīrāgame || carapādodakālliṃgaṃ snāpya prasādamarpayet || etanmārgapracārī yaḥ sa bhakta iti kathyate || 136 || pṛ0 88) skandapurāṇe || liṃgabhaktāśrayaṃ vatsa śṛṇuṣvaikamanā iha || carapādodakālliṃgaṃ snāpya prasādamarpayet || 137 || niraṃjanasya śuddhasya nissthalasya carasya ca || pādāṃbunā liṃgamūrteḥ snānaṃ kurvīta bhājanam || tatprasādena taṃ paścācchiṣyaḥ prāṇe vinikṣipet || 138 || pādodakaṃ prasādānnaṃ viśeṣamadhunocyate || matprāṇo jaṃgamo nityaṃ malliṃgaṃ jaṃgamastathā || 139 || vīrāgame || pādābhiṣekasalilaṃ bhuktaśeṣānnamuttamam || abhiṣekaṃ ca naivedyaprasādaṃ śivaliṃgake || 140 || tatraiva || pādatoyaṃ ca nirmālyaṃ prasādaṃ ca carasya ca || yo'pi liṃgārpitaṃ bhuṃkte sa rudro nātra saṃśayaḥ || 141 || śivarahasye || pādābjatoyanirmālyaprasādaṃ tu carasya ca || yastu liṃgārpitaṃ bhuṃkte sa rudro nātra saṃśayaḥ || 142 || skāṃde || tasmālliṃge prasādaṃ ca nirmālyāṃghrijalaṃ tathā || arpayeccaraliṃgasya śṛṇu ṣaṇmukha sarvadā || 143 || vīrāgame || jaṃgamasya prasādaṃ taṃ naivedyārthaṃ prakalpayet || pādodakajalasnānaṃ viśeṣo hi mamocyate || 144 || pṛ0 89) śivarahasye || pādatīrthaprasādābhyāṃ kuryālliṃgārcanaṃ sadā || yaḥ seveta sa bhaktānāṃ mama rūpaṃ tu pārvati || 145 || pārameśvarāgame || pādābhiṣekasalilaṃ liṃgamajjanamuttamam || matprasādaṃ ca naivedyaṃ tathā muktiphalaṃ dhruvam || 146 || brahmāṇḍapurāṇe || jaṃgamānāṃ ca caraṇasalilaṃ pāpanāśanam || prasādaṃ mokṣasiddhyarthaṃ satyamīśvarabhāṣitam || 147 || jaṃgamasya pādatīrthaṃ liṃgamajjanamuttamam || tatprasādaṃ mahādevi naivedyaṃ śubhamaṃgalam || 148 || īśvara uvāca || tasmājjaṃgamaliṃgasya prasādena mamārpayet || abhiṣekajalasnānaṃ viśeṣaṃ mama kathyate || 149 || carapādodakaṃ liṃge snānaṃ prasādamarpayet || pracārānubhavaśceti so'pi bhaktaśca kathyate || 150 || jaṃgamo jñānarūpaśca kriyārūpaṃ ca liṃgakam || tadaṃghrijalasnānaṃ ca śeṣaṃ samarpaṇaṃ bhavet || 151 || tasmājjaṃgamaliṃgasya prasādaḥ sevito mayā || pajjalenaiva snānaṃ hi kartavyaṃ śikhivāhana || 152 || liṃgabhaktāśrayaṃ vatsa śṛṇuṣvaikamanāssadā || carapādodakaṃ liṃge snāpya prasādamarpayet || 153 || pṛ0 90) naṃdikeśvara uvāca || pādodakaṃ prasādānnaṃ nityamāsevināṃ nṛṇām || daśapāpavināśastu kathyate gaṇapuṃgava || 154 || matprāṇo jaṃgamo devi malliṃgaṃ jaṃgamastathā || āvayostatprasādastu bhogyaḥ syāditi niścinu || 155 || vīrāgame || svayaṃ prasādarūpo'yaṃ saccijjaṃgama ucyate || saukhyaṃ śataguṇādhikyaṃ prasādātprāpyate nṛṇām || 156 || śākaṭāyane || śiṣyaprāṇo gururdevi guruprāṇastu jaṃgamaḥ || jaṃgamasya prasādaḥ syātsarvaśāstreṣu gīyate || 157 || vīraśaivācārapradīpikāyāṃ gurulakṣaṇam devyuvāca- kaleḥ kaluṣite kāle durjaye duratikramaṃ || kṣīṇe varṇāśramācāre saṃkare samupāgate || 1 || kenopāyena mucyaṃte bhaktāstava maheśvara || 2 || īśvara uvāca || saṃsāraduḥkhakāṃtāre nimagnaśca mahātape || cakravadbhramate devi liṃgārcanavivarjitaḥ || 3 || yo jātu nārcayelliṃgaṃ na smarenna ca kīrtayet || kiṃ tena jātamātreṇa bhūbhāreṇānnaśatruṇā || 4 || pṛ0 91) apūjayitvā ceśānaṃ yo hi bhuṃkte narādhamaḥ || pāpānāmannarūpāṇāṃ tasya bhojanamucyate || 5 || nāsti liṃgārcanaṃ yasya mleṃchayonau prajāyate || na śivārcanasāmyo'sti dharmo'nyo bhuvanatraye || 6 || iti jñātvā prayatnena pūjanīyaḥ sadāśivaḥ || satyaṃ vacmi hitaṃ vacmi sāraṃ vacmi punaḥ punaḥ || 7 || liṃgamadhye mahādevaḥ sākṣāddevo vyavasthitaḥ || anugrahāya lokānāṃ tasmālliṃgaṃ prapūjayet || 8 || upadeśaṃ vinā liṃgaṃ prapūjayati yo naraḥ || narake pacyate devi sūpadeśo hyataḥ smṛtaḥ || 9 || yathā mṛgapatiṃ dṛṣṭvā bhavedbhīto vane gajaḥ || adīkṣito'rcayelliṃgaṃ tathā bhīto maheśvaraḥ || 10 || tripuṃḍraṃ caiva rudrākṣaṃ nityārcanajapastathā || homadhyānādikaṃ sarvaṃ dīkṣāhīnasya niṣphalaṃ || 11 || adīkṣitaścaturvedī na viśedgarbhagehakaṃ || pramādādgarbhagehaṃ tu prāyaścittaṃ tu kārayet || 12 || adīkṣitaśca yo vipraḥ kuryālliṃgasya pūjanaṃ || araṇye nirjane devi bhavati brahmarākṣasaḥ || 13 || caturvedī tvahaṃkārī śivaliṃgaṃ tu pūjayet || rājarāṣṭravināśaśca tasya grāmo'pi naśyati || 14 || dīyate jñānasaṃbaṃdhaḥ kṣīyate ca malatrayam || dīyate kṣīyate yena sā dīkṣati nigadyate || 15 || upadeśaṃ caupadiśa vīraśaivīyadīkṣayā || pṛ0 92) guruṃ vicārayecchiṣyo mahādevaṃ prapūjayet || 16 || vṛttaṃ || nityānityavicāravāniha paratrāpekṣitārthāratiḥ śāṃtyādyaṃgasamanvitaḥ sucarito mokṣābhilāṣī sukhī || satyānaṃdaparaṃ prakāśaparipūrṇātmāvabodhānvitaṃ kṛtyākṛtyavivekinaṃ guruvaraṃ preyānnaro bhaktimān || 17 || sadvaṃśajaḥ samāpūrṇaḥ praśāṃtaḥ priyabhāṣaṇaḥ || gaṃbhīraḥ satyavāgvāgmī saṃtuṣṭaḥ karuṇāspadaḥ || 18 || snigdhaḥ smitamukho rāgī pragalbho nirahaṃkṛtiḥ || śuciḥ suśīlo dharmiṣṭhaḥ sadākṣiṇyo bṛhaddhvaniḥ || 19 || nirmatsaro guṇagrāhī praśāṃto vijiteṃdriyaḥ || vedāṃgeṣu kṛtābhyāsaḥ purāṇaśrutivittamaḥ || 20 || sarvāgameṣu kuśalaḥ kulīnaśca mahāmatiḥ || maṃtroddhārapravīṇaśca maṃtrārthapratipādakaḥ || 21 || (suprabodhāgame) padavākyapramāṇajño vedavedāṃtapāragaḥ || tithinakṣatrayogajño bhūparigrahakarmavit || 22 || śaivasiddhāṃtatatvajñaḥ pratiṣṭhāmaṃtrapāragaḥ || mokṣadaḥ karuṇopeto vītarāgo vimatsaraḥ || 23 || kriyāpāde tu nipuṇaścaryāpāde tu raṃjakaḥ || yogapāde kṛtābhyāso jñānapāde viśeṣavit || 24 || kriyādijñānaparyaṃtaṃ śivatatvaviniścayaḥ || pṛ0 93) saṃpradāyāgatajñāno lobhadaṃbhavivarjitaḥ || 25 || liṃgāṃgasthalabhedajñaḥ ṣaṭsthalajñānatatparaḥ || śivasiddhāṃtatatvajñaḥ ṣaḍadhvajñānavatsalaḥ || 26 || nityakarmādikuśalo namittikavicakṣaṇaḥ || kāmyādikarmacaturo dīkṣākarmādikarmaṭhaḥ || 27 || maṃḍale maṃḍape kuṃḍe prāsāde pratimāsu ca || liṃgapīṭhe śilāyāṃ ca parīkṣānipuṇāgraṇīḥ || 28 || śivasya ca gurorbhaktaḥ śivaikāhitamānasaḥ || śivārcanāsaktacittaḥ śivadhyānaikatatparaḥ || 29 || gukāraṃ ca guṇātītaṃ rukāraṃ rūpavarjitaṃ || guṇātītamarūpaṃ ca yo dadyātsa guruḥ smṛtaḥ || 30 || nirākāraṃ nirālaṃbaṃ nirmalaṃ nirvikalpakaṃ || nirguṇaṃ niṣkalaṃ nityaṃ parātparapadaṃ guruṃ || 31 || (vīrāgame) lalāṭalocanaṃ cāṃdrīṃ kalāmapi ca dordvayaṃ || aṃtarnidhāya varte'haṃ gururūpo maheśvari || 32 || vasate pādayugme tu trailokyaṃ sacarācaram || aṃguṣṭhāgre cāṣṭaṣaṣṭhitīrthānyasminvasaṃti vai || 33 || saptābdhayastu pādādhastadūrdhvaṃ cāṣṭa te nagāḥ || jaṃghayorvasate nityaṃ ṣaṭtriṃśattatvasaṃcayaḥ || 34 || pṛ0 94) smartavyaḥ paṭhanīyaśca guruḥ paramakāraṇaḥ || gurudevaṃ mahādevaṃ caikabhāvena bhāvitāḥ || 35 || triṣu lokeṣu pūjyaṃte te narā gurubhaktitaḥ || gururgṛhastha eva syānna kadācidyatirguruḥ || 36 || yathāhaṃ sarvalokānāṃ gururaṃbikayā saha || 37 || (kriyāsāre) īśvara uvāca || gṛhasthaḥ sarvavarṇeṣu śreṣṭho gururudāhṛtaḥ || naiṣṭhikastvadhamo jñeyo bhāṃtikastu tato'dhamaḥ || 38 || vānaprasthayatīnāṃ tu gurutvaṃ niṣphalaṃ sadā || śiṣyasya śikṣaṇīyatvādgururgauravabhāvataḥ || 39 || tasmātsarvaprayatnena gururgauravamācaret || vayaḥ ṣoḍaśakādūrdhvamiṣyate saptateradhaḥ || 40 || śivajñānāmṛtasvādaparisaṃtuṣṭamānasaḥ || tatvavicchivasaṃyukto muktido na tu cāparaḥ || 41 || guravo bahavaḥ saṃti śiṣyavittāpahārakāḥ || durlabho'yaṃ gururdevi śiṣyahṛttāpahārakaḥ || 42 || (siddhāṃtaśikhāmaṇau) jñānahīnaṃ guruṃ prāpya kuto muktimavāpnuyāt || bhinnanaukāgataḥ [bhinnanāvaṃ gataḥ] siṃdhoryathā pāraṃ na gacchati || 43 || tasmājjñānādhikaṃ śiṣyo gurumeva samāśrayet || itthaṃ guruḥ samākhyāto varjanīyo'dhunocyate || 44 || pṛ0 95) vyasanī vāmanaḥ kubjaḥ kopī ca kulaṭaḥ śaṭhaḥ || capalo'dhikahīnāṃgaḥ pāpīyānsūcako'nyajaḥ || 45 || vyādhigastārkikaḥ śūraḥ kākanādo bakavratī || gurudevadvijātīnāṃ niṃdako vṛṣalīpatiḥ || 46 || apūjyakulasaṃbhūtastrīkarmī śivavarjitaḥ [sevyavarjitaḥ]|| laṃboṣṭho vakranāsaśca gavīnaḥ kalahapriyaḥ || 47 || parāpavādaśīlaśca paragraṃthopajīvakaḥ || bālā bahuguṇairyuktā vṛddhāḥ khaṃjāstathaiva ca || 48 || evamādiguṇairyuktā varjanīyāḥ prayatnataḥ || pūrvaṃ guruṃ parityajya yo'nyaṃ gurumupāśrayet || 49 || sa punarbhūriti jñeyaḥ sarvakarmasu garhitaḥ || dvijātirvā tataḥ śūdraḥ svasvoktācāravān śuciḥ || 50 || satyavāggurubhaktaśca daṃbhāhaṃkāravarjitaḥ || rāgadveṣavinirmuktaḥ śāṃtaḥ sarvajanapriyaḥ || 51 || ahiṃsako dayāvāṃśca nityamudyuktacetanaḥ [nityavidhyuktacetanaḥ]|| guruśuśrūṣaṇarato manovākkāyakarmabhiḥ || 52 || bahiraṃtaścaraiḥ prāṇairgurubhaktiyuto naraḥ || gururevaṃvidhaṃ śiṣyaṃ varṣamekaṃ parīkṣayet || 53 || gurvājñācakitaḥ saumyaḥ śiṣya ityabhidhīyate || pṛ0 96) jñānena kriyayā cātha guruḥ śiṣyaṃ viśodhayet || 54 || yo'nyathā kurute mohātsa vinaśyati durmatiḥ || tasmātsarvaprayatnena guruḥ śiṣyaṃ parīkṣayet || 55 || bhaktiśca śivabhakteṣu śraddhā tacchāsanāvidhau || dehapātastathā kaṃpaḥ paramānaṃdaharṣaṇe || svedo romāṃca ityetacchaktipātasya lakṣaṇaṃ || 56 || (iti śaktipātalakṣaṇam) uktalakṣaṇasaṃpanno yasmin deśe guruḥ sthitaḥ || tatra śiṣyaḥ svayaṃ gatvā praṇameddaṃḍavadguruṃ || 57 || svaguruṃ vā maheśaṃ vā praṇamedekapāṇinā || yadi pūrvārjitaṃ puṇyaṃ tatsarvaṃ ca vinaśyati || 58 || aṣṭāṃgairatha paṃcāṃgaistribhiraṃgairnamastridhā || urasā śirasā dṛṣṭyā manasā śraddhayā girā || 59 || padbhyāṃ karābhyāṃ jānubhyāṃ praṇāmo'ṣṭāṃga ucyate || śiraḥ karābhyāṃ jānubhyāṃ paṃcāṃgaiḥ praṇamecchivaṃ || 60 || brahmā viṣṇuśca rudraśca īśvaraśca sadāśivaḥ || ete garbhagatā yasya tasmai śrīgurave namaḥ || 61 || ajñānatimirāṃdhasya jñānāṃjanaśalākayā || cakṣurunmīlitaṃ yena tasmai śrīgurave namaḥ || 62 || anaṃtajanmasaṃprāptakarmedhanavidāhine || jñānānalaprabhāvena tasmai śrīgurave namaḥ || 63 || bhavāraṇyapraviṣṭasya di"nmohabhrāṃtacetasaḥ || yena me darśitaḥ paṃthāstasmai śrīgurave namaḥ || 64 || pṛ0 97) deśikasya mukhaṃ dṛṣṭvā praṇameddaṃḍavadbhuvi || pataṃti sarvapāpāni nottiṣṭhaṃti punaḥ saha || 65 || guruṃ didṛkṣuryaḥ śiṣyaḥ sadbhaktyā'nudinaṃ sa tu || riktapāṇirna taṃ paśyedyathā rājā tathā guruḥ || 66 || svāmin bhaṭṭārakācārya mayyevaṃ tvaṃ kṛpāṃ kuru || ityuktaṃ pravadecchiṣyamupadeśaṃ karomyaham || 67 || anugrahakaraṇārthe jape viniyogaḥ niṣkalo devatā sujñāna ṛṣiḥ || anuṣṭup chaṃdaḥ nādarūpe praṇavaṃ bījam || mūlamaṃtreṇa paṃcatatvānāṃ sādākhyānāṃ samārabhet || daśamādhyāye guruśuśrūṣaṇaṃ vakṣye tadyathā śṛṇu yatnataḥ || tataḥ kurvīta śuśrūṣāṃ sadbhaktyā'haraharguroḥ || 1 || śuśrūṣāyāḥ kramaṃ cātha śṛṇuṣva caturānana || manasyavirataṃ samyaggurorākāraciṃtanam || 2 || śuśrūṣopāyatā kācit hṛcchuśrūṣetyudāhṛtā || deva kiṃ karma kartavyaṃ tadevetyuttaraṃ punaḥ || 3 || evamādipriyoktiśca sā vākśuśrūṣikā smṛtā || samīpe vāpi dūre vā svaśarīranivedanam || 4 || gamanāgamanāyāsaiḥ svabhāvānaṃdanaistathā || pṛ0 98) pradakṣiṇanamaskārānsamyak pādāvanejanam || 5 || payasā''jyena dadhnā vā labdhenāṃghriprapūjanam || tataḥ sūkṣmairmudgacūrṇairuṣṇena salilena ca || 6 || prakṣālya śuddhavastreṇa tadūrdhvodakamārjanam || 7 || śayyāsaṃstaraṇaṃ kṛtvā keśānsaṃmārjayennakhaiḥ || tailābhyaṃgakriyāścātha snānakarma yathā śubham || 8 || śrīkhaṃḍalepanaṃ puṣpamālikācārubaṃdhanam || śaucārthaṃ mṛjjalādīni daṃtakāṣṭhapradāpanam || 9 || pūjāsthānānulepaṃ ca gomayena savāriṇā || pūjāyai jalapuṣpāṇi tatra yogyāni vinyaset || 10 || evamādīni cānyāni gṛhakarmāṇi yāni vai || etaiḥ kṛtā ca sā sevā kāyiketyabhidhīyate || 11 || dhānyasvarṇapaśukṣetradāsīdāsāṃbarāṇi ca || paryaṃkabhūṣaṇānyatra tripādacaṣakāni ca || 12 || caṃdanānyanulepoktadravyāṇi surabhīṇi ca || keśānulepadravyāṇi kastūryādīni yāni ca || 13 || turaṃgamagajāṃdolasyaṃdanāni śubhāni ca || teṣāṃ pradānaṃ sadbhaktyā ghanaśuśrūṣikā smṛtā || 14 || dravyasāmarthyasaṃpanno yaḥ kaścicchiṣyakassadā || sarvaśuśrūṣikāṃ kuryātsa guroreva bhaktitaḥ || 15 || nyāyārjitaṃ sthitaṃ svarṇamukhyaṃ yadvyāvahārataḥ || tadeva dravyaṃ gurave dadyāddāne hi tadvaraṃ || 16 || anyāyena yadānītaṃ puruṣeṇa tu kena cit || pṛ0 99) na dadyādgurave tattu ratnaṃ svarṇamapi kvacit || 17 || nūtanaṃ sadṛḍhaṃ snigdhaṃ dhavalaṃ netravallabham || dadyādācchādanaṃ bhaktyā gurave sarvadā budhaḥ || 18 || * viśīrṇaṃ sphuṭitaṃ dagdhaṃ prāktanaṃ svadhṛtaṃ purā || * daṣṭaṃ kīṭādibhirvastraṃ na dadyādgurave budhaḥ || 19 || paruṣaṃ duṣkriyāyuktaṃ nīlasūtravinirmitam || paṭṭavastretaraṃ vastraṃ sujīrṇaṃ na pradāpayet || 20 || paṭṭadevāṃgacīnāni vāsāṃsyanyāni yāni ca || citrāṇi dadyānnṛpatiritaro vā dhanādhipaḥ || 21 || guroḥ priyāṇi dravyāṇi yāni kāni cidanvahaṃ || tāni bhaktyā pradeyāni śiṣyeṇa sulabhāni vai || 22 || daridraśca svayaṃ śiṣyaḥ pratisaṃvatsaraṃ yajet || vāsaḥ prāvaraṇārthāya dadyāttannetravallabham || 23 || guruṃ svagṛhamāyāṃtaṃ dṛṣṭvā bhaktiyuto nṛpaḥ || tasmai datvāśanaṃ natvā cāgre tiṣṭhedanujñayā || 24 || ācāryacaraṇadvaṃdvaprakṣālitajalaṃ sadā || yaḥ pibeddhārayedbhaktyā sarvapāpaiḥ pramucyate || 25 || caṃdanaṃ sākṣataṃ puṣpaṃ svarṇaṃ tāṃbūlamaṃbaram || pātre vidhāya gurave śiṣyo dadyātsvapāṇinā || 26 || saṃbhojayitvā svaguruṃ paścādbhuṃjīta buddhimān || guroḥ purastādyo bhuṃkte gurudrohī na saṃśayaḥ || 27 || yāni bhaktyā ca nūtnāni kaṃdamūlaphalāni ca || pṛ0 100) apūpānyapi cānyāni guroḥ pūrvaṃ na bhakṣayet || 28 || śiṣyena bhojanātpūrvaṃ na bhoktavyaṃ kadācana || bhojanānaṃtare'śnīyātsvaguroryaḥ sa puṇyabhāk || 29 || yo bhaktyā guruṇā bhuktaṃ pātrasthaṃ na ca muṃcati || sa bhoktā sarvaduritairmucyate nātra saṃśayaḥ || 30 || tāṃbūlamuttamaṃ tasmai tataḥ pātreṇa dāpayet || paścādiṣṭāni vastūni datvā natvā kṣamāpayet || 31 || pradattaṃ ca svaguruṇā tāṃbūlaṃ paricarvitam || śiṣyastadbhakṣayedbhaktyā śuddhāṃtaḥkaraṇo bhavet || 32 || śubhakāryeṣu sarveṣu vivāhādiṣu bhaktitaḥ || gurumabhyarcayecchiṣyo vastrahemādibhistadā || 33 || tatrāpi ca sabhāpūjāvidheḥ pūrvaṃ guruṃ yajet || tataḥ sabhāṃ yajedyogyaḥ krameṇaiva yathāśubham || 34 || sabhāṃtare guruṃ dhīmān kadācidapi nārcayet || āsanasthaṃ viśodhyāṃghrī gaṃdhapuṣpākṣatairyajet || 35 || tato'rpayetsvagurave vastrahemāṃgulīyakān || daridraścoditeṣveṣu yathāśakti tvavaṃcayan || 36 || evamevārcayecchiṣyo guruṃ labdhadhanena vā || guruyātrā devayātrā tīrthayātreti ca tridhā || 37 || āsāṃ trividhayātrāṇāṃ guruyātrā phalādhikā || guroḥ saṃdarśanārthaṃ tu bhaktyā yātrāṃ karoti yaḥ || 38 || puṇyadehī sa vijñeyaḥ samastāmaravallabhaḥ || śiṣyo gurusthitaṃ grāmaṃ na viśedvāhanena ca || 39 || varjayedgṛhasāmīpye tathā vai pādukāni ca || pṛ0 101) gurordidṛkṣuryaḥ śiṣyaḥ sadbhaktyā'nudinaṃ tadā || 40 || riktapāṇirna taṃ paśyedyathā rājā tathā guruḥ || phalaṃ prasūnaṃ tāṃbūlamanyatkimapi vastu ca || 41 || eṣvekaṃ gurave datvā namaskuryāttato gurum || śrīmāṃścāpi tapasvī ca śāstrataḥ kulaśīlavān || 42 || kuryāddaṃḍanamaskāraṃ nirlajjo gurusaṃnidhau || upacāreṣu sarveṣu dvāvevātyaṃtaśobhanau || 43 || priyavāṇī praṇāmaśca tau vinānye vṛthā smṛtāḥ agre dṛṣṭvā namaskṛtvā pradakṣiṇamanusmaran || 44 || pradakṣiṇaṃ ca kurvīta yathāśaktyanusārataḥ || pradakṣiṇajño yo dhīmānna tu dīrghapadaṃ nyaset || 45 || na gaccheccarito dhīmānna jalpeditaraiḥ saha || pade padāntaraṃ nyasya karau calanavarjitau || 46 || stutiṃ vācā hṛdā dhyānamevaṃ kuryātpradakṣiṇaṃ || evaṃ śiṣyaḥ śuciḥ kuryādbhaktyā saha parikramam || svaguroḥ purataḥ śiṣyau netarānkīrtayejjanān || 47 || asahyabhāṣaṇaṃ caiva na vadeditaretaram || nānṛtaṃ nāpriyaṃ vākyaṃ na guhyaṃ cāpi bhāṣayet || 48 || nāpracchannamukho brūyādguroragre kadācana || svāmibhaṭṭārakācāryadevaśrīgurunāmabhiḥ || 49 || vācyaḥ sadā guruḥ śiṣyairjātucitrānunāmabhiḥ || tvaṃ śabdaṃ na prayuṃjīta gurau śiṣyaḥ kadācana || 50 || ājñāṃ na laṃghayettasya samaṃ nopaviśedyathā || āsanaṃ vāhanaṃ vastraṃ bhūṣaṇaṃ śayanaṃ tathā || 51 || na kuryādgurusādṛśyaṃ gatisiddhihitecchukaḥ || gurugehe samīpe vā na yatheṣṭāsano bhavet || 52 || pṛ0 102) gururdevo yataḥ sākṣāttadgṛhaṃ śivamaṃdiram || garusthitasthalāduccaiḥ sthale vā connatāsane || 53 || udagravedikāyāṃ tu śiṣyo nāsīta jātu cit || 54 || nolbaṇaṃ dhārayedveṣaṃ nālaṃkārāṃśca jātu cit || nānābhogādikānkuryānna vilāsaparo bhavet || 55 || na cottiṣṭhedviśennaiva na vṛthā kāryamācaret || dīkṣāṃ vyākhyāṃ pramattatvaṃ guroragre vivarjayet || 56 || atihāsamavaṣṭaṃbhaṃ līlāmaṃghriprasāraṇam || vinodojjvalaveṣaṃ ca paryaṃkaṃ daṃtadhāvanam || 57 || pūrvasphoṭavikāra ca pādaprakṣālanaṃ tathā || tadvākyapratikūlaṃ ca na kuryādgurusaṃnidhau || 58 || pātraṃ snānajalaṃ chāyāṃ mālyopakaraṇāni ca || bhaktihīno'pi pādābhyāṃ na spṛśennaiva laṃghayet || 59 || pādukāsanaśayyādi guruṇā yadyadīhitaṃ || namaskurvīta tatsarvaṃ pādābhyāṃ na spṛśetkvacit || 60 || na gurorāśrame kuryādupānaṭparisarpaṇam || gacchataḥ pṛṣṭhato gacchedgurośchāyāṃ na laṃghayet || 61 || nopaviṣṭe bhavedūrdhvaṃ noccāsanagate viśet || paścātpādena nirgacchennamaskṛtvā'grato guroḥ || 62 || svagurormanasābhīṣṭaṃ yattadevācaretsudhīḥ || kāryavijñāpanārthaṃ tu gurūṇāṃ dūravāsināṃ || 63 || yā trirekhāvṛtā saṃkhyā ṣaḍityabhihitā budhaiḥ || pṛ0 103) tāḍapatraṃ dṛḍhaṃ saumyamṛjuṃ sāgraṃ dvidhā kṛtam || 64 || mṛdulaṃ yatpraśastaṃ tanmataṃ lekhāvilekhane || karkaśaṃ kalmaṣaṃ vakraṃ hīnāgraṃ sphuṭitaṃ yugam || 65 || tālapatraṃ na tacchreṣṭhaṃ mataṃ lekhāvilekhane || visargamātrānusvārairvarṇaspaṣṭaṃ yathā bhavet || 66 || tathaiva vilikhetpatre chiṃdyādvarṇaṃ na jātucit || saṃdigdhaṃ chinnavarṇaṃ cāpraśastaṃ gūḍhabhāṣaṇam || 67 || na kadācillikhetpatre svācāryāya sadā sudhīḥ || praśastabhāṣāsaṃyuktaṃ vinayastutipūrvakam || 68 || vijñāpanīyaṃ gurave yatkāryaṃ tatsamālikhet || patraṃ cālpamiti jñeyaṃ pravilikhya prayojanam || 69 || gurorvijñāpanārthāya preṣayedaṃtikaṃ guroḥ || gacchaṃstiṣṭhansvapanjāgran yadyatkarma tamācaret || 70 || samakṣaṃ tvaparokṣaṃ vā kartavyaṃ gurvanujñayā || gurorgurustasya gurustadguroragrajā api || 71 || tadbhāryāśca namaskuryātsadā vai prītivatsalaiḥ || tathāpi svaguroḥ putraṃ paśyedgurumivāparam || 72 || ātmā vai putranāmāsīdāgamoktinidarśanāt || 73 || kadācidapi śiṣyo vai na niṃdedīśvaraṃ guruṃ || śivasya ca gurorniṃdāṃ tathā na śṛṇuyātsadā || 74 || svamātṛpitṛbhāryādibhrātṛbaṃdhusuteṣu ca || ye gurudveṣiṇastān hi natvā śiṣyaḥ parityajet || 75 || pṛ0 104) guruṃ niṃdati ya śiṣyo dravyaṃ harati tasya ca || karoti dveṣibhiḥ snehaṃ? sa cāṃḍālo na saṃśayaḥ || 76|| sanmānaṃ gurubhāṣāyāṃ guroḥ śiṣyo ya icchati || sa mahāpātakī jñeyaḥ patatyeva sa durgato || 77 || yaḥ paśyati guruṃ śiṣyaḥ sādhāraṇamanuṣyavat || tasya bhaktirdvayā brahmannevāstyatra? na saṃśayaḥ || 78 || yaḥ paśyati guruṃ śiṣya udāsīnamanīṣayā || sa pāpātmā mahāghore narake parivartate || 79 || dūrato yo guruṃ dṛṣṭvā codāsīnatayā vrajet || śvānayoniśataṃ gatvā bhaveccāṃḍālaveśmani || 80 || samastadevatāvāsaṃ sarvamaṃtrāspadaṃ gurum || upekṣate yaḥ pāpātmā rauravaṃ narakaṃ vrajet || 81 || hṛdi nāyaṃ mamācārya ityupekṣāṃ karoti cet || mayi bhaktirvṛthā tasya tathaiva ca samarcanam || 82 || yogyamādyaṃ guruṃ tyaktvā śiṣyaḥ kṣudrakriyānvitam || guruṃ samāśrayeddanyaṃ yaḥ sa yāti sadurgatiṃ || 83 || guroratyaṃtabhaktasya śiṣyasyeha paratra ca || na kiṃciddurlabhaṃ brahman samastaṃ sulabhaṃ sadā || 84 || atha kiṃ bahunoktena gurudevo maheśvaraḥ || pratyakṣe vā parokṣe vā guroḥ prītiṃ samācaret || 85 || guruprītikaraḥ śiṣyo yaḥ sa prītikaro mama || tasya priyakaraḥ śiṣyo mama priyakaro bhṛśaṃ || 86 || pṛ0 105) tasmātsarvaprayatnena guroḥ prītikaro bhavet || gurubhaktiṃ vinā tasya mayi bhaktirvṛthā bhavet || 87 || śiṣyastasmātprayatnena gurau bhaktiṃ samācaret || yaḥ kaścidgurubhaktaḥ syātsa yāti paramāṃ gatim || 88 || pārameśvarataṃtre 2 paṭale | mumukṣurīśvare bhaktaḥ śrīguruṃ śivamāśrayet || sarvalakṣaṇasaṃpannaṃ sarvajñaṃ sarvasaṃmatam || 63 || sadācārarataṃ śuddhaṃ śivabhaktamalolupam || yathārthavādinaṃ śāṃtaṃ dveṣāsuyādivarjitam || 64 || viditākhilaśāstrārthamiṃgitajñamanākulam || atheṃ'nāturamātmajñamakāsukamavaṃcakam? || 65 || vāgmivaṃ? śivatatvārthabodhakaṃ hṛṣṭamānasam || etādṛśaguṇopetamupeyādgurumīśvaram || 66 || riktahastena nopeyādupasarpan guruṃ śuciḥ || namaskṛtya vidhānena sāṣṭāṃgaṃ bhaktipūrvakam || 67 || kṛtāṃjalipuṭaḥ sthitvā stutvā vijñāpayettataḥ || namaste nātha bhagavan śivāya gururūpiṇe || 68 || dehi śiṣyāya me vīraśaivadīkṣāmabhīṣṭadām || pṛ0 106) iti pṛṣṭo'tha śiṣyeṇa yadi dātumanā guruḥ || 69 || viśodhya varṣatritayamatha taṃ dīkṣayedbudhaḥ || kuśalaṃ śrīgurorbhaktaṃ śrīguroḥ priyakāriṇam || 70 || karmaṇā manasā vācā chāyevānucaraṃ sadā || gurumaṃtrātmadaiveṣu tathaivāsanamudrayoḥ || 71 || abhedabhāvanādhīraṃ satyavādinamāstikam || prāṇārthamānavasubhirmanovākkāyakarmabhiḥ || 72 || sarvadā sarvabhāvena guruśuśrūṣaṇe ratam || apramattamudārāṃgaṃ dṛḍhacittamanāmayam || 73 || asatyavādarahitamavaṃcakamadurhṛdam || anarthalobhamarthāḍhyaṃ mṛdusaṃbhāṣaṇapriyam || 74 || ityādiguṇasaṃpannamatha taṃ dīkṣayecchivaṃ || hastamastakasaṃyogamācarecca śivaṃ smaret || 75 || 7 paṭale | nātmārthaṃ pācayedannaṃ nādyāccātithyanarpitaṃ || śaktyā saṃpūjayelloke jaṃgamaṃ gṛhamāgataṃ || 41 || nādyādaliṃginaścānnaṃ dṛṣṭaṃ cānnamaliṃginā || yācayedgṛhamāgatya dadyādannamaliṃgine || 42 || nodāsīnaṃ na ca dveṣaṃ na hiṃsā nāpi vaṃcanaṃ || kurvīta liṃgī yatnena vimateṣvapyaliṃgiṣu || 43 || pṛ0 107) pūjyapūjakabhāvādau bhojanādiṣu karmasu || vimatatvādayogyatvādevamevākhilaṃ jagat || 44 || gṛhamāyāṃtamālokya guruṃ vā'gurumeva ca || yo gṛhī bhavate namraḥ sa gururnetaraḥ kvacit || 45 || tadāgataṃ gṛhe vīkṣya pratyutthāyābhivādayet || śramāpanodanaṃ kuryādvyajanādibhirādarāt || 46 || praṇamya svāgataṃ brūyātpādaprakṣālanaṃ caret || prathamaṃ pūjayedgaṃdhapuṣpaiḥ saṃkṣālayettataḥ || 47 || aṃguṣṭhe bhāvayedrudraṃ tarjanyāṃ śaṃkaraṃ smaret || madhyamāyāṃ mahādevamanāmikyāṃ triyaṃbakaṃ || 48 || kaniṣṭhikāyāmīśānaṃ pādopari kapardinaṃ || pādādhaḥ paṃcavadanaṃ gulphayorugrabhargakau || 49 || sarvaṃ liṃgamayaṃ dhyātvā pādaṃ jaṃgamaliṃginaḥ || pibetsaṃkṣālitaṃ toyaṃ pītvā śirasi dhārayet || 50 || na pātayedadho biṃduṃ pādaprakṣālanāṃbhasāṃ || punaḥ saṃpūjayedgaṃdhapuṣpadhūpādibhiḥ kramāt || 51 || striyo vā puruṣo vāpi sarvatrātithipūjane || puṃbhiḥ puṃsāṃ striyāṃ strībhirdadyādgaṃdhādikaṃ kare || 52 || na jātibhedastatrāsti liṃgināṃ śivayogināṃ || na dṛṣṭispṛṣṭadoṣo vā sarva eva śivāḥ śive || 53 || gururliṃgaṃ jaṃgamaśca pādatīrthaṃ prasādakaṃ || dehe vibhūtirudrākṣau mama paṃcākṣarīmanuḥ || 54 || pṛ0 108) aṣṭāvaraṇasaṃyuktā vīramāheśvarā narāḥ || mama rūpadharā devi vicaraṃti mahītale || 55 || na tyajelliṃginā bhuktaṃ śiṣṭamucchiṣṭadhīhataḥ || na kṣālayecca tatpātraṃ na bhedaṃ tatra kārayet || 56 || yena kenāpi bhukte tu liṃginocchiṣṭapātrake || pātrābhāvaikakālādau sarve'pyaśnaṃti liṃginaḥ || 57 || siddhāṃtaśikhāmaṇau atha gurumāhātmyasthalam avataraṇikā- atha prasādaniṣṭhena jñātavyaṃ gurumāhātmyasthalaṃ nirūpayati- ślokaḥ- gururevātra sarveṣāṃ kāraṇaṃ siddhikarmaṇām || gururūpo mahādevo yataḥ sākṣādupasthitaḥ || 1 || vyākhyānaṃ- atra loke bhogamokṣalakṣaṇasakalasiddhikarmaṇāṃ gurureva kāraṇaṃ ṅa roradhikaṃ na guroradhikaṃ iti śivarahasyavacanāt yataḥ parameśvara eva sākṣādgururūpaḥ san upasthitaḥ tiṣṭhatītyarthaḥ || 1 || avataraṇikā- nanu niṣkalaḥ śivaḥ kimarthaṃ sakalagururūpeṇa prakāśata ityatrāha- ślokaḥ- niṣkalo hi mahādevo nityajñānamahodadhiḥ || sakalo gururūpeṇa sarvānugrāhako bhavet || 2 || vyākhyānaṃ- nityajñānārṇavaparameśvaraḥ niṣkalo'pi niravayavo'pi gururūpeṇa sakalaḥ pṛ0 109) san karacaraṇādiviśiṣṭaḥ san sarvānugrāhako-bhavet lokānugrahārthaṃ bhātītyarthaḥ || 2 || avataraṇikā-tasmādguruśivayorbhedo nāstītyāha- ślokaḥ- yaśśivassa gururjñeyo yo gurussa śivaḥ smṛtaḥ || na tayoraṃtaraṃ kuryāt jñānāvāpto mahāmatiḥ || 3 || vyākhyānaṃ- gurormokṣakāraṇībhūtajñānapradatvena śivābhinnatvāt anyathā jñānānudayaprasaṃgāt tadarthaṃ sūkṣmadṛk tayoraṃtaraṃ bhedaṃ na kuryādityarthaḥ || 3 || avataraṇikā- yathāhaṃ sarvalokānāṃ gururaṃbikayā saha ityāgamokteḥ śivasadṛśaṃ śrīguruṃ prākṛtaissadṛśamanuktvā pūjayedityāha- ślokaḥ- hastapādādisāmyena netaraissadṛśaṃ vadet || ācāryaṃ jñānadaṃ śuddhaṃ śivarūpatayā sthitam || 4 || vyākhyānaṃ- śuddhaṃ nirmalāṃtaḥkaraṇam śivajñānaprakāśakam umāmaheśvararūpeṇa sthitam śrīguruṃ hastapādādisāmyena prākṛtaissadṛśaṃ saṃtaṃ na vadet || 4 || avataraṇikā- tena kiṃ bhavatītyatrāha- ślokaḥ- ācāryasyāvamānena śreyaḥprāptirvihanyate || tasmānniśreyasaprāptyai pūjayettaṃ samāhitaḥ || 5 || vyākhyānaṃ- ācāryasyāvamānena prākṛtajanasamoktyā bhogamokṣalakṣaṇaśreyaḥprāptirvihanyate tasmāt niḥśreyasaprāptyai bhogamokṣāvāptyai samāhita ekāgracittaḥ san taṃ śrīguruṃ pūjayedityarthaḥ || 5 || pṛ0 110) avataraṇikā- atha yasya deve parā bhaktiryathā deve tathā gurau iti śvetāśvataraśrutyarthaṃ prakaṭayan gurumahatvasthalaṃ samāpayati- ślokaḥ- gurubhaktivihīnasya śivabhaktirna jāyate || tataḥ śive yathā bhaktistathā bhaktirgurāvapi || 6 || vyākhyānaṃ-spaṣṭaṃ || 6 || iti gurumahatvasthalam atha jaṃgamamāhātmyasthalam avataraṇikā-atha guruliṃgamahatvātsaṃvedyajaṃgamasthalaṃ prakāśayati- ślokaḥ- guruśiṣyasamārūḍhaliṃgamāhātmyasaṃpadaḥ || sarvaṃ cidrūpavijñānājjaṃgamādhikyamucyate || 1 || vyākhyānaṃ- ācāryaḥ pūrvarūpamaṃtevāsyuttararūpaṃ vidyāsaṃdhiḥ iti śruteḥ guruśiṣyamadhyagataśivaliṃgamahatvasaṃpadaḥ sarvaṃ viśvaprapaṃcaṃ cidrūpavijñānāt citkriyārūpatvena vijñānāt jaṃgamādhikyamucyate, guruśiṣyayoriṣṭaprāṇabhāveṣu tādātmyabhāvanayā samārūḍhaliṃgamahatvasaṃpattyā sarvaṃ viśvaṃ śivaśaktyātmakamiti vijñānameva jaṃgamādhikyamityarthaḥ || 1 || avataraṇikā- atha te keṣu jaṃgamā ityatrāha- ślokaḥ- jānaṃtyatiśayādye tu śivaṃ viśvaprakāśakam || svasvarūpatayā te tu jaṃgamā iti kīrtitāḥ || 2 || vyākhyānaṃ- tasya bhāsā sarvamidaṃ vibhāti iti śruteḥ ye viśvaprakāśakaṃ svakīyacitkriyāśaktibhyāṃ prapaṃcaprakāśaṃ śivaṃ atiśayena sarvāsarvaśabdārthayormāyākāryako- pṛ0 111) ṭipraviṣṭatvenāsanātanatvāt etajjīvanabhūtajñatvakartṛtvayossanātanatvāt anyathā svaviṣayakajñānaśūnyatvena sphaṭikāṃdiprakāśavajjaḍatvaprasaṃgāt tayorjīveśvarasādhāraṇībhūtāsmadrūpātmatatvanijasvabhāvatvāt svayaṃ tadanatirikta iti dṛḍhataraniścayena svasvarūpatayā jānaṃti te jaṃgamā ityarthaḥ || 2 || avataraṇikā- atha śivayogitvena prasiddhajaṃgamamahatvaṃ paṃcabhissūtraiḥ pratipādayati- ślokaḥ- ye paśyaṃti jagajjālaṃ cidrūpaṃ śivayogataḥ || nirdhūtamalasaṃsparśāste smṛtāśśivayoginaḥ || 3 || vyākhyānaṃ- ye jaṃgamā devā viśvaṃ śivayogato viśvasya śivasaṃbaṃdhābhāve cidbāhyatvena saṃkalpatāpatteḥ śivasaṃbaṃdhoṃ'gīkaraṇīya eva sa ca saṃyogarūpo na bhavati tasya kriyāpūrvatvena bhinnadeśasthitayorevopapadyata iti brahmabāhyadeśābhāvena tādātmyarūpa evetyupapāditatvāt cidrūpaṃ citkriyāsvarūpamiti paśyaṃti jānaṃti te nirdhūtamalasaṃsparśā nirgatāṇavādimalasaṃbaṃdhinaḥ śivayogina iti smṛtā ityarthaḥ || 3 || ślokaḥ- ghorasaṃsāratimiraparidhvaṃsanakāraṇam || yeṣāmasti śivajñānaṃ te matāśśivayoginaḥ || 4 || vyākhyānaṃ- bhayaṃkarasaṃsārāṃdhakāranivārakaṃ śivādhikyajñānaṃ yeṣāmasti te śivayogina iti matāḥ smṛtā ityarthaḥ || 4 || avataraṇikā- atha te kīdṛśāḥ kathaṃ tiṣṭhaṃtītyatrāha- ślokaḥ- jitakāmā jitakrodhā mohagraṃthivibhedinaḥ || samaloṣṭāśmakanakāssādhavaśśivayoginaḥ || 5 || samāḥ śatrau ca mitre ca sākṣātkṛtaśivātmakāḥ || nispṛhā nirahaṃkārā vartaṃte śivayoginaḥ || 6 || vyākhyānaṃ- spaṣṭaṃ || 5 || 6 || pṛ0 112) avataraṇikā- evamuktalakṣaṇajñānasaṃpannāḥ sākṣācchivā evetyāha- ślokaḥ- durlabhaṃ hi śivajñānaṃ durlabhaṃ śivaciṃtanam || yeṣāmetaddvayaṃ cāsti te ca sākṣācchivātmakāḥ || 7 || vyākhyānaṃ- śivajñānaṃ śivādhikyajñānaṃ śivaciṃtanam uktayuktibhiḥ svayameva śiva iti mananaṃ ca durlabhaṃ etaddvayaṃ yeṣāmasti te sākṣācchivarūpā ityarthaḥ || 7 || avataraṇikā- atha punasteṣāṃ mahatvaṃ ślokadvayenāha- ślokaḥ- pādāgrareṇavo yatra pataṃti śivayoginām || tadeva sadanaṃ puṇyaṃ pāvanaṃ gṛhamedhinām || 8 || sarvasiddhikaraṃ puṃsāṃ darśanaṃ śivayoginām || sparśanaṃ pāpaśamanaṃ pūjanaṃ muktisādhanam || 9 || vyākhyānaṃ- śivayoginām jaṃgamadevānāmityarthaḥ gṛhamedhinām gṛhasthānāmityarthaḥ puṇyaṃ puṇyakṣetramityarthaḥ pāvanaṃ pavitraṃ śiṣṭaṃ spaṣṭaṃ || 8 || 9 || avataraṇikā- athaivaṃ tādṛśaśivayogināṃ saṃparkātsarvepsitārthasiddhirityāha- ślokaḥ- mahatāṃ śivatātparyavedināmanumodinām || kiṃ vā phalaṃ na siddhyeta saṃparkācchivayoginām || 10 || pṛ0 113) vyākhyānaṃ- śivarahasyābhiprāyavedinām śivasukhānumodināṃ mahatāṃ satpuruṣāṇām jaṃgamadevānāṃ saṃparkātkiṃ vā phalaṃ na siddhyeta sarvaṃ siddhyedityarthaḥ || 10 || iti jaṃgamamahatvasthalam bhaktamāhātmyasthalam avataraṇikā- atha guruliṃgajaṃgamamahatvalaṃpaṭasya bhaktasya mahatvaṃ dvādaśasūtraiḥ pratipādayati- ślokaḥ- gurorliṃgasya māhātmyakathanācchivayoginām || siddhaṃ bhaktasya māhātmyaṃ tathāpyeṣa praśasyate || 1 || vyākhyānaṃ- guruliṃgajaṃgameṣvevaṃvidhamāhātmyajñānapūrvakaṃ bhakteḥ kriyamāṇatvena bhaktamāhātmyaṃ siddhamiti tathaivāyaṃ śāstre praśasyate utkarṣeṇa bhaṇyata ityarthaḥ || 1 || avataraṇikā- atha ke bhaktā ityatra yaddhi manasā dhyāyati tadvācā vadati tatkarmaṇā karoti iti śrutyarthānusāreṇa bhaktasvarūpamāha- ślokaḥ- ye bhajaṃti mahādevaṃ paramātmānamavyayam || karmaṇā manasā vācā te bhaktā iti kīrtitāḥ || 2 || vyākhyānaṃ- hastābhyāmarcanārūpakāyikakriyayā śivamūrtidhyānarūpamānasakriyayā stutirūpavācikakriyayā ca ye paramātmānaṃ liṃgarūpiṇaṃ mahādevaṃ bhajaṃti te bhaktā ityarthaḥ || 2 || avataraṇikā- śivabhakteḥ jātibhedo'sti kimityatrāha- ślokaḥ- durlabhā hi śive bhaktissaṃsārabhayatāriṇī || sā yatra vartate sākṣātsa bhaktaḥ parigīyate || 3 || vyākhyānaṃ- spaṣṭaṃ || 3 || pṛ0 114) avataraṇikā- tasmājjananamaraṇaparipīḍitānāṃ janānāṃ śivabhaktivyatirekeṇa kenāpi satkarmaṇā prayojanaṃ nāstītyāha- ślokaḥ- kiṃ vedaiḥ kiṃ tataḥ śāstraiḥ kiṃ yajñaiḥ kiṃ tapovrataiḥ || nāsti cecchāṃkarī bhaktirdehināṃ janmarogiṇām || 4 || vyākhyānaṃ- śāstraiḥ vedārthānugaiḥ śivāgamasūtrapurāṇādibhirityarthaḥ śiṣṭaṃ spaṣṭaṃ || 4 || avataraṇikā- atha śivabhaktivyatirekeṇa vidhīyamānaṃ satkarma viphalaṃ viparītaphaladaṃ ceti dṛṣṭāṃtapūrvakamāha- ślokaḥ- śivabhaktivihīnasya sukṛtaṃ cāpi niṣphalaṃ || viparītaphalaṃ ca syāddakṣasyāpi mahādhvare || 5 || vyākhyānaṃ- syāt abhavadityarthaḥ || 5 || avataraṇikā- atha śivabhaktyā duṣkarmāpi satkarma bhavediti dṛṣṭāntapūrvakamāha- ślokaḥ- atyaṃtapāpakarmā'pi śivabhaktyā viśuddhyati || caṃḍo yathā purā bhaktyā pitṛhā'pi śivo'bhavat || 6 || vyākhyānaṃ- śivaḥ śivagaṇādhīśa ityarthaḥ śiṣṭaṃ spaṣṭaṃ || 6 || avataraṇikā- nanvevaṃ cet śivabhaktānāṃ puṇyapāpasaṃbaṃdho'sti vā navetyatrāha- pṛ0 115) ślokaḥ- sukṛtaṃ duṣkṛtaṃ cāpi śivabhaktasya nāsti hi || śivabhaktivihīnānāṃ karmapāśanibaṃdhanam || 7 || vyākhyānaṃ- spaṣṭaṃ || 7 || avataraṇikā- tatkathamityatra dṛṣṭāṃtapūrvakaṃ sūtradvayenāha- ślokaḥ- śivāśritānāṃ jaṃtūnāṃ karmaṇā nāsti saṃgamaḥ || vājināṃ dinanāthasya kathaṃ timirajaṃ bhayam || 8 || vyākhyānaṃ- dinanāthasya ravervājināmaśvānāṃ yathāṃ'dhakāraprayuktabhīrnāsti tathā śivabhaktānāṃ karmaṇā puṇyapāpamayena karmaṇā saṃgamaḥ saṃbaṃdho nāstītyarthaḥ || 8 || ślokaḥ- niroddhuṃ na kṣamaṃ karma śivabhaktānviśṛṃkhalān || kathaṃ mattagajān ruṃdhecchṛṃkhalā bisataṃtujā || 9 || vyākhyānaṃ- śivadīkṣayā''ṇavādimalatrayasya nivṛttatvena viśṛṃkhalān śivabhaktān karma niroddhuṃ na kṣamaṃ na samarthaṃ tatra dṛṣṭāṃtaḥ mṛṇālataṃtunirmitā śṛṃkhalā yathā mattagajaṃ na ruṃdheta na tathetyarthaḥ || 9 || avataraṇikā- tasmācchivabhakta eva pūjya ityāha- ślokaḥ- brāhmaṇaḥ kṣatriyo vā'pi vaiśyo vā śūdra eva vā || aṃtyajo vā śive bhaktaḥ śivavanmānya eva saḥ || 10 || vyākhyānaṃ- spaṣṭaṃ || 10 || avataraṇikā- nanu śūdrādīnāṃ brāhmaṇādyapekṣayā nikṛṣṭatvāt kathaṃ teṣāṃ tatsamānatvamityatrāha- ślokaḥ- śivabhaktisamāveśe kva jātiparikalpanā || pṛ0 116) iṃdhaneṣvagnidagdheṣu ko vā bhedaḥ prakīrtyate || 11 || vyākhyānaṃ- spaṣṭam || 11 || avataraṇikā- tasmācchivabhaktā eva gaṇeśvarā ityuktvā bhaktamāhātmyaṃ samāpayati- ślokaḥ- śuddhā niyamasaṃyuktāḥ śivārpitaphalāgamāḥ || arcayaṃti śivaṃ loke vijñeyāste gaṇeśvarāḥ || 12 || vyākhyānaṃ- ye śuddhāḥ dīkṣayā paripūtaḥ niyamasaṃpannāḥ śivavratinaḥ śivārpitaphalāgamāḥ tadarpitapuṇyapāpaphalāgamāḥ saṃtaḥ loke śivaliṃgamarcayaṃti te ṅāśivasya śivopāstiḥ ṅārudro rudramarcayet ityādivacanaiḥ gaṇeśvarā iti rudrā iti vijñeyā ityarthaḥ || 12 || iti bhaktamāhātmyasthalam avataraṇikā- gurusvarūpaṃ viśadayati- ślokaḥ- guṇātītaṃ gukāraṃ ca rūpātītaṃ rukārakam || guṇātītamarūpaṃ ca yo dadyātsa guruḥ smṛtaḥ || 8 || vyākhyānaṃ- gukāraṃ prākṛtaguṇātītaṃ rukāraṃ aśuddhamāyārūpātītaṃ guṇātītamarūpaṃ ca maṃḍalatrayātmakaguṇatrayaṃ jyotirmayabaiṃdavakalāśūnyacinmayavastu yaḥ dadāti upadiśati saḥ guruḥ smṛtaḥ gururiti smṛta ityarthaḥ || 8 || avataraṇikā- athaitatprasaṃgādācāryasvarūpaṃ ca viśadayati- śloka- ācinoti ca śāstrārthānācāre sthāpayatyalam || pṛ0 117) svayamācarate yasmādācāryastena cocyate || 9 || vyākhyānaṃ- śāstrārthān vīraśaivaśāstrarahasyārthān prakaṭīkṛtya kathayati ācāre vīraśaivācāre śiṣyān alaṃ ādhikyena sthāpayati niyamayati svayaṃ ca vīraśaivācāre ācarate tena hi tena kāraṇena ācāryo vaktā kuśalo'sya labdha iti kaṭhavallīśrutyanusāreṇācārya ityucyata ityarthaḥ || 9 || avataraṇikā- atha deśikaśabdanirvacanaṃ ca kṛtvā śivaliṃgaikya eva jagadgururiti sūtradvayenoktadīkṣāgurusthalaṃ samāpayati- ślokaḥ- ṣaḍadhvātītayogena yatate yastu deśikaḥ || māyābdhitāraṇopāyaheturviśvaguruḥ śivaḥ || 10 || vyākhyānaṃ- jñānānmuktiṃ diśati yassa deśika iti smṛtaḥ iti kāmikavākyaprasiddho yo deśikaḥ ṣaḍadhvātītayogena adhvanāmadhvapate śreṣṭhasyādhvanaḥ pāramaya iti śrutiprasiddhavarṇapadādiṣaḍadhvātītayogena yatate udyogavānāste sa śivaḥ śivaliṃgaikyaḥ māyābdhitāraṇopāyahetubhūtajagadgururityarthaḥ || 10 || avataraṇikā- atha kathamayaṃ jagadgururityāha- ślokaḥ- akhaṃḍaṃ yena caitanyaṃ vyajyate sarvavastuṣu || ātmayogaprabhāvena sa gururviśvabhāsakaḥ || 11 || vyākhyānaṃ- sarvavastuṣu nīlapītādisakalavastuṣu ātmayogaprabhāvena svānubhavabalāt akhaṃḍaṃ saccidānaṃdātmakaṃ caitanyaṃ yena vyajyate nīlapītādipratiniyatapadārthāvabhāsanakāle'pyahamityakhaṃḍacaitanyamanuvar tata eva anyathā tadvedyadarśanaṃ na syāditi sphuṭīkriyate sa guruḥ viśvabhāsakaḥ viśvaprakāśaka ityarthaḥ || 11 || || iti dīkṣāgurusthalam || pṛ0 118) || atha śikṣāgurusthalam || avataraṇikā- atha bodhyabodhakabhāvena jñānadvāreṇa śāsyate || śiṣyo hi yena guruṇā sa śikṣāgururucyate iti vātulottaravacanānusāreṇa śikṣāgurusthalaṃ nirūpayati- ślokaḥ- dīkṣāgururasau śikṣāhetuḥ śiṣyasya bodhakaḥ || praśnottarapravaktā ca śikṣāgururitīryate || 1 || vyākhyānaṃ- asau dīkṣāguruḥ śiṣyasya bodhakaḥ san praśnottarapravaktā śiṣyakṛtapraśnasyottaraṃ datvā śikṣāhetuśca śikṣākāraṇaḥ san śikṣāgururiti kathyata ityarthaḥ || 1 || avataraṇikā- athāmumevārthaṃ sphuṭayati- ślokaḥ- bodhako'yaṃ samākhyāto bodhyametaditi sphuṭam || śiṣye niyujyate yena sa śikṣāgururucyate || 2 || vyākhyānaṃ- ayaṃ śivasiddhāṃtabodhakaḥ paratatvaprakāśaka ityarthaḥ ṅa so'sti pratyayo loke yaḥ śabdānugamādṛte | iti vaiyākaraṇokteḥ sphuṭaṃ deśikopadeśasphuṭībhūtaṃ etat śivayogajñānaṃ bodhyaṃ iti yena guruṇā śiṣyaḥ samākhyātaḥ bodhakaḥ san niyujyate niyamyate sa śikṣāgururityucyata ityarthaḥ || 2 || avataraṇikā- atha ācāryaḥ pūrvarūpaṃ aṃtevāsyuttararūpaṃ vidyā saṃdhiḥ ācāryoṃ'tevāsinamāśāsti iti śrutyanusāreṇa dvaividhyena tatsvarūpaṃ varṇayati- ślokaḥ- saṃsāratimironmāthiśaraccaṃdramarīcayaḥ || vāco yasya pravartaṃte tamācāryaṃ pracakṣate || 3 || vyākhyānaṃ- yasya vācaḥ upadeśavākyāni saṃsāratimiravināśane śaraccaṃdramarīcaya pṛ0 119) iva pravartaṃte taṃ ācāryaṃ saṃtaṃ pracakṣate kathayaṃti || 3 || ślokaḥ- dadāti yaḥ patijñānaṃ jaganmāyānivartakam || advaitavāsanopāyaṃ tamācāryavaraṃ viduḥ || 4 || vyākhyānaṃ- yo jaganmāyānivartakam prāpaṃcikabhedabhrāṃtinivartakam patijñānaṃ patiṃ viśvasyātmeśvaraṃ śāśvatam śivamacyutam iti nārāyaṇopaniṣatprasiddhasvātmābhinnaśivajñānam dadāti prakāśayati taṃ ācāryavaraṃ ācāryaśreṣṭaṃ saṃtaṃ viduḥ jānaṃtītyarthaḥ || 4 || avataraṇikā- atha śivādvaitajñānasaṃpannaḥ san śiṣyasaṃdehavāraka eva guruśreṣṭha iti sūtradvayenāha- ślokaḥ- pūrvapakṣaṃ samādāya jagadbhedavikalpanam || advaitakṛtasiddhāṃto gurureṣa guṇādhikaḥ || 5 || vyākhyānaṃ- jagadbhedavikalpanaṃ prāpaṃcikabhedadvaividhyaviśiṣṭaṃ pūrvapakṣaṃ samādāya aṃgīkṛtya advaitakṛtasiddhāṃtavāneṣa guruḥ śikṣāgurureva guṇādhikaḥ śreṣṭha ityarthaḥ || 5 || ślokaḥ- saṃdehavanasaṃdohasamucchedakuṭhārikā || yatsūktidhārā vimalā sa gurūṇāṃ śikhāmaṇiḥ || 6 || vyākhyānaṃ- vimalā nirmalā yatsūktidhārā yasya gurorupadeśavākyadhārā saṃdehavanasaṃdohasamucchedakuṭhārikā saṃśayāraṇyasamucchedaparaśuḥ saḥ gurūṇāṃ śikhāmaṇiḥ śreṣṭha ityarthaḥ || 6 || avataraṇikā- athe *? marthameva viśeṣayati sūtradvayena- ślokaḥ- yatsūktidarpaṇābhoge nirmale dṛśyate sadā || pṛ0 120) mokṣaśrīrbiṃbarūpeṇa sa gururbhavatārakaḥ || 7 || vyākhyānaṃ- nirmale yasyopadeśoktidarpaṇamaṃḍale mokṣalakṣmīḥ biṃbarūpeṇa pratibiṃbarūpeṇetyarthaḥ dṛśyate prakāśate sa guruḥ bhavatārakaḥ saṃsārārṇavatāraka ityarthaḥ || 7 || avataraṇikā- atha prakārāṃtareṇāha- ślokaḥ- śiṣyāṇāṃ hṛdayālekhyaṃ pradyotayati yaḥ svayam || jñānadīpikayā'nena guruṇā kaḥ samo bhavet || 8 || vyākhyānaṃ- yaḥ śrīguruḥ śiṣyāṇāṃ hṛdayālekhyaṃ hṛtkamalasthanijarūpacitraṃ jñānadīpikayā jñānadīpena pradyotayati prakāśayati anena guruṇā śikṣāguruṇā kaḥ samo bhavet na ko'pi sama ityarthaḥ || 8 || avataraṇikā- athaitādṛśagururasti vetyatrāsti durlabha ityuktvā śikṣāgurusthalaṃ samāpayati- ślokaḥ- paramādvaitavijñānaparamauṣadhidānataḥ || saṃsāraroganirmāthī deśikaḥ kena labhyate || 9 || vyākhyānaṃ- śivakāruṇyarahitena kenāpi na labhyata ityarthaḥ || 9 || iti śikṣāgurusthalam || || atha jñānagurusthalam || avataraṇikā- atha śhivarūpānusaṃdhāyi jñānaṃ yenopadiśyate || mumukṣormokṣasiddhyarthaṃ sa jñānagururucyate iti vātulottaravacanānusāreṇa jñānagurusthalaṃ nirūpayati- ślokaḥ- upadeṣṭopadeśānāṃ saṃśayacchedakārakaḥ || samyagjñānapradassākṣādeṣa jñānaguruḥ smṛtaḥ || 1 || vyākhyānaṃ- upadeśānāṃ rahasyārthānāṃ upadeṣṭā upadeśakṛt saṃśayacchedakārakaḥ śiṣya- pṛ0 121) saṃdehavāraka eṣaḥ śikṣāgurureva samyak sākṣāt jñānapradaḥ pratyakṣībhūtaśivajñānapradaḥ san jñānagururiti smṛta ityarthaḥ || 1 || avataraṇikā- nanu śivajñānaṃ kīdṛśaṃ tatkathaṃ pratyakṣīkarotītyatrāha- ślokaḥ- nirastaviśvasaṃbhedanirvikāraṃ cidaṃbaram || sākṣātkaroti yo yuktyā sa jñānagururucyate || 2 || vyākhyānaṃ- nirastaviśvasaṃbhedaṃ na kiṃcidavediṣamiti śūnyapratītibalāt nirākṛtaviśvabhedaṃ vikārarahitaṃ cidākāśaṃ cidvyoma yuktyā sphuṭatarabhāsamānanīlasukhādipramātranveṣaṇadvārā pāramārthikapramātṛlābha ihopadiśyata iti śivādvaitaśāstroktasvānubhavayuktyā yaḥ pratyakṣīkaroti sa jñānagururityarthaḥ || 2 || avataraṇikā- atha śivajñānaṃ prastauti sūtradvayena- ślokaḥ- kalaṃkavānasau caṃdraḥ kṣayavṛddhipariplutaḥ || niṣkalaṃkasthito jñānacaṃdramā nirvikāravān || 3 || vyākhyānaṃ- kṣayavṛddhipariplutaḥ kṣayavṛddhipīḍyamānaḥ asau caṃdraḥ kalaṃkavān nirvikāravān vikārarahitaḥ jñānacaṃdramāḥ ciccaṃdraḥ niṣkalaṃkasthitaḥ kalaṃkarahitaḥ san tiṣṭhatītyarthaḥ || 3 || ślokaḥ- pārśvasthatimiraṃ haṃti pradīpo maṇinirmitaḥ || sarvagāmi tamo haṃti bodhadīpo niraṃkuśaḥ || 4 || vyākhyānaṃ- maṇinirmitaḥ ratnanirmitaḥ dīpaḥ pārśvasthāṃdhakāraṃ nivārayati niraṃkuśaḥ anargalaḥ bodhadīpaḥ citpradīpaḥ sarvagāmi tamaḥ sarvatra vidyamānaṃ tamaḥ nivārayatītyarthaḥ || 4 || pṛ0 122) avataraṇikā- atha śivajñānopadeśatatparaṃ śrīguruṃ sūtradvayenaprastauti- ślokaḥ- sarvārthasādhakajñānaviśeṣādeśatatparaḥ || jñānācāryassamastānāmanugrahakaraḥ śivaḥ || 5 || vyākhyānaṃ- bhogamokṣalakṣaṇasarvaprayojanasādhakaśivajñānaviśeṣopadeśāsaktaḥ jñānagurureva samastānāṃ mumukṣūṇāṃ anugrahakaraḥ sākṣācchiva ityarthaḥ || 5 || ślokaḥ- kaṭākṣacaṃdramā yasya jñānasāgaravardhanaḥ || saṃsāratimiracchedī sa gururjñānapāragaḥ || 6 || vyākhyānaṃ- yasyācāryasya kaṭākṣacaṃdramāḥ śivajñānodadhivardhanaḥ saṃsāratimiracchedī sa guruḥ śrīguruḥ jñānapāragaḥ parāparajñānapāraṃgata ityarthaḥ || 6 || avataraṇikā- atha tameva guruṃ bhānutvena varṇayan tato'pyādhikyaṃ pratipādayati- ślokaḥ- bahistimiravicchettā bhānureṣa prakīrtitaḥ || bahiraṃtastamaśchedī vibhurdeśikabhāskaraḥ || 7 || vyākhyānaṃ- eṣa bhānuḥ bahistimiravicchettā bāhyāṃdhakāranivārakaḥ vibhuḥ cidvyāpakaḥ deśikabhāskaraḥ jñānācāryasūryaḥ bahiraṃtastamaśchedī nāyaṃ śiva iti viṣayagatamajñānaṃ nāhaṃ śiva ityaṃtargatajñānaṃ bhinattīti prakīrtitaḥ || 7 || pṛ0 123) avataraṇikā- atha śivavedakaṃ śivajñānaṃ sūcayitvā jñānagurusthalaṃ sūtradvayena samāpayati- ślokaḥ- kaṭākṣaleśamātreṇa vinā dhyānādikalpanam || śivatvaṃ bhāvayedyatra sa vedaḥ śāṃbhavo mataḥ || 8 || vyākhyānaṃ- dhyānadhāraṇādisaṃkalpaṃ vinā śrīguroḥ kṛpāpāṃgadarśanamātreṇa śivatvaṃ bhāvayet sphuṭaṃ bhavet sa vedaḥ śāṃbhava iti mataḥ saṃmata ityarthaḥ || 8 || ślokaḥ- śivavedakare jñāne datte yena sunirmale || jīvanmukto bhavecchiṣyassa gururjñānasāgaraḥ || 9 || vyākhyānaṃ- yena śrīguruṇā śivavedakare svātmaśivatāsphuṭīkaraṇapravīṇe nirmale śivajñāne datte sati śiṣyo jīvannapi muktaḥ syāt sa guruḥ śivajñānasāgara ityarthaḥ || 9 || pārameśvarāgame 5 paṭale | yo vijānāti girije sa māmeva na saṃśayaḥ || arcayejjaṃgamaṃ dhanyaḥ saṃdhyāyāṃ gṛhamāgataṃ || 87 || labdhamātreṇa ca gṛhe śiṣṭena svātmajīvanāt || yo'rcayejjaṃgamānbhaktyā māmevārcitavān hi saḥ || 88 || sākṣānmadrūpamīśāni śayanāsanabhojanaiḥ || anāthaṃ rogiṇaṃ dīnaṃ mūkaṃ badhirameva ca || 89 || paṃguṃ muṃḍaṃ durācāraṃ nāvamanyeta liṃginaṃ || na kāryaḥ kalaho devi anyo'nyaṃ śivayogibhiḥ || 90 || na paiśunyaṃ na mātsaryaṃ na drohaṃ nāpi pīḍanaṃ || pṛ0 124) na spṛśedāyudhaṃ kvāpi prāṇaiḥ kaṃṭhagatairapi || 91 || 6 paṭale | jaṃgamaṃ pūjayedyastu sākṣānmadrūpamīśvaram || sa māṃ pūjitavāneva so'haṃ devi na saṃśayaḥ || 11 || tasmādyo bhaktimān śakto jaṃgameṣu mahātmasu || taddhi bhaktasthalaṃ viddhi mama cātipriyaṃ śive || 12 || yo gurūktena mārgeṇa liṃgapūjārataḥ sadā || jaṃgamānarcayecchaktyā sa hi māheśvaraḥ smṛtaḥ || 13 || trikālamarcayelliṃgaṃ mama bhakteṣu bhaktimān || svamatācāranirataḥ sa vai māheśvaraḥ priye || 14 || jalatatvamidaṃ devi tanuranyatamā mama || tasyādhidevatā cāhaṃ so'haṃ devi na saṃśayaḥ || 15 || ya uktalakṣaṇastu syādācāre jaṃgamārcane || sthalaṃ māheśvaraṃ viddhi mama cātipriyaṃ śive || 16 || yo'narpitaṃ maheśāni nārcayitvāpi jaṃgamān || nāśnāti na tyajenmahyamarpitaṃ kṛcchrago'pi vā || 17 || so'yaṃ prasādī kathitaḥ so'hameva na saṃśayaḥ || tatprasādisthalaṃ viddhi mama cātipriyaṃ śive || 18 || ########### END OF FILE #######