#################################################### MUKTABODHA INDOLOGICAL RESEARCH INSTITUTE Use of this material (e-texts) is covered by Creative Commons license BY-NC 4.0 Catalog number: M00101 Uniform title: visvasāratantra Editor : Chatterji Description: Typed from edition by Chatterjee published in Calcutta, Bengal end of 19th century. Printed in Bengali characters. Notes: E-text transcribed by the staff of Muktabodha under the supervision of Mark S. G. Dyczkowski. Revision 0: January 28, 2007 Publisher : Publication year : Pre-1900 Publication city : Calcutta Publication country : India #################################################### viśvasāratantram prathamaḥ paṭalaḥ | praṇamya śaṅkaraṃ gaurīṃ sadānandavivarddhinīm | sukhamokṣapradāṃ ramyāṃ mahākālena dhīmatā || 1 || kriyate'domahātantraṃ tantrāṇāṃ sāramuttamam | tatra prāk pārvatī śambhuṃ pratipapraccha tad yathā || 2 || kailāse parvate ramye nānādhātusamanvite | siddhagandharvasaṃghaiśca sevite parvatottame || 3 || nānāmunisamākīrṇe nānāsurasamanvite | latājālasamākīrṇe nānātarusamanvite || 4 || suvarṇe mātṛkāvarṇe mūrtimad bhirupāsite | brahmādaurdevasaṃghaiśca sevite parvatottame || 5 || gaṅgānirjharasaṃsakta-vahūpāṣāṇa śobhite | pārvatī prāha deveśaṃ sarvabhūtahite ratam || 6 || śrīpārvatyuvāca | devadeva jagannātha yogaśāstraviśārada | rahasyaṃ praṣṭumicchāmi kiñcit tvāṃ bhaktavatsala || 7 || guhyād guhyataraṃ sākṣād yat kiñcit surasattama | rahasyaṃ vada deveśa yat surairapi durlabham || 8 || yantrāṇāṃ mantravarṇānāṃ sṛṣṭirutpattilakṣaṇam | smṛtiśāstravarṣakṛtāṃ yat kiñcit sthirajaṅgamam || 9 || bhūtaṃ bhavyaṃ bhaviṣyañca pāṭhasya lakṣaṇaṃ param | śālagrāmasya māhātmyaṃ tīrthānāṃ parvatasya ca || 10 || ṣaṭkarmaṇaśca māhātmyaṃ śaktimāhātmyamuttamam | mantrāṇāṃ sādhakānāñca sādhanasya maheśvara || 12 || varṣakṛtyasya māhātmyaṃ uparāgasya vai tathā | patrapuṣpasya māhātmyaṃ sādhyasya ca tathaiva ca || balidānasya māhātmyaṃ paśupakṣyādikasya ca | karmaṇaśca tathā kṛtyaṃ dehasya ca tathaiva ca || mudrāsanasya yogasya dhāraṇādhyayanasya ca | varṇānāṃ varṇamāhātmyaṃ tathā kartavyakarmaṇaḥ || devasya vihitasyāpi dharmmādharmmasya tatparaṃ | yugānāṃ yugamānasya jyotiḥ śāstrasya vai tathā || kāvyaśāstrasya māhātmyaṃ śabdabrahma tataḥ paraṃ | dehasya dehayogasya kuṇḍasya yajñakarmaṇaḥ || brahmāṇḍasya ca māhātmyaṃ bhūtabhavyabhaviṣyataḥ | dehasya ca tathā tasya paralokasya vai tathā || āyurvedasya māhātmyaṃ ca bhaktānnaktaṃ tataḥ paraṃ | kathayamāsa mantrāṇāṃ ācārāṇāṃ tathaiva ca | tasyāstadvacanaṃ śrutvā vihaśya jagadīśvaraḥ || kathayāmāsa tat sarvaṃ praśnānāṃ praśnamuttamam || śrī īśvara uvāca | sādhu devi tvayā pṛṣṭaṃ sādhu lokahitaṃ param | kathayiṣye sugopyaṃ vai śṛṇuṣvāvahitā bhava || yogaśāstrasya māhātmyaṃ kathayāmi surapriye | āgamanta vinā yogaṃ na bodhayati mānavaḥ || āgataḥ śivavaktrebhyo gataśca girijāmukhe | malatrayavyapāratvāt tasmādāgama ucyate || ādau dehaṃ pravakṣyāmi tat śṛṇuṣva yuthāyuthaṃ | vinā dehe āgamasya prakāśaḥ kriyate kutaḥ || kāraṇaṃ paramabrahma kāryyo hi vācakātmakaḥ | vācyavācakamātreṇa tat sarvaṃ vācakaṃ bhavet || vācāvācena yā yena paraṃ brahmānumīyate | vācako hi hariḥ sākṣāt vācyaśca parameśvaraḥ || āsīcchaktiyuto devaḥ sadāśiva iti śrutaḥ | śuddhaḥ sanātano nityaḥ saccidānandarūpakaḥ || akṣaraṃ paramaṃ brahma acyutaḥ śuddhanirmalaḥ | guṇatrayātmakaḥ śvetaḥ sṛṣṭimūlamudāhṛtaḥ || sadāśiveti vikhyātaścitsvarūpa iti smṛtaḥ | śabdabrahmātmako viṣṇuryogīndraḥ suranāyakaḥ || tasya krīḍāvibhāgena iyaṃ sṛṣṭirvvitanyate | kāle māyārataḥ sotha saṃsṛjet sacarācaram || māyayā saha tasyāpi ahaṃ tatvaṃ manantataḥ | ahaṃ tatvād vikurvāṇaḥ sarvañca sacarācaram || ahaṅkārātmakaṃ sarvaṃ jagat sthāvarajaṅgamam | krīḍayā sakalaṃ viśvaṃ saṃsṛjejjagadīśvaraḥ || icchāvatebhā utpātya vahavo jajñire purā | vighnāśca jajñire pūrvaṃ dharmakarma tataḥ param || dharmo hi śāstrarūpeṇa yogena jāyate priye | vighnānāṃ pūjanaṃ tatra tataḥ kuryyād vidhānataḥ || atha [artha] yogaṃ pravakṣyāmi śṛṇuṣva kamalānane | sadāśivād bhavedicchā kālayogasamanvitā || guṇakṣobhakarī sā tu sarvasaṃmohakāriṇī | ādyā parā mahāmāyā nityāniṣṭavināśinī || sukhadā śubhadā nityā sarvabhūteṣu saṃsthitā | na māyāyogayuktena sṛṣṭireṣā bhavediti || (p. 2) yadā tuṣṭā bhavenmāyā tadā siddhimupālabhet | daivī hyeṣāṃ guṇamayī sarvabhūtasamanvitā || tasyāḥ krīḍāvibhāgena sṛṣṭireṣā bhaviṣyati | yasyāṃ sarvaṃ samudbhūtaṃ yasyāmadyāpi tiṣṭhati || layameṣyati kālānte tasmai [tasyai] devyai namo namaḥ | yā brāhmī vaiṣṇavī raudrī devī prajñā śivā tathā || sarvabhūtasthitā māyā tasmai [tasyai] devyai namo namaḥ | darpaṇapratibimbena yathā māyā pradṛśyate || bahūumithyā yathānityaṃ tathā sṛṣṭiṣu pārvati | māyā secyā sadā nityā māyā pūjyā sadā priyā || māyā stutyā sadā devi vandanīyā punaḥ punaḥ | māyayā tu vinā sṛṣṭernāsti utpattikāraṇam || sarvatra sarvabhūteṣu sthāvareṣu careṣu ca | jyotirbrahmamayīṃ devīṃ lakṣate sacarācaram || lobhamohakāmakrodhāḥ saguṇā nirguṇā tathā | kālayuktā yadā saiva tadā sarvaṃ vidhīyate || kālamāyāmayī bhūtvā guṇakṣobhaṃ nayet sadā | kālena prerayenmāyāṃ sṛṣṭerutpattihetave || yā mūlaprakṛtiḥ proktā sā māyā parikīrtitā | yo hyayaṃ sadāśivaḥ proktaḥ sa eva puruṣaḥ paraḥ || ekaṃ brahma dvidhā bhūtvā sṛṣṭireṣā vidhīyate | arddhena puruṣo bhūtvā arddhena vanitā tathā || tāvubhau tu samau bhūtvā sṛṣṭivyaktiṃ nayet sudhīḥ | yathā sadāśivaḥ proktastathā māyā prakīrtitā || yathā māyā tathā cārddhā tathā caiva sadāśivaḥ | yathā gṛhe pradṛśyeta gṛhiṇī gṛhapālayoḥ || tathā śivasya sā nityā śivānī mūlarūpiṇī | gṛhiṇī parihīnasya yathā gṛhapatergatiḥ || tathā bhavati deveśi tathaiva ca sadāśivaḥ | tasmānmāyā sadā vandyā pujanīyā parāt parā || brahmā viṣṇuśca rudraśca īśvaro'nye ca ye parāḥ | sarve te māyayā dehaṃ labhante nātra saṃśayaḥ || arcciyo ye yathā bhūmau bhāskarasya gabhastayaḥ | brahmavastu tathā bhūtvā māyayā vyāpakaṃ mahat || na tu brahmātiriktaḥ syāt jagat sthāvarajaṅgamam | māyayā vaśagāḥ sarve brahma-viṣṇu-śivādayaḥ || na māyāvaśagāḥ kecin mahākālavaco yathā | sarvadā sarvabhāvena māyā sevyā divāniśam || sthūlaṃ prakāśayet sūkṣmaṃ sthūlaṃ sūkṣmārthamāśrayet | na hi sthūlād vinā devi sūkṣmaṃ yāti prakāśanam || yadihāsthi tadānyatra yannehāsthi na tat kvacit | āgamasya samo granthaḥ sadā nāsthīha bhūtale || kimanyairasadālāpairyatrāyurvyayatāmiṣāt | nidrayā hriyate devi vyavāyena ca vāyavaḥ || divācārtheha yā devi kuṭumbabharaṇena ca | sarvatra sarvakāleṣu jāgrat svapnasuṣuptiṣu || vandanīyā sadā stutyā pūjanīyā ca sarvadā | śrotavyā kīrtitavyā ca māyā nityā nagātmaje || yadā māyā bhavet tuṣṭā ādyā saṃvitpradāyinī | harirbrahmā śivaḥ sarve labheyustoṣamuttamam || brāhmaṇāḥ kṣatriyā vaiśyāḥ striyaḥ sarvaṃ maheśvari | śrotavyā kīrtitavyā ca harermāyā divāniśam || atha sṛṣṭiṃ pravakṣyāmi sthūlabodhasya hetave | sthūle nirjitya cātmānaṃ tadā sūkṣmaṃ viśed dhiyā || (p. 2b) yat tu sūkṣmaṃ maheśāni tatsṛṣṭergocaraṃ na hi | anumānena tadbhāvyaṃ tat sarvaṃ śāstravartmanā || sūkṣmaṃ yat paramaṃ brahma tat durge gocaram na hi | tat tu sarvaṃ samādhau ca tat sarvaṃ śāstravartmanā || $$$$$$$$$$$$$$$ sūkṣmaṃ yat paramaṃ brahma ātmanogocaraṃ na hi | tat subhāvyaṃ maheśāni tat sarvaṃ śāstravartmanā || sarveṣāṃ locanaṃ devi buddhiśāstraṃ pracakṣate | sthiracittena bhaktyā ca asaṃ sargasamanvitaiḥ || śrotavyaṃ sarvadā śāstramāgamaḥ sarvakālataḥ | śravaṇājjāyate bhaktirbhaktyā caiva prapūjayet || pūjanājjāyate jñānaṃ jñānād bhūtāni śodhayet | ātmanaḥ śuddhitāṃ prāpya dṛḍhacittaḥ prajāyate || dṛḍhacitte samādhiḥ syāt samādhermokṣa ucyate | māyāsevāṃ vinā na syāt mukti jñānañca śobhanam || caturvidhavidhānaṃ syāt purvādiṣu yathākramam | pṛthivyā yadhādeśe ca sumeruḥ parvataḥ sthitaḥ || tat pūrvādiṣu vijñeyaḥ sarvaśāsteṣvayaṃ vidhiḥ | ācāro mantra yantrāṇāṃ deśabhede ca sarvataḥ || kartavyaṃ sarvabhāveṣu mahākāla vaco yathā | vidyā vā pāthavāvidyā dvāvete māyayā vṛte || vidyā tu sarvadā sevyā nāpavidyā kathañcana | yā vidyā sā mahāmāyā sā tu sevyā sadā budhaiḥ || avidyā karmabandhaḥ syāt bandhājjñānaṃ vinaśyati | jñānanāśāt bhaveddhānirhānau saṃsaraṇaṃ punaḥ || saṃsārāt tu bhaveddhānighoraṃ narakameva ca | tasmādavidyāṃ kutrāpi na sevet mokṣamicchukaḥ || śivastu dvividhaḥ proktaḥ saguṇo nirguṇastathā | nirguṇaḥ prakṛteramyaḥ saguṇaḥ sakalātmakaḥ || sakalātmakādiyaṃ sṛṣṭiḥ kathyate brahmaṇā purā | saguṇaṃ nirguṇaṃ vāpi kathyate śṛṇu pārvati || yaduktaṃ brahmaṇā pūrvaṃ yaduktaṃ viṣṇunā purā | sadāśivena yat proktaṃ tat sarvaṃ pravadāmyaham || ṛṣibhistu purāproktaṃ bhāratīṃ śubhalakṣaṇām | tānte sarvaṃ pravakṣyāmi śṛṇuṣva kamalānane || vācyaṃ hi paramaṃ brahma vācakā akṣarāḥ smṛtāḥ | āśrayāśrayibhāvena tat sarvaṃ pravadāmyaham || kṣaratīti kṣaraḥ proktaḥ sarvatantrasamanvitaḥ | tannāsti yatra tatrāpi akṣaraḥ parikīrtitaḥ || yathā dhātuṣu dehasya utpattiḥ parikīrtitā | tatra yat paramaṃ brahma tat sarvaṃ pravadāmyahaṃ || sadāśivo bhavedagnistadā ghoṣastataḥ paraḥ | aghoṣaścaiva saṃghoṣo mahāprāṇastataḥ paraḥ || mahāprāṇāt sughoṣaśca tasmāccaiva anāhataḥ | anāhatāddhaniścaiva tasmānnādaḥ sureśvari || nādād tavettadā bindurbinduntu śaśisuryyayoḥ | (p. 3) śaivātmikā bhavet sṛṣṭiḥ sṛṣṭireṣā vidhā smṛtā || sā sṛṣṭiḥ sarvatantreṣu kīrtitā sātvikī śubhā | atha śaivātmikā sṛṣṭiḥ kathyate kramayogataḥ || śivaḥ śaktiyutaḥ sākṣāt sā haṅkārasamanvitaḥ | na hi śaktiṃ vinā devi sṛṣṭireṣā vidhīyate || kṣetraṃ vinā yathā caiva vījotpattirna dṛśyate | śaktericchā bhaved devi yadā sṛṣṭistadā bhavet || darpaṇapratibimbeṣu pratibimbaṃ maheśvari | yapeyaṃ sṛṣṭirutpattiḥ kathyate śṛṇu pārvati || sṛṣṭistu dvividhā cāsīt mānasī maithunī tathā | purākṛtayuge sṛṣṭirmānasebhūt prajāpateḥ || tenaicchat kāmākarmāṇi vāsudevaparāyaṇā | tatra krodhamabhudviṣṇo rūpasargastataḥ param || te tu krodharaśāt sarve jagat kṣayaparāyaṇāḥ | rajoguṇātmikā sṛṣṭistadā bhavati tat parā || candrasūryātmakobindurnādaśca triguṇātmakaḥ | candrasūryātmakāmantrāḥ kathitāḥ padmayoninā || binduḥ śivātmako jñeyā nādaśca jagadīśvarī | śakteḥ sambhogamātreṇa bhavennādaḥ kriyāparaḥ || nādād bhavenmahābinduḥ sa ca karmaparāyaṇaḥ | binduḥ sarvātmakaḥ sarvaśāstreṣu parikīrtitaḥ || brahmā viṣṇuśca rudraśca trividhā parikīrtitāḥ | rajaḥ satvaḥ tamaścaiva triguṇāḥ sarvasammatāḥ || sarveṣu bhūtavargeṣu triguṇāḥ parikīrtitāḥ | devatā trividhā devi tamorajaḥ samatvayuk || teṣāṃ tu lakṣaṇaṃ tat tat paścāt sarvaṃ vadāmyaham | bindau bhavenmahādevi śabdabrahmaśivātmake || guṇatrayaṃ bhaved bindau siddhayaḥ śubhadāyakāḥ | yogaśāstrāṇi tatraiva jāyante kamalānane || tattvaśāstrāṇi tat paścāt mokṣaśāstrāṇi tat param | jñānaśāstrāṇi tat paścāt purāṇāni tataḥ param || mahāpurāṇaśāstrāṇi pārahaṃsyāni tat param | dīnāṃśatatvaśāstrāṇi jāyante tadanantaram || brāhmaṇāḥ kṣatriyā vaiśyāḥ sarve bindvātmakāḥ smṛtāḥ | vedaśāstrādayaḥ sarve sarve bindvātmakāḥ smṛtāḥ || atha bindorvibhāgena śabdastveko bhavenmahān | avācāṃ paramaṃ brahma adṛśyañca viśeṣataḥ || śabdabrahma hi tat prāhūḥ sarvāgamaviśāradāḥ | atha kāmāñca yad vastu jñānena parigīyate || śabdabrahmaṃ tadevāhūḥ sarvatantraviśāradāḥ | suptośyānāvarohatvāt proktonetādṛśoravaḥ || śabdakṣetreti tvāṃ prāha sākṣād devaḥ sadāśivaḥ | anāhateṣu cakreṣu sa śabdaḥ parikīrttyate || anāhataṃ mahācakraṃ hṛdaye sarvajantuṣu | tatra oṅkāra ityukto guṇatrayasamanvitaḥ || śivobrahmā tathā viṣṇuroṅkāreṣu pratiṣṭhitāḥ | akāraśca bhaved brahmā ukāraḥ saccidātmakaḥ || makāro rudra ityukta iti varṇasya kalpanā | akāre ca bhaved viṣṇu rukāre ca prajāpatiḥ || makāre ca bhaved rudra iti vā varṇanirṇayaḥ | (p. 3b) ityeraṃ sarvatantreṣu kathitā padmayoninā || tasminneva kṣaṇe binduḥ sa bhaved dvividhaḥ priye | bhakti yuktātmako binduriti vedeṣu niścayaḥ || raudrī vāmā tathā jyeṣṭhā trividhā śaktiruttamā | raudrī rudrapriyā śaktiḥ sadā rudraguṇānvitā || vāmā tu viṣṇusaṃśaktā vaiṣṇavo tadaguṇānvitā | jyeṣṭhā tu brahmaṇaḥ śaktiḥ sṛṣṭirutpatti lakṣaṇā || rajo guṇānvitā sṛṣṭirjyeṣṭhā sarvasamanvitā | tamoguṇānvitā śaktirvaiṣṇavī sarvasammatā || yā tu raudrī mahāśaktiḥ sā śubhā parikīrtitā | sāttvikā sā mahāśaktiḥ śivasya vacanaṃ yathā || sadāśivāt paraṃ kiñcit śivameruṃ pracakṣyate | tasya śaktirbhaved devi yā śaktistāmasī matā || sadāśivasya deveśi śaktayo vahūdhāḥ smṛtāḥ | icchāśaktirjñānaśaktiḥ kriyāśaktistataḥ parā || śivasya vividhā śaktirvimalādyāḥ śubhapradāḥ | vimalot karpiṇī jvālā kriyā satyā tataḥ parā || yogā prahvī tathaiśānī ugrāṇī ca punaḥ punaḥ | brahmāṇyādyāḥ śaktayaśca jagadetaccarācaram || brāhmī māheśvarī caiva kaumārī vaiṣṇavī tathā | vārāhyanantarendrāṇī cāmuṇḍā kamalā punaḥ || tato nānāvidhā caiva śaktayo vahūdhā matāḥ | sarvavarṇātmikā śaktiḥ sadā pūrva śivasya ca || bhūtaṃ bhavyaṃ bhaviṣyañca yat brahmāṇḍasamudbhavam | sarvaṃ śivasya deveśi śaktiḥ sarvasamanvitā || nahi śaktiṃ vinā viśvaṃ kṣaṇamātraṃ pradṛśyate | śaktibhiḥ puritaṃ viśvaṃ sarvaṃ sthāvarajaṅgamam || āśrayāśayi bhāvena saṃprāpyādyāpi tiṣṭhati | atha bindvātmikā śaktiḥ sā raudrī parikīrtitā || atha nādātmikā śaktiḥ sā jyeṣṭhā parikīrtitā | atha vījodbhavā śaktiḥ sā vāmā parikīrtitā || vāmā tu vāmadevasya śaktiḥ sā prakṛtiḥ śubhā | śabdabrahma iti prāhūḥ sarvavedavido janāḥ || śabdastu śabdamātraṃ syāt brahmeti paramaṃ padam | kathaṃ śabdena brāhmeṇa ekatvaṃ pratibudhyate || vācyavācakaśabdena brahmaśabdena vā priye | ekatvamuhyate sarvaṃ śabdabrahma taducyate || yathā dhātuṃ vinā devi dehasya dhāraṇaṃ na hi | tathā jīvaṃ vinā devi na dhātuḥ pratibudhyate || dhātujīvātmano caikyaṃ yathā deveṣu gīyate | śabdabrahma padādekaṃ tathaiva parikīrtyate || ekatra dehayogeṣu jīvātmā paramātmanā | tathaiva sarvatantreṣu śabdabrahmeti kīrtyate || na hi brahma vinā śabdaḥ prakāśātmā bhavet svayam | śabdabrahmeti tat sarvaṃ bhūtaṃ bhavyaṃ bhaviṣyakam || prakāśamabhidhīyeta yathā suryyo divāniśam | anumānena tatsarvaṃ śabdārthañca dhiyā smaret || acintyo hi yadābrahma prakāśa upajāyate | tadā tasyāpi śabdārthaṃ pratyakṣamupajāyate || (p. 4) tat pratyakṣeṇa tat sarvaṃ tat tadvastuṣu jāyate | atha bindo maheśāni lakṣaṇaṃ parikīrttyate || rindoḥ prakāśāt sarve vai kālapādādayaḥ kramāt | kālād bhavenmahābindurbinduḥ śaktisadātmakaḥ || ajāyante jagat sākṣi brahma-viṣṇu-śivādayaḥ | kāla yogād bhavennādaḥ sa ca sarvaguṇānvitaḥ || nādād bhavet tadā devi kriyāyogadāyastvime | nādād bhavet tadā devi pañcāśanmātṛkāḥ kramāt || akārādi kṣakārāntāḥ svarāstantrasamanvitāḥ | pūrve hrasvāḥ pare dīrghāḥ ṣaṇtāstu tadanantarāḥ || ṛ ṝ ḷ ḹ tathā saptāḥ sarva tantrasamanvitāḥ | kādimāntābhavet pparśāḥ sarvatantrasamanvitāḥ || yā dikṣāntāstu ye varṇāste varṇāstantrasammatāḥ | dhātavaḥ sarvatantreṣu yādivāntāḥ śubhapradāḥ || uṣmāṇaḥ śaṣasahājñeyā asthimajjādayaḥ śubhāḥ | lakṣau varṇau parātmānau jīvātmaparamātmakau || makārāntāni tatvāni varṇāni kīrtitāni vai | jīve prāṇe manobuddhau mahadahaṅkārasaṃyute || māditānto mahābhute karṇe tvaci ca cakṣuṣi | jihvā grāṇe vāci pāṇau pāyupāde ca liṅgake || bhuteṣu ṅādikāntasya hṛdaye maṇḍalatraya | rādivāntāni saṃcintā ṣaḍaṅgāni ca dhātuṣu || evaṃ saṃcintā varṇāni sṛṣṭerutpattilakṣaṇam | śabdabrahmati deveśi sarvatantreṣu sarvadā || varṇātmanāvirbhavati padyapadmāni bhedataḥ | pañcāśadvarṇabījācyaṃ carācaramidaṃ jagat || devatā brāhmaṇā devi sarvavarṇātmikāḥ smṛtāḥ | atha bindudbhavāḥ sarve bhūtātmānaḥ surāsurāḥ || atha bindudbhavaḥ śabdastasmādākāśasambhavaḥ | ākāśāttu bhavet sparśaḥ sparśādvāyoḥ samudbhavaḥ || atha vāyorbhavettejastejasognisamudbhavaḥ | rasognestu bhavettasmādrasājjalasamudbhavaḥ || jalādbhavettadā gandhastasmāttu pṛthivī smṛtā | gandhādipañcasaṃyuktā guṇābhumeḥ sureśvari || caturguṇaṃ jalaṃ jñeyaṃ vahnervāyorguṇāstrayaḥ | ākāśaśya dvidhāprokto guṇolakṣitalakṣaṇaḥ || ākāśāt dviguṇaṃ proktamanilañca tataḥ param | tasmāt tu dviguṇaṃ vahnirvahnestu dviguṇaṃ jalam || jalāt tu dviguṇā pṛthvī samānā vā prakīrtitā | athāvā saguṇaṃ proktaṃ bhūtaṃ tantrasamanvitam || pṛthivyāmoṣadhirjātā oṣadherannameva ca | annādbhavet tadā devi brahmāṇḍaṃ śaśisuryayoḥ || śaśisuryātmakaṃ sarvaṃ carācaramidaṃ jagat | acarā bahudhā devi girivṛkṣādi bhedataḥ || te sarve tu carājñeyāḥ śaṅkareṇa ca bhāṣitāḥ | jaṅgamā vividhāḥ santi paśupakṣyādi bhedataḥ || carāstu trividhā jñeyāḥ svedāṇḍajajarāyujāḥ | svedajāḥ kramidaṃ śādyā aṇḍajāḥ pannagādayaḥ || jarāyujāśca vahavaḥ sarve vai mānuṣādayaḥ | manuṣyaḥ sarvatantreṣu bhavediti jarāyujaḥ || pañcabhūtātmakaṃ sarvaṃ kathitaṃ padmayoninā | (p. 4b) pañcabhūtā mahābhūtairvyāptaṃ sarvaṃ carācaram || śabdasparśa rūparasagandhāśca parikīrtitāḥ | mahābhūtāni deveśi kathitāni manīṣibhiḥ || ākāśañca tathā vāyuragnirāpastathā dharā | bhūtāni kathitānyeva sthūlarūpeṇa pārvati || dehaśca turvidhojñeyo jantorutpatī bhedataḥ | udbhijjaḥ svedajoṇḍo'khaścaturthaśca jarāyujaḥ || udbhidya bhumimudgacchutyudbhidaḥ sthāvarastu saḥ | nirdiṣṭaḥ skandaviṭapapatrapuṣpaphalādibhiḥ || pañcabhūtātmakaṃ sarvaṃ kṣāmadhiṣṭhāya jāyate | atāyonyagnipavananabhasāṃ samavāyataḥ || svedajaḥ sidyamānedyobhuvahnyadbhyaḥ prajāyate | ṣukmatkunakīṭyādyāḥ priyādyāḥ kṣaṇabhaṅkurāḥ || aṇḍajovartulībhūtāt śukraśoṇitasambhavāt | kālena bhinnāt purṇātmā nirgacchan prakramiṣyate || ahigodhādayo bhekaśiṇḍamārādayaśca ye | jarāyujo grāmagataḥ kriyate sṛṣṭisambhavaḥ || prajāyate caturviṃśatattasaṃyuktadehavān | svastānācca cyutāt śukrād bindumādāya mārutaḥ || evaṃ sarvatra deheṣu jāyate ca jarāyujāḥ | utpattisthitirūpeṇa saṃhāreṇa śivapriye || brahmāṇī vaiṣṇavī bhutvā tathā raudrī bhavet parā | pañcabhūtakalā dedi śṛṇuṣva sarvasiddhidāḥ || śāntātītā tathā śāntirvidyā ca saṃpratiṣṭhitā | nivṛttireṣā kathitā pañcabhūtakalā priye || utpattireṣā kathitā tantreṣu parameśvari | saṃhārā vyut krameṇaiva ākāśāntā prakīrtitāḥ || maṇḍalānyeva bhūteṣu parimītāni yat śṛṇu | ākāśamaṇḍalaṃ proktaṃ vartulaṃ sarvasammatam || ṣaṭkoṇamaṇḍalaṃ vāyostrikoṇantu vibhāvasoḥ | aṣṭāsraṃ varuṇasyāpi caturasraṃ dharāgatam || trikoṇantu bhaved vāyostrikoṇaṃ varuṇasya ca | iti vā sarvatantreṣu kathitaṃ padmayoninā || arddhendusannibhaṃ vṭtaṃ jalasya iti vā priye | trikoṇaṃ svastikopetaṃ vahneḥ sarvasukhāvaham || ṣaḍ bindulāñchitaṃ vṛttaṃ maṇḍalaṃ gaganasya ca | śuklavarṇaṃ jalasyāpi gauravarṇantathā pare || bhūtāni sarvabhuteṣu kathitāni manīṣibhiḥ | pṛthivyāṃ sarvabhūtāni jāyante sa carācaram || śrotraṃ tvak locanaṃ jihvā ghrāṇaṃ buddhindriyāṇi ca | vāk pāṇipādapāyupasthāni karmendriyāṇi ca || vacanādāne ca gatiḥ visargānandakau ca saṃproktāvāgādyārthāḥ | manobuddhirahaṅkāraṃ cittamapi ca kāraṇam | bhutendriyendriyārthe vā dṛṣṭañca pañcaviṃśatiḥ || satvaṃ rajastama iti pradhānāḥ parikīrtitāḥ | etairuktāni bhūtāni kathitāni manīṣibhiḥ || atha bindudbhavāḥ sarve vikārāḥ sthavarādayaḥ | manobuddhirahaṅkāraścittañca sarvasmmatam || kāmakrodhau lobhamehaujarā ca maraṇādayaḥ | atha hiṃsayadayaḥ sarve tamoguṇayutānatāḥ || (p. 5) ye nivṛttā mahātmānante tu satvaguṇāmbitāḥ | icchāyuktāśca ye sarve te sarve rājasāḥ smṛtāḥ || ataḥ kalau maheśāni rājasāstāmasā vahūḥ | nāsti devi kalau kutra satvavān puruṣaḥ kvacit || rajoguṇāḥ karmapayāḥ duḥkheṣu sukhabuddhayaḥ | atra karmādisiddhiḥ syāt kathitā padmayoninā || rājasāstāmasā ye tu tāmasā adhamāḥ smṛtāḥ | indriyasthā mahādevyāḥ śaktayantad guṇāḥnvitāḥ || atha bindvātmikāḥ sarvāḥ sarvatantreṣu kīrtitāḥ | dhātavastatra jāyante sarvabhūtasamanvitāḥ || tvagasṛṅmāṃsamedo'sthimajjaśukrāṇi dhātavaḥ | vātapittakaphā doṣā dukhyāśca syuḥ saptadhātavaḥ || hakārādi lakārāntāḥ pañca bījāni tāni te | kīrtayiṣyāmi vidhinā bhutotpattau krameṇa tu || ha ṣa va ra la kāraśca krameṇa paricintayet | atha bindvātmanaḥ śantorjāyante kamalānane || ekatra yogayuktena dehidehasya sambhavaḥ | atha dehātmakāḥ sarve brahmāviṣṇuśivādayaḥ || bhidyamāne mahātmānante sarve brāhmanādayaḥ | teṣu vedavidaḥ sarve ye te devi surāsamāḥ || vidyāvidye śivaḥ sākṣāt dvau tanu parikīrtitau | yā tu vidyā yutā devi sā pujyā suranāyakaiḥ || avidyā yā tanuḥ proktā sāpi bhujyā paśoḥ samā | vindvārbharaṃ trikālañca paramātmādilakṣaṇam || asaṃkṣayañca tat sarvaṃ sukṣmātisukṣmasaṃyutam | nimiṣādyāstathā māyā divasāśca tathā niśā || pakṣamāsāśca ṛtavaścāyano vatsaraṃ punaḥ | yugañca yugamānañca tathā manvantarāṇi ca || mahāpralayaparyāntaṃ sarvaṃ bindvātmakaṃ smṛtam | athavā syānmaheśāni bindunādātmakaṃ jagat || mūlabhūtāt tadāvyaktād vikṛtāt paravastanaḥ | āsīt kila mahattatvaṃ vikāramayasambhavam || mahattatvādhaṅkārastrividhaḥ parikīrtitaḥ | vividhāstrividhāścaiva guṇānāṃ mānayogataḥ || vaikārikastaijasaśca tāmasaśca ahaṃtridhā | vaikārikādahaṅkārād bhaveyuḥ surapālakāḥ || indrādayaḥ surādhīśāḥ sarvehaṅkārasambhavāḥ | avatārastathā sarve smṛtā vaikārikāḥ priye || māyayā mohitadhiyaḥ sarvāvastavalipsaraḥ | na māyāsevayā purvaṃ murtirna bhavati priye || ādhāya vāriṇā bījaṃ gagaṇaṃ yugapadāviśet | mukhe vāṇī candrasuryau cakṣuṣī varuṇaṃ vaset || nāsādagnau tu nāsābhyāṃ saguṇena samanvitau | laubhamohau tathācauṣṭhau yamastu daśane tataḥ || diśaḥ karṇau tathā maghāḥ kālapāśe bhuje tathā | indrastu tanuygme ca dharmapuṣṭhe'dharmakaraḥ || nābhau brahmā tathopasthe bhage lakṣmīstataḥ param | guhye mitraṃ tathā pādau viṣṇuḥ sākṣāt tataḥ param || (p. 5b) sarvatra saguṇenaiva gaṇamāviśya pārvati | vikāramanubhuyāt tu śarīramanukampayet || vaikārikādalaṅkārāddevataikādaśantathā | digvātārkapraceto'grihārīndropendramitrakāḥ || ahaṅkārāttaijasāt tu indriyāṇi daśābhavan | tanmātrakramayogena sarvaṃ tatra guṇāguṇam || bhūtādikādahaṅkārāt paṅcabhūtāni jajñire | ahaṅkārātmakaṃ sarvaṃ devi sthāvarajaṅgamam || rikārānte'bhavannaṣṭau yuktānte tvavikāriṇaḥ | viśuddhaṃ nirmalaṃ yat tu tadyuktaṃ parikīrtitam || karmaṇā jāyate jantuṇ karmaṇaiva pralīyate | dehe pranaṣṭe tat karmapunardehe pralabhāte || dehaḥ karmātmakaḥ proktaḥ tat tu vede pratiṣṭhitam | vālakasya yathā mātmāṃ tataḥ pūrvakṣaṇe nahi | sarvaṃ mithyaiva deveśi kathitā padmayoninā | carācaramidaṃ devi sarvaṃ karmātmakaṃ śṛṇu || mātā karma pitā karma karmo hi paramo guruḥ | svargaḥ vā narakaṃ vāpi karmanaiva labhet tanum || yadidaṃ vihitaṃ karma tattva kuryād divāniśam | manuṣyānāṃ maheśāni lakṣaṇaṃ śṛṇvataḥ param || ādau janma pravakṣyāmi śṛṇuṣva kamalānane | ṛtukāle tu saṃprāpte striyā puruṣayogataḥ || kālena purayeddevaṃ striyañca puruṣaṃ punaḥ | maithuneṣu tadā bhutvā maithunantu vidhiyate || tadā dhanñjayo vāyustaṃ vījaṃ garbhamañcaye | vidhāya yonimārge ca punareva nivaśayet || kalanante kavātreṇā pañcarātreṇa budbudam | evaṃ krameṇa taṃ dehaṃ vāyunā varddhayet kramāt || tataḥ prabhṛti tasyāpi āyurvyunaśatāṣṭakam | ādau bhāvenmaheśāni pañcabhūtātmakaṃ vapuḥ || saguṇaṃ sakalaṃ tatra śarīre cintayet sadā | asat saccaiva yat kiñcit yat kiñcid karaṇī tale || tat sarvaṃ cintayeddevi śivasya vacanaṃ yathā | bhāvānte sarvakāleyu kāle ceṣṭau vidhīyate || ādau bhavenmaheśāni samantaṃ deha yogataḥ | ādau vā pādato janma pratilomakrameṇa ca || purākṛtapuge māye brahmaṇā bhāvitaṃ kramāt | mahākālamataṃ sarvaṃ śaṅkarasya madena ca || viṣṇunā bhāvitaṃ sarvaṃ vidhānaṃ vyutkrameṇa ca | mantakājjayate murddhni tadā cakṣurdvayaṃ priye || tadā karṇe tadā jihvā dvayaṃ tasyā bhavet tadā | nāsārandhra dvayaṃ tatra jāyate dehayogataḥ || grīvācca ṅkandhayugmau tau stanandhaṃ tataḥ param | nitayaṃ karcidehañca nābhidehaṃ tataḥ param || liṅgaguhyaṃ tadā ādau sarvatantreṣvayaṃ vidhiḥ | pūrvakarmānurodhena liṅgabhedaḥ prajāyate || lomāni yatra jāyante vahnidehe sureśvari | nābheḥ sakāsājrajāyante nābhyaḥ kṣetraprapoṣakāḥ | agnyātmikā bhavennāḍī piṅgalā dakṣadeśake | iḍā bhuvāmabhāgasya dakṣiṇe piṅgalā śubhā || (p. 6) madhye suṣumnā vijñeyā nāḍī devi svarātmikā | nātyo'nantāḥ samutapanāḥ suṣumnā pañcaparvaṣu || yā suṣumnā mahānāḍī agnisomātmikā satī | agnyātmikā bhavennaḍī piṅgalā dakṣadeśake || candrātmikā bhavennāḍī vāme sarvaṣukhā vahā | gāndhārī hastijihvā ca sapuṣā lambuṣā mahā || yaśasvinī śaṅkhinī ca kuhūḥ syuḥ sapta nāḍayaḥ | mūlādhārasthitāḥ prāṇāḥ sarve te vāyudhāriṇaḥ || vāyarastra daśa proktāḥ kṣtreṣu parameśvari | sevyasevakarūpeṇa boddhavyānte kramādime || prāṇo'pānaḥ samānaśca udāno vyāna eva ca | pradhānā vāyavaḥ proktāḥ sevakāḥ kathyate punaḥ || sādhanaṃ prāṇavāyunāṃ paścād vakṣyāmi tatvataḥ | haṃsākhyā sādhanamantre tatvārthaṃ kathayāmi te || nāgaḥ kurmo'tha kṛkaro devadatto dhanañjayaḥ | agnayo doṣaduṣṭaiṣu saṃlīnā daśavāyavaḥ || prāṇādau ca hṛdisthāne padmarāgasamadyutiḥ | apāno guhyadeśe ca indragopasamaḥ smṛtaḥ || gokṣīradharaṇākāraḥ samāno nābhideśake | udānaḥ kaṇṭhadeśe ca dhūmravarṇaḥ prakīrtitaḥ || vyānaḥ sarveṣu deheṣu jyotīrūpeṇa dṛśyate | hṛdaye prāṇavāyuśca apānastu gudediśet || indriyāṇāṃ kramenaiva śṛṇuṣva kamalānane | cakṣuṣo viṣayaṃ dṛṣṭiḥ karṇayoḥ śabdameva ca || gandhastu nasi?vijñeyaḥ sarvatantrasamanvitaḥ | ādānaṃ bhūjayugmeṣu jihvāyāṃ rasa ucyate || guhye visargaṃ vijñeyamānandastu upasthake | gamanaṃ pādayugme ca kathyate parameśvari || vubhūkṣā ca pipāsā ca prāṇadeśe pratiṣṭhitā | manasaḥ śaukamohau ca jvarā mṛtyuḥ śarīrake || vināśakāle śārīre sarvajantuṣu uddhṛtāḥ | uddhṛtānte mahātmāno mahāvalaparākramāḥ || ṣaṭkoṣikantu sarveṣāṃ śarīraṃ parikīrtitam | majjāsthipāyaraḥ śukrāstathā tva*? saśoṇitam || iti ṣaṭkoṣikaṃ nāma bhedo bhavati dehinām | athopaste bhage caiva ānandaḥ parikīrtitaḥ || vipantau sarvavarṇānāṃ vināśaḥ parikīrtitaḥ | bhūtānāmeva cotpatti daihajanma udāhṛtam || ekabrahmaṇi nānātvaṃ jīvabhāvaḥ prakīrtitaḥ | tanirodho'sya maraṇaṃ sarvatantrasamanvitam || brahmaṇo maraṇaṃ nāsti naiva tasya tu jīvanam | yāḥ striyaḥ sarvatantreṣu śivapatnyaḥ śubhāvahāḥ || ye ca te puruṣāḥ proktāste sarve rudrarūpiṇaḥ | haragauryātmakaṃ sarvaṃ carācaramidaṃ jagat || vināśaḥ sarvadhātunāṃ tattu pārthavikārajam | śukraśoṇitasaṃyogāt śarīraṃ parikalpitam || śukramannasamudbhūtaṃ annantu pṛthivī tale | śukrādisthaṃ tato majjā madeśca parameśvari || tvagasṛṅ māṃ salomāni śoṇitāt parikīrtitam | (p. 6b) śukrāt tathā devi rukṣaṃ sarvatatvarasātmakam || puruṣeṣu tathā strīṣu śarīraṃ parikalpitam | yathā dīpasya dīpatvaṃ snehayogena dṛśyate || tathā karmamanuprāpya śarīraṃ saṃprajāyate | karmakṣaye bhavet tasya pamanaṃ dehavogataḥ || yathā tṛṇajanaukaivaṃ tṛṇaṃ tyaktvā tṛṇaṃ brajet | kṣetraṃ tyaktvā punaḥ kṣetraṃ tathā jīvaḥ samāśrayet || nāḍī āpyāyanī nāma strīṇāṃ nābhau pratiṣṭhitā | udare garbhakāle tu poṣayedagarbhasañcayam || iḍāstu sdṛśāstatra strīṣu tat puruṣeṣu ca | athāyogyā?tmikāḥ sarvāḥ striyaḥ sarvasamanvitāḥ || atha liṅgātmakyaḥ sarve puruṣāḥ parikīrtitāḥ | purvakarmānurodhena liṅgabhedaṃ nigadyate || atha śṛṅgārayogena śarīraṃ kathyate priye | rajo'dhikādtavet tatra nārī reto'dhikaḥ pumān || ataḥ paraṃ tayostulyaṃ ṣaṇḍaṃ śarīrāvayavaṃ tataḥ | indriyāṇi tadā devi jāyante kramayogataḥ || ādhyātmikamādhibhautikamādhidaivaṃ tataḥ param | bhāvābhāvau jvarāmṛtyuryat kiñcit kuṇḍasambhavam || tat sarvaṃ śṛṇu deveśi śarīre'sti sadānṛṇām | yonideśe bhavedrandhraṃ nābhimulaṃ yato dhruvam || garbhaśeṣantutaṃ prāhūṃ sarvatantravido janāḥ | undanaṃ tatra tiṣṭheti tatra dehe prajāyate || karmayogānurūpeṇa nirmāṇaṃ vidhinādiśet | vinirmāya karmaphalaṃ purvapurvabhavaṃ kṛtam || prāpte tu pañcame māsi saptame vā tathā punaḥ | jīvaprasecanaṃ kuryāt purvakarmaphalaṃ smaran || dyānena dhyānayogena yogadhyānaṃ sadā smaret | evaṃ māsatrayaṃ kṛtvā tadā bhumau patet punaḥ || īśyastutastadā garbhaḥ purvajanma śubhāśubham | smaraṃ stiṣthan kṣaṇaṃ tatra niśceṣṭau bhavati dhruvam || kālapurṇe tadā tasya daśamāsaṃ tadodare | purvakarma smaran dehī yāvadagarbhe bhavet sthitiḥ || sadāśivāt tadā jīvaḥ svaśaktyā gatā tat tanum | vyaktaṃ nidhāya tat kṣetraṃ rahirdeśaṃ nayet tadā || vahirdeśantu tat prāpya purvajñānaṃ vinaśyati | tadā tu laukikaṃ karma śāstroktaṃ vidhināmunā || purvakarmānurodhena kriyate dehavān tataḥ | tataścaiva tanyarūpā sā śivaśaktiḥ sureśvarī || āśritya pālayet kṣetraṃ yathā mātā svayaṃ śiśum | dikpālāhya navacchinnā avasthā dehabhedataḥ || vālyakaśca śiśuścaiva paugaṇḍaḥ kaiśorastathā | ataḥ parantu yuvakaḥ prauḍhaścaiva tataḥ param || atiprauḍhāstathā vṛddho'tivṛddhantataḥ param | palitaṃ maraṇañcaiva avasthā śarikīrtitā || bālyapaugaṇḍakaiśorayuvakaprauḍhameva ca | atiḥprauḍhaśca vṛddhaśca palitaṃ tadanantaram || maraṇāntā daśāḥ proktāḥ sarvatantrasamanvitāḥ | daśātu navadhā proktā mahākālavacce yathā || iti vā sā daśāproktā śaṅkaraśca matena ca | (p. 7) niṣekagarbhajanmādibālyakaumāraṣauvanam || varomadhyaṃ janmamṛtyurityarasthātanornava | antardaśāstatastvetāḥ kathitāḥ padmayoninā || jāgrat svapna suṣuptiśca turīyaṃ sarvasammataḥ | parāparavibhāgena śivaśaktiriyaṃ matā || yogināṃ hṛdayāstoje nṛtyantī pretarūpiṇī | sarveṣāṃ bhūtavargāṇāṃ mṛgādhāre pratiṣṭhitā || vidyudagnisamudbhūtā prasuptabhujagātanuḥ | sarvavedamayī devī sarvatantramayī śivā || sarvatantramayī nityā sarvatantrasvarūpiṇī | nityānandaśvarūpā vā adhyātmadīparūpiṇī || sarvatatvamayaṃ sākṣāt sukṣmāt sukṣmatarā vibhuḥ | tridhāmajananī caiva śabdabrahmaśvarūpiṇī || pañcāśadvarṇarupāsā sarvatantrasamanvitā | sarveṣu bhūtavargeṣu nānāśabdavināsinī || caitanyaṃ sarvabhuteṣu mahākālavaco yathā | brāhmī māheśvarī caiva kaumārī vaiṣṇavī tathā || vārāhyanastaraindrāṇī cāmuṇḍā saptamī tathā | mahālakṣmīrmahādevī vikṛtā prākṛtā tathā || aṇimā sadhimā?prāptiḥ ākāśyā mahimā tathā | īśitvañca vaśitvañca tataḥ kāmāvaśāyitā || vimalot karṣiṇī jñānā prahvī satyā tataḥ parā | iśānānugrahā nityā anyā sā vividhā smṛtya || navagrahāntathā cāmī lokapālāḥ sureśvarāḥ | karaṇāni ca rogāni jhaṅkāni rāśayantathā || candravaṃśāḥ suryavaṃśā manuvaṃ śāntathā parāḥ | nāgayakṣāśca gandharvāḥ kinnarāścāraṇādayaḥ || astrāṇi sarvaśāstrāṇi guptaratnāni yāni ca | prākṛtāni vikṛtāni bhāvābhāvāni vānyapi || pañcabhūtāni bhūtāni mahābhūtāni yāni ca | uktānuktāni yatkiñcit sthāvarāṇi carāṇi ca || puṣpagandhādikānyaiva rasāstaijasavṛttayaḥ | kālamāsādayaḥ sarve brahmāṇḍabhāṇḍasambhavāḥ || mahāmāyāprabhāveṇa viśvametat prakīrtitam | bālikā taruṇī vṛkṣā paugaṇḍī kaiśorī tathā || yuvatī sukumārī ca prauḍhā ca atipurvikā | mahāprauḍhā ca prauḍhā ca ativṛkṣā tataḥ parā || palitāstā daśāntasyāḥ sarvakṣetreṣu pārvati | dyātvātmakaṃ tadā dehaṃ vinyasya suradāyikā || ata urddhaṃ mahāmāyā bhavet saiva rajasvalā | āvasthya dvādaśābdāṃśca yāvadviṃśatisaṃkhyakam || sukumārī tu sā proktā sarvatantrasamanvitā | maṇipāṣāṇadhātunāṃ tejorūpeṇa saṃsthitā || jīvajantuṣu deveśi kiṃ vaktavyamataḥ param | yatra nāsti mahāmāyā tatra kiñcinnavidyate || varṇātmikā mahāmāyā sarvatantra svarūpiṇī | śrīpārvatyuvāca || varṇāḥ ke devadeveśa kā śaktiḥ sarvasammatā | kalā kā devadeveśa kathayāmāsa tatvataḥ || tasyāstadvacanaṃ śrutvā vihasya jagadīśvaraḥ | kathayāmāsa tat sarvaṃ rahasyaṃ suradurlabham || śrī īśvara uvāca | sādhu pṛṣṭaṃ mahāmāye sādhulokahitaṃ param | dhanyāsi kṛta puṇyāsi dhanyāsi lokavatsale || kathayiṣyāmi tadguhyaṃ suṇḍapyaṃ bhuvanatraye | akārādi kṣakārāntāḥ pañcāśadvarṇasaṃjñakāḥ || mahāvidyā maheśādi tava mūrtiḥ prakīrtitā | purā kṛtayuge devi kailāśe parvatottame || tvadīyapādayugalaṃ dyāye'haṃ dhyānayogataḥ | mama siddhirbhaveddevi yugānte kamalānane || mahānandaṃ samutpannaṃ yat kṣetre tadanantaram | nṛtyagītaṃ purā bhutvā hastavādyamathā bhavet || tatastasmin kṣaṇe devi śabdabrahmavibhūṣitam | sarvaśrutigaṇākīrṇaṃ sarvakālasamanvitam || brahmāṇḍasya yathā jīvaṃ viṣṇuṃ sarvaguṇāśayam | tadāhi paṭahaṃ prāpyaṃ tasya rādyamathā bhavet || tatra śabde tadā yātā ādikṣantā surālaye | pañcāśabvarṇayogena vācyavācaka yogataḥ || sarvamantrā mahāmantrā mahāvidyā mahāmahā | guḍhākṣareṇa jāyante tat sarvaṃ pravadāmhyaham || dīrghasvarāntvadīyājñā madīrājñāntataḥ parā | tvadīyā ca madīyā ca kādimāntā prakīrtitāḥ || eṣāṃ madhye makārastu puruvaḥ parikīrtitaḥ | hakṣau varṇau maheśāni jīvātmaparamātmakau || hakārasta śivaḥ sākṣāt sarvatantrasamanvitaḥ | a ā i ī u ū ṛ ṝ ḷ ḹ e ai tataḥ param || o au aṃ aḥ svarāḥ proktāḥ sarvatantrasamanvitāḥ | vācyavācakayogena jihvāguṇena sarvataḥ || eko hi paramaṃ branānātvena nirūpyate | yathāvahneḥ sphuliṅgāni nānārūpāṇi dṛśyate || yathā nirāccharīrañca cchinnākāraṃ pradṛśyate | eko nālāyate vahnirdāruyoge yathā purā || dīrgha svarasya deveśi devatā bhuvaneśvarī | hrasvasvarasya deveśi devatā śaṅkaraḥ svayam || kādikṣāntāḥ hamāḥ? proktāḥ sarvatantrasamanvitāḥ | śabdārthā ajmale devi dravyāyogena kathyate || halāni sarvabījāni kīlakāni svarāṇi ca | vinākīlairiyaṃ sṛṣṭirna devi sthiratāmiyāt || na karma labhate devi vināprāṇairyathā tanuḥ | tattadbuddhyā nirūpyeta pratyākṣaṃ dṛṣṭigocaram || deśe deśe ca śabdārthāḥ nānārthāḥ parikīrtitāḥ | ajjhalaiḥ sarvadravyāṇāṃ kriyā saṃjñā vidhīyate || suṣumnā madhyadeśe ca vaikharī nāḍikā smṛtā | vāyurūpā tu sā nāḍī vahū (vāyu) yogena śabdyate || suṣumnā mūladehe tu śabdot pattiśca hetavaḥ | kaṇṭhādikaraṇairbhinnā varṇarūpā maheśvarī || āvirbhavanti varṇāni sparśāśca vyāpakāntathā | kādimāntāstathāsparśā yādayo vyāpakāḥ smṛtāḥ || uṣmāṇa śavasāḥ? jñeyā sarvatantrasamanvitāḥ | saptavargasya deveśi devatāḥ kathayāmi te || raktavarṇā suryarūpā kavargasya ca devatāḥ | kāvyaśca vargaprabhavaṣṭavargasya rudhaḥ smṛtaḥ || (p. 8) tavargasya guruḥ suraḥ pavargasya śanaiścaraḥ | ṣavargasya yathā candro devi sarvārthasādhakaḥ || śavargasya ca bhuvisvo vargādhiṣṭhābhudevatāḥ | varganyāse yajed dehe sarvasiddhiphalāptaye || pañca pañca bhaveddevi kādilāntāmayaḥ kramāt | hakṣmavargasya deveśi nṛsiṃhaḥ sarvasammataḥ || ka kha ga gha ṅa ca cha ja jha ña ṭa ṭha ḍa ḍha ṇa | ta tha da dha na pa pha ba bha ma tataḥ param || ya ra la va śa ṣa sa ha kṣa varṇāḥ prakīrtitāḥ | a ā e ka ca cha ta pa ṣasā vāyavyāḥ parikīrtitāḥ || ḷ ḹ aṃ ṅ ña ṇa na ma vakṣmā ākāśāḥ parikīrtitāḥ | ī ū ai kha cha ṭha tha pa vakṣā āgneyāḥ parikīrtitāḥ || ṛ ṝ au gha jha ca dha bha ba mā varuṇāḥ parikīrtitāḥ | u u o gajaḍadara nānāḥ pārthivāḥ parikīrtitāḥ || pañcabhūtātmakā varṇā ajjhalāḥ parikīrtitāḥ | pañcabhūtātmakā varṇā sarvatantreṣu gopitāḥ || pañcāśadvarṇasaṃyuktā mātṛkā cakrasaṃsthitāḥ | ṣaṭacakrātmikā mantrā mātṛkāntā śarīriṇī || saptacakre'pi vaikuṇṭhaḥ svadehe cintayet sadā | ādhāre liṅganābhau hṛdayasarasije tālumule lalāṭe dve patre ṣoḍaśāre dvidaśadalagate dvādaśāje catuṣke | vāsānte vālamadhye ḍa pha ka ṭha sahite kaṇṭhadeśe svarāṃśca hakṣaṃ tatvārthayuktaṃ sakaladalagataṃ varṇarūpaṃ namāmi || atha vakṣye maheśāni varṇānāṃ śakti vyañjanā | akārādi kṣakārāntāḥ sarvatantrasamanvitāḥ || śaktistu dvividhā proktā kalāstu dvividhāḥ smṛtāḥ | nivṛttiśca pratiṣṭhāśca vidyāśāntistataḥ parāḥ || ikṣikā dīpikācaiva vācikā mocikā tathā | sukṣmāsukṣmāmṛtājñānā amṛtāpyāyanī tathā || vyāpiṇī vyomarūpā ca svaravarṇātmikā smṛtāḥ | sṛṣṭi ṛddhiḥ smṛtirmedhā kāntirlakṣmīrdyutiḥ sthirā || sthitirbuddhirjarā cai gālinī śāntirīśvarī | ratiśca kāmiakācaiva vasudānādinī tathā || prītirdīrghā tathātīkṣnā raudrī ca abhayā tathā | nidrā tantrī kṣudhā krodhī kriyotkārī tataḥ parā || mṛtyuścaiva tathā śvetā pītā ca vāruṇā sitā | anantāśca kalāḥ sarvā brahmaviṣṇuśivātmikāḥ || sadāśivātmikāḥ sarvāḥ kalāścaitā maheśvari | akṣakrak svastaka guṇa kapālāḍhya karāmbujāḥ || nyāse tu yojayet sarvā yathāsthānavidhānataḥ | kapālavadane vākṣnoḥ karṇayornasi gaṇḍayoḥ || oṣṭhādhare dantapaktau jihvāyāṃ candramaṇḍale | akārādi kṣakārāntāḥ svarāstatra samanvitā || dakṣaskandheḥ kūrpare ca maṇirandhre'ṅguli mūlake | aṅgulyagra tu vinyāsyāḥ kādi ṅāntā vidhāntaḥ || atha vāmabhujasthāne cādi ñāntā vidhānataḥ | nitambe jānucakre ca jaṅghā mūle kaṭau tathā || aṅgulyagre tu vinyāsyāṣṭādi ṇāntāḥ svadakṣiṇe | (p. 8b) vāmabhāge tathānyāsyāsyāstādināntā vidhānataḥ || dakṣapārśve vāmapārśve pṛṣṭhe dvyaṃśe nābhau tathā | jaṭhare vinyaseddehe pādimāntā vidhānataḥ || hṛdaye dakṣaskandhe ca grīvāmulāvāmāṃśake | hṛdādidakṣapāde ca hṛdayādi tathodare || hastayoḥ pādayornyāsyā vidhānena ca pārvati | hṛdayāditathopasthe hṛdayādi svamurddhani || tvagasṛgādivijñeyaḥ sarvatantrasamanvitaḥ | sahau rasātmake kramāt kṣakāraḥ paramātmani || tvagasṛṅamāṃsamedeṣu asthimajjātmakśukrasu | jīvātmā paramatmā ca vinyaseddehamātmani || eṣu sthāneṣu deheṣu kalānyāse niyojayet | nīlakaṇṭhādyāśca tāḥ sarvāḥ murtayaḥ sarvasammatāḥ || yathākrame yathāsthāne vinyasedvidhinā'yunā | śrīkaṇṭhādyasukṣmā ca trimurtiramareśvarau || arghīśobhāvabhutī ca tithīśasthānako haraḥ | jhinṭāśo bhautikaḥ sadyojātaśyānugraheśvaraḥ || arjunaśca mahāsenaḥ ṣoḍaśaḥ svaramurtayaḥ | krodhīśaścaiva caṇḍeśaḥ pañcātmakaśivottamau || ekarudraśca kurmaikanetraikaśca tu vānānaḥ | ajeśaḥ sarvasomaśā tathā lāṅguladārukau || arddhanārīśvaraścomākāntaścāṣāḍhidaṇḍinau | abhrī mīnaśca madhokhyo lohitaśca śikhī punaḥ || chagalaṇḍa dviraṇḍeśo mahakālasukālinau | bhujaṅgeśaḥ? pinākīśaḥ khaḍgīśākhyā va kuntathā || śveto bhūgvīśa nakulī śivāḥ saṃvartukāstathā | etā rudrātmikāḥ sarvāḥ śaktayaḥ śunakharparā || śuklavarṇāstvimāḥ sarvā varṇanyāse niyojayet | pṛṇodarī ca virajā śālmalī tadanantarā || lolākṣī vartulākṣī ca dīrghaghona tataḥ parā | sudīrghamukhī gomukhyā dīrghajihvā tataḥ parā || daṇḍodarī ūrddhakeśī vikṛtāsyā tataḥ parā | jjālāmukhī śucimukhī ulkāmukhī tataḥ parā || vidyāmukhī tu vijñeyā surāṇāṃ śaktayantimāḥ | sarasvatī mahākālī gaurī trailokyamohinī || mantraśaktirātmaśaktirbhūtamātā tataḥ parā | lambodarī drāviṇī ca nagarī khecarī tathā || ma**?darā rūpiṇī ca vidhinī tadanantarā | kākodarī putanā ca bhadrakālī tataḥ parā || yoginī śaṅkhinī caiva gandhinī kālarātrikā | kūjinī kavardinī caiva **? caiva kriyā tathā || sumukhī īśvarī caiva revatī ca tataḥ parā | māyavī vāruṇī caiva vāyasī vakṣa (vi)dāriṇī || sahajā ca tathā lakṣmīrvyāpinī ca tataḥ parā | brahmapīṭhasthitāstvetā raktavarṇāḥ śubhapradāḥ || raktot palakapālāḍhyā alaṅkṛtakarāmbujā | rudrāṇyaḥ sarvaisddhākhyā iti vā kalmayet sadā || keśva nārāyaṇa govindaviṣṇavaḥ | madhusūdana trivikrama vāmanaḥ śrīdharastathā || mādhava hṛṣikeśaḥ padmanābho dāmodarantataḥ paraḥ | vāsudevaḥ saṅkarṣaṇaḥ viṣṇuśaktiṃ stimāḥ smṛtāḥ || (p. 9) pradyumnaścānirudraśca sarvatantrasamanvitāḥ | cakrīgadī tathā śāṅgī khaḍgī śaṅkhī halī punaḥ || muṣalī śūlī ca pāśī aṅkuśī tadanantarā | mukundo nandajo nandī naro narakajiddhariḥ || kṛṣṇasakhaḥ sātataśca saurī śuro janārdanaḥ | bhūdharo viśvamūrtiśca vaikuṇṭhaḥ puruṣaḥ paraḥ || valī valānujo vālo vṛṣaghnaśca vṛghī punaḥ | haṃso varāho vimalo nṛsiṃhaḥ sarvasammataḥ || keśavādyāstvimāḥ sarvā vinyasedviṣṇupūjane | sarve śyāmā ca śubhadāḥ śaṅkhacakralasat karāḥ || kīrtiḥ kāntistuṣṭipuṣṭī smṛtiḥ śāntiḥ kriyā dayā | medhā sahasro śraddhā ca lajjā lakṣmīḥ sarasvatī || prītī ratiśca tāḥ sarvāḥ śaktayaḥ suranāyikāḥ | jayā durgā prabhāsatyā caṇḍā vāṇī vilāsinī || vijayā vinadā viśvā vinodā śūladā smṛtiḥ | ṛddhiḥ samṛddhiḥ śuddhiśca buddhirbhaktirmatiḥ kṣamā || varāmā kledinī klinnā vasudā vasudhā parā | parāyaṇā tathā sūkṣmā sandhyā prajñāa tathā ni'sā || amoghā vicyutā caiva devyāṅge śaktayantvimāḥ | vidyudgame samānārdyaḥ paṅkajadvayavāhūnā || ekadevyāḥ samānārdyaḥ susmitāḥ sarvasiddhidāḥ | mātṛkāvarṇabhedebhyo mantravidyā prajajñire || mātṛkā hi mahādevi sarvabījasvarūpiṇī | yathā dehe indriyāṇāṃ manasāśca pradhānatā || yathā jyotirgaganāhi suryāścaiva varastathā | tathā sarveṣu mantreṣu mātṛkā bījarūpiṇī || mantre mantrāṅgatā nyasya vidyāṅge śaktayaḥ śubhāḥ | ātmanaḥ kṣetrayogena vinyaset sarvasammataḥ || mantrāṅge mantraśaktīstā devyāṅge devaśaktayaḥ | asya mantrasya mantrāṅgaṃ vidyāṅge śaktayaḥ śubhāḥ || rāśayo vinyaseddehe meṣādiṣu vidhānataḥ | śīrṣe mukhe bāhūdvayodare ca vinyaset kramāt || kaṭirasthiguhye ca uru jānu jaṅghe caraṇācitikramaśaḥ | mahākālamataṃ nyāsaṃ rāśīnāṃ siddhidāykam || aruṇāsitaharita pāṭalapāṇḍu vicitrāsitetarapiṅgalau | piṅgala karvurabhūkamalinā rucayo yathāsaṃkhyam || meṣādīnāṃ yathāsthāneṣu vargena vicintayet | mūrddhni vadane kaṇṭhe hṛdaye ca bhūjadvaye || pṛṣṭhe nābhau udare upasthe guhye pādayuge tathā | mevaṃ vṛṣaṃ mithunañca karkaṭaṃ siṃhaṃ tataḥ param || kanyāṃ tulāṃ vicchāṃ dhanurmakaraṃ kumbhameva ca | mīnāntaṃ vinyaseddehe oṅkārāntaṃ namo'nvitam || nakṣatrāṇi nyaset tatra murddhyādipādamantakaṃ | aśvanyādirevatyantā aṣṭāviṃśatisaṃjñakā || aśvinī bharaṇī caiva kṛrttikā rohiṇī mṛgā | ārdrāpunarvasu puṣyā aśleṣā ca maghā tathā || pūrvottaraphalgunī ca hastā citrā tataḥ parā | svātī viśākhānurādhā jyeṣṭhā mulā tataḥ parā || (p. 9b) pūrvāṣāḍhā uttarā ca śravaṇābhijtastataḥ | dhaniṣṭhā śatabhiṣā ca pūrvabhādrapadā tataḥ || uttarabhādrapadā caiva retyāntāḥ samīritāḥ | praṇavādyā namo'ntāśca vinyaseddehamātmanaḥ || mūrddhni bhūyuge cakṣnoḥ karṇayornasi gaṇḍayoḥ | jihvāyāṃ grīvāmūle ca stanadvandve tathā hṛdi || pṛṣthe nābhau tathā liṅge guhye śiśne nyaset kramāt | oṃkārādyā namo'ntāśca tithayaḥ sarva siddhidāḥ || pīṭhāni vinyaseddehe sarvakāryārtha siddhaye | mūrddhni vadane gale pādau nābhau kukṣe nitambake || pādayorvinyaseddehe sarvakāryārthasiddhaye | kāmarūpaṃ kāmakaṭaṃ uḍḍīśaṃ tadanantaram || jālandharañcāsratakaṃ tathājvālāmukhī priye | śrīśailaṃ malayañcai vinyaset sarvasiddhaye || ādhāraśaktiṃ kurmañca varāhaṃ tadanantaram | mahāmaṇḍuka kālāgni rudrasaṃjñaṃ tataḥ param || tataḥ paranta tat sarvamanantaṃ pṛthivīṃ tathā | maṇimaṇḍapaṃ kalpataruṃ svarṇasiṃhaṃ tataḥ param || sanvinnālamanantañca sarvatatvātmakaṃ tataḥ | kamalā`ncāṅgapatrañca keśavaṃ karṇikāṃ tathā || sarvatatvamayaṃ tatra kamalaṃ vinyaseddhiyā | satvaṃ rajastamaścaiva ātmānaṃ paramātmakam || antarātmānaṃ jñānātmānaṃ krameṇa vinyaset tataḥ | oṅkārādinamo'ntañca mūlādhārād śudātmakam || dharmapīṭhaṃ nyaset tatrātmānaṃ deva prapūjayet | dharmaṃ jñānañca vairāgyaṃ aiśvaryaṃ tadanantaram || dakṣaskandhe tathā vāme tathā pādasya mulake | mukhe pārśve tathā nābhau savye ca vinyaset sadā || adharmañcaiva vairāgyamapūrvaṃ vidhinā tataḥ | ajñānañcaiva aiśvaryamapūrvañca krameṇa vai || oṃkārādyaṃ namo'ntantu vinyaset sarvakālataḥ | tattvanyāsaṃ tataḥ kuryāt jīvādipūrvasambhavam || sarveṣu mantravargeṣu tatvanyāsaṃ viliṣyate | vinā tatvena tattvasya utpattiḥ pratibudhyate || dharmaṃ iritaśyāmavahnau maruti pittañca vairāgyam | jñānaṃ bhūtāgāraṃ ca dvirada tattvamaiśvaryaṃ mīne kṛṣṇam || na e ña pūrvantu jayatu diśi citrāṇi gātrapīṭhāni | sarveṣu mantravidyāṣu nyāso'yaṃ kāmadāyakaḥ || mātṛkāṃ vinyaseddehābhāntare vidhināmunā | antaryāgaṃ tathā yogaṃ vāyuṃ kuryādvicakṣaṇaḥ || bhūtaśuddhiṃ purākuryāt vidhinānena dohakaḥ | yādivāntairvidhānena pūrakakumbhakarecakaiḥ || iḍayā purayedvāyuṃ śvāsanāḍyāḥ śanaiḥ śanaiḥ | mātrayā ṣoḍaśenaiva tataḥ kuryācca kumbhakam || yaṃmantreṇa catuḥṣaṣṭyā yathā kumbhaṃ tataḥ param | suṣumnāyāṃ kumbhayitvā piṅgalāyāntu recayet? || caturdhācandra saha japtvā raṃvījenaiva plāvanī | śvāsasaṃharaṇā nāḍyā tyajedvāyuṃ śanaiḥ śanaiḥ || purā kukṣigataḥ pāpaṃ cintanīyo manīṣibhiḥ | (p. 10) brahmahatyā śiraṅkañca svarṇasteya bhujadvayam || surāpānahṛdā yuktaṃ gurutalpakaṭidvayam | tat saṃsargāt padadvanydva maṅgapratyaṅgapātakam || upapātakaromāṇaṃ raktaśmaśruvilocanam | khaḍgacarmadharaṃ vāmāṅguṣṭhaparimāṇakam || adhomukhaḥ kṛṣṇavarṇaṃ vāmakukṣau vicintayet | eṣu ye ṛṣayaḥ proktāstān pravakṣyāmyanukramāt || purakādiṣu deveśi ṛṣayaḥ sarvasammatāḥ | kiskandaḥ kaśyapaścaiva hiraṇyagarbhastataḥ param || asya pāpasya dehasya antaryāmī ṛṣiḥ smṛtaḥ | evaṃ dyātvā vahnināḍī dāhayet sakalāṃ tanum || prāṇāyāmaṃ tataḥ kuryāt bhūtaśuddhiranantaram | bhūtānāṃ śodhanaṃ kṛtvā bhāvanā tu tathā diśet || āpādamurddhni paryāntaṃ bhāvayeddehamātmanaḥ | pañcāśadvarṇabījāḍhyaṃ mahābhūtādisaṃyutam || gandhaṃ rasaṃ tathā sparśaṃ rūpaṃ śabdaṃ tataḥ param | bhāvayedātmano dehaṃ sahasraṃ kamalaṃ yataḥ || sahasrāre mahāpadme dyāyeddevīṃ sanātanīm | sadāśivena saṃyuktāṃ viparītaratasthitām || bhūtāni ca mahāpūrvasaṃlīnāni vidhānataḥ | sthāpayet tat padāmbhoje tadā varṇādi cintayet || kṣakārādi akārāntaṃ pratilomena deśikaḥ | saṃhāracakraṃ samuddiṣṭaṃ sarvatantra samanvitam || ṣaṭcakraṃ cintayeddehe vidhinānena deśikaḥ | mūlādhāraṃ svādhiṣṭhānaṃ maṇipūramanāhatam || ājñā viśuddhaṃ śuddhākhyaṃ krameṇaiva svadehake | sahasrāraṃ mahāpadmaṃ viśuddhākhyaṃ prakīrtitam || mūlādhāraṃ tathopastaṃ nābhideśaṃ tataḥ param | hṛdayaṃ kaṇṭhadeśañca bhrūyugmaṃ tadanantaram || sahasrārāntakaṃ proktaṃ saptacakraṃ sadehake | ḍākinī hākinī caiva rākinī lākīni tathā || kākinī śākinī caiva ṣaṭcakrasya ca devatāḥ | hākinī devatā proktā sahasrāre sureśvarī || patravarṇātmakaṃ tatra krameṇa cintayeddhiyā | catuḥpatraṃ mūlādhāraṃ vādisāntaṃ maheśvarī || vādilāntañca ṣaṭcakraṃ svādhiṣṭhānaṃ vicintayet | mūlādhāraṃ gude caiva svādhiṣṭhānañca liṅgake || daśapatraṃ ḍādiphāntaṃ nābhideśaṃ vicintayet | maṇipūraṃ mahācakraṃ śabdabrahmavibhūṣitam || viśuddhaṃ dvidalaṃ proktaṃ hakṣavarṇavibhūṣitam | sarvavarṇātmakaṃ patraṃ padmanā parikīrtitam || dakṣiṇāvartayogena likhanaṃ cintayeddhiyā | anulomaḥ sṛṣṭikāle saṃhāre pratilomakaḥ || evaṃ vicintya svadehaṃ jīvātmānaṃ vicintayet | mūlādhāre sthitaṃ jīvaṃ kuṇḍalīrūpasaṃsthitam || bidyudagnisamudbhūtaṃ taḍitkoṭisamaprabham | hūṅkāreṇa samuccāryaṃ mūlādhārāt tadā punaḥ || nirvāt iva dīso'pi yathā dehasamanvitaḥ | so'haṃ mantramayaṃ dehaṃ jīvātmānaṃ vicintayet || (p. 10b) dhyānena dhyānayogena cintayecca śanaiḥ śanaiḥ | evaṃ vicintya svadehaṃ prāṇāyāmaṃ tataḥ param || devatā ca tathā jīvaṃ samabhāraṃ vicintya ca | akārādikṣakārāntaṃ purakaṃ kumbha(ka) recakam || vāratrayaṃ tataḥ kuryāt vidhinānena dehikaḥ | akārādi kṣakārāntaṃ purayediḍayā śanaiḥ || evaṃ vicintya svadehaṃ prāṇāyāmaḥ tataḥ param | kādimāstaiḥ kumbhayecca suṣumnāyāṃ vidhānataḥ || piṅgalāyāṃ recayecca yādiphāntaiḥ śanaiḥ | prāṇāyāmamidaṃ proktaṃ sarvatantrasamanvitam || triḥ paṭhedāyataḥ prāṇaḥ prāṇāyāmaḥ prakīrtitaḥ | kumbhayitvā samātṛkā mātṛkā cānulomataḥ || pañcabhūtaṃ mahābhūtaṃ svajīvañca vicintayet | svajīvaṃ guṇasaṃyuktaṃ vinyasya prāṇamuccaret || saṃpuṭya svaravarṇena sarvageṇa hṛdādiṣu | prāṇapratiṣṭhāṃ kūrdhvīta hṛdaye tanusaṃyutam || dakṣasya tanusaṃyuktaṃ kathitaṃ mantravedinā | ānanaṃ bindusaṃyuktaṃ arddhacandravibhūṣitam || lajjābījamidaṃ proktamakṣobhyena sureśvari | brahmā bindusamāyuktaṃ vahnibījasamanvitam || eṣodaśasvareṇādyaṃ aṅkuśaṃ parikīrtitam | prāṇapratiṣṭhāmantrasya devatā brāhmaṇādayaḥ || brahmā viṣṇuśca rudraśca ṛṣayaḥ parikīrtitāḥ | ṛgyajuścaiva sāmāni cchandāṃsi ca tadā bhavet || yādyāḥ saptasakārāntā atrimetrasamanvitāḥ | śiro'rddhadantasaṃyuktaṃ haṃsamantrasamanvitam || kuṇḍalīṃ tāṃ samānīya tena mārgeṇa sādhakaḥ | mūlādhāre sthāpayitvā haṃsamantraṃ japedbudhaḥ || pañcāśadvarṇabījāni binduyuktāni cintayet | mama prāṇā iha prāṇā mama jīva iha sthitaḥ || sarvendriyāṇi dhātuni satvāni paricintayet | bhūtāni caiva tatvāni vicintya vidhināmunā || ihāgatya sukhaṃ ciraṃ tiṣṭhastu vahnisundarī | eṣa prāṇamanuḥ proktaḥ sarvatantrasamanvitaḥ || nṛsiṃhasya ca bījena prāṇapraveśanaṃ smṛtam | tadā prāṇasya dhyānañca saṃmmaret prayataḥ śuciḥ || vāhyadevatāyāḥ prāṇamantraṃ diśecca sundarī || || iti śrīviśvasāratantre dehotpattirnāma prathamaḥ paṭalaḥ || 1 || dvitīyaḥ paṭalaḥ | atha yogaṃ pravakṣyāmi śṛṇuṣva kamalānane | brahmaṇā bhāṣitaṃ pūrve nāradāya kṛte yuge || tat śṛṇuṣva maheśāni mantramūrtiviśuddhaye | pañcabhūtasya vijñānaṃ pradhānaṃ yogamuttamam || teṣāṃ gatiṃ vicintyātha iṣṭadevīṃ vicintayet | bhūtānāñca gatiṃ vakṣye svadehe śṛṇu pārvati || (p. 11) tadā tat kālakāladāsā gatiḥ śubhadāyinī | yogaśāstraṃ maheśāni sāṅgaṃ mokṣapradāyakam || jīvātmaparamātmanoraikyaṃ sañcintayeddhiyā | samādhiḥ paramaṃ yogaṃ sarvatantrasamanvitam || viśuddhaṃ nirmalaṃ nityaṃ sadasadbhāvavarjitam | manasā vacasā caiva kāyikena vicintayet || tadeva paramaṃ yogaṃ śivena bhāvitaṃ purā | śuddhaṃ śuddhaguṇaṃ devaṃ cintayet tamahanirśim || sadāśivaṃ śaktiyuktaṃ sahasradalasasthitam | manasā bhāvaśuddhena samādhau cintayet sadā || mantravarṇātmakaṃ devaṃ mantravarṇātmikāṃ śivām | manasābhyāsayogena cintayet sādhakaḥ sadā || niśceṣṭo nirahaṅkāro nirdvandvā nisparigrahaḥ | go-kāka-mṛga-carcāyāṃ yadācarati deśikaḥ || bhāvayedvidhinānena sarvakāleṣu sarvadā | sarvatatveṣu taṃ devaṃ tāṃ devīṃ surapūjitām || nityāṃ viśuddhāṃ śuddhādyāṃ sadasadbhāvavarjitām | sarvakālakṣayakarīṃ sarvamantreṣu saṃsthitām || astravidyātmikāṃ nityāṃ nānāsvara nivāsinīm | na jarā maraṇaṃ tatra cintayeddakṣajātmikām || jyotirbrahmātmikāṃ devīṃ cintayeddhyānayogataḥ | jitvā dārātmanaḥ śatrun kāmakrodhādikaṃ priye || kāmaṃ krodhaṃ tathā mohaṃ lobhahiṃsādayastathā | indrādayaśca tān sarvān dhyānena vidhinā munā || dhyāyenmānasapadmasthāṃ śaktiṃ śivasamanvitām | nānālaṅkārasaṃyuktāṃ nānāguṇasamanvitām || ṣaḍurmayantadā jihvā cintayejjagadambikām | kāmādayantu deveśi duḥkhāni kathitāni te || yogāṣṭāṅgairimāṃ jitvā yogino yugamāpnuyāt | apaśyadātmano dehe sahasrāre śivaṃ smaret || tadevaṃ puruṣaṃ pūrṇaṃ māyāñca tadapāśrayām | evaṃ cintayitvātha samādhiṃ yogamabhyaset || dāhaśaktiṃ yathāṅgāre āśrayaṃ vāpya tiṣṭhati | yamādyāgamasaspagne sa eva śrīsadāśivaṃ || tasya cāṅgavibhāgena śāstrametat prakīrtyate | yamaṃ niyamamāsanaṃ prāṇāyāmastata param || pratyāhāraṃ dhāraṇañca dhyānañcaiva samādhikam | aṣṭaṅgeyogamityuktaṃ sarvatantrasamanvitam || ahiṃsā satyamantayaṃ brahmacaryakṛpārjavam | kṣamā dhṛtirmitāhāraḥ śaucañca damanaṃ tathā || ete yamā maheśāni sarvatantrasamanvitāḥ | tapaḥ santoṣamāstikyaṃ dānaṃ devasya pūjanam || siddhāntaśravaṇaṃ nityaṃ hrīrmatiśca japo hṛdam | daśaite niyamāḥ proktāḥ saratantrasamanvitāḥ || padmāsanaṃ svastikākhyaṃ tathā | bīrāsanamidaṃ proktaṃ pañcakaṃ kramataḥ sudhīḥ || urvo bhadravajrāsanaṃ rupari vinyasya samyak pādayugaṃ priye | aṅguṣṭhau ca nibaddhayāt vyutprameṇaiva pṛṣṭhake || padmāsanamidaṃ proktaṃ sarvatantrasamanvitam | (p. 11b) jānunorantare samyak kṛtvā pādatale punaḥ || ṛjukāyo viśedyogī svastikāsanamīritam | sīmānyāḥ pārśvayornyased gulpayugmaṃ suniścitam || vṛṣādhaḥ pārśvapādau tu pāṇibhyāṃ parilāñchayet | bhadrāsanamidaṃ proktaṃ yogināṃ hṛdayaṅgamam || urvāḥ pādau kramāmnasya jānvoḥ pratyaṅmūkhe'ṅgulī | karau nidadhyāddeveśi vajrāsanamudāhṛtam || ekpādamadhaḥ kṛtvā vinyasyorautathetaram | ṛjukāyo viśedyogī vīrāsanamudāhṛtam || āsanāni vahunyeva santi vedeṣu pārvti | sarveṣāṃ śreṣṭhamitvyuktaṃ svastikākhyaṃ sukhāvaham || iḍayā purayeḍvāyuṃ yaṃ japtvā ṣoḍaśamātrayā | dhārayecca suṣumnāyāṃ catuḥṣaṣṭyā tu taṃ smṛtam || piṅgalāyāṃ tyajedvāyuṃ dvātriṃśattena mātrayā | bhūtaśuddhyātmakaṃ prāhūḥ sarvatantravido janāḥ || raṃmantraṃa prtilomena pūrakakumbhakarecakam | tenaiva vidhinā kṛtvā ṭhaṃmantraṃ prajpet tataḥ || tenaiva vidhinā japtvā pāpe bhaṣmani saṃtyajet | laṃmantre cintayeddehaṃ pañcāśadvarṇasaṃyutam || dharābījena taṃ dehaṃ dṛḍhīkṛtya svayaṃ tataḥ | mātrāvṛddhikrameṇaiva japed dvādaśa ṣoḍaśa || japennyāsādikaṃ kṛtvā sarvasiddhiṃ labhennaraḥ | kramādabhyasatastasya nvodagamā * * * dhamaḥ || madhyamaṃ kalpasaṃyukto bhūmityāgaṃ tataḥ param | uttamasya guṇāvāptiryāvat śīlanamīṣyate || indriyāṇāṃ vicarataṃ viṣaṣeṣu dvidhā kṛtām | valādāharaṇaṃ tebhyaḥ pratyāhāraḥ samahṛtaḥ || aṅguṣṭhagulaphajānururmanasi liṅganābhiṣu | hṛcchiraḥ kaṇṭhadeśeṣu lambikāyāstatha nasi || bhrūmadhye mastake mūrddhni dvādaśānte tathā vidhiḥ | dhāraṇaṃ prāṇamaruto dhāraṇā parikīrtitā || samāhitena manasā caitasyāntaravartinā | ātmanyabhīṣṭhadevānāṃ dhyānaṃ dhyānavido viduḥ || samatvabhāvanānityaṃ jīvātmaparamatmānoḥ | samādhiḥ kathito devi sarvatantrasamanvitaḥ || dha * * * vatyaṅgulāyāṃ śarīramubhayātmakam | gudadhavānte tu * skandhamutsedhaṃ dvāṅgulaṃ viduḥ || tasya dviguṇavistāraṃ vṛttākāreṇa saṃsthitām | nāḍyantatra samudbhūtā mukhyāntisraḥ samīritāḥ || iḍā vāme sthitā nāḍī citra sā yogināṃ śubhā | brahmarandhraṃ vidustasyāṃ padmasutranibhaṃ priye || ādhārañca vidustatra sarvatantrasamanvitam | divyamargmidaṃ prāharamṛtānandalakṣaṇam || iḍāyāṃ cintayeccandraṃ piṅgalāyāṃ divākaram | suṣumnāyāntu deveśi tāvubhau cintayet tanau || agnisomātmikā nāḍī suṣumnā tantrasammatā | ādhārapadmamadhyahnaṃ? trikoṇamatisundaram || jyotiṣāṃ nilayaṃ tacca kathitaṃ padmayoninā | tatra vidyullatākārā kuṇḍalī paradevatā || pariṣkṛrati dehe'smin suptāhisadṛśākṛtiḥ | (p. 12) vibharti kuṇḍalī dehamātmānaṃ haṃsamantrataḥ || haṅkāravarṇasambhūtā kuṇḍalī kulanāyikā | gamanāgamane mantraṃ haṅkāraṃ laṅkareṇa ca || kathitaṃ bījamantrasya kuṇḍasyāstatra sammatam | haṃsaprāṇāśrayo nityaṃ prāṇanāḍī pathāśrayaṃ || ādhārādvahate vāyuryathāvat sarvadehinām | dehaṃ prāpya sunāḍībhiḥ prayāṇaṃ kurute vahiḥ || dvādaśaṅgulamātreṇa prāṇasya puruṣastataḥ | vāyurūpeṇa jīvo'sau sarvajño vyāpakaḥ smṛtaḥ || mulādhārāt sahasrāraṃ vyāpya tiṣṭhati kuṇḍalī | suṣumnā madhyadehe ca sukṣmāt sukṣmasvarūpiṇī || vāyusvarūpā sahitā vāyumāsthāya tiṣṭhati | āyāti yāti satataṃ kuṇḍalī paradevatā || ramye mṛdvāsane puṇye paṭājinakuśottare | svastikāsanamāsthāya yogamārgaparo bhavet || jñātvā bhūtodayaṃ dehe yathāvat prāṇavāyunā | śaktirūpāṃ dhyāyedvāme pārśve nābhau sadā priye || piṅgalāyā maheśāni śambhurūpaṃ divākaram | candrarūpāṃ vāmanāḍyāṃ śivānīṃ cintayeddhiyā || bhūtātmake tu dehe'smin sarvabhūtodayaṃ śṛṇu | cintayedvāyunānena sarvasiddhāptaye sudhīḥ || kiṃ rājyairasadālāpairṣatrāyurvāyatāmiyāt | śvāsasaṃharaṇānnāḍyā gatiṃ teṣāṃ vicintayet || dhyātvātmakamidaṃ dehaṃ poṣayecchambugehinī | daṇḍākāragatirbhūmestosvasya pu* kāmatā || ūrddhāgatiḥ pāvakasya vāyotiryak gatiḥ smṛtā | gatirvyomnorbhavenmadhyā sarvatantrasamanvitā || dhyātvātmakamidaṃ dehaṃ poṣayedvāyurūpiṇī | tvaci sthitā mahāmāvā asṛk sthitā śivā śubhā || tathā māṃsa sthitāṃ devī tathā medaṃ sthitā satī | asthi sthitā śivapatnī sā majjārāṃ śambhusundarī || śukrasthā vāyurūpā ca tathā prāṇātmikā smṛtā | jīvaprāpātmikā nityā sarvakṣetreṣu saṃsthitā || māraṇādiṃ prakūrvīta bhūtānāmudaye sudhīḥ | vicintya cātmāno dehe gatistasya priye sadā || varaṇerudaye kuryāt stambhanaṃ sarvasammatam | śāntikaṃ pauṣṭikaṃ toyasya samaye priye || māraṇaṃ kurute śatroragnerudayayogataḥ | vāyostu udaye kuryāt stambhanaṃ sarvasammatam || atha uccāṭanaṃ kuryāt sarvatantrasamanvitam | kṣetrādināśanaṃ kuryāt ākāśasyodaye sudhīḥ || āsuryodayamārabhya yāvadvai ghaṭikādvayam | evaṃ krameṇa vijñāya ṣaṭkarmaṣu vicintayet || ādhāya vāyunakṣatraṃ yogamevaṃ vicintayet | mārutaṃ cintayeddehe dhyānayogena dehikaḥ || dhyātvā vāyuṃ svadehe tu cintayet paradevatām | nādaḥ saṃjāyate kṣetre vāyunā parameśvari || mattabhṛṅgasamaścādau tathā vaṃśīdhavaniṃ śrutaḥ | tadā ghaṇṭāsvano jātastadā meghasvanantataḥ | (p. 12b) evamabhyasatastasya nāsti śokādidoṣajam | bhayaṃ tasya bhavet siddhiḥ sarvasiddhiranuttamā || nādo bhavet tato binduścandrasuryātmakaḥ smṛtaḥ | binduṃ nādātmakaṃ kecidvadanti munimattamāḥ || bindunādātmakaṃ sarvaṃ carācaramidaṃ jagat | binduḥ pumān bhavennādaḥ strīrūpaḥ sarvasammataḥ || jagatāṃ kāraṇaṃ nādaḥ kathitaḥ padmayoninā | binā maithunadharmeṇa na siddhiḥ syāt kathañcana || haṃsau tatra samudbhūtau puṃstriyau tantrasammatau | haṃmantre puruṣaḥ proktaḥ sakāraḥ prakṛtiḥ smṛtā || tavimau sakalaṃ viśvaṃ vyāptau tat kuṇḍakena ca | tadā tadbhāvamāpnoti tadā so'hamiti smṛtaḥ || sa eva paramaṃ brahma kuṭastho jagadaṅkuraḥ | sarve devāstathāvedā digvātādyādarantathā || truṭyādikālakalpāśca tattaddevastadātmakaḥ | yasmiṃśca praṇayaṃ yānti vināśaṃ jagadīśvari || yasmin sṛṣṭiḥ sadodbhūtiryasminnadyāpi jāyate | sa evaṃ paramaṃ brahmaso'hastāvena jāyate || sahavarṇo bindupāthasaktivarṇaṃ diśesmudā | praṇavaṃ sarvatantreṣu kathitaṃ padmayoninā || parānandamayaṃ brahma śabdabrahmavibhūṣitam | ātmano dehamadhye tu sarvatantrātmakaṃ priye || cintayedvidhinānena brahmaviṣṇuśivātmakam | jagatāṃ kāraṇaṃ proktaṃ vedamantrasya kāraṇam || gāyatrī praṇavañcaiva sarvatantreṣvayaṃ vidhiḥ | gāyatrī praṇavasyātha mantrārthaṃ brahmaṇā purā || caturvedeṣu śāstreṣu na niṣṭhātaḥ purogataḥ | samādhiyogametaddhi kathitaṃ padmayoninā || samādhau cintayeddevīṃ bhūtaśuddhyādikaṃ diśet | nyāsajālaṃ vidhāyātha samādhau pūjayet sadā || samādhau yādṛśaṃ kuryāt pūjanaṃ jalatarpaṇam | vāhye tu tādṛśaṃ kuryāt śaṅkareṇa ca bhāṣitam || || ataḥ paraṃ karmayogaṃ vakṣyāmi śṛṇu śaṅkari | āśramaṃ vividhaṃ tatra kathitaṃ padmayoninā || brāhmaṇāḥ kṣatriyā vaiśyāḥ sarvatantrādhikāriṇaḥ | karmādhikāriṇaste tu sarva tantrādhikāriṇaḥ || ye cānye saṅkarāḥ proktā atha śudrā maheśvari | te sarve karmakartuṇāṃ sevakaḥ parikīrtitāḥ || teṣāmarddhaphalaṃ labddhā modate divi devavat | na śudrāya mataṃ dadyāt preṇavaṃ vedavādhitam || na mantraṃ mantrayogañca tathā mantrāṅgitāḥ punaḥ | na śūdrebhāstathā strībhyaḥ pradadyāt sādhakaḥ sadā || valāmbā yadi vā kuryāt sarvakarmāntaraṃ sadā | tadā svargāt patantyeva rakṣaṇāt saikataharmyavat || devapujādikaḥ karma vakṣyami śṛṇu sundari | prathamaṃ tatra vakṣyāmi lakṣaṇaṃ guruśiṣyaṣoḥ || sarvaśāstraparo dakṣaḥ sarvaśāstrārthavit sadā | yuvakaḥ sundaraḥ sāṅgaḥ kulīnaḥ śubhadarśanaḥ || jitendriyaḥ satyavādī brāhmaṇaḥ śāntamānasaḥ | pitṛmātṛhite yuktaḥ sarvakarmaparāyaṇaḥ || (p. 13) āśramī deśasthāyī ca gururecaṃ vidhīyate | śivānte tādṛśo jñeyaḥ sādhanaḥ sarvasammataḥ || kathitaṃ yāgale pūrvaṃ tava prītyā niveditam | atha bhakṣyaṃ pravakṣyāmi śṛṇuṣva kamalānane || annaṃ dugdhaṃ tathā taruṃ pāyasaṃ pupasupakam | navanītaṃ phalānye ca guḍapāyasasaṃ yutam || sarvāṇi phalapuṣpāṇi bhakṣayecca vidhānavit | lasunaṃ guñjanaṃ nimbamasuraṃ śuraṇaṃ tathā | jambīraṃ nakucaṃ kāṃsyaṃ alābumayathuṃ tathā | bījamāṃsaṃ tathā māṃsaṃ lākañcaiva palāṇḍukam || āmiṣaṃ raktaśrākādīn tāmbulañca alātakam | tālagarjunamuṣitaṃ dugdhaṃ braṣṭādikañca yat || kārṣikañcaiva ṣadbhraṣṭaṃ haviṣo parivarjayet | kucelañca tathā tailamāmlañca nakhalomakāḥ || abhāṅgamasadālāpaṃ haviṣyālī vivarjayet | atha devyā mataṃ vakṣye puṣpāṇi śṛṇu pārvati || tulasyau paṅkajau jātyau ketakyau karabīrakau | śastāni vaśa? puṣpāṇi tathā raktot palāni ca || utpalāni nalinyāni kahlārakusudāni ca | mālatī kumudāṅgāra-nandyāvarṇādikāni ca || palāśapaṭalāveḍrethavalāvaṭakāni ca | alokodtavabilveṣu karṇikārodtavāni ca || etānyanyāni tantre'smina puṣpāṇi santi vai priye | nānādeśodbhavāni syuḥ sarvakālodbhavāni ca || dalāni caiva puṣpāṇi dadyādevairviśeṣataḥ | atha puṣpaṃ pravakṣyāmi karmayoge maheśvari || śṛṇuṣva parayā bhaktyā mathoktaṃ brahmaṇā purā | kamale karavīre deve kumude tūlasīdvayam || jātīdvayaṃ ketakī dve kahlāraṃ? campakotpalam | kundamandārapanāgapaṭalānāgacampakam || aruṣkaraṃ karṇikāraṃ pārvantī navamalpikā | saugandhikaṃ sokavaṇḍaḥ palāśāśokamajjakā || dhusturaṃ varjakaṃ nimbamarjanaṃ maṇipurakam | sindhuvāramapāmārgaṃ kālapuṣpaṃ nikāmajam || vyāghrāṭakaṃ damanakaṃ maruvakaṃ tataḥ param | lavaṅga-jala-karpuraṃ tagarañca javāṃ tathā || bilvapuṣpaṃ droṇapuṣpaṃ kāmarājaṃ suhoḍakam | dalāni karabīrāṇi jalasthāni sthalāni ca || girijyāni deśajyāni nānāpuṣpāṇyataḥ param | kathitaṃ sarvatantreṣu viśvasāre viśeṣataḥ || kavyakāruṣkarākhyāmalaka ḍumburo jambusaṃjñaka |? khadira kṛṣṇalāpā ca puṣpāṇaḥ nāgarauhiṇau || palāśaplakṣamāmrāka vikṣārjuna vikakṣatā | vañjulo vikalaḥ sajjo bandhukapanaśārkakau || śamaī kadamba nimbāmra madhugandhādināṅghripā | āyuṣkāraḥ śrīkāmaśca kadācicchedaṣennahi || e?ṣu vṛkṣebu deveśi śivaḥ sākṣāt sadā sthitaḥ | (p. 13b) atha sthānaṃ pravakṣyāmi karmayogena pārvati || ayodhyā mathurā māyā kāśī kāñcī avastikā | dvārakā ca haridvāraṃ tathā godāvarī priye || setubandhaśca sarayuḥ kurukṣetraṃ gayā tathā | hradaṃ dvaipāyanaṃ nāma survārukamataḥ param || rohitāścaṃ śoṇabhadraṃ viṣṇoḥ pādyanvitāṃ gayāṃ | phalguñcaivodīcī sthānaṃ kañcanañca tataḥ param || mānasarovarañcaiva tathā vindheśvaraṃ priye | kailāśañca bhṛṇḍapuraṃ mandarañca himālayam || carmannatī vetravatī bāhū dāsurasā tathā | daśāśvamedhasambhūtaṃ prayāgaṃ pūlahāśrayam || yamunāṃ candrabhāgāñca gaṅgāñca panasaṃ tathā | jālandharaṃ vadarikāṃ tathācaiva sarasvatīm || saṅketāśramamityuktaṃ kapilasyāśrayaṃ tathā | purobodhaṃ vyāsanīñca tathā caiva priyambadām || kāmarūpañca gokarṇaṃ vakāryā sahitaṃ priye | guhyakanyāśranaṃ devi naṭikālayameva ca || hāṭakācalakañcaiva ekaliṅganadasya ca | gandhamādanaṃ kimpuruṣaṃ durgāpīṭhaṃ tataḥ param || purāṇabhāratādināmālayaṃ tulasītalam | gosthānaṃ bilvamūlañca nijakhātajalāśayam || devatākhātakaṃ sthānaṃ nadīdīraṃ tataḥ param | devasthānaṃ śmaśānañca kulavṛkṣasya mūlakam || devatāyatanañcaiva śivasyāśramameva ca | anyānapi maheśāni bhārate yaṃ prakīrtitam || purāṇe yāmale tantre anyeṣu yat prakīrtitam | siddhāśramaṃ sakalañca saptasāgarakaṃ tathā || gaṅgādvārañca gaṅgāñca gaṅgāsāgarameva ca | saptagodāvarīñcaiva nāradaśyāśramaṃ tathā || vede rāmāyaṇe proktaṃ yāni tīrthāni bhāvini | dīkṣāṃ maṅgalakārvyañca śālagrāmāntikaṃ diśet || sthānānye tāni deveśi kathitāni manīṣibhiḥ | mīkṣāmaṅgalakāryeṣu sarvatra vidhiriṣyate || bhairavaṃ bhairavagaṇaṃ vāntvīśaṃ? pūrvato'rcayet | mantreṇānena deveśi praṇavādinamo'nvitam || nānopahāravalibhiryāvakādyairalaṅkṛtam | oṃ tīkṣmadaṃṣṭraimahākāya kalpāntadahanopamaḥ || bhairavāya namastubhyaṃ anujñāṃ dātumarhasi | gṛhna gṛhna valiṃ deva svakīyagaṇasaṃvṛtaḥ || sarvopadravavighnāni nāśaya tvaṃ sureśvaraḥ | yajñakuṇḍaṃ pravakṣyāmi śṛṇuṣva kamalānane || kuṇḍamaṣṭavidhaṃ proktaṃ sarvatantrasamanvitam | caturasraṃ yonimarddhacandraṃ trāsrañca vartulaṃ || ṣaḍasraṃ paṅkajākāramaṣṭasraḥ tantrasammatam | caturasraṃ catukoṇaṃ sarvatantrasamanvitam || arddhacandrānabhaṃ kuṇḍamarddhacandraṃ vidurvudhāḥ | trikoṇaṃ tryasramuddiṣṭaṃ sarvatantrasamanvitam || vartulaṃ vartulākāraṃ ṣaḍasraṃ ṣaṭkasaṃyutam | aṣṭakoṇeṣutaṃ kuṇḍaṃ aṣṭāsraṃ parikīrtitam || ekahastamite bhumau kuṇḍaṃ kuryādvidhānataḥ | caturasraṃ bhavet kuṇḍaṃ sarvatantrasamanvitam || (p. 14) koṇāyutaṃ kuryāt sutraṃ ṣattu dīrghaṃ pradṛśyate | tadeva tadvitastaṃ syāt sarvatantrasamanvitam || evaṃ dvadaśakaṃ yāvat tāvat kuṇḍaṃ vinirmayet | kau pṛthivyāṃ yadātīnaṃ dṛśyate sumanoharam || tasmāt kuṇḍaṃ samākhyātaṃ sādhakānāṃ hitāya vai | parimāṇamite bhūmau kuṇḍaṃ kuryādvidhānataḥ || kuṇḍāṇāṃ yādṛśaṃ sānaṃ tādṛśaṃ khananaṃ smṛtam | trisutrī karaṇaṃ kuryāt mūlamadhyāgradeśake || sundaraṃ vidhinā kuryāt sādhakasya manoharam | kuṇḍāṇāṃ mekhalāstisraḥ sarvatantrasamanvitāḥ || ekāṅgulāntaraṃ kuryāt mekhalā sumanoharā | daśahastastu yāvat syāt tāvat kuryādvidhānataḥ || ekaikāṅgulamānena krameṇa parivarddhayet | mekhalā surakāryā sā sādhakasya manoharā || ekāṅgulaṃ dvāṅgulañca tryaṅgulañca krameṇa tu | varddhayedvidhinānena śaṅkareṇa ca bhāṣitam || kuṇḍasya sammukhe dadyāt yonintāṃ sumanoharam | yonyagrantu krameṇaiva paramātreṇa varddhayet || hastāddhastānmahādevi ṣavadvitayamānataḥ | sarandhraṃ kurute yoniṃ sarvatantrasamanvitām || ṣāvān kuṇḍasya khananaṃ tadantaṃ yonirandhrakam | tadante nirmayet padmaṃ sundaraṃ sumanoharam || kuṇḍamadho tu kurvīta khanano'pi ca sarvataḥ | kiñcit tiryak krameṇaiva pūrṇamuttarkaṃ punaḥ || aśvaśyapallavākārāṃ yoniṃ kuryādvidhānataḥ | sundaraṃ sadṛśaṃ kuryāt yathā dṛṣṭimanoharam || caturasraṃ kṛte kṣetre sarvaṃ kuṇḍaṃ vinirmayet | kuṇḍantu yādṛśaṃ kuryāt tādṛśī mekhalā smṛtā || hastasya kathitaṃ mānaṃ caturviṃśati cāṅgulam | yavāṣṭakairaṅgulaṃ syāt sarvatantrasamanvitam || kuṇḍānāṃ yādṛśaṃ mānaṃ khananaṃ tādṛśaṃ smṛtam | tadarddhaṃ vā khanet kuṇḍaṃ sarvatantrasamanvitam || śatahome hastamātraṃ hastamātraṃ sahasrake | ayute tu dvihastaṃ syād ka?staṃ vā parikalpayet || caturhastantu lakṣe syād dvilakṣe dviguṇaṃ smṛtam | ṣaḍ hastaṃ daśalakṣe syāt koṭyāmaṣṭakaraṃ smṛtam || ekahastamitaṃ kuṇḍamekalakṣe vidhīyate | lakṣantu daśakaṃ yāvat tāvaddhastena varddhayet || daśahastamitaṃ kuṇḍaṃ koṭīhome vidhīyate | kalau naiva maheśāni mahāyajñasya sambhavam || mahāhome kṛte lokā aśvamedhamavāpnuyuḥ | sarvasiddhikaraṃ kuṇḍaṃ caturasraṃ maheśvari || pūlra?pradaṃ yonimuṇdamarddhacandraṃ dhanāvaham | śatrukṣayakaraṃ trāsraṃ vartulaṃ śāntikarmaṇi || ṣaḍasraṃ māraṇe proktaṃ puṣṭidaṃ padmamuttamam | rogopanāśanaṃ kuṇḍaṃ caturasraṃ maheśvari || * * * * * * * * maṣṭāsraṃ sarvasammatam | viprāṇāṃ caturasrañca rājñāñca vartulākṛtiḥ || vaiśyānāmarddhacandraṃ hi sarvatantrasamanvitam | caturasrantu sarveṣāmiti * * * sarasammatam || kuṇḍasya rūpaṃ jānīyāt paramaṃ prāta *rvapuḥ | (p. 14b) prācyāṃ śiraḥ samākhyātaṃ hṛdi dakṣiṇasaumyayoḥ || kuṇḍantu udaraṃ jñeyaṃ yonipādau tu paścime | evaṃ kuṇḍaṃ vijānīyāt sarvatantreṣu gopitam || nityaṃ naimittikaṃ karma sthaṇḍile parikalpayet | bālukābhirvinirmāya ṣāvadaṅgulamānakam || evaṃ bahūvidhaṃ devi tantre tantre nirūpitam | nānāvarṇaiścitravarṇaiścitritaṃ sumanoharam || guṇḍīkakaṇṭhasamāyuktaṃ mṛgapādādisaṃyutam | vārahoṣṭramṛgoṣṭrañca gajoṣṭrakurmameva ca || hastikumbhasamāyuktaṃ evaṃ kuryādvidhānataḥ | evaṃ śruvaṃ vijānīyāt maṇḍalāni tataḥ param || maṇḍalaṃ caturvidhaṃ proktaṃ sarvatantrasamanvitam | pañcājaṃ navanābhañca sarvatobhadrameva ca || laghusarvatamākhyātaṃ sarvatantrasamanvitam | caturasraṃ kṛtaṃ kṣetraṃ samabhāgasamanvitam || pañcadhā vā caturddhā vā catuṣkaṃ madhyadehake | sambhāgena kurvīta caturdikṣu vidhānataḥ || tanmadhye vilikhet padmaṃ sundaraṃ sumanoharam | kiñjalkasahitaṃ veśyaṃ sāṣṭapatraṃ sakarṇikam || padmādvahirbhavet piṭhaṃ caturdikṣu vidhānataḥ | vīthikā paṃktiyuktena bhāvaśobhopaśobhitam || vidhinā vilikhenmaṇḍalaṃ sarvatantrasamanvitam | nānācurṇaiḥ puraṣet taṃ vidhinā sādhakaḥ sadā || rañjayet pañcacurṇena maṇḍalaṃ sumanoharam | pītaṃ haridracurṇañca śuklaṃ śāliasamudbhavam || kauśambhaṃ lavaṇaṃ proktaṃ kṛṣṇaṃ dagdhapulākajam | athavā nīlacūrṇaṃ syāt kṛṣṇavarṇamudāhṛtam || bilvādipatrajaṃ śyāmamityuktaṃ pañcavarṇakam | nānācurṇena tat padmaṃ racayedvidhināmunā || karṇikāṃ pītavarṇena keśarāṇyaruṇena ca | śuklāani patravarṇāni agraraktā samīritā || upaśobhā pātavarṇena satvāni śyāmalena ca | athavā raktavarṇena racayet karṇikāṃ sudhīḥ || yatra tatra yathāsthāne padmaṃ tat racayet kramāt | sundarārthamidaṃ proktaṃ sarvatantrasamanvitam || pīntu? tatra saṃproktaṃ padmāni śuklasambhavam | dvārāṇi śuklavarṇāni śonaraktā samīritā || upaśobhā pītavarṇā koṇāni aruṇāni ca | pīṭhādanantaraṃ dadyāllatikā kalpasaṃjñakā || nānavarṇena sā kāryā phalapuṣpasamanvitā | sarvatra samabhagena maṇḍalaṃ racayet sudhīḥ || sarvāṇi dṛśyate yasmāt tantrāṇi sumanoharam | rākṣasaṃ pūjayet pūrve vāstvadhīśaṃ viśāladhīḥ || kṛtena yena mantrajño dīkṣāyāḥ phalamaśnute | rākṣasaṃ vāstanāmānaṃ hatvādhiṣṭhāya tattanum || ghoradaṃṣṭraṃ mahākāyaṃ piṅgākṣañca trilocanam | kapālakhaṭṭāṅgadharaṃ svakīyaguṇasaṃyutam || gujayedgandhapuṣpādyai raktamāṃsādisaṃyutaḥ | tasyājñāñca purā kṛtvā vāstuyāgaṃ vidhīyate || sarvato bhadrakaṃ nāma kathitaṃ padmayoninā | upaśobhāṃ parityajya laghu sarvatra nāmakam || (p. 15) caturasraṃ bhuvaṃ kṛtvā samabhāgena deśikaḥ | navapadmaṃ likhet tatra vidhinānena pārvati || sundaraṃ sadṛśaṃ kuryāt nānāvarṇena deśikaḥ | navalābhamidaṃ proktaṃ maṇḍalaṃ sarvasiddhidam || catuṣkoṇe diśi madhye likhet padmaṃ sulakṣaṇam | pañcanābhamidaṃ proktaṃ maṇḍalaṃ sumanoharam || yena tena prakāreṇa devapujāvidhānake | avaśyameva kartavyaṃ maṇḍalaṃ vidhināmunā || tadā bhavati sā devī suprītā bhavasundarī | sarvato dṛśyate bhadraṃ sarvatobhadrasaṃjñakam || nānācūrṇena saṃyuktaṃ maṇḍalaṃ sarvatantrake | atha vakṣo maheśāni vāstuyāgaṃ suśobhanam || sarvamaṅgalakāryeṣu vāstuyāgaṃ deśet purā | pṛthivīṃ praṇamedādau mantreṇa nena deśikaḥ || oṃ sarvaratnasamakīrṇe vasudhe sindhumekhale | siddhiṃ dehi jaganmātaḥ sarvabhīṣṭaphalāptaye || cāstayāgaṃ vināa devi na karma kiñcidācaret | caturasraṃ bhuvaṃ kuryāt samarekhā śitā śubhā || karṇasutramidaṃ dadyāt samabhāgena deśikaḥ | nānāvarṇaiḥ samārekhā sundarī sumanoharā || rañjaret pañcavarṇena vidhinānena deśikaḥ | pūjayet tatra tān devān yathā bhāgena deśikaḥ || yathoktavidhinā devān yathāsthāne ca deśikaḥ | pūjayedvidhinānena gandhapuṣpādicandanaiḥ || nālopahāravalibhirnnānānnaiḥ pupaśṛpakaiḥ? | pūjāyadvidhinā dhīmān dhūpadīpānnavāribhiḥ || brahāṇaṃ pūjayet tatra madhyakoṣṭhacatuṣṭaye | dikcatuṣ.ke tu pūrvādi pūjayedvidhinā tataḥ || pūjayet parayā bhaktyā sarvakāryārthasiddhaye | dvau dvau kṛtvā yajeddevi sarvasiddhiphalāptaye || arcayeddikṣu pūrvādi kramato vidhinā ta *? | devasādhakayormadhye tat sarvaṃ kathitaṃ priye || aryāmanaṃ vivastantā? tathā mitramahādhavam | pūjayedvidhinā pūrvaṃ yathoktenaiva sādhakaḥ || vahnyādi koṇārddhadvandveṣu pūjayet paritaḥ sudhīḥ | sāvitrāṃ savitārañc śukramindrayamaṃ punaḥ || rudraṃ rudravanañcaiva āpaṃ āpyāpavatsakam | tat karṇasutrasyo bhayataḥ koṣṭheṣu paritaḥ punaḥ || pūrvādiṣu krameṇaiva pūjayedvidhināmunā | sarvaṃ śuddhaṃ cāryāmanaṃ jambhakaṃ nipipitsakam || arcayeddikṣu pūrvādi tataḥ koṣṭāvasārake | īśānādyairaparjanyo jayastaḥ śatrubhāṣkaraḥ || sadyovṛvāntarīkṣaśca tataḥ pūrve yajet sudhīḥ | agnipuṣā ca vitatho yamaśca graharakṣakaḥ || gandharvabhuṇḍarāṇau? ca mṛgaśca dakṣiṇe yajet | nimati dvauvārikaśca sugrīvavaruṇastathā || puṣpadantā sureśeya raugaupratāgdiśistitā? | vāyurnāgaśca mukhyaśca somo bhalāṭa eva ca || maṅgalādhyo dityaditī somasya diśi saṃsthitāḥ | (p. 15b) evaṃ bahūvidhānena gandhapuṣpānnāvāribhiḥ || pūjayet parayā bhaktyā brahmaṇā bhāṣitaṃ purā | nānāvarṇaiścitravarṇaiścitritaṃ maṇimaṇḍalam || vitānapatramālādau ra *?ṅkuryādvidhānataḥ | patākābhirdhvajaṃ kuryāccaturdikṣa manoharam || aṣṭau kumbhānaṣṭadikṣu maṇḍape racayet sudhīḥ | ācāryākuṇḍaṃ kurvīta madho vidividhānataḥ || jātāṅkurāṇi kurvīta tatra tatra caturdiśi | pālikā pañcamukhyaśca savaviśca tataḥ kramāt || ṣoḍaśadvādaśāṣṭābhiraṅgulīṣu kramādimāḥ | sugandhitoyapurṇena jātāṅkuramudāhṛtam || sudhāvījena bījāni niḥkṣipet tatra sarvataḥ | ācāryaṃ vidhinā kuryāt sarvaśāstrārthapāragam || śyāmākamāyakandhuśca brīhayaḥ sarvasammatāḥ | dīkṣāyāḥ saptame pūrvadivase saṃyataḥ sadā || saptarātriṣu kūrvīta pūjanaṃ sarvadevatāḥ | nānopahāravalibhiḥ pūjayet parameśvarīm || praṇavādyairnamo'ntaiśca pūjayet parameśvarīm | bhūtāni pitaro yakṣā nāgā brahmā śivo haviḥ || krameṇa pūjayet sarvān saptarātriṣu deśikaḥ | saptānāmapi rātrīṇāṃ devatā sarvasammatā || upahāraiḥ pūjayet tāna tāni vakṣyāmi pārvati | lājābhiḥ pūjayedbhūtān gandhapuṣpādi candanaiḥ || bhūtādhipaṃ bhūtagaṇaṃ bhūteśañcā krmeṇa tān | ti?laharidrādadhiśaktubhiḥ pūjayedupahārakaiḥ || taṇḍulān tilasaṃmiśrān sānnapuṣpaiḥ prapūjayet | pitṝṇāṃ pūjayennityaṃ kathitaṃ padmayoninā || karambhajālāyakṣebhyo nārikelodakānvitam | guḍedekaṃ guḍānnañca nānārasasamanvitam || dadhidugdhaṃ pāyasānnaṃ yadyacca priyatā mahat | viṣṇave vinivedyotha sarvasiddhiṃ labhennaraḥ || tadālokeśvarebhāśca pūjayet karmasiddhaye | mātṛkāḥ pūjayet tatra gauryādyāḥ sarvadevatāḥ || gaurī padmā śacī medhā sāvitrī vijayā jayā | devasenā svadhā svāhā śāntiḥ puṣṭirdhṛtiḥ kṣamā || ātmadevatā kuladevatā pūjayet kramataḥ sadā | gaṇeśādyāḥ pūjayet tā kṣamasveti kramādvadet || vasordhārā tadā deyā sarvavighnavināśikā | pūjayet parayā bhaktyā dvāroparicaraṃ rudhaḥ || tadā nāndīyudhaśrāddhaṃ kuryācca vidhināmunā | pitaraṃ pitāmahañcaiva tathaiva prapitāmaham || jīvite pitari kuryāt śrāddhaṃ tat pitṛpūrvakam | mātāmahaṃ pramātāmahaṃ vṛddha pramātāmahantataḥ || ṣaṭpiṇḍaṃ prakṣipeddevi anuddiśya svaśaktitaḥ | nāmagotrānurodhena śrāddhaṃ kuryādvidhānataḥ || devatā pūrvakaṃ śrāddhaṃ kuryānnāndīmukhaṃ punaḥ | puroravomādravasau sarvakāryeṣu devatāḥ || sarvadevakrameṇaiva śrāddhe dadyājjalāñjalim | puṇyāhaṃ vāvayitvā ca sarvakarmasamuddiśet || (p. 16) sarvatra sarvakāryeṣu gaṇeśaghaṭapūrvakam | gaṇeśaṃ savitārañca śivamataḥ param || viṣṇuñca pūjayed yatnāt sarvakāryārthasiddhaye | lakṣmīṃ sarasvatīṃ gaṅgāṃ yamunāṃ vighnanāśinīm || dikpālān diggajān devān ṛṣīn maṇigaṇāṃstataḥ | vāsarāṇi tithiryogān karaṇāni ca pārvati || pūjayet parayā bhaktyā sarvatantrasamanvitā | tadagniṃ prajvalet kuṇḍe vidhinānena deśikaḥ || pūrvoktakuṇḍavargeṣu krameṇaiva susādhakaḥ | prajvaledvidhinā vahniṃ mantravācanapūrvakam || mūlamantreṇa taṃ kuṇḍaṃ saṃkuryādvidhināmunā | yasya lokasya yaṃ mantraṃ dadyācca vidhinā guruḥ || taṃ mūlamantraṃ vijñeyaṃ sarvatantrasamanvitam | athavā kathayṣye'haṃ śṛṇuṣva kamalānane || kavacenāstremantreṇa taṃ kuṇḍaṃ khananaṃ smṛtam | prokṣayet taccaraṇenaiva sarvatantrasamanvitam || pāntaṃ halaṭasamāyuktamantramantraṃ vidurbudhāḥ | śivabījaṃ samuddhṛtaya ṣaṣṭhasvarasamanvitam || bindunādasamāyuktaṃ kavacaṃ parikīrtitam | māyābījañca taṃ bidyāṃ mahākālavaco yathā || māyābījena astreṇa samaṃ kuryādvidhānataḥ | lajjābījena taṃ kuṇḍaṃ lepanaṃ parikīrtitam || śāntaṃ vahnisamāyuktaṃ nādabinduvibhūṣitam | lajjābījamidaṃ proktaṃ sarvatantrasamanvitam || māyābījena astreṇa taṃ kuṇḍaṃ secayet tataḥ | tatra rekhā prakartavyāstisraḥ tisraḥ krameṇa tāḥ || prāgagrā udagagrāstaḥ sarvatantrasamanvitāḥ | yāvān kuṇḍasya vistārastāvān tāḥ samabhāgatāḥ || kuśena kuśamūlena samabhāgena deśikaḥ | tāḥ kurvyānmūlamantreṇa kavacena tathā priye || athavā kavacenaiva śikhāṃ kuryādvidhānataḥ | prāgagrāṇāṃ smṛtā devā mukundeśapūrandarāḥ || rekhāṇāmudagrāṇāṃ brahmavaivasvatendavaḥ | pūjayedgandhapuṣpādyaiḥ kuṇḍābhāntaradeśake || rekhāsu pūjayeddevān tataḥ ṣaṭkoṇamārabhet | kuṇḍasya madhye kurvīta ṣaṭkoṇamatisundaram || tatrāpi pūjayedagnimāvāhanapūraḥsaram | sarvatra praṇaveṇaiva kavacenaiva pārvati || saṃskuryāt tathā rekhāḥ sarvatantrasamanvitāḥ | vāgīśvarīmṛtusnātāṃ tataḥ sukṣmasvarūpiṇīm || vāgīśvarasamāyuktāṃ śṛṅgārarasikāṃ yutām | sarvālaṅkārasaṃyuktāmakālajaladopamām || nānopahāravalibhiḥ pūjayedgandhacandanaiḥ | evaṃ dhyātvā pūjayitvā tatrāgnijvalanaṃ diśet || caturbhūjaṃ raktavarṇaṃ sarvalaṅkārasaṃyutam | suryākāntasamudbhūtamathavā lohasambhavam || savānasyodbhavaṃ vāpi pāṣāṇasambhavantathā | mukhataḥ saṃsṛjedvāpi vedamantravidhānataḥ || vidyudagnisamudbhūtaṃ yatnādvā ānayet tataḥ | dvijagehāt tathānīra agniṃ brāhmaṇasaṃyutam || saṃskuryādvidhinā caiva manteṇānena deśikaḥ | (p. 16b) kavacaṃ praṇavādyañca astrāntaṃ mantramuddharet || nirastaṃ paravāreḍa prakṣipeddakṣiṇe sudhīḥ | kravyādāṃśasya tyāgeṣu mantramenaṃ samuddharet || śareṇa vahnibījena kavacena maheśvari | jvālayet kuṇḍamadhye ca taṃ vahniṃ śubhahebhave || denumudrāṃ tadā tatra darśayedvahnimurddhani | astreṇa rakṣayedagniṃ kuṇḍeṣu vidhināmunā || kavacenāvaguṇṭhyāpi tataḥ kuṇḍoparibhramet | praṇaveṇa paribhrāmya vahnibījena pūjayet || gandhapuṣpādinā devīṃ tadā vāgīśvarīṃ priye | kṣālayenmanunānena vahnistatra samanvitaḥ || bindunādasamāyuktaṃ sāntaṃ bījaṃ samuddharet | śivabījemidaṃ proktaṃ sarvatantrasamanvitam || tadāgniṃ jvālayet tatra mantreṇānena deśikaḥ | cit piṅgala daha daha paca yugmamudīryā ca || sarvaṃ jñāpaya jāyāntā vahnestatra samanvitaḥ | candrabījaṃ nāntaryuktaṃ mukhavṛttasamanvitam || śivabījaṃ tathoddhṛtā mukhavṛttaṃ niyojayet | vahnijāyā samudiṣṭā sarvatantrasamanvitā || suvarṇavarṇaṃ dyāyedvahnisādhakasattamaḥ | tato'gniḥ sarvatāṅgeṣu bījādi vinyaset kramāt || mūrddhni vajraṃ tathā prāṇapāyuliṅgeṣu deśikaḥ | cakṣuryugmaṃ nyasejjihvāṃ vahneḥ sarvāṅgasiddhaye || bindunādasamārūpa?sādivāntān kramena tān | ṣaṣṭhasvarasamāyuktān yakārasahitān kramāt || jihvā vahnestu vividhā brahmaṇā bhāṣitā purā | sātvakā rājasā caiva tāmasā sarvasiddhidā || vahnimantreṇa sarvatra vinyaset sarvasiddhaye | hiraṇyā gagaṇāraktā kṛṣṇā ca suprabhā tathā || bahūrūpā ca rūpā ca satvakarmasuyojayet | padmarāgaḥ suparṇā ca tathā ca bhadralohitā || lohitā ca tathā śvetā dhūmra caiva karālikā | rajoguṇayutāḥ sarvāḥ sarvakāryeṣu yojayet || viśvamūrtisphuliṅinyo dhūmravarṇo jarā tathā | lohitā ca karālākhyā kālī ca tadanantarā || krūrakarmaṇi saptaitā yojayanti vidhānataḥ | jihvā sa devatā varṇaḥ śṛṇuṣva haravallabhe || guṇavarṇātmikā jihvā kathitā tantravedibhiḥ | amarāḥ sarvagandharva yakṣagandharva piśācakāḥ || sākṣamaḥ saptajihvānāṃ devatāḥ samudīritāḥ | pūjayedgandhapuṣpādyaiḥ rdhūpadīpāvarādibhiḥ || prāṇapratiṣṭhāṃ kurvīta prāṇamantreṇa deśikaḥ | aṣṭoṅge cāṣṭamantrāṇāṃ vinyaseddeśikottamaḥ || mūrddhni aṃśe ca kaṭyāñca pārśvayoḥ kaṭideśake | hṛdaye vinyasenmantrān sarvatantrasamanvitān || jātavedāḥ saptajihvā havāvāhanasaṃjñakaḥ | aśvodarajasaṃjño'nyaḥ pūrvaviśvanarāhvayā || kaumāratejā syāt vimukhastataścāgnimukhaḥ smṛtaḥ | tārāśraye padāni syurna tāstā vahnimūrtayaḥ || aṅguṣādikrameṇa hi vinyasedvidhināmunā | aṅguṣṭhā tarjanī madhyānāmikā ca kaniṣṭhikāḥ || sarvāṅgulikaradvandva pratilomataḥ paraḥ | (p. 16) āvāhanādikaṃ kṛtvā āsanaṃ parikalpayet || vahnaye nama itvyuktaṃ āsanaṃ praṇavādikam | tadā dhyāyecca taṃ vahniṃ mantreṇānena deśikaḥ || rakṣayet parato vahniṃ tattoyaistasta?vedibhiḥ | vahnibījena deveśi kavacena śubhena ca || praṇavena namo'ntena phaḍantena yathāvidhi | dakṣiṇāvartayogena jalarekhā nivedayet || tathā kuśeṣu sarvatra caturdikṣu susādhakaḥ | mulāgreṇa ca saṃspṛśya pūrvāgreṇa vidhānataḥ || svadakṣiṇapramāṇena tataḥ kuryāt paristaram | kavacena caturdikṣu kuśaprastaraṇaṃ smṛtam || sammukhaṃ varjayitvā ca kathitaṃ padmayoninā | tadā devīṃ tadā devaṃ tataḥ kuryādvisarjanam || kṣamasveti ca mantreṇa sarvavedānusārataḥ | svasthānaṃ gaccha deveśi śaktiyuktaḥ sadāśivaḥ || vaiśvānaraṃ jātavedaṃ tadā krayādihāvahaḥ | lohitākṣapadaṃ kramāt sarvakarmāṇi sādhakaḥ || vahnerjāyāvadhirvidyā rephādyā sarvasiddhidā | mantroddhāramidaṃ vahnerviṃśatyekoṇavarṇakaiḥ || āvāhanasya mantro'yaṃ kathitaṃ padmayoninā | ṣaṭkoṇe kuṇḍamadhye ca jihvāstāḥ pūjayet kramāt || gandhapuṣpānnanaivedyairdhupadīpairśca candanaiḥ | lokapālānaṣṭakunte pūjayet pūrvayogataḥ || indraṃ vahniṃ yamaṃ rakṣaḥ varaṇañca nabhaḥsvatam | svadhāntaṃ pūjayedīśaṃ śastravāhanabhūṣaṇam || īśāne tatra brahmāṇaṃ nair-ṛte sarparājakam | pūjayedāsaneṣvetān sarvakāmārthasiddhaye || kṛṣṇavarṇaṃ tathā kṛṣṇaṃ nīlavarṇaṃ tataḥ param | anantaṃ cintayeddhīmān vahneścaiva caturdiśi || vajraṃ śaktiṃ tathā daṇḍaṃ khaḍgapāśaṃ tataḥ param | dhūmravarṇaṃ śuklavarṇaṃ kṛṣṇavarṇaṃ tataḥ param || śuddhavarṇaṃ tathā śuddhaṃ pūjayenmūrddhni yogataḥ | brahmāṇaṃ raktavarṇañca śuklavarṇaṃ tataḥ param || anantaṃ cintayeddhīman vahneścaiva caturdiśi | vajraṃ śaktiṃ tathā daṇḍaṃ khaḍgapāśaṃ tataḥ param || aṅkuśañca gadāṃ śūlaṃ padmaṃ cakraṃ tataḥ param | dikpālānāmidaṃ proktaṃ mantratantrasamanvitam || astrāṇāṃ varavarṇānāṃ vakṣyāmi śṛṇu pārvati | pītaṃ himābhaṃ śuklābhaṃ bhāsvaraṃ kandavarṇakam || nīlañca karabījañca gauraṃ śuklaṃ tataḥ param | īṣadraktaṃ śvetāruṇaṃ kramataḥ parikalpayet || pūjayedvāhanaṃ tatra svasthānena yathāvidhi | airāvatamajaṃ vāhaṃ naraṃ makarameva ca || mṛgamaśvaṃ vṛṣaṃ haṃsaṃ kurmañca deśikaḥ kramāt | mūlamantreṇa sarvatra kavacena tathaiva ca || śruvasya śodhanaṃ kṛtvā ittarasyāṃ diśikṣipet | astramantreṇa tāṃ shā?līṃ tenaiva saṃskṛtaṃ diśet || kuśapatradvayaṃ tatra mūlamantreṇa niḥkṣipet | homārthaṃ niḥkṣipet tatra ghṛtaṃ mantraṃ samuccaran || kuśapatradvayaṃ paścāddhunedvahnau vidhānataḥ | (p. 17b) hṛdayenaiva mantreṇa kathitaṃ padmayoninā || sarvāṅgesaṃmaret tatra vahneḥ sarvasamṛddhaye | nāḍīṃ prāṇāṃstathā dantān mukhaṃ vā kukṣikarṇayoḥ || gaṇḍayoroṣṭhayoragneḥ pāyupasthaṃ kaṭiṃ tathā | nitambamudaraṃ smṛtvā jānuyugmaṃ kaṭidvayam || bhūjadvandvaṃ nasidvandvaṃ jihvā pṛṣṭhaṃ tataḥ param | stanadvandvaṃ grīvāmūlaṃ lomakūpaṃ tataḥ param || tato dhyātvā ghṛtaṃ dadyāt samṛddhaye | ebhimantrairmaheśāni indrāṇi vinimarddhayet || kavacaṃ praṇavenaiva agniśabdaṃ tataḥ param | svāhāntā kathitā vidyā agnerdakṣiṇayogataḥ || tatvabījaṃ samuddhṛtya somāya vahnivallabhā | vāmalocanato dadyādāhūtiḥ sarvasiddhaye || tadāgnīsomābhyāṃ kraṣāt svāhāntāḥ sarvasammatāḥ | vahnibījaṃ agniṃ ṅentaṃ samuddharet || tadāsviṣṭikṛtaṃ krayāt svāhāntāḥ sarvasammatāḥ | tanmukhe juhūyāddhīmān svāhā sarvasamṛddhaye || pūrvabījadvayaṃ smṛtvā ṅe'ntamagniṃ samuddharet | pratyekena ca pratyaṅgaṃ svāhāntaṃ mantrapūñjakam || samuddhṛtya tadā tadyāt agneraṅgasamṛddhaye | vahnibījena pratyaṅge dadyādāhūtikaṃ kramāt || punaḥ punaśca juhūyādvahnibījena sarvataḥ | pratyekaikāhūtiṃ dadyāt sarvāṅgo'pāṭane budhaḥ || mūlamantreṇa tatrāgnau pañcaviṃśāhūtiḥ kṣipet | vahnidevatayoraikyaṃ cintayedvidhināmunā || brahmaṇe sṛṣṭikartre ca tadā dadyāt prajāyateḥ | oṃkārādyā namo'ntāśca svāhāśaktisamanvitā || iḍyagnijvalanaṃ proktaṃ mahākālaṃ mataṃ priye | atha dravyavidhiṃ vakṣye homārthaṃ mānasaṃyutam || karṣamātraṃ ghṛtaṃ proktaṃ tanmānantu payaḥ smṛtam | pañcāmṛta`nca tanmānaṃ tatsamaṃ madhudugdhayoḥ || gavyaṃ yat tat samānaṃ syāt lājādyāmuṣṭisammatā | brīhayo muṣṭimātrāḥ syuntadvikārastathaiva ca || guḍādikaṃ palārddhaṃ syāt sarvatantrasamanvitam | phalamekaikaṃ saṃsnigdhaṃ patraṃ puṣpaṃ tathaiva ca || vṛhatphalaṃ khaṇḍakhaṇḍaṃ yathoktaṃ prāha saṃyuyutam | anugrāsasamaṃ kuryāt sarvatantrasamanvitam || suktipramāṇaṃ lavaṇaṃ maricānyapi viṃśatiḥ | guggulaṃ tintiḍībījaṃ hiṅguñca tādṛśaṃ smṛtam || candanāgurukarpurakasturkasturīkuṅkumāni ca | sarvatra sarvatantreṣu homamānamudāhṛtam || aghorañca tadā dadyāt pratyaghoraṃ tataḥ param | indrāya padamuddhatya ittarāgraṃ purākṣipet || ṣamāṣa? padamuddhatya pūrvāgraṃ varuṇaṃ tathā | somāra ca tato dadyāt sarvadvāracaturdiśi || dakṣiṇāvartuḥyogena āsanaṃ parikalpayet | (p. 18) tatropari sadā dhyāyediṣṭadevaṃ vidhānataḥ || athāṅgahomasānasya phalaṃ vakṣyāmi pārvati | viaśyānaraṃ sadā dhyāyet samiddhomeṣu pārvati || samānamājyahomeṣu dhyāyedvahniṃ vicakṣaṇaḥ | tanmukhe juhūyāt sarvaṃ home sarvasamṛddhaye || karṇahome bhavedyādhirnetre kujokṛtirbhavet | nāsikāyāṃ manaḥ pīṇdā mastake dhanasaṃkṣayaḥ || sarvakāryyeṣu sarvatra mukhe homaṃ diśet sudhīḥ | agnernāmāni vakṣyāmi śṛṇuṣva kamalānane || kāmyakarmasu nityeṣu kuryād yatnena deśikaḥ | agnestu maruto nāma garbhādhāne vidhīyate || candramāḥ puṃsavane jñeyaḥ pauṣṭike śṛṅganāmakaḥ | śīmante maṅgalo nāma pragalbho jātakarmaṇi || nāmnā vai pārthivo vahniḥ prā'sane śucinastathā | satyanāmā ca cuḍāyāṃ bratoddeśe samudbhavaḥ || gomedhe dhṛryanāmā ca vivāhe yojakaḥ smṛtaḥ | sarvatra sarvakāryeṣu yojako brahmasammataḥ || devānāṃ havyavāhaḥ syāt pitṝṇāṃ kavyavāhanaḥ | agnestu tejaso nāma raudrahome vidhīyate || śāntihome śikhī nāma utasarge jātavedasaḥ | bhūmau śuddhau hasurnāma svajāte ca dhanañjayaḥ || lakṣahome bhavedvahniḥ koṭihome hū?tāśanaḥ | śāntayarthe agnināmā ca vāruṇe ca hū?tāśanaḥ || viṣṇuhome hū?taścaiva kalyāṇe bhadra eva ca | vahnernāma idaṃ proktaṃ sarvatantrasamanvitam || anyeṣu kāmyakarmeṣu yojakaḥ sarvasammataḥ | athāgnivarṇaṃ vakṣyāmi śṛṇuṣva kamalānane || svarṇasinduravālārka kuṅkumakṣaudrasannibhaḥ | suvarṇaretaso varṇaḥ śobhanaḥ parikīrtitaḥ || atha svaraṃ pravakṣyāmi vahneḥ sarvasamṛddhidam | bhairavādīn dahantīvradhavaniragneḥ śubhāvahaḥ || nāgacampaka punnāga pāṭalā yuthikānvitaḥ | pūṣpendīvara kahlāra so'pi guggulasadtavaḥ || pāvakasya śubho gandhaḥ sarvatantrasamavnitaḥ | pradakṣiṇastyaktakampaścchatrābhāśikhinaḥ śikhā || śubhadā yajamānasya rājyasyāpi viśeṣataḥ | kundendudhavalo dhūmaḥ sarvakarmaśubhāvahaḥ || kṛṣṇavahnigato vahniḥ sarvanāśaṃ kariṣyati | vāyasasvarasaṃyuktaṃ tatrāyuśca vinaśyati || śvarasvarasamo vahniḥ sarvaṃ naśyati tatkṣaṇāt | putigandho bhavedvahniḥ sarvanāśaṃ kariṣyati || evaṃ bahūvidhaṃ doṣaṃ tantre tantre nirūpitam | sarvadoṣapraśāntyārthaṃ śatāṣṭāhūtikaṃ hūnet || vahnidevataroraikyaṃ vibhāvya paricintayet | tadā hūnedvahnimukhe devarūpe vidhānataḥ || atha cakraṃ pravakṣyāmi sarvatantrasamanvitam | siddhyādicakraṃ vakṣyāmi śṛṇuṣva kamalānane || caturasraṃ likhet koṣṭhaṃ catuṣkoṣṭhasamanvitam | (p. 18b) punaścatuṣkaṃ tatrāpi likheddhīmān krameṇa tu || akārādi kṣakārāntaṃ mūlakoṣṭhāditaḥ sudhīḥ | vilikhet kramayogena pūrvaṃ pūrvatareṇa ca || dakṣiṇācaturyogena koṣṭhavarṇān likhet kramāt | yenaiva likhanaṃ kuryāt tenaiva gaṇanaṃ smṛtam || siddhiḥ sādhyaḥ susuddho'riḥ krameṇa cintayedbudhaḥ | punaḥ punaśca tatraiva tadkāma yatra yogataḥ || tathaiva kramayogena cintayedvidhinā tataḥ | dakṣiṇāvartayogena krameṇa gaṇayet sudhīḥ || siddhiḥ sidhyati kālena japāt sādhyo hūtādibhiḥ | susiddhāḥ poṣakā jñeyā avilambaṃ nikṛntati || dhusturapuṣpasadṛśaṃ rāśidvādaśasaṃyutam | vānaṃ gauraṃ khuraṃ gauṇaṃ śamī śobheti rāśiṣu || krameṇa bheditā varṇaḥ kanyāyaṃ śādayaḥ smṛtāḥ | akārādikṣakārānatān meṣādirāśiyogataḥ || mīnāntaṃ vilikhet koṣṭhe varṇān deśikasattamaḥ | vāmadakṣiṇayogena tān varṇān vilikhet sudhīḥ || tenaiva gaṇanaṃ kuryāt svarāśimilanaṃ smṛtam | svanāmakākṣaraṃ yatra tatra taṃ milanaṃ smṛtam || ekapañca nava bāndhavāḥ smṛtā dvau ca ṣaṭ daśamantamevakāḥ | vahnirudra mūla ṣastu poṣakā dvādaśāṣta caturasraghātakāḥ || prāṇobhāpacchaprāya rudrasyādrirurukaram | lokalopaccha prāya khalodayāteṣu te ditā tha || varṇāḥ kramāt svarānyau ora revatyāṃ svagatastathā | nakṣatracakramityuktaṃ varṇamānena taṃ likhet || navakoṣṭha triḥ krameṇa vilikhet sādhakottamaḥ | svarāśi bhāvakoṣṭhānāmanukulān yajenmanun || janmamappad vipatkṣemaḥ pratyariḥ sādhako vadhaḥ | mitraṃ paramamitrañca janmādīni punaḥ punaḥ || aśviyamānalo dhātā śaśirudrāditi gurvahipitṛbhagāryamādanakṛ?tvaṣṭṛpavana tathaindrāgnīmitrendau nir-ṛti jalaviśvadevā haristathā vāsavaḥ varuṇo'jaikapādo'hivradhnapuṣeti bhānām || sva-ṛkṣeṇa ca devena mitreṇa rāśiyogataḥ | ṛakṣasya malinaṃ proktaṃ sarvatantrasamanvitam || svakulānākulñca kramaṃ vakṣyāmi śṛṇu pārvati | bhūtavarṇātmakaṃ cakraṃ svakulānyakulaṃ smṛtam || bhūtātmakaṃ mantravarṇaṃ sādhakāya nivedayet | svakulaṃ kathitaṃ cakraṃ svanāmākṣarasaṃyutam || svakulaṃ vibhajenmantraṃ nānyat kulaṃ kapañcana | agnestu vāyavo mitramanyonyasarasammataḥ || yadyekabhūtadaivatyaṃ jānīyāt svakulaṃ hi tat | pārthivo varuṇaṃ maitramogneṣāpi mārutam || pārthivasyākṣarāṇāñca śatrutve mārutaṃ smṛtam | āgneyasyāntasaṃ śatrurnacabhasanteja eva ca || eteṣāmeva sarveṣāmavirodhi ca nābhasam | parasparaviruddhānāṃ na kuryānmalinaṃ budhaḥ || jalañca vahnivarṇasya pratikulaṃ bidurbudhāḥ | (p. 19) indrarkṣanetra ravipañca daśartuveda vahnyāyudhāṣṭhanavabhirguṇitāṃ sādhyān || digdṛgivaśrutigajāgnimuniṣu veda ṣaḍvahnibhiśca guṇitānatha sādhakārṇān | nāmājjha nādaka ca vādyāhūjabhuktaśeṣajijñātvobhayovadhikaśeṣamṛṇaṃ dhanaṃ syāt || devatākṣaraṃ kuryāt vicāravidhinā ṛṇī | anyathā viparītena tat sarvaṃ niṣphalaṃ bhavet || krameṇa kramayogena gṛhairaṅgāni varddhayet | indrārkṣādi vicāryātha tantro'yaṃ kramasammataḥ || ṣaṭ ṣaṭ ṣaṭ śūnyamityuktaṃ tricatuṣkadvayaṃ tataḥ | śūnyaṃ tāñca tataḥ śunyaṃ tristatrānte nivedayet || devatāṅgamidaṃ proktaṃ sarvatantrasamanvitam | dvau dvau pañca hi śūnyaṃ syāt dvāvekaḥ śūnyameva ca || catuścatustapaikañca sādhakasyāṅkamīritam | akaṭhamatrumeṇaiva gaṇanaṃ parikīrtitam || kūrmacakramahaṃ vakṣye japasiddhiphalapradam | vinā vidārāt tat siddhiṃ na labhet kathañcana || vartulaṃ navakoṣṭhañca kūrmākārāṃ likhet sudhīḥ | hastau pādau pṛṣthamukhakukṣipārśvayuge punaḥ || pūrvādikramayogena vilikhet sādhakaḥ svayaṃ | navakoṣṭhe likhedvarṇān pūrvādikramayogataḥ || pūrvādikramayogena vilikhedaṣṭavargakān | pañca pañca pañcavargaḥ kādiṅāntamidaṃ kramāt || cādi ñāntaṃ tādināntaṃ ṭādiṇāntaṃ tataḥ param | pādimāntaṃ ṣādivāntaṃ catuṣkaṃ tadanantaram || śādisāntaṃ tribhiḥ kuryāt hakṣavarṇau tataḥ param | vargāṣṭakamidaṃ proktaṃ sarvatantrasamanvitam || kukṣikoṣṭhaṃ vinirbhedya navakoṣṭhaṃ vinirmayet | tatra pūrvādikramataḥ dvau dvau kṛtvā likhet svarān || * * diśāṃ pūrvaṃ pūrvaṃ kathitaṃ padmayoninā | dikṣu pūrvādividhinā gaṇanaṃ parikīrtitam || kṣetrādyakṣarakaṃ yatra tatra karma sukhaṃ smṛtam | mukhe siddhipradaḥ proktaṃ karasthaṃ svalpa?jīvinaḥ || udāsīnaḥ kukṣisaṃsthaḥ pādastho duḥkhameva ca | vandanoccāṭanaṃ kuryāt pucchasthaṃ sarvakarmasu || kūrmacakramidaṃ proktaṃ sarvasiddhiphalapradam | rekhādvayaṃ pūrvapareṇa kuryāt tanmadhyato yāmyakuverabhedāt || maheśarakṣo'dhipatikrameṇa bhitvā tathā vāyuhūbhāśanena || aklīvavarṇān vilikhedathādīn yathādyakoṣṭhe kaḍamā bhavanti | meṣādyamālikhya vidhānametat yathāṇḍajānte tu samarpaṇaṃ syāt || atrāpi rāśervihito vicāraḥ parāśaravyāsavaśiṣṭhamukhyaiḥ | yathā tu rāśergaṇanaṃ vidhānam pūrve maheśāni tathaiva cet || vinā vicāreṇa yathā bhavecca na sidhyate siddhicaturyugeṣu | ṣaṭcakraśodhito mantro nāsti saṃsāramadhyataḥ || kāñcanaṃ rajataṃ vāpi divyāstraṃ * viśeṣataḥ | gurusantoṣaṇaṃ kṛtvā dadyāddīkṣāṃ viśāladhīḥ || ṛṇādau paridīhāttu japaṃ kuryāccaturguṇam | (p. 19b) hṛdaye tu namaḥśabdaḥ śirase vahnisundari || śikhāyai vaṣaḍityuktyaṃ kavacāya hūmīritam | vauṣaṭ netreṣu vindeta sarvāṅge'strāya phaṭ smṛtaḥ || atha mantrasya jananaṃ vakṣyāmi tantrasammatam | yaṃ jñātvā siddhimantrāṇāmadhipo jāyate naraḥ || mātṛkāvarṇabhedebhyaḥ sarvamantrāḥ prajajñire | ajjhalaikatrasaṃyuktaṃ kuṭākṣaramudāhṛtam || kuṭo bījaḥ prakaṭitaḥ paribhāṣāsamā smṛtāḥ | yastu kuṭaḥ sa bījaḥ syāt bījakuṭākṣaraḥ smṛtaḥ || mantrāḥ puṃdevatāḥ jñeyāḥ vidyāstrī devatā smṛtā | strīnapuṃsakānmāno mantrāḥ sarve samīritāḥ || puṃmantrāṅgaphaḍantāḥ syurdviṭhāntāḥ syustriyo matāḥ | na puṃsakā namāntāḥ syurityuktā manunā tridhā || striyo vā puruṣo vāpi varṇāste samudīritāḥ | śantānte trividhā mantrā vaśyaśāntyabhicārake || agnisomātmikā mantrā vijñeyā krurakāmyayā | mantravidyā vibhāgena dvividhā mantrajātayaḥ || karmaṇo vihitā rāntya viṣat prāyasamīritā | āgneyā vayavaḥ saumyā bhūmiṣṭhendvamṛtākṣarā || āgneyā dakṣiṇe saṃsthā saumyā vāme niyojitā | suṣumnāyāntu te sarve bodhayanti maṇīṣiṇaḥ || mantrātmakantu kṣetro'yaṃ nāḍyo mantrāntatmakāḥ smṛtāḥ | dhātavo mantrasaṃyuktā antaḥkaraṇamuttamam || antaḥ karaṇa mantrañca vacanāni ca mantrayuk | rātridivaṃ mantramayaṃ sarvatantramayaṃ jagat || vinā mantrairna kiñcit syāt brahmāṇḍe śṛṇu bhāvini | āgamokta vidhānena sarvaṃ kuryādatantritaḥ || prayacchanti phalaṃ sarve prabuddhā mantriṇāṃ sadā | cchinnādiduṣṭā ye mantrā pālayanti na sādhakam || chinnoraṅgaśaktihīnaḥ parāṅmukha udīritam | radhiro netrahīnaśca kīlitastantitastathā || dagdhastambhaśca bhītaśca malinaśca tiraskṛtaḥ | bheditaśca kekāravo * * * jīvahīnakaḥ || dhūmito liṅgitaścaiva mohitaśca kṣudhārtakaḥ | atitṛṣṇāṅgahīnaśca atikrūrastataḥ param || atikuṭastathābrīḍaḥ śāntamānasa eva ca | sthānabhraṣṭo vikalaśca ativṛddhastataḥ paraḥ || nisnehaḥ pīḍitaścaiva vakṣyāmyeṣāñca lakṣaṇam | yasyādimadhyamānteṣu nīlabījaṃ svarākrāntaṃ sa eva cchinnaḥ | ādi madhyāvaśānabhūbījadvandvaṃ sa eva ruddhaḥ kathitaḥ | māyātraṣañca praṇavaṃ rephahīnaṃ yasya hīnaḥ sa kathitaḥ padmayoninā || kāmabījaṃ mukhe māyā śirasthaṅgulameva ca | parāṅmukhaṃ saṃmantrantu kathitaḥ padmayoninā || hūṅkāro bindusaṃyuktaścādyantamadhya indubījavivarjitaḥ | sa eva vadhiro mantraḥ sarvasiddhivivarjitaḥ || pañcavarṇo manuryasya rephārkenduvivarjitaḥ | netrahīnaḥ sarvasiddhivivarjite mantraśca saḥ | ādau madhye tathācānte haṃsaprasādavāgbhavaḥ | binduyuktaṃ hakadaraṃ phaṭkāraṃ vā tathaiva ca || aṅkuśaṃ vā tathā māyā namāmi ca tataḥ param | sa eva kīlito mantraḥ sarvasiddhivivarjitaḥ || ekaṃ madhye dvayaṃ mūrddhni ṣamminnidrapurandarau | na vidyāte samantraṃ syāt stambhitaḥ sarvasiddhivivarjitaḥ || vahnirādyasamāyukto yasya mantrasya mūrddhani | saptadhā dṛśyate tantu dagla? mantraṃ pracakṣate || astraṃ dvābhyāṃ tribhiḥ ṣaḍbhiraṣṭā bhirdṛśyate'kṣaraiḥ | stambhaḥ sa kathito mantraḥ sarvasiddhivivarjitaḥ || yasya mukhe nāsti māyā praṇavaṃ vā vidhānataḥ | bhītaḥ sa kathito mantraḥ sarvasiddhivivarjitaḥ || ādau madhye tathācānte yasya sānnacatuṣṭayam | sa eva malino mantraḥ sarvavighnasamanvitaḥ || yasya madhye dakāro vā kavacaṃ mūrrdhni dṛśyate | trividhaṃ dṛśyate cāstraṃ tiraṣkṛta udāhṛtaḥ || hadvayaṃ hṛdaye śīrṣe vaṣaṭ vauṣaṭ ca madhyataḥ | sa eva bhedito mantraḥ sarvaśāstravivarjitaḥ || trivarṇo haṃsahīno yaḥ sa suṣupta udāhṛtaḥ | mantro vāpyathavā vidyā saptādhikadaśākṣarāḥ || phaṭkāraḥ pañcakādiryo madonmatta udāhṛtaḥ | saptadaśākṣarā mantrāścāstramantraṃ sadā priye || mūrcchitaḥ kathito mantraḥ sarvasiddhivivarjitaḥ | pañcaphaṭ yasya mantrasya virāmasthānasaṃyutaḥ || kṛtavīryaḥ sa kathito nāsti tasya prayojanam | saptavarṇo bhavedvāṇaḥ kumāro'ṣṭākṣaraḥ smṛtaḥ || ṣoḍaśārṇo yuvā mantraḥ sarvasiddhivivarjitaḥ | catvāriṃśallipiryasya prauḍhaḥ sa parikīrtitaḥ || ādau madhye tathā cānte caturaṣkayuto manuḥ | sa eva chīnamantraḥ syāt tathā cāṣṭādaśākṣaraḥ || trikoṇaviṃśo yo mantrastāvadvarṇasamanvitam | hṛllekhāṅkuśabījāḍhyaṃ pradhvastastvaṃ pracakṣyate || dvāviṃśatyakṣarī vidyā māyā kāmavivarjitā | dhvastarūpā ca sā vidyā sarvasiddhivivarjitā || mūrcchitā kathitā vidyā mantrāṇāṃ hānikāriṇām | triṃśadvarṇaścatuḥ ṣaṣṭivarṇo mantraḥ śatākṣaram || catuḥśatākṣaraścāpi vṛddhaḥ sa parikīrtitaḥ | navākṣaro dhruvayuto manurnitriṃśadaivataḥ || yasyāvasāne ca hṛdayaṃ śivau mantro ca madhyataḥ | śikhāvarma saṃyuktaṃ vaṣaṭ vauṣaṭkāra eva ca || śivaśaktyarṇahīno vā sa nirbīja udāhṛtaḥ | eṣu sthāneṣu phaṭkāraḥ ṣoḍhā yasminna vidyate || sa mantraḥ siddhihīnaḥ syāt sarvatantravivarjitaḥ | dvivarṇaṃ satvahīnaḥ syāt caturvarṇastu kekaraḥ || ṣaḍakṣaro bījahīnastacca saptākṣaro manuḥ | sārddhadvādaśavarṇo'pi dhumitaḥ satvananditaḥ || sārddhabījastrayastadvadekaviṃśatisaṃjñakaḥ | viṃśatyarṇastriṃśavarṇo yaḥ syādālliṅgitaḥ smṛtaḥ || dvātriṃśadakṣaro mantro mohitaḥ parikīrtitaḥ | caturviṃśati mantro'yaṃ saptaviṃśativarṇakaḥ || kṣudhārtaḥ sa tu vijñeyaḥ sarvatantravivarjitaḥ | caturviṃśativarṇo yaḥ saptaviṃśati saṃjñakaḥ || ekādaśākṣaro vāpi pañcavṃśati vā priye | eṣoviṃśati vā varṇaḥ sa mantrastvaṅgahīnakaḥ || ṣaḍviṃśatyakṣaro mantraḥ ṣaḍviṃśadarṇakastathā | triṃśadekoṇavarṇo vā aṅgahīnaḥ sa eva ca || aṣṭāviṃśatyakṣaro ya ekaviṃśadathāpi vā | atikrūraṃ savijñeyo ninditaḥ sarvakarmasu || pañcaṣaṣṭhākṣarā ye syurmantrāste śāntamānasāḥ | ekoṇaśataparyāntaṃ pañcaṣaṣṭhākṣarāditaḥ || te sarve viphalā jñeyā śataṃ sārddhaṃ śatantu vā | śatadvayaṃ trinavatirekahīnātha sāpi vā || yāvat śatatrayaṃ saṃkhyā niḥsnehāste prakīrtitāḥ | catuḥśatānyathāvacca yāvadvarṇasahasrakam || ativṛddhaḥ sa mantrastu sarvaśāstreṣu varjitaḥ | sahasrārṇādhikā mantrā daṇḍakāpīḍitāhvayā || dvisahasrāṅga vā mantrāḥ khaṇḍaśaḥ śatadhā kṛtāḥ | jñātavyāḥ stotrarūpāste mantrā ete yathā sthitāḥ || tathā vidyāśca boddhavyā mantrabhiḥ kāmyakarmasu | doṣānvitamavijñāya yo mantraṃ bhajate budhaḥ || siddhirna jāyate tasya kalpakoṭiśatairapi | yadā doṣamavijñāya mantrī vidyāṃ bhajennaraḥ || siddhirna jāyate tasya kalpakoṭiśatairapi | chinnā duṣṭāśca ye mantrā tantre tantre nirūpitāḥ || te sarve śodhamāyānti mātṛkārṇaprabhāvataḥ | mātṛkārṇaṃ puṭīkṛtya mantravidyāṃ viśeṣataḥ || śatamaṣṭottaraṃ pūrve prajapet phalasiddhaye | tadā mantro mahāvidyā yathoktaphalado bhavet || mātṛkāpuṭite kṛtvā madhye varṇānnidhāya ca | mantrān varṇān tataḥ kuryād bodhanaṃ sarvasammatam || yonimudrāṃ vidhāyātha prāṇāyāmapuraḥsaram | brāhmaṇān bhojayedādau śatamaṣṭottaraṃ priye || tadāhūnenmaheśāni dravyāṇi vidhināmunā | guḍatvakaṃ hūnedādau śatamaṣṭāhūtiṃ priye || lājān hūnet tadā devi śatamaṣṭottaraḥ hūtīḥ | nānāsugandhidravyāṇi śatamaṣṭottarāhūtīḥ || sahasrāṣṭottaraṃ tatra hūnedāhyaṃ vidhānataḥ | vastrālaṅkārakaṃ tatra vibhavasyānurūpataḥ || tāmbūlakarpurādini yathā vibhavayogataḥ | suvarṇaṃ rajataṃ gāñca ācāryāya nivedayet || tadā bhavenmantrasiddhiḥ sarvatantramanvitaḥ | ekākṣarī bhūvaneśānyā gaṇeśasya śivasya ca || viṣṇurekākṣarañcaiva suryāsya praṇavastathā | śrīrāmasya tathā vahneḥ siddhividyādayaśca ye || teṣāṃ grahaṇamātreṇa siddhādiduṣaṇaṃ nahi | mohādvā yadi vā daivācchodhayedātmaśuddhaye || devatā jāyate saiva laṅkarasya matena ca | atha dīkṣāṃ pravakṣyāmi śrṇuṣva kamalānane | yasya vijñānamātreṇa devatvaṃ labhate naraḥ | divyajñānaṃ yato dadyāt kuryāt pāpakṣayaṃ yataḥ | tasyād dīkṣeti sā proktā sarvatantrasamanvitā | (p. 21) caturvidhā tu sā dīkṣā brahmaṇa bhāṣitā purā || kriyāvatī varṇamayī kalāvatī vedhamayyapi | tāḥ krameṇaiva kathānte sarvasmpat pradāḥ śubhāḥ || gurornimantraṇaṃ kuryāt pūrvedyuḥ sādhakaḥ sadā | vastrālaṅkārasvarṇaiśca gobhiścaiva vidhānataḥ || chinnādimantravidyāsu mahāvidyāmahāsu ca | śodhanañca na kutrāpi śaṅkarasya matena ca || chinnāyāṃ kālikāyāñca sundaryāstripurā tathā | ugratārāpi vidyāsu tathā ekākṣarīṣu ca || yakṣiṇī gaṇamantreṣu viṣṇumantragaṇeṣu ca | nārasiṃheṣu mantreṣu māheśe gāṇapateṣu ca || viśeṣato devīmantre kvaciddoṣo na jāyate | kalau caṇḍī nṛṇāṃ hetau śivasthānaṃ visujya ca || pṛthivyāṃ nijavṛndeṣu vicārāttu na saṃśayaḥ | vidhinā snāna mundiśya kuryāt paurvāhnikīṃ kriyām || nadīṃ vā devakhātaṃ vā dīrdhikāṃ sāgarantathā | gaṅgādyāḥ saritaḥ sarvā sthāneṣu śasyate budhaiḥ || kāśyādisarvatīrthāṇi bhārate yāni santi vai | tāni snāne praśasyeta sarvapāpaharāṇi vai || paradhāte tu kartavyaḥ pañcapiṇḍodbhāddharo budhaiḥ | uttiṣṭhottiṣṭha paṅka tvaṃ tyaja puṇyaṃ parasya ca || pāpāṇi me vinaśyotha śāntiṃ dehi sadā mama | gaṅge ca yamune caiva godāvari sarasvati || narmade sindhu kāveri jale'smin sannidhiṃ kuru | brahmāṇḍodaratīrthāni karaiḥ spṛṣṭāni te vareḥ || tena satona māṃ devi tīrthā *? dehi divākara | śreyo vratāni tīrthāni suryāraśmi sthitāni ca || atrāgatya avaḥ hitvā sarvasiddhiṃ prapaccha me | caturasraṃ vinirmāya tatra snānaṃ diśet sudhīḥ || mṛdgosarañca gaṅgāñca makṣayitvā vidhānataḥ | snānaṃ kurvīta vidhinā mahākālavaco yathā || oṃ aśva krānte rathakrānte viṣṇukrānte vasundhate? | mṛttike hara me pāpaṃ yanmayā duṣkṛtaṃ kṛtaṃ || ūddhṛtāsi vavāheṇa kṛṣṇena śatavāhūnā | namaste sarvabhūtānāṃ prabhavāriṇi suvrate || āruhya mama gātrāṇi sarvapāpaṃ pramocaya | tavā? snānaṃ diśettatra caturasre vidhānataḥ || uttarābhimukhībhūva? pūrvābhimukhamāviśet | svasthitaṃ puṇḍarīkākṣaṃ mantramūrtiṃ prabhuṃ smaret || tat pādodakajāṃ dhārāṃ nipatantīṃ svamūrddhaṇi | cintayedbrahmarandhreṇa praviśantīṃ svakāṃ tanum || tadā saṃkṣālayettoyamantrardehagataṃ masam | tat kṣaṇāt virajo mantra bhavedevaṃ na saṃśayaḥ || māntraṃ bhaumaṃ tathāgneyaṃ vāyavyaṃ divyameva ca | vāruṇaṃ mānasañcaiva saptasnānaṃ prakīrtitam || evaṃ snātvā vidhānena śucirbhavati nānyathā | vṛddhiśrāktaṃ tataḥ kuryād ganeśva ghaṭapurvakam || oṃkārādi namo'ntena āvāhanapurasaraiḥ | ganeśaṃ pūjayettatra sarvavighnapraśāntaye || tatrāpi ca gṛhe pūjā dīkṣāsthāne vidhānataḥ | (p. 21b) hastapādau viśuddhārthaṃ śuddhavastraṃ pidhāya ca || ācamya vidhinā dhīman dvāradevān tato'rcayet | kṣetrādhīpaṃ kṣetrapālaṃ gṛhadevīṃ tataḥ param || gandhapuṣpaṃ dhūpadīpaṃ naivedyāni nivedayet | eṣāṃ pūjāṃ vilaṅghyātha na siddhiḥ syād yuge yuge || agrāṇāmupavārāṇāṃ kiyadbhāgaṃ dadet purā | gaṇeśaṃ vighnarājañca lakṣmīṃ durgāṃ sarasvatīm || vināyakañca vaṭukaṃ gaṅgāñca yamunāntataḥ | bhogavatīṃ prapūjyātha vāmaśākhāṃ spṛśan kiyat || gṛhaṃ praviśya vidhinā tattadvighnān vināśayet | kṛtāñjali puṭau bhūtvā mantramenaṃ samuccharet || oṃ sūryaḥ somo yamaḥ kālo mahābhūtāni pañca ca | ete śubhāśubhamoha karmaṇo narasākṣiṇaḥ || ghaṭasyāropaṇaṃ kuryānmantreṇānena deśikaḥ | ghaṭāropaṇamantraśca sarvatantrasamanvitaḥ || āvāhayedyaṭe tatra gaṇeśaṃ śivanandanam | puṇyāhaṃ vācayitvādau svastivācanapūrvakam || astrāya phaṇmantreṇa bhaumān vighnān vidurayet | divyadiṣṭyādivāvighnān durayecca caturdiśi || animeṣacakṣuṣā dṛṣirdivyadṛṣṭiḥ prakīrtitā | māsabhaktena cānnena yāvakena ca saṃyutam || ajākarṇasya raktena dugdhena madhurega? ca | pūjayitvā vidhānena dvāradeśena sādhayet || kavacenaiva bījena saptakṛtvojapena ca | niḥsārya vighnān tān sarvān tadā rakṣāṃ diśet punaḥ || ātmānaṃ rakṣayet tatra vahniprācīrayogataḥ | vahnibījena caturdikṣu prācīraṃ bhāvayeddhiyā || tadā tālatrayaṃ dadyāt vahnibījena deśikaḥ | urddherddhe kramayogena gurupraṇatimādiśet || oṃ gurubhyo namo nityaṃ tadā ca gurupādukām | paraṃ paraṃ parāṃ parāt parāparamataḥ param || krameṇa praṇameddhīman oṃ kārādinamo'nvitān | gaṇeśaṃ dakṣiṇe natvā vammukhe? iṣṭadevatām || gaṇeśaṃ sthāpayet tatra pūrvoktena vaṭe sudhīḥ | āvāhayāmāhaṃ devaṃ gaṇeśaṃ śivanandanam || vyāghracarmāsvaradharam kālayajñopavītinam | gaṇakoṭyā parivṛtaṃ devaṃ modakabhojanam || avighneśaṃ mahākāyaṃ sarvalokaikapūjitam | tamīśaṃ sarvaśāstārthaṃ raudramāvāhayāmyaham || ehyehi bhagavan deva sarvavighnavināśaka | imāṃ pūjāṃ gṛhāṇa tvaṃ sarvaṃ me saphalaṃ? kuru || sinduraraktapuṣpādyaiḥ pūjayecchivanandanam | añjalyāvāhayedādau sarvatrāyaṃ vidhiḥ smṛtaḥ || svāgatādi tataḥ praśnaṃ pratyuttarasamanvitam | āsanantu tadā datvā pādyamarghyaṃ nivedayet || pādyaṃ suvāsitaṃ svādu sarvabhūtasudhāvaham | durayātrāśramaharaṃ pādyañca pratigṛhyatām || pādyaṃ namaḥ pādamūle svāhārghyaṃ śirasi sthitam | madhuparkaṃ svadhānte tu punarācamanīyakam || snānīyañca namo brūyāt punargandhādikaṃ tataḥ | (p. 22) vastraṃ yajñopavītañca namo'nte parikalpayet || annaṃ bhakṣyaṃ svadhānte tu dhūpadīpaṃ svadhā namaḥ | krameṇa nikṣipet tatra devāya vidhināmunā || arghyapātre pradadyācca tataḥ śṛṇu varānane | arghyodakaṃ bhavecchaṅkhe śyāmārkayavadurvakaiḥ || nānāgandhasamāyuktaṃ kuśāgratilasarṣapam | viṣṇukrāntā ca yavakaṃ śaṅkhe arghyaṃ nivedayet || mūlamantreṇa sarvatra oṃkārādi namo'nvitān | kāṇḍāccaiveti mantreṇa cārghyaṃ dadyācca sādhakaḥ || pādyamantreṇa kurvīta tathācācamanaṃ punaḥ | dadyāt puruṣasuktena snānanīyaṃ sādhakottamaḥ || punaracamanaṃ gandhaṃ gandhadvāreti mantravit | śrīśca teti ca mantreṇa puṣpandadyāt śubhāya ca || nānāsvādusamāyuktaṃ brahmatvaphalahetave | mayā niveditaṃ bhaktyā madhuparkaṃ gṛhāṇa me || dadhnā ca madhusarpirbhyāṃ madhuparkaṃ prakīrtitam | vanaspatirasotpanno gandhācyo gandha uttamaḥ || āghreyaḥ sarvadevānāṃ dhūpo'yaṃ pratigṛhyatām | suprakāśo mahādīpaḥ sarvatastimirāpanuḥ || savāhyābhyantaraṃ jyotirdīpo'yaṃ pratigṛhyatām | prakṣālanāya hastasya paścāt pātraṃ kṣipet sudhīḥ || pradīpāvalibhiḥ kuryānnikaṭe dhūpadīpadau | śātakumbhaprapūrṇena maṇḍapaḥ racayet sudhīḥ || gaṇeśaṃ pūjayitvā ca suryaṃ viṣṇuṃ śivāṃ śivaṃ | pūjayedvidhinā tatra ghaṭe sarvasamṛddhaye || vṛddhiśrāddhaṃ tataḥ kuryānmātṛkāpūjanaṃ purā | namaḥ sthāne vadeṃ puṣṭiṃ śrāddhe nāndimukhe budhaḥ || vasudhārāṃ tato dattvā dīkṣākarma samuddiśet | guruṇā svena deveśi śiṣyaḥ kuryādvidhānataḥ || guruṇā kārayet karma śiṣyaḥ sarvaṃ caret sudhīḥ | candanāgurukarpuraiḥ rdhūpayed yāgamaṇḍapam || tadā vaṭaṃ sthirīkuryād yāvaddīkṣāvidhirbhavet | oṃ sthiro bhaveti mantreṇa sthirīkaraṇamuddiśet || tataḥ kṛtāñjalirbhūtvā mantramenaṃ vadettataḥ | oṃ namo gaṇebhyaḥ iti | māsabhaktavalindadyāt bhūtapretapiśācake | oṃ bhūtyaḥ pretāḥ piśācāśca pātāle bhūtale sthitāḥ || parvatāgre tathā vṛkṣe gṛhakṣetrādiṣu sthitāḥ | tuṣṭā bhavantu te sarve mama gṛhnastvimaṃ valim || yāvakairaktakusumairajāmahiṣaśoṇitaiḥ | matsyamāṃsādibhibhraṣṭaidurgakaiśca vidhināmunā || valiṃ dadyācca tatrāpi tadā maṅgasamārabhet | yajñopavītamantreṇa dadyāt yajñopavītakam || nānāratnaiśca ghaṭitaṃ viśvakarmādinirmitam | sarvāṅgaśobhābharaṇaṃ gṛhāṇa phalahetave || atra viṣṇormatenaiva vighnānāntu punarvalim | anyatra mūlamantreṇa sarvaṃ dadyādvidhānataḥ || oṃkārādinamo'ntena dadyād vā śivasammatam | kurcamuṣṭiṃ kṣipedādau phaṭmantreṇa susādhakaḥ || tilān kuśān śvetasarṣapān kurcamuṣṭiḥ prakīrtitā | vikīrān prakṣipeccaiva saptajaptān parātmanā || lājacandanasiddhārthayavadurvākuśākṣatāḥ | vikirā iti nirdiṣṭāḥ sarvavighnavināśakāḥ || aṣṭadikṣucāṣṭakumbhān rakṣārthatoṣapuritān | brāhmyādi mātṝḥ saṃpūjya sarvatantrasamanvitāḥ || dhyātvaitā vidhinānena gandhapuṣpānnavāribhiḥ | daṇḍakamaṇḍaludharamakṣasutrābhayantataḥ || vibhratī kanakacchāyāṃ brāhmī kṛṣṇājinojjvalā || 1 || śūlaṃ kapālaṃ paruśaṃ mṛgapotaṃ manoharam | vahantī himaśaṅkāśā dhyeyā māheśvarī śubhā || 2 || aṅkuśaṃ daṇḍakhaṭṭāṅgau pāśañca dadhatī karaiḥ | dhyeyā bandhukasaṅkāśā kaumārī śarmadāyinī || 3 || cakraṃ ghaṇṭāṃ gadāṃ khaḍgaṃ vibhatī sā manoharā | tamālaśyāmalā dhyeyā vaiṣṇavī śarmadāyinī || 4 || muṣalaṃ kāravālañca kheṭakaṃ dadhatī phalam | karaiścaturbhirvārāhī dhyeyā kālaghanacchaviḥ || 5 || aṅkuśastomaraṃ vidyut kulīśau vibhratī karaiḥ | indranīla nibhendrānī dhyeyā sarvasamṛddhidā || 6 || śūlaṃ kṛpāṇaṃ nṛśiraḥ kapālaṃ dadhatī karaiḥ | muṇḍasṛṅmaṇḍitā dhyeyā cāmuṇḍā raktavigrahā || 7 || akṣasrajaṃ bījarūpaṃ kapālaṃ paṅkajaṃ karaiḥ | vahantī hemaśaṅkāśā mahālakṣmīrharipriyā || 8 || evaṃ saṃpūjā vidhinā tadā kurvīta maṅgalam | dvija strīṇāṃ brāhmaṇānāṃ āśīrvādaṃ pragṛhyā ca || jayaśabdairbrahmaśabdairbrāhmāṇān paritoṣya ca | bandhuvargān pratoṣyātha adhivāsaṃ tato diśet || mantreṇānena dravyeṇa krameṇa sādhakottamaḥ | adhivāsaṃ prakurvīta śivasya sāvadhānataḥ || oṃkāraṃ pūrvamuccāryā namo'ntena samarpayet | bhūrasīti ca mantreṇa mṛttikāṃ prakṣiped guruḥ || gandhadvāreti mantreṇa gandhaṃ dadāt tu deśikaḥ | praparvatasya vṛṣabhasya pṛṣṭhānnāvaṃścaranti ca yāni ca īśānāntā āvavṛttannadharāṇḍadaktā ahibradhnamanurīṣamāṇāḥ || mantreṇānena deveśi śilāndavyādvidhānataḥ | viṣṇorvikramaṇa vijñorvikrāntamasi vaiṣṇavamasi vaiṣṇave dhānāṃ syānmantreṇa dhānyaṃ sarvatantrasamanvitam || oṃ kāṇḍāditi ca mantreṇa durvāndadyāt vidhānataḥ || oṃ śrīśca tti ca mantreṇa puṣpaṃ dadyāt śiropari || oṃ yā kalinīti ca mantreṇa phalaṃ dadyācchaśoḥ? śire || oṃ ghvatavatī bhūvanānāmabhiśriyorvī pṛthvīmadhudughe supesasā | dyāvā pṛthivī varuṇasya dharmaṇā viṣkabhite ajāra? bhūriretasā || mantreṇānena ghṛtaṃ dadyācchiśoḥ śire || svasti na iti mantreṇa svastikañca nivedayet || oṃ siddhoriveti sinduvaṃ || oṃ laṅghaṃ vetīti mantreṇa laṅghaṃ dadyācchiśoḥ śire || oṃ samiddheti ca mantreṇa karjamanta? nivedayet || (p. 23) oṃ yuñjanti bradhnamarutaṃ carantaṃ paritasthu?yaḥ | rocante rocanādivi rocanāṃ parito dadyānmantreṇānena deśikaḥ || annapate annasya no dehān mīvasya śuṣmiṇaḥ | prapradātāraṃ tāriṣa urjaṃ no hi dvipade catuspade || mantreṇānena annasya sparśanaṃ parikīrtitam | hiraṇyagarbheti mantreṇa kāñcanaṃ parito dadet || rūpeṇa vo rūpamādyānāntu vo viśvavedā vibhajatu | etasya pathā śvetacandradakṣiṇāyatastvantarikṣam yatasva sadasthaiḥ || mantreṇānena deveśi raupyaṃ dadyādvidhānataḥ | asau ya iti mantreṇa tāmraṃ dadyādvicakṣaṇaḥ || rakṣohano iti mantreṇ siddharthaṃ dattvā daparṇandadyācchiṣyasya mūrddhani | ākṛṣṇeneti | manojyotiriti mantreṇa dīpaṃ dadyādvidhānataḥ | pratipadasi pratipadetvā anupadasi anupadetvā sampadasi sampadetvātejosi tejasetvā praṇastavasi saṃpātrosi prasannaṃ mama kuru sarvaṃ devīcaraṇayugalaṃ vandanīyam | adhivāsamidaṃ proktaṃ sarvatantrasamanvitam | tataḥ paradene śiṣyaṃ snātvācamya vidhānataḥ || āśīrvādaṃ dvijānāñca maṅgalaṃ strīsamanvitam | gṛhaṃ pravisya vidhinā kuryāt yajñeśva || rca | ghaṭe ca pūjayedviṣṇuṃ gandhapuṣpaguḍodakaiḥ | śālānnaiḥ pupasupādyairāvāhanapuraḥsaraiḥ | pūjayitvā hariṃ tatra bhūtaśuddhyādikaṃ diśet || guruṃ praṇasya vidhinā bhūtaśuddhimathācaret | oṃ ajñānatimirāndhasya jñānājñānapalākayā || cakṣurunmīlitaṃ yena tasmai śrīgurave namaḥ | namo'stu gurave tasmai iṣṭadevasvarūpiṇe || yasya vāgamṛtaṃ hanti viṣaṃ saṃsāramajñakam | prātaḥśirasi śukle'je dvinetraṃ dvibhūtvaṃ gurum || varābhayakaraṃ śāntaṃ smarettannāma pūrvakam | evaṃ praṇamyātha purā bhūtaśuddhimathācaret || brahmāṇaṃ kṣetrapālañca vāstvīśaṃ nair-ṛtantataḥ | īśānādiṣu koṇeṣu bhhutaśuddhiṃ tadādiśet || yamiti vāyubījena ṣoḍaśena prapūrayet | śvāsasaṃharaṇanāḍyā suṣumnāyāñca kumbhayet || catuḥṣaṣṭyā tu tenaiva pāpadehaṃ praśodhayet | tena bījena vidhinā piṅgalāyāñca recayet || dvātriṃśanmātraya bhasma śvāsamārge śanaiḥ śanaiḥ | evaṃ vāratraraṃ? kṛtvā bhūtānāṃ śodhanaṃ smṛtam || pūrayet pratisomena vahnibījena deśikaḥ | ṣoḍaśena catuḥṣaṣṭyā kumbhayedrecayettataḥ || dvātriṃśanmātrayā caiva dāhanaṃ parikīrtitam | caturviṃśaprapū?hyātha tatvarṇaṃ praja?pet kramat || śoṣaṇaṃ dahanañcaiva plāvanaṃ parikīrtitam | kiskannaḥ? kaśyapaścaiva hiraṇyagarbhastathaiva ca || bījānāṃ ṛṣayaḥ proktā brahmaṇā kamalekṣaṇā | prāṇāyāmantataḥ kuryat krameṇa deśikottamaḥ || sahasrāre mahāpadme cintayediṣṭadevatam | yathadhyānaṃ yathoktena gurumārgeṇa deśikaḥ || (p. 23b) tadā bhūtāni tatrasthāni saguṇāni vidhānataḥ | skāmaśaktiyuktāni varṇamātrākrameṇa ca || pratilomena saṃhṛtya satadvat dhātusaṃyutaiḥ | mulādhārāt sahasrāraṃ ṣaṭcakrakramayogataḥ || vyutkrameṇa vicintyātha shasrāraṃ yathāvidhi | hūṃmantre cānanayejjivaṃ ṣaṭcakrakramayogataḥ || aikyaṃ vibhāvya tatsthāne mantramenaṃ samabhyaset | sohaṃ mantraṃ samuccārya sukṣmaṃ brahma vicintayet || tatkṣaṇāt nirmalaṃ dehaṃ nirdandvaṃ nisparigraham | advaitañcintayet tatra manasā bhaktiyogataḥ || akārādi kṣakārantā varṇamālā krameṇa ca | cintayet śvāsarodhena purakumbhakarecakaiḥ || evaṃ vicintya tān sarvān tataścandramanuṃ smaret | ṭhāntaṃ bindusamāyuktamarddhacandravibhūṣitam || caturddhā prajapenmantraṃ manasā vāyunā sudhīḥ | indrabījaṃ japettatvaddharābījaṃ tataḥ param || dṛḍhīkṛtya vidhānena dhārayā sudhayā punaḥ | tadā sañcintayeddehaṃ pūrvoktaṃ mātṛkāmayam || sakalānādasaṃyuktaṃ saśaktisahitantataḥ | pañcāśadvarṇasaṃyuktaṃ mahābhūtasamanvitam || pañcabhūtātmakaṃ dehamanulomena cintayet | ataryāmi ṛdhistasya prāṇāśca devatāḥ smṛtāḥ || vakṣasthale dakṣaḥ hastaṃ dadyādyatnena deśikaḥ | pūrvoktaprāṇamanunā ṛṣicchandaḥsamanvitam || haṃsamantreṇa taṃ prāṇamāvāhanamudāhṛtam | sadhābhūni ca satvāni ihāgatya sukhaṃ ciram || tiṣṭhyantu vahnijāyāntaṃ mantramenaṃ samuddharet | akārādi kṣakārāntaṃ pañcāśadvarṇasaṃyutam || vicintya manasā dehaṃ tadā dehau bhavennaraḥ | prāṇāyāmena trivṛtā valaṃ prāṇeṣu niḥkṣipet || akārādi kṣakārāntaiḥ pūrakumbhakarecakaiḥ | pratilomānulomena vicintya prāṇamāvahet || tat kṣaṇādvīrajo mantrī bhavet sākṣāt sadāśivaḥ | nṛsiṃhenaiva bījena dehe jīvaṃ viniḥkṣipet || mūlādhāraṃ tadā prāptaṃ jīvātmānaṃ vicintayet | kuṇḍalīrūpasaṃbhūtā vidyudagnisamaprabhā || nirmalā nirvikārasthā sarvasiddhisamanvitā | tadā tu vinyaseddehe mātṛkāṃ varṇarūpiṇīm || mantreṇānena tāṃ dhyātvā vinyaset sakalāṃ tanum | oṃ pañcāśallipibhiriti | evaṃ dhyātvā varṇamālāṃ vinyaset sādhakottamaḥ | ādau nyaset svadehe tu varṇamālākrameṇa ca || raktāddhiptāruṇapadmasaṃsthāṃ pāśāṅkuśāvikṣuśarāsavāṇān | śūlaṃ kapalaṃ dadhatīṃ karājai raktāṃ trinetrāṃ praṇamāmi devīm || ṣaṭcakre vinyasedvarṇān bhūtavarṇavibhūṣitān | yathākrameṇa patrāṇi devatāsahitāni ca || yathā sthāne nyasedvarṇānmastakādividhānataḥ | antare vinysedādau tadā nyāservahirdiśet || mūrddhnyādi vinyasedvarṇān vāhyasthāneṣu deśikaḥ | raktāmbhodhistapotojvaladaruṇasarojādhirūḍhā || karāgraiḥ pāśaṃ kodaṇḍamikṣuśaramathaguṇamapyaṅkuśaṃ pañcavāṇān | (p. 24) yibhrāṇāsṛk kapālaṃ trinayanavilasat pīnavakṣoruhācyā devī vālārkavarṇā bhavatu śubhakarī prāṇaśaktiḥ parā me || sadhātuprāṇaśaktyātha śaktiyuktena deśikaḥ | vinyaset parayā bhaktyā yathā devo bhavet sadā || pāśāṅkuśaṃ nyaset dehe vidhinānena deśikaḥ | pāśabījaṃ pādayuge aṅkuśaṃ mūrddhni vinyaset || hṛdaye śaktibījañca vinyasedvidhināmunā | dhyātvā devīṃ vidhānena sādhako yatamānasaḥ || varāṅkuśau pāśamabhītimudrāṃ karairvahantīṃ kamalāsanasthām | vālārkakoṭipratimāṃ trinetrāṃ bhaje'hamādyāṃ haragehaśālinīm || evaṃ vinyasya svadehaṃ tadādigbandhanañcaret | astrāya phaṭ mantreṇa caturdikṣu nivedayet || cchoṭikābhiḥ krameṇaiva daśairvā dvādaśaiḥ kramāt | tadā tu lakṣa manantaṃ punaḥ kuryādvidhānataḥ || aghorāstraṃ caturthyantaṃ kartṛkābījasaṃyutaṃ | caturdikṣu niyujyātha prāṇāyāmaṃ punaḥ punaḥ || mūlamantreṇa kurvīta prāṇāyāmaṃ vidhānataḥ | tridhā caturddhā tatraiva punaḥ kuryāśridhā priye || purakaṃ recakaṃ kuryat kumbhakaṃ vidhināmunā | hṛdayādi ṣaḍaṅgeṣu hṛllekhāṃ vinyaset kramāt || dīrghasvareṇa sarvatra ṣaḍaṅgamabhiyogataḥ | pañcāṅgamantravargeṣu netrahīnaṃ diśeddhiyā || kalpayedātmano dehe dharmapīṭhantataḥ param | kuryācca kīlakaṃ mantrī mantravarṇena saṃyutam || ādhārādisvadehe'smin vinyaset pūrvavat sudhīḥ | tatvāni vinyaseddehe śivoktāni vidhānataḥ || adhvayuktāni tatvāni mantrasiddhiphalāptaye | kalādhvācaiva tatvādhvā bhuvanādharā ca pārvati || varṇādhvā ca padādhva ca mantrādhvā tadantaram | oṃkārādyaṃ ṅeyutañca namo'ntañca yathāsthiti || vidhinā vinyaset sarvaṃ śaṅkarasya matena ca | nivṛttyādyāḥ kalāpañca kalādhvā parikīrtitāḥ || pañcabhūtasya sthāneṣu vinyasedvidhināmunā | ākāśāt kaṇṭharyantaṃ gaganaṃ vinyasettataḥ || ākaṇṭhānnābhiparyantaṃ nyasedvāyuṃ vidhānataḥ | ānābhimūlaparyāntaṃ vinyasettu vibhāvasuḥ || āmulājjānuparyantaṃ varuṇaṃ vinyasettataḥ | ājānoḥ pādaparyantaṃ dharaṇīṃ vinyaset kramāt || kalānyāsamidaṃ proktaṃ sarvatantrasamanvitam | tatvādhvā tu maheśāni bahūdhā kīrtitā budhaiḥ || ṣaṭ triṃśat śivatatvāni dvātriṃśadvaiṣṇavāni ca | caturviṃśati tatvāni brahmatatvāni pārvati || daśādhikaṃ tathā saptaśivatatvāni tāni ca | śivatatvāni vakṣyāmi śṛṇuṣva kamalānane || sadāśivaḥ śivaśaktirvidyā īśvara eva ca | pañca śuddhāni śaive'smin kathitāni manīṣiṇā || māyā kālaśca niyatiḥ kalāvidyā tataḥ parā | rāgaḥ puruṣa etāni śuddhāśuddhāni sapta ca || (p. 24b) prakṛtirbuddhirahaṅkāro manojñānendriyāṇi ca | karmendriyāṇi tanmātrapañcabhūtani yāni ca || aśuddhāni maheśāni kathitāni manīṣibhiḥ | śivatatvāni deveśi śuddhāśuddhāni sarvataḥ || śaivanāmiha tatvānāṃ vibhāgaḥ parikīrtitaḥ | viṣṇutatvāni vakṣyāmi śṛṇuṣva kamalānane || jīvaprāṇadhiraścittaṃ jñānaṃ karmendriyaṃ tathā | tanmātrapañcabhūtāni hṛtpadmaṃ tejasā trayam || vāsudevaḥ saṅkarṣaṇaḥ? pradyumnaścānirundhakaḥ | viṣṇutatvāni sarvāṇi kathitāni manīṣibhiḥ || pañcabhūtāni hṛtpadma indriyāṇi ca ṣaṭ tathā | garvo buddhiḥ pradhānaśca śivatatvāni pārvati || nivṛttādyāḥ kalā pañca tadābindukalā punaḥ | nādaḥ śaktiḥ śivaścaiva sadā pūrvaprakīrtitaḥ || ātmavidyā śivaḥ śaktiḥ śiva eva svayaṃ punaḥ | sarvatatvañca tatvāni śivāyāḥ parikīrtitāḥ || evaṃ tatvāni deveśi vinyasedātmanastanau | atalaṃ vitālañcaiva sūtalañca talātalam || mahātalañca pātālamānābhervinyasettataḥ | bhurbhuvaḥ svarmaharjñānastapaḥ satyaṃ tataḥ param || vinyasedātmano dehe hṛdayādiśikhāvadhi | īrito bhūvanādhveti bhūvanāni caturdaśa || varṇādhveti vadantyarṇān ādikṣāntānmanīṣiṇaḥ | varṇaiḥ saha padāni syurvinyaset svatanau sadā || mantrāṇi vinyaseddehe yathāsthānavidhānataḥ | evaṃ vinyasya svaṃ dehaṃ kuṇḍe vahniñca jvālayet || pūrvoktavidhinā caiva ghaṭe devīṃ prapūjayet | gaṅgātoyāmbupūrṇena īśāne sthāpitaṃ ghaṭaṃ || tatrāpi pūjayeddevīṃ gandhapuṣpānnavāribhiḥ | nānopahāravalibhiḥ khaḍgakhetakadhāriṇīm || nayanatrayasaṃyuktāmudyatakoṭisamaprabhām | śivaśaktimaṣīṃ devīṃ sarvālaṅkārabhūṣitām || śavarūpamahādeva hṛdayasthāṃ sūśobhanām | vyāghracarma paridhānāṃ kuṅkumāruṇapallavām || śuṣkamāṃsāṃ ghoradaṃṣṭrāṃ yoginīgaṇasaṃyutām | pūjayitvā maheśānīṃ hūtvā ca vidhinā tataḥ || tataḥ paradine kuryāddīkṣāntantravidaḥ sadā | dantakāṣṭhaṃ tadā dadyācchidhyāya niyatātmane || kṣīṇaśākhisamudbhūtaṃ tiktākuñca tataḥ param | dvādaśāṅgulamānena tataḥ pūrvamukhaḥ kṣipet || uttarābhimukhībhūyadantadhāvanamācaret | divase dakṣiṇā mukho nirmalena jalena vai || oṃ annādāya vyuhadhvaṃ somarājāyamāgamat | samemukhaṃ pramārja tu yaśasā ca bhagena ca || tadā nyāsa tanuḥ kuryāt pūrvavat vidhināmunā | pañcagavyaṃ pāyayitvā śiṣyaṃ dakṣiṇadeśataḥ || vāmadeśaṃ samānīya mantrasaṃskāramārabhet | jananaṃ jīvanaṃ paścāt tāḍanaṃ bodhanantataḥ || athābhiṣeko vimalīkaraṇāpyāyane punaḥ | tarpaṇaṃ dīpanaṃ śuptirdaśaitā mantrasaṃskriyā || mantrāṇāṃ mātṛkāmadhyāduddhāro jña?nanaṃ smṛtaṃ | hrasvadīrghasvareṇaiva vidhinā vilikhed yataḥ | (p. 25) krameṇa mantravarṇānāmūddhāraṃ samudīritam | praṇavāntaritaṃ kṛtvā pratyekena japeddaśa || jīvanaṃ kathitaṃ sarvatantreṣu parameśvari | mantravarṇān samālikhya tāḍayeccandanāmbhasā || daśadhā śṛṇu deveśi tāḍanaṃ parikīrtitam | aśvaśyapatrairvidhinā sarvatantrasamanvitam || pratyekaṃ vāyubījena bodhanaṃ tadanantaram | vilikhya mantravarṇāni tadvarṇe karavīrajaiḥ || yāntena bodhanaṃ kuryāt bodhanaṃ tadudāhṛtam | pañcaviṃśativāreṇa taṃ mantramabhiṣecayet || śubhodakena dugdhena abhiṣekamudāhṛtam | praṇavaṃ śivabījañca caturdaśasvarānvitam || tridhā niḥkṣipya mantrasya mūlāntena tathodare | prajapedvidhinā mantraṃ pañcaviṃśatisaṃkhyayā || vimalīkaraṇaṃ proktaṃ sarvatantrasamanvitam | tāramāyāramāyogapuṭitena japenamanuṃ || śatamaṣṭottareṇaiva dīpayet sādhakottamaḥ | dīpanaṃ kathitaṃ mantraṃ gopanaṃ tvaprakāśakam || bhadrasyāpyathavā bhadraṃ guruvaktrādvilāpya ca | prāṇānte'pi na kutrāpi prakāśamabhidhīyate || daśasaṃskārakaṃ kṛtvā ṛṣinyāsādikṛtya ca | pūjayet parayā bhaktyā ghaṭe tāṃ jalarūpiṇīm || a āāarghyādinā prapūjyātha sarvasiddhiṃ labhennaraḥ | saparyā trividhā proktā devapūjā vidhānake || gandhapuṣpākṣatayavakuśāgratilaśarṣapā | durvāṅkuraiḥ kramāddivyairarghyāṣṭakamudāhṛtam || pādyaṃ śyāmākadurvājaviṣṇukrāntābhirucyate | jātilavaṅgakakkolairaktamācamanīyakam || vi"usddhena jalenaiva varamācamanīyakam | arghyapātraṃ diśet vāme trikoṇamaṇḍale kramāt || tatra vahniṃ prapūjyātha tadā tasya kalā smaret | dhumrārciruṣmā jvalinī jvālinī visphuliṅginī || suśrīḥ surupā kapilā havyakavyavahā tathā | oṃ śaṅkhādhārāya namaḥ | iti tripadīṃ paripūjayet | astrāya phaṭ ca mantreṇa śaṅkhaṃ prakṣyālya yatnataḥ | pūjayecchṅkhayoge'pi suryasyaiva kalāstataḥ || tapinī tāpinī dhūmrā maricirjvālinī ruciḥ | suṣumnā bhogadā viśvā bodhinī dhāriṇī kṣamā || etāḥ kalāstu suryāsya suryamaṇḍalasaṃsthitāḥ | oṃkārādi namo'ntāśca kalāḥ sarvāḥ sureśari || tīrthamantreṇa saṃpūjya somamaṇḍalataḥ param | amṛtā mānadā puṣā tuṣṭiḥ puṣṭīratirdhṛtiḥ || śaśinī candrikā kāntirjyotsnā śrīḥ prītiraṅgadā | pūrṇā pūrṇāmṛtā kāmadāyinyaḥ surasambhavāḥ || matsyamudrāṃ pradarśyātha dhenumudrāṃ pradarśayet | aṅkuśantu pradarśyātha sugandhikusumaṃ kṣipet || mudrāntā vidhinā devi paścādvakṣyāmi yatnataḥ | tenaiva vidhinā kuryāt mudrā tantrāmusārataḥ || sarpiṣā tilajenaiva dadyāddipaṃ vidhānataḥ | svadakṣiṇe dīpamuccairdadyāt deśikasattamaḥ || mūlamantraṃ japettatra aṣṭadhā vidhinā sudhīḥ | (p. 25b) mātṛkāḥ pratilomena japettena krameṇa vai || mantrāṅgaṃ vinyasettatra ṣaḍaṅgaparimāṇataḥ | naivedyaṃ gandhapuṣpeṣu tajjalaṃ prakṣiped yataḥ || nānāśālyādisambhūtaṃ gavyaṃ sandeśasaṃyutam | nānārasasamāyuktaṃ naivedyaṃ devapūjane || dhūpadīpau tataḥ kuryāt vidhinānena deśikaḥ | dhūpantu vividhaṃ proktaṃ brahmaviṣṇuśivātmakam || brahmātmakantu yaddhūpaṃ sarveṣāṃ parikīrtitam | agurujiragugguluśarkarāmadhucandanaiḥ || dhūpayedājyasaṃmiśraistataḥ sarjarasaiḥ priye | candanāgurukarpuracorakuṅkumarocanā || jaṭāmāṃsaī kapiyutā śaktigandhāṣṭakaṃ viduḥ | candanāgurukarpuraṅgī?vevakuṣṭhakuṅkumam || jaṭāmāṃsī suramiti viṣṇorgandhāṣṭakaṃ viduḥ | candanāgurukarpuratamāladalakuṅkumam || kusitaṃ kuṣṭhasaṃyuktaṃ śaivaṃ gandhāṣṭakaṃ viduḥ | ājyaṃ dadhimadhumiśraṃ madhuparkaṃ prakīrtitam || gomutraṃ gomayaṃ kṣīraṃ dadhisarpikrameṇa ca | pañcagavyādikaṃ proktaṃ sarvatantrasamanvitam || dadhidugdhaṃ ghṛtaṃ dadyāt nārikelodakaṃ tataḥ | śarkarādīni saṃyojya pañcāmṛtamudāhṛtam || etāni sopacārāṇi kathitāni manīṣibhiḥ | pradhānaṃ ṣoḍaśaṃ tatra daśā ca daśakaṃ smṛtam || pañcopacāraṃ kartavyaṃ avaśyaṃ śṛṇu tat param | vinopacārairyā pūjā sā pūjā na prasīdati || āsanaṃ svāgataṃ pādyamarghyamācamanīyakam | madhuparkācamanaṃ snānaṃ vasanābharaṇāni ca || sugandhikusumaṃ dhūpadīpaṃ naivedyakantataḥ | kṣaumavāsaṃ candanañca upahārastu ṣoḍaśa || pādyamarghyamācamanaṃ madhuparkaḥ punarjalam | sugandhikusumaṃ dhūpadīpaṃ naivedyacandanam || daśopacāramityuktaṃ manunā prābravīt purā | sugandhakusumādīnāṃ pūjā pañcopacārikā || ṣoḍaśī tu pradhānā tu daśadhā tadanusmṛtā | pañcadhā tadanuprāptā kartavyā bhūtimicchatā || evaṃ vahūvidhaṃ devi tantre tantre nirūpitam | ātmano yaddhitaṃ vastu taddadyāddevapūjane || devatā ātmano dehe spṛhayanti vahunyapi | yadyadvāñchitavastuni tat kuryāddevapūjane || sutithau śubhanakṣatre mantraṃ dadyādvicakṣaṇaḥ | paurṇamāsī saptamī ca aṣṭamī navamī tathā || caturdaśī daśamī ca pañcamī ca viśeṣataḥ | etāstu tithayaḥ proktā dīkṣāmaṅgalakarmasu || aśvinī maghamūlā ca tathā pūrvatrayeṣu ca | svātī viśākhā jyeṣṭhā ca rohiṇī ca śubhāvahā || vavakolavatailaśca vaṇijastadantaram | karaṇāni śubhānyeva sarvatantre.us bhāmini || ṛkṣapradhānakāle ca dīkṣāṃ kuryādvidhānataḥ | dhruvamṛdusunakṣatraśubhavāre sattithau dīkṣā || śubhalagne śubhacandre kendrakoṇe tu śukre gurau dharme | atha sāmānyakāle manaḥ prasāditadīkṣā || sutithau śubhanakṣatre mantraṃ gṛhnīrādvacakṣaṇaḥ | (p. 26) vaiśākhādiṣu māseṣu mantrārambhaḥ śubhapradaḥ || vaiśākhe sarvasiddhiḥ syāt jyaiṣṭhe sarvavināśakaḥ | āṣāḍhe putralābhaḥ syāt śrāvaṇe dhanasañcayaḥ || bhādre prajāvināśaḥ syāt āśvine śubhadā bhavet | kārtike vaskulābhaḥ syāt mārge syuḥ sarvasampadaḥ || jñānahānikaraḥ pauṣe māghe medhāsamanvitaḥ | phālguṇe sarvasiddhiḥ syāt na caitraḥ śubhasucakaḥ || caitre dīkṣāpi kartavyā madanasya trayodaśī | samvatsarasya yat puṇyāṃ tat puṇyaṃ labhate priye || uttarāyaṇasaṃkrāntyāṃ mahāviṣuvake punaḥ | mahotsave prakūrvīta dīkṣākarmamanuttamam || avihitakāleṣu candrasūryagrahaḥ smṛtaḥ | sūryagrahasamaḥ kālaḥ sarvakāleṣu durlabhaḥ || candragrahasahasraṃ hi sūryasya parikīrtitaḥ | na vāro na ca nakṣatraṃ na tithyādiṣu duṣaṇam || na yogakaraṇañcaiva śaṅkarasya matena ca | sūryaḥ somaḥ śaśīputraḥ śukrācāryaḥ surādhipaḥ || nandābhadrāsu kartavyaṃ sarvatantrasamanvitam | sucittasya prasādena gurau rājñāṃ sadā labhet || pūrāprasādamātreṇa caturvargaṃ labhennaraḥ | tatpāduko dharmadātā pitṛputrasamanvitaḥ || pittarapyadhikaṃ manye guruṃ tantreṣu pārvati | kinnaraiḥ kiṃ kulaisteṣāṃ kinbhṛtyaiḥ putravāndhavaiḥ || sarvadā sarvabhāveṣu guro rājñāṃ labhettu yaḥ | trividhā ca bhaveddīkṣā sarvatantrasamanvitā || mahādīkṣā tathā dīkṣā upadeśastataḥ param | yuge yuge ca boddhavyā upadeśaḥ kalau priye || kṛte pratyuktamārgeṇa tretāyāṃ smṛtirbhārate | dvāpare tu purāṇoktā kalāvāgamato dvijāḥ || evaṃ vahūvidhā devi tantre tantre nirūpitā | kalau dīkṣā prakartavyā deśakālāsurūpataḥ || na kuryānnirddhano dīkṣā śubhayormaṅgalāya ca | dakṣakarṇe tadā mantraṃ ṛṣyādikasamanvitam || tadā tasmin kṣaṇe devi japenmantraṃ śatāṣṭakam | tadā hūnedagnikuṇḍe sahasrāṣṭāttaraṃ śatam || sugatirakṣaṇārthāya sagurustu japenmanum | taṃ devaṃ pūjayettatra tadā siddhiṃ na nāśayet || tadā devīṃ yajedvidvān gandhapuṣpānnavāribhiḥ | daśapuṣpāṇi tatraiva dadyāddevyai vidhānataḥ || tulasyau paṅkaje jātyau ketakyau karavīraje | śastāni daśapuṣpāṇi tathā raktotpalāni ca || etāni saṃyojya yathāvidhāni samantrayuktena ca sādhakendraḥ | tathā labhenmantravaraprasādaṃ yathoktaṃ * * guruṇā kṛte purā || nānālaṅkārasaṃyuktāṃ devīṃ kuryādvidhānataḥ | tadā tasmin kṣaṇ dadyādāśīrvādaṃ sadā guruḥ || oṃ bhadramantu śivaṣṇāntu mahālakṣmīḥ prasīda tu | siddhayaḥ santu satataṃ tava vā~chāphalapradāḥ || ātmānañca guruñcaiva nānālaṅkārabhūṣaṇam | daṇḍane kaṭakairhome mukuṭairaṅgadairapi || (p. 26b) hārakeyuravalayanupurāṇi yathāvidhi | paṭṭavastraiḥ svarṇasutrairdadyād yajñopavītakam || nānālaṅkārasaṃyuktaṃ guruṃ kuryādviśāladhīḥ | dharāṃ vṛttikarīṃ dadyāddhenunāmarbudārbudam || śarīramarthaṃ prāṇāṃśca sarvaṃ tasmai nivedayet | prāṇānte'pi ca kasmaicit na mantrañca prakāśayet || gurorlakṣā manuṃ dadyāt suvarṇadakṣiṇāṃ priye | avaśyaṃ svarṇaṃ gurave dadyācca vidhinā sudhīḥ || pañcāṅgadīkṣā kartavyā sādhakaḥ sarvasiddhaye | turyākṣara`nca devānāṃ turyāṇāñca krameṇa ca || śaṅkarañca gaṇeśañca tathā turyaṃ hariṃ tathā | sāntaḥ satyāntasaṃyukto bindubhūṣitamastakaḥ || pañcāntakaṃ śaśadharaṃ bījaṃ gaṇapatirviduḥ | śāntaṃ vahnisamāyuktaṃ parā manuvarṇayuk || vahnivasusvarayutaḥ svargakṛṣṇamanurmataḥ | śambhau madhyagate havīnaharabhūdeṣṭau harau śaṅkare bhāṣyanāgayutāvavau gaṇapaśrīśeṣadurgāsthitā | devyāṃ viṣṇuharaikadantaravayaḥ gaurīsute śaṅkarenāryā vaiṣṇava eva śaṅkarādi śānyastattete hānidā | etat pūjākramaṃ proktaṃ narāṇāṃ śubhadāyakam | brāhmaṇān bhojayettatra vedabodhena vartmanā || eko vidvān sahasreṣu murkheṣu ca viśeṣyate | paṇḍitān bhojayitvā ca mahādevyāṃ lajñ?nneraḥ || sadā kuryāt vidhānena kumāryā bhojanaṃ priye | kumārīṃ pūjayitvā ca sarvasiddhiṃ labhennaraḥ || gṛhītvā ca mahāvidyāṃ japejjīvāvadhipriye | mantrabhāge bhavenmṛtyuḥ śaṅkareṇa ca bhāṣitam || yatra tatra yathāsthāne jīvet japet sarvārthasiddhaye | na doṣo mānase jāpe sarvakāle'tha sarvadā || prajapet parayā bhaktyā mahāvidyāmaharniśam | nāsti tatra vicāraṃ syānna brātyāñca kathañca na || na duraṃ pravadedvidvān nāśvinaṃ pravadet sadā | asadālāpanaṃ tatra na kurvīta kathañcana || mahāgurūnipātādau na pūjāyāṃ vikalpanā | mohādvā ya divā daivāt pūjayenna ca sādhakaḥ || tasya sarvaṃ vinaśyātha mārayettaṃ sadāśivaḥ | aśucau vā śucau vāpi sarvakāle'pi sarvadā || pūjayet parayā bhaktyā sarvakarmasu siddhaye | kaulaṃ veśaṃ sadā kuryāt devyāḥ pūjāvidhānataḥ || ekaliṅge śmaśāne vā śūnyāgāre catuṣpathe | śavoparicitāstho vā japedvidyāmananyadhīḥ || bilvamūle taḍāge vā goṣthāne ca surālaye | catuspathe tathāgāre pīṭhe ca paramātmani || yāvat siddhirbhavenmantrastāvacca prajapet sudhīḥ | yajairdānaistathā homaibrāhmaṇasya ca bhojanaiḥ || pūraścaraṇamānena niyamena japet sadā | japasaṃkhyā prakartavyā nāsaṃkhyā ca kathañcana || asaṃkhyākārakasyāpi sarvaṃ bhavati niṣphalam | yatphalaṃ yasya mantrasya tadaiva siddhiriṣyate || siddhe manau sadā kuryāt yadyamanyat prakīrtitam | (p. 27) pūraścaraṇakāryasya prārambhaśca vidhīyate || tatkṣaṇādasya deveśi śaṅkarasya matena ca | mantrasiddhiṃ prathamataḥ tataḥ kāmāphalāvidhiḥ || iti viśvasāratantre dvitīyaḥ paṭalaḥ | tṛtīyaḥ paṭalaḥ | atha mantrān pravakṣyāmi śṛṇuṣva kamalānane | yasyāḥ prasādamātreṇa caturvargaṃ labhennaraḥ || vaiśākhasya caturdikṣu mantrāṇāṃ sādhanasya ca | santi sarvatra tantrāṇi caturddhā parameśvari || koṭikoṭī ca mantrāṇāṃ yantrāṇāṃ sādhanasya ca | pṛthivyāṃ devalokeṣu gandharveṣu rasātale || nāgaloke ṛṣiloke kuṣmāṇḍe rākṣaseṣu ca | nānārūpāṇi tantrāṇi santi vaiśeṣikāni ca || sarveṣāṃ tantramantrāṇāṃ mānuṣeṣu ṣiśiṣyate | yāni tantrāṇi santīha devatā prārthitāni ca || manuṣya sadṛśo janma kutrāpi naiva vidyate | devatāḥ pitaraḥ sarve vāñchanti janma mānuṣaṃ || durlabho mānuṣo dehaṃ sarvadeheṣu sarvadā | tatrāpi bhāratākhe ca janma vai tat sudurlabham || tatra vidyāratāṃ gehe janma cedatidurlabham | tatrāpi saṃśayacchettā viśeṣeṇa ca bhāvini || tatra mantravataḥ puṃsaḥ so'pi cedatidurlabhaḥ | tatrāgamavidaḥ śreṣṭhaḥ sarvavedeṣu pūjitaḥ || tatrāpi sādhakaśreṣṭhaḥ sarvatantreṣu gopitaḥ | śmaśānavāsinī śreṣṭhā devatantreṣu pārvati || yakṣagandharvanāgeṣu vicakramanivāsinī | kuṣnmāṇdavighnalokeṣu bhairavaḥ sarvasammataḥ || manuṣyeṣu bhaveddevi devaḥ sākṣāt sadāśivaḥ | rakta pītapayodamauktikajavāvarṇairmukhaiḥ pañcabhistryakṣairvā sthitāaṅgīśamindumukuṭaṃ pūrṇendukoṭi prabham | śūlaṃ ṭaṅkakṛpāṇavajradahanāmnāgendraghaṇṭāṅkuśān pāśaṃ bhīti haraṃ dadhānamamitākalpojvalāṅgaṃ bhaje || praṇamya kathayṣye'haṃ sarvalokahitaṃ param | yasmin mantre yathācārastatra dharmastu tādṛśaḥ || kṛtārthastena jāyeta svargamokṣasamāhitaḥ | bhrāntistu eva kartavyā vadi siddhiḥ prajāyate || śuddhacitto bhavedatra siddhiḥ syādapavargataḥ | mahācīnakramānnatvā devīṃ trailokyasundarīm || pūjayet pratyahaṃ mantraṃ sarvasiddhiparāyaṇaḥ | na śrutirna smṛtistatra na kriyā kāntasmbhavam || ekabhāvena satataṃ pūjayet paradevatāṃ | muktāmukhe devatāyāḥ sarvamantraṃ jagāda saḥ || yakṣagandharvanyāseṣu tataḥ pītamukhe viduḥ | kuṣmāṇḍavighnalokeṣu payodena mukhena vai || mauktikena javāvaktreṇa manuṣyeṣu nigadyate | śiṣyebhyo'dhyāpayānāma mahāvidyāṃ sureśvari || sarveṣāṃ śreṣṭhamityuktaṃ manuṣyārthaṃ vidhānataḥ | manuṣyasya ca mantrasya devatā spṛhaṣanti hi || koṭimantreṣu ye gopyā manuṣyāṇāṃ vidhānakam | adyāpi bhūtale devi manuṣyāḥ pañcadevatāḥ || (p. 27b) prārthayanti tapasyābhiḥ kathitaṃ padmayoninā | prāthayanti tapasyābhiḥ kathitaṃ padmayoninā || ityuktāḥ śrutiyuktāśa sarvavidyāḥ prajajñire | mahāvidyāṃ mahāpūrvāṃ dhyānanyāsaṃ tathā japam || pūjāvidhiṃ tathāstotraṃ kavacañca stavaṃ tathā | ācāraṃ sādhanañcaiva krameṇa kathayāmi te || mantravidyāviśeṣaśca tantre tantre nirūpitaḥ | jīvakoṭipraviṣṭāstā mahāvidyā maheśvari || devakoṭipraviṣṭāstāḥ sarvatantrasamanvitāḥ | mahāvidyā maheśāni jīvadevau prakīrtitā || jīve jīvasya siddhiḥ syāt deve devatvamiṣyate | dvāvetau sarvatantreṣu manuṣyeṣu niyujyate || mananāgrāhimantro'yaṃ sādhakaṃ bhavavandhanāt | ato'tragīyate sadbhirmantraḥ saṃsāracchedakaḥ || atha vidyāṃ pravakṣyāmi śṛṇuṣva kamalānane | pracaṇḍacaṇḍikāṃ vakṣye caturvargaphala pradām || yasya vijñānamātreṇa tavedbhumipūrandaraḥ | dhanaṃ dhānyaṃ sutāṃ jāyāṃ hayaṃ hastinameva ca || vasundharāṃ mahāvidyāṃ aṣṭau siddhiṃ labhennaraḥ | mātṛkāvarṇabhedebhyaḥ sarvamantrāḥ prajajñire || mahāvidyā mahāpūrvā mahāmantraśca bhāvini | sarveṣāṃ bījamityuktaṃ śaṅkarasya matena ca || vividhā ca mahāvidyā sarvatantrasamanvitāḥ | prakṛtirvikṛtiścaiva sarvatantreṣu sammataḥ || śrībījaṃ prakṛtirlajjā vikṛtirmāyā | prakṛtivikṛtī vāgbharaṃ prakṛti vikṛtī ca || sambodhanapadaṃ kīlaṃ māyādvandvaṃ prakṛtiḥ phaṭ | prakṛtirvikṛtirvahni*?ndarī | lakṣmībījaṃ māyābījaṃ tataḥ paraṃ | vāgbharaṃ tadanantameva vajravairocanīye tataḥ | māyādvandvaṃ phaḍantañca tadante vahnisundarī || pūrvamāyāpade devi kāmabījaṃ pratanyate | mahākālamataṃ proktaṃ mantroddharaśubhāvaham || kāmādyāṃ vāgabhavādyāmbā māyādyāmbā yajet sudhīḥ | lajjādyāṃ vā yajedvidyāṃ caturvargaphalapradām || lakṣyādyāmbā śrīprasiddhārthaṃ kāmādyāḥ kāmasiddhaye | māyādyā vaśyakāryeṣu lajjādyāḥ śatrunāśane || paścime prajapedvidyāṃ merordakṣiṇakulataḥ | uttare prajapedvidyāṃ tathā prācyāṃ viśeṣataḥ || paścime ca māyāyuktā śrīvidyāyāśca dakṣiṇe | uttare vāgbharādyāśca kāmādyāstadanantare || bhairaveṇa tat kathitaṃ vidhānañca kṛte yuge | evaṃ taddevatāsaṅgharjjapedvidyāṃ vidhānataḥ || sahasraśatakaṃ vidyā tantre tantre nirūpitā | śyāmāvaktā mahāvidyā vividhā tantraśāstrataḥ || gāyatrīṃ prajapedvidvān vidhānena śṛṇuṣva tat | kāmādyāṃ prajapedvidyāṃ sarvakāmaphalāptaye || citsvarūpāṃ tathā ṅentāṃ vidmahe tadanantaram | vajravairocanīṃ ṅentāṃ dhīmahi tadanantaram || tanno mātaḥ pracodayāt gāyatrī sarvasidhidā | vairocanīṃ vadeddhīmān ṅentañca vidmahe tataḥ || (p. 28) chinnamantāṃ tathā ṅentāṃ dhīmahi tadanantaram | tanno devī samuddhṛtya tadā krayāt pracodayāt || mahākālamatā devī gāyatrī sarvasammatā | lajādyāṃ vā kāmādyāṃ vā māyādyāṃ vā japet sadā || vāgbhavādyāṃ japedvidyāṃ caturvargaphalapradām | gāyatryā trāti tān sarvān sādhakān bhavavandhanāt || tenaiva gīyate sadbhirgāyatrī sarvasammatā | caturlakṣaṃ japaṃ kuryāt pūraścaraṇakarmaṇi || lakṣmīṃ lajjāṃ tathā māyāṃ mātrāṃ dvādaśikāmapi | vajravairocanīyeti mātre phaṭ svāhayā yutam || vāntaṃ vahanasaṃyuktaṃ ratibinduvibhūṣitam | caturthasvaravarṇasya ratisaṃjñāṃ kṛte budhaiḥ || lakṣmī bījamidaṃ proktaṃ sarvatantrasamanvitam | vāmākṣivahnisaṃyuktaṃ bindunādavibhūṣitam || śivabījaṃ maheśāni lajjābījamudāhṛtam | īśānamuddhṛtya pūrāribījaṃ sabindukaṃ nādavibhūṣitañca || savāmakarṇa paritaḥ prakalpā māyāsuvantīha manīṣinantām | dvādaśasvaravarṇasya nādabindusamanvitam || vāgbhavaṃ bījamityuktaṃ sarvavākyaviśuddhaye | sambodhanapade devi devatāmūrtirīritā || ataḥ pare māyābījaṃ tadante'straṃ tataḥ param | yojayet parayā bhaktyā śaktistu vahnisundarī || anyā yā vividhā vidyā sā tu devī sureśvarī | vikṛtiḥ śvarūpiṇī saiva sarvatantrasamanvitā || bhairavastu ṛṣiścānyāḥ samrāṭcchandaḥ samīritaḥ | devatā sarvasiddhākhyā nāmnā tribhuvaneśvarī || māyābījaṃ svāhāśaktiḥ kathitaṃ padmayoninā | atha dhyānaṃ pravakṣyāmi śṛṇuṣva kamalānane || dhyānaṃ tatrividhaṃ proktaṃ sakalaṃ niṣkalaṃ tathā | kalātītañca tat paścāt śṛṇu devi yathātatham || niṣkalaṃ yatibhiḥ kāryaṃ sakalaṃ gṛhamedhinaḥ | kalātītaṃ brahmacaryaṃ kathitaṃ padmayoninā || svanābhau nīrayaṃ dhyāyet chando vikasitasmitam | tat padmakoṣamadhye tu maṇḍalaṃ caṇḍarociṣu || javākusumasaṅkāśaṃ raktabandhukasannibham | rajaḥ satvatamorekhā yonimaṇḍalamaṇḍitam || madhye tu tāṃ mahādevīṃ suryakoṭisamaprabhām | chinnamastā kare vāme dhārayantīṃ samastakam || prasāritamukhīṃ devīṃ lelihānograjihvikām | pivantīṃ raudhirīdhārāṃ nijakaṇṭhavinirgatām || vikīrṇakeśapāśañca nānāpuṣpasamanvitān | dakṣiṇe ca kare kartrīṃ muṇḍamālāvibhūṣitām || digambarīṃ mahāghorāṃ pratyālīḍhapade sthitām | asthimālādharāṃ dedhīṃ nāgayajñopavītinīm || ratikāmopaviṣṭañca sadā dhyāyanti mantriṇaḥ | sadā ṣoḍaśavarṣīyāṃ pīnonnatapayodharām || viparītaratasthau ca dhyāredratimanobhavau | ḍākinī rukṣiṇī yuktāṃ vāmadakṣiṇayogataḥ || devī galacchoṇitānāṃ dhārāpānaṃ prakurvatīm | ḍākinīṃ vāmapārśve ca kalpāntajjvalanopamām || (p. 28b) vidyucchaṭābhanayanāṃ dantapaṃktivalākinīm | daṃṣṭākarālavadanāṃ pīnonnatapayodharām || mahādevīṃ muktakeśīṃ mahāghorāṃ digambarīm | kapālakartṛkāhastāṃ vāmadakṣiṇayogataḥ || devī galacchaladraktadhārāpāṇaṃ prakurvatīm | karasthitakapālena bhīṣaṇenātibhūṣaṇām | ādyāṃ niṣevyamānāṃ tāṃ dhyāyeddevīṃ vicakṣaṇaḥ | evaṃ dhyātvā yajeddevīṃ sarvasiddhiphalāptaye || bhairavoktamahaṃ vakṣye dhyānaṃ sarvaṣa?nāśanam | udyātkoṭiraviprabhaṃ * * * * vāme kare vibhratīṃ bhīmāṃ ghorakapālikāṃ svarudhirāpāne prasaktānanām | bhogendrocitadehatīrurucirāṃ khaḍgaṃ tathā dakṣiṇe pratyālīḍhapadāṃ digantavasanāṃ dhyāyet sadā sundarīm || pūrvavadvinyaseddehaṃ pūrvavadbhūtaśodhanaṃ | prāṇāyāmaṃ pūrvavacca arghyapātraṃ tataḥ param || pūjopakaraṇaṃ kuryād vāhyayogaprasiddhaye | pūrvavat sthānamuddiśya prāntare satataṃ japet || nārcanaṃ pūjanaṃ tasyā mantramātraṃ japet sadā | mahāvidyāviśeṣe tu vicāro naiva vidyate || mahāgurunipātādau nāsti doṣaḥ kathañcana | aśucau vā śucau vāpi sarvakālaṃ japet sudhīḥ || lehavakṣaṃ prakurvīta vicāraṃ tantrasammatam | nāpi dehavicāraṃ syāt na mitrādyāpi harṣaṇam || sarvatra sarvakāleṣu mantravidyāṃ japet sadā | cakraṃ vilikhya vidhinā yajecchaktirvicakṣaṇaḥ || trikoṇaṃ vinyaset pūrvaṃ yonimaṇḍalamaṇḍitam | viśvatrayaṃ tatra kuryāt sāṣṭapatraṃ pramāṇataḥ || būpuratritayaṃ dadyāt vajraśūlasamanvitam | kapālakartṛkāṃ dadyāt vāmadakṣiṇayogataḥ || madhye kurcayugaṃ likhyaṃ svāhāntaṃ vā phaḍantakam | mahācakrāya iti ca namo'ntaṃ pūjayeddhiyā || atha yantrāntaraṃ vakṣye śṛṇu sāvahito bhava | likhedaṣṭadalaṃ padmaṃ madhye tasya trikoṇakam || maṇḍalaṃ vilikhed tānontadante? yonimaṇḍalam | māyābījaṃ likhettatra trikoṇe phaṭsamanvitam || tatra āvāhayeddevīṃ tāsāṃ vāhanamantrataḥ | ādhāraśaktyādikaṃ kuryāt pūjāṃ sarvasamṛddhaye || ādhāraśaktiṃ pūjayet paṅkajadvayadhāriṇīm | adhaḥkurmāsanārūḍhāṃ śaraccandranibhānām || tadurddhe pūjayeddevaṃ kurmaṃ nīlābhasannibham | yajedta?nadharaṃ devamekakuṇḍaladhāriṇam || sahasraphaṇasaṃyuktaṃ devagandharvasevitam | tanmūrddhni pūjayeddevi sāgarāntāṃ samekhalām || pṛthivīṃ ratnadvīpañca kalpavṛkṣaṃ tataḥ param | tadadhaḥ pūjayed divyaṃ svargasiṃhāsanaṃ śubham || nānācitrasamāyuktaṃ pūjayed vidhināmunā | ānandakandaṃ tatraiva sambinnālamataḥ? param || sarvatatvātmakaṃ tatra kamalaṃ sumanoharam | rajaḥsatvaṃ tamoyuktaṃ guṇaṃ tatra prapūjayet || (p. 29) ātmānamantarātmānaṃ tatrāpi paripūjayet | ratikāmastadā tatra viparītaratau sthitau || tatropariyajed devīṃ triśaktirūpiṇīṃ sadā | rajoguṇātmikāṃ śaktiṃ varṇinīṃ dakṣadeśakam || tasyāḥ sadaśarūpasthāṃ sarvatantrasamanvitām | tamoguṇātmikāṃ śaktiṃ vāmapārśve yajet sadā || ḍākinīṃ sarvasiddhākhyāṃ madhye devīṃ sanātanīm | śuddhasattvasamudbhūtāṃ nānāvarṇavibhūṣitām || oṃkārādinamo'ntañca mantrasiddhiphalapradām | sarvasusiddhivarṇīṃ brūyāt siddhiśca ḍākinīm || vajravairocanīṃ brūyāt sambuddhāntāṃ vidhānataḥ | ihāvaha iha tiṣṭha tiṣṭha iti mantreṇa pūjayet || prāṇapratiṣṭhāṃ kuryācca pūrvavat kamalānane | dadyādāsanamantreṇa āsanāvāhanantataḥ || ṣaḍaṅgañca tadā nyasya yajeddevīṃ susādhakaḥ | tadā devīṃ yajeddevi validānādimantrataḥ || sambuddhyantaṃ padaṃ brūyāt dehi ehi padadvayam | gṛhna gṛhna imaṃ brūyāt valiśabdaṃ tataḥ param || mamaśabdaṃ samābhāṣya siddhiṃ dehi padadvayam | kavacaṃ dvitīyaṃ coktvā karālike padaṃ tataḥ || phaṭ svāhānto mahāmantro validānavidhānake | valiṃ nānāvidhaṃ dadyāt āmaṃ pakvaṃ tataḥ param || āmānnaṃ paramānnañca gauḍaṃ guḍavikārajam | raktamāṃsaṃ tathā bhraṣṭaṃ surāṃ nānāvidhāmapi || gauḍīṃ pauṣṭīñca tālañca kharjurīṃ puṣpasambhavām | supakvakājñikā caiva dānācāmarayoṣitaḥ || brāhmaṇāḥ kṣatriyā vaiśyāḥ sarve pātrādhikāriṇaḥ | paśuṃ nānāvidhaṃ dadyāt narañcaiva viśeṣataḥ || samabhyarcya baliṃ pūrve gandhapuṣpādicandanaiḥ | tadānujñāṃ gṛhītvā ca aṅgadevān prapūjayet || tuṣārasphaṭikaśyāmaḥ nīlakṛṣṇāruṇārciṣaḥ | varadābhayadhāriṇyaḥ pradhānatanavaḥ striyaḥ || hṛdayādi yajed devīṃ krameṇa sādhakottamaḥ | khaḍgāya hṛdayaṃ brūyāt khaḍgāya ca śiropari || śrīvaktrāya śikhādeśe pāśaṃ taṃ kavacena ca | aṅkuśaṃ netrayugme ca sarvāṅge vinyaset tataḥ || asurakṣayakārāya sarvāṅge vinyaset sudhīḥ | aṣṭapatre yajecchaktīḥ oṃkārādividhānataḥ || oṃkārīṃ vartinīñcaiva ḍākinīṃ tadanantaram | mahābhairavīṃ bhairavīñca indrākṣīṃ pūjayet tataḥ || piṅgalākṣīṃ saṃhāriṇīṃ pūrvādikramayogataḥ | madhye tu kavacadvandvaṃ phaḍantaṃ pūjayet kramāt || svāhānte sarvadā devyāḥ pūjanaṃ parikīrtitam | bhairavaṃ pūjayed devaṃ sammukhe vidhināmunā || samrāṭ chando dakṣiṇe ca mantravarṇān tathottare | bījaśaktirdakṣadiśi pūjayet kramataḥ sudhīḥ || mātaraḥ patramadhye ca brahmadyāḥ sarvasiddhidāḥ | pūrvoktadhyānanyāsena pūjayitvā yathākramāt || indrādilokapālāntāḥ pūjāstatra samanvitāḥ | (p. 29b) bhūpure pūjayitvā ca pūrvādikramayogataḥ || indrādikaṃ pūrvamuktaṃ teṣāṃ mūrtiṃ prata?nyate | pītaraktā śitā śyāmā dhūmrā śuklā ca pārvatī || kṛṣṇā gaurī ca raktā ca śuklavarṇā tataḥ parā | brahmāṇī ca tathā devī harerlakṣmī samīritā || tatrāpi pūjayet teṣāṃ mantrāṇāṃ mūrtayastvimāḥ | vajrādyā astrasaṃdiṣṭāḥ sarvatantrasamanvitāḥ || pītā śuklā śitākāśā vidyudraktāsitāsitā | kāravellapāṭalābhā vajradyāḥ kīrtitā budhaiḥ || athāsanasya mantro'yaṃ kathitaṃ padmayoninā | sambuddhāntaṃ padaṃ brūyāt dehi ehi padadvayam || idamāsanasamuddhṛtya gṛhna gṛhna padadvayam | sā siddhiñca samuddhṛtya dehi dehi padadvayam || mama śatrūn samābhāṣya mārayadvitayaṃ punaḥ | kartṛkādvitayañcoktā astrāntāyāntasundarī || āsanasya tu vidyeyaṃ kathitā padmayoninā | evaṃ saṃpūjya vidhinā naivedyāntaṃ vidhānataḥ || cakrasya dikṣu kurvīta vidhānena prapūjanam | gandhapuṣpadhūpadīpanaivedyairvidhināmunā || karālaṃ vikarālañca atikarālaṃ tataḥ param | mahākarālaṃ deveśi caturthyantaṃ prapūjayet || māyābījādikaṃ kṛtvā namo'nte pūjayet sadā | pañcāṅgadevatāṃ vakṣye śṛṇuṣva kamalānane || evaṃ vinā na siddhiḥ syāt śaṅkareṇa ca bhāṣitam | evaṃ saṃcintā vidhinā gandhapuṣpādibhistataḥ || pūjayet parayā bhaktyā mahāvidyāṃ viśāladhīḥ | antaryāgaṃ tataḥ kṛtvā vahiryāgaṃ tataḥ param || mantranyāsaṃ tataḥ kuryāt japakāle vidhānataḥ | āpādamastakaṃ kuryāt pratilomānulomataḥ || prāṇāyāmaṃ tataḥ kṛtvā japedvidyāṃ vidhānataḥ | ātmānaṃ devatātmānaṃ bhāvayitvā vidhānataḥ || vastālaṅkāragandhādyairbhūṣayitvātmanastanum | japenmantraṃ vidhānena jāpakaḥ sarvasiddhaye || ekai karmātraṃ kurvīta japanantu divāniśam | dvitīye cañcalā mūrtiḥ kathitā padmayoninā || praṇavādyāṃ lajjāyugaṃ sambuddhāntapadaṃ tataḥ | māyāphaṭ svāhayā yuktāṃ caturvargaphalapradām || na prakāśyā iyaṃ vidyā prāṇānte'pi kadācana | nīlavarṇā bhavenmūrtiḥ sarvatantrasamanvitā || śrīpārvatyuvāca | yena varṇena ye devāśchandāṃsi ṛyaśca ye | tān sarvān śrotumicchāmi kathayasva prasādataḥ || īśvara uvāca | evaṃ praṇamya deveśi brahmaviṣṇumaheśvaram | kathayiṣye vidhānena śṛṇu sāvahitā bhava || vakāre varuṇaḥ sākṣāt jākāre ca surāriṇaḥ | aikāre tripurā devī rephastripurasundarī || trailokyavijayā devī sadaivoddhārasaṃsthitā | ikāre ca mahādevaṃ nakāre girināyakaḥ || īkāre kamalā sākṣāt makāre ca sarasvatī | (p. 30) mayomukhe mahādevī prakṛtiḥ sarvasiddhidā || vikṛtiścaiva phaṭkāre svākre kusumāyudhaḥ | hākāre ca ratistiṣthet lakṣmī śrībījayogataḥ || manobhavā lajjābīje māyāyāntu mahāmatā | caturthe tu guṇātītā muktividyā pradāyinī || chandaḥ samrāṭ bhairavastu ṛṣirmantrasamuccayaḥ || atha stavaṃ pravakṣyāmi brahmaṇā yaṃ krataṃ purā | tat śṛṇuṣva maheśāni vidhānaṃ suradurlabham || nābhau śubhrārabindaṃ taduparikamalaṃ maṇḍalaṃ caṇḍaraśmeḥ saṃsārāsyaikasārā tribhuvanajananī dharmakarmodayā yā | tasmin mārge trimārge tritayatanudharīṃ chinnamastāṃ praśatāṃ tāṃ vande jñānarūpāṃ maraṇabhayaharāṃ yoginīṃ yoganidrāṃ || nābhau śubhrasarojavaktravilasadvandhukapuṣpārūṇaṃ vāmecchinnaśirodharāṃ taditare pāṇau vṛhat kartṛkām | pratyālīḍhapadāṃ digantavasanāmunmuktakeśavrajāṃ chinnāsvīyaśivaḥ samucchaladasṛgkārāṃ pivantīṃ parām || vālādityasamaprakāśavilasannetratrayodbhāṣiṇīṃ vāmādanyatra nāḍī vahūvahūlagaladraktadhārābhiruccaiḥ | dhārantīmastibhūṣāṃ karakamalalasat kartṛkāmugrarūpāṃ raktāmāraktakeśīmapagatavamanāṃ varṇinīmātmaśaktim || pratyālīḍhārupādāṃ digantaralasatkeyurakoṭiprabhāṃ digvastrāṃ mastakeśāṃ pralayaghanaghaṭāṃ ghorarūpāṃ pracaṇḍām | daṃṣṭā duṣprakṣavaktro ravivaravilasat lolajjihvāprabhāṣāṃ vidyulolākṣiyugmāṃ hṛdayataṭalasadbhāgī bhīmātmamūrtim || sadāśchinnātmakaṇṭhapragalitarudhirairḍākinīṃ varddhayantīṃ brahmeśānācyutādyaiḥ śirasi na hi tāṃ vandyapādāravindāmātmajñairyogimukhyaiḥ pratipadamaniśaṃ cintitāṃ cintarūpām | saṃsāre sārabhūtāṃ tribhuvanajananīṃ chinnamastāṃ praśastāṃ tāṃ vande jñānarūpāṃ maraṇabhayaharāṃ yoginīṃ yoganidrāṃ || iṣṭāntāmiṣṭadātrīṃ kalikaluṣaharāṃ cetasā cintayāmi utpattisthitisaṃhṛtīrghaṭayituṃ * * trirūpāṃ tanum | triaguṇyājjagato madīyavikṛtirbrahmā hariḥ śūladhṛk tāmādyāṃ prakṛtiṃ smarāmi manasā sarvārthasaṃsiddhaye || (yasyāḥ smerapadārabinduyugaśaṃ nityaṃ bhajante'marāḥ) alipisipurankrīyogapūjāparo'haṃ bahūvidhajaladhārārambhasambhārito'ham | paśujanavirato'haṃ bhairavīsaṃsṛto'haṃ gurucaraṇaparo'haṃ bhairavo'haṃ śiro'ham || idaṃ stotraṃ mahāpuṇyaṃ brahmaṇā bhāṣitaṃ purā | sarvasiddhipradaṃ sākṣāt mahāpātakanāśanam || yaḥ paṭhet prātaruśyāya devyāḥ sannihito'pi vā | tasya sarvārthasiddhiḥ syāt yadayanmanasi vartate || dhanaṃ dhānyaṃ sutāṃ jāyāṃ hayahantinameva ca | vasundharāṃ mahāvidyāmaṣṭau siddhirbhaveddruvam || (p. 30b) anyacca vāñcitaṃ sarvaṃ tat sarvaṃ tadanugrahāt || iti viśvasāratantre pracaṇḍacaṇḍikāstotraṃ samāptam || prāṇāgnihotraṃ vakṣyāmi devyāḥ prītikaraṃ param | kāṃsyapātre tu siddharthaṃ kuryāt sapayasaṃ ghṛtam || astreṇot kṣipedhennāsvatikṛtyāṣṭadhā mantraṃ japtāśoṣaṇadahanapacanaṃ kuryāt saṃspṛśya vāmāṅguṣṭhena punardhenumudrayā amṛtīkṛtyābhārccya mūlaṃ yathāpadaṃ ṅentaṃ vahnisundarī | punarañjaliṃ dattvā kusumaṃ samukhamānīya vāmahaste grāsamudrāṃ pradarśya nivedayāmi tubhyaṃ gṛhāṇedaṃ sureśvari | dakṣiṇe prāṇādimudrāṃ pradarśayet | kaniṣṭhānāmikāṅguṣṭhā prāṇāya svāheti padam || tarjanīmadhyamāṅguṣṭhā apāanāya padaṃ vadet | kaniṣṭhānāmikāmadhyā aṅguṣṭhāvyānāra padaṃ vadet || madhyamā tarjanyanāmā vṛddhyācodanāya padam | sarvāṅgulibhyaḥ samāniyeti ca padaṃ vadet || paramātmikāyai bhuvaneśvaryau namaḥ | iti || punarācamanīyādikaṃ dattvā agnihotraṃ tenaiva kṛtvā tāmbulādikaṃ dattvā dhūpadīpau ca dattvā chatracāmarādikaṃ pradarśya karmārpaṇaṃ kṛtvā praṇamya nirmālyādikaṃ vaiṣṇavīgaṇebhyo dattvā paramānandaṃ kṛtvā mahāprasādaṃ bhuñjīta | mahākālamataṃ sarvaṃ kathitaṃ padmayoninā | bhīmodbhīmabhayāpahaṃ haravadhuṃ vande bhavānīṃ parām | nīlāntodalitāṃ samastajananīmādyāṃ parāṃ cinmadhīm | dhārāraktaprapūritān naragalanmuṇḍaṃ svarāme bhūje || dakṣe kharpararatnāvilasat hārāvalīśobhitām | oṃkārarūpāṃ paramāṃ paramāśaktiṃ samastāṃ jananīṃ namaste | ānandarūpāṃ rudhirārddhavaktrāṃ svamastakaṃ vāmakare bhavānīm | namo'stu tāṃ nityamalakṣalakṣaṇāṃ surāsurābhyarcitapādapadmām | dakṣe varṇamayīṃ sutīkṣṇakiraṇāṃ raktāṃ vicitrāṃ parām | digvāsāṃ surapūjitāṃ smitasukhīṃ tāṃ varṇinīṃ vai namaḥ | vāme devīṃ samastaistridaśagaṇaśataiḥ pūjitāṃ su * bhīmām | raktālaṅkāravastāṃ nikhilapaśugaṇonmākhinīṃ tāṃ namaste | yāṃ devairbrahmamukhyairasitakilakalāśaktirūpasya cādyā | yā vidyā devavandyā hariharanamamitā yā parā śrībhavānī | yā nityānandarūpā nikhilabhayaharā brahmarūpasvarūpā | tāṃ devīṃ | chinnamastāṃ bhavabhayaśamanīṃ kālarūpāṃ rupuṇām || namo namaste jananīṃ samastāṃ oṃkārarūpāṃ kila vajravaktrāṃ hūṅkārakārīṃ ravadyaityamukhyān | hūṅkāraśabdaiḥ kṛtacurṇitāṃ tān | huṅkāraśabdāvṛtadigvibhāgāṃ huṅkāraśabdāccaratīṃ samastām | huṅkāraśabād galitāṃ bhavānīṃ | namo namaste'khilalokakartrīm | (p. 31) ādyāṃ namaste jaya bhīmarūpe namo'stute devi parā parokṣe | namo namaḥ śambhuparākramāṇāṃ śaktiṃ samāstāñca namo namaste | tvaṃ devī surapūjitā bhayaharā śambhupriyānandinī | bhaktānaṃ sūlabhā mahālayamayīṃ siṃhī samastāṃ dvidhām | ye tvāṃ gādamayīṃ bhajanti jananīmādāśca siddhāśca ye | ādyāṃ śmbhuparākramāṃ hariharabrahmādibhiḥ sevitāṃ brahmāṇīṃ surasaṅghavanditapadāṃ bhīmāṃ mahābhairavīm | sarvānandakalākalāpakalitāṃ nityotsarāṃ sādhake vande tvāṃ jagatāṃ samastajananīṃ śrīmad bhavānīṃ parām || namo devī caṇḍe pracaṇḍaikacaṇḍi namo devi durge bhavānīti satyam | stuvanti prasanātmanā ye ca nityaṃ na teṣāṃ jvarāyātanācograbhītiḥ | jayā caṇḍarūpā pracaṇḍāticaṇḍā bhavānīhṛdā sāgarā siddhirūpā | stuvanto japantaḥ smarantaśca nityaṃ na teṣāṃ jvarā yātanā cograbhītiḥ | ume devi durge parā siddhirūpā parā ḍākinī varṇinī viśvamātā | harārddhāṅgabhāgā paritrāhi dīpaṃ namaste namaste namaste tu durge || nidhīnāṃ nidhīśo narastvāṃ prapannā narāṇāṃ narendrāstvadīyaprasādāt | kimanyaṃ śaraṇāṃ vilaṅghyāṅghriyugmaṃ prapannaṃ prasādaṃ manuṣyāna punīhi || īśyaṃ tvāṃ stutiraṣṭakairdviguṇitaiḥ saṃstauti viśveśvarīṃ | dhanyaḥ sarvasukhāvaho bhūvitale nityot savaṃ tadgṛhe | siddhiḥ sarvajaneśvaraḥ sukavitā vāgmī ca vidyānvito muktiṃ bhuktikaraṃ savastajagatāṃ pūjāḥ surendrā yathā || iti viśvasāratantre paradevatā kauśikī stavarājaḥ samāptaḥ | śrīpārvatyuvāca | namaste nātha bhagavan śivāyāḥ śivarūpiṇe | vidyāvatāṃ rasaṃ siddhau śrīkṛtānekavigrahaḥ || narāya nararūpāya paramātmaikarūpiṇe | sarvajñāna tato bhedabhānave cidghanāya te || svatantrāya sadāklaptavigrahāya śivāya ca | paratantrāya bhaktānāṃ bhavyānāṃ bhāvadāyine || vivekānāṃ vivekāya vimarṣāya vimarṣiṇām | prakāśināṃ prakāśāya jñānināṃ jñānarūpiṇe || purastāt pārśvayoḥ pṛṣṭhe namaskuryādviparyayaḥ | sadāsat cit svarūpetā dehi me tava dāsatām || īśvara uvāca | atha vakṣye maheśāni nityā śrīḥ sarvasiddhidā | yasyāḥ prastāvāllabhate caturvargān sudurlabhān || īśvarī prāha deveśaṃ yā nityā hinnamastakā | tasyāḥ prabhāvasakalaṃ tatvato brūhi me prabho || purā proktācale ramye kailāśe tripurāntaka | adyaiva tat samastaṃ me prakāśaya dayānidhe || īśvara uvāca | koṭitantreṣu gopyā hi mantrāṇāṃ mantranāyakau | kavacaṃ hi tayordevi śṛṇuṣva sarvakāmadam || rahasyaṃ tvāṃ mahādevi suśuptaṃ paramaṃ mahat | kathayiṣyāmi mantrāṇāṃ sarvasiddhikaraṃ param || oṃkāraṃ pūrvamuccārya mantrī mantrasya siddhaye | kartavyaṃ sarvabhāvena japaścātra divāni'sam || nārcanaṃ pūjanaṃ cāsyā mantramātraṃ japennaraḥ | karasthāḥ siddhayaḥ sarvā aṇimādi guṇākarāḥ || oṃ anayośchinnamastāmantrayorbhagavān śiva ṛṣirasuṣṭupchanda ādyāśaktirbhagavatīśchinnamastā devatā mama sukavitvapāṇḍityasamṛddhaye viniyogaḥ | oṃkāre mastake pātu vadane hrī/ sadāvatu | vajravairocanī me kaṇṭhe hṛdaye pātu sarvadā || hu/ pātu guhyaliṅge huṃ pātu pṛṣthe haripriyā | phaṭ svāhā pārśvayoḥ pātu hastayoḥ pādayostathā || vijayā nābhideśe syāt jayā rakṣatu karṇayoḥ | gaṇḍe kavitvadā pātu śikhāyāñca parājitā || bhavānī pātu bhavane sarvaiśvaryapradāyinī | vidyādānaratā devī pātu vaktre sarasvatī || siddhākhyā bhairavī pātu rājasthāne surārcane | bhīmarūpā sadā pātu śmaśāne bhayahāriṇī || putrān rakṣatu deveśi bhāvarūpā bhayāpahā | śāstre vāde ca saṃgrāme jale ca vimale girau || araṇye sarvadā pātu jayā śrīchinnamastakā | āpādamastakaṃ rakṣāṃ karotu mama caṇḍikā || dārān rakṣatu deveśī caṇḍarūpā bhayāpahā | nityānandasvarūpā yā sarvavede pratiṣṭhitā || pātu nityaṃ maheśāni sarvadā śivabhūtikā | ḍākinī varṇinī rakṣāṃ karotu mama sarvadā || bhūtapretālaye ghore durgame bhīṣaṇāvatu | iti te kavacaṃ devi triṣu lokeṣu durlabham || yatra tatra na vaktavyaṃ na vaktavyaṃ kadācana | gopitaṃ sarvatantreṣu viśvasāre prakāśitam || tat śṛṇuṣva maheśāni niṣiddhaṃ yamanau priye | datvā tebhyo maheśāni naśyanti siddhayaḥ kramāt || śaṭhāya bhaktihīnāya krūrāya śucakāya ca | lolupāya ca duṣṭāra na dadyāt kavacaṃ priye || bhaktiyuktāya śiṣyāya mahecchāya śubhāya ca | vaiṣṇavāya viśuddhaya dātavyaṃ kavacaṃ priye || kavacaṃ smaraṇāddevi caturvargaphalaṃ labhet | kavacasya tu mahātmāṃ nāhaṃ varṣaśatairapi || na śaknomi maheśāni vaktuṃ tasya phalañca yat | na dārāṇāṃ na putrāṇāṃ na vandhunāñca pārvati || paśyanti na hi te śokaṃ nṛpapūjyā bhavanti ca | śucirbhutvā śucirvāpi kavacaṃ sarvakāmikam || paṭhanaṃ smaraṇaṃ vāpi martyaḥ śāpāsugrahakṣamaḥ | ānandanandasindhunāmadhipaḥ kavirāḍ bhavet || sarvavāgīśvaro martyo lokavandyo dhaneśvaraḥ | raṇe bhūte vivāde ca jayaṃ tasya bhaveddhruvam || putrapautrānvito martyo vilāsī sarvayoṣitām | (p. 32) śatravo dāsatāṃ yānti sarveṣāṃ vallabhaḥ sadā || garvī kharvo bharatova vādī skhalati darśanāt | mṛtyuśca daivatāṃ yāti dāsastasyāvanībhujaḥ || prasaṅgāt kathitaṃ devi rahasyaṃ suradurlabham | guroḥ prasādamāsādya vidyāṃ prāpya sugopitām || tatrāpi kavacaṃ devi durlabhaṃ bhuvanatraye | gururddevo haraḥ sākṣāt patnī tasya harapriyā || abhedena yajedyastu tasya siddhiradurataḥ | mantrācārāḥ purā proktāḥ kramatastān bhajan japet || nābhau jyotistathā vaktraṃ hṛdaye paricintayet | aiśvaryaṃ sukavitvañca mahāvāgīśvaro naraḥ || nityaṃ tatra maheśāni mahilāsaṅgamañcaret | pañcācārarato martyaḥ siddho bhavati nānyathā || śaktiyukto japenmantraṃ na mantraṃ kevalaṃ japet | brahmā viṣṇuśca rudraśca ye devāḥ surasattamāḥ || taṃ dṛṣṭvā sādhakaṃ devi prasaṃśanti mudānvitāḥ | iti te kavacaṃ devi caṇḍādevyāḥ prakīrtitam || bhaktimuktipradaṃ sākṣāt kalpavṛkṣasvarūpakam | (āsādyāpi guruḥ prāsādya iyaṃ kalpadrumopamam ||) mohenāpi madena vā na hi jano jāḍona vā muhyati | siddho'sau khalu sarvaduḥkhavipadāṃ pāraṃ prayānti * de || nityaṃ tasya nṛpaśca devi parato naśyanti tasyāstaye | likhitaṃ dhārayedghastu kaṇṭhe vā mastake bhuje || tasya sarvārthasiddhiḥ syāt yadyanmanasi vartate | gorocanākuṅkumena bhūrjapatre maheśvari || sādhayo vyādhayastasya duḥkhalokabhayaṃ kvacit | vādī mukatipoṣakastavayati kṣmā vallabhodāsate || garvī kharvati vaṅkatiḥ kṣitipatirvaiśvānaraḥ śītati | ācārāṣṭakasiddhirūpasaparam siddhāṣṭakaṃ tadbhuje || tāṃ vande bhavabhītibhañjanakarīṃ gaurīṃ girīśapriyām || iti viśvasāratantra pracaṇḍacaṇḍikā kavacaṃ samāptam | īśvara uvāca | prātareva samuśyāya hastapādaṃ viśuddhya ca | uttarābhimukhībhuya kuryādbhaktyā gurornatim || manasā vacasā vāpi kāyikaiśca viśeṣataḥ | kṣetreśaṃ vāsturājañca vighnarājaṃ tataḥ param || durgāṃ vināyakaṃ śambhuṃ bhairavaṃ vaṭukānvitam | brahmāṇaṃ nair-ṛtañcāpi cakrapāṇiṃ namet sadā || vighnebhyo vighnanāthebhyaḥ ṛṣibhyo'pi namet sadā | evaṃ praṇamya deveśi dhyāyaddevīṃ vicakṣaṇaḥ || prāntare vā śmaśāne vā śūnyavāse tathā gṛhe | advaitabhāvanāṃ kuryāt brahmāṇḍasadṛśīṃ tanum || ādhāraśaktiṃ sañcintya paṅkajadvayadhāriṇīm | tanmūrddhni cintayeddevi kurmarūpaṃ janārdanam || nīlameghanibhaṃ devaṃ sarvatattvasamanvitam | tasya pṛṣṭhasthitaṃ devamanantaṃ cintayeddhiyā || sahasraphaṇasaṃyuktaṃ śuddhasphaṭikasannibham | kakudyaṃśe halaṃ dhyāyet mudgaraṃ vāmapārśvake || ekakuṇḍalaratnena bhūṣaṇenābhibhūṣaṇam | ekacakrasya upari pṛthivīṃ cintayeddhiyā || tathā pṛthivyāṃ siddhārthaṃ tathaināṃ cintayet sudhīḥ | kṛṣṇavarṇaṃ śuklabrīhiṃ bhūjayugmena bhūṣitām || nānāguṇagaṇādāñca sarvasattvaprapūritām | saparvataraṇākīrṇāṃ sarvaratnavibhūṣiṇām || sarvamantramayī devīṃ viṣṇupatnīṃ manoharām | samudranadasaṅkīrṇāṃ sarvakālavibhūvitām || atrāpi maṇḍapaṃ dhyāyet manasā maṇibhūṣitām | tataḥ kalpataruṃ tatra sarvavāñchāphalapradam || tadavasthāñca te?yecca satvasiṃhāsanaṃ mahat | dharmādisaṃyuktaṃ pīṭhaṃ sarvajñānasamanvitam || karālādi caturdikṣu dvāradeśe vibhūṣitam | nānācitrasamāyuktaṃ nānāratnaiśca bhūṣitam || nānāṅgastrasamāyuktaṃ oṃkāryādivibhūṣitam | sṛkhaḍgādisamāyuktaṃ cintayedvidhināmunā || ānandakandaṃ tanmūrddhni cintayet sarvadā sudhīḥ | samvinnālaṃ tadā tatra sarvaṃ jñānasamanvitam || sakalānādasaṃyuktaṃ maṇḍalatrayabhūṣitam | tatrāpi cintayitvā ca sāṣṭapatraṃ sakarṇikam || nānāvarṇaṃ cintayitvā bhūṣitaṃ sumanoharam | evaṃ sacintya manasā hṛtpadmāsthāṃ sureśvarīm || cintayedvidhinānena śaṅkareṇa ca bhāṣitam | viparītaratasthau ca ratikāmau vicintayet || tatpṛṣthe cintayeddevīṃ mūlaprakṛtirūpiṇīm | ḍākinīṃ varṇinīyuktāṃ vāmadakṣiṇayogataḥ || kapālakartṛkāhastāṃ muṇḍamālāvibhūṣitam | asthimālādharāṃ devīṃ nāgayajñopavītinīm || svamastakaṃ vāmabhūje bhavānīṃ svadakṣiṇe tīkṣna karālakartṛkāṃ | surāsurādyarcitapādapadmāṃ sadā bhavānīṃ praṇayāmi citte || pratyālīḍhapadasthitāṃ tribhūvana prakṣobhavidrāviṇīṃ nityāṃ traipuravandinīṃ trijagatāṃ saṃkleśadārātmikām | tāmādyāṃ surayaṅghavanditapadadvandvāṃ triśadātmikām | visvoṣṭhāṃ nikhilāghyapādaśamanīṃ nityaṃ sadā vai namaḥ || mama manasi vidhatvaṃ sarvabhūtātmasaṃsthaṃ śamayatu tava pādadvandvametanmaheśi | pratidinamanumenematkṛte prāṇasaṃsthā bhavasi bhayadātrīṃ śaktirupāṃ namāmi | mātastvatīyapadamajñametat namāmi nityaṃ duristaṃ nihantam | surāsurārcitakāraṇārthaṃ taṃ naumi nityaṃ sakalāptahetoḥ | bhavāni tvaṃ dāse mayi vitara dṛṣṭiṃ sarvasuhṛdāṃ hṛdāṣāḍhāṃ sārāṃ nikhilabhavabhāvaughaśamanīm | vitanvan cintāṃ vāsamayamakhilaṃ nityamahasīm | mahimāsthā medhyāṃ yugayugāntāṃ kālaśamanīm | namaste namaste jagatāṃ dhugantāṃ saṃhārakārīṃ bhavabhāvarupām | purā purāreva svakulamūlaṃ krūlasūlaṅghavipannakālam || tvaṃ brāhmī tvañca raudrī hariharanamitāṃ tvaṃ parākhyā bhavānī | tvaṃ nityā kālarūpā nikhilabhayaharā sarvavidyāparā yā | (p. 33) tvaṃ gaurī chinnamastā kalimalamathanī tvaṃ nadī sāgarākhyā | tvaṃ mātā tvañca tāṇḍastribhuvanajananī kālarūpāripuṇām | tvaṃ kālī śambhūpatnī hariharanamitā bhadrakālī karālī | pretākhyā pretarūpā parikarakamalā pāśarūpā parākhyā | tvāmādyāṃ prakṛtiṃ smarāmi manasā tārārṇasaṃprāptaye | mātastātaḥ sutānāṃ bhavabhayaśamanīṃ tatkṣaṇāddurato'pi | api mātaḥ praṇīdhāmakautukaṃ bhavasaṃ sārapārāpārātmakānām | satataṃ parihṛtya tatsamāptaṃ nijakulantīṃ vinidhāna māṃ na hi surā tvaṃ surāriḥ | parātvaṃ purātvaṃ ratītvaṃ surāriḥ | niśā tvaṃ divā tvaṃ daridrā dhanāḍhyā tvaṃ sukhī tvaṃ duḥkhānāṃ kṛtī tvaṃ kṛpāṇām | mātastārayaṃ paramāsāvīrāṇādonāparimitahārā | khelāsādhanaśaktiḥ śreṣṭhā yuvatī prauḍhā vṛndāvālā | nidrā tandrā helā halā kālā kālī ghoranādā | namaste namaste namaste'stu durge namaste bhavānī satyam | namaste namaste kṛpāsiddhirupā namaste namaste parā ḍākinī yā | tavāsthimālā parikalpitā budhaiḥ sugandhipuṣpeṇa yathā surāreḥ | tvadīyamuṇḍena saṃhantu niveditantu yadbū devapadmākhyamudīritā mayā | tvadīyamuṇḍaṃ svabhūje tu yataḥ sthitaṃ tadeva muṇḍaṃ tadeva munīndraiḥ | svadakṣiṇaṃ yattu tvadīyakartṛkā tadā bhava vedavido vadanti | yā te varṇinī ḍākinīharavadhū savye tadādakṣiṇe | brāhmi tvaṃ surasaṃghavanditapadā kṛṣṇā tathā vaiṣṇavī | tvaṃ devī surasaṃghavanditagatiṃ prāptau ca santoṣataḥ | prasthātvāṃ bhavasundarīṃ girisute devāya padā śāntiḥ śubhā śāṅkarī | kṣesyākṣemadārthāśeṣabhayaharā mātā jaganmohinī | yau tau pratyāsantasthau hareḥ purā | śambhunā śambokā ca kalāpakalitau visvāpayanto jagat | tenemāṃ surasaṅghavanditagatiṃ prāptau ca santoṣataḥ | prasthātvāṃ bhavasundarīṃ girisute devāya bhūtyaṃ namaḥ | mātaḥ padmadalārcite parimite tanmaṇḍalābhyantare | cakraṃ yoninibhaṃ surāsuravadhurabhyarcitā tanmuhūḥ | nityaṃ staumi namāmi haravadhuṃ śāntiphalaprāptaye | tṛptiṃ dehi yajñapradāṃ suraviporlakṣmīsamābhīṣṭaye | tvaṃ śrīstvamīśvarī buddhirlajjā lakṣmīḥ sarasvatī | śāntirjayadā nityā ambā kṣemaṅkarī tathā | brāhmī māheśvarī gaurī karālī viakarālinī | satī pativratā sādhvī sundarī purasundarī | citsvarūpā śubhā gītā gaṅgā sītā sarasvatī | sarvamantramayī devī sarvaśāntiphalapradā | āpastvaṃ citsvarūpā ca sarvamantramayī vibhūḥ | iyaṃ sthitā nityā vasundharā priye tvadīraśāntyādimapīha bhūtale | vinā sthitiḥ śāntikāriṇī bhavet purā yena satī prakopitā | (p. 33b) jale rasātmikā śaktirdāhikā vahnimaṇḍale | sparśātmikā ca tadvāyau kīrtitā munibhiḥ sadā || ākāśe śabdarūpā tvaṃ sūkṣmā sūkṣmasvarūpiṇī | pṛthivyāṃ pūrṇaśaktistvaṃ kathitā padmayoninā || sukumārī tathā prauḍhā yuvatī rasadāyinī | sarvaśaktimayī devi kathitā padmayoninā || lakṣmīstvaṃ lakṣmībījasthā lajjā yā bhuvaneśvarī | māyā bījāṅkurī nityā bhavabhītivināśinī || sarasvatī vāgbhavasthā vakāre vāruṇīsthitā | jakāre jagatāṃ mātā vaikāre vimalāsthitā || sarvapāpapraśamanī rakāre vahnisundarī | cakāre caṇḍikā devī caṇḍamuṇḍavināśinī || nārāyaṇī nīkāre ca kāre citsvarūpiṇī | brahmāṇī vaiṣṇavī jñeyā cakāre parameśvarī || phalapradā phaṭkāre ca svākāre śambhusundarī | arddhanāriśvaraścātmā hākāre haravallabhā || etāstu satataṃ pūjyā stutyāhaharavallabhe | varṇasthā mātṛkāḥ proktā brahmaṇāntāḥ pūrākṛtāḥ || mātastadīyamahimā kimapīha śaktirviṣṇuṃ jagatyakhilakṛtyaśeṣam | punīhi nityaṃ śakalāśayārthaṃ punīhi bhaktān phalasidhihetau || ārādhya mātastava pādayugmaṃ brahmādayo'pi śrutibhāgavatādiṣu | anye ye pare ca munayaḥ surāśca teṣāṃ bhavet kīrtiralaṅghyarūpā || vedāntarākyaiḥ paritoṣitā tvaṃ vedāntavākyairvibhūṣitā tvam | vedāntavākyaiḥ paramāḥ parā yā tāṃ naumi nityaṃ haragehaśālinīm | kālī tvaṃ kālarūpā bhavabhayaśamanī kālakālī karālī | tuṅgā tvaṃ tuṅgarūpā ghuraghuravatā ghorarūpā kṛpādyā || nityā tvaṃ nityarūpā bhavabhayaśamanī yogarūpā yugādyā | cidrūṇā vahnirūpā parihara sakalaṃ doṣarūpaṃ bhavāndhau || harārddhāṅgabhāgī śivānī ca nityaṃ śivāparā tvaṃ ḍākinī viśvayoniḥ | munīnāṃ munīndrā bhaktiyogena nityaṃ sadāsiddhirupā tvadīyā prakṛtiḥ | kṣamā tvaṃ kalā tvaṃ kālarūpā śivātvaṃ śaraṇyaṃ bharaṇyaṃ vibhunāṃ vibhutiḥ | vasītvaṃ vasīnāṃ surātvaṃ surāṇāṃ rasānāṃ rasatvaṃ ripuvān punīhi | sarvārthasādhanī cintā cañcalā capalā calā | sarvaśaktimayī devī sarvanityā nagātmajā || caṇḍā tvaṃ caṇḍarūpā capalatanu tanubhāvidhātrī svarūpā | svāhā tvaṃ śaktirūpā suravaranamitā drīṭī? drīḥ svarūpā | ādyā tvaṃ viśvarūpā varirathaparikhāmānitā bhumireṣā | tvāṃ vande bhāvarūpāṃ harihara namitāṃ siddhidāṃ siddhikānām | śādhā? tvaṃ vedarūpā praṇavatanudharā brahmarūpā bhavānī | vandyā tvaṃ vandanīyā nikhilabhayaharā sādhakānāṃ sadaiva | oṃkāre varṇarūpā tritayatasudharā varṇarūpā bhavānī | nityā tvaṃ vandyārūpā atanutamudharā vedavātā valādhyā |? nidhīnāṃ nidhī tvaṃ sadāśvetavarṇā kalānāṃ kalā tvaṃ sadāgauravarṇā | (p. 34) kṣudhārtā kṣudhā hi kalā hi prataptā rasānāṃ rasaistān prataptān punīhi | vinyasya svatanau tvadīyacaraṇaṃ saddhau sadāvāñchitam | namyaste jagatāṃ madīyavikṛtiṃ saśāntimāptāptaye | yad dehaṃ vinidhāra viśvamātmānaṃ taktyā bhavet śāstrataḥ | tvaṃ tvāṃ nitya ta?suṃ namāmi manasā bhaktyā tathā kāyikaiḥ | ato nityaṃ dhanyā dhanyāpavādaṃ tat pādayutaiḥ punastāṃ śumantīṃ khilakilagatiṃ pādaparamām | parākhyāṃ nityādhyāṃ kilikilikālavalayāṃ vipannāṃ vinayagahanāṃ satvarapadāṃ yasya vidyāṃ pragāyantīṃ tvadīyaguṇasambhavāṃ yasya karṇau viśṛṇustau tvadīyaguṇamuttamam | yasya hantau prakurvantau tvadīyapūjanaṃ priye | yasya pādau ca gantavyau tadarthe kamalānane || tetya ṛṣibhyo deveśi namo nityaṃ namo namaḥ | namastebhyo namastebhyo namastebhyo namo namaḥ | namo namaste'khilalokakartrī namo namaste jagatāṃ janitrī | namo namaḥ śmbhuparākramāṇāṃ namo namo devi parāparākhyā || jagatijana vivādaḥ sthānarūpe narāṇāṃ smararipuvanitābhiḥ kīrtitā sukṣmarūpā | madanakilavalānāṃ kalpate kāminībhiḥ parikayayuvatībhiḥ preṣitā preṣaṇīyā | iśyameva śatārddhena yastāṃ stauti dine dine | tasya śrīrvasagā bhadre aṇimādyāguṇākarā || krameṇa stauti yo devīṃ kramastotrairdine dine | teṣāṃ strīrvaśagāḥ sarvāḥ sampadāmālayo bhavet || anena sadṛśaṃ stotraṃ jagat svapi na vidyate || iti śrī viśvasāratantre paradevatāyāḥ pracaṇḍacaṇḍikāyāḥ kra?ma stotraṃ samāptam || saṃstutya vidhinā yena prāṇāyāmaṃ diśet tadā | prāṇāyāmaṃ vividhaṃ tatra kathitaṃ padmayoninā || ātmasamarpaṇaṃ kuryāt mantreṇānena dehikaḥ | kṛtvāñjalipuṭau bhūtvā mantramenaṃ samuddharet || itaḥ pūrvaṃ prāṇabuddhidehadharmādhikāritaḥ | jāgrat svapnasusuptyavasthāvetīraret || tataśca manasā vācā karmaṇā iti kīrtayet | tathā padbhāmudāreṇeti punaḥ punaḥ || śiṅā ca yat kṛtañcaiva smṛtañca yat padaṃ punaḥ | sarvaṃ brahmārpaṇañcāntu praṇavādinamo'nvitam || śrīpārvatyuvāca | pracaṇḍacaṇḍikāvidyā pūrvoktā sarvasammatā | sahasranāmastotrasya kathayāmāsa tatvataḥ || kailāśaśikhare ramye nānā dhātusamanvite | siddhagandharvasaṃṅghaiśca sevite parvatottame || (p. 34b) nānāvṛkṣagatākīrṇe śīkarāmbukalāvṛte | dhyānāpatapasāsīnaṃ pramannamukhapaṅkajam || ripucchalebhanaranaṃ trinetraṃ śuradhāriṇam | jaṭājūṭasamāyuktāṃ trinetraṃ bhāskarātmakam || nānāvedaiśca śāstraiśca sevitaṃ śaśiśītalam | candracchavinibhaṃ gauraṃ nānātālasamanvitam || devī papraccha giriśaṃ sarvabhūtātmakaṃ śivam | pracaṇḍa caṇḍikādevyā māhātmāṃ suradurlabham || kathayāmāsa deveśa yathoktaṃ brahmaṇā purā | tasya tadvacanaṃ śrutvā vihasā jagadīśvaraḥ || kathayāmāsa tatsarvaṃ brahmavajravinirgatam | pracaṇḍacaṇḍikādevyā māhātmyaṃ śṛṇu pārvati || yasyāṃ sarvaṃ samutpannaṃ yasyāmadyāpi tiṣṭhati | layameṣyati tatsarvaṃ jagadetaccarācaram || tadyonau sarvametaddhi pratipādayati priye | kālamāyākalātmānaḥ sarve tasyāṃ pratiṣṭhitāḥ || tasyāmahaṃ purā jātaḥ sarvaistatvasamanvitaiḥ | tasyā dhyānājjagatstotraṃ namaskāraḥ kramāt punaḥ || janmādimaraṇaṃ martyaṃ nāsti tasya yuge yuge | tasyā prabhāvaṃ deveśi śṛṇuṣva vidhināmunā || prātaḥkāle niśīkhe ca sandhyayorubhayorapi | yaḥ paṭhet sādhakaśreṣṭhaḥ sa eva śrīsadāśivaḥ || pracaṇḍa caṇḍikāsahasranāmastotrasya bhagavān śrīsadāśiva ṛṣiḥ samrāṭ chandaḥ ādyā śaktirbhagavatī pracaṇḍacaṇḍikātmaśaktirūpiṇī devīdevatā mama caturvargaphalāptaye viniyogaḥ | pūrvoktarūpāṃ tāṃ devīṃ dhyātvā stotraṃ sadā paṭhet || oṃ pracaṇḍacaṇḍikā caṇḍī caṇḍarūpā satīsakhī | ati caṇḍā mahācaṇḍā kālarātrirvasundharā || mahāmāyā ghorarūpā viśokā śokanāśinī | kātyāyanī jaganmātā viśvamātā pativratā || jaganmānyā jagajjīvā caṇḍīcaṇḍavināśakā | sukhī satyavatī lobhā nadīnādā suvenikā || muktadeśī sukeśī ca ghorā gharghararūpiṇī | visannā ca vipannā ca svacchatpannā pativratā || ghoranetrā viśālākṣī kāmākhyā kulasundarī | kusumā ca mahākāmā vinodā sarvasiddhidā || trinetrā raktanetrā ca trinetrā kekarākṛti | palitā palalaprītā vṛddhamātā pativratā || supatiḥ satpatiḥ satyā sabhāsaṃkṣobhakāriṇī | anupremā mahāpremā supremā ca premātmikā || kālākṣī kālarātriśca ghoranetrā ghṛṇākṛpā | sutṛptā ca svatṛptā ca ahalyā pāpanāśinī || kekarākṣī kulākṣī ca sukulā kulapūjitā | vipṛthuḥ paripālyāca bhaktiramyā sanātanī || śucī mukhī kalāmukhī lolajihvā vipannagā | lalanā calanā lolā nānāsuravināśinī || śabdarūpā ca oṃkārī hrī?ṅkārākṣararūpiṇī | śrībījā lajjārūpā ca kopanā ca nitambinī || śavāsanā citācaityā caityavṛkṣapriyā śivā | chinnamastā vimantā ca sumantā mantarūpiṇī || koṭarākṣī padmanetrā mṛganetrā mṛgākṣikā | caṭṭalā cañcalā cānā capalā capalapriyā || capalāṅgī capalā ca karmapāśākahākṛmi | kṛpāvatī tathā kṛpā indrākṣī haravallabhā || nārāyaṇī viśvamātā bhavānī pāpanāśinī | cāmuṇḍā ugracaṇḍā ca mahācaṇḍā umā uṣā || prajñājñānā mahājñānājñānajñājñānanāśinī | jñānadā jñānavṛddhā ca ṣaḍvargabījarūpiṇī || anurūpā vṛhadrūpā svarūpā rūpavarjitā | virūpā ca svarūpā ca satyadharmaparāyaṇā || sandhyā sandhyā suśīlā ca satyadharmasvarūpiṇī | śālagrāmaśilā saumyā śālagrāmanivāsinī || śālāsabhā sakalā ca sustanī stanarūpiṇī | vigatā vigataprāṇā kāmadhenuḥ kalāsamā || visamā ca visaṅgā ca susaṅgā saṅgarūpiṇī | sṛṣṭisthitikṣayakarī vārāhī viralātanuḥ || nārasiṃhī ramā rāmā vāmadevapriyā tanuḥ | kāmakaṇṭhī kambukaṇṭhī sugrīvā grīvarūpiṇī || kabandhā kabandhā kṛtvyā sarvakṛtyā vināśinī | rādhikā satyabhāmā ca bālikā bālarūpiṇī || suvahā ca suraṅgā ca vivāhūrvāhūrupiṇī | dīrghavāhūstathā kharvā kharvadehā vināvatī || danturā sudatībhīkṣā yugadantā yugāvatī | sudantā ca vidantā ca atidantā mahāmatī || ekadantā ekadaṃṣṭrā ghoradaṃṣṭā raviśaśī | sūryātmikā sūryapatnī sūryamaṇḍalasaṃsthitā || gagaṇāviraṇāvelā vipannā visamāgatiḥ | sūryaḥ sūryakalā saurirdvādaśātmā divākaraḥ || bhānuḥ subhānuḥ svarbhānurbhānurūpā bharīduti | tapanī tāpinī dhūmrā marīcirjvālinī ruciḥ || sunandā bhogadā viśvabodhinī dhāriṇī kṣamā | pūrṇā pūrṇāmṛtā candrā arddhacandrāticandrikā || candramaṇḍalasaṃsthā ca sadācandrāvatī priyā | candrātmikā candrakāntirjyotsnā śrī prītiraṅgadā || pūrṇā purṇāmṛtā toyā tuṣṭiḥ puṣṭiḥ ratidhṛtiḥ | śaśinī candrikā kāntiḥ sarvarkāntā nivāsinī || candramaṇḍalamadhyasthā kāmadā surasambhavā | ātmā buddhirmahābuddhiḥ sarvabuddhiḥ subuddhidhṛk || sarvātmā sarvamātā ca sarvācāravatī satī | satyadharmasvarūpā ca sabhāsaṃkṣobhakāriṇī || avidyāvidhirūpā ca jñānamāyācalākṛtī | ātmabuddhirahaṅkārāmanastatvā citāciti || cintācintyaprameyā ca saratattvapratiṣṭhitā | bījarūpā jīvarūpā sarvabījaśarīriṇī || viriṇī reṇukā kumbhā sukumbhā ca śubhāmati | kṛśāṅgī kulīśāṅgī ca vajrāṅgī vajrasambhavā || vṛkṣaśobhā suśobhā ca viśobhā viśabhaprabhā | pāṇḍavā dhūmravarṇā ca raktavarṇā ratiḥ smṛtiḥ || śuklavarṇā ca śuklyaṅgī śuklā ca śuklavarṇikā | sitāṅgī ca sutīkṣnā ca nānāvarṇā vivarṇikā || vigatā vigataprāṇā virūpā rūpavarjitā | sindurāñcitasimantā sūśīlā dīrghanetrikā || muktārañjitanāsā ca sunāsā girikā tathā | (p. 35b) ka?ṇatī ca gatīrā ca nābhimūlanivāsinī | ṣaṭcakrabhedanakarī paramāmṛtaśobhanā | susumneḍāyogavatī piṅgalākṣī ca vaikharī || gāndhārī hastijihvā ca hastinī ca vilolikā | anantanāḍīsaṃbhūtā sunāḍī nalinī naṭī || garbhāśāyā garbharūpā sugarbhā garbhamocanī | prāṇāpānasamānā ca udānavyānarūpiṇī || kuṇḍalī ca kulīnā ca cañcalā ca viśodhikā | śodhikā sundarī saityā śodhikā bindurūpiṇī || parātmātsa viśvāsāsāmsamāśaśinī śaśi | kulakuṇḍā kuhariṇī kumatiḥ sumatiḥ śiśuḥ || ḍākinī hākinī caiva rākinī lākinī tathā | śākinī kākinī caiva ṣaṭcakrakramadevatā || vaśinī yoginīrūpā yonideśanivāsinī | yonipriyā yoniruciḥ suyoniḥ kṣudrayonikā || śoṇarūpā mahārūpā valinī yonisambhavā | yonipriyā yoniratā yonyantaranivāsinī || yonyāmatiryonisutā sadyayonipriyaṅkarī | liṅgā liṅgapriyā liṅgā liṅgasthā liṅgasundarī || liṅgāgatirmahāmudrā liṅgarūpā sadāgatiḥ | liṅgadeśanivāsī ca liṅginī liṅgarupiṇī || liṅgamālā kaṇṭhadeśā bhagamālāvibhūṣitā | liṅgasvarūpiṇīpretāḥ śivaliṅgābhidhāyinī || mahāyonirmahadyoniryonijā yonirūpiṇī | kumārī bālikā bālā kumārī pūjakapriyā || kumārīrūpiṇī kuntī kulajā kularūpiṇī | kulasthā kularūpā ca kulavaṃśā kulāvatī || kumārāṅgī kumārī ca rohiṇī revatī ramā | gaurī ca rohiṇī ramyā rajatā ca rajasvalā || yuvatī prauḍhikā prauḍhā mahāprauḍhā vilāśinī | kāminīḥ kāmadāḥ kāntāḥ kāmājñāḥ kāmabhāvinī || kāmāḥ kālī kulākleśā sarvakleśavināśinī | ratidā ca ratiprītiḥ suratāsuradā śubhā || kanyā dhanyā tathā mānyā vimānī mānadāvatī | sthūlā dīrghā mahādīrghā dīrghanetrā sulakṣaṇā || bahūlā ca vipannā ca sugandhā pramadā gatiḥ | nānārūpavatī satyā yuvatī yamunā sadā || yaśodā gatī yajñā yādavī vanavāsinī | vanamālinī vipakhyā ca viśeṣākhyā ratipriyā || nānāguṇavatī yajñā jñānā hyajñānanāśinī | dhīrdhṛtirasalomā ca lomasī ca sulomasā || nānārūpavatī ramyā rūpahā rūpadāyinī | rūpaṇī ca vipannā ca sampannā ca mahāhṛtiḥ || candrānanā ca vijñeyā ādyā tribhuvaneśvarī | duritā kulapujyā ca mātaṅgī kulasundarī || dīrghajaṅghā kākajaṅghā supadāpadarūpiṇī | pādapadmā mahāpadmā padmānandā priyāśubhā || sarvāṅgasundarī nityā tathā tripurasundarī | āryā dvaipāyanī kṛṣṇā virūpā ca vipācikā || ṣaḍgarbhā ca nahāgartā premaprītā ramāvatī | suśīlā puṇyaśīlā ca śāmbhavī ca vimānitā || (p. 36) prabhāvatī vimānā ca caṇḍaghaṇṭā mahāmatiḥ | piṅgalākṣī ca indrākṣī umā śākambharīti ca || aparṇā niścalā lolā sarvanityā nagātmajā | kairātīrokṣasī ghorā ugratārā sarasvatī || mahogrā ca sumadhyā ca ekā ekajaṭā manā | mantravidyā mahāvidyā mahāmantrā mahāmahā || devatā devamātā ca mahāmātā mahāmatiḥ | citralekhā sulekhā ca lekhā ca priyadāyinī || kālikā kālamātā ca mahākālā kalākṛtī | śmaśānavāsinī pretā pretasthānanivāsinī || pretānanā gaṇakrīḍā pretavāhanavāhanā | nāgayajñopavītāṅgī nāginī nāgavallabhā || muṇḍamālādharā devī pañcamudrāvibhūṣitā | nāgapāśadharā kṛṣṇā raktārudhiralomikā || dhūmārciḥ śavarīcandrā śavasthā śavavāhinī | asthimālādharā āsthā anāsthā vedanindakā || vedamātā vedaśikhā viśākhā śikhivartinī | nānāvāṇadharā devī carmacāpaprabodhinī || pāśamudgarakuntī ca nānāstradhāriṇī surā | vīrāsanā vīrapānā māṃsapānā sadā tathā || madyapānā māṃsarucirmudāśīrmudanāmadā | totalā tulasī tuṇḍā tuṇḍākṣaranivāsinī || ādhārarūpiṇī dhyeyā mūlādhāranivāsinī | nānātejasvinī klinnā rūdragrastā praṇīpṛthuḥ || pṛthivī dvīpikā jyeṣṭhā kamalā vimalā kalā | kalākhyā kālamānyā ca sarvakālavilāsinī || mahākālā kālarūpā paramākhyādirūpiṇī | pāvanīvadanā vedā sarvavidyā visālinī || amlānavasanā vāsā paṭṭavastrapidhāyinī | mānālaṅkārasaṃyuktā nānāstradhāriṇī śubhā || sarvāṇī sarvasandhyā ca trisandhyā kālarūpiṇī | mahāniśā tathānityā sarvasainyavināśinī || dhaniṣṭhā dhanadā dhanyā dhanadhānyavivarddhinī | senānī sainikā senā sarvavāhanavāhanā || toṣiṇī poṣiṇī poṣā sapuṣā lambudhā tathā | koṣiṇī kuśinī koṣāmuvalāstrā tilottamā || naranārāyaṇī gaurī kāmadevī vanaspatiḥ | vadanāvāsinī vaśyā veśyāveśavilāsinī || kulaṭā satyalokeśā nānālokanivāsinī | gandharvā ca tīrthapatirmahātīrthavanaspatiḥ || ambā ambālikā cāmbā ambikādrū?dinī mahat | puruṣāṅgī puruṣī ca strīsvarūpā tathā pumān || sarvaśāstramayī devī sarvamantramayī śivā | nānāvidyā ca mantrā ca nānāstradhāriṇīvarā || nadīsindhu sarvamayī sarvatīrthamayīmanā | gaṅgā gītā ca gāyatrī sāvitrī narakāntakā || revatī rohiṇī cetā cintāsarvavināśinī | saptaviṃśati ṛṅgāṇi kāśyapi kaśyapapriyā || mṛtsnā sulā ca mālā ca sarvamālā mahat prabhā | pretadehakarā jyeṣṭhīvālā raudrī ca bhrāmarī || ḍāmarī ḍamarūpā ca vasudhāntaḥ prakāśinī | (p. 36b) urvī gurvī gurujñeyā gururūpā mahāmatiḥ || atasī ca satī gaṅgā sarvaśvetā priyambadā | phu?llanīṭi viṭitvā ca kaikaṭī śaṅkaṭī tathā || chedanī kṣepaṇi kṣepā sarvasiddheṣu saṃsthitā | jyotirbrahmamayī devī sarvajyotiḥṣu dīpikā || vidīptā atidīptā ca sudīptā mudrikā tathā | mahādhūdrā vṛhadyonīḥ sarvayoniṣu saṃsthitā || yonipriyā yoniruciryonikrīḍā sadāgatiḥ | viriṇī mañjarī pālā vipado kṛpaṇākṛtiḥ || sarayusarasvatīphalguḥ kaiṅkilā sā mahānadī | vaṃkṣumudrā tathā sītā alakā nandanāvanī || haridvārāvatī tīrthā mathurā dvārakā tathā | avantī aṅgadā pampā vicitrā vibhramā tathā || svapnāvatī haṃsamukhī lopāmudrā subhadrikā | śvetāruṇā ca bheruṇḍā uttarā kulasundarī || bhairavī vipulādehā ripudeheṣu saṃsthitā | pārvatī mānadā nityā avidyā vikalā tathā || haṃsākhyā ca valākā ca kākasyāvikaṭānanā | pubhratā puṣpahāsyā ca supuṣpā puṣpahāsinī || vilolikā vibhramā ca sarvāśramanivāsinī | asacca sadasacceva sarvaviśvakṣayaṅkarī || śakuntalā devayānī putrikā apsarā tathā | gopālikā nadīvendhā vikaṭākaṭaputanā || tripurā bhairavī devī pañcamī tithirūpiṇī | sarvaparvatavāsī ca śmaśānālayavāsinī || sarvavedamayī svargāsvargadvāranivāsinī | aṣṭamī navamī caiva kuhūḥ śuklā caturdaśī || ṣaṣṭhī ca paurṇamāsī ca yogāsi karaṇāni ca | sarvattu pralayākalpā sukalpākṣayakāriṇī || sarvakanyā sarvamātā sarvasatyā satī śiśuḥ | kuntī ca kuśalā krīḍā śambhudarpavināśinī || niśumbhaśumbhahantrī ca raktabījavināśinī | hālāhalapriyakarī kālīkā durganāśinī || nārī nagaravāsī ca sarvadvārasthitālayā | gaṇarūpā gayā gotrī pretā gopālarūpiṇī || aruṇākṣī candramukhī sarvanāmnī sarasvatī | śrutiśca smṛtirūpā ca kāryaśāstravinodinī || madhukaiṭabhahantrī ca durgāsūravināsśinī | caṇḍamuṇḍakṣayakarī śivadutī śivapriyā || trailokyapāvanī nandā mandabhāgā hyūpadrūtā | allāyuṣī kṣīṇapuṣṭā paraprītivivarddhinī || suprītā ślokinīślokā cāṇḍālī vāyasī tathā | sarvāsurakṣayakarī kālīkoṇa nivāsinī || mākarī ca tathā bhaumī horānaṭakā nirjharā | kulaghnā yāvatī kolā nikolā trāsarūpiṇī || kṛtāntatrāsinī bhīmā sāvitrī muktidāyinī | mātā ca skandamātā ca jiyamātā jineśvarī || ajinā kuttivasanā vyāghrakīrtipidhāyinī | triśaktiḥ śaktirūpā ca ḍākinī varṇinī tathā || daṃṣṭrābhīmā piṅgalākṣī kaṃśinī audarī tathā | oṃkārī varṇamātā ca kṣemaṅkarī svarūpiṇī || prāṇaśīlā suśīlā ca suraktā raktavāhinī | (p. 37) celinī siṃhasaṃsthā ca vyāghrasthā jagavāhinī || pārijātaharā martyasatyalokanivāsinī | surabhī vāmanī caiva nindakā nandinīti ca || lakṣmīśca satyabhāmā ca hiḍambā vakarūpiṇī | jvaramātā jvarī jvālā jvālinī jvaladā jvalā || triśirā tripathā tisraḥ karmāṅgavāsinī kriyā | mandā mandamatī bhogavatī pātālagāminī || gagaṇāśvā gaṇāśvā ca āśvāmbā sukulīmahi | kumadā bhaktisaṃyuktā bhaktiramyā sanātanī || niṣkāmā ca sakāmā ca sarvakāmāṅgavāsinī | kāmāṅganāśinī klinnā manobhuḥ puṣṭivarddhinī || auṣaḍhī vaidyamātā ca sarvamṛtyuvināśinī | uktānuktā ca yat kiñcit sthāvarāṇi carāṇi ca || tatra nityasthitā devī chinnamastā śivapriyā | iti sahasranāmedaṃ śivāyāḥ śivabhāṣitam || yaḥ paṭhet prātaruśyāya prātraḥkāle niśāmukhe | arddharātrau tathā rātrau pūjākāle maheśvarī || śmaśāne prāntare durge ghore nigaḍavandhane | naukāyāṃ giridurge ca śaṅkaṭe prāṇasaṃśaye || yatra tatra bhaye prāpte viṣavahnibhayādiṣu | ravau siṃhe ca saṃprāpte yo'rcayet parameśvarīm || paṭhitvā pāṭhayitvā ca sarvān duṣṭān vināśayet | na paśyanti ca te sarve sādhakaṃ sarvakālataḥ || paṭhitvā kavacaṃ devi stavamenaṃ vidhānataḥ | yatra tatra gato vāpi jayantasya kare sthitaḥ || ketau vā dundubhau vāpi svargasthāne viśet sadā | vijite pārthivān sarvān gṛhamāyātisaṃharet || bhaumāvāsyāṃ niśābhāge catuṣpathagato naraḥ | śmaśāne prāntare gatvā dagdhamīnasamanvitam || pāyasānnaṃ valiṃ datvā kubera iva mānavaḥ | citāyāṃ bhaumavāre ca yo japet sādhakottamaḥ || paṭhitvā kavacaṃ tatra paṭhennāma sahasrakam | so'dar"gano bhavatyāśu ṣaṇmāsābhyāsayogataḥ || japenmantraṃ mahādevi caṇḍadevyā vidhānataḥ | gajāṣṭakāyutaṃ jñātvā vāṇīvat sat kavirbhavet || samiṣānnaṃ valiṃ datvā śūnyārāme tathā gṛhe | japitvā ca paṭhitvā ca bhavedvāgīśvaraḥ paraḥ || rajasvalā bhagaṃ dṛṣṭvā japecca sādhakaḥ svayam | ṣaṭ sahasraṃ japitvā ca bhavedbhūmipurandaraḥ || svaśukraiḥ śoṇitaiścaiva paṭhitvā kavacaṃ sudhīḥ | valiṃ datvā japenmantraṃ sa bhavet sampadāṃ padaḥ || parayonau japenmantraṃ sa bhavet sampadāṃ padaḥ | dagdhamīnaṃ kukkuṭāṇḍaṃ muṣikaṃ mahiṣaṃ naram || madhumāṃsaṃ piṣṭakānnaṃ valiṃ dadyānniśāmukhe | yatra tatra yathā sthāne svayaṃ nṛtyaparāyaṇaḥ || digambaro muktakeśaḥ sa bhavet sampadāṃ padaḥ | parayaunau japenmantraṃ sarvakāleṣu sarvadā || dharmārthakāmamokṣārthī caturvargaṃ labhennaraḥ | (p. 37) madyamāṃsaṃ baliṃ datvā niśāyāṃ sādhakaiḥ saha || japitvā ca mahāvidyāṃ sundarīṃ bhavasundarīm | yonikṣālanatoyena tarpayet caṇḍikāṃ sudhīḥ || ṣaṭ sahasra pramāṇena bhavet tasya vasejjagat | paricinttaṃ vicintyātha japellakṣyamananyadhīḥ || tāni sarvāṇi vidhinā devīṃ dadyāddine dine | yadannivedayeddevyai tasāṃśaṃ bhakṣayennaraḥ || tadā bhavenmahāprājñaḥ sarvatattvapūraskṛtaḥ | dagdhamīnaṃ dagdhamāṃsaṃ kākakukkuṭamuṣikam || niśābhāge baliṃ dattvā sākṣānnārāyaṇo bhavet | naivedyocchiṣṭadravyeṇa dadyāt sādhakasattamaḥ || arddharātre niśābhāge pūjayitvā vidhānataḥ | stutvā bhagavatīṃ nityāṃ devīṃ mūlasvarūpiṇīm || ṣaṇmāsena labhet siddhiṃ devairapi sudurlabhām | bhagaliṅgairbhagākhyānairbhagaśabdābhidhānakaiḥ || bhagaliṅgāmṛtairddadyāt naivedyāṃ sādhakottamaḥ | sa bhavet pārvatīputraḥ caṇḍadevyāḥ prasādataḥ || yonikṣālanatoyena cchandakaikaṃ kṣipet sadā | svadhānedaṃ bhagavatī bhagaliṅgāmṛtaṃ mama || svaśaktau paraśaktau vā sarvakālaṃ japet sudhīḥ | niśāyāṃ divase vāpi devyāḥ prītiṃ vivarddhayet || māsamātreṇa te siddhirdevairapi sudurlabhā | madyairmāṃsairyajeddevīṃ chinnamastāṃ mahāmatiḥ || tasyāṃśaṃ bhakṣayitvā ca bhavedbhūmipurandaraḥ | māraṇaṃ dveṣaṇañcaiva vaśīkaraṇameva ca || yamasūryenduvāsvādīn stambhayet sādhakaḥ sadā | mohanoccāṭanañcaiva ṣaṭ karmāṇi bhavennaraḥ || rājā ca dāsavadbhāvaṃ karoti kamalānane | vādī mukobhaveddṛṣṭvā sa eva niṣprabhāmatāḥ || vakṣabhūtapiśācādyā ḍākino ye surādaraḥ | kuṣmāṇḍā vighnakartāraḥ svayameva yamaḥ svarāṭ || na paśyanti na śṛṇunti dṛṣṭvācāravidhipriye | svargamartye ca pātāle gandharvāku bhūtalā || nivātakavacādīnāṃ bhayaṃ teṣāṃ na jāyate | gorocanākuṅkumena likhedetat stavaṃ sudhīḥ || svayambhūkusumaiḥ śukrairbhūrjapatre kuje śanau | śubhayoge sunakṣatre sutithau śūnyamandire || sadyā ca vilikhenmantrakavacaṃ stavanaṃ śubham | tadyonau pūjayedvidyāṃ niśāśeṣe vidhānataḥ || vastrālaṅkāragandhāvyai? stoṣayet parameśvarīm | tathānivedayedrakṣāṃ devīṃ dhyātvā vidhānataḥ || mastake vā bhūje dhṛtvā sarvasiddhiṃ labhennaraḥ | sinduracandanairdevyāḥ svabhūṣaṇavibhūṣaṇaiḥ || kumāryāḥ pūjayitvā ca sa eva śrīsadāśivaḥ | svaratīṃ kulaṭāṃ ramyāṃ vālikāṃ madanānvitām || pūjayitvā japitvā ca vaśayet sakalaṃ jagat | nāsti vidveṣaṇaṃ tatra mitrāḥ sarve surāsurāḥ || yatra tatra sthito grahaḥ kamalā tatra tiṣṭhati | na mācāryādi bhayaṃ tatra nādhanno vyādhayastataḥ || durbhikṣaśamanaṃ yāti dīrghāyurbhavati dhruvam | (p. 38) na śokaṃ nagavāṃ vyādhirgrahadoṣādikañca yat || nāsti caurabhayaṃ tatra rogaśokayuto naraḥ | naṣṭe vā agnidāhādau stave yantre varānane || māsopavāsaṃ kartavyaṃ devyāḥ prītiṃ vivarddhayet | pūjayitvā vidhānena chāgameṣādibhirgavaiḥ || rurubhirhariṇairṣṭrairgajaiḥ kroḍai śivākhubhiḥ | sṃhairaśvarvayalolairnārikelaiśca kacchapaiḥ || hūtvā ca pūjayitvā ca tuṣṭā bhavati caṇḍikā | māsi māsi sadā dadyāt valiṃ devyai vidhānataḥ || kumbhe kumbhe surāṃ nityaṃ hūtvā ca vidhinā sudhīḥ | toṣayet pārvatīṃ caṇḍīṃ chinnamastāṃ virūpiṇīm || śivāvaliṃ nivedyātha toṣayerjagadambikām | bhagaśabdaṃ samuccārya bhagaśabdaisbhavet sadā || rajasvalā bhage nityaṃ japedvidyāṃ viśāladhīḥ | lakṣamekaṃ tadardhaṃ vā tadardhaṃ vā tadardhakam || niśāyāṃ pūjayeddevīṃ kumārīṃ parvatatmajām | tadā bhavati saṃtuṣṭā skandamātā sarasvatī || kāmādyāṃ ca japedvidyāṃ lakṣyādvyāṃ vā japet sadā | oṃkārādyāṃ japedvidyāṃ lajjādyā ca japet sadā || sarvadā sarvakāleṣu lakṣyādyāṃ sarvasiddhidām | upāsya vidhinā dhīmān pūjayitvā kumārikām || tadyonau prajapedvidyāṃ ṣaṭ sahasraṃ dine dine | na doṣo vidyate tatra brahmaṇo bhāṣitaṃ purā || ācārāṣṭakarūpeṇa siddhirūpeṇa saṃśayaḥ | kimanyaṃ vahūnā devi kathitavyamataḥ param || iti viśvasāratantre pracaṇḍacaṇḍikāsahasranāmastotraṃ samāptam || athātaḥ saṃpravakṣyāmi mantraṃ trailokyapūjitam | mahāvidyā mahāpūrvā brahmaṇā bhāṣitā purā || viṣṇunā kathitā vidyā brahmaṇe nābhipaṅkaje | brahmaṇā kathitā vidyā nāradāya tataḥ param || nārado asitāyeti asito devalāya ca | devalo gautamāyeti gautamaḥ kaśyapāya ca || kaśyapena purā vidyā ṣaṇmātraṃ prajapet sadā | tadā bhavenmahāprājñaḥ prajāpatirivāparaḥ || tataḥ prajāpatirbhūtvā saśarīraṃ divaṃ gataḥ | etasminneva kāle tu bhairavaścintato bhavet || vidyāṃ gṛhītvā sa ṛṣiḥ svargantumupacakrame | tadāsveti maheśāni naraloke kathaṃ bhavet || dhaninaḥ śrotriṣaścaiva sarve dharmaparāyaṇāḥ | iti kṛtvā mataṃ tatra kaśyapasthānamāgamat || tatkṛtvā kaśyapo devā mahāvidyāṃ ṣaḍakṣarīm | kathayāmāsa tāṃ vidyāṃ chinnamastāṃ sureśvarīm || tadā bhavanti te lokāścaturvargaphala pradāḥ | athātaḥ saṃpravakṣyāmi devyā mantraṃ manoharam || suguptaṃ paramaṃ puṇyaṃ sarvasiddhipradāyakam | mantroddhāramahaṃ vakṣye śṛṇuṣva kamalānane || (p. 38b) yasya vijñānamātreṇa bhavedgaṅgādharaḥ svayam | kimanyaiḥ deveśi yayadvāñchitamuttamam || tad sarvaṃ labhate devi mantrajñānena deśikaḥ | śivabījaṃ samuddhṛtya ratibinduvibhūṣitam || vahnibījānvitaṃ kuryādvarṇeyaṃ samudāhṛtā | indrabījaṃ samārūḍhaṃ vargādyaṃ parikīrtitam || ratibindusamāyuktaṃ kāmabījaṃ samāhitaṃ | lakṣmībījantu pūrvoktaṃ vāgbhavaṃ tadanantaram || māyābījaṃ tathāstrañca ṣaḍvarṇaṃ parikīrtitam | hṛllekhā madanā lakṣmīrvāgbhavaṃ kurcameva ca || astrāntaṃ chinnamastāyā mahāvidyā prakīrtitā | asyāpi sadṛśī vidyā jagatsvapi na vidyate || ṣaḍvarṇo'yaṃ manuḥ sākṣāt mokṣado nātra saṃśayaḥ | japapūjādikaṃ sarvamasyāḥ ṣoḍaśavarṇavat || devakuṭātmikā vidyā caturvargaphalapradā | asyā dhyānamahaṃ vakṣye śṛṇuṣva kamalānane || prītyālīḍhapadāṃ sadaiva dadhatīṃ chinnaṃ śivaḥ kartṛkāṃ digvastrāṃ skandaśoṇitasudhādhārāṃ pibantīṃ mudā | sarpāvandha śirovalistrinayanāṃ hṛdyūt palānāṃ kṛtām | madyāśaktamanomano bhavoparihṛdi dhyānājjavāsannibhām || dakṣe cātisitā vicitragadaya kuntaṃ tathā kharparam | hastābhyāṃ dadhatīṃ rajoguṇabhavānnāmnāpi sāvarṇī || devyā cchinnakavandhataḥ patadasṛgdhārāṃ pibantīṃ mudā | nāgābanddhaśirovalirmanuvidā dhyeyā tathā sā suraiḥ? vāme kṛṣṇatanuṃ tathaiva dadhatīṃ khaḍgaṃ tathā kharparam | pratyālīḍhapadāṃ kavandhavigaladraktaṃ pivantī mudā | śeṣāyā pralaye samastabhūvanaṃ bhoktukṣamī tāmasī || śaktiḥ saiva padā parā bhagavatī nāmnāpi sā ḍākinī | evaṃ saṃcintya tāṃ devīṃ pūrvavat prajapet sadā || ācārāt pūrvavat kuryāt athavā kālikāsamam | ṛṣinyāsādikaṃ kṛtvā bhūtaśuddhiṃ vidhāya ca || atha vakṣye maheśāni stavarājaṃ śubhāvaham | śṛṇuṣva parayā bhaktyā sarvakāmaphalapradā || thelatkuṇḍalamaṇḍalayugasphārabhya vaktrāmbujaskurjyānīrajalocanaistrijagatīvyaktaṃ trilokīgatā | prodgaṇḍaprakaṭāṭṭahāsapaṭṭabhirdaṃṣṭrāṅkurau prollasannālākuñcitakeśapiṅgalajaṭājuṭaṭestubhyaṃ namaḥ || vaiṣāghrājinarañjitasajyādāneranyai pralayaghore kharvānirvacanīya nīlaśubhage muṇḍāvalimaṇḍite | kartṛṃ kandaruciṃ vicitrarucitrā bhālaṃ dadhāne pade mātarbhaktajanānukalpani mahāmāye tubhyaṃ namaḥ | iśyaṃ me suravṛndavanditapadadvandvāravindaprabhām | devīmiṣṭaphalārthasādhanakarīṃ jñānapradāmiśvarīm || dhyāyanti stutitistuvanti? satataṃ prāyeṇa teṣāṃ mukhādvācā nirmalagadyapadyarucirāṅkīyastyanaṃ sampadam || iti viśvasāratantreṣaḍakṣarī stavarājaḥ samāptaḥ || (p. 39) śrīpārvatyuvāca || devadeva mahādeva sarvavidyāviśārada | kapālakhaṭṭvāṅgadhara sarvamantrapuraṅkṛtaḥ || ṣaḍakṣarasya kavacaṃ kathayāmāsa tatvataḥ | śrī īśvara uvāca || deva devā mahādevaḥ sarvavidyā viśāradaḥ | tasyāstadvacanaṃ śrutvā vihasya jagadīśvaraḥ || ṣaḍakṣarasya kavacaṃ kathayāmāsa tatvataḥ | śrī īśvara uvāca || sādhu sādhu maheśāni sādhulokahitañca yat | kathayāmi mahāgopyaṃ kavacaṃ suradurlabham || sugopyaṃ sarvatantreṣu sarvadeveṣu gopitam | gopitaṃ surasaṃghaiśca viśvasāre prakāśitam || prātaḥkāle tathā madhye sāyāhne ca viśeṣataḥ | arddharātrau tathā rātrau niśābhāge viśeṣataḥ || saśaktyā prajapenmantraṃ kavacaṃ prapaṭhennaraḥ | tatkṣaṇāt devatāsiddhirlabhate nātra saṃśayaḥ || dhyātvā devīṃ paṭhedetat kavacaṃ surapūjitam | oṃkāraṃ pūrvamuccārya mantrī mantrasya siddhaye || nārcanaṃ pūjanaṃ tasyā mantramātraṃ japennaraḥ | prapaṭhan kavacaṃ nitya bhairaveṇa ca bhāṣitam || hṛllekhāmūrddhni māṃ pātu hrīṃsvarūpā maheśvarī | klīṃ svarūpā mahāmāyā sarvatantrasamanvitā || lakṣmīrūpā sadā pātu sarvadeheṣu pūjitā | vadane sarvavidyākhyā vaiṣṇavī siddhidāyinī || sarasvatī sadā pātu jihvāyāṃ śaktirūpiṇī | aikārabījarūpā ca kavace hṛdaye ivatu || huṃkārabījarūpā ca māyā rūpā maheśvarī | hastāyāḥ pādayornābhau pārśvayoścakṣuṣornasi || udare ca nitambe ca liṅge guhye padadvaye | hastayoḥ pṛṣṭhavaṃśe ca kakudyaṃśe nitambake || phaṭkāraḥ sarvadā pātu astrarūpā śivapriyā | ḍākinī varṇiṇī rakṣāṃ karotu mama mastake || vajravai rocanī pātu sarvāṅge chinnamastakā | oṃkāri sarvadā pātu sarvāṅgeṣvaṅgadevatā || piṅgalākṣī sadā pātu sarvāṅgeṣvaṅgadevatā | iti vā prapaṭheddevi sarvaśāstre svayaṃ vidhiḥ || khaḍgarūpā sadā pātu mūrddhni deśe sadā mama | śrīvajrā sarvadā pātu śikhāyāṃ mantrarūpiṇī || pāśarūpā sadā pātu sarvāṅge kavacarūpiṇī | aṅkuśā sarvadā netrayoḥ śaśisūryayoḥ || asurakṣayakarī devi sarvāṅge astrarūpiṇī | oṃkarālaḥ sarvadā pātu vikarālaḥ sadāvatu || atikarālaḥ sadā pātu mahākarālaḥ sadāvatu | oṃ gaṇapatiḥ sadā pātu paramaguruḥ sadāvatu || gururvā sarvadā pātu kṣetrapālaḥ sadāvatu | ādhāraśaktiḥ sadā pātu kurme'yaṃ sadāvatu || anantaḥ sarvadā pātu hṛtpadmaṃ sarvadāvatu | varṇarūpā sadā pātu chinnamastā śivapriyā || iti kavacaṃ divyaṃ kathitaṃ suradurlabham | yatra tatra na vaktavyaṃ gopitavyaṃ prayatnataḥ || gopitaḥ sarvatantreṣu viśvasāre prakāśitam | prāṇānte'pi na vaktavyaṃ nāśiṣyāya kadācana || (p. 39b) śaṭhāra bhaktihīnāya krūrāya kavacaṃ priye | na vaktavyaṃ na vaktavyaṃ na vaktavyaṃ kathañcana || re pubhrā? mitrā śṛṇuṣva śaivenoktā purā śrutī | tasmānmantraṃ yathāyantraṃ kavacañca vidhānavit || na dātavyaṃ na prakāśyaṃ darśayenna kadācana | māsamekaṃ paṭhedyastu kavacaṃ suradurlabham || sa bhavet sundaraḥ sākṣāt kuvera iva cāparaḥ | māsadvayaṃ paṭhedyastu sa bhavet sampadāṃ padaḥ || māsatrayaṃ paṭhedyastu sa bhavennidhibhājanam | māsacaturthe saṃprāpte kavīnāmagraṇīrbhavet || saṃprāpte pañcame māsi bhavet śaivo nirāmayaḥ | ṣaṣṭhe māse tu saṃprāpte bhavedbhūmipurandaraḥ || saptame māsi saṃprāpte tvadhanī dhanavān bhavet | aṣṭame māsi saṃprāpte putraprautrānvito bhavet || navame māsi saṃprāpte nirugno bhavati dhruvam | daśame māsi saṃprāpte sarvavidyeśvaro bhavet || ekādaśe tu saṃprāpte caturvargaṃ labhennaraḥ | iti viśvasāratantre paradevatāyāḥ ṣaḍakṣaryākavacaṃ samāptam || evaṃ sañcintya vidhinā tajjapañca samarpayet | mantreṇānena deveśi pūjayitvā sureśvarīm || gandhapuṣpaiśca dhūpaiśca gītavādyapuraḥsaraiḥ | pūjayitvā mahāmāyāṃ sālaṅkāreṇa deśikaḥ || oṅkāraṃ pūrvamuccārya guhyātiguhyamuccaret | goptīpadaṃ samuddhṛtya gṛhāṇapada pūrvakam || asmat kṛtaṃ samuddhṛtya tadā japapadaṃ bhavet | siddhirbhavatu me devi tvat prasādāt tvayi sthitā || manto'yaṃ kathito devi sadā japasamarpaṇe | yantrosargāt tataḥ kuryāt mantreṇānena deśikaḥ || mūlamantraṃ samuccarya caturthyantapadaṃ vadet | caturvarga phaloddeśaṃ svagotrañca sureśvari || namo'nantañca tato dadyāt śaṅkareṇa ca bhāṣitam | (lakṣamekaṃ japaṃ kuryāt) yathāliṅge tathā pādaṃ liṅgasaṃkhyā kṛtā mayā | śālagrāme manau yantre pratimā citrakeṣu ca || pustake triśikhe svarge gurupādadvayeṣu ca | pūjayet payayā bhaktyā śaṅkareṇa ca bhāṣitam || lakṣamekaṃ japaṃ kuryāt puraścaraṇakarmaṇi | mahāvidyā viṣaye tu japaṃ lakṣaṃ pramāṇakam || sarvatra sarvatantreṣu kathitaṃ padmayoninā | madyairmāṃsairvairjayantaiḥ śaktubhirmadhumāṃsakaiḥ || pūjayet parayā bhaktyā devīṃ dānavanāśinīm | prāṇapratiṣṭhāṃ sarvatra kṛtvā mantraṃ japet sudhīḥ || pūjāṃ kṛtvā vidhānena svikāraṃ pratipādayet | nānātvadāmi na śṛṇomi na cintayāmi na smarāmi na bhajami na cāśrarāmi | tyaktvā tvadīyacaraṇā pūjamādareṇa māṃ trāhi devi kṛpayā mayi dehi siddhim | (p. 40) ajñānādvā pramādādvā vaiguṇyāt sādhanasya ca | yannyunamatiriktaṃ vā tat sarvaṃ kṣattumarhasi || dravyahīnaṃ kriyāhīnaṃ śraddhabhaktivivarjitam | tatsarvaṃ kṛpayā devi kṣamasva tvaṃ dayānidhe || yanmayā kriyate karma ṣanmahat svalpameva vā | tat sarvañca jagāddhatri kṣantavyamayamañjaliḥ || tadā puṣpāñjaliṃ datvā jāgrat svapnasuṣuptiṣu | tatsarvaṃ bhāvavān pūjāhayā hatyai namaḥ śive || yanmayā kriyate karma ṣanmahat svalpameva vā | tatsarvañca jagatdhātri kṣantavyamayamañjaliḥ || tadā puṣpāñjaliṃ datvā advaitañca samuccaret || śrī īśvara uvāca || advaitabhāvanāṃ vakṣye śṛṇuṣva kamalānane | yasya vijñānamāteṇa bhavedgaṅgādharaḥ svayam || ahaṃ strī puruṣo'haṃ sadāśivo'haṃ paramaprakṛtyaham | pavamapuruṣo'haṃ nādo'haṃ bindurahaṃ kalāścāham || śabdabrahmo'haṃ kriyāyogo'haṃ brahmāhaṃ viṣṇurahaṃ saurā'haṃ brāhmāhaṃ vaiṣṇavo'haṃ śivāham | nānāśaktyahamasuro'haṃ suro'haṃ uccāravahito'ham | vidyohaṃ vedāścāhaṃ vedasākṣiṇaścāhaṃ vedakriyāhaṃ karmayogo'haṃ dharmakarmāham | pitāmahaṃ mātāmaḥaṃ putro'haṃ gururahaṃ ācāryohaṃ āgamo'ham | mahābhāgavato'haṃ śrībhāgavatohaṃ śrutiśāstrāṇyaham | mantrārthā'haṃ stavo'haṃ kavaco'haṃ ahaṃ sahasranāma gāyatryahaṃ bījānāhaṃ tryakṣaro'haṃ pañcāśadvarṇamātṛkāhaṃ pañcamahābhūtānyahaṃ tatvānāhaṃ sthulohaṃ sūkṣmo'haṃ kulācalaścāhaṃ prāṇāyāmādiṣoḍaśapadārtho'ham | ṛṣiścāhaṃ munayaścāhaṃ lakṣmyahaṃa śriyo'haṃ priyo'haṃ gauryahaṃ preto'haṃ kuṣmāṇḍāścāhaṃ lokapālāścāhaṃ grahāścāhaṃ diggajāścāhaṃ daśadiśo'haṃ ūrddho'haṃ adho'haṃ caturdaśabhuvanānyaham | tat stho'haṃ tadahaṃ saṃprakuryāt | japenmantraṃ vidhānena saṃkhyāṃ kurvan vidhānataḥ | na doṣo mānase jāpe ityāha bhagavān hariḥ || iti viśvasāratantre pracaṇḍacaṇḍikā vivaraṇe tṛtīyaḥ paṭalaḥ || athātaḥ saṃpravakṣyāmi puṇyāṃ vai dakṣiṇāvidhim | sarvasiddhi pradaṃ sākṣāt mahāpātakanāśanam || devairdevatvaviṣaye siddheḥ siddhatvasiddhaye | rākṣasaiḥ pannagairdevi manuṣyaiśca mumukṣubhiḥ || śmaśāne ca śūnyāgāre catuṣpathe | śavopari citāstho vā śayyāstho maithune rataḥ || parayonau yoniyante pūjayet paradevatām | yonikuṇḍe raktapuṣpairvilvaiḥ gurusamanvitaiḥ || ṛtukālodbhavaiḥ puṣpairjavājāvakasaṃ yutaiḥ | (p. 40b) kukkuṭairmahiṣairmatsyairmārjārairnakulaistathā | mṛgairmeṣaiḥ kākaśūkairmadyairmadhurapāyasaiḥ || narāsthairnaramāṃsaiśca mahāśaṅghairviśeṣataḥ | nārāsthairmālikāṃ kṛtvā mahādevīṃ japet sadā || maṇipāṣāṇadhātunāṃ mālākāryā vicakṣaṇaiḥ | divase vaiṣṇavācāro viṣṇuveśe ca saṃsthitaḥ || dharmaśāstraprasaṅgena śrībhāgavatagāyane | haviṣyānnaṃ divā kuryāt sādhakaḥ saphalāptaye || kintu rātrau prakurvīta sāmidhānnaṃ śivapriyā | dantākhyāṃ mālikāṃ kṛtvā sadā mantraṃ japet sudhīḥ || latāgṛhe japenmantraṃ sādhakaḥ susamāhitaḥ | pūjā sthāne vinikṣipya naramuṇḍaṃ tadurddhake || kamalāsanamāsādya pūjayet paradevatām | ṣaṭsahasra pramāṇena pratyahaṃ kiṃ na sidhyati || aśucau vā śucirvāpi yathasthāne ca deśikaḥ | prajapet parayā bhaktyā sarvatantrasamanvitā || dharmārthakāmamikṣārthī satataṃ prajapenmanum | bhakṣyābhakṣyavicāraṃ hi na kartavyaṃ sadābudhaiḥ || na ca brātyaṃ tathā hiṃsā na mithyābhāṣaṇaṃ kvacit | sarvatra sarvabhāveṣu yajet kāliṃ mahāmatiḥ || karālavadanāṃ ghorāṃ muktakeśīñcaturbhujām | cāmuṇḍāṃ dakṣiṇāṃ divyāṃ muṇḍamālāvibhūṣitām || sadāśchinnaśiraḥ khaḍgavāmādhorddhakarāmbujām | abhayaṃ varadañcaiva dakṣiṇorddhvodhapāṇikām || mahāmegha prabhāṃ śyāmāṃ muṇḍamālā vibhūṣitām | digambarīṃ mahābhīmāṃ pratyālīḍhapade sthitām || kaṇṭhāvaśaktamuṇḍāligaladrūdhiracarcitām | karṇāvataṃśatāṃ nītaśavayugmabhayānakām || ghoradaṃsṭrāṃ karālasyāṃ pīnonnatagayodharām | śavānāṃ karasaṃghātaiḥ kṛtakāñcīṃ hasanmūkhīm || sṛkkadvayagaladraktadhārā vikṣūribhānanām | akālajaladaśyāmāṃ śmaśānālayavāsinīm || śivābhirghorāvābhiścaturdikṣusamanvitām | śavarūpamahādevahṛdayopari saṃsthitām || svayoniṃ śivaliṅge tu nikṣipattiṃ muhūrmuhūḥ | evaṃ dhyātvā mahākālīṃ caturvargaphalapradām || madyairmāṃsairstathā śukrairgomāṃsaiḥ pūjayet sadā | amādyai pūjayeddevīṃ bhavānīṃ bhavamocinīm || sarvakāle sadā devīṃ dhyatvā ca vidhinā sudhīḥ | svaśaktya prajapenmantraṃ na śaktyā ca kathañcana || avikāreṇa manasā dhyātvā devīṃ sanātanīm | prajapet parayā bhaktyā sarvakāle ca sarvadā || trisandhye ca japedvidyāṃ śmaśāne ca viśeṣataḥ | sahasrapramāṇena pratyahaṃ kiṃ na sidhyati || nātra siddhādyapekṣā ca na ca mitrādiduṣaṇam | na vittavyayavāhūlyaṃ na ca vyatyaṃ kathañcana || matsyairmadyaiḥ puraścaryāṃ sarvadā kārayedbudhaḥ | tasyāṃ saṃbhakṣayeddhīmān śiṣyāya praṇatātmane || na bhakṣayecca tasyāṃśaṃ devatā jāyate'civāt | (p. 41) yatra māṃ cintayeddevīṃ sarvakāmasamṛddhaye || tasya haste sadaivāsti aṇimādirna saṃśayaḥ | gadyapadyamayīṃ vāṇīṃ sabhāyāṃ tasya jāyate || tasya darśanamātreṇa vādino niṣprabhā bhavet | rājā ca dāsabhāvatvaṃ bhajate cāpareṇa kim || vahneḥ *?tāṃ jalastasbhaṃ gatistastaṃ vivasvataḥ | divārātrivyatyayañca vaśīkaraṇameva ca || sarveṣāṃ vallabho yāti yaśaḥ kīrtivivarddhanaḥ | ante'bhavanmahādevyā gaṇatvaṃ nātra saṃśayaḥ || devyānande sadānandaḥ sa eva kālikā tanuḥ | nindādravyeṣu naivedyaṃ trisandhye ca nivedayet || nityaṃ yo nindayedbhūtvā dravyāṇi manasāpi vā | yoginyaḥ pāśahastena taṃ vadhnāti yadṛcchayā || lauhadgamurayogena curṇayan mastakaṃ tataḥ | māṃsāsthimajjācarvaṇyo yobhinyaḥ śubhalakṣaṇāḥ || pūjāṃ kṛtvā tu devyāḥ sa bhagagītiṃ vinirdiśet | liṅgagītiṃ viśeṣeṇa maheśāni vinirdiśet || ānīya yoṣitaṃ divyāṃ vivastrāṃ nṛtyamārabhet | śūnyāgāre tayā sārddhaṃ svayaṃ nṛtyaparāyaṇaḥ || śukraśonitayogābhyāṃ pūjayet paradevatām | ṣaṇmāsena labhet siddhiṃ devairapi sudurlabhām || tanmāse tasya siddhiḥ syānmahākālena bhāṣitam | śrīpārvatyuvāca || kālī vidyā mahāvidyā sarvavidyāsu cottamā | kathayāmāsa tattvañca tattvārthena viśeṣataḥ || kālī vidyā mahāvidyā sucitā na prakāśayet | tasyāstadvacanaṃ śrutvā prajahāsa maheśvaraḥ || vihasya kathayāmāsa aśruśaṣyādikañcaret | śrī īśvara uvāca | sādhu pṛṭhaṃ mahādevi sādhulokahitañca yat | tatsarvaṃ kathayāmādya tattvā*?na vidhānataḥ || yasyāṃ sarvaṃ samutpannaṃ yasyāmadyāpi tiṣṭhati | sṛṣṭisaṃhārakāle ca layameṣyati yattanau || pañcabhūtamayī vidyā sarvatandramayī śivā | divārātrimayī vidyā sarvatantramayī śivā || mātṛkāvarṇabhedebhyaḥ kālīmantrāḥ prajajñire | prāṇāyāmprabhāveṇa mantrasiddhiṃ labhennaraḥ || bhairavastu ṛṣiścāsyo anuṣṭūpchanda eva ca | kālikā devatā proktā svāhāśaktisamanvitā || tvadīyāṃśaṃ samuddhṛtya purā kālī mahātanuḥ | niśumbhaśumbhamathane sahṛtaṃ tanusaṃjñitaḥ || yathā te krodhasaṃbhūtā tadā kālī viniḥsṛtā | purākrodhāturavapuḥ kṛṣṇavarṇaṃ maheśvari || tasmācca kālīsambhutā bhavaśatruvināśinī | mantroddhāramahaṃ vakṣo bhairaveṇa ca bhāvitam || vargādyaṃ vahnisaṃyuktaṃ ratibinduvibhūṣitam | triguṇañca tataḥ kurcadvayaṃ māyādvayaṃ tataḥ || dakṣiṇe kālike ceti pūrvavacca tathaiva ca | ṭhadvayena samāmuktā mahāvidyā maheśvari || nātaḥ paratarā vidyā nātaḥ paratarā śrutiḥ | (p. 41b) nātaḥ paratarā siddhiḥ kathitā padmayoninā || kādivarṇāni prakṛtayaḥ hādivarṇādiv?ikṛtayaḥ | kūrcadvayaṃ prakṛtirlajjādvayaṃ vikṛtisambodhanapadam || kīlakaṃ punaratikādivarṇāni prakṛtayaḥ | hādivarṇāni vikṛtayaḥ kūrcadvayaṃ prakṛtivikṛtivahnijāyā śaktirūpā prakṛti matra māṃ jā *? nti sarveṣāṃ vallabhāṃ bhavantīti | saṃvāraṃ tarati ca mṛtyuṃ jayati | sa pā *? naṃ tarati | sa sarvahatyāṃ tarati | sa ca mahāpātakānyu papātakāni taranti | nāśiṣyāya nātiṃsrāya krūrāya haṭhavādine || nyunāṅge cātiriktāṅge na vaktavyaṃ kadācana | mohādvā yadivā daivāt haṭhavādena vā priye || kathayitvā thalāyaināṃ tasya sarvaṃ vinaśyati | yathā daridro'pi prabhutamarthaṃ prāpyaṃ sugoptaṃ paritaḥ prakalpayet | tathaivamenāṃ parito nirūpayet vidhānametat kathitaṃ purāriṇā | kaulaveśe sadā japyā kaulācāreṇa sarvadā || śuddhagolodbhavairdevi kuṇḍagolavidhena ca | śrīdevyuvāca | kenopāyena bhagavan kuṇḍagolī bhavennaraḥ | śrī īśvara uvāca || amṛte jāyate bharttā yā nārī kuṇḍamucyate | mṛte tu golakaḥ proktaḥ sarvakarmaphalapradaḥ || tasyā yonau viśeṣeṇa japenmantraṃ viśāladhīḥ | ṛṣinyāsādikaṃ kṛtvā pūrvavat nyāsamācaret || gurvādikaṃ namaskṛtya yajeddevīṃ samāhitaḥ | trikoṇaṃ vinyaset pūrvaṃ punaścaiva trikoṇakam || navakoṇantu tasyānte tanmadhye sthāpayecchivām | tataḥ padmaṃ likhedvidvānaṣṭapataṃ sakarṇikam || tripurānvitayārūḍhaṃ yonimaṇḍalamaṇḍitam | tanmadhye pūjayeddevīṃ dakṣiṇā siddhidāyinīm || kālīṃ kapālinīṃ kullāṃ kurukullāṃ virodhinīm | vipracittaṃ valākāñca tato nīlāṃ ghanāṃ punaḥ || mevanādāṃ mitāñcaiva amitāñca tataḥ param | mudrāṃ mātrāṃ tathācogrāmugrāñca tadanantavam || dīptāṃ pradīptāṃ citrāñca vahiryonau prapūjayet | tripañcāre mahāpīṭhe kālyādyāḥ śaktayaḥ śubhāḥ || sarvā asikarāḥ śyāmā muṇḍamālā vibhūṣitāḥ | devyāḥ sadṛśaveśāchyāḥ svasvabhartṛsamanvitā || pūjayedvidhinā kālīṃ kalikanmayanāśinīṃ chinnavat pūjayeddevīṃ madyamāṃsādibhirmudā | puraścaraṇamasyāśca pūrvaṃ kuryānnirāmiṣaiḥ | sāvitrākhyānamityuktaṃ hariṣyānnairvidhānataḥ || siddhemanau prakurvīta kulācāraḥ sadā śuciḥ | yāvat śuddhirbhavedvidyā tāracca prajapet sadā || puraścaraṇamasyāśca pūrvaṃ kuryānnirāmiṣaiḥ | pūjāsthānaṃ prakurvīta nānācitraiśca citritam || sinduraharitālābhyāṃ racaret maṇḍalaṃ budhaḥ | tatrāpi pūjayet kālīṃ sādhakaḥ śaktisaṃsthitaḥ || (p. 42) ekatra bhojanaṃ kuryāt svaśaktyā sarvakālataḥ | tāmbūlapūritaṃ vaktraṃ kuryācca vidhināmunā || karpūrādyā sadājihvā japakāle diśedbudhaḥ | karaṇḍairveṣṭitaiḥ sthāne ekaikaṃ sādhakaiḥ saha || prajapet parayā bhaktyā lakṣamekaṃ divāniśam | siddhe manau prakurvīta prayogān sādhakottamaḥ || niṣṭīvanaṃ dantakāṣṭhaṃ svadehodvartanaṃ tathā | saṃyuktairmānuṣaiḥ keśairmudgīrṇānnena bhojanam || homayet siddhikālena sādhakaḥ sakavāptaye | gomāṃsaṃ madhunāloḍā vāmahastena homayet || māsārddhena bhavettasya aṣṭau siddhirnasaṃśayaḥ | lakṣaṇaṃ jāyate tasya svapnatādi tadguṇaiḥ || gāyatrīṃ prajapedādau tat śṛṇuṣva varānane | kālikāṃ vai vadet ṅtāṃ vidmahe tadanantaram || dakṣiṇāyai tadā brūyāt dhīmahīti tataḥ param | tanno mātaḥ samuddhṛtya tadā brūyāt pracodayāt || kāmākhyadyāṃ vā japed vidyāṃ lakṣmyādyāṃ vā japet sudhīḥ | māyādyānvā japedvāpi gāyatrīṃ sarvakālataḥ || lajjādyāṃ vā japedvāpi kūrcādyāṃ vā viśeṣataḥ | nījabījādikāṃ vāpi oṃkārādyāṃ tathaiva ca || tadā bhavenmahāsiddhirmahākālena bhāṣitam || atha yantrāntaraṃ vakṣye śṛṇuṣva kamalānane | trikoṇaṃ vinyaset pūrvaṃ navakoṇaṃ tataḥ param || padmaṃ tripurasaṃyuktaṃ trikoṇaṃ tatra pārvati | pūjayedgandhapuṣpābhyāṃ sinduraharitālakaiḥ || matsyairmāṃsairāsapakairmadyairnānāvidhaistathā | caturlakṣapramāṇena puraścaraṇamucyate || yatra tatra yathācāraṃ yathāsthāne japet sudhīḥ | yāvat siddhirbhavedvidyā tāvajjyapyaṃ divāniśam || māsārddhena bhavet tasya aṣṭasiddhirna saṃśayaḥ | japāddaśāṃśato homastaddaśāṃśena tarpaṇam || mārjanaṃ taddaśāṃśena taddaśāṃśena bhojanam | evaṃ vicintya manasā pūjayitvā tu yatnataḥ || vahiryāgaṃ tataḥ kuryāt sādhako yatamānasaḥ | hṛllekhābījamuccārya sadāśivaṃ vadettataḥ || aśaktau dviguṇaṃ japyaṃ daśāṃśasya vidhīyate | sarvamantreṣu vidyāsu vidhānaṃ samudīritam || kālyastu vidhinā devi santimūrtyā viśeṣataḥ | tāḥ sarvāḥ kathayāmādya tantre'smin saṃpadāvahā || śmaśānakālī deveśi guhyakālī tataḥ parā | ekajaṭā tathā kālī dakṣiṇā śubhalakṣaṇā || bhadrakālī mahākālī raktakālī tataḥ parā | kālarātristathā kālī sarvatantreṣu gopitā || dakṣiṇāvajjapet sarvāḥ sarvasiddhisamṛddhaye | bhairaveṇa purā proktā sarvavidyāraṇuttamā || mahākālamataṃ dhyānaṃ vakṣye sarvaphalapradam | mahāmeghaprabhāṃ śyāmāṃ muṇḍamālāvibhūṣitām || (p. 42b) khaḍgaṃ dakṣiṇapāṇau tu vibhratīndīvaraṃ tanum | kartṛkaṃ kharparaṃ caiva kramādvāmena vibhratīm || dvāṃ likhantāṃ jaṭāmekāṃ vibhratī śirasā śubham | sāṭṭahāsāṃ mahāghorāṃ rāvayuktāṃ vibhīṣaṇām || śivābhirghorarāvābhiścaturdikṣu samanvitām | caturbhūjvāṃ ghorā daṃṣṭrāṃ trinetrāṃ yugadanturām || evaṃ vicintya manasā pūjayitvā tu yatnataḥ | vahiryāgaṃ tataḥ kuryāt sādhako yatamānasaḥ || hṛllekhā bījamuccarya sadāśivaṃ vadettataḥ | mahāpretapadaṃ brūyāt ṅentaṃ brūyāttadāsanam || parātparā ṅentāṃ pravadettadanantaram | tadā devīṃ caturthyantāṃ nadāntāṃ praṇavādikām || devyā āsanadānena tu eṣā vidyā prakīrtitā | athāparaṃ pravakṣyāmi dhyānaṃ sarvārthasādhanam || bhairavoktamahaṃ vakṣeṃ śṛṇuṣva susamāhitaḥ | śavaśiroracitāmālayābhavadyadā vibhāvitamudrayā || śrutiyugāñcitaśavayugmakāṅghitau uru ca bhānumaheśahṛttimaṇḍalau | hṛdayakarmaṇi saṃsthitayā kṛpātra karaṇa kalikarmapādayāvadanamindukalāṅkitāmīkṣatemitayāmā'mitatayāvirutā pariceṣṭitā svajalavāñcita siddhita siddhikarīm | sadā bhavtu me śubhadā kila dakṣiṇā || evaṃ vā cintayeddevīṃ kalikalmaṣanāśinīm | namaskāraṃ prakurvīta pūjayitvā sureśvarīm || ekaṃ caṇḍyāṃ sapta sūrye triṇi kuryādvināyake | catvāri keśave kuryāt śamborarddhapradakṣiṇam || śaṅkhahastena sarvatra dakṣiṇaṃ parikīrtitam | tataḥ karmārpaṇaṃ kuryāt mantreṇānena deśikaḥ || itaḥ pūrvapadañcoktvā prāṇabuddhidehakārito vadet | jāgrat svapnasuṣuptyavasthāsu manasā vācā karmaṇā hastābhyāṃ padbhyāmudareṇa śiśya? rātrindivā ca vadet | yaduktaṃ yat kṛtaṃ coktvā sarvaṃ tvaṣi sanarpitamastu vadet | oṃ tat sarvaṃ tvayi samarpitamucārya siddho bhavati sādhakaḥ || sarvatra bhakṣyādravyeṇa || abhyukṣaṇaṃ prakurvīta tulasīdalapūrvakam | dhemudrāpradarśyātha gālinīṃ darśayet sadā || praṇavādinamo'ntena devanāma caturthakam | nivedayāmi tatsarvaṃ juṣānedaṃ maheśvari || punarācamanaṃ dattvā balidānaṃ diśet tataḥ | ehyehi jagatāṃ mātarjananiṃ jagatāṃ tathā || gṛhna gṛhna imaṃ nityaṃ balidānaṃ tataḥ param | siddhiṃ dehi padadvandaṃ tataḥ śatrukṣayaṃ kuru || yagaśabdaṃ samuccārya tataḥ kurcayugaṃ punaḥ | hṛllekhādvitayaṃ pūrve tatra kavacadvayaṃ punaḥ || tadā mantraṃ samuddhṛtya phaḍantaṃ vahnisundarī | validānamidaṃ mantraṃ sarvatantrasamanvitam || sarvāsu mantravidyāsu yathānāmnā kṣipedvalim | validānantu sarvatra vijñeyaṃ sādhakottamaiḥ || atha stotraṃ || karpūraṃ madhyamāntya svaraparirahitaṃ senduvāmākṣiyuktaṃ bījante mātaretat tripuraharavadhū triḥ kṛtaṃ ye japanti | (p. 43) teṣāṃ gadyāni padyāni ca mukhakuharādullasantyeva vācaḥ svacchundaṃ dhvāntadhārādharurucicikure sarvasiddhiṃ gatānām || 1 || īśānaḥ senduvāmaśravaṇaparigato bījamanyanmaheśi dvandvaṃ te mandacetā yadi japati jano vāramekaṃ kadācit | jitvā vācāmadhīśaṃ dhanadamapi ciraṃ mohayantyambujā?kṣī vṛndaṃ candrārddhacuḍe prabhavati mahāghoravāṇāvataṃse || 2 || īśo vaiśyānarasthaḥ śaśadharavilasadvāmanetreṇa yukto bījante dvandamanyadvigalitacikure kālike ye japanti | dveṣṭārante nihanti tribhuvanamakhilaṃ va'syabhāvaṃ nayanti sṛkkadvandāśrudhārāvinihitavadane dakṣiṇe kāliketi || 3 || urddhaṃ vāme kṛpāṇaṃ karakamalatale chinnamuṇḍaṃ tathādhaḥ | savye cābhirvarañca trijagadghahare dakṣiṇe kāliketi | japtvai tannāma ye vā tava manuvibhavaṃ bhāvasantyevamanva teṣāmaṣṭau karasthāḥ prakaṭitavadane siddhayastrā svakasya || 4 || vargādyaṃ vahniyuktaṃ vidhuratilalitaṃ tabhrayaṃ kūrcayugmaṃ lajjādvandvañca paścāt smitamukhi tadadhaṣṭhadvayaṃ yojayitvā | mātarye japanti smaraharamahile bhārayantaḥ svarūpaṃ te lakṣmīrlāsya līlākamaladaladṛśaḥ kāmarūpā bhavanti || 5 || pratyekaṃ vā dvayaṃ vā trayamapi ca paraṃ bījamatyantaguhyaṃ tvannāmnā yojayitvā sakalamapi sadā bhāvyitvā japanti | teṣāṃ netrāravinde viharati kamalā vaktra śubhrāṃśuvimbe vāgdevī devīmuṇḍasragatiśayalasaṃ kaṇṭhi pīnastanāḍhye || 6 || gatāsūnāṃ vāhū prakarakṛtakāñcīparilasannitambāṃ digvastrāṃ tribhuvanavidhātrī trinayanām | śmaśānasthāṃ talpe śavahṛdi mahākālasuvatāpraśaktāṃ tvāṃ dhyāyan janani jaḍacetā api kaviḥ || 7 || śivābhirghorāvābhiḥ śavanivahamaṇḍāsthinikaraiḥ paraṃ saṃkīrṇāyāṃ pakaṭitacitāyāṃ haravadhūm | praviṣṭāṃ tvāṃ tuṣṭāmupari suratenātiyuvatīṃ prasannāṃ tvāṃ dhyāyanti kvacidapi na teṣāṃ paribhavaḥ || 8 || vadāmante kiṃvā janani vaya muccairjaḍadhiyo na dhātā nāpīśo harirapi na te vetti paramam | tathāpi tvadbhaktirmukharayati cāsmākamapi te tadetat kṣantavyaṃ na khalu paśuroṣaḥ samucitaḥ || 9 || samastādāpīnantanajaghanadhvag yauvanavatī ratāśakto naktaṃ yadi japati bhaktastava manum | vivāsāstvāṃ dhyāyan galitacikurastasya vaśagāḥ samastāḥ siddhaughā bhuvi cirataraṃ jīvati kaviḥ || 10 || samāḥ susthībhūtāṃ japati viparītaṃ yadi sadā vicintya tvāṃ dhyāyennatiśayamahākālasuratām | tadā tasya kṣauṇītalavilasamānasya viduṣaḥ karāmbhoje vaśyāharavadhu mahāsiddhinivahāḥ || 11 || prasute saṃsāraṃ janani nijagatiṃ pālayati ca samastaṃ kṣityādi pralayasamaye nāśayati ca | (p. 43b) atastvāṃ dhātāpi tribhuvanapatiḥ śrīpatirathye maheśa'pi prāyaḥ sakalamapi kiṃstaumi bhavatīm || 12 || anenke sevante tavācaragīrvāṇanivahāvimūḍhānste mātaḥ kimapi na hi jānanti paramam | samāyādhyāmādyāṃ hariharaviriñcyādivibudhaiḥ prapanno'smi smairaṃ ratirasamānandaniratām || 13 || (p. 43b) dharitrī kīlālaṃ śucirapi samīro'pi gaganaṃ tvamekākanyāṇī giriśaramaṇi kāli sakalam | stutiḥ kā te mātastava karūṇayā māmagatikaṃ prasannā tvaṃ bhūyāt tava manunabhūyānmama januḥ || 14 || śmaśānasthaḥ sustho galitacikuro dikpaṭadharaḥ sahasraṃ taskā?nāṃ nijagalitavīryeṇa kusumam | padaṃ tvat pratyekaṃ manumapi tava dhyānanirato mahākālī svairaṃ sa bhavati dharitrīparivṛḍha || 15 || gṛhe sammarjanyā parigali?tabījaṃ hi kusumaṃ śmaśāne madhyāhne vitarati citāyāṃ kujadine | samuccāryā premnāmanumapi sakṛt kāli satataṃ gajārūḍho yāti kṣitiparivṛḍhaḥ sat kavivaraḥ || 16 || svapuṣpairākīrṇaṃ kusumadhanuṣo mandiramaho pure dhyāyan dhyāyan yadi jvapati bhaktastavamanum | sa gandharvaśreṇīpatirapi kavitvāmṛtanadī na dīnaḥ paryānte paramapadalīnaḥ prabhavati || 17 || tripañcāre pīṭhe śavalivahṛdi smeravadanāṃ mahākālenoccaimadanarasalāvaṇyaniratām | samāśakto naktaṃ svayamapi vatānanda nirato jano yo dhyāyet tvāmayi janani sa syāt smavaharaḥ || 18 || salomāsthi svairaṃ palalamapi mārjāramasite paraṃ coṣṭraṃ meṣaṃ naramahiṣayośchāgamapi vā | valinte pūjāyāmayi vitaratāṃ martyavasatāṃ satāṃ siddhiḥ sarvā pratipadamapūrvaṃ prabhavati || 19 || vaśī lakṣaṃ mantraṃ prajapati haviṣyāsanarate divāmātaryusmaccaraṇayugaladhyānanirataḥ | paraṃ naktaṃ nagno nidhuvanavinodena ca manuṃ japellakṣaṃ samyak smavaharasamānaḥ kṣititale || 20 || idaṃ stotraṃ mātaḥ tava manusamuddhāraṇarato (januḥ) svarūpākṣaṃ pādāmbujayugalapūjāvidhiyutam | niśaṃrddhaṃ vā pūjāsamayamathavā yastu paṭhati pralāpastasyāpi prasarati kavitvāmṛtarasaḥ || 21 || kuraṅgākṣīvṛndaṃ tamanusarati premataralaṃ vadhantasya kṣauṇīpatirapi kuverapratinidhiḥ | ripuḥ kārāgāraṃ kalayati taṃ kali kalayā ciraṃ jīvanmuktaḥ sa bhavati subhaktaḥ pratijanuḥ || 22 || atha kavacaṃ || kathayāmāsa tatvena yena syāt prītiruttamā || īśvara uvāca || śṛṇu vakṣyāmi kavacaṃ sarvaśatruvidāraṇam | sarvaśāntikaraṃ sākṣāt mahāpātakanāśanam || sarvavyādhipraśamanaṃ sarvasampat pradāyakam | caturvargapradaṃ sākṣāt mahāpātakanāśanam || (p. 44) asyāḥ śrīdakṣiṇakālikāyāḥ kavacasya śrībhagavān mahākāl ṛṣiranuṣṭupacchandaḥ ādyā śaktirbhagavatī devatā drīū bījaṃ svāhā śaktisamṛddhaye viniyogaḥ | klīṃ pātu mastake devi śikhāyāṃ drīūṃ maheśvari | bhrūmadhye krīṃ maheśāni pātu māṃ cakṣuṣordvayoḥ || klīṃ pātu nāsikāvakre huṃ jihvāyāṃ maheśvarī | drīūṃ pātu tālumūle ca drīūṃ pātu brahmarandhrake | dakṣiṇe kālikā pātu hṛdaye sarvasiddhidā | krīṃ pātu karṇayugale krīṃ pātu oṣṭhayugmake || drīūṃ pātu jihvāmūle tu huṃ pātu vadane punaḥ | dantapaṅktau ca huṃ pātu drīūṃ pātu pārśvayugmake || mūlādhāre maheśāni driūṃ pātu maya sarvadā | pārśvayorhastayoścaiva aṃśayośca kaṭidvayoḥ || liṅgaguhye nitambe ca nābhau ca jaṭhare punaḥ | sarvadhātuṣu prāṇeṣu indriyeṣu tadātmake || mahābhūteṣu bhūteṣu tat kālāsu ca pārvati | sarvāṅge pātu deveśi svāhāśakti samanvitā || karālavadanā pātu jānuyugmaṃ sadā mama | sadyaśchinnamuṇḍadharā pātu me pādyugmakam || sargāṅguliṣu me pātu vāmorddhvakhaḍgadhāriṇī | abhayā varadā pātu śmaśāne māṃ maheśvarī || mahāneghaprabhā pātu raṇe dyute ca pārvatī | cāmuṇḍā pātu deveśi araṇye sarvasiddhidā || śyāmā devī sadā tu śaṅkaṭai śatrumadhyataḥ | digambarī sadā pātu rājadvāre surārcane || muṇḍamālādharā pātu jānudeśe sadā mama | śavakuṇḍaladhāriṇī māṃ prāntare parameśvarī || ghoradaṃṣṭrā sadā pātu jalamadhye maheśvari | karālāsyā sadā pātu vahnimadhye śivapriyā || pīnastanī sadā pātu yoṣitāṃ saṅgayogataḥ | śavakāñcīdharā pātu bhūtapretādimadhyataḥ || raktapānā sadā pātu pramattasthānayogataḥ | ghorarūpā mahāraudrī pātu māṃ bhojane sadā || śmaśānavāsinī pātu mṛtyusthāne sadā mama | bhavane patu māṃ devī kālī sarvasamṛddhidā || kapālī pātu māṃ devī putrān sarvasamṛddhaye | kurukullā sadā pātu śayane māṃ maheśvarī || kullā māṃ sarvadā pātu gamane vighnanāśinī | virodhinī sadā pātu śatrūṇāñca virodhane || vipracittā sadā pātu parvate parvatatmajā | ugrā devī sadā pātu vāgvāye sarvasiddhidā || ugraprabhā sadā pātu kṣudhāyāṃ parvatātmajā | nidrāyāṃ pātu deveśi dīptā sarvasamuddhidā || līlā devī sadā pātu mama vṛddhau maheśvarī | lajjāyāṃ pātu deveśi ghanā nāma maheśvarī || cauravyādhibhayāt pātu karālā kālanāśinī | mātrādevī sadā pātu gṛhe kṣetrādikeṣu ca || śubhrā devī sadā pātu svarge martye maheśvarī | mātrādevī sadā pātu mama sarvārthasiddhidā || (p. 44b) pātu pātāladeśe māṃ brahmāṇī sarvakāmadā | saṃgrāme pātu deveśi indrāṇī vijayapradā || cāmuṇḍā pātu māṃ devī pararāṣṭre maheśvarī | svarge māṃ pātu deveśī lakṣmīḥ sarvasamṛddhidā || yoginī cakrasahitā pātu kālī sadā mama | kavacasya tu māhātmāṃ trailokyamadhyamadhyataḥ || mantraṃ mantrārthakaṃ sarvaṃ kavace gaditaṃ mayā | na dārāṇāṃ na putrā?ṇāṃ na bandhūnāñca pārvati || paśyanti na hi te śokaṃ nṛpapūjā bhavanti te | śucirbhutvāśucirvāpi kavacaṃ sarvakāmikam || prapaṭhan vā smaranmartyaḥ śāpānugrahaṇakṣamaḥ | ānandasindhunāmadhipaḥ *?virāḍ bhavet | sarvavārīśvaro martyaḥ śāpānugrahaṇakṣamaḥ | guroḥ prasādamāsādya vidyāṃ prāpya sugopitām || tatrāpi kavacaṃ devi durlabhaṃ bhuvanatraye | gurudevo haraḥ sākṣāt patnī tasya harapriyā || abhedena bhajedyastu tasya siddhiradurataḥ | mantradvārā purāproktakramatastāṃ bhajan japet || aiśvaryāṃ sukavitvañca mahāvārīśvaro bhavet | nityaṃ tatra maheśāni mahilāsaṅgamañcaret || pañcācārarato martyaḥ siddho bhavati nānyathā | lajjāyukto japenmantrī na mantraṃ kevalaṃ japet || sa māyāyogayuktena japenmantramananyadhīḥ | brahmā viṣṇuśca rūdraśca devyāśca surasattamāḥ || taṃ dṛṣṭvā sādhakaṃ devi lajjāyukto bhavanti te | svarge martye ca pātāle ye devāḥ siddhidāyakāḥ || praśaṃsanti sadā devi taṃ dṛṣṭvā sādhakottamam | vighnātmakāśca devā ye svarge martye rasātale || praśaṃsanti sarve taṃ dṛṣṭvā sādhakasattam | iti te kavacaṃ devi mahākālyāḥ prakāśitam || bhaktimuktikaraṃ sākṣāt mahāpātakanāśanam | āsādvāpi guruṃ prāsādya ya idaṃ kalpadrumāvalmbanam || mohenāpi madena vā nahi jano jābhyaṃ na vā yujyati | siddho'sau bhuvi sarvaduḥkhavipadāṃ ** * * * prāntako mitraṃ tasyanṛpasya devaripavo naśyanti tasyāptaye || likhitaṃ dhārayedyastu kaṇṭhe vā santake bhujo tasya sarvārthasiddhiḥ syāt yadyanmanasi vartate | gorocanākuṅkumena bhurjapatre maheśvari | nādhayo vyādhayantasya duḥkhaśokabharaṃ kvacit || gorocanākuṅkumairvā raktacandanakevalā | yāvakairvā maheśāni likhedyastu viśeṣataḥ || aṣṭamyāṃ maṅgaladine caturdaśyāyathāpi vā | durgāṃ vā devadeveśi likhet deśikasattamaḥ || madhyāyāṃ śravaṇāyāṃ vā revatyāṃ vā viśeṣataḥ | siṃharāśau gate candre karkaṭasthe divākare || mīnarāśau gurugate kasthevṛści śanaiścare | likhitvā dhāraredvastu uttarābhimukhī bhavet || śmaśāne prāntare vā śunyāge viśeṣataḥ | (p. 45) niśāyāntu viśeṣeṇa tasya siddhiracañcalā || bhūrjapatre likhenmantraṃ taruṇā ca maheśvari | dhyānadhāraṇayogena dhāvayedyastu bhaktitaḥ || acire tasya siddhiḥ syānnātra kāryā vicāraṇā | vādī mukati proṣakastaravati kṣmāranna bhedo mataḥ || garvī kharvati sarvavijjaḍayati vaiśvānaraḥ śītati | ācārāṣṭakasiddhirūpamaparaṃ siddhāṣṭakaṃ siddhidam || tvāṃ vande bhavabhītibhañjakarīṃ tadbhaje girīśapriyām || iti śrīviśvasāratantre dakṣiṇākavacaṃ samāptam || mantrabhedān pravakṣyāmi śṛṇuṣva kamalānane | yasya vijñānamātreṇa bhavedgaṅgādharaḥ stayam || dakṣaskandaṃ samuddhṛtya ratibindusamanvitam | bindunādasamārūḍhaṃ mahāvidyā prakīrtitā || ekākṣarī mahāvidyā caturvargaphalapradā | daśalakṣaṃ japedvidyāṃ puraścaryā vidhānataḥ || tathārātrau japedvidyāṃ sarvasiddhisamanvitām | pūrvavat pūjanaṃ tasyāḥ pūrvavat karmamācaret || ṛṣinyāsādikaṃ sarvaṃ pūrvavat parikalpayet | puraścaraṇamasyāśca pūrvavat kalpayedbudhaḥ || sarvaṃ pūrvavadevāsyā mahākālena bhāṣitam | tryakṣarī ca mahāvidyā tāmādā kathayāmite || mūlabījaṃ tadā māyā lajjābījaṃ tataḥ param | mahāvidyā mahākālyā mahākālamatā priye || atha pañcākṣarī vidyā śṛṇuṣva kamalānane | prajāpatiṃ samuddhṛtya vahnyārūḍhaṃ tataḥ param || caturthasvarasaṃyuktaṃ nādabinduvibhūṣitam | vāmaśravaṇasaṃyuktaṃ īśānañca samuddharet || bindukhaṇḍendu saṃhṛtya kūrcabījamidaṃ smṛtam | īśo vaiśānarārūḍho ratibinduvibhūṣitaḥ || lajjābīja midaṃ proktaṃ sarvatantrasamanvitam | bījatrayaṃ krameṇaiva tadante vahnisundarī || pañcākṣarī mahāvidyā kathitā padmayoninā | ṣaḍakṣarī mahāvidyā vakṣyāmi śṛṇu pārvati || bījatrayaṃ samuddhṛtya astravarṇaṃ samuddharet | vahnijāyā vidhiproktā vidyā trailokyamohinī || aṣṭākṣarī mahāvidyā kathyate śṛṇu pārvati | bījatrayaṃ krameṇaiva punarbījatrayaṃ sudhīḥ || svāhāntā kathitā vidyā caturvargaphalapradā | ekādaśākṣarī vidyā kathyate śṛṇu pārvati || vāgbhavaṃ hṛdayaṃ brūyāt vahnyārūḍhaṃ prajāpatim | caturthasvarasaṃyuktaṃ nādabinduvibhūṣitam || dviguṇañca tataḥ kṛtvā ṅentāñca kālikāpadam | svāhāntā kathitā vidyā priye ekādapākṣarī || ṛṣiḥ syāddakṣiṇā mūrtiḥ chandaḥ paṃkti rudāhṛtaḥ | parātparatarā śaktirdevatā kālikā smṛtā || ekādaśākṣarī vidyā kālikāyāḥ sudurlabhā | bhāghyena labhate caiṣāṃ caturvargaphalapradā || (p. 45b) lakṣadvayaṃ japedvidyāṃ pūraścaraṇakarmaṇi | anyāsāṃ varṇalakṣaṃ syāt kathitaṃ padmayoninā || asyā dhyānamahaṃ vakṣye śṛṇuṣva kamalānane | ṛṣiṇā yaṃ purā proktaṃ dakṣiṇā mūrtisaṃjñakā || caturbhujāṃ kṛṣṇavarṇāṃ muṇḍamālāvibhūṣitām | khaḍgañca dakṣiṇe pāṇau vibhratīndīvaradvayam || kartakāṃ kharpavañcaiva kramādvāmena vibhratīm | dyāṃ likhantīṃ jaṭāmekāṃ vibhatī śivasā svayam || muṇḍamālādharā śīrṣā grīvāyāmapi sarvadā | vakṣasā nāgahāreṇa vibhratīṃ raktalocanām || kṛṣṇavastradharā kanāṃ vyāghrājinasamanvitām | vāmapādaṃ śavahṛdi saṃsthāpya dakṣiṇaṃ padam || vinyasya siṃhapṛṣṭhe tu lolihānā śavaḥ svayam | aṭṭahāsāṃ mahāghorāṃ rāvayuktāntu bhīṣaṇām || evaṃ sañcintayet kālīṃ kalikakaluṣanāśinīm | satataṃ bhaktimantraistu bhāgyaiśvaryasukhendubhiḥ || guruṃ natvā vidhānena cintayet paradevatām | athāparaṃ pravakṣyāmi prakāraṃ "gubhalakṣaṇam || śṛṇuṣva parayā bhaktyā kālīṃ kalmaṣanāśinīm | mūlabījaṃ tadā māyā lajjābījaṃ tataḥ param || tadā dakṣiṇakāliketi tadante vahnisundarī | ekādaśākṣarī kālī caturvarga phalapradā || kavacaṃ mūlabījāḍhyaṃ tadante bhūvaneśvarīm | tadā ca dakṣiṇe ceti astrāntā samudīritā || athāparāṃ pravakṣyāmi vidyāṃ viṃśativarṇikām | yasyāḥ prasādamātreṇa bhavedbhūmi purandaraḥ || mūlabījadvayaṃ brūyāt tataḥ kūrcayugaṃ punaḥ | lajjāyugaṃ sambodhāntapadadvayam || pūrvavat ṣaṭtathābījaṃ tadante vahnisundarī | ṛṣiḥ syāddakṣiṇā mūrtiśchundaḥpaṃktirudāhṛtaḥ || devatā kathitā sadbhiḥ kālī dakṣiṇapūrvikā | ekādaśīkṣarī vidyā kathyate śṛṇu pārvati || mūlaṃ kavacamāyāñca sambuddhāntapadadvayam | svāhāntā kathitā vidyā caturvargaphalapradā || ṝṣiḥ syāddakṣiṇāmūrtiśchando'nuṣṭubudāhṛtam | athāparāṃ pravakṣyāmi vidyāṃ tribhavamocanīm || nijabījaṃ samuddhṛtya tadante vahnisundarī | bhairavā ṛaṣayaḥ proktāḥ sarvatantrasamanvitāḥ || asitāṅgoruruścaṇḍograkrodhonmattasaṃjñakm | kapālī bhīṣaṇañcaiva saṃhārāścāṣṭabhairavāḥ || eṣā mātā mahāvidyā śṛṇuṣva kamalānane | aṣṭākṣarī ca sā vidyā sarvatantresugopitā || nījabījadvayaṃ kūrcadvayaṃ lajjādvayaṃ tataḥ | svāhāntā kathitā kālī dharmakarma phalapradā || atha pañcākṣarī vidyā bhairavāṇāṃ tathā śṛṇu | nijakūrcaṃ tathā lajjā tadante vahnisundarī || pañcākṣarī mahāvidyā pañcavakṛa ṛṣiḥ smṛtaḥ | navākṣarī mahāvidyā śṛṇuṣva kamalānane || nijabījatrayaṃ kūrcayugaṃ lajjā tataḥ param | svāhāntā kathitā vidyā sarvasampatkarī śubhā || navākṣarī mahāvidyā navalakṣaṇasaṃyutā | (p. 46) atha cāṣṭakṣarī vidyā śṛṇuṣvāvahitā bhava || nijabījaṃ tataḥ kūrcaṃ tadā māyāṃ samuddharet | pumastānyeratenaiva svāhāntā mokṣadāyinī || athāparāṃ pravakṣyāmi daśatatvasamanvitām | yasya kaṭākṣamātreṇa bhavet trailokyamohanaḥ | muladvayaṃ dvayaṃ kūrcaṃ dvayaṃ lajjā dvayaṃ tataḥ | punastānyeva tenaiva tadante vahnisundarī || caturdaśākṣarī vidyā caturvargaphalapradā | atha vakṣye maheśāni kālīṃ kaluṣanāśinīm || yasyāḥ kaṭākṣamātreṇa tavedvāgīśvaraḥ paraḥ | dhanaṃ dhānyaṃ sutāṃ jāyāṃ hayaṃ hastinameva ca || yadyanmanasi vāñchanti tattat sarvantu phalaṃ labhet | nātaḥ paratarā vidyā munīnāṃ mokṣadāyinī || gṛhīṇāñca yatīnāñca sarvavāñchā phalapradā | reputre mitra śṛṇutavidyā nātaḥ parā kvacit || kiṃ dhanaiḥ kiṃ janainte * *? kiṃ putrairvanduvāndhavaiḥ | kimanyairasadālāpairyatrayurvāyatāmiyāt || nārcanaṃ pūjanaṃ tasyā mantramātraṃ japennaraḥ | karasthāḥ siddhayaḥ sarvā bhaviṣyanti kalau yuge || brahma trayaṃ samuddhṛtya ratibindusamanvitam | nādabindusamāyuktaṃ lajjākūrcadvayaṃ purā || punaḥ krameṇa uddhṛtya vahnijāyāvadhistataḥ | ṣoḍaśīyaṃ samākhyātā vidyā kalpadrumā yathā || pūrvavat pūjanañcāsyāḥ sarvaṃ nyāsādikaṃ priye | trikoṇaṃ vinyaset pūrvaṃ punaścāpi trikoṇakam || navakoṇaṃ punastatra tanmadhye sthāpayecchivām | sarvāṇāṃ kālikānāñca yantro'yaṃ parikīrtitaḥ || madyairmāṃsairbhagairgobhirvaijayantīśca gṛñjanaiḥ | kukkuṭairmahiṣaiśchāgairnakuśaiśca gavaistathā || gajairuṣṭraiśca suvahairmāṃsaiśca madhupāyasaiḥ | svaraktaiḥ keśamāṃsaiśca svaśukraiḥ pūjayecchivām || bhagaliṅgairbhagākhyānaiḥ śaktibhiḥ suranāyikām | nānāpuṣpaiścandanaiśca nānopahāravāritiḥ || nānāmadyaiśca māṃsaiśca śauṇḍaiḥ śoṇḍapriyāṃ yajet | nānāpuṣpaiśca dhūpaiśca sādhakaiḥ saha pārvati || niśāyāṃ pūjayeddevīṃ sarvakāleṣu sarvadā | ekaliṅge śmaśāne vā śūnyāgāre catuṣpathe || śavopari citāstho vā kulavṛkṣasya mūlake | parayonau yoniyantre kālīpīṭhe divāniśi || svaṣambhukusumaiḥ śukraiḥ sūtikāgārake tathā | yathākāle yathāsthāne yathā devīṃ sanātanīm || śivābhiḥ paśumāṃsaiśca kulaṭāyo nideśake | sarvadā pūjayeddevīṃ yathācāreṇa deśikaḥ || na brahmaṇo sya vicāraḥ syāt nāśuciḥ kutra pārvati | aśucau vā śucau vāpi sarvakāleṣu sarvadā || ṛṣinyāsādikaṃ kṛtvā yajedvidyāmahaniśam | japenadevatāḥ sarvāḥ stūyamānā prasīdati || jāpakasya ca māhātmāṃ nāsti devī mahītale | sarvatra sādhako dhanyaḥ sa eva sādhakaḥ para || (p. 46b) ātmānaṃ divyavastreṇa divyālaṅkāracandanaiḥ | strīveśe bhūṣareddehaṃ yathākālyā bhavettanuḥ || kūlācāraṃ sadā kuryāt māsi māsi viśeṣataḥ | tatsarvaṃ devadeveśi paścādvakṣyāmi yatnataḥ || caturdaśī śoḍaśī ca viṃśat brahmātmikā ca yā | tāsāṃ lakṣyapramāṇaṃ syāt puraścaraṇakarmaṇi || anyāsāṃ sarvavidyānāṃ varṇalakṣaṃ prakīrtitam | sarvāsāntu mahāpūjā dakṣiṇāvat prakīrtitā || ācārāṣṭakarūpeṇa siddhirūpeṇa saṃśayaḥ | kramastavaṃ pravakṣyāmi śṛṇuṣva kamalānane || nījabījasya deveśi devo nārāyaṇaḥ paraḥ | kākārasya tu deveśi devatā (ca prajāpāvatā) kālikā smṛtā || kakārasya tu deveśi devī trailokyamohinī | māyābījasya deveśi devatā bhūvaneśvarī || dakārasya tu deveśi durgāśaktiḥ samīritāḥ | kṣikārasya tu deveśi nṛsiṃhaḥ parikīrtitaḥ || ṇekārasya tu deveśi devo nārāyaṇaḥ paraḥ | kākārasya tu deveśi devatā ca prajāpatiḥ || nikārasya tu deveśi devatā ca purandaraḥ | bījārthaṃ pūrvamuktaṃ hi vahnijāyāṃ śṛṇuṣva tat || sakārasya tu deveśi sāvitrī devatā smṛtā | vakārasya tu deveśi varuṇaḥ parikīrtitaḥ || ākārasya tu deveśi anantaḥ parikīrtitaḥ | sarveṣāṃ kathitaṃ devi mantrārthaṃ tantrasaṃyutam || brāhmemuhurte cośyāya dhyāreddevīṃ sanātanīm | pūrvoktaṃ guruṇā dhyānaṃ kuryāt sādhakasatāmaḥ || aṣṭottarasahasraṃ hi japitvā vidhināmunā | kramastavaṃ paṭhennityaṃ vidhinānena deśikaḥ || oṃ namo gurubhyo devatābhyastathāparatarāya ca | parāparestyastaṃ (?) natvā parāt parāya kṣetrapālaṃ namaskṛtya dvāradevān vidhānataḥ | lakṣmīṃ sarasvatīṃ durgāṃ gṅgāṃ godāvarīṃ tathā | bhogavatīṃ namaskṛtya vāstudevaṃ namet tu saḥ || vighnarājañca vāstvīśaṃ kṣetreśaṃ praṇamāmyaham | nair-ṛtañcaiva brahmāṇaṃ brahmakarmātmakaṃ priye || vighnān praṇmya vidhinā sthanadevaṃ namet tataḥ | ādhāraśaktiṃ tāṃ natvā paṅkajadvayadhāriṇīm || nīlavarṇāṃ mahāmāyāṃ dvādaśākṣararūpiṇīm | nīlavarṇaṃ mahākāyaṃ kurmaṃ himādrisannibham || sarvaśaktiyutaṃ viṣṇuṃ kurmākāraṃ namāmyaham | tasya pṛṣṭhe sthitaṃ devamanantaṃ taṃ namāmyaham || sahasraphalasaṃyuktaṃ sarpākāraṃ hariṃ namaḥ | hemādrisa (?) dṛśaṃ vijñaṃ ekakuṇḍaladhāriṇam || phaṇāsahasrairmaṇibhirbhūṣitaṃ taṃ namāmyaham | tasya pṛṣṭhe sthitaṃ devamanantaṃ taṃ namāmyaham || tasya kakṣaḥ sthitaṃ dhyāyet lāṅgalaṃ śatrunāśanam | mudgaraṃ vāmabhāgena ratnaikādaśasaṃyutam || tasya mūrddhni sthitaṃ dhyāyet varāhaṃ viṣṇumavyayam | ekadantaṃ mahākāyaṃ kālameghasamaprabham || tasya dante sadā dhyāyet pṛthivīṃ karmadāyinīm | (p. 47) nīlavarṇāṃ mahādevīṃ śaniśūkavibhūṣitām || aṇimādiguṇairyuktāṃ sarvasatvapratiṣṭhitām | tasya mūrddhni sadā dhyāyet samudrān ratnasaṃyutān || nānāparvatasaṃyuktāṃ pṛthivīṃ cintayeddhiyā | parvatān cintayet tatra cintaret kulabhūṣitān || diggajebhyo namaskṛtya yogabhyaḥ praṇamet sadā | munīndrebhya ṝṣibhyaśca yogaśāstradharāya ca || śāktebhyo vaiṣṇavebhyaśca śaivebhyaḥ praṇamet sadā | mantrebhyo mantradevebhyo mantraśāstraparāya ca || candrāya candravaṃśebhyaḥ sūryāvaṃśebhya eva ca | mahābhūtebhyo bhūtebhyaḥ kalābhyaḥ praṇamet sadā || pūṣpebhyaḥ puṣpahāsebhyo gandharvebhyo namaḥ sadā | yakṣebhyo bhūtavargebhyaḥ pretebhyaḥ sarvakarmasu || śabdebhyaḥ śabdabrahmebhyaḥ praṇayāmi sadā priye | rudrebhyo rudravaṃśebhyo bhairavebhyo namo namaḥ || liṅgebhyo liṅgadevebhyo vedebhyo vedaśākṣiṇe | bhāratebhyo namaskṛtya śrīmadbhāgavatāya ca || saṃhitābhāśca śāstrebhyaḥ saśāstrebhyo namo namaḥ | grasthārthebhyo namaskṛtya tantrebhyaḥ praṇamet sadā || yāmalebhyo namaskṛtya candrasūryāṃ namet sadā | jīvebhyaḥ sarvabhāvebhyo jaṅgalebhyo namo namaḥ || sthāvarebhyo namaskṛtya ṛṣibhyaḥ praṇamet sadā | pramāṇādipadārthebhyaḥ śoṣabhyo'pi namo namaḥ || yantrebhyo'śi namaskṛtya yathārthebhyo namo namaḥ | sthāvarebhyo namaskṛtya ṛṣibhyaḥ praṇamet sadā || pūjopakaraṇebhyaśca brāhmaṇebhyo namo namaḥ | yoginībhyo namaskṛtya saśaktibhyo namo namaḥ || ratnebhyo'pi namaskṛtya nadībhyaḥ praṇamet sadā | pīṭhebhyo'pi namaskṛtya mātṛbhyaḥ praṇamet sadā || satvebhyo'pi namaskṛtya indriyebhyo namaḥ sadā | kṣetrebhyo'pi namaskṛtya kṣetrapālebhya eva ca || kulācalebhyo natvā ca pradurbhāvebhya eva ca | uktānuktañca yatkiñcit tebhyo nityaṃ namo namaḥ || namāmi satyasamkalpāṃ sarvaparvatavāsinīm | pārvatīñca namaskṛtya namo nityaṃ nagātmaje || mātastadīyaśaraṇaṃ nṛpāṇāṃ dhyānāṣpadairvāñchitavāñchanīyam | teṣāṃ hṛdi sphurati tvaccaraṇāravindaṃ sa eva dhanyaḥ suralokapūjyaḥ || gāṅgaiḥ śubhaiḥ kuṅkumapaṅkalepairmātastvadīyaśaraṇaṃ yadi bhāvaśuddhaiḥ | smaranti śṛṇunti luṭhanti dhīrāsteṣāṃ jarā naiva bhavedbhavāni || tvadīyajaṅghāśaraṇaṃ surāṇāṃ parāparāṇāṃ paramāṃ prakṛtiḥ | dine dine devi bhāvyakarasthā kimanyamuccaṃ kathayanti santi || kavīndrāṇāṃ darpaṃ karakamalaśobhāparicitaṃ vidhunvan tajjaṅghāmetad girisute | atastvapādābjaṃ janani cetasi hitam | narībhūtaṃ bhūtaṃ praṇihitapadaṃ śaṅkaramapi | ye te daridrāḥ satataṃ hi mātastvadīyapādaṃ manasā japanti | (p. 47b) devāsurāsiddhavarāśca sarve tava prasādāt satataṃ luṭhanti || haristvaṃ pādābjaṃ dhyātvā nikhilajagatāṃ bhūtivabhūtaśivaḥ siddho bhūyāt kimapi paramaṃ tatparam | prajānāṃ nātho'yaṃ tadanu jagatāṃ sṛṣṭivihitam | kimanyat te nātastava caraṇayugalasya phalatā || indrāḥ surāṇāṃ śaraṇaṃ śaraṇye prajāpatiḥ kaśyapa eva nānyaḥ | girāṃ bhūtirviṣṇubhavau pareśi pādābjaphalaṃ samastam || tvadīyapādārcanatatparo hariḥ sudarśanādhīśvamupālabhet | dharitrī gandharūpeṇa vāsinaṃ tajjalaṃ dhṛtam || tejasā vahnirūpeṇa vāyupuṣpavapurdhṛtam | ākāśaṃ śabdarūpeṇa praṇave brahmarūpdhṛk || mukhaṃ mukhaṃ candrākāristribhuvanapadairmugdhasahitaṃ trinetrante mātaḥ parahitamanobhiḥ saptaṇḍam | na siddhiṃ tasyāpi smarati satataṃ viśvamakhilam | kaṭākṣaiste mātaḥ sakala * (?)dapadmaṃ sa laḍate || tavasī mantraṃ japataḥ satyaṃ na hi teṣāṃ khalu sādhyatatvam | ye surapāle suratacitte dhanyā tu viśvaratā vidhat te || kratustvaṃhavistvaṃ murāriḥ purā tvaṃ parātvaṃ sadā śrīmuvāre | haristvaṃ tarā tvaṃ śivātvaṃ śivānī || gaḍistvaṃ matistvaṃ gatistaṃ bhavānī | narātvaṃ narastvaṃ nārāṇāṃ kriyāyā || cayatvaṃ varastvaṃ varaṇye śivāyāḥ | nadastvaṃ nadīstvaṃ gatistvaṃ nidhīnāṃ sutā tvaṃ sutastvaṃ pitā tvaṃ gṛhīṇām | tvadīyamuṇḍākhyavabhavānīmālāṃ vidhāya ca te padmajādayaḥ | surādhipātvaṃ labhate munīndrāḥ śaraṇyametat kimapīya cānyat || narasya muṇḍañca tathā hi khaḍgaṃ bhujadvaye ye manasā japanti | tathetaro devi varābhayañca bhavanti te siddhijanairmunīndrāḥ || śavopari tvaṃ hṛdaye nidhāya japanti vidyāñca hitaṃ kadācit | tadā bhavet kāvyarahasya vetta (?) ante padadvandvamupāśrayet || digandhī tvāṃ manasā vicintya jagat parākhyā jatāṃ janitrī | bhavet parākhye jagatāṃ gatiśca kimāparākhyaṃ śaraṇaṃ bhavāmaḥ || śivārvairvā pariveṣṭhitāntāṃ vidhāya citte satataṃ japanti bhaveyurddeveśi janāpavāde nidhī śatāṃ devi parā vadanti | tvadīyaśṛṅgārarasaṃ nidhāya japanti mantraṃ yadi vedamukhyāḥ | bhavanti te devi janāpavādaṃ kaviḥ kavīnāmapi svajanmā || vikīrṇakeśaṃ manasā vidhāya japanti vidyāñcakitaṃ kadācit | surādipatyaṃ labhate naraḥ sa kimanta bhūmyāṃ śṛṇu kālakālī || tvadīyabījatrayamābhavet japanti siddhā bhūvi muktaketuḥ | tadevamātastava pādayogā bhavanti siddhañca dinatraye'pi || tvadīrakūrca dvayajāpakatvāt surāsurebhye'pi bhavecca vandyaḥ | dhanitvapāṇḍitya labhanti sarve kimāparaṃ devi parāparādhye || tvadīyalajjādvayajāpakatvāt bhavenmaheśāni caturthasiddhiḥ | tvadīyasambuddhipada prasādāt narādhipatvaṃ labhate munīndraḥ || (p. 48) punastannāmnaḥ śṛṇu mātare tatphalaṃ caturvargaṃ vadanti santaḥ | bījatrayaṃ punarapyapāsya surāpatvaṃ labhayata munīndraḥ || punastathā kūrcayuge ca mātarnamanti siddhā narasiṃharūpāḥ | ato lajjādvayajāpakatvāt labhanti siddhiṃ manasā janāste || anantadaṃ kṣipya vibhāvasoḥ satītvanmantramudāramidaṃ vadanti | tripañcāre pīṭhai janani satataṃ siddhisahitaṃ vicinvan saṃcinvan paramāmṛtarūpadakṣiṇāpadām || sadā kālīṃ dhyātvā vidhipūjāṃ parikarāṃ viśeṣākhyāṃ na khalu bhavagaṅgābhayamadaḥ | atītavanīlāyepādapadme janitrī bhavati vibhūtyai | śeryovāsāmupaharānnayati padatvāṃkhilamanumattā || tva'ma śrīstmīśvarīkālī karālī vikarālikā | lajjā lakṣmī satī gaurī nityā cintā citipriyā || parā * (?) dyā parīkṣā ca paramā paramāvapuḥ | yairganddhadyaiścitte pracayapadapadmaiḥ padayutaiḥ || sadā natvā stutvā japati hṛdi mantraṃ manuvidyā | na teṣāṃ saṃsāre vibhavabhayabhaṅgapramathane || kṣaṇaṃ cittaṃ devi prabhavati vimārge parikaraḥ | trayastriṃśaiḥ ślokairyadi japabhi mantraṃ stuvati ca || nameccetāmetā paramamamṛtakalaśaṃ suravaram | bhavet siddhisiddho jagati śirasā tvatpadayugam || praṇamya prākāmya surāsurajanaiḥ pūjyāvihitam || iti viśvasāratantre dakṣiṇakālikā vivaraṇe caturthaḥ paṭalaḥ || atha durgāmahaṃ vakṣye śṛṇuṣva kamalānane | yasya * (?) prasādamātreṇa bhavedgaṅgādharaḥ svayam || thāntavarṇaṃ samuddhṛtya vāmakarṇasamanvitam | indubindusamāyuktaṃ bījaṃ durgāmanoḥ priye || caturvargapradaṃ sākṣāt mahāpātakanāśanam | asyāpi sadṛśī vidyā jagatyasminna vidyate || kimanyairasa * (?) lāpairyatrāyurvyayaktāamiyāt | tat tu durgāmanordevi ṣoḍaśāṃśaṃ labhate || ekākṣarīsamo nāsti vidyāṃ tribhuvane priye | vinā gandhairvinā puṣpairvinā homapuraḥsaraiḥ || prāṇāyāmaḥ vinā devi japamātreṇa siddhidā | jamadagnirbharadvājo bhūṇḍagautamakaśyapāḥ || viśvamitraḥ śiro nandiḥ kaholistuṇḍikastathā | ete ca ṛṣayaḥ proktā durgāmantrasya pārvati || mantrasya ṛṣirddeveśi nāradaḥ parikīrtitaḥ | gāyatrīchanda ākhyāntaṃ durgadhiṣṭha tu devatā || caturvarkhapradā devī sarvatantreṣu saṃsthitā | yasyāḥ kaṭākṣamātreṇa bhavedbhūmipurandaraḥ || īhaiva dhanino bhūtvā rājānañca vasaṃ nayet | sa bhavet vacasā dhīmān vṛhaspatirivāparaḥ || brāhmaṇo vedavidbhūyāt rājāvaśamavāpnūyat | vaiśyo dhanasamṛddhiḥ syāt sarvasiddhiṃ labhennaraḥ || vividhā sā mahāvidyā tat śṛṇuṣva gaṇeśvari | (p. 48b) kūrcādyāṃ vā japed vidyāṃ tadante vanisundarī || lajjādyāṃ vā japedvidyāṃ phaḍāntāntā viśeṣataḥ | vadhurbījayutāvāpi svāhāntāṃ vā japet sudhīḥ || śataviśvaṃ maheśani vadhūbījaṃ prakīrtitam | atha lajjāyutāvāpi svāhāntāṃ vā japenmanum || ṣoḍaśavyañjanaṃ vāpi mākṣivahnithaṃyutam | indubindusamāyuktaṃ lajjābījamidaṃ smṛtam || mahākālamatā lajjā ayaṃ bhedaḥ prakīrtitaḥ | lajja dyāmbā japedvidyāṃ caturvargaphalāptaye || vāgbhavādyāṃ japed vāpi praṇavādyāpi vā punaḥ | kāmabījādikaṃ vāpi phaḍāntāṃ vā japet sadā || aikṣarī vividhā vidyā kathitā brahmaṇā purā | lajvādyāṃ vā vāg bhavādyāṃ vā kāmādyāmbā japet sadā || praṇavādyāṃ phaḍantāmbā kavacādyāṃ viśeṣataḥ | lajjādyāṃ vā vadhūbījayutāṃ vā prajapet sadā || etāstryakṣarayuktā ca durgāvidyā prakīrtitā | phaḍāntā sarvabījādyā kathitā padmayoninā || dīrghasvarasamāyukte indrabījāni (?) pārvati | vinyasedātmānā dehe hṛdayādiṣu pārvati || pūrvavannyāsavargaṃ syāt pūrvavat karmamācaret | kālīvadācaret vidyāṃ japedvidyāmaharnniśam || lakṣadvādaśake devi puraścaraṇamīritam | siddhyādiśodhanaṃ nātra na ca mitrādiduṣaṇam || na vittavāyavāhūlāṃ na ca kāryaṃ kathañcana | yathākāle yathāsthāne yathācāravidhānataḥ || pūjayet paraya bhaktyā durgāṃ durrgatināśinīm | madyarmāṃsaiḥ śūpapūpairbhagā śaśakaśallakaiḥ || liṅgagītairbhagākṣālairmārjāravahūlaistathā | gomāṃsairmṛgamāṃsaiśca matsyaiśca śūkarākhubhiḥ || suvahairdṛṣṭāndhairśca siktaiścāyaiśca piccalaiḥ | nānāmadyaśca paśubhiḥ pūjayet parameśvarīm || kālīvat pūjayedvidyāṃ durgāṃ durgavimocinīm | svayambhu kusumaiḥ śukraiḥ sugandhakusumānvitaiḥ || yavāyāvakasindurai vaktacandanasaṃyutaiḥ | nānāmāṃsaiḥ kākaśūkaiḥ pecakairmahiṣairna raiḥ || gajairuṣṭraiḥ kha ai (?) rgṛdhraiḥ pūjayedvidhināmunā | tadā bhavenmahādevi siddhiḥ syānnatra saṃśayaḥ || gāyatrīṃ prajapeddevyā vidhānena dine dine | nakṣmyādyāṃ (?) praṇavādyāṃ vā vāgbhavādyāṃ kramādikā || lajjādyāṃ vā japed devyā gāyatrīṃ tantrasaṃmṛtāṃ | durgā devīṃ vadet ṅentāṃ vidmahe tadanantaram || citsvarūpāṃ tathā ṅentāṃ vidmahe caiva dhīmahi | tannodevī samuddhṛtya tadante ca pracodayāt || eṣā devyāśca gāyatrī sarvasiddhi pradāyinī | caturlakṣaṃ puraścaryāṃ japedvidyāṃ viśāladhīḥ || praṇavādyāṃ japedvidyāṃ devyā āsanadānake | praṇavaṃ pūrvamuccārya tadā vajranakhaṃ vadet || daṃṣṭrāyudhaṃ samuddhṛtya ṅentaṃ siṃhaṃ mahādikam | (p. 49) āsanāya samābhāṣya namo devyai vadet punaḥ || pūrvavannyāsavargaṃ syād kāyeddevīṃ sanātanīm | mahākālamataṃ dhyānaṃ śṛṇuṣva kamalanane || siṃhaskandha dirūḍhāñca nānālaṅkārabhuṣitām | caturbhujāṃ mahādevīṃ nāgayajñopavītinīm || raktavastraparīdhānāṃ vālārkasadṛśīṃ tanum | nāradādyairmunigaṇaiḥ sevitāṃ bhavasundarīm || trivalī valayopetāṃ nābhinālamṛṇālinīm | ratnadvīpamaṇidvīpe siṃhāsanasamanvite || praphullakamalārūḍhāṃ dhyāyettāṃ bhavagehinīm | athavā cintayet durgāṃ sarvadurgavināśinīm || siṃhasthā śaśiśedharā marakataprapyaiścaturbhirbhujaiḥ śaṅkhaṃ cakradhanuḥśarāṃśca dadhatīṃ netraistribhiḥ śobhitām | āmuktāṅgadahārakaṅkaṇaraṇatkāñcīkkaṇannṛpurā durgā durgatihāriṇī bhavatyuno ratnollasatkuṇḍalā || caturlakṣmaṃ hadhiṣyāśī ekalakṣamathāpi vā | japitvā tu trayaṃ lakṣaṃ paraśaktau sadā japet || sāvitrī vidhinā pūrvaṃ puraścaryāṃ japenmanum | siddhe manau sadā kuryāt māsi māsi vidhānataḥ || kulācāraḥ vidhānena kuryāddevśikasattamaḥ | vinyaset pūrvavat sarvaṃ nyased devīṃ viśāladhīḥ || sadā hūnenmahādevyāḥ paramārthaṃ dine dine | sājyairvilvadalairhūtvā vaśayet sakalaṃ jagat || karavīraṃ paṭalañca padmamāmraṃ madhūkajam | campakaṃ nāgamuṇḍañca hiṅgukarmāmarīcakaiḥ || tejapatraṃ guṇḍatvañca mahāmāsaṃ hūnet sadā | chāgamuṣikameṣadīn satatañca hunet sudhīḥ || siddhe manau sadā hūtvā vaśayet sakalaṃ jagat | palāśaṃ padmapuṣpañca sarvadā homamādiśet || bhavedvāgīśvaraḥ sākṣāt śaṅkareṇa ca bhāṣitam | kimanydvahūnā devi yadvadvāñchitamātmanaḥ || kṛtvā ca vidhinā samyak bhaved bhūmipurandaraḥ | kimanyadvahūnā devi caturvargaphalaṃ labhet || durgāyantraṃ pravakṣyāmi śṛṇuṣva kamalānane | trikoṇaṃ vinyasedādau navakoṇasamanvitam || trivṛttaṃ sahitaṃ sarvaṃ padmapatrasamanvitam | triredhasahitaṃ vajraśūlaṃ bhūpuramaṇḍitam || samīkṛtya yathoktena vilikhedvidhināmunā | nānāstrasaṃyutaṃ lekhyaṃ cakraṃ tantrasamanvitam || tatra tāṃ pūjayeddevīṃ mūlaprakṛtirūpiṇīm | padmasthāṃ pūjayed durgaṃ siṃhapṛṣṭhe niṣeduṣīm || prabhādyāḥ śaktayaḥ pūjyā gandhādyairnavakoṇake | prabhā māyā jayā sukṣmā viśuddhā nandinī punaḥ || suprabhā vijayā sarvasiddhidā nava śaktayaḥ | kramādyāṃ pūjayet tābhiḥ * * * * * * * * || oṃkāraṃ pūrvamucārya drīūṃ kāraṃ tadanantaram | yathāpdaṃ sambuddhyantāṃ pūjayet kramataḥ kramāt || śaṅghapadmanidhī devyā vāmadakṣiṇayogataḥ | pūjayet parayā bhaktyā raktacandanapūrvakaiḥ || arghyadānaṃ tadā kuryāt pūjānte parvatātmajām | (p. 49) aṅgavṛttiḥ punaḥ pūjyā navakoṇeṣu mātaraḥ || brahmādyā mātaraścaiva svabhūṣaṇabhūṣaṇāḥ | vajrādyāyudhasaṃyuktā bhūpuyre lokanāyakāḥ || pūjayet parayā bhaktyā durgāṃ durgatināśinīm | pūrvavat sādhayet sarvān sarvābhīṣṭaphalāptaye || śrī īśvara uvāca || trikoṇaṃ vinyaset pūrvaṃ navakoṇasamanvitam | sāṣṭapatraṃ trivimvācyaṃ bhūpuraśūlayuksadā || tatrāpi pūjayed devīṃ durgāṃ durgatināpinīm | sinduraharitālābhyāṃ sundarīvat prapūjayet || athavakṣyāmi kavacaṃ śṛṇuṣva kamalānane | yajjñātvā sādhakāḥ sarve labhante śriyamuttamām || ajñātva kavacaṃ devi durgāmantrañca yo japet | na pūjāphalamāpnoti ante ca durgatiṃ vrajet || oṃ umā devī śiraḥ pātu lalāṭaṃ śūladhāriṇīm | cakṣuṣī khecarī pātu (mulācāṃ) nāsā ca dvāravāsinī || sugandhavāsinī pātu vadane sādhanī tathā | jihvāñca caṇḍikā pātu grīvāṃ saubhadrikā tathā || aśokavāsinī ceto dvau vāhu vajradhāriṇī | hṛdayaṃ lalitā devī udare siṃhavāhinī || kaṭyāṃ bhagavatī devī dvāvurū vindhyavāsinī | mahavalā tu jaṅghe dve pādau bhūtalavāsinī || evaṃ sthitāsi devī tvaṃ trailokyarakṣaṇātmikā | rakṣamāṃ sarvagātreṣu durge devī namo'stu te || iti viśvasāratantre durgākavacaṃ samāptam || śrīpārvatyuvāca | yena varṇena deveśi ye devāśchandāṃsi ṛaṣayaśca ye | tān sarvān devadeveśa kathayāmāsa tattvataḥ || śrī īśvara uvāca | praṇamya śyāmavarṇābhāṃ durgāṃ durgatināśinīm | dakāre dakṣiṇāmūrtirukāre ca umāpatiḥ || arddhacandre śivaḥ sākṣāt devastribhuvaneśvaraḥ | durgādhyā devatā proktā sarvadurgapraṇāśinī || yena bījādikaṃ kuryāt daivateva tadādikam | atha vakṣye maheśāni devyā nāma sahasrakam || śṛṇuṣva parayā bhaktyā na vedena ca bhāṣitam | asyā durgā vidyāyāḥ sahasrasāmastotrasya bhagavānnārada ṛṣiranuṣṭupcchanda ādyā śaktirbhagavatī durgā devatā mahāmāyā śaktiścaturvargaphalaprāptaye viniyogaḥ | oṃ durgā śivā kṣamā dhātrī lokamātā śivapriyā | brāhmī māheśvarī devi kaumārī vaiṣṇavī tathā || vārāhī nārasiṃhī ca kamalā caṇḍikā tathā | ādyā vāṇī devatā ca devamātā dayā dyutiḥ || vidyāḥ puṣṭistathā tuṣṭiḥ kṣudhā nidrā vibhāvarī | mantramāyā mahāśaktirvidyā vidyāvipannagā || sarvamantramayī śīkṣāsarvavidyāmayī tathā | lakṣmirvāṇi * * * * vāgbhavā bhavanapriyā || (p. 50) kalakaṇṭhī kambukaṇṭhī veṇuvīṇāparāyaṇā | tālā tālavatī devī nānāgānapriyā sadā || nārāyaṇī mahāmāyā jayadurgā jayājanī | vijayā ca jayā jaitrī jayanī jayagāminī || jayadā sukhadā satyā mokṣadā jayanādinī | vinitā viṣṇumātā ca viśvanātā vipācikā || brahmāṇī vimalā raudrī jyeṣṭhā jāyā ca vāmanā | vasanā vāsanā kroḍā kubjikā apsarā tathā || urvaśī kadalī kekā kāmākhyā ca kṣamāvatī | tīvra ca vanadā dhātrī trijagajjananī calā || dānapātrī mitimitrā trāsinī trāsavāsinī | nimnanābhirbhindipālā vallabhā vaśadārthinī || trinetrā jagatāṃ mātā * * satyambadhā smṛtiḥ | vismṛtirvipathuḥ premnā preyaśāstraviśāradā || dhanaputravināśī ca caṇḍikā kamalālayā | yādavī yadukanyā ca cañcalā capalā tathā || tritetrā ekanetrā ca dvinetrā ca sunetrikā | poṣaṇī poṣakā poṣā valahānikarividhiḥ || dhīrdhitirdhanadā nāmā dānavī vidhirūpiṇī | kālikā kālarātriśca raktacandanasaṃyutā || kuṅkumāṅkitasarvāṅgī raktavastravidhāriṇī | atasīpuṣpavarṇābhaḥ gaurī sarvapriyaṅkarī || bhānumatī satī pātrī trailokya jananī yatiḥ | jāmātā jayarūpā ca jāmātupriyavādinī || nītipriyā nītiruciḥ suruciśca rucistathā | ratipriyā ratikarī ratidā rativarddhinī || layarūpā mahārūpā sarvasattvaratiḥ svadhā | śobhanā śobhanāṅgī ca sukumārī śivātanuḥ || bālikā ca kumārī ca kumārāṅganivāśinī | kulīnā ca suparṇā ca śobhanaṅgī śubhātanuḥ || kumārī pūjaka prītā kumārī prītidāyinī | kumārī sevakā santya kumārī sukhadāyinī || kumārīyonisaṃsthātrī kumārībhogadāyinī | kanakā ca rajoyuktā ṛturūpā ṛtupriyā || rajasvalā tadguṇā ca saguṇā guṇapūjitā | saguṇā nirguṇā kṣemā guṇabhedakarī kriyā || kaiśorī ca kiśorasthā kiśorapriyavāsinī | kiśorasthā kiśorī ca kiśorapriyapūjakā || yuvatī ca yuvāyuthā yauvanasthā yugānagā | yuganānāyugakarī yugasthā yukapūjakā || yuvatīśaraṇaprītā yuvatyā sahasaṃyutā | amākalā sahasthā ca śaśirekhā śikhāśikhī || āśāpurā ca candreṇā candrakāntipriyā catā | amṛtā mānadā pūṣā tuṣṭiḥ puṣṭī ratirdhṛtiḥ || śaśinī candrikā kāntirjyotsnā śrīḥ prītiraṅgadā | pūrṇā pūrṇāmṛtā kāmadāyinyaḥ kāmadā kalā || anekarūpiṇī rūpā anekasuradāyinī | vinayā viravā velā velāsaṃdhyā vidhipriyā || aratiḥ suratiḥ stutyāḥ satyavatyāḥ sadā casāḥ | analāḥ kamalāsthā ca sumālyā māladārinī || mānanīyā sadā satyā sarvasatyapriyā tanuḥ | śoṇḍapriyā ratikarī kālākṣī kālarūpiṇī || (p. 50b) sarvakālakṣayakarī sarvakālavināśinī | anurūpā vṛhadrūpā svarūpā rūpavarjatā || jagatā jagatāṃ mātā jaganmānyā jayāvatī | jananī ca jayā jeyā sarvajeyadā sudhīḥ || visaṅgā ca susaṅgā ca anekasaṅgavarjitā | nirjitā vijanā vijñā vidhijñā jñānadāyinī || mārgadātrī mārgakartī sumārgā pāpanāśinī | paradārā paraprītā paradārapriyāśrayā || pramneco kekarā kṛtyā umnocā ca umāvatī | aparṇā pārvatī durgā mṛḍānī caṇḍikāmbikā || vaiśāradī viśeṣajñā kālaśasyavivarddhinī | auṣadhirvaidyamātā ca cikitsā ca cikitsikā || kalāvatī varṇamannī medāmayāpi pūtanā | kriyāvatī varṇatanuḥ suvarṇā rasikā ramā || kālī kṛṣṇā kṛpāpetā kolānāṃ saṅgavādanī | kākinī capalavatī tathā kārṣāpaṇapriyā || taskā śubhrā ca taskasthā talpasthā ca sutaplikā | guhyakālī bhadrakālī mahākālī kalāvatī || atitalpā mahātalpā sutalpā śoṣikā tathā | vindhyacakranivāsī ca sāvitrī bhuvaneśvarī || ekapakṣā ekanetrā ekadā lakṣadāyinī | koṭidā dhanarūpā ca dhanadhānyanivāsinī || durgā ca durgarūpā ca durge devi namo'stu te | oṅkārī caiva hrīṅkārī varṇamātā valapradā || drīūṃkārī ca strāṅkārī ca huṅkārī bījarūpiṇī | strīṅkārī caiva hu'nkārī sarvamantramayī smṛtiḥ || susmṛtiḥ smṛtirūpā ca smṛtirūpā rasapradā | sarvaśāstramayī devī nānāsarthapriyātanuḥ || anarthā vahūlā khelā vālā ca vālikāriṇī | arthapriyā arthakarī trikūṭā kūṭarūpiṇī || trikuṭasthā pañcakūṭā sarvakūṭaśarīriṇī | ekavastrā trinetrā ca ekanetrā trinetrikā || candrānanā mahāgaurī garbhāśayanivāsinī | garbhāśayā jarāyusthā svedajā aṇḍajā tathā || udtadā aṇḍarūpā ca arūnārāktadantikā | rambhātmanā yaśasvī ca yonideśanivāsinī || iḍāsuṣumnā yogavatī gāndhārī ca kuhūḥ punaḥ | alambuṣā hastijihvā nalinī ca niḍāvatī || vaikharī śabdarūpā ca ṣaṭcakrakramavāsinī | ṣaṭcakrabhedanakarī paramāmṛtasambhavā || mantramaṇḍalamadhyasthā kālarūpā guṇākarā | sūryamaṇḍalamadhyasthā sūryamaṇḍalavāsinī || aruṇā aruṇī dṛṣṭā sūryakāntirdivāpatiḥ | tapanī tāpinī dhūmrā marīcirjvālinī ruciḥ || suṣumnā bhogadā viśvā bodhini dhāriṇī kṣamā | nānādhātumayī devī nānādhātvantarāphalā || vahūlā vahūdā vijñā ajñānajñānahāriṇī | manojñā jñānahāniśca bheruṇḍā bhairavīti ca || sundarī pururūpā ca kātyayanyapi pūtanā | rākṣasī ḍākinī devamayī vedavibhūṣaṇā || jarā vṛddhā vṛddhamātā vṛddhasthā vṛddharūpiṇī | devayāni satī pātrī vicitrā citrarūpiṇī || (p. 51) citralekhā ca kuṣmāṇī kumbhakarṇavināśinī | madhukaiṭabhahantrī ca viśveśabhavanāśinī || caṇdavairī vināśī ca kaiṭabhī kapaṭeśvarī | kapaṭā kapaṭā kroḍā vikṛtiḥ kṛtināśinī || kaṃsāsuravighātā ca vakāsuravināśinī | (madhukaiṭabhahantrī ca viśvaśabhavanāśanī ||| caṇḍavairī vināśī ca) pūtanājīvahantrī ca keśyasuravināśinī | kālayavanahantrī ca jaṭāsuravināśinī || ariṣṭadhenuhantrī ca jagataḥ śokanāśinī | kālanemi vadhe proktāḥ sarvasattveṣu saṃsthitā || alakṣmīrlakṣmīrūpā ca sarvaśaktisvarūpiṇī | niśumbhaśumbhahavanī raktabījavināśinī || vaidāmātā sumātā ca sumitrāmitranāśinī | kauśalyā kekayī nityā mantharā vahūdā tathā || sāśvatī caiva gāyatrī draupadī ca subhadrikā | uttarā caiva gāndhārī jagaddhātrī vapuḥpriyā || citriṇī caiva kuṣmāṇī prabhāvatī rātapriyā | jvarārurudrarūpāśca lomasā rākṣasī tathā || hiḍambā vakarūpāśca śukī kṛtvā kṛpāvatī | manonmayī mānamayī ramaṇīyā manoharā || mohinī moharūpā ca sarvamohavināśinī | na ptrī pātrī devahutiḥ satya ca satyavādinī || satyabhāmā ca mānā ca bhuṣaṇā bhuṣaṇāvatī | kukkuṭā vāyavī veni sumānā rākṣasī priyā || anekarūpā rūpā ca vahūrūpā vahūpradā | jayā durgā prabhā satyā saṭināṭirviṭambikā || aticaitvī mahācaitvā śikhinī kṛpaṇāvatī | kṛpaṇā bhindipālī ca kuntī sundaravāsinī || dhanuḥ śavī ca pāśā ca pāśahantā gadāgadī | khaṭvāṅgadhāriṇī dhīrā vāṇapuṃthānuvartinī || gaṅgā kāśī satī sītā alakā alakapriyaḥ | cakṣurbhadrā kapālī ca puṣpā caiva vasundharā || punaḥ punaḥ karma * ṇā vipāsā madanāvatī | kāverī savitā satyā vetravatī ca vedikā || amunā caiva āyurdā tathā tuṅgavatī priye | anekanadyaḥ sarvāstā vāndhavā paratātmajā || ambikā girikā menā gaurī sarvajñabhāvinī | bhavānī kamalā lakṣmīrbrahmaputrapriyā tathā || nidigkikā spṛ * (?)ī vyāghrī vadyā vaidyacikitsakā | āherūratharūpā ca rathyā catvaravāsinī || sarvajñānamayī satyā varṇarūpā vanapriyā | tataḥ śaṅkararūpā ca śaṅkarī kamalapriyā || brāhmaṇī raṅgikā veśyā kulaṭā veśarūpiṇī | kāmacārī kāmagamā kāmabhāvaviarddhikā || akāmā caiva kāmā ca kāmarājeśvarī priyā | sundarī bhairavī stutyā stavanīyā tithipriyā || pañcamī ca tathā ṣaṣṭhī aṣṭamī navamī tathā | caturdaśī kuhūścaiva skandaṣaṣṭhī ca pūrṇimā || nakṣatrarūpiṇī dhyeyā sarvanakṣatravāsinī | aśvinī bharaṇī caiva rohiṇī revatīti ca || nakṣatragaṇamālā ca sarvaparvanivāsinī | trisandhyavāsanī sandhyā śubhadā ca śubhapradā || (p. 51b) nityaratisthalā nityā nityānandasvarūpiṇī | jayadā jayamānyā ca jarjarā jvaranāśinī || janitrī janmadātrī ca janmabhūmiḥ kṛtālayā | pārvatī puravāsī ca śāmbhavī daityarūpiṇī || danuputrapramāthī ca kadruśca vanitā tathā | devakanyā devamātā devapatnī ditipriyā || āditiḥ suditirjñeyā dānavī dānarūpiṇī | dānamānyā dānavī ca ananyā mṛtyurūpiṇī || vadhirā vanadā viśvā viśvamātā valapradā | kumudā ca gaṇāmbā ca ambā maṅgalacaṇḍikā || viśeṣajñā viśeṣasthā sarvatattveṣu saṃsthitā | kālarātriḥ kujinī ca caṇḍamuṇdā mahātapā || indrākṣī paṅgalākṣī ca dīrghanetrā sulocanā | dīrghagheno mahāghoṇā sughoṇā ghoṇarūpiṇī || sudatī yugadantā ca anekadantarūpiṇī | sugandhā gandharupā ca vahūgandhā sugandhikā || nānāvādyayutā devī vādyarūpā vināvatī | niraśā nāgarī bhūyaścaurapriyā ca śāṅkarī || gṛhasya jananī guhyā atiguhyātigopitā | sarvaśāstramayī śaktirakṣarā varṇamālikā || driū/ striṃ svarūpāṅgīṃ ca tālātālapriyā tanuḥ | vetrapāniścitrakarī vicitrā vidrumā tathā || lalitā lalanā ye yit āśīrūpā yugālikā | muktāmāṇikyavaiduryasparśarūpavatī ratiḥ || vineyā vinatā dānā dānarūpā nadī nadā | puruṣāṅgī ca puruṣī supuruṣapriyā tanuḥ || cañcalā capalā bālā bālakrīḍāvatī vibhuḥ | prākṛtādeśabhāṣā ca gāthāgāyanasambhavā || valimātā valideśā suvalirvalirūpiṇī | raktapānā raktaruciḥ surucī rucirānanā || sarvamaṅgalamadhyasthā sarvamaṇḍalavāsinī | agnirūpā agnivarṇā maṇḍalī agnirūpiṇī || dhumrārci ruṣmā jvalinī jvālinī visphuliṅginī | suśrīḥ svarūpā bhavyā ca havyakavyavahā tathā || kavyasthā kavyarūpā ca kavyadā kavyarūpiṇī | pitubhurmāturūpā ca tatsthā tat sthānarūpiṇī || kiṅkarākhyā kulaśreṣṭhā kapaṭā kapaṭākṛtiḥ | kṣīṇāṅgī kuliṅgāṅgī ca vajrāṅgī vajrasambhavā || nṛmuṇḍasragvinī suśrīḥ surūpā rūpavarjitā | śivadutī dutīmātā siddhidā siddhivallabhā || animā laghimā prāptiḥ prakāmyā mahimā tathā | iṣatvā ca vasitvā ca tatha kāmāvaśāyitā || icchāsiddhirasidhā ca vasitvārddhanivāsinī | matsyapānā matsyahārā sarvāśī māṃsabhakṣaṇā || sādhakā sādhakaprāṇā sādhakaprāṇadāyinī | vinītā vinayapremnā api kīṭapataṅgikā || bhujaṅgabhuṣaṇā kālī bhujaṅgakroḍaśāyinī | śavatalpagatā nārī bhaismī bhamī kuśāvatī || kuśadhā kuśalapremnā sukuśā ca kuśākṛtiḥ | kusantānā dīnavatī davitā daviṇīdavi || adaridrā sudaridrā tapoyuktā tapapriyā | iñcavṛttikariḥ siddhiḥ sarvamānā manoramā || vamanā vamanaprītā tribījabījarūpiṇī | (p. 52) nirvijā janata janyā jagajjīvanarūpiṇī || jīvātmā paramātmā ca ātma ātmavivarjitā | arcitā praṇatā dhyātā dhyānagamyā dhanañjayā || vairiṇī sāriṇī mārī māraṇā maraṇapriyā | durgamā durgarūpā ca durgā durgatināśinī || rājaputrī rajapatnī rājamātā rajovatī | bhañjaghaṅgabhayābhānā bhavanā bhavanapriyā || bhavānī bhāvinī bhavyā bhavyabhāvā bhayāpahā | bhavitrī bhavarūpā ca bhavānī bhavanāśinī || mūrtimūrtimayī mṛtyurmṛtyudā mūrtidā matiḥ | caurapriyā cauraruciḥ caurairnityaṃ namaskṛtā || vāgdevīvadanā māyā vikaṭākṣā kaṭākṣikā | nāradī devamātā ca dānavendrāpriyā tanuḥ || jitvarā jayamānyā ca jayadā jayavāhanā | uccaiḥśravā hayānāṃ hi manuṣyāṇāṃ narādhipaḥ || vāsanāmamṛtā satyā dhanānāṃ dhanasañcayā | dhenunāṃ nandinī nāma vādyaghaṇṭā prakīrtitā || vipadā brāhmaṇī nityā akārā akṣaretare | akāre ca okāre ca strīṅkāre ca ukārake || aukārī ca varṇamālā paṇḍitā paṇḍitapriyā | indriyāṇāṃ manaścāsmi śāstrāṇāmāgamākṛtiḥ || ācārāṇāṃ bhavedvārā vāmadevapriyāvaliḥ | vāmāṅgavāsinī devī arddhanārī svarūpiṇī || sṛṣṭisvarūpiṇī ādyā paramādyā parājayā | ajayā vijayā bimbī viśvāvisvatanurvidaḥ || vimuthā sumutha veśyā vṛkṣānāśvatharūpiṇī | saṃsārasamayā māyā māyāśāstraprakīrtitā || kupaṭākapaṭā kupyā kupyaparvatavāsinī | kailāśavāsinī kīlā avalā ca svarasvatī || kīlālapā (?) apālpā ca ajaptā arghavatsala | aujaḍajjaḍarūpā ca sujaḍā jaḍavarjitā || anekanāmnī ekanāmnī sarvanāmavivarjitā | jyotirbrahmamayī sākṣāt chandobrahmasvarūpiṇī || sarvasattvakṣarakarī sarvasattveṣu saṃsthitā | vīṇā vadyavatī veśyā arciśca surucistathā || sunītiśca kayādhuśca hṛtadyutistataḥ parā | cāṇḍālī vāyasī vālā vānyācaraṇabhadrikā || rasālamātṛkā vānyaḥ vanasthā vanagocarā | pṛthivī ca tathā rīti tripadhā sāmagāyinī || sāmavedaratā sīmā sāmavedavināśinī | kauṭumbī ca kaṭumbī ca kumanānayanānanā || subhadrā kuntalā dantrī śrīḥ sallokaiścarā vahiḥ | abhyantarā vahisthā ca nānāmālāvidhāriṇī || yāminī māsikā mātā pramātā mātṛkāyatiḥ | rasānāñca madhusvāduḥ śabdānāṃ praṇavastathā || varṇanāṃ brāhmaṇaḥ sākṣāt dhānyānāṃ śāliruttamā | śasyānāṃ śālikā nāmā kṣetrāṇāṃ kāśikā tathā || hrdānāṃ sāgarā gaṅgā ratnānāṃ kāñcanaṃ tathā | nagānāṃ meruruddiṣṭā parvatānāṃ pituḥ priyā || nadīnāñca bhavedgaṅgā tīrthe puṣkararūpiṇī | pulastasyālayaṃ proktamāśrameṣu ca pārvatī || dhanyānāñca kuberaśca patīnāṃ patatāt patiḥ | (p. 52b) gatirgatimatāñcaiva vinareṣu pramāṣṭikā || sarvāṇī tamasī jñeyā vadanāmṛtarañjikā | karpūrā modanī śvāsā tāmbūlapūritānanā || raktavastraparidhānā raktavastrottarīyanī | pāttanī pāttanī premnā kopakanyā pramodanī || kāliḥ kālipriyā keliḥ krīḍāthelā ca kurddhikā | ciṭhī kuṭhī priyakarī venddhaṭā kandanī tathā || janmabhūmiḥ sujanmā ca janmadvāranivāsilī | nāḍīsandhānarūpā ca sarvamāṃsapriyā tathā || śṛṅgā rāṅganivāsī ca śṛṅgārabhāvabhāvikā | candrikā candrakāntiśca tataścandrakarī kriyā || 1000 || idaṃ sahasranāmāni nāradena ca bhāṣitam | tadahaṃ kathitaṃ devi durgānāmasahasrakam || ślokaṃ vā pādamekāmbā yaḥ paṭhet prātareva hi | sa bhavet pārvatī putraḥ svayaṃ nāradabhāṣitam || vandhyā vā kākavandhyā vā mṛtapatyā ca yoṣitām | paṭhanāt śravaṇādvāpi bhavet putraḥ svayaṃ śivaḥ || brahmahatyā surāpānaṃ steyaṃ gurvaṅganāgamaḥ | sarvaṃ naśyati deveśi stavasyāsya prasādataḥ || digambaro muktaveśaḥ śmaśānālayamāgataḥ | māsabhaktavaliṃ datvā bhavennityaparāyaṇaḥ || dagdhamīnaṃ dagdhamāṃsaṃ dagdhadravyādikañca yat | mdayaṃ māṃsaṃ sadā dadyāt dagdhamīnasamanvitam || nivedya devyai tatsarvaṃ japenmantramananyadhīḥ | ṣaṭsahasraṃ niśābhāge tadā nṛtyaparāyaṇaḥ || āgatya svagṛhaṃ tatra gurave dakṣiṇāṃ diśet | tatastavaṃ mahādevīṃ vidhinānena deśikaḥ || pūjayet prātareva prāk kumāryāḥ surapūjakāḥ | sundaryāḥ sukumārāṅgāḥ sargamuktipradāyikāḥ || pūjayitvā vidhānena tadyonau prajapet sudhīḥ | nityaṃ trisandhyaṃ prajapet śatamaṣṭottaraṃ tataḥ || evaṃ yaḥ kurute dhīmān ṣaṇmāsaṃ tantrasaṃyutaḥ | bhasya sākṣāt bhaveddevi durgā durgatināśinī || gorocanā kuṅkumena yāvakaiścandanaistathā | sindurakarpūramadhurairvilikhet taṃ tataḥ sudhīḥ || bhūje vā mastake dhṛtvā vaśayedākhilaṃ jagat | gandhapuṣpādinābhārcya gītavādyaiḥ puraḥsaraiḥ || devyaḥ prītiviśeṣaṃ yaṃ kuryānmananavācanam | ākheṭakamupākhyānaṃ tataḥ kuryāddinatrayam || brāhmaṇān bhojayitvā ca nāryāścaiva suśobhanām | tadā bhavenmahārakṣyāṃ yāvajjivanasaṃyutam || sa bhavet pārvatī putraḥ sarvasattvapuraskṛtaḥ | taṃ dṛṣṭvā sādhakaṃ devi siṃhavyaghrādayaśca ye || te sarve prapalāyante siṃhaṃ dṛṣṭvā yathā mṛgāḥ | siddhe manau prakurvīta prayogān surapūjakān || sādhyaprāmasya ānīyamṛttikāṃ kiñcituttamām | talribhāgaṃ vibhaktyākha paladvādaśakaṃ yathā || tribhāgañca bhavennityaṃ grāmāntikaṃ khanet sudhīḥ | tadbhāgaṃ vilikhed yena vidhānaṃ tat śṛṇu priye || karīṣavālukāmṛdbhiḥ patrāśvatthasamāhite | (p. 53) svapramāṇe khanedgartte gītavādyapuraḥsaraiḥ || vimukhena nikhanyeta gṛhamāgatya sādhakaḥ | gītavādyairmahāmāyāṃ balidānaiḥ prapūjayet || tatrātraujāgaraṇaṃ kuryāt madhunā siñcayet sudhīḥ | gṛhābhyantaradeśe ca khanettāṃ mṛttikāṃ yataḥ || tadā bhavet tathātvañca siddhiḥ kuryādatantritaḥ | naivedyaṃ nikṣipeddevairvidhānena susādhakam || sādhakān bhojayitvā ca toṣayet sevanādibhiḥ | tadā bhavenmahaprītirdevyā sarvārthasiddhaye || kruddhāṃ duṣṭāṃ tathākrāntāṃ kekarāṃ śokasaṃyutām | cintayet parayā bhaktya devī ṣaṭkarmayogataḥ || niśumbhaṃ vairiṇaṃ dhyayedātmanāṃ parvatātmajām | mārayedakhilān śatrūn hemādrisadṛśānapi || yaṃ yaṃ kāmayate kāmaṃ paṭhan stotramanuttamam | durgāpadaprasādena taṃ tamāpnoti nityaśaḥ || svayambhukusumaiḥ śukrairyavāyāvakasaṃyutaiḥ | pūjayitvā vidhānena labhet siddhimanuttamām || māsimasi yajeddevīṃ durgāṃ durgatināśinīm | matsyairmāṃsaim.gairgābhiḥ pūjayet parvatātmajām || candanā gurukarpuraviḍaṅgavakulāni ca | sarvauṣadhijale snātvā pūjayet paradevatām || kuṅkumapadmagurubhirhemnaiḥ nānāgandhasamanvitaiḥ | śavāṅgāreṇa ca saṃpiṣya tathā mūlasya dārubhiḥ || śodhayitvā vidhānena mūlamantreṇa sādhakaḥ | śatamaṣṭottarañcaiva tilakaṃ kurute sudhīḥ || taddṛṣṭvā tilakaṃ devi bhavet tasya vaśe jagat | bhaumāvāsyāṃ niśithe ca śmaśāne ca dine dine || dadyādvaliṃ mahadevyai dhyātvā tāṃ parvatātmajām | sa bhavet sampadāmādiṃ maheśahaiva cāparaḥ || kimanyairvahūnā devi sarvasiddhirlabhennaraḥ | iti viśvasāratantre durgānāmasahasraṃ samāptam | śrī īśvara uvāca | śatanāmaṃ pravakṣyāmi śṛṇuṣva kamalānane | ṣasyāḥ prasādamatreṇa durgāprītirbhavet sadā || oṃ satī sādhvī bhavaprītā bhavānī bhavamocanī | ādyā durgā jayā āryā trinetrā śūladhāriṇī || piṇākadhāriṇī cittā caṇḍamuṇḍamahātapā | manobuddhirahaṅkārā cittarūpā citācitiḥ || sarvamantramayī satyā satyānandasvarūpiṇī | ananta bhāvinī bhāvyā bhavyā bhavābhayāpahā || āsurī vedadātā ca cintāvartmapriyā sadā | sarvavidyā dakṣakanya dakṣayajñavināśinī || aparṇānekaparṇā ca pāṭalā pāṭalāvatī | paṭṭāsvarapayīdhānā kalanmañjīrarañjinī || ameyā vikramā krūrā sundari purasundarī | navadurgā ca mātaṅgī mataṅgamunipūjitā || drākṣī māheśvarī caindrā kaumārī vaiṣṇavī tathā | cāmuṇḍā caiva vārāhī lakṣmīśca puruṣākṛtiḥ || vimalotkarṣiṇī jñānā kriyā satyā ca buddhidā | bahūnā bahūlā premnā sarvā vāhanavāhanā || niśumbhaśumbhahananī mahiṣāsuramarddhinī | madhukaiṭabhahantrī ca caṇḍamuṇḍavināśinī || sarvāsuravināśī ca sarvadā naraghātinī | sarvaśāstramayī satyā sarvāstradhāriṇī tathā || aruṇā aruṇī dṛṣṭvā suryākāntirdavāpatiḥ | tapani tāpani dhūmrā marīci jvalanī rucī || suṣumnā bhogadā viśvā vādhinī dhāriṇī kṣamā | nānādhātumayī devī nānādhātvantarāphalā || anekaśastrahanta ca anekāstravidhāriṇī | kumārī caiva kanyā ca kaumārī yuvatīmatiḥ || aprauḍha caiva prauḍhā ca vṛddhamātā valapradā | ya idaṃ prapaṭhennityaṃ durgānāmaśatāṣṭakam || nāsādhyaṃ vidyate tasya triṣu lokeṣu pārvati | dhanaṃ dhānyaṃ sutaṃ jāyāṃ hayaṃ hastinameva ca || caturvargaṃ tathā cānte labhenmuktiñca sātvatim | kumārīṃ pūjayitvā ca dhyātvā devīṃ sureśvarīm || pūjayet parayā bhaktyā paṭhennama śatāṣṭakam | tasyasiddhirbhaved devi sarvaiḥ suravarairapi || rājāno dāśatāṃ yānti rājyaśriyamavāpnuyāt | gorocanālaktakuṅkumena sindurakarpūramadhutrayeṇa || vilikhya yantraṃ vidhinā vidhijño bhavet sadā dhārayate purāriḥ | bhaumāvāsyāṃ niśābhāge candre śatabhiṣāgate || vilikhya prapaṭhan stotraṃ sa bhavet sampadāṃ padam | iti viśvasāratantre durgānāmaśatāṣṭakaṃ stotraṃ samāptam || śrī pārvatyuvāca | deva deva mahādeva sarvajña surapūjaka | gaurasya śivaputrasya vidhānaṃ kathaya prabho || tasyāstadvacanaṃ śrutvā vihasya jagadīśvaraḥ | kathayāmāsa tatsarvaṃ vidhānaṃ surapūjakaḥ || śrī īśvara uvāca | sādhu sādhu varārohe gaṇeśasya mahātmanaḥ | pūjanañca tathā yantraṃ sarvatantreṣu gopitam || haridrasya gaṇeśasya māhātmāṃ suradurlabham | devairdevatvavidhayo gandhairvaiḥ siddhamātmanaḥ || pañcavaktrairmaheśāni kiṃ vaktavyaṃ sureśvaram | māhātmāṃ tantrayantrasya sa jānāmi varānane || sahasravadanaistasya ananto na garāṭ svayam | kadācidvaktu kāmaḥ syānmāhātmāṃ suradurlabham || ṛaṣayaḥ pitaro devāḥ nāgānāgāḥ suvāsurāḥ | japanti niyataṃ mantraṃ gaṇeśasya mahātmanaḥ || mantroddhāramahaṃ vakṣye śṛṇuṣva kamalānane | indrabījaṃ samuddhṛtya nijabījaṃ samuddharet || caturdaśasvareṇācyo bindukhaṇḍastvalaṅkṛtam | ekākṣarī mahāvidyā kathitā padmayoninā || (p. 54) caturvargapradā sākṣāt mahāpātakanāśinī | nāśiṣyāya ca krūrāya khalāyāmitradarśine || na darśayenna śrovayet yadīcchadātmano hitam | kākṣarasamā nāsti vidyā tribhavanapriye || atha dhyānaṃ pravakṣyāmi śṛṇuṣva kamalānane | navaratnamayaṃ dvīpaṃ aviditvā rasāmbudhau || tadvīcidhautaparyāṅke mandamārutasevitam | mandarapārijātākhyā kalpavṛkṣalatākulam || uddhṛtya ratnacchāyābhiraruṇīkṛtabhūṣaṇam | tasya madhye pārijātaṃ navaratnamayaṃ smaret || surabhiḥ sevitaṃ sadbhiraniśaṃ prītivarddhanaiḥ | tasyādhastanmanīpīṭhe racitā mātṛkāmbuje || ṣaṣṭhau nāstastikoṇasthaṃ sāṣṭapatraṃ tribimbayuk | arddhacandra pratīkāśaṃ saviñjalkasamanvitam || nānāstrasaṃyute mantre mahāgaṇapatiṃ smaret | hastīndrānanaminducuḍamaruṇacchāyaṃ trinetraṃ rasadāśliṣṭaṃ priyayā sapadmakaraṣā svākṣasthayā santatam | bījāyugadikṣukarmikarucā * * viṣāṇaratnakalasān hastairvahantaṃ bhaje | gaṇḍapāṇī galaddānamānasottānamānasān | dvivephān karṇa * (?)lābhyāṃ vārayantaṃ muhūrmuhūḥ || karāgradhṛtamāṇikyakumbhavaktravinisutaiḥ | ratnacchāyaṃ praṇayantaṃ sādhakān madavihvalam || māṇikyamuṭāṃśeṣu ratnābharaṇabhuṣitām | dhyatvāa taṃ prajaped devaṃ gaṇeśaṃ śivanandanam || caturlakṣaṃ puraścaryaṃ japecca niyataṃ śuciḥ | karasthāḥ siddhayḥ sarvā bhavanti kamalānane || śrīpārvatyuvāca | varṇasya devatādeva kathayāmāsa tattvataḥ | chandaścaiva ṛṣiścaiva lokanātha jagadguro || śrī īśvara uvāca | ādyaḥ surādhipaścaiva deva devaḥ sadāśivaḥ | gakārasya maheśāni devatā parikīrtitā || arddhacandrasya deveśi devatāgaṇanāyakaḥ | śakārasya bhavedindraḥ sarvakāmaphalapradaḥ || ādyā śaktirmahāmāyā ūkārasya prakīrtitā | mahādevasya mantrasya ṛṣivādīvarānane || pūrvavannyāsavargañca pūrvavat pūjanaṃ priye | kavacaṃ kathitaṃ devi sarvaṃ tadādiṣāmale || atraiva kathyate sarvaṃ tat śṛṇuṣva varānane | śrī īśvara uvāca | śṛṇu vakṣyāmi kavacaṃ sarvasiddhikaraṃ priye | paṭhitvā dhārayitvā ca mucyate sarvasaṅkaṭāt || ajñātvā kavacaṃ devi gaṇeśasya yadā japet | siddhirna jāyāt tasya kalpakoṭiśatairapi || oṃ āmedaḥ pātu śirasi pramedaśca śikhopari | sanmodoruyuge pātu kramadhye ca gaṇādhipaḥ || gaṇakrīḍaścakṣuyugme nāsāyaṃ gaṇanāyakaḥ | gaṇakrīḍānvitaḥ pātu śira *i(?) pramedaḥ vāhūyugmaṃ sadā mama || viśvakartā ca udare viśvahartā tathodare | gajavaktraḥ kaṭīdaśe ekadanto nitambake || lambodaraḥ sadā pātu guhyadeśe sadā mama | (p. 54) vyālayajñopavītirmāṃ pātu pādayuge sadā || jāpakaḥ sarvadā pātu jānuyugme gaṇādhipaḥ | hāridraḥ sarvadā pātu sarvāṅgagaṇanāyakaḥ || ya idaṃ prapaṭhennityaṃ gaṇeśasya maheśvari | kavacaṃ sarvasiddhākhyaṃ sarvavighnavināyakam || sarvasiddhikaraṃ sākṣāt sarvapāpavimocanam | sarvasampatpradaṃ sākṣāt sarvaśatrukṣayaṅkaram || grahapīḍā jvarārogā ye cānye gulmajādayaḥ | paṭhanāt śravaṇaccaiva nāśamāyānti tatakṣaṇāt || dhanadhānyakaraṃ devi kavacaṃ surapūjakam | samo nāsti maheśāni trailokye kavacasya tu || hāridrasya maheśāni kavacasya tu bhutale | kimanyairasadālāperyatrāyurvyayatāmiyāt || iti viśvasāratantre hāridragaṇeśasya kavacaṃ samaptam || mantraṃ vahūvidhaṃ devi kathitaṃ padmayoninā | lakṣmyādyāṃ vā kāmādyāṃ vā māyādyāṃ vā japet sudhīḥ || lajvādyāṃ vā vadhu * * bījādyāṃ vā japet sadā | oṃkārādyāṃ mahāvidyāṃ nijabījādikantathā || gagaṇaṃ vidhuyuk kṛtvā madhyamānbharalopayet | nijabījaṃ maheśāni kathitaṃ padmayoninā || dvyakṣarī sā mahavidyā tryakṣarī astrasaṃyutā | caturvargapradā sākṣāt mahāpātakanāśinī || vāgbhavādyāṃ japedvidyāṃ pāṇḍitye ca sadā sudhīḥ | atha durgāmahaṃ vakṣye śṛṇuṣva kamalanane | vividhā sā mahāvidyā mahākālamatā priye || lakṣmyādyā vāgbhavādyāṃ vā kāmādyā kāmadāyinī | lajvādyāṃ vā nahādyāṃ vā kūrcādyāṃ vā japet sadā || vadhubījādikaṃ vāpi japedvidyā viśāladhīḥ | ṣoḍaśavyañjanaṃ devi vāmākṣivahnisaṃyutam || indubindusamārūḍhāṃ lajjābījamidaṃ smṛtam | devī bījādikaṃ vāpi prajapejjapasiddhaye || indubindusamārūḍhamanusvarasamanvitam | devī bījamidaṃ proktaṃ brahmaṇā bhāṣitaṃ purā || phaḍantā tryakṣarī vidyā sarvatantreṣu gopitā | vahnijāyāvadhiḥ proktā vidyā caiva trivarṇikā || bhogyena labhate vidyāṃ sarvasampat pradāyanī | nātaḥ paratarā vidyā tīrthaṃ nātaḥ parātparam || vidyācuḍāmaṇiṃ devi kathitaṃ padmayoninā | kaśyapaḥ kāhaliścaiva śivānando'tha gautamaḥ || cyavanaḥ śukraśukrau ca tathaiva pulahaḥ kratuḥ | vaśiṣṭhaścaiva durvāsā śāntanuḥ sagaraḥ kṛpaḥ || sarve śāktā mahātmānaḥ sarvācāraparāyaṇāḥ | te śaivā vaiṣṇavānte syuste sarve śivapūjakāḥ || ta eva śivarūpeṇa vicarantī mahītale | teṣāṃ mama na deveśi na kutrāpi mahītale || (p. 55) devakūṭātmikā vidyā kathitā padmayoninā | yathā cāre yathākāle yathāsthāne yathāvidhi || iti viśvasāratantre śrīdurgāvidhāne pañcamaḥ paṭalaḥ | atha vakṣye maheśāni vidyā sarvaphalapradā | caturvarga pradā sākṣāt mahāpātakanāśinī || sarvasiddhipradā nityā sarvapāpakṣyā tathā | sarvamaṅgalanityā tu bhaktimuktipradāyinī || guhyakālī mahāvidyā trailoke'pi ca durlabhā | devakūṭātmikā vidyā sarvatantreṣu gopitā || mantroddhāramahaṃ vakṣye śṛṇuṣva kamalānane | indrādirūḍhaṃ vargādyāṃ ratibindusamanvitam || viguṇañca tadā kṛtvā īśānañca samuddharet | vāmākṣivahnisaṃyuktam nādabindusamanvitam || lajjādvayamidaṃ proktaṃ sarvavidyāvasānugam | tadā guhyakāliketi athavā dakṣiṇe vadet || saptabījaṃ punaḥ pūrvaṃ krameṇa cintayeddhiyā | vahinjāyāvadhiproktā vidyā trailokyamohinī || nātaḥ paratarā vidyā tīrthaṃ nātaḥ paraṃ varam | te dhanyāḥ kṛtapuṇyāste te sarve śivapūjakāḥ || te sarve vaiṣṇavāḥ śāstravettā ca bodhanāyakāḥ | teṣāṃ samānaṃ deveśi trailokye naiva vidyate || tathā ca śrutiḥ || yadā guhyakālikāyāḥ kāmarājaṃ vā kūrcaṃ vā sambodhanapadaṃ vā vetti sarvadā sarvakāleṣu sarvahatyāṃ tarati sarvamṛtyuṃ tarati sarvaśāstraṃ vetti dhanino bhavanti antedevalokaṃ gacchati | devyāścaraṇaprasādaḥ svadehadevīṃ paśyati asādhyaṃ sādhayati | kimanyad vahūnā devi sarvasiddhimupālabhet || asyāpi sadṛśī vidyā trailokye'pi ca durlabhaḥ | atra kūrcaṃ śaktisvāhā ca śaktiḥ | athavā kūrcavāje dve svāhā ca śaktiḥ | sarvavarṇātmikā devī citsvarūpā ca nirmalā | avikārā ānandarūpā prāṇānte vā svagotre śaṭhāya mitrāya prakāśānāha iti śrutau | kāmarājatrayāṇāṃ śaktistrailokyamohanaḥ | kūrcadvayasya śaktimūlaprakṛtī nityā jvālādyasya śaktītribhuvaneśvarī | ādyā guhyāyā dakṣiṇāṃ vā śabdasya śaktirdākṣaṇā murti ṛṣiḥ punarbījānāṃ tathaiva svāhā | śabdasya śaktikālakā kalmaṣanāśinī | dakṣiṇe padaṃ vā guhyapadaṃ vā kīlakaṃ gakāre tu mahādevī devatāgaṇanāyakaḥ | ukāre ca mahādevī hakāre ca sadāśivaḥ | ekāre īśvarī devī evaṃ varṇasya devatā || vividhā sā mahāvidyā kathitā padmayoninā | tat śṛṇuṣva maheśāni yaduktaṃ brahmavādibhiḥ || kāmarājaṃ tathā kurcaṃ tadante bhūvaneśvarī | guhya ca kālikā devī tathā bījatṛtīyakam || (p. 55b) svāhāntā kathitā vidyā sarvavidyāsvanuttamā | dvau dvau bījāni taduddhṛtya tadā sambodhane vadet || punastathaiva ṣaḍbījaṃ tadante vahnisundarī | viṃśadvarṇātmikā vidyā trikoṇa (?) vāprakīrtitā || kāmarājaṃ tadā brūyāt kavacaṃ bhuvaneśvarī | sambodhanaṃ tadā brūyāt svāhāntetyaḥ parā smṛtā || ekādaśākṣarī vidyā daśavarṇātmikā bhavet | ekākṣarī kāmarājaṃ tryakṣarī ca tribījikā || ṣaḍkṣarī ṣaḍbījāni svāhāntāṣṭākṣarī smṛtā | dvākṣarī kāmabījañca phaḍantā tryakṣarīmatā || bījatrayaṃ tadāstrañca kathitā caturākṣarī | bījāni nirguṇīkṛtya tyaktvā sambodhanaṃ padaṃ || svāhānta kathitā vidyā sarvatantreṣu gopitā | eṣā tu ṣoḍaśī vidyā caturvargaphalapradā || bhaktimuktipradā vidyā sarvalokavaśaṅkarī | sarvaśatrukṣayakarī kalpavṛkṣasvarūpakā || bhāgyena labhate vidyāṃ sarvatraiva sudurlabhā | parāśaro vaśiṣṭhaśca maitraraḥ kaśyapastathā || utasakḥ kāśīrājaḥ tathā aśvapatiḥ priye | pulastyaḥ pulhaścaiva kratuḥ kātyāyanastathā || bodhāyanaḥ śaṅkhadharaḥ stu ṇḍaścaiva varanane | kāśyapirgaruḍaḥ śvetaḥ ketakī kāhalastathā || jātaniścāsuriścaiva harirvāmanarūpadhṛk | sahasrapādahirbradhnabharadvājaśca bhāskaraḥ || viśālākṣaḥ surānando dvādaśātmā divākaraḥ | ete syuḥ sevakā devi guhyakālyāstu ṣoḍaśī || ṣoḍaśī durlabhā vidyā sarvatantreṣu gopitā | dakṣiṇe padamābhāṣya bhavet pañca daśākṣarī || ṣoḍaśī gopitā vidyā tatrāpi tadguruḥ priye | vidhānaṃ tatra sulabhaṃ naiva kutrāpi pārvati || kāmarājadvayaṃ bhyaktyā bhavedvidyā caturdaśī | saptabījaṃ purā proktaṃ guhye ca kālike punaḥ || svāhāntā kathitā vidyā sarvatantreṣu gopitā | kāmarājaṃ parityajya athavā ṣoḍaśākṣarī || evaṃ vahūvidhā vidyā tantre tantre prakīrtitā | atha vakṣye mahāvidyāṃ sarvatantreṣu gopitām | bhṛṇḍarāmeṇa yā proktā tat śṛṇuṣva varānane || kāmabījaṃ samuddhṛtya sambuddhantapadadvayam | punaḥ kāmaṃ tadante ca dadyāt kurcañca sundarīm || eṣā navākṣarī vidyā guhyaśabdasamanvitā | dakṣiṇe padamābhāṣya bhavedvidyā daśākṣarī || evaṃ vahūvidhā vidyā tantre tantreṣu durlabhā | lakṣadhā vidyate vidyā mahākālena bhāṣitā || pūrvavannyāsavargañca pūrvavat pūjayet śivām | pūrvavat prajapedvidyāṃ sarvaṃ pūrvavadevahi || validānaṃ tathā yantraṃ pūrvavat parikalpayet | śatāparādhe vanitāṃ pūṣpeṇaiva na tāḍaret || kutsitāṃ vā suveśaṃ vā kumārīṃ yuvatīṃ tathā | na nindenmanasā vācā namaskṛtya visarjayet || (p. 56) bhadrakālyādayo vidya kalpante śṛṇu pārvati | kāmarājādikaṃ bījaṃ sarvaṃ pūrvāpare yajet || bhadrakālīṃ tathā ṅentāṃ bījamadhye niyojayet | svāhāntā kathitā vidyā viṃśad varṇātmikā priye || caturvargapradā devī bhadrakālī śubhānanā | śatadhā vidyāte vidyā tantre tantre viśeṣataḥ || saptabījaṃ samuddhṛtya śmaśānakālikāṃ tataḥ | pūrvabījakrameṇaiva svāhāntā sarvasammatā || viṃśatyekādhikā vidyā bhadrakālyāḥ prakīrtitā | bījāni uddharet pūrve mahākālipadaṃ punaḥ || tadante saptabījāni svāhāntā sarvasammatā | viṃśadvarṇā mahāvidyā bhadrakālyāḥ prakīrtitā || tāsāṃ dhyānamahaṃ vakṣye śṛṇuṣva kamalānane | mahāmeghaprabhāṃ raktāṃ kṛṣṇavastrapidhāyinīm || lasajjihvāṃ ghoradaṃṣṭrāṃ koṭarākṣīṃ lasanmukhīm | nāgahāravalopetāṃ candrārddhakṛtaśekharām || dyāṃ li"khantīṃ jaṭāmekāṃ lelihānāṃ śavaṃ svaram | nāgayajñopavītāṅgī nāgaśayyā niśeduṣīm || paścāccaiva nṛmuṇḍena vanamālāṃ mahodavīm | sahasraphalasaṃyuktamanantaśirasopari || caturdikṣu nāgaphaṇāveṣṭitāṃ guhyakālikām | aśī vaṣairnāgaphaṇaiḥ kaṅkaṇa dvitīyaṃ viduḥ || anantanāgarājena dakṣiṇa karamaṇḍitām | vāme śavasurūpāntaṃ kalpitaṃ śavarūpakam || dvibhujāṃ cintayeddevīṃ nāgayajñopavītinīm | navaratnaiḥ samavaddhakuṇḍale śrutimaṇḍite || prasannavadana'm saumyāṃ sarvaratnavibhūṣitām | nāradādyairmunigaṇaiḥ sevitāṃ śivagehinīm || taṭṭahāsāṃ mahābhīmāṃ sādhakābhīṣṭadāyinīm | evaṃ dhyātvā yajeddevīṃ kālīṃ kalmaṣanāśinīm || athavā cintayeddevīṃ guhyakālīṃ mahodayam | caturbhujāṃ mahākālīṃ śavakuṇḍaladhāriṇīm || ghoradaṃṣṭrāṃ karālasyāṃ mahāmeghaghanacchavim | muṇḍamālaṃ kapālañca sutīkṣṇakartṛkāṃpunaḥ || nāgavargañca haste deve savye dakṣiṇayogataḥ | sahasraphaṇasaṃyuktamanantagaṇabhūṣitām || śivāvikṛtaśabdena sāmavedapragāyatīm | sṛkkadvayagladraktādhārāvisphuritānanām || lelihānāṃ śavaṃ sākṣāt pratyālīḍhapadasthitām | digambarīṃ mahābhīmāṃ nānāvālyaiśca sevitām || śavānāṃ karasaṅghātaiḥ kṛtakāñcīṃ hasanmukhīm | śavarūpamahādevahṛdayaparisaṃsthitam || vikasadratnavarṣyaiśca sādhakārthaprapūriṇīm | evaṃ vā cintayeddevīṃ guhyakālīṃ maheśvarīm || devakūṭātmikā vidyā sarvatantrasamanvitāḥ | dhyānabhede bhavedvidyā jīvakūṭātmikā priye || athavā cintayet kālīṃ mahākālamatāṃ priye | mahāmeghaprabhāṃ śyāmāṃ raktavastrapidhāyinīm || lalajjihvāṃ karālāsyāṃ ghoradaṃṣṭraṃ bhayānakām | śavakuṇḍalayugmena bhūṣitāṃ sumanoharām || sarvalāvaṇyavasatīṃ sṛkkadvayagaṇarkakam | (p. 56b) śavānāṃ karasaṅghātaiḥ kṛtakāñcīṃ hasanmukhīm || śavarūpmahadevahṛdayoparisaṃsthitām | abhayañca varadañcaiva khaḍgaṃ muṇḍaṃ suśobhanam || sahasraphaṇasaṃyuktairnānānāgairvibhūṣitām | śavarūpamahādeva kalpitā śavarūpakam || anantanāgarājena dakṣiṇaṃ karamaṇḍitam | nānādevaiśca gandharvairnānātālasamanvitaiḥ || nānānāgasamāyuktaiḥ sevitāṃ sumanoharām | evaṃ saṃcintayeddevīṃ kurukullādisaṃyutām || pūjayet parayā bhaktyā guhyakālīṃ mahodayām || atha yantraṃ pravakṣyāmi śṛṇuṣva kamalānane | trikoṇaṃ vinyaset pūrvaṃ ṣaṭkoṇaparimaṇḍitam || navakoṇaṃ punastatra tatrāpi pūjayet śivām | athavā pūjayet yantre tat śṛṇuṣva nagātmaje || trikoṇañcaiva ṣaṭkoṇaṃ navakoṇaṃ manoharam | trivimbaṃ sāṣṭapatrañca sakiñjaskaṃsamanvitam || bhūpuratritayārūḍhaṃ yonimaṇḍalamaṇḍitam | tripañcāramidaṃ cakraṃ sarvatantrasamanvitam || trikoṇañcaiva ṣaṭkoṇaṃ navakoṇaṃ tataḥ param | trividhaṃ sāṣṭapatrañca bhūpūratritayānvitān || pūjayet parayā bhaktyā tanmadhye bhavasundarīm | tripañcāre pīṭhe janani satataṃ vidhiyuta mahātmānaḥ sarve satatamahatā siddhikavitā | vinirddhūtā jihvāsakalavādhanihatā na teṣāṃ saṃkhyānāṃ vibhavamati jayati ciram || atha devyāśca pūjāsu śaktayaḥ parikīrtitāḥ | kālīṃ kapālinīṃ kullāṃ vipracittāṃ virodhinīm || ugrāmugraprabhāñcaiva ṣaṭkoṇe paricintayet | dīptāṃ ghanāṃ pradīptāñca mātrāṃ mudrāṃ mitāṃ punaḥ || nīlāṃ nīlaghanāṃ ghorāṃ aṭṭahāsāṃ karālinīm | amitāñca mitāṃ mudrāṃ sughorāṃ pūjayet kramāt || brāhmyādimātaraḥ pūjyā patreṣu ca tataḥ param | bhūpure lokapālāḥ syustadastrāṇi ca tadvahiḥ || bhūpure ca catuṣkoṇe pūjayet kramataḥ sudhīḥ | viṣṇuṃ śivaṃ tathā suryaṃ gaṇeśaṃ pūjayet kramāt || mahāvidyā vidhānena pañcadevakramaṃ viduḥ | evaṃ yaḥ pūjayedvidvān tasya siddhiradurataḥ || mūlamantreṇa sarvatra pādyamarghyaṃ nivedayet | pūjayet parayā bhaktyā guhyākālīṃ vidhānataḥ || sadāśivaṃ vadet ṅentaṃ mahāpretapadaṃ punaḥ | guhyakālyāsanaṃ guhyakālī tathā tathā ṅitaḥ || gṛhna gṛhna padadvandvaṃ mama śatrūn vadet tataḥ | nāśaya dvitayaṃ brūyat khādaya dvitayaṃ vadet || turu turu padadvandvaṃ tat sphurasphureti ca | ca | chindi chindi padadvandvaṃ siddhiṃ dehi padadvayam || kavacadvitayaṃ brūyāt tadante vahnisundarī | pañcāśadvitayā rūḍho validhāne nivedayet || gāyatrīṃ prajapet kālyā guhyaśabdasamanvitām | kāmarājaṃ samuddhṛtya mantrarājaṃ tathāṅitam || (p. 57) vidmahe tatrānantare tu uddhared yatnapūrvakam | vidye puṇye samābhāṣya dhīmahi tadanantaram || tāmrāpadaṃ samābhāṣya tadā devī pracodayāt | guhyakālyāstathā kālyā gāyatrī kathitā priye || nātra siddhadadāpekṣā ca na ca mitrādiduṣaṇam | na vittavyayavāhūlyaṃ kathitaṃ padmayoninā || yathākāle yathāsthāne yathacāraṃ yajet śivām | guruṃ santoṣya yatnena japedvidyāmananyadhīḥ || gurusantoṣataḥ sarvaṃ phalabhāg bhavavati dhruvam | gurorājñāmanādṛtya vidyāṃ prāpya japennaraḥ || siddhirna jāyate tasya kalpakoṭiśatairapi | śākaiḥ sūpaiśca pūpairvahūlaghanaghṛtairmadyamāṃsaiśca dugdhaiḥ coṣyaiścarvyaśca lehyaiḥ suvahūvahūgalaccholitaiḥ śikyamāṃsaiḥ | grāhaiḥ kūrmaiśca gobhiddalā śivaśarāsukaiśchāgameṣaiḥ śallyairgodhāviḍālairnavapaśupaśubhirmatsyamāṃsaiśca dagdhaiḥ | mārgyairmedhaiḥ paramamasṛtaṃ patrapuṣpaiśca piṣṭaiḥ śālyainnaḥ pūjayet tāṃ sakalasuravadhupūjitāṃ tāṃ namāmi || gṛñjaiḥ śaktisamāptā janani janamabhuḥ pūjayitvā vidhānai rātrau cāhri śuciraśucibhirvaijayantyaṃ jayantām | evaṃ saṃpūjya tāṃ devīṃ guhyakālīṃ mahodayām | stavenānena saṃstutya sādhayet siddhimuttamām || ataḥ kālyāṃ stavaṃ vakṣye śṛṇuṣva kamalānane | yat prasādānmahātmānaḥ sarvasiddhimavāpnuyuḥ || śiva uvāca | oṃkālyānīnā mahātejā lokadhātrī mahāyaśā | sarasvatī mahālakṣmīḥ prajāśrībuddhivarddhinī || dhṛtidā puṣṭidā svāhā kālīṃ kālīkāmarūpiṇī | sarvasattvahite yuktā saṃgrāme tāriṇī jayā || indvatī śaṅkhinī purṇā vidyā rājñī priyapradā | candrānanā mahāgaurī kūjitā pitavāsavā || mahāmāyā mahālokā mahāvalaparākramā | mahāraudrī mahācaṇḍā duṣṭadānavaghātinī || praśāntā śāntarūpā ca vijayā ca valapradā || vidyunmālī gadī khaḍgī cakrī cāpodātāyudhā | jṛmbhinī stambhinī bālā kālarātrī ni'sācarī || yakṣiṇī mohinī kṛṣṇā praśāntā śāntarūpiṇī | brahmāṇī vedamātā ca tuhinācalavāsinī || maṅgalā śāṅkarī saumyā jātavedā manobhavā | karālinī mahāvegā sādhyā satyaparākramā || kāntarī draviṇī raktā naṣṭaśatvavināśinī | varadā śaśinī śāstrasvarūpā mivikramā || śavarī yoginī siddhā cāṇḍālī cāmṛtā dhruvā | pūṇyā dhanyā mahāprītiḥ prītidā premavihvalā || kṛtāntavāsinī bhīmā ugrā ugramahātapā | jagadekahitāyuktā śaraṇyā bhaktavatsalā || vāgīśvarī śivā sūkṣmā sarvā nityā nagātmajā | sarvārthasādhanī bhadrā goṣṭhī dhātrī dhanapradā || (p. 57b) abhayā gautamī śreṣṭhā niśīkhe ca śrīḥ sarvārthakāmugā | abhayā gautamī śreṣṭhā niśīthe ca śrīḥ sarvārthakāmugā || tārānāmaguṇā sarvā sarvāśā paripūjitā | aṣṭottaraśataṃ nāma kīrtitaṃ hitakāmyayā || rahasyamadbhutaṃ guhyaṃ devānāmapi durlabham | prātaḥkāle niśīthe ca rātrau vā parameśvarī || yaḥ paṭhet pāṭhayedvapi ṣaṇmāsaṃ pratyahaṃ priye | tasya sarvārhasiddhiḥ syāt yadyanmanasivartate || aṣṭottaraśataṃ nāma kīrtanaṃ hitakāmyayā | saubhagyakaraṇaṃ jantoḥ sarvapāpavināśanam || sarvavyādhipraśamanaṃ sarvakāle sukhāvaham | trikālaṃ yaḥ paṭheddhīmān śucirbhūtvā samāhitaḥ || soḥacire'naiva kālena rājyaśriyamavāpnuyāt | duḥkhito'pi sukhī nityaṃ daridro dhanavān bhavet || yato bhavet mahāprājño medhāvī nātra saṃśayaḥ | vandhanānmucyate vaddho vyāvahāre jayī bhavet || sa eva dāsatāṃ yānti śṛṅgiṇaścāpi daṃsṭrīṇaḥ | saṃgrāme saṅkaṭe durge nābhayaṃ syāt samaṅgale || smṛtvaitāni ca nāmāni sarvapāpaṃ vyapohati | yastvimāṃ prātarutthāya mānavaḥ kīrtiyiṣyati || sa dīrghāyurāyuṣmān sa śriyā ca na mucyate | devā yakṣāstathā nāgā gandharvyāḥ kaṭapūtanā || bhūtapretapiśācāśca mātaro devamātaraḥ | (atra patitam |) nitambe kālikā patu kālikā kālanaśinī | klīṃ pātu kaṇṭhadeśe ca pārśve klī/ sarvadāvatu || vāmapārśve sadā pātu klī/kārī sarvkāmadā | stanayugme sadāpātu hū/kārī sarvasiddhidā || huṅkārī sarvadā pātu skandadeśe maheśvarī | drīūṃ pātu nābhau guhye ca sarvaśaktiṣu saṃsthitā | svāhā māṃ pātu sarvatra hastayorvāhūpādayoḥ || sarvāṅge pātu māṃ devīṃ guhyakālī mahodayā | pātu māṃ sarvadā kālī kapālī sarvadāvatu || rājadvāre śaṅkaṭe ca śmaśāne sarvadāvatu | sarvadā pātu māṃ devī durgā sarvasamṛddhidā || kurukullā sadā pātu āsane sarvakāmadā | vipracittā sadā pātu citāṅgasarvasiddhaye || virodhinī sadā pātu māṃ sarvasiddhidā | parvatemāṃ sadā pātu ugrā devī mahodayā || nadyāṃ pātu deveśī māṃ māyā ugraprabhā sadā | rājadvāre sadā pātu dīptā dīptasvarūpiṇī || līlā māṃ sarvadā pātu śmaśāne sarvasiddhaye | sudīptā sarvadā pātu gamane vighnanāśinī || adīptā sarvadā pātu śayane śatrunāśinī | vidīptā sarvadā pātu bhojane sarvasiddhidā || sadā nīlā ghanā pātu kārāgāre śivapriyā | līlā māṃ sarvadā pātu pramattya sthānayogataḥ || mātrā māṃ sarvadā pātu yoṣitāṃ saṅgayogataḥ | pramātrā sarvadā pātu devyāḥ pārśve samāśrayā || mātaraḥ sarvadā pāntu subhūṣaṇa bhuṣaṇā | (p. 58) mahāmeghaprabhā pātu uttare sarvasiddhidā || raktavarṇā sadā pātu paścime varuṇālaye | hasanmukhī mahāmāyā vāyavyāṃ parirakṣatu || nāgahāralatāpetā aiśānyāṃ harasundarī | candrārdha dhāriṇī pātu * * ūrddhanivāsinī || sadā ekajaṭā pātu svarge martye rasātale | lelihānā sadā pātu śmaśāne śatrunāśinī || śavakāñcīdharā pātu pretasthāne harapriyā | muṇḍamālādharā pātu pātu sarvatra sarvadā || tato nāgaphaṇā mūrdhnā pātu māṃ śambhusundarī | śavaputradharā pātu nāgahastā sadāvatu || śavapṛṣṭasthitā pātu devī guhyādikālikā | tataḥ śavasutā pātu sarvatra sarvasampadā || trinetrā satataṃ pātu kārāgāre śiva priyā | sṛkkavadhaḥ galadraktā śaṅkaṭe sarvadāvatu || aṭṭahāsā mahāmāyā durge māṃ sarvadāvatu | mahāmāyā maheśāni śmaśāne sarvadāvatu || śmaśānasthā mahāmāyā saṃgrāme sarvadāvatu | śmaśāne prāntare ghore durge nigaḍavandhane || saṅkaṭe giridurge ca nadyāditīrasaṃyute | kārāgāre prāntare ca svarge martye rasātale || vivāde śatrumadhye ca sabhāyāṃ vāgvāye sadā | śatrumadhye tathā nauṣu sadā māṃ kālikāvatu || svarge māṃ pātu deveśi brahmāṇī brahmadāyinī | māheśvarī sadā pātu pṛthivyāṃ parvatātmajā || yauvane satataṃ pātu kaumārī rūpadhāriṇī | vyavahāre sadā pātu vaiṣṇavī viṣṇuvallabhā || janamadhye sadā pātu jayadā jayavarddhinī | saṃgrāme pātu deveśī indrāṇī vijayapradā || pararāṣṭre sadā pātu cāmuṇḍā śatrunāśinī | lakṣmīrmāṃ sarvadā pātu guhye sarvasamṛddhidā || yoginī cakrasahitā kokilā sarvdāvatu | kavacasmaraṇāddevi labhedvā sthitamuttamam || aśucau vāśucau vāpi kavacaṃ sarvakāmadam | haviṣyāśī paṭheddhīmān sadā ca divase sudhīḥ || rātrau paṭhedviśeṣeṇa ratāśaktau mahāmatiḥ | pāṇḍityaṃ sukavitvañca ṣaṇmāsena labhennaraḥ || raṇe dyūte vivāde ca saṃgrāme śatrumadhyataḥ | vāgvāye durgame dhīmān prapaṭhet kavacaṃ sadā || nāsādhyaṃ vartate tasya pṛthivyāṃ parvatatmaje | śatravo dāsataṃ yāsti sarveṣāṃ vallabhaḥ sadā || guroḥ prasādamāsādya prapaṭhan kavaca sudhīḥ | nāsādhyaṃ vartate tasya triṣu lokeṣu pārvati || gorocanākuṅkumena likhedvidyāṃ viśeṣataḥ | mastake vā bhuje vāpi dhṛtvā vaśayet sakalaṃ jagat || śmaśāne prāntare vāpi likhet kavacamuttamam | raktacandanasindurairyavakaiśca viśeṣataḥ || vilikhedvidhinā rātrau kavacaṃ suradurlabham | siṃharāśau gate candre karkaṭasthe divākare || mīnarāśau gurugate likhed yatnena deśikaḥ | śmaśāne vilikhedvidyāṃ śatrūṇāṃ māraṇe sadā || (p. 58b) citāmbhasi likhed yantraṃ māraṇe śatruvaśyake | uccāṭane likhed yantraṃ gomaye kavacelake || tataḥ svarṇaśalākayā likhed yantramananyadhīḥ | svarambhukusumaiḥ śukraiḥ vilikhedvidhināmunā || māraṇe dveṣaṇe bhumiputre rāhorvāre likhed yataḥ | tasya sarvāṇi siddhāni kavacasthā caranti te || guruṇā vaiṣṇavairvāpi dhriyate yantramuttamam | aṇimādimahāsiddhistasya sevya vidhīyate || tataḥ saure japenmantraṃ tathā maṅgalavāsare | citāyāṃ vāruṇamukhe sarvasiddhiṃ labhennaraḥ || aśucau vā śucau vāpi paṭhet kavacamuttamam | tasya sarvārthasiddhiḥ syāt yad yan manasi vartate || dhanaṃ dhānyaṃ sutaṃ jāyāṃ haraṃ hastinameva ca | kavacasya tu pāṭhādvai jāyate vatsarāt priye || kavacasya tu māhātmāṃ nāhaṃ śaknomi veditum | vahūnā kiṃ maheśāni sarvasiddhiṃ labhennaraḥ || iti viśvasāratantre guhyakālī kavacaṃ samāptam || kramastavaṃ pravakṣyāmi śṛṇuṣva kamalānane | brāhmye muhurte utthāya gurudevān namaskaret || vāruṇīmathamāśritya namaskuryāduparyādhaḥ | gurubhyo'pi namo nityaṃ namastatpādukāya ca || paraṃ parebhyaḥ parātparebhyo'pi namonamaḥ | ādhāraśaktiṃ namaskṛtya kulācāraṃ namaskaret || dharmakarma namaskṛtya kūrmarājāya vai namaḥ | anastāya namo nityaṃ varāhāya namo namaḥ || pṛthivyai ca namo nityaṃ kulācārebhyo namo namaḥ | namo namaḥ samudrebhyo namo nityaṃ ratnairamṛtairjalaiḥ || kulavṛkṣebhyo namo nityaṃ kalpavṛkṣāya vai namaḥ | svarṇasiṃhāsanebhyaśca mānavebhyo namo namaḥ || caturdikṣu namasyātha sarvadevān namaskaret | vedabhyo'pi namo nityaṃ vedārthebhyo namo namaḥ || * * * * * * * * jīvebhyo'pi name namaḥ | bhucarebhyo namo nityaṃ khecarebhyo namo namaḥ | yogebhyo'pi namo nityaṃ yonibhyo'pi namo namaḥ || ḍākinībhyo namo nityaṃ rudrebhyo'pi namo namaḥ | bhutebhyo'pi namo nityaṃ pretebhyopi namo namaḥ || bhucarebhyo namo nityaṃ * * * * * * * * yakṣebhyo'pi namo nityaṃ vighnebhyo'pi namo namaḥ | munibhyo'pi namo nityaṃ munīndrebhyo namo namaḥ | rājarṣibhyo namo nityaṃ devarṣibhyo namo namaḥ || haṃsebhyo'pi namo nityaṃ mūrtibhyo'pi namo namaḥ | bhutebhyo'pi namo nityaṃ mahābhutebhyo vai namaḥ || ācāryobhyo namo nityaṃ śaṅkarebhyo namo namaḥ | vaiṣṇavāya namo nityaṃ ye ca māyāvino na hi || (p. 59) māyāyai praṇamennityaṃ tattvebhyo'pi namo namaḥ | bhāvanābhyo namo nityaṃ bhāvaśāstrebhya eva ca || śarīrebhyo namo nityaṃ vyāpakebhyo namo namaḥ | mantrebhyo'pi namo nityaṃ mantrārthebhayo namo namaḥ || varṇātmikābhyaśca namastadadhiṣṭhātṛdevate | tatpādebhyo namo nityaṃ tatpādebhyo namo namaḥ || bhavanābhyo namo nityaṃ bhāvaśāstrebhya eva ca | stavebhyaśca kavacebhyaśca nāmabhyo'pi namo namaḥ || āgamebhyo namo nityaṃ tadarthebhyo namo namaḥ | tat kriyābhyo namo nityaṃ śreṣṭhaśāsteti kīrtyate || rasebhyo'pi namo nityaṃ gandhebhyo'pi namo namaḥ | pīṭhbhyo'pi namo nityaṃ tatsthebhyo'pi namo namaḥ || sattvebhyo'pi namo nityaṃ rājasebhyo namo namaḥ | tāmasebhyo namo nityaṃ guṇebhyo'pi namo namaḥ || sarvavidyāvatarebhyo siddhebhyo'pi namo namaḥ | ānandakandāya namaskṛtya sambinnālāya vai namaḥ || sarvatattvāya kamalāya prakṛti patrebhya eva ca | siddhipīṭhāya saṃnyasya śavarūpaśivāya ca || tripañcārāya cakrāya namo nityaṃ namo namaḥ | tatrasthāyai kālikāyai guhyāyai kāmarūpiṇyai || kurukūndādiśaktibhyaḥ kālikāyai namo namaḥ | namo namaste'stu parāparakhye namo namaḥ śambhuparākrmāyai | viśālanetrāṃ surasaṅghyavanditāṃ surāsurābhyarcitapādapadmām || nṛmuṇḍamālāṃ kalitāṃśa arddhaiḥ parātpare te prabhavanti siddhāḥ | sthuleti kecit pravadanti sūkṣmā sūkṣmeti sarve munayo vadanti || tvāmambikāṃ naumi viśālanetre sumaṅgalaṃ dehi madīyagehe | tvadīyapādāmbujamevametat niṣyvya siddhāḥ prabhavaṃ prayānti || mātastaraya pāpāt sarvān śokān duḥkhajagajjanavaśyān | tvannāmnā vi manasi vidhinā sarvaiḥ sakalaphalāptavidhinā || iti viśvasāratantre guhyakālikāyaḥ kramastavaḥ samāptaḥ || iti viśvasāratantre ṣaṣṭhaḥ paṭalaḥ || śrīpārvatyuvāca | devadeva mahādeva sarvaśāstraviśāradaḥ | pañcamīyā purā proktā vidyātripurapūrvikā || sundarī sarvasiddhānāṃ cuḍāmaṇiriti smṛtā | tasyāḥ prabhāvasakalaṃ kathayāmāsa tatvataḥ || tasyāstadvacanaṃ śrutvā vihasya jagadī'svaraḥ | kathayāmāsa tat sarvaṃ pārvatyuktaṃ vidhānataḥ || śrī īśvara uvāca | na deyaṃ prākṛteloke nāśiṣyāya kathañcana | nābhaktāya śaṭhāyaināṃ krūrāya haṭhavādine || nindakāra sucakāya devalāya viśeṣataḥ | paṭṭikākhyāyanāyaināṃ grāmayājānike tathā || dāridrāra lolupāya audarāya viśeṣataḥ | śaṅkarāya na śūdrāya dadyādvidyāṃ viśeṣataḥ || rāja vā rājaputro vā sādhakaḥ parikīrtitaḥ | abhāvannyāsinaḥ kecit ye te yogaparāyaṇāḥ || namāmi madguruṃ śāntaṃ pratyakṣaṃ śivarūpiṇam | śirasā yogapīṭhasthaṃ muktikāmārthsiddhaye || brahmā cādhāraśaktiśca kālāsurapurandaraḥ | etān saṃyojya purataḥ īśvarī yojayet śivām || candrabījaṃ śivādisthaṃ śivabījaṃ tadantike | mādanaṃśatrubījañca tadante bhuvaneśvarī || śivabījaṃ mādanasthaṃ śivabījaṃ tataḥ param | candrabījaṃ śatrubījaṃ tadante bhuvaneśvarī || tuṇḍākṣaraṃ śivādisthaṃ candrabindusamanvitam | dharācalaśubhābījaṃ ekatrāpi niyojayet || śivabījaṃ candrasaṃsthaṃ kāmabījaṃ tataḥ param | śivacandraṃ samuddhṛtya yojayedbhuvaneśvarī || sarvamekatra saṃyojya pañcapañcākṣarī bhavet | pañcakūṭātmikā vidyā sarvatantreṣu gopitā || vidyācūḍāmaṇirdevi proktā sarvottamā priye | tava snehānmayākhyātaṃ nākhyeyaṃ yasya kasya te || yā nityā paramā śakirtyasyāt caitanyarūpiṇī | tāṃ namāmi mahādevīṃ pañcamīmātmarūpiṇīm || yasyāṃ sarvaṃ samutpannaṃ yasyāmadyāpi tiṣṭhati | jayameṣyati tāmeva pañcamīṃ praṇamāmyaham || bhūgṛhaṃ guṇarekhā ca vedadvāro'pi śobhitam | trivittaṃ ṣoḍaśadalaṃ tathāṣṭakalakarṇikam || śatrukoṇaṃ dikyugañca vasutrikoṇa vaindavam | evametanmahācakraṃ mahāśrītripurālayam || adhaḥ kalpitarornityaṃ bhavānyā vartmamandire | ratnasiṃhāsane devyāḥ tricakra praṇamāmyaham || indro māṃ rakṣayet pūrve āgneyyāmagnidevatā | yāmye yamaḥ sadā pātu nair-ṛtyāṃ nir-ṛtiśca mām || paścime varuṇaḥ pātu vāyavyāṃ vāyudevatā | dhanadaścottare pātu aiśānyāmīśvaro'vatu || ūrddhaṃ prajāpatiḥ pātu adhaścānantadevatā | evaṃ daśadiśo rakṣāṃ kurvantu devatāgaṇāḥ || gaṇeśaḥ sarvadā pātu kṣetreśaḥ pātu sarvadā | gaṇanāthaḥ sadā pātu durgā māṃ parirakṣatu || vaṭuko bhairavaścānte kṣetrapālo'pi rakṣatu | saha ratyā sapatyā ca kāmadeveśa sarvadā || patyā sahavasanto'pi pātu māṃ nandane vane | cakrasya paścmime dvāre bhavanyā ratnamandire || śaṅkhapadminidhī rakṣāṃ karotu mama sarvadā | pātu māṃ ratnasopānaṃ paramaiśvaryaśobhitam || rakṣayet paścmimaṃ dvāraṃ bhavānyā ratnamandire | sarasvatī mahālakṣmīrmahāmāyā durgā vibhutaye || bhadrakālī ca cāmuṇḍā svāhā caiva śubhaṅkarī | gaurī ca lokadhātrī ca vāgīśvaryādayo mama || etāḥ pañcasthitāḥ sarvā rakṣāṃ kurvantu sarvadā | cakrasya dakṣiṇe bhāge śrīmatpātrasya maṇḍale || (p. 60) vahneśca maṇḍalaṃ pātu kuladevyāśca pūjane | pāṣaṇḍakāriṇo bhūtā bhūmau ye cāntarīkṣagāḥ || divyaloka sthitā ye ca te naśyantu śivājñayā | śivaṃ kurvanta tāḥ sarvā āsane pañcadevatāḥ || vāstūnāmadhipo brahmā sraṣṭā rakṣatu sarvadā | sūryāgnimaṇḍale pūrṇe dumrārciruṣmajvalini jvālinī visphuliṅginī | suśrīḥ surūpā māṃ pātu mama kāmārthasiddhaye || tapanī tāpinī dhūmrā marīci jvalinī ruciḥ | sunandā bhogadā viśvā vāriṇī dhāriṇī kṣamā || etāḥ kalāstu sūryāsya sūryamaṇḍalasaṃsthitāḥ | etābhiḥ sahito nityaṃ ādityaḥ kurutāṃ mama || saviturmaṇḍale tatra somasyāmṛtamaṇḍalam | prathamaṃ sarvadā pātu bhairavānandahetukam || amṛtā mādanā pūṣā tuṣṭiḥ puṣṭī ratirdhṛtiḥ | śaśinī candrikā kāntirjyotsnā śrīḥ prītiraṅgadā || pūrṇā pūrṇāmṛtā kāmadāyinyaḥ surasaṃbhavā | somamaṇḍalamadhyasthā rakṣāṃ kurvantu sarvadā || racivedakamāpūrṇe sudhāṃśuḥ pūrṇamaṇḍale | nakṣatrādhipati rakṣāṃ karotu mama sarvadā || sūryāgnimaṇḍale devi saṃpūrṇe śaśimaṇḍale | ānandabhairavo rakṣāṃ karotu mama sarvadā || tatra pūrṇāmṛte pūrṇe śaktiry vāruṇī kalā | ānandarūpiṇī rakṣāṃ karotu mama sarvadā || sarvādhomaṇḍukādhāre rudraḥ kālānalo vibhuḥ | rakṣāṃ karotu me nityaṃ yāmunaḥ prakṛtiḥ sadā || tataścādhāraśakrityā mama rakṣāṃ karotu sā | kūrmastu satataṃ pātu ananto rakṣayet sadā || tasya mūrddhni sthite cakre varāhaḥ parirakṣatu | dante tasya sthitā pṛthvī pātu nityaṃ vasundharā || sadudraḥ sarvadā pātu suratnairamṛtairjjalaiḥ | ratnadvīpastu me rakṣāṃ karotu svarṇaparvataḥ || pātu māṃ nandanodyānaṃ rakṣantu kalpapādapāḥ | adhasteyāṃ sadā pātu vicitrā ratnabhūmikā || śrīratnamandiraṃ pātu satataṃ patu vedikā | śvetaputraṃ sadā pātu ratnasiṃhāsanaṃ sadā || siṃhāsanasya parśvasthau dharmo jñānañca rakṣatu | vairāgyaṃ rakṣayennityamaiśvaryaṃ rakṣayet sadā || adharmo rakṣayennityamajñānaṃ parirakṣatu | avairāgyañca māṃ pātu anaiśvaryañca sarvadā || siṃhāsanasya madhyasthā māyā māṃ parirakṣatu | vidyā māṃ pātu tatraiva pañcanālañca sarvadā || adhaścorddhe sadā pātu tattvarūpā ca kālikā | sūryasya maṇḍalaṃ pātu pātu somasya maṇḍalam || vahneśca maṇḍalaṃ pātu sattvañca pātu sarvadā | rajastu pātu māṃ nityaṃ pātu nityaṃ tamoguṇaḥ || jñānamāyā kalāvidyā tattvātmane vibhūtaye | ratnasiṃhāsane devyā rakṣāṃ kurvantu sarvadā || brahmā viṣṇuñca rudraśca īśvaraśca sadāśivaḥ | ete pañca mahāpretā rakṣāṃ kurvantu sarvadā || svadhāstu vāsanaṃ pātu pātu pretāmbujāsanam | devyāsanaṃ sadā pātu pātu cakrāsanaṃ sadā || sarvamantrāsanaṃ pātu sādhyāsiddha samaṃ sadā | īśvarī sundarī caiva vāsinī śrīśca mālinī || siddhaiśvaryādayaḥ sarvāstrirādyāśca pāntu mām | samasta prakaṭā guptā tathā guptatarāśca yā || sampradāyakulaṃ kaulanirgatātirahasyagān | parāpararahasyākhyā ati pūrvarahasyagā || etāstu satataṃ rakṣāṃ kurvantu yognīgaṇāḥ | aṇimā paścime pātu laghimā cottare sadā || vasitvā marute pātu prākāmyā pātu īśake | bhaktisiddhistathā rakṣāmicchā rakṣatu nair-ṛte || adhaḥ pātu sadā prāptiḥ sarvakāmapradāyinī | sarvakāmā sadā pātu ūrddhe corddhanivāsinī || bhairavaścāsitāṅgeyaḥ kāmarūpaḥ pīṭhake | brahmāṇī sahitaḥ pūrve dvāre māṃ parirakṣatu || malayecāgnidigbhāge saṃsthito rurubhairavaḥ | māheśī sahitaḥ pātu kulācarasya siddhaye || caṇḍako'nugirau rakṣāṃ kaumārī sahito yame | karotu bhairavo nityaṃ pūjakānāñca siddhaye || bhairavī sahitaḥ krodhaḥ kulānte pīṭharājake | nair-ṛtyāṃ sarvadā pātu bhogakāmārthasiddhaye || caudvāre paścime pātu vārāhīsahitaḥ sadā | unmatto bhairavo rakṣāṃ karotu sarvadā mama || jālāndare mahāpīṭhe kapālī bhairavaḥ sadā | indrāṇī bhairavī rakṣāṃ vāyavyāṃ prakarotu me || uḍḍīyānottare pīṭhe cāmuṇḍā sahitā sadā | bhīṣaṇo bhairavaḥ pātu sādhakānāñca siddhaye || saṃhāracaṇḍikāsiddhiṃ devīkoṭasya pīṭhake | aiśānyāṃ sarvadā pātu kulāmnāyasya siddhaye || sarvasaṃbhobhenī mudrā paścime pātu sarvadā | drāviṇī cottare pātu pūrvai cākarṣiṇī sadā || yāmye ramye sadā pātu unmādo marute sadā | īśe mahāṅkuśā pātu trikhāṇḍā pātu cālane || nai-ṛtyāṃ bījarūpā tu ūrddhaṃ rakṣatu khecarī | mahamudrā adhaḥ pātu yoginī yonirūpiṇī || etāścakrasthitā nityaṃ devatāḥ sarvakāmadāḥ | caturasratrirekhāyāṃ rakṣāṃ kurvantu sarvadā || kāmakarṣaṇarūpā ca buddhyākarṣaṇarūpiṇī | smṛtyākarṣaṇarūpā ca nāmākarṣaṇarūpiṇī || amṛtākarṣiṇī devī śarīrākarṣarūpiṇī | etāścakrasthitā nityā suragāḥ ṣoḍaśe dale || sarvābhīṣṭapradā devyo rakṣāṃ kurvantu sarvadā | anaṅgakusumā pūrve dakṣiṇe'naṅgamekhalā || paścime'naṅgamadanā cottare madanāturā | anaṅgarekhā cāgneyyāṃ nair-ṛte'naṅgaveginī || anaṅgādaśā tu vāyavye īśe cānaṅgamalinī | kavargādyaṣṭavargasthā aṣṭau cānaṅgaśaktayaḥ || rakṣāṃ kurvantu tāḥ sarvadā devyaścāṣṭadale sthitāḥ | sarvasaṃkṣobhinī śaktiḥ sarvavidrāviṇī tathā || sarvākarṣaṇaśaktiśca sarvāhlādanakāriṇī | (p. 61) sarvakāmapradā devī sarvaduḥkhavimocanī || sarvamṛtyupraśamanī sarvavighnavināśinī | sarvāṅgasundarī devī sarvasaubhāgyadāyinī || vahirdaśāracakrasthā rakṣāṃ kurvantu sarvadā | sarvajñā sarvaśaktiśca sarvaiśvaryāphalapradā || sarvajñānamayī devī sarvavyādhivināśinī | sarvādhārasvarūpā ca sarvapāpaharā tathā || sarvānandamayī devī sarvarakṣāsvarūpiṇī | tathaiva hi mahādevī sarvepsitaphalapradā || antarddhava * cakrasthā rakṣāṃ kurvantu sarvadā | vāgdevī vāsinī pātu pātu kāmeśvarī ca mām || medinī vimalā patu aruṇājayinī ca mām | sarveśvarī ca me rakṣāṃ karotu kaulikī sadā || aṣṭakoṇāntare devyā rakṣāṃ kurvantu sarvadā | pāśāṅkuśaśavāṃśaśca nityaṃ cāyudhadevatā || devyāḥ śrīcakrantradhyasthā rakṣāṃ kurvantu sarvadā | ṣaḍaṅgaṃ yuvatī pātu aṅgasthānāṅgarūpiṇī || mahādevyāśca cakrasthā rakṣāṃ kurvantu rvadā | śrīmatrikoṇamadhye tu tatra koṇatrayeṣu ca || madhye tu sarvadā patu catasraḥ pīṭhavatāḥ | vāme kāmeśvarī pātu pūrṇevajreśvarī sadā || jālandhare nahāpīṭhe pātu māṃ bhagamālinī | sūryenduvahnipīṭhe tu binducakranivāsinī || brahmasvarūpiṇī pātu śrīmatripurasundarī | trailokyamohanacakre tu sarvasaṃkṣobhakārake || tatra cakreśvarī nityā pāyātripurasundarī | caturddhaśāracakre tu sarasaubhāgyadāyake || tatra cakreśvarī nityā pāyāt tripuravāsinī | vahirdvāre * cakre tu sarvārthasādhake care || tripurāśrīḥ sadā pātu mama kalyāṇahetave | astardaśāracakre tu sarvarakṣākare vare || nityañcakreśvarī devī pāyāt tripuramālinī | athāṣṭadaśāracakre tu sarvarogahare vare || pātu māṃ tripurā siddhā devī cakreśvarī sadā | cakreśvarī * me rakṣāṃ karo tu tripurāmbikā || sarvānandamaye cakre śrīmatripuramadhyage | mahācakreśvarī pātu śrīmatripurasundarī || nityā kāmeśvarī pātu pātu māṃ bhagamālinī | cchinnā māṃ sarvadā pātu bheruṇḍā pātu sarvadā || māṃ vahnivāsinī pātu mahāvidyeśvarī tathā | pātu māṃ śivadutī ca tvaritā rakṣayet sadā || kulasundarī ca tvāṃ pātu nityānityā ca pātu mām | nityā nīlā patākā ca vijayā pātu sarvadā || śrīsarvamaṅgalā pātu nityaṃ jvālāṃśumālinī | vicitrā sarvadā pātu ṣoḍaśī pātu sundarī || mahāvidyā tu vīra yā pātu māṃ rasarūpiṇī | mahāsaptamī nityā nityā cānandakāriṇī || catasraḥ samayā devyā yoginyaḥ pāntu sarvadā | ḍākinī rākinī pātu rākinī rākiṇī tathā || śākinī hākinī pātu cakrasthā yoginī gaṇā | raṇasthā mātṛkāṃ sarvā rakṣāṃ kurvantu sarvadā || (p. 61b) caturasre mahācakre buddho māṃ parirakṣatu | pātu māmaniśaṃ devaḥ ṣoḍaśāre prajāpatiḥ || tathāṣṭadalacakre tu śiro māṃ parirakṣatu | caturdaśāracakre tu bhāskaro rakṣayet sadā || dvidaśāre sadā pātu prabhurnārāyaṇo vibhuḥ | aṣṭāracakramadhye tu pātu māṃ parameśvarī || navacakreśvarī nityā yā nityā paramā parā | pātu māmaniśaṃ devī śrīmatripurasundarī || mahātripurasundaryāścintanīyā ca yā parā | brahmasvarūpiṇī pātu pañcamī paradevatā || aiśānyāṃ sarvadā pātu nityaṃ nirmālyavāsinī | śeṣikā sundarī pātu vindhacakranivāsina || nityaṃ kāmakalā pātu mudrā maṃ pātu khecarī | śaktirmāṃ sarvadā pātu mulādhāranivāsinī || idaṃ tripurasundaryā rakṣāmantrantu puṇyadam | pūjākrameṇa kathitaṃ sādhakānāṃ sukhāvaham || krameṇānena vidhinā śrīmatripurasundarī | sampujya sādhakaśreṣṭho rakṣāmantraṃ sadā paṭhet || prātaḥkāle śucirbhūtvā niśāyāmarddharātrake | athavā śaṅkaṭe prāpte rājasthaneṣu durgame || jale vā cālane vāpi śmaśāne durgame girau | yatra tatritaye prāpte sarvatraiva paṭhennaraḥ || sarvāvayava bhāvena devīṃ sañcintya sādhakaḥ | rakṣāṃ kurvīta yatnena sarvopadravanāśinī || stotrañcādbhutametatrilokye cāpi durlabham | gopanīyaṃ prayatnena yadīcchedātmano hitam || yasmai kasmai na dātavyaṃ na dātavyaṃ kadācanā | śiyyāya bhaktiyuktāya sādhakāya prakāśayet || bhraṣṭebhyaḥ sādhakebhyo'pi vāndhavebhyo na dāpayet | datte ca siddhihāniḥ syādityajñā śaṅkare kṛtā || mantrāḥ parāṅmukhā yānti krūddhā bhavati sundarī | aśubhañca bhavet tasya tasmād yatnena gopayet || yadgehe vidyate granthaṃ likhitaṃ stotramuttamam | cañcalāpi sthirā bhūtvā kamalā tatra tiṣṭhati || tasmād yatnādidaṃ granthaṃ pūjayedgandhapuṣpakaiḥ | pūjāphalaṃ bhavennityaṃ sānnidhyā sundarī bhavet || stavarājamidaṃ puṇyaṃ yaḥ paṭhet susamāhitaḥ | yat phalaṃ labhate yasmāt śṛṇu tat sādhakasya ca || vāramekantu yo'dhīte prāpnoti pūjanaṃ phalam | vidito mātṛcakrasya sādhako bhuvi jāyate || māsamekaṃ krameṇaiva paṭhedbhaktiparāyaṇaḥ | svarge'pi vidito bhutvā devī putrastu bhutale || bhaktā vā dhārayed yastu likhitvā stotramuttamam | śikhāyāmathavā kaṇṭhe kare vā vāmadakṣiṇe || sa bhavet sādhakaśreṣṭho mātṛkāṇāñca bhavet priyaḥ | labhate sarvakāmāṃśca paraṃ svastyayana' bhavet || tasmādidaṃ prayatnena dhārayedvidhināmunā | paṭhitvā pāṭhayitvā ca trailokyaṃ vaśamānayet || bhaktāya dīyate yasmai mantraṃ rakṣākaraṃ param | dhṛtvā suvarṇamadhyasthaṃ sarvakāmaṃ tato labhet || (p. 62) yad yadvāñchanti kāmāni bhaktimukti karāṇi ca | labhate nātra sandeho bhuvi sarge rasātale || dṛṣṭvā taṃ sādhakaśreṣṭhaṃ graharākṣasahiṃsrakaḥ | durādeva palāyante na samarthaśca hiṃsitum || viṣaṃ nirviṣatāṃ yāti pāpāni yānti saṃkṣayam | devavanmanovā bhutvā bhunakti vahūlaṃ sukham || tasmāgnnityaṃ paṭheddhīmān muktikāmārthasiddhaye | bhaktyā ca pūjayeddevīṃ surakṣāṃ sarvadācaret || pūrvaṃ yāti parijñānaṃ vetti janmasahasrakam | punarna jāyate yonau maraṇaṃ nāsti cāparam || gandharvarūpavān bhūtvā saṃpūjya parameśvarīm | rakṣāmantraṃ paṭhitvā tu devatvaṃ labhate dhruvm || aputro labhate putraṃ daridro labhate dhanam | asādhyaṃ sādhayet sarvaṃ durlabhaṃ labhate dhruvam || atiduḥkhālaye ghorai bhīte nigaḍavandhane | tatrā astvaṃ paṭhenbhaktya dhruvaṃ mucyet vandhanāt || atānta rogayukto vā yadi devīṃ prapūjayet | samyag vā ślokayekaṃ vā sadyorogāt pramucyate || mohanastambhanākarṇaṇamaraṇoccāṭanantathā | kalpanādeva jāyante sarvasiddhimupālabhet || idaṃ tripurasuryāstavarājaṃ manoharam | rakṣāmantrastu śubhadaṃ śivena parikīrtitam || chatraṃ mūrddhni sahasrapatrakamalaṃa raktaṃ sudhāvarṣaṇaṃ divyastrīparicāryamāṇamaniśaṃcātmānamevaṃ sadā | dhyāyenmānasapaṅkaje bhagavatīṃ raktāmbujāpūrṇāname so'haṃ yastu samastamāṃśu labhate rakṣāspadaṃ bhutale | ākāśe suprakaśe sakalaguṇamayīṃ sundarīṃ rakta netrāṃ raktāpadmasanasthāṃ taruṇaravinibhāṃ raktacandanaprabhāvām | ātmānaṃ sarvabhāvaiḥ sakalaguṇayutāṃ sarvadā yo hi paśyet | sākṣād devaḥ śivo vā madanadahanakṛt khecaro jāyate saḥ || iti śrīviśvasāratantre pañcamīstavarājaḥ samāptaḥ || athā dhyānaṃ pravakṣyāmi śṛṇuṣva kamalānane | yasyāḥ prabhāvamātreṇa sākṣād devo bhavet sadā || hṛtpadmamadhye deveśīṃ sundarīṃ cintayet sadā | ānandakandasaṃbhutaṃ sambinnālātmakaṃ tathā || rajaḥsattvatamo rekhasaṃyutaṃ yonimaṇḍalam | ṣoḍaśāramahāpadmaṃ sarvatattvaguṇānvitam || tanmadhye'ṣṭadalaṃ padmaṃ sarvatattvaguṇānvitam | tripañcārañca tanmadhye navakoṇaṃ tataḥa pram || ṣaṭkoṇaṃ tatrikoṇāsthaṃ bindunādasamanvitam | nārāyahyātmake yantre sundarīṃ cintayet sadā || devīṃ dānavakoṭighnīṃ suryakoṭisamaprabham | raktavastraparīdhānāṃ nānālaṅkārabhūṣitām || anargharatnaghaṭitaṃ mukuṭaṃ mūrddhnivirbhratīm | suryakoṭisamaṃ teje vibhatīṃ nayanatrayam || śavarūpamahādevahṛdayoparisaṃsthitām | pratyālīḍhapadāṃ ghorā muktakeśīṃ digambarām || śṛṅgārarasasaṃyuktām hāvabhāvasamanvitām | pāśāṅkuśavarābhītaṃ vibhratīṃ sumanoharām || anaṅgādyā mahāśaktiṃ sevitāṃ bhavasundarīm | evaṃ dhyātvā yajed devīṃ sundarīṃ sumanoharām || madyairmāṃsaiśca śukraiśca trimadhutrayasaṃyutaiḥ | dagdhabhraṣṭādidravyairmadhumada * viśet kāminībhiśca nityam || śoṇḍairgobhirnakulagavayaiḥ śūkavairmuyikādyaiḥ | mārjaraiśikyadravairnavapaśupaśubhirādrakairvāśugatyaiḥ || yada datsthāne vihitamanunā madyamāṃsādiśikyai rātrau pūjā | niyatabhavane kīrtitā kīrtimadbhiḥ || nānāyogairyuvatībhiḥ sadābhutiryāgairviśeṣaiḥ | rātrāvahnirprajapati sadā tatra yonau samādhau || evaṃ yaḥ pujayed devīṃ sundarīṃ bhavasundarīm | tasya haste bhaved devīṃ aṇimādyā guṇākarā || vinā madyairvinā māṃsairvinā yonau yajet śivām | siddhirna jāyate tatra kalpakoṭiśatairapi || māṃsāsthimajjācarvaṇyo yoginyaḥ sarvakālataḥ | tasya hānirbhaved devi pratyahaṃ cāpareṇa kim || athavā tatkṣaṇāt tasya bhavenmṛtyurna saṃśayaḥ | yatirvā bhupatirvā so'dhikārī prakīrtitaḥ || vināmarairyajed devīṃ sundarīṃ yadi sādhakaḥ | bhrātaraṃ vā tathā putraṃ khādayed tavasundarīm || kramastavaṃ pravakṣyāmi śṛṇuṣva kamalānane | oṃ gurubhyo'pi namo nityamidyādi || śrīpārvatyuvāca | devadeva mahādeva sarvaśāstraviśārada | kṛpāṃ kuru jagannātha sarvajño'si mahāmate || * * suyā proktā vidyā tripurapūrvikā | tasyāśca kavacaṃ dravyaṃ kathayāmāsa tattvataḥ | tasyāśca vacanaṃ śrutvā vihasya jagadīśvaraḥ | kathayāmāsa tatsarvaṃ kavacaṃ divyarūpiṇam || śrī īśvara uvāca | kathayiṣye mahāvidyāṃ kavacaṃ suradurlabham | tatśṛṇuṣvātra vidhinā sugopyaṃ bhuvanatraye || tasyāḥ prabhāvāt sakalaṃ vibhāti bhuvanatrayam | yasyāḥ sarvaṃ samudbhūtaṃ yasyāmadyāpi tiṣṭhati || mātā pitā jaganmātā jagadrakṣāsvarūpiṇī | siddhidā siddhijantūnāmasiddhā duṣṭajantavaḥ || sarvabhutakarī devi sarvabhutasvarūpiṇī | kakāre pātumāṃ devī kāminī kāmadāyinī || ekāre pātu māṃ devī mulādhārasvarūpiṇī | īkāre pātu māṃ devī ratiḥ sarvasukhapradā || nakāre mātu māṃ * * indrāṇī haravallabhā | hrīṅkāre pātu māṃ devī sarvatra śambhusudarī || etairvarṇairmahāmāyā vāgbhavaṃ pātu mastake | hakāre pātu māṃ devī śivānī haragehinī || sakāre pātu māṃ devī sarvapāpapraṇāśinī | (p. 63) kakāre pātu māṃ devī kāmarūpakalā sadā || lakāre pātu māṃ devī dharādharaṇirūpadhṛk | hrīṅkāre pātu māṃ devī śaṅkarārdhaśarīriṇī || etairvarṇairmahāmāyā pātu śaktisvarūpiṇī | * * * * * * kāmarājapiyāvatu || sakāre pātu māṃ devī sāvitrī śarmadāyinī | kakāre pātu sarvatra kalāḥ svarasvarūpiṇī || kakāre pātu māṃ devī lakṣmīḥ sarvalakṣaṇā | hrīṅkāre pātu sarvatra devī tribhuvaneśvarī || etairvarṇairmahāmāyā pātu śaktisvarūpiṇī | vāgbhavaṃ mastake pātu vadane kāmarājikā || śaktisvarūpiṇī pātu hṛdaye mantrasiddhaye | sundarī sarvadā pātu sundarī parirakṣatu || raktavarṇā sadā pātu sundarī sarvadā śarmadāyinī | sarvāṅgasundarī pātu sarvatra śivadā śivā || nānālaṅkārasaṃyuktā sundarī pātu sarvadā | jagadāhladajananī sarvatra pātu māṃ sadā || sarvamantramayī pātu sarvasaubhāgyadāyinī | sarvalakṣmīmayī pātu paramānandarūpiṇī || pātu māṃ sarvadā devī nāmnā śaṅkhanidhipriyā | tataḥ padmanidhī devī śivānī śarmadāyinī || dakṣiṇāmūrtirmāṃ pātu ṛṣiḥ sarvatra mastake | paṃktichandaḥ svarūpā māṃ mukhe pātu sureśvarī || gāddhārasvarātmikā pātu hṛdaye śaṅkarī sadā | sarvasammohinī pātu saṃkṣobhinī sadāvatu || sarva * drāviṇī pātu sarvākarṣaṇarūpiṇī | pātu sarvāhlādakarī sarvasaṃkṣobhinī sadā || sarvasiddhipradā pātu sarvākarṣaṇarūpiṇī | kṣobhinī sarvadā pātu vasinī māṃ sadāvatu || ākartiṇī sadā pātu sammohinī sadāvatu | ratī devī sadā pātu bhagā māṃ sarvadāvatu || bhagāyai sarvadā pātu bhagamālā sadāvatu | bhagasarpiṇī sadā pātu tripurā sarvadāvatu || tripurāmālinī pātu vālā māṃ sarvadāvatu | māheśvarī sadā pātu kaumārī sarvadāvatu || vāsinī sarvadā pātu mahāsiddhirmadā sadā | sarvavidrāviṇī pātu gaṇanāthaḥ sadāvatu || durgā devī sadā pātu vaṭukaṃ sarvadāvatu | kṣetrapālaṃ sadā pātu pātu ādhāraśaktikā || anantaḥ sarvadā pātu varāhaḥ sarvadāvatu | pṛthivī sarvadā pātu svarṇasiṃhāsanaṃ tathā || raktāmṛtāmbudhisatataṃ pātu māṃ sarvakālataḥ | sudhāśuvāhanaṃ pātu kalpavṛkṣa sadāvatu || śvetacchatraṃ sadā pātu ratnadvīpaḥ sadāvatu | nandanodyānasahitaṃ pātu māṃ sarvasiddhaye || dikpālāḥ sarvadā pāntu indrādyāḥ kamalānane | vāhanāni sadā pāntu astrāṇi pāntu sarvadā || astrāṇi sarvadā pāntu yoginyaḥ pāntu sarvadā | siddhaḥ pāntu sadā devī sarvasiddhipradāvatu || sarvāṅgasundarī devī sarvatra sarvadāvatu | ānandarūpiṇī devī citsvarūpā cidātmikā || sarvatra ca sadā pātu sundarī bhavasundarī | pathidevālaye ghore śaṅkaṭe durgame girau || araṇye prāntare caiva sarvatra sundarī śivā | idaṃ kavacamityuktaṃ mantroddhārañca pārvati || yaḥ paṭhet prātarutthāya trisandhye niyataḥ śuciḥ | tasya sarvārthasiddhiḥ syāt yadyanmanasi vartate || gorocanākuṅkumena raktacandanake'pi vā | svayambhukusumaiḥ śukraiḥ bhumiputre śanaiścaraiḥ || śmaśāne prāntare vāpi śūnyāgāre śivālaye | svaśaktyā guruṇā yantraṃ pūjayitvā kumārikām || tad yonau pūjayitvā tu gurupatnyā viśeṣataḥ | pūjayitvā vidhutyā ca stutvā ca vidhināmunā || dhārayed guruṇā yantraṃ pūjayitvā kumārikām | tad yonau pūjayitvā ca gurupatnīṃ pratoṣya ca || devyai valiṃ nivedyātha naramārjāramuṣikaiḥ | nakulairmahiṣairmaṣaiḥ pūjayitvā vidhanataḥ || dhṛtvā suvarṇamadhyasthāṃ kaṇṭhe vā mastake bhuje | sutithau śubhanakṣatre surāśerudaye tathā || dhārayitvā ca kavacaṃ sarvasiddhiṃ labhennaraḥ | kavacasya tu māhātmāṃ na hi varṣaśatairapi || śaknomi tu maheśāni vaktuṃ tasya phalañcaret | nāsti caurabhayaṃ tasya na tatra vyādhipīḍanam || na durbhikṣabhayantatra na cādhipīḍanaṃ tathā | sarvavighnapraśamanaṃ sarvavyādhivināśanam || sarvarakṣākaraṃ jantoścaturvargaphalapradam | yatra tatra na vaktavyaṃ na dātavyaṃ kadācana || mantraṃ prāpya vidhānena pūjayet satataṃ sudhīḥ | tatrāpi durlabhaṃ manye kavacaṃ devarūpiṇam || guroḥ prasādamāsādya vidyāṃ prāpya sugopitam | tatrāpi kavacaṃ dravyaṃ durlabhaṃ bhuvanatraye || ślokaṃ vā stavamenaṃ vā yaḥ paṭhet prayataḥ śuciḥ | tasya sarvārthasiddhiḥ syāt śaṅkareṇa ca bhāṣitam || gurordevaharaḥ sākṣāt patnī tasya harapriyā | abhedena yajed yastu tasya siddhiradurataḥ || vādī mūkati poṣakastarayati kṣmāvallabho dāsate | garvī kharvati sarvavijjaḍayati vaiśvānaraḥ śītati || āhārāṣṭakasiddhirūpamaparaṃ siddhāṣṭakaṃ tadbhaje vande tāṃ bhavatītibhañjanakarīṃ śambhupriyāṃ sundarīm || iti viśvasāratantre tripurasundarī kavacaṃ samāptam || śrīpārvatyuvāca | devadeva mahādeva guhyaśāstraviśārada | śatanāma ca sundaryāḥ kathayāmāsa tattvataḥ || śrī īśvara uvāca | sādhupṛṣhtaṃ tvayā devi devānāṃ hatakāriṇī | śṛṇuṣvāvahitā devi śatanāmastavoditam || sarvasampat karaṃ sākṣāt sarvavighnavināśanam | yaḥ paṭhet prātarutthāya sādhakaḥ susamāhitaḥ || (p. 64) śucirbhutvā viśet tatra āsane sādhakottamaḥ | tasya sarvāṇi vighnāni palāyante diśo daśa || samādhāya mano devyai hṛtpadmakarṇikālaye | kārtikoktaṃ paṭhet stotraṃ sarvasampat karaṃ śubham || śrīkārtikeya uvāca | oṃ sundarī parameśānī bhavānī kamalānanā | padmālayā mahāpadmā lakṣmīrnārayaṇī sadā || brahmāṇī brahmarūpā ca parabrahmakuṭumbinī | sarvasiddhipradā satyā pāśahastā ca cāpinī || aṅkuśī khaḍgahastā ca nānālaṅkāradhāriṇī | aṣṭasiddhipradā caiva yogaśāstraparāyaṇā || kalyāṇī kāmadātrī ca sarvakāmapradāyinī | mahāmāyā mahāmātrā mahāmohavināśinī || yakṣiṇī hiṅgumastā ca tārāśunyanivāsinī | pañcāśadvarṇabhedā ca sarvākṣaramayī sadā || bhairavī sundarī bhārā kālikā citrarūpiṇī | ekānaikāmahetyā ca sarvamantramyī sadā || svāhā svadhā vaṣaṭkārā sarvakāmapradāyinī | anaṅgakusumānaṅgamadanāmadanāturā || anaṅgamekhalānaṅgā kāmabījeśvarī kalā | tapinī tāpimī dhumrā marīcirjvālinī ruciḥ || suṣumnā bhogadā viśvā bodhinī dhāriṇī kṣamā | amṛtā mānadā pūṣya tuṣṭi puṣṭiratirdhṛti || śaśinī candrikā kāntirjjyotsnā śrīpatiraṅgadā | pūrṇā pūrṇāmṛtā kāmadāyinī śambhusundarī | dhūmrārciruṣmā jvalinī jvālinī visphuliṅgiṇī || suśrīḥ kṛpaṇā kapilā havyakavyavahā tathā | svayambhukusumaprītā śukrasthā śukravallabhā || bhagasthā bhagarūpā ca bhagamālāvibhūṣitā | iti te kathitaṃ divyaṃ devyā nāma śataṃ śubham || dhyātvā ca sundarīṃ devīṃ yaḥ paṭhet susamāhitaḥ | ekakālaṃ dvikālaṃ vā trikālaṃ śraddhayānvitaḥ || yaḥ paṭhet prayato bhutvā sādhakaḥsusamāhitaḥ | sa bhavet sādhakaśreṣṭho gaṇeśa iva cāparaḥ || yadyadvāñchati jāyate tat tat sarvaṃ phalaṃ labhet | māsamekaṃ paṭhedyastu madhyāhne sādhakottamaḥ || arcayitvā mahādevīṃ sundarīṃ tripurātmikām | sa bhavet sampadāmādiḥ kuvera iva cāparaḥ || māsadvayaṃ yathākāle yaḥ paṭhet sādhakottamaḥ | māsatrayaṃ paṭhitvā ca aputraḥ putravān bhavet || tūryamāsaṃ paṭhed yastu bhavedvāgīśvaraḥ paraḥ | pañcamāsaṃ paṭhed yastu hatarājyamavāpnuyāt || ṣaṣṭhe māsi paṭhed yastu dhanvān jāyate sadā | saptame māsi saṃprāpte śaṅkaratvamavāpnuyāt || māsāṣṭakaṃ paṭhed yastu śmaśāne śūnyamandire | sarvaśatrukṣayaṃ tasya jāyate nātra saṃśayaḥ || navame māsi saṃprāpte sarvayogaviśāradaḥ | daśame māsi saṃprāpte vāñchākalpatarurbhavet || ekādaśe rudrarūpī dvādaśe siddhināyakaḥ | evaṃ yaḥ paṭhate stotraṃ pūjayitvā sureśvarīm || sindurairaktacandanaiḥ sukusumairvividhaistathā | dūrvāvilvadalaiścaiva kuśaiścandanakuṅkumaiḥ || (p. 64b) arghyaṃ dadyāt pūjayitvā sundarīṃ bhavasundarīm | sarvasiddhiṃ labhet tatra kārtikeyena bhāṣitam || hiṅgulairharitālaiśca lākṣāgorocanādibhiḥ | pūjayitvā japitvā ca paṭhennamaśataṃ punaḥ || trisandhye vārddharātre vā pradoṣe vā punaḥ punaḥ | śaṣyāyāṃ yaḥ paṭhennityaṃ prabhāte susamāhitaḥ || tasya sarvasusiddhiḥ syāt śaṅkarasya matena ca | bhurjapatre likhitvā ca gorocanādibhiḥ priye || sarvasiddhiḥ labhet tatra dhṛtvā sādhakasattamaḥ | iti viśvasāratantre śrīmatripurasundarīstotraṃ samāptam || śrī pārvatyuvāca | devadeva mahādeva sarvaśāstraviśārada | kṛpāṃ kuru jagannātha dharmajño'si mahāmate || mahāpadmavanāstasthāṃ kāraṇānandavigrahām | sarvabhutahitā mātarityāha parameśvari || mahātripurasundaryāḥ smṛtvā vāhanamudrayā | vidyāyavāhya śubhaṅge namaskāruṇi muktayā || pūrvoktayā sādhakendrā mahātripurasundarīm | cakramadhye tu sañcitya tataḥ pūjāṃ samārabhet || evaṃ dhyātvā svaśirasi puṣpaṃ dattvā sa sādhakaḥ | prakṣālya ca karadvandvaṃ punardhyānaṃ samācaret || kṛtvā kacchapamudrāñca karābhyāṃ vāgayataḥ śuciḥ | kuṅkumaiḥ kusumairagurucandanaiḥ sumanoharaiḥ || mṛganābhisamāyuktaṃ puṣpaṃ kṛtvā vicintya ca | mūlādhārodgatā devī kuṇḍalīsiddha vigrahā || sarvatejomayī devī sarvadvandvakṣayaṅkarī | sarvavāgrūpiṇī devī ṣaṭcakrabhedinī tatha || śvāsamārgeṇa ānīya saṃsthāpya mantramadhyake | pūrvoktena vidhānena śrīmatripurasundarī || āvāhya pūjayedvidvān nānāgandhānulepanaiḥ | nānānaivedyavargaiśca validānaṃ pṛthak pṛthak || āmaiḥ pakvaiśca vidhinā śākaiḥ supaiḥ sureśvarīṃ | pūjayitvā labhet siddhiṃ śaṅkareṇa ca bhāṣitam || śrīpārvatyuvāca | yantraṃ kathaya deveśa sundaryāstripurātmikāḥ | śrī īśvarauvāca | bindutrikoṇavahyaṣṭakoṇavāhyādikakoṇayuk paracaturddhaśakoṇayuktam | vṛttāṣṭaṣoḍaśadalā na vṛttalokabhupuracaturmukhamahaṃ praṇamāmi cakram || evametanmahācakre śrīmātrapurasundarīm | pūjayitvā mahāsiddhiṃ labhate nātra saṃśayaḥ || tatrāpi pūjayechuktī devā nava suśobhanāḥ | anaṅgakusumānaṅgamekhalāmadanā tathā || anaṅgarekhārūpiṇī ca anaṅgānaṅgamālinī | śaśirekhā ca saṃproktā sundaryā nava śaktayaḥ || tatastu ṣoḍaśī śaktiḥ krameṇānena pūjayet | sarvasaṃkṣobhiṇī caiva tathā sarvātidrāviṇī || sarvākarṣaṇaśaktiśca sarvāhlādakāriṇī | sarvasaṃkṣobhiṇī caiva sarvasammohinī tathā || (p. 65) sarvastambhanaśaktiśca sarvastambhanakāriṇī | sarvārthasādhanī devī sarvasampattidāyinī || sarvatra kuśalaṅkārī sarvasiddhividhāyinī | sarvasampatpradā caiva sarvapriyaṅkarī punaḥ || sarvamaṅgalakārī ca sarvakāmapradā tathā | sarvaduḥkhavimocanī sarvamṛtyuvināśinī || sarvāṅgasundarī caiva sarvasaubhāgyadāyinī | pūjayitvā vidhānena tataḥ siddhiṃ labhennaraḥ || śrīpārvatyuvāca | kṛpāṃ kuru jagannātha sarvajño'si mahāmate | sundarī yā purā proktā lopāmudreti viśrutā || tasyāḥ prabhāvaṃ vidhinā kathayāmāsa tatvataḥ | tasyāstadvacanaṃ śrutvā vihasya jagadīśvaraḥ || kathayāmāsa tāṃ vidyāṃ sarvavidyāmanuttamām | śrī īśvara uvāca | kathayiṣye mahāvidyāṃ yaduktaṃ brahmaṇā purā | tat śṛṇuṣvatra vidhinā sugopyaṃ bhauvanatraye || tasyāḥ prabhāvāt sakalaṃ vibhāti bhuvanatrayam | yasyāṃ sarvaṃ samutpannaṃ yasyāmadyāpi tiṣṭhati || mātā pitā jaganmānyā jagadrakṣāsvarūpiṇī | siddhidā siddhilokānāṃ asidhā duṣṭajantavaḥ || sarvabhūtahitakarī sarvabhūtasvarūpiṇī | yatīnāñca gṛhasthānāṃ bhuktimuktipradāyinī || sadayatīnāṃ satyaiṣāṃ tasmānmuktipradāyinī | mantroddharamahaṃ vakṣye śṛṇuṣva kamalānane || śivabījaṃ samuddhṛtya śaktibījaṃ samuddharet | kāmabījaṃ dharāsaṃsthaṃ tadante bhuvaneśvarīm || ravibījaṃ candrabījaṃ svāhāhaṃsantataḥ param | yojayet tatra tāṃ devīṃ māyāṃ tribhuvaneśvarīm || śaktaparatarāmaraḥ śivabījasamanvitaḥ | hṛllekhā bījasaṃyuktā vidyā tripurasundarī || eṣā pañcadaśī vidyā sarvatantreṣu gopitā | asyā vidyā samā nāsti trailokye'pi ca durlabhā || oṃ lopāmudrā śiraḥ pātu lalāṭaṃ siṃhavāhinī | cakṣuṣī pātu māṃ kṛṣṇā bhāratī pātu nāsikām || kailāsavāsinī pātu karṣayugmāṃ mahodayā | vadanaṃ vāsinī patu jihvājñottaravāsinī || grīvāyāṃ lalitā pātu sarvataḥ piṅgalākṣī hṛdayaṃ mama | dhumrā pārśvadvayaṃ pātu kaṭyāṃ prāntaravāsinī || nitambakusumā pātu upasthaṃ valadāyinī | guhyaṃ mitā sadā pātu jaṅghāyāṃ tvaritāvatu || jānucakraṃ mahāmāyā lalitā pātu sarvataḥ | pādayugmaṃ sadā pātu lopāmudrā sureśvarī || sarvāṅge pātu māṃ devī lopāmudrā sureśvarī | prācyāṃ pātu sadā devī lopāmudrā mahodayā || āgneyyāṃ caiva yāmye ca nair-ṛte varuṇe tathā | vāyavyāṃ caiva saumyāṃ vai aiśānyāṃ pātu sundarī || lopamudrā sadā pātu sundarī śarmadāyinī | iti te kavacaṃ divyaṃ kathitaṃ sukhamokṣadam || sarvā"ubhakaraṃ sākṣāt mahāpātakanāśanam | (atra patitaṃ ||) (p. 65b) oṃ asya śrīlopāmudrā tripurasundaryāḥ sahasranāmastotrasya bhagavān sadāśiva ṛṣiranuṣṭupchanda ādyāśaktiḥ bhagavatī śrīmatripurasundarī devatā mama caturvargasādhane viniyogaḥ | oṃ aśokavāsinī āśā ādityā anurūpiṇī | ānandā acalā āmā ānandā annabuddhidā || āsurī alpadā śokā aśokā śokanāśinī | jayadā jitvarā yāṅgī sukhadā śubhadā śubhā || manoharā mānaśrī ca supālā pālinī mahī || indrikā dīpikā caiva kṛṣṇā ca śobhanā priyā | kāstāvavāsinī kṛṣṇā candrakāstisamaprabhā || karpūrāgurukasturī trailokyapāvanīmatiḥ | divārātristathā sandhyā mahejyā candrarūpiṇī || ekānekā mahāmāyā devī bhagavatī kuhūḥ | aruṇā jayinī jeyā jayanī sarvakāmadā || mānadā māninī mānyā mānanīyā mahāmatiḥ | maholkā śubhadā kṣemā sarvaparvatavāsinī || bheruṇḍā kurukundā ca kālikā vindhyavāsinī | nṛmuṇḍahantā śastā ca muṇḍamālāvidhāriṇī || savāsanā citāstasthā pretanṛtyaparāyaṇā | sundarī bhairavī ghorā pūrṇā ca ghṛṇadā ghṛṇā || narmadā nandinī stutyā stavanīyā valākalā | vāhūdā vāhūnā prajñā prajñadā kāmadāyinī || aindrī māheśvarī brāhmī kaumārī kīrtikākaliḥ | rohiṇī śubhadā * * śvetāṅgī śubhalakṣaṇā || mahākulīnā sukṣemā kṣemadā kṣemavarddhinī | mohinī poṣiṇī kṣāntyā toṣiṇī śoṣiṇīmatiḥ || ratipriyā ratiharā ratidā ratimālikā | kaulinī kalidā kalkī kundanāṅgapriyātanuḥ || vahatī jayadā jetrī jayahā jayalakṣaṇā | jayā jayitrī jayinī saṅgomā sukulī kulā || mantrajñā śobhanā satyā āhārapriyadāyinī | kṣutpipāsā kṣobhakarā sarvakṣobhavināśinī || nalinī nālinī nālī vāhinī ramamānasā | māṃsapriyā māṃsarucirmadyapāna sadā mahā || helā nīlā mahāśālī dhurjyā siṃhavāhinī | vāyasī pūtanā kṛtyā trailokyabhāvinī ratiḥ || padminī padmahastā ca padmasthā padmavāsinī | mahāpadmā supadmā ca stambhinī śumbhunāśinī || ekākṣā kekarākṣā ca trinetrā śuladhāriṇī | śulinī piṅgalākṣī ca kamalā kāladāyinī || mānadā mānanīyā ca mānahā kāndakāriṇī | śukrasthā śukrapujyā ca śukrahā śukramohinī || śukravakṣā śukrakarā śukrasevyātiśukriṇī | śukramohā śukramanā śukrakṣālanarūpiṇī || mahāśukrā śukrapūrṇā śukrasevyātiśukriṇī | svayambhukusumaprāṇā svayambhukusumākulā || svayambhupūjakaprītā svayambhuprītidāyinī | iḍā piṅgalā suṣumnā ca nāḍyastā ca śubhapradā || gāndhārī hastajihvā ca pūṣā cālambuyāmatā | śaṅkhinī citriṇī vānī valinī valahānanā vaikharī kekarī kekā lananā mārgavāhinī | (p. 66) mārgadā mohinī nandā manmathapriyavādinī | ānandabhairavī kālabhairavī kulabhairavī || vaṭukābhairavīsaṃsthā valasthā valadevatā | kulīnā kundalakāntā ca kāmākhyā kāmavandintā || viśeṣajñavivādā ca vidyujjihvā vasundharā | āvālikā ca vasudā vividhā kamalavatī || svāhā śālā tathā mālā āryā vaipāyinī kṛpā | vāmācāravatī vāmā vāmācāravilāsinī || sumatiḥ kumatiścaṇḍacaṇḍamuṇḍavadhodyatā | niśumbhaśumbhahariṇī raktabījavināśinī cāmuṇḍā carcikā śreṣṭhā vahūbhāvanakāriṇī | śobhanā ca śubhākampā kampaśākhitalasthitā | yuvatī keṭabhī jyotsnā sumanāvimanā mahā || pīḍā pīḍākṣayakarī kahoḍā yāminī śuciḥ | vāruṇī caiva indrāṇī sāvitrī brahmarūpiṇī || citriṇī citrarūpā ca mayurapucchadhāriṇī | vāyasī bhujagā bhogā kadruśca vinatā satā || guḍāpretā viśālākṣī satī sādhvī virūpiṇī | vikadruḥ śobhanī caṇḍī pracaṇḍā aticaṇḍikā || karālī ca karālākṣā vikarālā karālikā | daityadānavasaṃhantrī paiścācī yakṣiṇī yatiḥ || gāndhārī gagaṇā gamyā sarvabījapratiṣṭhitā | kāmadā ca tvarā citrā vicitracitrarūpiṇī || abhayā bhayahārā ca śubhadā śubhanāśinī | vidyutā vaidyāmātā ca kāmakalpākaviḥ kriyā || rādhikā rūpiṇī satyā lakṣaṇā revatī maghā | sudantā śubhadantā ca adbhūtā arūṇā uvā || vidyutsphurasmahāhāsyā ānandā kalkirūpiṇī | nānāmaṇi kumadvātī padminī padmamandirā || vimboṣṭhī lalitā cokṣā tīkṣṇāṅgī sarvasiddhidā | sarvāṅgasundarī piṅgā padmarūpā manogatiḥ || viśālā vilasatkṣāntyā sarvacatvaravāsinī | nārasiṃhī ca vārāhī akulī nakulī dhvaniḥ || śūlahastā viśālā ca jitvarā jayadā jayā | mṛtyurūpā mṛtyuharā kāladā kālamālinā || nānāstradhāriṇī saityā sarvadaityāvanāśinī | svāhā svadhā vaṣaṭakārā yajñadā yajñabhuk guṇī || śaramā amarā ādyā mahāmāyāvināśinī | astraśastramayī vidyā durasthā duravāsinī || nadī sindhusarvamayī sarvādyā sarvadāyinī | ugrā tārā yaśodā ca nilā nīla sarasvatī || jayinī yāminī vidyuccañcalā cāṭukāriṇī | lakṣmīrūpā mahārūpā nānāmūrtiḥ prabhātanuḥ || susīmā ca mahāsīmā ameyā khecarī kriyā | sūryakāntiścandrakāntiḥ * * * * priyaṅkarī || muṇḍamālāvahantī ca sarvaśāstravilāsinī | vidyāvatī vasumatī gaṅgā kāśī satīpurā || nagadā maradākhyā ca rājalakṣmīrmanāgapi | vimanā sumana śambhuḥ śāmbhavī haṃsarūpiṇī || mātā pitā vipulā ca kuñjareśvaragāminī | (p. 66b) līlā mālā tathā tathyā subhakṣyā atirāgmitā || putriṇī putrarūpā ca vatsā vatsapriyā satī | śaṅkaṭajñā visajñā ca vikaṭā kapaṭa tithiḥ || suptāsuptaprasuptā ca vimalākṣī viśātanuḥ | huṅkārī bījarūpā ca drīūṃkārī bījarūpiṇī || hrī/ śrī gāṅgī ca gāndhārī suguṇā vipulāstanī | kamalī yuvatī satyā stavanīyā māmadohṛtā || śitalā ca suśīlā ca vāyudā vāyurūpiṇī | vṛṣapriyā vṛṣārūḍhā vṛṣavāhanavāhanā || hūtirnitiḥ sunītiśca kailāśavāsinī kṛtiḥ | kālarūpā karālā ca amitā asitā sitā || cintāvatī sucintā ca vicintā cintitāsmṛtiḥ | sunītiḥ suruciḥ kāntiḥ kṛṣṇākṛṣṇākṛśāṅgikā || vajrāṅgī vajrahastā ca guruhastā sarasvatī | atasī kulaṭā ceṣṭā bhartārānoḍinī bhutā || vahūvaktā vatsalā ca subhaktā bhaktavatsalā | vatsyalyā vahūlā velā kanyā gaurī ca rohiṇī || yuvatī cañcalākṣī ca capalākṣī śubhā tanuḥ | dīrghaghoṇā danturā ca yugadā yugadanturā || avajā gojaḥ kṣatriyā ca vijayā jayarūpiṇī | śaṅkhinī ṭiviṭitvā ca kṣaṭvi ghāṭī svarūpiṇī || rūpiṇī viviṇī kṛtvā atītā ca pativratā | kālākṣī avaśākṣī ca nisaṅgā saṅgavarjitā || ceṣṭā śānti śāmbhavī ca carcikā caṇḍarūpiṇī | kulaṭā yuvatī vanyā sarvāṅgasundarī sudhā || kekarākṣī kṛśāṅgī ca śaśī ca tāmasī dayā | gāndhārī vivaśā viśvā vikaṭākṣā kaṭākṣiṇī || saumyā somavatī sā vā lalitā caturānanā | kārtikī kulajā kuntī kuntarūpā kumudvatī || candramaṇḍalasaṃsargasūryakāntisamaprabhā | vidyullolā viśālākṣī sundarākṣī sulocanā || mṛganetrā mṛgākṣī ca cañcalākṣī ca cañcalā | pracalā ca mahāmohā mahāmadavināśinī || kulīnā kulavatyāṃ vā yakṣiṇī yakṣarūpiṇī | kākinyesī bhalluko ca vinaṣṭā caujarūpiṇī || cicituṭā visarpiṇyo vitānī vipulānanā | hiḍambā durghaṭā jñeyā vakāsyā priyavādinī || kairātī koṇarūpā ca kukkuṭa kulamaṇḍitā | śāntaśca śantirūpā ca sumatī sumanapriyā || piṅgalākṣī trinetrā ca aruṇā jayadāyinī | vipulā vimalā viśvā kiṅkarī vāsinā vinā || vetālī vipulā mohā mahāmohavivarjitā | anantā satyavādī ca nityā nityasvarūpaṇī || liṅgamālā kaṇṭhabhūyā bhagamālā vibhūṣaṇā | bhagāṅgī bhaginī bhogā bhagamohā bhagātmakā || kātyayanī jaganmātā sumātā madanāvatī | vipāśā ca sukeśā ca hemāninā pulopamā || indrākṣī vāruṇī yakṣā yonimudrā dhanapriyā | anaṅgakusumānaṅgamekhalā madanāturā || ambikā hrādinī durgā svarūpā hūṃ svarūpiṇī | suṣumneḍā yogavatī bhairavī vaṭubhairavī || kālī vālī ca gālī ca susamā sāmagāyinī | (p. 67) gāyatrī yamunā yāmā sasatvā varadāyinī || lakṣmaṇā satyabhāmā ca tathā jāmbuvatī satī | suśīlā puṇyaśīlā ca rūkmiṇī revatī maghā || vikṛtiḥ kuntimūrtinyau sendukhaṇdā śikhaṇḍinī | suryakāntiḥ priyā kriyā amāvāsyā caturdaśī || aṣṭamī ṣaṣṭhī navamī sthirā dhīrā ca pañcamī | tapasvinī tapoyuktā mātṛkā gaurarūpiṇī || śāradendu prasannāsyā aṭṭahāsyāsinī susu | nalinī nālinī nālā manukanyā manāvatī || pārvatī kharviṇī kharvā sarvagarvavivarjitā | darpahārā sudarpā ca darpatṛptimahoharā || dāntī ca kumbhahantā ca ahaṅkārākṛtiḥ svayam | jīvā ca parāmātmā ca tathā kuṇḍalinī smṛtā || yoṣitā yoṣitaprāṇa yonikuṇḍanivāsinī | gaṅgā kāśī śatā śobhā suśobhā śobhakāriṇī || satā satyā susatyā ca sabhāsaṃkṣobhakāriṇī | kvahoḍī kusumā kāmā kāmarājeśvarī kriyā || pañcakūṭā trikuṭā ca ekākṣā vargarūpiṇī | varṇamālā mantramālā sarvamantramayī śivā || sarvālaṅkārasaṃyuktā kalamñjīrarañjinī | pañcabhūtagatiḥ premā mahābhutanivāsinī || durāśayā durāsādhyā durgeyā durgavāsinī | vibhutirvipulā naṣṭā vinaṣṭā vinatā sṛtiḥ || nirmālyavāsinī devī śeyikā sundarī tathā | caṇḍeśvarī vijayā * ugracaṇḍā pracaṇḍikā || pracaṇḍacaṇḍikā caṇḍī caṇḍadevīti viśrutā | mātulānī pipāṭhī ca rākṣasī yoginī javā || kuśalā ca kuśalyā ca kuntī ca kumadā kṛpā | haṃsamukhī śucimukhī vinatā lalitā tridhā || vaṃkṣumudrā revatī ca kāverī savitāmṛtā | girikā vānarī vālā bhūṣaṇā uṣitā tathā || bhānumatī citralekhā viśākhā śikhinartakī | mohinī toṣiṇī stutyā stavanīyā subhāvinī || kiṅkinī caṅkinī citrā yoginī yogadāyinī | ullūkavadanā devī nānāmūrtidharā tathā || sarvatatvārthavettā ca sarvaśāstrātmikā tathā | mālāvatī sarpahastā vyālayajñopavītinī || ḍakinī varṇinī ghorā vajrapuṣpā tilottamā | asitā kurukullā ca binducakrasvarūpiṇī || uṣmā ca uṣmapānā ca śabdabrahmasvarūpiṇī | tasvinī niśārātrirnādaśabdaprabhedikā || rastoruścaturākārā kumārī vṛṣabhāsurī | śarmiṣṭhā yādavī yajñā sarvaśaktisvarūpiṇī || ācāryātha tathā āryā aṅkuśī tomarī tathā | devī kuṇḍātmikā kuṇḍā yajñakrtrī yajñu (?) priyā || ṛk sāmātharvanilayā vedaśākhāsvarūpiṇī | ramyā kanyā śatākṣī ca tathā caiva hṛtadyutiḥ || dhātrī kartrī tathā indrī kāśīrājasute śubhe | majñasthitā yoginī ca ākāśavāsinī valiḥ || vetāli ripunā śvetā tathā guṇavatī matiḥ | praphullā phullarūpā ca tathā kulavatī kulā || phetkāriṇī manumātā ca anusvaranivāsinī | (p. 67b) bhaktānandakarī stutyā stavanīyāsubhāvinī || arpaṇā niścalā lolā vidyā vidyāvatīti ca | vibhītikā tathā mṛtyurmāriṇī mṛtyunāśinī || ameyā tintiḍī dakṣā kṛśāṅgī kṛśabhuḥ kaśā | vikramā viralā kinnā vajraprastāriṇī sadā || sundarāṅgī surāṅgī ca kuraṅgī śaralālikā | nagīśvarī akāmā ca avaśā ca grahā anuḥ || mohanāmohanāmartyā mṛṇmayī madyarūpiṇī | kāṭanīkāṭinī śleṣā keśākṛtya nivāsinī || kūrcākṣarī kālarūpā binducakranivāsinī | viṣaṇā viṣayā vaiśyā kṣatriyāṇī kṛpāvatī || ānandakandasaṃbhutā ānandā aṃśulocanī | asatyā ākṛti mlecchā bhāṣācātipriyā śrutiḥ || pramoṣā ca premnāpremnā sādhakā bhaktiraktapā | idaṃ sahasrānāmeti lopāmudrā prakīrtitā || yasyāḥ prasādanātreṇa sākṣānnārāyaṇo bhavet | aputro labhate putramadhanī dhanavān bhavet || rājā vijayamāpnoti kṣatriyāṇī suputriṇī | vaiśyo dhanasamṛddhiḥ syāt mūkaśca sukavirbhavet || arogī dhanavāṃścaiva dīrgharogaiḥ pramucyate | rajaḥsvalābhyāṃ spṛtvā ca japedvidyāṃ divāniśam || kuvera iva vittācyo jāyate yadanopamaḥ | paradāraparo bhūtvā japedvidyāṃ divāniśam || adhikāreṇa manasā sa eva śrīsadāśivaḥ | dutīyāgaṃ sadā kuryāt divase divase sudhīḥ || ṛtumatyā bhagaṃspṛṣṭvā dṛṣṭvā stutvā ca mānavaḥ | japitvā ca mahāvidyāṃ sarvasiddhirlabhennaraḥ || dharmārthakāmamokṣārthī parayonau japet sudhīḥ | svayambhukusulairhaste bhūṣayitvā japet sadā || pūjayet parayā bhaktyā devī śukrairviśeṣataḥ | svayambhukusumaiḥ śukraiḥ pūjayejjagadambikām || gorocanākuṅkumena likhed yantramananyadhīḥ | yāvakaiścandanairgandhairbhūrjapatre viśāladhīḥ || śūnyāvāse likhed yantraṃ svaśaktyā sarvabhāvataḥ | yajed devīṃ vidhānena dhyātvā tāṃ śambhusundarīm || pujayitvā dhared yantraṃ kumārīṃ parvatātmajām | bhaumāvāsyāṃ niśātāge baliṃ dadyātripādasuḥ || kukkuṭairnakulaimeṣairmahiṣairmuṣikairnaraiḥ | dagdhamīnairdagdhadravyairmadyaṃ dadyāt susādhakaḥ || aṣṭottarasahasrañca japet tatra viśāladhīḥ | ehi ehi padaṃ brūyāt tadā devyai nivedayet || yonikṣālanatoyena culukaṃ satataṃ kṣipet | sa bhavet sampadāmādi kuvera iva cāparaḥ || mārkaṇḍera ivāyuṣmān jvarāpalitavarjitaḥ | vṛhaspativāgvyaye syāt saundarye madanopamaḥ || vinā madyairvinā māṃsairyadi devīṃ yajet sadā | siddhirna jāyate tasya kalpakoṭiśatairapi || sarvavidyāvatāṃ śreṣṭhaḥ kūlīnaḥ priyadarśanaḥ | kimanyad vahanā devi caturvarga labhennaraḥ || iti viśvasāratantre tripurasundarī sahasranāmastotraṃ samāptam || atha vakṣye mahāvidyāṃ sundarīṃ ṣoḍaśākṣarīm | yasyāḥ kaṭākṣamātreṇa sākṣānnārāyaṇo bhavet || rājyaṃ deyaṃ śivo deyo na deyā ṣoḍaśākṣarī | ekaikamātrā sundaryā bhavedgaṅgādharaḥ svayam || kiṃ dhanaiḥ kiṃ janaiḥ kimvā bhutyairvandhjanairapi | vidyā vijñānamātreṇa bhavedgaṅgādharaḥ paraḥ || sa vaiṣṇavaḥ sa śāktaḥ sa eva brāhmaṇaḥ sadā | sarvavidyāvatāṃ śreṣṭhaḥ sa yogī siddhivarddhakaḥ || atha vakṣye maheśāni mantroddharaṃ suśobhanam | śṛṇuṣva parayā bhaktyā sarvakāmārthasiddhaye || eṣā vahūvidhā vidyā kathitā padmayoninā | pādme kalpe nāradāya ihaiva tvāṃ vadāmyaham || śrībījādyā yadā vidyā lakṣmīrnārayaṇasya ca | lajvādyā vā yadā vidyā sa bhavet surapujitaḥ || saṃsāraṃ vaśamānīya bhavet śambhoḥ priyaḥ svayam | rāgādyā vā yadā vidyā bhavetribhūvaneśvarī || brahmāṇī sā samākhyātā vedavyāsena saṃyutā | śivaprāsādasaṃyuktā yadā bhavati sundarī || tadā saiva bhavennityā maheśatvapradāyinī | evaṃ vahūvidhā vidyā śivenoktā kṛte yuge || deśabhede mahāvidyā vahūdhā parikīrtitā | atha vakṣye mahāvidyāṃ sarvasiddhisamṛddhidā || yasyāḥ kaṭākṣamātreṇa trailokyādhipatirbhavet | mādanaṃ tadahaḥ śaktistadantarbindumālinī || aindrabījasthamadhyasthā jvalanākṣarasaṃyutam | māyābindvīśvarīyuktā sarvopariniyojitā || ayaṃ sa vāgbhavo devi vāgīśatvapradāyakaḥ | śivabījaṃ tridhā kṛtvā sṛṣṭisthitilayakramaiḥ || dvayamādyena rahitamāvyādho madanākṣaram | punaḥ sthitiśivādhasthādindrabījaṃ niyojayet || tathā namaḥ śivādho'pi jvalanārkaṃ maheśvari | caturthasvarasaṃyuktaṃ bindukhaṇḍendvalaṃ kṛtam || evametanmahābījaṃ kāmarājaṃ mahodayam | māyāmījaṃ maheśāni mādanaṃ śatrusaṃyutam || candrabījaṃ kevalantu viniryujya varānane | tyaktvā sṛṣṭi kramaṃ devi prāśu(?)ddhārakrameṇa tu || saṃhārakramayogena śaktibījaṃ samuddharet | eṣā śrīḥ sarvatantreṣu kathitā padmadhoninā || ataḥ parā mahāvidyā trailokye naiva vidyate | sarvavidyāsvarūpā ca svargamukti pradāyinī || sarvakāmapradā devī sarvakāmasvarūpiṇī | yathā anugatāḥ prāṇāḥ sarveṣāṃ ṣoḍaśī tathā || sindūrasadṛśākārāṃ netratritayaśobhinīm | śavarūpamahādeva hṛdayoparisaṃsthitām || muṇḍamālādharāṃ devīṃ nāgayajñopavītinīm | nānālaṅkārasaṃyuktāṃ siddhagandharvasevitām || digambarīṃ mahāghorāṃ muktakeśīṃ mahodarām | sarvalāvaṇyavasatīṃ cintayet pārvatīṃ sadā (?) || asyā aṅgasamudbhūtā ye cānye mantra jā(?)dayaḥ | mahāmahā mahāvidyā mahāmantrā mahāmahā || asyā aṅgasamusamudbhūtā kathitā padmayoninā | purāṇeṣu yathā śreṣṭhaṃ mahābhāratamucyate || yathā pāramahaṃsyeṣu śrībhāgavatamucyate | advaitabhāvanāyāstu yathā nārāyaṇo naraḥ || dvipadeṣu dvijaśreṣṭho nakṣatreṣu ca candramāḥ | indriyeṣu ca manaḥśreṣṭhaṃ parvateṣu himālayaḥ || nadīnāntu yathā gaṅgā brāhmaṇeṣu ca vedavit | vaiṣṇavānāṃ yathā śambhuḥ śāstreṣu cāgamaḥ svayam || vidyāsu ca mahāvidyā tāsviyaṃ śrīsamīritā | nātra siddhyādyapekṣā ca na ca mitrādidhūṣakam || neha bhakṣyavicāraḥ syāt nāsti sthānasya nirṇayaḥ | na cittavyayavāhūlyaṃ na ca brātyaṃ kathañcanaḥ || pūjayet parayā bhaktyā sundarīṃ sarvabhāṣataḥ | ṣaṭkoṇaṃ navakoṇañca trikoṇañca tataḥ param || anyo'nyaṃ vilikhed yantraṃ yonimaṇḍalamaṇḍitam | ? (?) jaḥsattvatamorekhāsāṣṭapatrasamanvitam || anaṅgādyā mahāśaktīratra nadhyeṣu cintayet | trikoṇe pujayed devīṃ sundarīṃ śrīsvarūpiṇīm | pūrvoktanyāsavargaiśca vinyaset sutanau sadā || vinyaset paramā devyāḥ navayonyātmakaṃ smṛtam | yonyākāreṇa saṃnyasya cintayet tāṃ maheśvarīm || navayonyātmakaṃ nyāsaṃ vinyaset sutanau sadā | vidhinānena deveśī navayonyātmakaṃ smṛtam || nābherācāraṇaṃ nyasya vāgbhavaṃ bījamuttamam | hṛdayānābhiparyantaṃ kāmabījaṃ nyaset sadā || śiraso hṛt pradeśāntaṃ śaktibījaṃ nyaset sadā | ādyaṃ dvitīyaṃ karayorvinyaset parayā yataḥ || tṛtīyamubhayornnasyanavayonyātmakaṃ smṛtam | mūrdhnyādhāre hṛdi nyaset bhuyo bījatrayaṃ kramāt || navayonyātmakaṃ kuryāt nyāsañca vidhināmunā | tribhirbījaiḥ krameṇaiva vinyaset kramayogataḥ || karṇayościbuke kuryāt yonyākāraṃ trikoṇakam | aṃśayorvadane kuryāt netrayornasike tataḥ || aṃśayoḥ pāṭhake kuryāt kukṣikūrparayostataḥ | jānunobhurjamūle syāt pādamnorguhyadeśake || pārśvayorhṛdaye kuryāt tataḥ kaṇṭhastanadvaye | navayonyātmakaṃ nayāsaṃ mahāvidyā pramāṇakam || chinnāyāḥ kālikāyāśca sundaryāśca tathaiva ca | śrīvidyāyāstathā kuryāt navayonyātmakaṃ smṛtam || atha ratyādikaṃ nyāsaṃ kuryācca vidhināmunā | mūlādhāre ratiṃ nyasya hṛdi prītiṃ nyaset punaḥ || mulādidhū nyasenmūrdhni pratilomānulomataḥ | amṛteśīñca yogeśīṃ viśvageśaṃ punaḥ punaḥ || (p. 69) mūrdhni vaktre ca hṛdaye guhye pādadvaye punaḥ | krameṇa vinyasedetān dvau dvau kṛtvā vidhānataḥ || svasvamādyaṃ binduyutaṃ mūlabījamudāhṛtam | manobhavaṃ nyasenmūrddhni īśānena vidhānataḥ || tatpuruṣaṃ vinyasedvaktre makaradhvajasaṃyutam | aghoraṃ vinyaset pūrvaṃ kandarpaṃ hṛdaye punaḥ || manmathaṃ vinyased guhye vāme devādisaṃyutam | sadyojātaṃ pādayuge kāmadevasamanvitam || athātmānaṃ cintayecca pañcavaktraṃ yathā śivam | ūrddhaprāgdakṣiṇodicyapaścimeṣu mukheṣu tān || pūrvoktena vinyasedbuddhyā hṛllekhādividhānataḥ | hṛllekhān puṭitān kṛtvā kāmabījādikānatha || pañcavaktraṃ cintayecca varṇenānena deśikaḥ | muktāpītapayodañca mauktikaṃ yavavarṇikam || ūrddhadikramyogena dakṣiṇāvartayogataḥ | bhuṇḍavyomāgnisaṃyuktaṃ dīrghasvarasamanvitam || indubindusamāyuktaṃ mukhādhiṣṭhātṛdevatā | athavā pañcahrasvācyaṃ oṃkārādisamanvitam || pratilomena siñcantya vinyasecca punaḥ punaḥ | pañcarūpyaṃ nyased devi mūrdhnādikramayogataḥ || krīmādyāṃ drāviṇī mūrddhni hrīmādyāṃ kṣobhiṇīṃ pade | klī/ vaśīkaraṇaṃ vaktre guhye hū/ bījapūrvikām || ākarṣiṇīṃ hṛdi punaḥ svargādyā bhṛṇḍasaṃyutām | sammohinī kramādevaṃ varṇanyāso'yamīritaḥ || bhālabhrūmadhyavadanaghaṭikākaṇṭhakṛtsu ca | nābhyadhiṣṭhānayoḥ pañcatārā subhagādikāḥ || kāmabījādikāḥ sarvāḥ madavibhramamantarāḥ | subhagācyā nyaset sarvāḥ subhagā ca tathā bhagā || bhagasarpiṇyatha parā bhagamālinyanantaram | anaṅgānaṅgakusumā bhūyaścānaṅgamekhalā || anaṅgamadanā sarvāmadavibhramamantarāḥ | pradhānadevatā varṇā bhūṣaṇādyairalaṅkṛtā || muṇḍamālāvarābhayau dhāriṇyaḥ śubhadāyikāḥ | vāgbhavaṃ kāmarājañca varuṇamindrasaṃyutam || indubindusamārūḍhaṃ tṛtīyaṃ kathitaṃ tvidam | ṣaḍabījasamāyuktāṃ lajvābījamudāhṛtam || candrabījaṃ svargayuktaṃ pañcamaṃ kathitaṃ tvadam | subhagādyā samāsena nyasedbījāni deśikaḥ || śirasi bhāle karṇe ca akṣiṇī nāsāyugale gaṇḍayugale oṣṭhe yuge dante vadane vinyaset svarān | cibuke khyāne ca kaṇṭhe ca pārśvayoḥ stanayugmake | dormulayoḥ kurparayoḥ pāṇyostat pṛṣṭhadeśataḥ || nābhau guhye punaścorvorjānunorjaṅghayostataḥ | sphiṭho ca pattanaroḥ paścāt caraṇāṅgulayordvayoḥ || kakārāstānnyasedvarṇān sthāneṣveteṣu deśikaḥ | kāñcyāṃ graivayake kaṇṭhe hṛdi guhye nyaset punaḥ || karṇayorgaṇḍayormaulau vadanaṃ rakṣasānmahau | vinyasedvidhinā varṇān kāmabījādikānatha || māyādyā puṭitān kṛtvā pratilomānulomataḥ | tattvanyāsaṃ tataḥ kuryāt vidhinānena deśikaḥ || (p. 69b) yattattvannyāsamātreṇa tattvajñānaṃ prajāyate | mādikāstaṃ nyased dehe pratilomena deśikaḥ || yādikṣāntaṃ tataḥ kuryāt paścādvakṣyāmi tattvataḥ | praṇavāyaṃ kāmādyañca māyākūrcādikaṃ punaḥ || yathāsthāne nyasedvarṇān vidhinānena deśikaḥ | sānusvāraṃ namo'ntañca yathāsthāne ca deśikaḥ || paraṃ śabdaṃ caturthyantaṃ yathāsthāne ca deśikaḥ | (paraṃ śabdaṃ caturthyantaṃ) jīvātmānaṃ makārañca sarvāṅge cintayet tataḥ | prāṇātmane bhakāraśca sarvāṅge cintayet svayam | buddhyātmane vakāraśca hṛdaye cintayet svayam || ahaṅkāre kakāraśca pakāro manasi sthitaḥ | hṛdaye tu tatra nyasedvidhinānena deśikaḥ || paraśabdārthaśabdaśca sarvatra paricintayet | śabdātmane nakāraśca (pādayugme) mastake vinyaset sadā || sparśātmane dhakāraśca mukhe nyāsaṃ samuddharet | rūpātmane dakāraśca hṛdaye paricintayet || rasātmane thakāraśca liṅge ca vinyaset tataḥ | gandhātmane takāraśca pādayugme nyaset tataḥ || śrotrātmane ṇakāraśca vinyaset tvaci pārvati | cakṣurātmane ḍakāraśca cakṣuyoḥ paricintayet || jihvātmane ṭhākaraśca jihvāyāṃ vinyaset punaḥ | ghrāṇātmane ṭakāraśca nāsikāyāṃ vicintayet || vāgātmane ñakāraśca vāci nyāsaṃ samuddharet | puṇyātmane ṛkāraśca hastayugme nyaset tataḥ || padmātmane jakāraśca pāyudeśe nyaset kramāt | pādātmane hākaraśca patsthāne vinyaset tataḥ || upasthātmane cakāraśca upasthe ca pravinyaset | vyomātmane ṅakāraśca mūrddhni vinyāsamācaret || rāgātmane ghakāraśca mathadeśe nyaset kramāt | tejasātmane gakāraśca hṛdinyāsaṃ samācaret || jalātmane thakāraśca guhyadeśe nyaset kramāt | pṛthivyātmane kākāraśca pādayorvinyaset tataḥ || yādikṣāntaṃ nyaset tadvat yogena vidhināmunā | puruṣātmane saṅkarṣaṇāya yakāraṃ hṛdaye nyaset || viśvātmane pradyumnāya rakāraṃ hṛdaye dvayam | nivṛttyātmane'niruddhāya lakāraṃ vinyaset * * || sarvātmane nārāyaṇāya vakāraṃ hṛdaye punaḥ | somaṇḍalatrayayuktāya kalā ṣoḍaśasaṃyutam || yakāraṃ vinyased dehe hṛdaye tantrasammatam | parameṣṭhātmane vāsudevāya hṛdaye nyaset punaḥ || śukrātmane sakāraśca vinyased vidhināmunā | sūryāya hṛdinirdiṣṭaṃ hakāraṃ tantrasammataḥ || kopātmane nṛsiṃhāya sarvāṅge tvaci vinyaset | kṣakāraṃ sarvavarṇeṣu vyāpakaḥ parikīrtitaḥ || tatvanyāsamidaṃ prāhurnyāsatatvavido janāḥ | asyā vinyāsavargāṇi na siddhiḥ syāt kathañcana || evaṃ samuccārya ṣoḍhānyāsaṃ tato diśet | paścādvakṣyāmi deveśi ṣoḍhānyāsaṃ tataḥ param || evaṃ nyāsatanuṃ kṛtvā yajed devīṃ sanātanīm | anaṅgānaṅgamadanā kāmeśvarī tataḥ param || (p. 70) bhagamālinī bhagā caiva pūjayet śaktayasthimāḥ | athavā icchādyā eva śaktīḥ sarvtantrasamanvitāḥ || ratiratipriyā nandā pūjayed yaḥ kramādimāḥ | varadābhayadhāriṇyaḥ pradhānatanavastriyaḥ || devyaṅge pūjayet sarvā devyā bhūṣaṇabhūṣitā | kāmabījādikāḥ sarvā namontāttantrasaṃyutām || citsvarūpāṃ vadet ṅentāṃ vidmahe tadanantaram | jālandharīṃ samuccārya dhīmahi tadanantaram || tanno devī samuddhṛtya vaded devi pracodayāt | eṣā syānmantrarājanya gāyatrī śivasammatā || (kāmādikāṃ japedvāpi) māyādyāṃ vā japedvidyāṃ dharmakāmarthasiddhaye | kūrcādyāṃ vā yajedvidyāṃ vadhūbījādikāpi vā || sarveṣāṃ mantravidyānāṃ gāyatrī parikīrtitkā | oṅkārādyā namontā va vidyā āsanabhedake || sadāśivaṃ vadet ṅentaṃ mahāpretapadaṃ tataḥ | devyāsanaṃ caturthyantaṃ tadante hṛdayaṃ punaḥ || mantramāsanadāne tu kathitaṃ padmayoninā | kāmabījādikāḥ pūjyā śaktayaḥ śubhadāyakāḥ || āsanasya caturdikṣu pūjayed yo vidhānataḥ | vāmakoṇe yajed yantre ratibindusamaprabhām || natipāśadharāṃ saumyāṃ madavihvalavihvalām | prītiṃ dakṣiṇakoṇasthāṃ taptakāñcanasamaprabhām || aṅkuśaṃ praṇatirdorbhyāṃ dhārayantīṃ samarcayet | agre manobhavāṃ raktāṃ raktapuṣpādyalaṅkṛtām || ikṣe kārmmukapuṣpeṣu dhārayantīṃ samarcayet | ṣaṭkoṇe pūjayed devyā hṛdayādyaṅgadevatā || sarveṣāṃ mantrayantrāṇāṃ dakṣiṇā mūrtisaṃjñakaḥ | athavā sarvavidyānāṃ mahādeva ṛṣiḥ smṛtaḥ || evaṃ saṃpūjya vidhivat stavairuccāraṇaistavet | madyairmāṃsaiśca vaṭakaiḥ supapūpaiśca śākairmayairmahiṣairgavayairgābhiruṣṭreḥ śivābhiḥ | soṃhairvyāghraiśca vedhakaiḥ śakulibhivvanāñjanairaśca śalyairharaṇaiḥ | śūkairnarapaśupaśubhirmatsyāmāṃsaiśca nityam | yadyannityaṃ kathayati sadā mānavāḥ svargarūpāstattattvanyaṃ kathayati svārāḥ śaṅkaraḥ śaṅkarāyāḥ | tattatsarvaṃ haravadhujanaiḥ pūjayet pūjayitvā | vidyāṃ siddhirna bhavati sadā kīrtitā nāradādyaiḥ || dagdhamīnaṃ bhraṣṭañca sikyañca lehyayaṃ peyam | makārapañcakairdevīṃ pūjayed yaḥ sadā budhaiḥ || svayambhukusumaiḥ śukraiḥ paraśaktau viśeṣataḥ | pūjayitvā japitvā ca caturvargaṃ labhet sadā || varṇalakṣaṃ puraścaryā vidhinānena yo japet | karasthāḥ siddhayaḥ sarvā bhaviṣyanti kalau yuge || atha vakṣye maheśāni yantrarājaṃ suśobhanam | yaṃ jñātvā sādhakāḥ sarve labhante śivamuttamam || trikoṇaṃ bindusaṃyuktaṃ vilikhet purataḥ sadā | ṣaṭkoṇaṃ navakoṇañca navakoṇaṃ tataḥ param || pratilomānulomena yonyākāraṃ tataḥ param | rajaḥsatvatamo rekha sāṣṭapatraṃ sakarṇikam || (p. 70b) bhūpūraṃ guṇarekhacyaṃ vilikhed vidhināmunā | bhadante maṇḍalaṃ kuryāt yonyākāraṃ suśobhanam || tanmadhye pūjayed devīṃ svakīyagaṇasaṃyutām | validānamavaśyaṃ hi prakṣipet sādhakottamaḥ || validānaṃ vinā yastu sundarīṃ paripūjayet | māṃsāsthimajjā tasyāpi dāpayet sā suśobhanā || svayambhukusumaiḥ śukraiḥ pūjayet paradevatām | sugandhikusumaiḥ śukraiḥ sugandhikusumanvitaiḥ || pūjayet parayā bhaktyā gandhapuṣpānnavāribhiḥ | annābhāve yathā ruṣṭā gṛhiṇī gṛhapālake || valiṃ śaktiṃ vinā ruṣṭā sā bhavedbhavasundarīm | yonikuṇḍe yajed yantraṃ raktapuṣpairviśeṣataḥ || yugācāraṃ na nitye tat kartavyaṃ kathitaṃ mayā | niśābhāge śmaśāne ca prāntare śūnyamandire || svaśaktyā prajaped vidyāṃ caturvargaphalāptaye | kumārīṃ pūjayennityaṃ kumārīñca stavet sadā || sindūraraktavastraiśca * * * * subhūṣaṇaiḥ | kutsitāṃ vā suveśāṃ vā pūjayitvā vidhānataḥ || devībuddhyā bhojayitvā namaskṛtya visarjayet | atha vakṣye maheśāni kavacaṃ sarvakāmadam | yasya vijñānamātreṇa devī darśanagocarā || prātaḥkāle ca madhyāhne sāyāhne'rddharātrake | guruṃ praṇamya vidhinā kavacaṃ prapaṭhennaraḥ || purastāt pārśvayoḥ pārśve namaskuryāduparyadhaḥ | sahasrapatrakamale sundarīṃ cintayet sadā || pāśāṅkuśau varābhayau dhārayantīṃ sarāṃ bhaje | varṇānāṃ devatāḥ smṛtvā prapaṭhet kavacaṃ sudhīḥ || kakāre pātu māṃ devī kāminī kāmadāyinī | ekāre pātu māṃ devī śaktirūpā maheśvarī || ikāre pātu māṃ devī bindumālī śubhānanā | makāre pātu māṃ devī indrāṇī sarvasiddhidā || hakāre pātu māṃ devī ākaśavāsinī śivā | rakāre pātu māṃ devī sarvāṅge vahnirūpiṇī || ikāre pātu māṃ devī māyā nityāsvarūpiṇī | nādabinduyutā pātu devī viśveśvarī śubhā || etervarṇaiḥ sadā pātu vāgbhavī vāgviśuddhaye | āmūrddhni kaṭhapayantaṃ vāgbhavī pātu māṃ sadā || hakāre pātu māṃ devī śivā siddhipradāyinī | sakāre pātu māṃ devī sāvitrī śarmadāyinī || kakāre pātu māṃ devī kāminī kāmadāyinī | hakāre pātu māṃ devī harārddhāṅganivāsinī || ebhirvarṇaiḥ sadā pātu kāmarūpeśvarī sadā | ākaṇṭhālliṅgaparyantaṃ kāmarājeśvarī vatu || sakāare śātu māṃ devī sāvitrī śarmadāyinī | kakāre pātu māṃ devī kāminī kāmadāyinī || nakāre pātu māṃ devī sarvakarmaphalapradā | hakāre pātu māṃ devī harārddhāṅgasvarūpiṇī || (p. 71) vakāre pātu māṃ devī māyāmārī śivapriyā | ikāre pātu māṃ devī māyāsarvasamṛddhidā || bindvīśvarī sadā pātu nādabindau viśeṣataḥ | etairvarṇaiḥ sadā pātu śaktirūpā sureśvarī || ānābhi pādaparyāntaṃ pātu māṃ śaktirūpiṇī | vāgbhavī pātu sarvāṅge vāgbhavī rakṣayet sadā || kāmarājeśvarī pātu kāmeśvarī sadāvatu | śaktirūpā sadā pātu śaktirūpā sadāvatu || śāstre vāde ca saṃgrāme jane ca vimale girau | sarvatra pātu māṃ devī vāgbhavī śarmadāyinī || rājasthāne durgame ca naukāyāṃ śaṅkaṭeṣu ca | surārcane śatrumadhye viṣavahnibhayādiṣu || sarvatra pātu māṃ devī kāmarājeśvarī śivā | śmaśāne giridurge ca śaṅkaṭe nigaḍavandhane || yatra yatra bhaye prāpte pātu māṃ śaktirūpiṇī | śikhāyāṃ bhūyuge cākṣnorgaṇḍayornasi karṇayoḥ || oṣṭhayordantapaṃktau ca jihvāyāṃ vadane tathā | grīvāyāṃ stanayugme ca hastayoḥ pārśvayoḥ punaḥ || pṛṣ.ṭhe nābhau hṛdi kukṣau liṅge guhye padadvaye | jihvārāṃ jānucakre ca sarvatra pādasandhiṣu || pūrvasyāmagnikoṇe ca yāmye ca nair-ṛte tathā | vāruṇyāṃ vāyudeśe ca saumyāmīśānadeśake || adhaḥ ūrddhakrameṇaiva pātu śrīḥ sarvatomukhī | pātu devī maheśāni śrīvidyā śrīprasiddhaye || icchā pātu sadā jñānā kriyā pātu sadā mama | kāminī pātu māṃ devī pātu māṃ kāmadāyinī || ratiḥ pātu sadā jaṅghe ratīdevī ratipriyā | yoginyaḥ pāntu satataṃ khecaryaḥ pāntu sarvadā || bhūcaryaḥ pāntu satataṃ pāntu pātālagāminaḥ | carasthāḥ sarvadā pāntu parvatasthā sadāvatu || śmaśānasthāḥ sadā pāntu pātu māṃ vindhyavāsinī | ākāśavāsinī pātu pātu māṃ śūladhāriṇī || astraśastramayī devī sarvaśaktisvarūpiṇī | sarvavarṇamayī devī sarvaśaktisvarūpiṇī || sarvābhāve svarūpāyā sarvabījeṣu saṃsthitā | sarvatra pātu māṃ devī śrīvidyā śrīsvarūpiṇī || sarvatantramayī devī sarvavedamayī tathā | sarvajñānamayī pātu sarvanityā nagātmajā || ānandarūpiṇī devī citsvarūpā cidātmikā | sarvatra pātu māṃ devī śrīvidyā śrīprasiddhaye || idaṃ kavacamityuktaṃ mantroddhārañca pārvati | yaḥ paṭhet prayato bhūtvā trisandhye niyataḥ śuciḥ || tasya sarvārthasiddhiḥ syāt yad yanmanasi vartate | gorocanākuṅkumena yāvakai raktacandanaiḥ || svayambhukusumaiḥ śukrairbhūmiputre śanaiścare | śmaśāne prāntare vāpi śūnyāvāse tathālaye || saśaktyā guruṇā mantraṃ pūjayitvā kumārikām | yad yonau pūjayitvā ca gurupatnyā viśeṣataḥ || pūjayitvā vidhṛtvā stutvā ca vidhināmunā | dhārayed guruṇā yantraṃ gurupatnīṃ pratoṣya ca || (p. 71b) devyai valiṃ nivedyātha naramārjāramūṣakaiḥ | kukkuṭairmahiṣairmeṣaiḥ pūjayitvā vidhānataḥ || dhṛtvā suvarṇamadhyasthaṃ kaṇṭhe vā mastake bhuje | sutithau śubhanakṣatre surāśerudaye tathā || dhārayitvā ca kavacaṃ sarvasiddhiṃ labhennaraḥ | kavacasya tu māhātmāṃ nāhaṃ varṣaśatairapi || śaknomi tu maheśāni vaktuṃ tasya phalañca yat | nāsti caurabhayantatra nāsti vyādhibhayañca yat || na durbhikṣabhayaṃ tatra na dasyotpīḍanaṃ tathā | sarvavighnapraśamanaṃ sarvaśāntikaraṃ param || sarvamṛtyupraśamanaṃ sarvavyādhivināśanam | sarvarakṣākaraṃ jantoścaturvargaphalapradam || yatra tatra na vaktavyaṃ na dātavyaṃ kadācana | mantraṃ prāpya vidhānena prajapet satataṃ sudhīḥ || tatrāpi durlabhaṃ manye kavacaṃ devarūpiṇam | guroḥ prasādamāsādya vidyāṃ prāpya sugopitām || tatrāpi durlabhaṃ divyaṃ durlabhaṃ bhuvanatraye | ślokaṃ vā pādamekaṃ vā yaḥ paṭhet prayataḥ śuciḥ || tasya sarvārthasiddhiḥ syāt śaṅkareṇa ca bhāṣitam | gururdevo haraḥ sākṣāt patnī tasya harapriye || abhedena yajed yastu tasya siddhiradūrataḥ | vādī mūkati poṣakastarayati kṣmāvallabho dāsate gurvī kharvati sarvavijjaḍayati vaiśvānaraḥ śītati | ācārāṣṭakasiddhirūpamaparaṃ siddhāṣṭakaṃ tad bhaje | tāṃ vande bhavabhītināśanakarīṃ śambhupriyāṃ sundarīm || iti śrīviśvasāratantre śrīmatripurasundarī śrīvidyākavacaṃ samāpatam || ( kramastavaṃ pravakṣyāmi śṛṇuṣva kamalānane | yasya vijñānamātreṇa sākṣānnārāyaṇo bhavet || brāhme muhurte utthāya ityādi |) atha vakṣye mahāvidyā nāmnā tripurapūrvikā | bhairavī sarvasiddhākhyā caturvargaphalapradā || ānandarūpiṇī devī sarvavighnavināśinī | nityā sā mūlaprakṛtiḥ sarvatantrasamanvitā || asyā vidyā samo nāsti trailokyasuradurlabhā | dharmārthakāmadā vidyā sarvaśatruvināśinī || devairdevatvaviṣaye gandharvairgandhamāpnuyāt | kāmibhirdhanibhiścaiva svamūrdhānañca muktidā || mantroddharamahaṃ vakṣye śṛṇuṣva kamalānane | śivabījaṃ samuddhṛtya vahincandrasamanvitam || dvādaśasvarasaṃyuktaṃ uddharet parameśvari | bindunādasamāyuktaṃ vāgbhavaṃ parikīrtitam || sthitikrameṇa kathitaṃ kāmarājañca kathyate | kakāraṃ candrabījāḍhyaṃ śivabījaṃ tadurddhakam || indrabījaṃ kakārasthaṃ vahnibījaṃ tataḥ param | ratibindusamārūḍhaṃ kāmarājamidaṃ smṛtam || candrabījaṃ śivādisthaṃ vahnibinduvibhūṣitam | (p. 72) manusvarasamārūḍhaṃ saṃsarga parikīrtitam || eṣā śrīṃ sarvavidyānāṃ pradhānaṃ parikīrtitam | navanītaṃ yathā dadhno dvipādorbrāhmaṇo yathā || nadīnāñca yathā gaṅgā devānāñca yathā hariḥ | vaiṣṇavānāṃ yathā śmbhustatheyaṃ parikīrtitā || pūrvavannyāsavarnaṃ syāt pūrvavat pūjanaṃ smṛtam | sundaryā iva pūjā syāt kathitā padmayoninā || navayonyātmake yantre ratyādiśaktisaṃyute | brahmādyā mātaraḥ pūjyā patrāṇāṃ vivare punaḥ || bhūpure lokapālāśca tadastrāṇi ca tadvahiḥ | pūjayet parayā bhaktyā sundarivadvarānane || guṇairlakṣañca bhairavyāḥ puraścaraṇamiritim | lakṣatrayaṃ japenmantraṃ puraścaraṇakarmaṇi || raktavastraparīdhānāṃ nānālaṅkārabhūṣitāṃ | pāśāṅkuśau varābhayau dhārayantīṃ yajet śivām || yathācāreṇa tvāṃ devīṃ sundarīvat prapūjayet | muṇḍamālāṃ paridhānāmaraktanayanāṃ śivām || sadāśivamahāpretahṛadayopari saṃsthitām | tribhaṅgasthānasaṃsthānāṃ pīnonnatapayodharām || anaṅgādyā mahāśaktiḥ sevitāṃ sumanoharām | yathācāreṇa tāṃ devīṃ sundarīvat prapūjayet || validānairvinā homairvinā brāhmaṇabhojanaiḥ | pūjayedbhairavīṃ devīṃ tripurāmapi gopitām || vāgbhavaṃ bindusaṃyuktaṃ lohitena laṅeyutam | śrīkaṇṭholohitana laṅeyutaṃ parikīrtayet || sadāśivamahāpreta hesau ṅeyutaṃ parikalpayet | oṃkārādyā namo'ntañca hṛdeddevyāsanantataḥ || svayamāsadānena kathitaṃ padmayoninā vāgbhavaṃ tripurādevī vidmahepadamuddharet | kāmeśvarīṃ samuddhṛtyā vadeddhīmahitat param | tannaḥ klinnaḥ samuddhṛtya tadā brūyat pracodayāt || gāyatrīyaṃ samākhyātā tripurā pūjane priye | vāgbhavādyāṃ japedvāpi kāmādyāṃ vā japet sadā || caturlakṣaṃ puraścaryāṃ prajapet satataṃ manum | gāyatrīmajapitvā ca yadi vidyāṃ japet sudhīḥ || siddhirna jāyate vidyā kalpakoṭi śatairapi | sarvāsāṃ mantravidyānāṃ gāyatrī parikīrtitā || atha vakṣye maheśāni kavacaṃ sarvakāmadaṃ | asyāḥ prasādamātreṇa bhaved devo na saṃśayaḥ || ṛṣiḥ syād dakṣiṇā mūrtiśchandaḥ paṃktirudāhṛtam | gandharvo'tra suraḥ proktaḥ sarvatantrasamanvitaḥ || sarveṣāṃ mantravarṇānāṃ ṛṣinyāsaṃ purākṛtam | śrī īśvara uvāca | athocyate mahāvidyā bhairavī tripurānvitā | yaṣyā vidyā prasādācca caturvargaṃ labhennaraḥ || hakāre pātu māṃ devī sarvatra haravallabhā | candrabījasthitā pātu sāvitrī jñānarūpiṇī || buddhirūpā sadā pātu māyārephasamudbhavā | aikāre vāgbhavī pātu devīvākyaviśuddhaye || (p. 72b) bindunādasvarūpā māṃ pātu devī umā priyā | ebhirvarṇairmahādevī vāgbhavī pātumastake || hakāre vyomarūpā sā devī pātu śivapriyā | candrabījasvarūpā māṃ pātu cāndri śivapriyā || kakāre pātu māṃ devī kāminī kāmadāyinī | lakāre pātu māṃ devī indrānī śatrunāśinī || vahnirūpā sadā pātu vakāre śatrunāśinī | kalāsvarasvarūpā māṃ ikāre pātu sarvadā || bindunādasvarūpā māṃ pātu tribhavamocanī | etairvalairmahāmāyā kāmabījapriyāvatu || aukāre pātu māṃ devī manuvaṃśavivarddhinī | bindunādasvarūpā māṃ haradehasamāśrayā || sarvānte pātu deveśī sarvāsuravināśinī | etairvarṇaiḥ sadā pātu sarvāṅge harasundarī || śaktirūpā mahāmāyā sarvaśaktiṣu pātu mām | bhairavīrūpamāśritya pārśvayugme sadāvatu || dakṣiṇāmurtirmāṃ pātu ṛṣiḥ sarvatra mastake | paṃktiśchandaḥsvarūpā māṃ pātu devī śivapriyā || surāgārdharvarūpā ca pātu tripurabhairavī | jihvāyāṃ sarvadā pātu sarvavākyaviśuddhaye || mulādhāre sadā pātu ratirūpā maheśvarī | hṛdaye pātu māṃ devī prītirūpā bhayāpahā || bhrūyormadhye sadā pātu devīnāmnā manobhavā | karṇayugme sadāpātu amṛteśī harapriyā || kaṇṭhadeśe maheśāni viśvageśī sadāvatu | vaktre māṃ pātu deveśī kumārayogayogataḥ || tatpuruṣa-makaradhvajabhyāṃ hṛdaye pātu sarvadā | sarvatra bhairavī pātu devī vighnakule sadā || kandarpaghorarūpābhyāṃ mahāmāyā sadāvatu | kāmamanmatha-yugmābhyāṃ gṛhe pātu maheśvarī || pādayugme maheśāni pātu vighnavināśinī | śatru madhye sadā pātu devīvaṃ'savivarddhinī || sadyojātakāmadevābhyāṃ sarvatra pātu bhairavī | vāṇarūpā sadā drāviṇī sarvaśaṅkaṭe || kṣobhinī pātu māṃ devī sarvatra kṣobhanāśinī | ākarṣiṇī sadā pātu māyā sarvabhayāpahā || saṃmohinī sadā pātu śatru madhye maheśvarī | subhagā pātu bhavane devī saubhāgyavarddhinī || bhagarūpā mahāmāyā bhage māṃ sarvadāvatu | bhagasarpiṇī sadā pātu vyavahāre maheśvarī || bhagamālinī sadā pātu rājadvāre ca śaṅkaṭe | anaṅgā kusumā pātu jalamadhye bhayāpahā || anaṅgā pātu māṃ devī durge durgatināśinī | anaṅgamekhalā devī parvate pātu māṃ sadā || anaṅgāmādanā pātu prāntare haravallabhā | icchārūpā sadā pātu sarvatra vedavādake || jñānarūpā mahāmāyā śāstre vāde sadāvatu | kriyārūpā sadā pātu maheśī dharmakarmasu || kāminī pātu māṃ devī sarvakāmasamṛddhidā | māṃ pātu sarvakāryeṣu devī kāmapradāyinī || (p. 73) ratirmāṃ pātu deveśi rājadvāre ca śaṅkaṭe | ratipriyā mahāmāyā yoṣitāṃ saṅgame'vatu || ānandā pātu māṃ devī sarvatra bhayanāśinī | manonmanī sadā pātu vyavahāre sureśvarī || sadāśivapriyā pātu devī vāgbhavarūpiṇī | yogamārge sadā dhyeyā yāgadhyeyā sadāvatu || unmattarūpā māṃ pātu śmaśāne vighnanāśinī | kapālinī pātu māṃ devī sarvatra bhayanāśinī || bhīṣaṇā pātu māṃ devī sarvakarmaṣu sarvadā | saṃhāriṇī sadā pātu vivāde śatrumadhyataḥ || brahmāṇī pātu māṃ devī svarge brahmasvarūpiṇī | maheśvarī mahāmāyā prāntare sarvadāvatu || kaumārī pātu māṃ devī krīḍāyāṃ śambhuvallabhā | jalamadhye maheśānī vārāhī pātu māṃ sadā || indrāṇī pātu māṃ devī devānāṃ bhayanāśinī | cāmuṇḍā pātu māṃ devī araṇye bhayanāśinī || aruṇā bhairavī devī gṛhe rakṣatu māṃ sadā | muṇḍamālā dharā devī kṣudhāyāṃ pātu sarvadā || caturbhujā mahāmāyā pātāle pātu māṃ sadā | trinetrā māṃ sadā pātu vahnimadhye bhayāpahā || nānālaṅkārasaṃyuktā pātu sarvabhayāpahā | śavarūpamahādevahṛdayasthā sadāvatu || sarvāṅgaṃ sundarī pātu sarvāṅge tripurātmikā | tripurā sarvadā pātu bhairavī sarvadāvatu || iti te kathitaṃ divyaṃ kavacaṃ sarvakāmadam | bhūtikaraṃ bhītiharaṃ mṛtyuharaṃ śāntikaram || bhavabhañjanaṃ siddhikaraṃ vṛddhikaraṃ arthakaram | kavacasya tu māhātmyaṃ nāhaṃ varṣaśatairapi || śaknomi tu maheśāni vaktuṃ tasya phalañca yat | pujājapastutiphalaṃ kavacena labhennaraḥ || śaṭhāya bhaktihīnāya nindakāya maheśvarī | unāṅge vyatiriktāṅge trure mithyābhibhāṣaṇe || na stavaṃ darśayed divyaṃ sandarśā śivahā bhavet | yatra tatra na vaktavyaṃ kavacaṃ devarūpiṇam || aśucau śucau vāpi sarvakālaṃ paṭhennaraḥ | aṇimādimahāsiddhi stasya sevā vidhīyate || gorocanākuṅkumenaṇa bhūryapatre maheśvari | yāvakai raktacandanaiḥ svarambhu kusumairapi || likhitvā svarṇaśalākayā mastake vā bhūjedhare | vartulākārarūpeṇa tasya siddhiracañcalā || mastake vāpi savye vā dakṣiṇe vā bhūjedhare | sa snānāt sarvatīrtheṣu sarvayajñeṣu dīkṣitaḥ || kavacaṃ yasya dehīyaṃ tasya siddhivadurataḥ | ni'sāyām vilikhed yastu śūnyāvāse tathā gṛhe || niśābhāge likhed yantraṃ śucirbhūtvā maheśvarī | āditāmaṅgaladine gurau śukre maheśvarī || dhyāyed guruṇā yantraṃ sarvasampat karaṃ śubham | aṣṭamyāṃ vā navamyāṃ vā caturdaśyāmathāpi vā || niśāyāmtu likhed yantraṃ tasya siddhiracañcalā | daśamyāñcāpi ṣaṣtyāṃ vā likhed yatnena deśikaḥ || siṃharāśau gate candre karkaṭasthe divākare | (p. 73) mīnarāśau guragate vṛścikasthe śaniścare || likhitvā dhārayed yantramuttarābhimukhī bhavān | śmaśāne prāntare vāpi śūnyāvāse prayatnataḥ || niśāyāntu likhed yantraṃ tasya siddhiracañcalā | vādī mukobhaved dṛṣṭvā rājācāraḥ samārabhet || garvī kharvo bhavatova sarvabījjaḍatāmiyāt | vaiśyānaro bhavet śītaḥ sarvatra jayatāmiyāt || kavacasya ca māhātmyaṃ nahi śaknomi veditum | stavapūjā japaphalaṃ kavace gaditaṃ mayā || tasmāt sarvaṃ prayatneta kavacaṃ prapaṭhennaraḥ | acirādvāñchitaṃ prāpya khecaro bhavati dhruvam || paṭhati ya iha martyo nitāmārdrāstarātmā japaphalamanume yaṃ lapsate'sau vidheyam | sa bhavati padamuccaiḥ saṃpadāṃ pādamāśu kṣitipadamukuṭa lakṣmīrlakṣmīvān sa cirāyuḥ || iti śāntikavacaṃ stotraṃ śaṅkareṇa ca bhāṣitam | nātaḥparatarā vidyā nātaḥ parataro manuḥ || nātaḥ paratarā vidyā tīrthaṃ nātaḥ paraṃ taram | yasyāḥ sarvaṃ samutpannaṃ yasyāmadyāpi tiṣṭhati || layameṣyati tatsarvaṃ layakāme maheśvarī | namāmi tripurāṃ devīṃ bhairavīṃ bhavamocanīm || sarvasiddhikaraṃ sākṣāt mahāpātakanāśanam | asya śrītripurānāmabhairavīsahasranāmastotrasya bhagavān śiva ṛṣiḥ paṃktiścanda ādyā śaktirbhagavatī tripurabhairavī devatā sarvasamṛddhisiddhaye vidiyogaḥ | oṃ tripurābhairavīśānī yogasiddhinivāsinī | sarvamantramayī devī sarvaśaktiphalapradā || sarvādhāramayī devī sarvasampat pradā śubhā | yoginī yogamātā ca yogasiddhipravartinī || yogadhyeyā yogamātā yogāyogavilāsinī | līlā helā tathā krīḍā kālarūpapravartinī || kālamātā kālarātriḥ kālī kamalavāsinī | kamalā kāntirūpā ca kāmarājeśvarī kriyā || kuhūḥ kapaṭarūpā ca kapaṭā kapaṭākṛtiḥ | kumadā carcikā kāntā kālarātriḥ priyā sadā || ghorarāvā ghorarūpā raṇadā ca ghṛṇā kṛpā | ghargharā ghoriṇī ghurṇā ghoranādapriyā sadā || ghorākārā ca bhāvāḍhyā bhāvyā gharghapradā matiḥ | ghaṇṭā ghargharanādā ca ghaṇṭānādapriyā sadā || sukṣmā sukṣmatarā sthulā atisthulā mahāmatiḥ | kṣāmā bhāvā tathā bhīmā bhīmanādapravartinī || bhramarūpā bhayaharā bhayadā bhayanāśinī | śmaśānavāsinī devī śmaśānālayavāsinī || śavāsanā śavāhārā śavadehā śivāśivā | kaṇṭhadeśe śavāhārā śavakaṅkaṇamohinī || danturā sudatī satyā'satyā śaṅketavāsinī | satyadehā satyaharā satyavādavināśinī || satyāśayā satyasaṃjñā saṅgāsaṅgavihāriṇī | asaṅgāsaṅgarahitā suṣumnā saṅgamohinī || māyā mātarmahāmāyā mahāmadavilāsinī | (p. 74) madyapānā madāratā madyanindakanāśinī || galadrudhiramālā ca sukkadvayanivāsinī | sadā nadyamāṃsapāśī mahāmadyā sumāṃsakā || māṃsaharā māṃsadharā māṃsāśī māṃsabhakṣaṇā | raktapānā raktarucī raktāsyā raktalocanā || raktaharā raktapriyā raktanindakanāśinī | raktapānā raktaruci raktadehā suraktakā || svayambhukusumā svacchā svayambhukusumātsukā | svayambhukusumāhārā svayambhunindanāśinī || svayambhupuṣpakaprītā svayambhujanmasambhavā | svayambhupuṣpakaharā svayambhunindakāntakā || raktamālyā raktapuṣpā raktapuṣpakapuṣpakā | raktacandanasiktāṅgī raktacandanavandakā || matsyā matsyapriyā mālā matsyabhakṣā mahodayā | matsyāhārā matsyakāmā matsyanindakanāśinī || kiṅkarākṣī tathā krūrā krūrāsatyavināśinī | krūrāntā kuliśāṅgī ca vajrāṅgī vajrasambhavā || vajradehā vajrahā * (?) vajrakaṅkālavāsinī | nimnanābhibhī *(?)iharā bhayadā bhayahāriṇī || bhayapradā bhayābhīmā subhīmā bhīmanādinī | sundarīśobhanā satyā kṣemā kṣemaṅkarī tathā || sindūrāñjitasīmantā sindūrasadṛśākṛtiḥ | muktārañjitanāsā ca sunāsā nimnanāsikā || svarā lambodarī dīrghā dīrghaghoṇā mahotkaṭā | kuṭilā (cārvavā) caṇḍī caṇḍanābhicaṇḍikā || aticaṇḍā pracaṇḍā ca mahācaṇḍā caṇḍaveginī | caṇḍālī caṇḍikā cāṭuḥ śabdarūpā calācamu || campā campāvatī caukṣnā tīkṣṇapriyā kṣitiḥ | jaladā jagadā yogā jagadānandakāriṇī || jagadvandyā jaganmātā jagatī jagataḥ kṣamā | jayo jayā janitrī ca jayanī jayadā tathā || jananī ca jagaddhātrī jayākhyā jayarūpiṇī | jaganmātā jaganmānyā jayā śrījayakāriṇī || jayanī jayamātā ca jayā ca vijayā janā | khḍginī khaḍgarūpā ca sukhaḍgā khaḍgadhāriṇī || khaḍgarūpā khaḍgadharā khaḍgāṅgī khaḍgavallabhā | khaḍgadā khaḍgamāyā ca khaḍgadehasamudbhavā || khaḍgā khaḍgadharā khelā khaḍginī khaḍgamuṇḍalī | śaṅkhinī cāpinī devī vajriṇī suṣaṇī matiḥ || rāgiṇī bhindipālā ca pāśī ca aṅkuśī śavī | dhanuṣī ṭaṅkinī carmī dantī ca karpamālikā || mudgarī hallarūpā ca tūṇī raṇanivāsinī | tṛṇālayā tṛṇaharā tṛṇasambhavarūpiṇī || atṛṇā tṛṇarūpā ca tūlāṅgī tūlavallabhā | nānāstradhāriṇī devī nānā astrasamudbhavā || lakṣālakṣaharā lābhā lābhadā lābhavāsinī | lābhaharā lābhakarā lābhinī lābharūpiṇī || dharitrī dhanadā dhanyā dhanyarūpā dharā dhanuḥ | dhanvinī dhanuḥśabdā ca dhanurmānī dhanīdhunā || dhuraśabdā dhanāmānyā dhanyāṅgī dhananāśinī | dhanuhā dhanalābhaśca dhanalabhyā mahādhanuḥ || suśāntā śāntarūpā ca śvāsamārganivāsinī | gagaṇā gaṇasevyā ca gamanāgamavarddhinī || gamyadā gamanāsī ca gadahā gadavarddhinī | (p. 74b) sthairyā ca sthairyanāśī ca sthairyāntakāriṇī kalā || dātrī cchatrī priyā preyā priyadā priyavarṇinī | priyahā priyabhavyā ca priyapremā priyātanuḥ || priyadā priyabhavyā ca priyasya bhavane sthitā | susthirā sthirarūpā ca sthiradā sthairya varddhinī || cañcalā capalā cālā capalāṅganivāsinī | gaurī kālī tathā chinnā māyā mānyā mahāprabhā || sundarī tripurā bhavyā tripureśvaravāsinī | tripuranāśinī devī tripuraprāṇanāśinī || bhairavī bhairavasthā ca bhairavasya priyātanuḥ | bhairavāṅgī ca bhairavakarī bhairavapriyavallabhā || sundarī tripurā bhavyā tripureśvaravāsinī | tripuranāśinī devī tripuraprāṇanāśinī || bhairavī bhairavasthā ca bhairavasya priyātanuḥ | bhairavāṅgī ca bhairavakarī bhairavapriyavallabhā || kāladā kālarātriśca tathā kātyāyanī kriyā | kriyahā kriyadā kraivyā kriyaprāṇakriyā kathā || hrīṅkārī kamalā lakṣmīḥ śaktiḥ svāhā vibhuḥ prabhuḥ | prakṛtiḥ puruṣaścaiva putrāya punnāma puruṣākṛtiḥ || puruṣāṅgī pūruṣī ca tathā prakṛtirūpadhṛk | paramapuruṣaścaiva ramā nārāyaṇī satiḥ || brāhmī māheśvarī caiva kaumārī vaiṣṇavī tathā | vārāhī caiva cāmuṇḍā indrāṇī haravallabhā || bhairavī caiva māheśī kṛṣṇā kātyāyanīti ca | rākṣasī ḍākinī citrā vicitrā vibhramā tathā || haṃsinī rākinī bhītā gandharvī gandhavāhanā | kekarī koṭarākṣī ca nirmāṃsā śuṣkamāṃsikā || lalajjihvā sujihvā ca vāṇadā vāṇadāyinī | candrā candraprabhā candrī candrakāntiṣu tatparā || amṛtā mānadā pūṣā tuṣṭiḥ puṣṭiḥ ratirdhṛtiḥ | śaśinī candrakāntirjyotsnā śrīḥ prītivargadā || pūrṇā pūrṇāmṛtā kalpalatikā kalpadāhanā | sukāntyā kalpahastā ca kalpakṣayakarī tanuḥ || kalpākhyā kalpabhavyā ca kalpavandhakavandhakā | śucīmūkhī pretamukhī ulkāmukhī mahāmukhī || sūryā sūrya prabhā sūryasūryamaṇḍalasaṃsthitā | sūryakāntiḥ * * * * sūryākhyā sūryabhāvanā || tapanī tāpinī dhūmrā marīcirjālinī ruciḥ | sunandā bhogadā viśvā bodhinī dhāriṇī kṣamā || yugādyā yugahā yugyā yogyadā yogyavarddhinī | vahnimaṇḍalamadhyasthā vahnimaṇḍalavāsinī || vahnimaṇḍalarūpā ca vahnimaṇḍalasaṃjñakā | vahnipriyā vahnivargā vahnyāhārā suvartinī || vahnitejo vahnivāṇā vahnidā vahnināśinī | vahnikriyā vahnibhujā kālā vahnau sthitā sadā || dhūmrārci rūṣmā jvalinī jvālinī visphuliṅginī | suśrīḥ svarūpā kapilā havyakavyavahā tathā || nānātejasvinī devī paraṃ brahmakuṭumbinī | jyotirbrahmamayī devī paraṃbrahmasvarūpiṇī || puruṣā'ngī puruṣī ca puruṣasya priyātanuḥ | punnānnī puṇyamānyā ca puruṣāṅgavivarddhinī || (p. 75) ajanmā ca apāpā ca ananā au *(?)ḍattathā | nakṣatraprāṇahartā ca nakṣatrālakṣavandakā || lakṣamānyā lakṣaharā lakṣā lakṣasvarūpiṇī | purupāṅgī puruṇī ca puruṣasya kalā sadā || supuṣpā puṣpaka pāṇā puṣpahā puṣpavallabhā | puṣpapriyā puṣpaharā puṣpavandhakavandakā || puṣpamānyā ca puṣpāṇikanāśinī | nakṣatrāṇī sunakṣatrī nakṣatrārhā mahodayā || mahāmālā mahāmānyā mahatī mahatpūjakā | mahārhā mānanīyā ca mahākāleśvarī mahā || mahāsyā vandanīyā ca mahālaṅghanivāsinī | mahāśaṅkheśvarī mīnā matsyagandhā mahodarī || lambodarī ca lamboṣṭhī namranimnatanudarī | bimboṣṭhalakṣanāsā ca lambā ghoṇā sulambakā || atilambā mahālambā sulambā lambavāsinī | lambahā ca sulambī ca lambasthā lambapūjakā || vilambā ca mahālambā sulambā ca vṛhattanuḥ | caṇḍaghaṇṭā mahāghaṇṭā ghaṇṭānādapriyā sadā || vādyapriyā vādyaratā surādyā vādyanāśinī | ramā ramā ca rāmā ca ramaṇīyā subhāvinī || suramyā ramyadā rambhā rambhoru rāmavalābhā | rāmapriyā rāmakarā rāmāṅgī ramaṇīratiḥ || ratipriyā ratimatī ratisevyā ratipriyā | suratiḥ kuratiḥ śobhā viśobhā śobhanāśinī || suśobhā ca mahāśobhā atiśobhā subhāginī | lobhanīyā mahālobhā sulobhā lobhavandakā || lobhāṅgī lobhavandhyā ca lobhahā lobhanāśakā | lobhapriyā mahālobhā lobhanindakanindakā || lobhāṅgavāsinī gandhavigandhā gandhanāśinī | gandhasaṅgī gandhapūjyā sugandhya premagandhakā || durgandhā pūtigandhā ca atigandhā sugandhikā | mahāgandhā sugandhārhā gandhanāśakanāśinī || padmā padmāyatī premnā padmagandhā sugandhikā | padmālayā padmakarā padmavāhakavāhanā || padmasthā padmavandhyā ca padmakrīḍā supadmikā | padmāntakāpadmavahā padmapremapriyaṅkarī || padmanindakanindā ca padmasantoṣavāhanā | raktotpaladharā devī raktotpalapriyā sadā || raktorpalasugandhā ca raktotpalanivāsinī | raktotpalagṛhāpālā raktotpalamanoharā || raktautpalanetrā ca raktautpalarūpadhṛk | nārī nārāyaṇīśānā nārāyaṇagṛhapriyā || nārāyaṇasya dehasthā nārāyaṇamanoramā | nārāyaṇasya dehasthā nārāyaṇamanaḥsthitā || nārāyaṇāṅgasambhutā nārāyaṇapriyātanuḥ | vaiṣṇavī viṣṇupūjyā ca vaiṣṇavāṃśanivāninī || viṣṇupūjakapūjyā ca vaiṣṇavāṃśasthitātanuḥ | harapūjyā haraśreṣṭhā harasya vallabhā kṣamā || saṃhārī haradehasthā harapūjanatatparā | haradehā samudbhūtā harāṅgavāsinī kuhūḥ || harapūjakapūjyā ca haravandanatatparā | haradehasamudbhūtā harakrīḍā sadāgatiḥ || sugaṅgā saṅgarahitā asaṅgā saṅganāśinī | (p. 75b) nirja *(?) vijanā durgā durgādehavivarddhinī || durgasthā durgarūpā ca durgadehanivāsinī | vāyuktā * vāyukarā vāyupūjakapūjakā || vāyurūpadharā devī susumnāmārgagāminī | dehasthā deharūpā ca dehadhyeyā sudehakā || nāḍīrūpā nāḍīsthānā nāḍinī nāḍikānanā | iḍā ca piṅgalā caiva susumnāntaravāsinī || sadāśivapriyakarī mūlaprakṛtirūpadhṛk | amṛteśī maheśāni śṛṅgārāṅganivāsinī || utpattisthitisaṃhartrī pralayāpadanāśinī | mahāpralayayuktyā ca sṛṣṭisaṃhārakāriṇī || svadhā svāhā vyavahārā havyāhavyapriyaḥ sadā | havyasthā havyabhakṣyā ca havyadehasamudbhavā || havyakrīḍanakā dhenuḥsvarūpā rūpasambhavā | surabhī nandinī puṇyā yajñāṅgī yajñasambhavā || yajñasthā yajñadehā ca yonijā yonivāsinī | ayonijā satī satyā sumatī kulaṭā tanuḥ || ahalyā gautamī cāsyā videhā dehanāśinī | gāndhārī draupadī dūtī śivadūtī śivapriyā || tripureśī paurṇamāsī amāvāśyā caturdaśī | pañcamī ca tathā ṣaṣṭhī navamī cāṣṭamī tathā || ekādaśī dvādaśī ca vārarūpā bhayapradā | saṃkrāntyā māsarūpā ca ṛturūpā ca ṛtupriyā || paramātmā dvirūpā ca ghaṇṭikā daṇḍarūpadhṛk | yāmarūpā mahākālī sandhyā sandhyāṅganāśinī || triyāmā yāmarūpā ca yamakanyā yamī sadā | mātaṅgī kūlarūpā ca kūlīnā kulanāśinī || kulakāntā kṛṣākumbhā kumbhadehā vivarddhikā | tvaritā kulavatāmbā adūrā arūṇā uṣā || nadīḥ sāgaragāḥ śānti śāntirūpā suśāntikā | āśā tṛṣṇā kṣudhā kṣobhā kṣobharūpanivāsinī || nadī sāgaragā śānti śrutiḥ smṛtirdyutirmahī | divārātriḥ pañcabhutadehāścaiva sudehakāḥ || taṇḍulā cchinnamastā ca nāgayajñopavītinī | varṇinī ḍākinī śaktiḥ kurukullā sakulikā || pratyaṅgirā aparājitā ajitā jayanāśinī | jayā ca vijayā caiva mahiṣāsuraghātinī || madhukaiṭabhahantrī ca caṇḍamuṇdavināśinī | niśumbhaśumbhahananī raktabījakṣayaṅkarī || kāśī kālyanivāsī ca mathurā pārvatī parā | aparṇā caṇḍikā devī mṛḍhanī ambikā kalā || śuklāḥ kṛṣṇā raktavarṇā śāradendukalākṛtī | rūkmiṇī rādhikā caiva bhairavyāḥ parikīrtitāḥ || aṣṭādhikasahasrantu devyā nāmānukīrtināt | mahāpātakayukto'pi mucyate nātra saṃśayaḥ || brahmahatyā surāpānaṃ steyaṃ gurvaṅganāgamaḥ | mahāpātakakoṭiśca tathaiva copapātakaḥ || gālavoktena stotreṇa garvaṃ naśyati tatkṣaṇāt | samyagvā ślokamekaṃ vā prapaṭhan vā smarannapi || paṭhedvā pāṭhayedvāpi sadyo mucyate vandhanāt | rājadvāre bhaye durge śaṅkaṭe giridurgame || (p. 76) prāntare parvate vāpi lokānāṃ vā maheśvari | vahnidurge bhayaprāpte siṃhavyāghrabhayākule || prapaṭhan vā smaranmartyaḥ sarvaśaṅkaṭanāśakaḥ | aputro labhate putraṃ daridro dhanavān sudhīḥ || sarvaśāstraparo vipraḥ sarvayajñapalaṃ labhet | agni-vāyu-jalastambhaṃ gatistambhaṃ vivasvataḥ || māraṇadveṣaṇañcaiva tathoccāṭaṃ maheśvari | vaśīkaraṇamatraiva jāyate sarvasiddhayaḥ || prātaḥkāle śucirbhūtvā madhyāhne ca niśāmukhe | paṭhedvā pāṭharedvāpi sarvakāmaphalaṃ labhet || striṇāṃ vāmakare dhāryaṃ puṃsāṃ dakṣakare tathā | āditāmaṅgaladine gurau vāpi maheśvari || śanaiścare likhedvāpi sarvasiddhiphalaṃ labhet | prāntare vā śmaśāne vā niśāyāmarddharātrake || śūnyāvāse gṛhe caiva likhedyatnena deśikaḥ | saṃharāśau gurugate karkaṭasthe divākare || mīnarāśau guru *(?) te likhed yatnena sādhakaḥ | rajaḥsvalā bhagaṃ dṛṣṭvā tatrastho vā likhet sadā || svayambhukusumaiḥ śukraiḥ sugandhigandhacandanaiḥ | mṛganābhimṛgamadairvilikhed yatnapūrvakam || likhitvā ca paṭhitvā ca dhārayedyandramananyadhīḥ | kumārīṃ pūjayitvā ca nāryaścaiva vibhūṣitāḥ || pūjayitvā svakusumairgandhacandanavastrakaiḥ | sindūraraktakusumaiḥ pūjayedbhaktiyogataḥ || athavā pūjayed devāḥ kumaryā daśamāvadhi | sarvābhīṣṭaphalaṃ tatra labheta tatkṣaṇādapi || nātrasiddhyādyāpekṣānti na ca mitrāridūṣaṇam | na vittavyayavāhūlyaṃ japamātreṇa siddhidā || sarvadā sarvakāleṣu ṣaṭsahasrapraṇāmataḥ | valiṃ dadyādvidhānena pratyahaṃ pūjayet śivā || svayambhukusumaiḥ śukrairvalidānaṃ divāni'sam | pūjayet pārvatīṃ devīṃ bhairavavīṃ tripurānvitām || brāhmaṇān bhojayennityaṃ daśakaṃ dvādaśaṃ tathā | hatarājyaṃ samāsādyaṃ tathā nā(?)sacatuṣṭhaye || dīrgharogāt pramucyeta pañcame kavirāḍa bhavet | saptame khecaratvañca aṣṭame ca vṛhaspatiḥ || navame sarvasiddhiñca daśame lokapūjakaḥ | ekādaśe rājavaśyo dvādaśe bhūpūrandaraḥ || vāramekaṃ paṭhed yastu prāpnoti pūjanaṃ phalam | samyak vā ślokamekaṃ vā yaḥ paṭhet prayataḥ śuciḥ || sa pūjāphalamāpnoti bhairaveṇa ca bhāṣitam | āyuṣmān prītiyoge ca brahmendre ca viśeṣataḥ || saubhāgyaśobhane vāpi siddhayoge maheśvarī | pañcamyāṃ vā tathā ṣaṣṭhī yatra kutrāpi tiṣṭhati || tatra śaṅkā na vidyeta na ca nāryādiduṣaṇam | kimatra vahūnā devī sarvābhīṣṭapahlaṃ labhet || iti śrīviśvasāratantre śrītripurabhairavīsahasranāmastotraṃ samāptam || (p. 76b) atha vakṣye maheśāni vidyāṃ mahiṣamardinīm | putrārthī labhate putraṃ rājyārthī rājyamāpnuyāt || kāmānavāpnuyāt kāmī sarvasiddhiphalaṃ labhet | mahiṣagavaṣameṣaiḥ kukuṭairgandhadūpaiḥ śavapaśupuṣpairdugdhadīpaiśca vilvaiḥ | śākaiḥ kākaiśca pecairmadanaraṇavinācoṣmairguñjairguñjāriṇībhirmadhumadamadirāsodare raudrapuṣpairlavaṅgavakulākoṭaidhūstairvarvaranāśanaiḥ | aśokapāṭalaiḥ kundairnaraḥ kuruvakaistathā | jalajaiḥ sthalajaiḥ padmaistrimadhvāktairviśeṣataḥ || āmiṣairurumālauśca ocraiḥ kuruvakaistathā | śalvakairvānarairaśvairmuganābhimṛgaistathā || śūkarairaktapuṣpaiśca raktaśākaiśca pāyasaiḥ | navanātairguḍaiścaiva tathā guḍavikārajaiḥ || pratyahaṃ homayed devīṃ kumārīṃ pūjayet sadā | kumārīṃ toṣayennityaṃ tena sarvaṃ bhavet sadā || śivāvaliṃ sadā dadyāt gomāṃsaṃ gopaśustathā | pratyahaṃ pūjayed devīṃ gomāṃse naṣṭāsakthakaiḥ || gandhairdraṣṭaistathā sikthaiḥ śmaśāne prāntare sadā | śavopari citāstho vā citāyāṃ vāruṇīmukhe || pūjayet satataṃ devīṃ vidyāṃ mahiṣamardinīm | śavopari citāstho vā śayyāstho maithume'pi vā || aśucau vā śucau vāpi yathāsthāne ca deśikaḥ | pūrvavannyāsayogena yajed vidyāmananyadhīḥ || svayambhukusumairdevīṃ pūjayedbhaktiyogataḥ | yantraṃ kṛtvā viśeṣeṇa tatra tāṃ pūjayet śivām || haviṣābhugajapedvidyāṃ bhaktyā ca sādhakottamaḥ | jalavāyvagnisūryendustambhaśca nātra saṃśayaḥ || vādino niṣprabhā yānti dṛṣṭvā sādhakasattamam | vipūṇāṃ māraṇañcaiva saptāhājjāyate'cirāt || rogāni nāśamāyānti pakṣavāsarake priye | vahūnā kimihoktena sarvābhīṣṭaphalaṃ labhet || athocyate mantroddhāraṃ śṛṇuṣva kamalānane | sparśeṣu yadviṃśatipūrvaṃ tadā hi deveśi vadedvidhijñaḥ || mahiṣamardinīpadamuddhṛtya tatparaṃ svāhāpadaṃ tatra niyojayet pare | aṣṭākṣarī samākhyāta vidyā mahiṣamardinī || praṇavādyāṃ japed vidyāṃ mahāmahiṣamardinīm | praṇavādyāṃ japed vidyāṃ kāmādyāṃ vā japet sadā || māyādyāṃ kūrcabījādyāṃ * * * * * vā japet sadā | vadhubījādikāṃ vāpi kavacādyāṃ japet sadā || vinā bījairmahāvidyā nirbījā parikīrtitā | sarvatra sarvakāleṣu kāmādyāṃ prajepet sudhīḥ || sa kāmaḥ kāmabījādyāṃ japenmahiṣamardinīm | vāgbhavādyāṃ japet tāntu devī vākyaviśuddhaye || daśākṣarī sadā japyā stutyā sevyā daśākṣarī | daśākṣarī samo nāsti vidyā tribhuvanapriye || puṭitaṃ bījayugme tu yugme yugmakadeśake | praṇavañca tathā māyā bhaved vidyā punardaśa || evaṃ vahūvidhā vidyā tantre tante nirūpitā | (p. 77) ataḥ paraṃ mahāvidyā trailokyo'pi ca durlabhā || naṣṭe sṛṣṭau mahādevī naṣṭe sthāvararajaṅgame | ekībhūte ca brahmāṇḍe purā mahiṣapīḍite || sundaryā dehasambhūtā vidyā mahiṣamardinī | dānavānāṃ vināśāya nāgānāñca maheśvarī || vināśāya samudbhūtā ye cāpi duṣṭabuddhayaḥ | rakṣitā sarvasatvānāṃ nāmnā mahiṣamardinī || asyā dhyānaṃ maheśāni kathyate śṛṇu pārvati | tribhaṅgasthānasaṃsthānāṃ mahiṣāsuramardinīm || jaṭājūṭasamāyuktā marddhendukṛtaśekharām | nīlameghaprabhāṃ śyāmāṃ maṇikuṇḍalamaṇḍitām || trinetrāṣṭabhujāṃ devīṃ vajraśaṅkhakarāmbujām | kṛpāṇakheṭakaṃ vāṇaṃ śūlapāśāṅkuśaṃ tathā || dhanuḥ śarāṃśca dadhatīṃ siṃhaskandhaniseduṣīm | kiñcidūrddhaṃ tathā vāmamaṅguṣṭhaṃ mahiṣopari || arddhaniṣkrāntaṃ taṃ dehaṃ śūlena nihataṃ tathā | karpūraśakalonmiśratāmbūlacarcitānanām || nānālaṅkārasaṃyuktāṃ nāgayajñopavītinām | nāgahāraratopetāṃ mahāśaktiparākramām || kadalīlalitastambhayugmayugmasuśobhanām | evaṃ dhyātvā yajed devīṃ nāmnā mahiṣamardinīm || mantranyāsaṃ tataḥ kuryādvidhinānena deśikaḥ | mahiṣahiṃsike hūṃ hṛdayaṃ parikīrtitam || mahiṣaśatrorhūṃ phaṭ śirasi parikīrtitam | mahiṣahiṃsāya dvandvaṃ śikhāyāṃ vinyaset punaḥ || hāṃ mahiṣahanayugmañca kīrtitaṃ kavacaṃ netrayugmamudāhṛtam | mahiṣaṃ chedayadvandvaṃ mahiṣañca vadadvayam || māraya dvitayaṃ coktvā kuṭṭayadvitayaṃ punaḥ | hūṃ phaṭ śabdaṃ samucārya sarvāṅgaṃ vinyaset punaḥ || evaṃ vinyasya vidhinā kuryādāsanamantrakam | praṇavaṃ kavacadvandvaṃ māyālajjādvayaṃ punaḥ || vajranakhadaṃṣṭrāyudhaṃ ṅentaṃ siṃhāsanaṃ tathā | kavacāstrasamāyuktaṃ hṛdayānte samarpayet || asyaktosanamanto'yaṃ kathitaṃ padmayoninā | validānamidaṃ mantraṃ śṛṇuṣva kamalānane || ehi ehi padadvandvaṃ gṛhna gṛhna padadvayam | madīmnañca valiṃ devi lulāpakapadadvayam || sādhakadvitayaṃ brūyāt khādayadvitayaṃ punaḥ | sarvasiddhipadaṃ dehi tataḥ svāhā padaṃ vadet || balidānamidaṃ mantraṃ marddhinyāḥ parikīrtitam || atha yantraṃ pravakṣyāmi sarvasampat pradaṃ śubham | trikoṇaṃ vinyaset pūrvaṃ navakoṇaṃ tataḥ param || rajaḥ sattvatamo rekhā yonimaṇḍalamaṇḍitam | aṣṭapatraṃ mahāpadmaṃ sakiñjalkasamanvitam || mṛṇālaṅkularekhā ca bhūdharaṃ śūlasaṃyutam | arddhacandraṃ dhanuḥ sthānaṃ śarañca vidhinā kṣipet || nānāstrasaṃyutaṃ yantraṃ kuryācca vidhināmunā | atha pūjāṅgatā devyaḥ kathyante śṛṇu pārvati | durgā āryā prabhā caiva kaṇakakhyā ca kṛttikā || abhayā ca imāḥ proktāḥ ṣaṭkoṇe pūjayet kramāt | (p. 77b) sarvā śyāmā asikarā madvibhramavihvalā || aṣṭapatre imāḥ pūjyāḥ śṛṇu devi harapriye | prabhā māyā jayā sukṣmā viśuddhā nandinī tathā || suprabhā vijñeyā jñeyā pūjayedvidhināmunā | praṇavaṃ pūrvamuccārya jātavedase vadet punaḥ || śūlavāmapadaṃ brūyāt somamarātī tato vadet | nidahātipadaṃ brūyāt vedaṃ sanapadaṃ punaḥ || pavisadatu padaṃ brūyāt durgāni ca padaṃ punaḥ | viśvānāveva sindhuñca duritātyagnistataḥ param || veṣṭayed bhūpure yantraṃ mantreṇānena deśikaḥ | candralakṣaṃ japenmantraṃ puraścaraṇakarmaṇi || pratyahaṃ validānena pūjayenmarddhinīṃ śivām | sa bhavet sampadāmādi sākṣānmahiṣamardinīm || atha vakṣye maheśāni kavacaṃ sarvakāmadam | yasyāḥ prasādamātreṇa bhavet sākṣāt sadāśivaḥ || oṅkāraṃ pūrvamuccārya mantrī mantrasya siddhaye | prapaṭhet kavacaṃ nityaṃ mantravarṇasya siddhaye || oṃ mahiṣamardinyāḥ kayacasya bhagavān mahā ṛṣiranuṣṭupachandaḥ ādyāśaktirbhagavatī śrīmahiṣamardinī devatā caturvargasiddhaye viniyogaḥ | klīṃ pātu mastake devi kāminī kāmadāyinī | makāre pātu māṃ devī mardinī suranāyikā || ikāre pātu māṃ devī sāvitrī kālanāśinī | nikāre pātu māṃ devī hṛdaye vāhupārśvayoḥ || nābhau liṅge gude kaṇṭhe karṇayoḥ prauṣṭhayostathā | śikhāyāṃ kavace pādayuge jaṅghāyuge tathā || sarvāṅge pātu māṃ svāhā sarvaśaktisamanvitā | kāmādyā pātu māṃ svāhā sarvāṅge mardinī śivaḥ || daśākṣarī mahāvidyā sarvāṅge pātu mardinī | mardinī pātu satataṃ mardinī rakṣayet sadā || rājasthāne tathā durge naukāyāṃ vahnimadhyataḥ | mardinī pātu satataṃ mardinī rakṣayet sadā || durgā pātu mahādevī āryā pātu sadā mama | prabhā pātu maheśāni kanakā sarvadāvatu || kṛttikā pātu satataṃ siddhāḥ pāntu sadā mama | prabhā pātu mahāmāyā māyā pātu sadā mama || jvarā pātu sadā sukṣmā viśuddhā pātu sarvadā | nandinī pātu satataṃ suprabhā sarvadāvatu || vijayā pātu sarvatra devyāṅge nava śaktayaḥ | śaktayaḥ pāntu satataṃ mudrāḥ pāntu sadā mama || yoginaḥ pāntu satataṃ khecaryaḥ pāntu sarvadā | ḍākinyaḥ pāntu satataṃ siddhaḥ pāntu sadā mama || sarvatra sarvadā pātu devī mahiṣamardinī | iti te kathitaṃ divyaṃ kavacaṃ sudurlabham || yatra tatra na vaktavyaṃ gopitavyaṃ prayatnataḥ | gopitaṃ sarvaśāstreṣu viśvasāre prakāśitam || sarvatra sulabhā vidyā kavacaṃ durlabhaṃ mahat | śaṭhāya bhaktihīnāya nindakāya maheśvari || unāṅge ātariktāṅge krūre mithyābhibhāṣaṇe | (p. 78) na stavyaṃ darśayed divyaṃ kavacaṃ sarvakāmadam || yatra tatra na vaktavyaṃ śaṅkareṇa ca bhāṣitam | dattvā tebhyo maheśāni naśyanti siddhayaḥ kramāt || mantrāḥ parāṅmukhā yānti śāpaṃ dattvā sudāruṇam | aśubhañca bhavet tasya tasmād yatnena gopayet || gorocanā kuṅkumena bhurjapatre maheśvari | likhitvā śubhayogena brahmentre vai dhṛto yathā || āyuṣmān siddhiyoge vā vavavālavakaulave | vaṇije śravaṇāyāñca revatyāṃ vā punarvasau || ūtarā eṣayogeṣu tathā pūrvatrayeṣu ca | aśvinyāṃ vā ca rohiṇyāṃ tṛtīyā navamī tithau || aṣṭamyāṃ vā caturdaśyāṃ ṣaṣṭhyāṃ vā pañcamī tithau | durgāṃ vā paurṇamāsyāṃ vā niśāyāṃ prāntare tathā || ekaliṅge śmaśāne ca śūnyāvāse tathālaye | guruṇā vaiṣṇavairvāpi svayambhukusumaistathā || śukrairvā raktakusumaiścandanairaktasaṃyutaiḥ | śavāṅgāre citāvastre likhitvā yo gharet punaḥ || tasya sarvāstasiddhiḥ syāt śaṅkareṇa ca bhāṣitam | kumārīṃ pūjayitvā tu devīsuktaṃ nivedya ca || paṭhitvā bhojayed viprān dhanadārān vedapāragān | ākheṭakamupākhyānaṃ kuryāccaiva dinatrayam || tadā bhavenamahārakṣāṃ kavacaṃ sarvakāmadam | nādhayo vyādhayastasya duḥkhaśokabhayaṃ kvacit || vādī muko bhaved dṛṣṭvā rājā ca sevakāyate | māsamekaṃ paṭhedghastu pratyahaṃ niyataṃ śuciḥ || divā bhaveddhāviṣyāśī rātrau śaktiparāyaṇaḥ | ṣaṭsahasrapramāṇena pratyahaṃ prajapet sadā || ṣaṇmāsairvā tribhirmāsaiḥ khecaro bhavati dhruvam | aputro labhate putramadhanīdhanavān bhavet || arogī valavāṃścaiva rājāno dosatāmiyāt | rajasvalā bhage nityaṃ japedvidyāṃ vidhānataḥ || evaṃ yah kurute dhīmān sa eva śrīsadāśivaḥ | iti śrīviśvasāratantre mahiṣamardinī kavacaṃ samāptam || śrī īśvara uvāca || atha vakṣye maheśāni devyā nāma sahasrakam | yasya vijñānamātreṇa bhavet sākṣāt sadāśivaḥ || asyāḥ 'srīmahiṣamardinyāḥ sahasranāmastotrasya bhagavān śrīsadāśiva ṛṣiranuṣṭupachandāadyā śaktirbhagavatīmahiṣamardinī devatā svāhā śaktiḥ kāmabījaṃ caturvargaphalaprāptaye viniyogaḥ | oṃ kīrtiḥ kāntiḥ stuṣṭiḥ puṣṭīdhṛtiḥ śāntiḥ kriyā dayā | vedhā saharṣā dhātrī ca lajjā lakṣmī sarasvatī || prītiratike śavākhyā tathā nārāyaṇīti ca | mādhavaścaiva govindo viṣṇuśca madhusundaḥ || trivikramo vāmanaśca śrīdharaḥ kamalāsanaḥ | hṛṣīkeśaḥ padmanābho dāmodarastataḥ param || vāsudevaḥ saṅkarṣaṇaḥ pradyumnaścāniruddhakaḥ | nivṛttiḥ saṃpratiṣṭhā ca vidyā śāntiśca indirā || vāpikā recikā caiva mocikā ca tataḥ parā | sūkṣmā sūkṣmatarā caiva mṛḍāṇī yāminī tathā || vyāpinī vyomarūpā ca śrīkaṇṭhānastamūrtikā | atisūkṣmā atimūrtiramavā amareśvarī || arvī śobhā vibhṛtiśca tithiśasthānako haraḥ | vāṭaśo bhautikaḥ sadyojātaścānugraheśvaraḥ || akrūraśca mahāsena ṛddhiḥ sṛṣṭiḥ samunnatiḥ | smṛtirmedhā tathā kāntirlakṣmīrdyutiḥ sthirā tithiḥ || gatirjarāyujā caiva pālinī śāntirīśvarī | ratiśca kāmikā caiva vasudhā hrādinī punaḥ || pratidīrghā ca tīkṣnā ca raudrī caivā bhayā punaḥ | nidrā tantrī kṣudhā krodhī kriyotkārī tathā parā || mṛtyuścaiva tathā sītā śvetā caivāruṇāsitā | anantā ca tathā krodhī caṇ.eśa pañcamantrakaḥ || śivo rudraśca kūrmaśca netrāsuravitānanā | ajeśaḥ sarvasomeśaḥ tathā'nguli * dāravau || ardhānārīśvaraḥ kāmī umākāntaḥ sureśvarī | āṣ.āḍhī kuntikā caiva gaṇaścaṇḍaḥ parāparā || heruṇḍaśca mahākālaḥ kālīśaśca tataḥ param | bhujaṅgakaḥ pinākīśaḥ khaḍgīśaḥ kuśa eva ca || akṣobhaśca atamaśca śrīmīno nandinastathā | śivasamvartakaḥ pūrṇā devī ca virajā tathā || śālmalī caiva lolākṣī vartulākṣī tataḥ parā | dīrghaghoṇā sughoṇā ca tathā dīrghamukhī punaḥ || śucimukhī vidyāmukhī kālī caiva sarasvatī | sarvasiddhistathā gaurī trailokyavāsinī śivā || trailokyavidyā mantrāśca mantraśaktiparātmikā | ātmaśaktirlatā mātā lambodarī tataḥ parā || drāviṇī nagarī caiva khecarī mañjarī tathā | rūpiṇī viriṇī caiva kākoryāpi ca pūtanā || bhadrakālī yoginī ca śaṅkhinī vajriṇī tathā | kālarātriḥ kujinī ca kapālāpi ca vajrayā || jayā ca vijayā caiva sumukhī īśvarī tathā | revatī mādhavī caiva ghāyasī ca vidāriṇī || sahajā caiva lakṣmī ca vyāpinī ca jayā tathā | durgā prabhā tathā satyā vāṇī caṇḍā vilāsinī || vijayā vijayā viśvā vinandā sunandā smṛtiḥ | ṛddhiḥ samṛddhiḥ śuddhiśca bhaktirbuddhirmatiḥ kṣamā || vāmā ca kledinī klinnā vasudhā vasudāparā | parāyaṇā ca sūkṣmā ca jayā sandhyā prabhā niśā || amoghā vidyutā caiva sarvaśāstramayī tathā | cakrī gadī tathā śāṅgī khaḍgī śaṅghī halī punaḥ || muṣalī ca tathā śulī pāśī ca aṅkuśī punaḥ | mukundo nandajo nandī naro narakajiddhariḥ || stuṣṇaḥ sadāḥ sāścataśca śauri śuro janārdanaḥ | bhudharo viśvamurtiśca vaikuṇṭhaḥ puruṣaḥ śivaḥ || valī valānujo vālau vṛṣaghnaśca vṛṣīvalaḥ | haṃso varāho vimalo nṛsiṃhaśca tataḥ paraḥ || sarvaśāstramayī devī sarvamantramayī śivā | sarvavarṇamayī stutyā nityānandasvarūpiṇī || varṇarūpā cidānandā sarvajñānamayī tathā | mahāvidyā mahāmantrā mahābhutirmatiḥ kriyā || sthulā sūkṣmā mahāsūkṣmā anurūpā vṛhattanuḥ | jyotirbrahmamayī devī śabdabrahmamayī śivā || brāhmī māheśvarī caiva kaumāri vaiṣṇavī tathā | vārāhyanantā rudrāṇī cāmuṇḍā saptamī tathā || mahālakṣmī ca aṇimā laghimā ca tataḥ parā | vasitvā caiva gāyatrī tathā kāmāvasāyitā || vimalotkarṣiṇī jñānā kriyā satyā mahodayā | prabhavī satyānugrahā ca navamī saha pūjakā || mahākulī kulīnākhyā śuddhanārī śivapriyā | medhā prajñā prabhā satyā vidyādhīrdhṛtibuddhidā || viśveśvarī satī sādhvī dakṣakanyāditiḥ smṛtiḥ | śrutiḥ smṛtirmahāvidyā guhyavidyā purātanī || vyāpinī śālinī jñeyā pāvanī kledinī tathā | dhāriṇī mālinī caiva haṃsinī śastriṇīśvarī || śubhrā vilolā lolā ca lalanā ca nitambinī | śūlapāśadharā hastā suhastā ca trilocanā || viralā bharaṇā jñeyā sarvajñānamayī dayā | kālātmā varga ja (?) nananīdharā vedhamayī valā || kriyāvatī varṇamayī māyā caiva kalāvatī | vedhamayī vimānā ca bhavāśaktisvarūpiṇī || prapañcarūpā premā ca jagaddhātrī jaya jatiḥ | ambikā vāgbhavī durgā dhīsvarūpā mahāmatiḥ || karālī vikarālī ca uṣa uṣā sarasvatī | śrīdurgāśā tathā śraddhā medhā kāntirmatiḥ sukhī || āryā kheṭakarūpā ca vidyā hrīḥ puṣṭayā smṛtāḥ | prajñāsinī ca vāṇī ca kuhūḥ kapaṭarūpiṇī || rudravīryā mahāvīryā prabhā nandā kṣudhā kṛṣā | poṣaṇī udbhida satyā sabhā śubhakarī sahā || kālarātrirmahārātrirbhadrakālī kapālinī | vikṛtiḥ kuntimūrtinyaḥ sendukhaṇḍā śikhaṇḍinī || niśumbhaśumbhamathinī mahiṣāsuraghātinī | indrāṇī ca tathā rudrā śaṅkarārddha śarīriṇī || nārī nārāyaṇī caiva triśūnyāpi śālinī | ahlādinī ambikā ca dvātriṃśanmūrtirūpiṇī || cakrahastā piśācī ca rākṣasī yoginī jarā | vṛddhamātā vṛddhatallā cārubhuṣaṇabhūṣaṇā || śitāṅgī śuklavarṇā ca raktāṅgī raktabhūṣaṇā | piṅgalākṣī viśālākṣī samṛddhirvṛddhireva ca || śraddhā svāhā tathā bhikṣā māyāsaṃjñā vasundharā | trilokadhātrī gāyatrī sāvitrī tridaśeśvarī || svarūpā vahūrūpā ca skandhamātā'cyutapriyā | vimalā ca malā caiva aruṇī dāruṇī tathā || prakṛtirvikṛtiḥ sutipuṣṭiśca sthitisaṃhṛtiḥ | sandhyā mātā satī haṃsī mārgakārī jināparā || devamātā bhagavatī devakī kamalālayā | trimukhī pañcamukhyāśca surāsuravimardinī || lamboṣṭhī cārddhakeśī ca vahūśīrṣā vṛkodarī | rādhāruccārgayāpatya kulirekhā gaṇātmikā || (p. 79b) gagaṇā gāṇarekha ca pavanavegā svadhā tathā | bhuvanapālā gaṇakrīḍā madanā madanāturā || anaṅgānaṅgamadanā mekhalānaṅgarūpiṇī | anaṅgākusumā vilvarūpiṇī cābhayaṅkarī || bhakṣobhyā satyavādī ca vahurūpā śuciḥ smṛtiḥ | varadākhyā ca vāgīśā cāparāṇadharā śivā || jvalajjihvā mahājihvā sarvajihvā mahāprabhā | dhāriṇī mālinī caiva daṃsṭriṇī ūrddhakeśinī || rasajñā rasikā ramyā murā(?)rī rasadā ratiḥ | siṃhikā pūjakā kṛtvā srvakṛtvā vināśinī || vāgvādinī vadanyā ca taruṇī karuṇālayā | śubhrakāntiḥ sukāntiśca sarvakāntisamanvitā || vibhūrunnatiḥ kāntiśca sṛṣṭiḥ kīrtiḥ samunnatiḥ | vyuṣṭirūtkṛṣṭi ṛddhiśca lakṣmīḥ sarvasamṛddhidā || śrīḥ sarvaśubhadā cetā cintanīyā haripriyā | brahāṇī caiva rudrāṇī rudrāvīryasadāgatiḥ || bhuvaneśvarī mahāvidyā sarvavidyādānuttamā | jayākhyā vijayā jñeyā ajitākhyā parājitā || nityā vilāsinī dogdhrī sughoṇā vanamālinī | gaṇāmbā gagaṇāmbā ca śāntyatītāmbikāmanuḥ || vāgbhavī śambhuvanitā ramābījātrayānvitā | tvaritā navadurgā ca hṛllekhā gagaṇā sadā || raktā karālā lolā ca ghargharī ghūrṇanāśinī | kṛcchayā ca ghṛṇācāndāḥ sugandhā gandhanākulī || kuṇḍalī ca kurūpā ca vidyudagnisamaprabhā | ṣaṭcakrabhedanakarī paramāmṛtarañjitā || ḍākinī rākinī citvā vākinī lākinī tathā | kākinī śākinī caiva hākinī cakradevatā || sahasradalapadmāntaścandramaṇḍalavāsinī | amṛtā mānadā pūṣa tuṣṭiḥ puṣṭīratirdhṛtiḥ || śaśinī candrikā kāntirjyotsnā śrī prītiraṅgadā | pūrṇā pūrṇāmṛtā kāmadāyinyaḥ sūryamaṇḍalā || tapanī tāpinī dhumrā marīcirjvālinī ruciḥ | suṣumnā bhogadā viśvā dhāriṇī bodhinī kṣamā || sūryamaṇḍalasaṃsthātrī sūryamaṇḍalasambhavā | vahnimaṇḍalamadhyasthā vahnimaṇḍalavāsinī || dhūmrārciruṣmā jvalinī jvālinī visphuliṅginī | suśrīḥ surupā kapilā havyakavyavahā tathā || hū/kārī khecarī caṇḍā chedinī kṣepiṇī kalā | kṣemakārī viśālākṣī vikaṭākṣā mṛgākṣikā || kṛdaṅgā mṛganetrā ca dīrghanetrā manobhavā | nānātantrimayī tantrā nānāśastramayī śaśī || trikaṇṭakī vṛṣāṅgī ca sarvaśatruvināśinī | sarvābharaṇasampannā sarvālaṅkāradhāriṇī || kāminī sundarī kāmā sakāmākāmadāyinī | śucīmukhī kālamukhī ekākṣā vikaṭānanā || kekarākṣī vipannā ca viśeṣā vimalā kalā | anekavidharūpā ca vahūrūpā virūpakā || ratī'svarī ratiprītirviprītiḥ prītimañjarī | carmatiḥ sumatiḥ kālaḥ vituṣṭistusṭireva ca || vīṇā veṇurmṛdaṅgā ca śrīsallokeśvarī mayī | (p. 80) paramaiśvaryarūpā ca virūpākaraṇī tathā || sarvānandasvarūpā ca sarvāhlādanakāriṇī | trikūṭā pañcakuṭā ca sarvakūṭasvarīriṇī || ṣoḍaśī pañcamaḥ pañcadaśī saptadaśī punaḥ | aṣṭādaśī śaśadharī candrī candrapriyā tathā || nityā nirañjanā klinā kledinī madanāvatī | madadravyā drāvinī ca nīlotpaladalaprabhā || hṛllekhā kledinī klinnā sarvakṣobhavināśinī | rāgī rāgavatī retā madanā madanāvatī || mekhalā drāviṇī satyā smaraṇā vismṛtā tathā | lakṣmīrhemaprabhā tanvī padmākṣī padmalocanā || dīrghajaṅghā sujaṅghā ca mahājaṅghā mahātanuḥ | nīlameghaprabhā śyāmā kṛṣṇavarṇā svarūpiṇī || bījarūpā jīvarūpā sarvajīveṣu saṃsthitā | sarvatattvamayī devī kulamudbhāvabhāvinī || sarvapīṭhamayī devī sarvadhātvantarā kalā | arddhapuṇḍrā mahāmāyā devī padmāvatī śivā || navadurgā ca durgā ca durgāsuravināśinī | svapnāvatī viśālākṣī citralekhā ca śāṅkarī || lopāmudrā mānanīyā madanāmadanārtinā | prabhā māyā jayā durgā viśuddhā nandinī tathā || suprabhā vijayā viśvā vinadā sunadā tvarā | supratiṣṭhā pratiṣṭhā ca rasalābhasvarūpiṇī || āryā bhūryā ca mahiṣī mardinī mahiṣānvitā | kalavyākhyā kānanī ca kṛttikā kālanāśinī || yoginī yogamātā ca yogayuktā yugāvatī | āyātirniyatiḥ stutyā stavanīyā manoramā || śūlahastā ca hastā ca carmacāpadharā tathā | saudāminī sudyamā ca sarvaratnamayī tathā || āryā durgā ca bhadrākhyā kālikā ca kalā tathā | bhadrakālī kapālī ca kṣemākhyā kṣemavandhakā || vedagarbhā mahāgarbhā śugarbhāṅgī sulocanā | kālapāvakavandhyā ca kālapāvakasannibhā || vibhīṣaṇā bhīṣaṇā ca subhīmā atibhīṣaṇā | atiprītiparākhyā ca uttarā uttarapriyā || namottarā divārātriramṛteśī punarvasuḥ | yogeśī viśvayogeśī viśvamātā dhanapradā || mahāvalā valākhyā ca valadā valadāyinī | vālikā taruṇī vṛddhā kaiśorī yuvatī sadā || drāviṇī kṣibhiṇī kṣobhā kṣamā kṣobhā kṣamā kṣayā | ākarṣiṇī mohinī ca sammohinī sadāgatiḥ || subhagā ca bhagākhyā ca bhagasarpiṇyanantarā | bhagamālī bhagāṅgī ca bhagamālāvibhūṣaṇā || liṅginī liṅgamālā ca anaṅgānaṅgapūjitā | bhagamānyā bhagāṅgī ca bhagaprītā bhagātmikā || udādtānusahasrākṣā udyadādi * (?)saṅkulā | icchāśaktirjñānaśaktiḥ kriyāśāktaḥ kriyādayā || vividhā vividhā vedhā vedhā mantramayī vidhuḥ | icchājñānā kriyāśaktiḥ kāminī kāmadā kuhūḥ || ratīratipriyā nandā navamī ca manonmanī | unmādā madanapremnā madāmadavilālitā || matsyā satyaprirāmāṃsā mahāmāṃsasadāśitā | (p. 80b) madyaśīlā mahāpremnā māṃsāśī māṃsabhakṣaṇā || sadāśivapriyā icchā sarva * (?) tuṣu saṃsthitā | kumārāṅgī kumārī ca sukumārī vilambinī || mahotsūkṣmā karālāsyā ṣaḍaṅgayuvatī satī | ākarṣiṇī drāviṇī ca khecarī mañjarī śubhā || mātaṅgī munipūjyā ca mataṅgabhavane sthitā | drāviṇī śoṣaṇī puṣṭā ākarṣiṇī vidhāyinī || raudrī praśāntiḥ śuddhākhyā kriyākāntā śubhodayā | mohinī pramathā caṇḍā bhāvinī bhavamocanī || vidyullatā valākākhyā sundarānandaśobhanā | mandabuddhirmahābuddhiścicchaktiḥ śāntirūpiṇī || śyāmā gāyatrī śyāmāṅgī śyāmā caiva virodhikā | varṇinī vadanā vandhyā sarvavādāparāyaṇā || tībrākhyā jvalinī nandā bhogadā kāmadāyinī | ugrā ugraprabhā tejovatī satyānanākṛtiḥ || bālikā bālarūpā ca sarvasatvavibhūṣaṇā | candriṇī candrakāntiśca dhanadā dhanadāyinī || rañjanā mañjanā vindī sarvaśāntiḥ śubhapradā | subhikṣakaraṇī kṣemyā sukṣemyā kṣemavalābhā || svayambhukusumā prīta svayambhupuṣpapūjakā | svayambhupuṣpayaddhāsā sayambhukusumākula || suṣumna ca yogavatī gāndhārī naravallabhā | liṅgamālā liṅgagītirbhagamālāvibhūṣaṇā || bhagaliṅgā mṛtā devī bhagaliṅgā śubhātmikā | bhagaliṅgāmṛtā prītā suliṅgā bhagarūpiṇī || bhaginī bhagamālā ca bhagasthā bhagadā śubhā | śukrālayā śukrarūpā mahāśukrātiśukriṇī || atiśukrā śukrasevyā śivadehā samudbhavā | mahāvyāhṛtirūpā ca svadhā svāhā sudhā dhṛtiḥ || havyakavyavarā prītiryajuḥkartrī yajuḥpriyā | ṛksāmātharvanilayā sarvavedeṣu pūjitā || vedavandhyā vedamātā vedāṅgī vedapūjakā | vedavidyābhivādā ca niṣkalaṅkā śubhaṅkarī || kṣemadā kuṅkumāṅgī ca suraktādaśanacchadā | raktamālyā ca raktāṅgī raktacandanarūpadhṛk || muktārañjitanāsā ca sudatī yugadanturā | suratiśca sugambhīrā sarvabhāvasamanvitā || muṇḍamālādharā devī pratyālīḍhapade sthitā | vi'svamānyā jaganmānyā jayitrī jayinī jayī || sundarī bhairavī viśvā bhairavī purabhairavī | kāminī pururūpā ca lākinī putrarūpiṇī || rākiṇī putrarūpā ca śākinī putrarūpiṇī | ajā ca ṛatajā gojā adrijā parvatātmajā || vāsaṇī vandhyarūpā ca guhyakālī mahāprabhā | suprabhā virajā satyā sadā satyavatī sadā || gāndhārī narakākhyā ca narakāntā narākṛtiḥ | rukmiṇī satyabhāmā ca rādhikā kumudā kṛṣā || kumudā'ngī kaumadī ca padmanetrā priyambadā | pūjakā pūjakaprītā ṭiviṭnvā suṭīvikā || khaḍginī kuśalī kāntā ekadantā ganājanā | kapaṭa kupaṭā kṛṣṇā sarvaparvatavāsinī || vindhasthāvāmanā vindhyā vindhaparvatasaṃśrayā | urvaśī kālikā kaikā viśvarūpā vasundharā || (p. 81) vibhīṣanetibhīṣaṇā caṇḍī vilāsinī | vetravatī viṣaṇṇā ca vimalā mānadāyinī || jaganmānyā jagaddhātā jagatī jagataḥ kṣamā | ajeyā vihvalā viśvārūpiṇī viśvamānitā || acetanā citāntasthā sucetā madanāvatī | haṃsamukhī sunetrā ca trinetrā ca vilocanā || kurukulvā sukulvā ca asitā amitā sitā | mudrā mudrāsatī haṃsī siṃhasthā śaśiśekharā || aśokavāsinī revā sukhasyā suranāyakā | śāmbhavī śāṅkarī māyā kālakṣayakarī karā || animā bhāvinīndrā ca jinamātā jineśvarī | ajinā kuttivasanā vyālayajñopavitinī || carvikā cāṭukārī ca sukuṭumbā varānanā | vajreśvarī ca jananī sarvabījakṣayaṅkarī || sarvaduḥkhavināśī ca nirdvandvā dvandvavarjitā | durāśayā durārādhyā durdhyeyā duratikrmā || durvinītā vinetrā ca caṇḍamuṇḍakṣayaṅkarī | mahiṣāsurahantrī ca madhukaiṭabhaghātinī || rājarājeśvarī bījā sarvaduṣṭakṣayaṅkarī | yakṣiṇī yoginī yogadhyeyā yajñā yadāgatiḥ || kūlīnā śambhupatnī ca śāmbhavī śambhuvallabhā | trikoṇanilayā nityā bheruṇḍā kulasundarī || sarvasambhoganilayā sarvasambhogapūrvakā | pūjanīyā mahārhā ca mahatī satyabhāṣiṇī || śmaśānavāsinī puṇyā puṇyadā puṇyadāyinī | dānavī rīriṇī neyā triyāgā mahatī mahī || siṃhāsaneśvarī gotrā totalā tulasītulā | hālāhalapriyā helī liṅgasthā sthānupūjakā || kuṇḍasthā kuṇḍagolasthā kuṇḍagolanivāsinī | kuṇḍapuṣpabhavaprītā suprītā prītidāyinī || caturā caturapremnā caturasthā ca cāturī | kumārī pūjakavatī kumārī brahmacāriṇī || kumārasthā kumārī ca tadbhagasthā bhagātmikā | kauśalyā ca kulīnā ca subhagā surbhagā tathā || sumitrā lakṣmaṇā devī damayantī damātmikā | madayantī draupadī ca tathā susthā kuśātmikā || pañcacuḍā menakā ca mainākabhaginī taḍit | pañcā naiva trinetrā ca pañcavaktrapriyā smṛtiḥ || nāgendradaṇḍanirmāṇavalayāñcitavāhanā | ratnadvīpasthitā nityā siṃhāsanavāsinī || gajacarmaparidhānā kalamañjīrarañjitā | paṭṭavastraparīdhānā guñjāhāralasatkarā || vyāghracarma parīdhānā vyālayajñopavītinī | svayambhupuṣpatilakā vindhyakailāsavāsinī || vinītā valimātā ca kuntī kekā kṛpāvatī | kumudvatī kṛṣṇadehā śambarī upavītinī || vinītā khaḍrūpā ca piṅgalākṣī priyavratī | brajāṅgī vrajadehā ca vajrahastā vivastrakā || digambarī raṇasthā ca kumudā kumudapriyā | sādhakā sādhakaprāṇā narakāntakakāriṇī || vidyā vidyā mahāvidyā mahāmantrā mahāmahā | oṅkārī sādhakā śaktā sādhakāśaktamānasā || vāmācāravatī vāmā vimalā vinakārmukā | (p. 81) puṣpavāṇadharā sādhvī ikṣukārmukadhāriṇī || manobhavāmanasthā ca manastutvā mahāmanuḥ | manukanyā devahutiḥ svarṇadī śubhapūjakā || idaṃ sahasranāmeti marddhinyāḥ śivabhāṣitam | yaḥ paṭhet prātrarutthāya śucirbhutvā divāniśam || niśāyāmarddharātrau ca sandhyāyāñca viśeṣataḥ | kṛtvā mantrakaranyāsau vidhinānena deśikaḥ || ācamya vidhinā bhūtvā kāyabījādikaṃ manum | anulomavilomena mantravarṇān nyaset sadā || saptavāraṃ nyasenmantraṃ paścimābhimukhībhavan | paṭhet sahasranāmākhyaṃ stotraṃ mokṣasya sādhanam || śmaśāne prāntare vāpi śūnye vāse tathālaye | paṭhitvā kavacaṃ tatra japenmantrasahasraṣaṭ || kukkuṭaṃ mūṣikaṃ meṣaṃ mahiṣaṃ narameva ca | raktena sa valiṃ datvā japenmantramananyadhīḥ || gṛhna gṛhna padadvandvaṃ khādayadvitayaṃ tathā | mama śatrun samābhāṣya nāśayadvitayaṃ punaḥ || siddhiṃ dehi padadvandvaṃ dviṭhāntaṃ prādet tataḥ | tadā mantraṃ japeddhīmān yāvadbhītirna jāyate || animādirmahāsiddhirbhavet tasya vaset tadā | dagdhamīnaṃ dagdhamāṃsaṃ raktasākaṃ divāniśam || śmaśāne prāntare datvā vidhinā prajapenmanum | ṣaṇmāsena bhavedvāgmī maheśaścaiva cāparaḥ || svayambhu kusumaiḥ śukraiḥ pūjayenmarddhinīṃ sadā | ākheṭakamupākhyānaṃ sadā kuryād dinatrayam || puraścaraṇakāle tu purā kuryād dinatrayam | tadā tuṣṭā bhaved devī mardinī surapūjitā || saśaktyā sarvakāle tu japenmantraṃ divāniśam | nityakarmasadā kuryānmanumukhe carmahānnitaiḥ || sa eva vaiṣṇavo dhanyaḥ sa śāktaścaiva eva ca | niśāyāṃ prajapenmantraṃ niśāyāṃ valimārabhet || teṣāṃ samānaṃ trailokye nāsti devi kathañcana | rajasvalābhyāṃ * spṛṣṭvā japenmantraṃ divāniśam || śmaśāne prāntare śūnyālaye mantraṃ divāniśam | prajapet paryā bhaktyā yāvat siddhirbhavenmanuḥ || aputro labhate putramadhanī dhanavān bhavet | arogī valavāṃścaiva jāyate nātra saṃśayaḥ || māsamekaṃ paṭhet stotraṃ bhraṣṭarājyamavāpnuyāt | māsadvayaṃ paṭhed yastu sa bhaved bhupurandvaraḥ || saptamaṃ paṭhate dhīmān sa bhavet putravān sukhī | gorocanā kuṅkumena raktacandanasaṃyutaiḥ || dhūpadīparimahādevīṃ pūjayet parvatātmajām | raktacandanadūrvābhiḥ kuṅkumena vidhānataḥ || dadyādarghyaṃ mahādevyai trisandhyaṃ pratyahaṃ sadā | paradāraparo bhutvā japenmantramananyadhīḥ || ṣaṇmāsena labhet siddhiṃ yad yan manasi vartate | sarvaśanntikaraṃ sarvaṃ sarvasiddhisamanvitam || sarvapāpapraśamanaṃ sarvaduḥkhavināśanam | sarvamṛtyupraśamanaṃ śaṅkareṇa ca bhāṣitam || brahmahatyā surāpānaṃ steyaṃ gurvaṅganāgamaḥ | sarvaṃ bhavasi deveśi stavasyāsya prasādataḥ || sa kulīnaḥ sa vidvān sa buddhiḥ sarvapūjakaḥ | (p. 82) sa eva vijayī nityaṃ yasya devī bhavet priyā || devyānande sadā nandaḥ sadānando bhavennaraḥ | māsi māsi mahādevīṃ pūjayed vidhināmunā || navamyāṃ maṅgaladine caturdaśyāṃ śanaiścare | paśupakṣādinā devīṃ yajed bhaktiparāyaṇaḥ || devīsuktaṃ paṭhet tatra pūrvavad deśikottamaḥ | kumārīṃ pūjayet tatra yāvacca daśamāvadhiḥ || vastālaṅkāragandhādyaiḥ sindūracandanādibhiḥ | tadā bhavati santuṣṭā mardinī mahiṣānvitā || homaṃ kuryādvidhānena pūrvoktena divāniśam | svaśaktyā prajapenmantraṃ tatra yāvad divāniśam || kumbhaiḥ kumbhaiḥ surāṃ dadyāt vaijayantīṃ viśeṣataḥ | homato vaśayet sarvarājānapi homayet || ākarṣayed devakanyāṃ vaśayatyapi keśavam | brahmā viṣṇuśca rudraśca devāḥ surasattamāḥ || taṃ dṛṣṭvā sādhakaṃ devi praśaṃsanti madānvitāḥ | kālīvadācared vidyāṃ kālīvat phalamāpnuyāt || na vaiṣṇavairyajed devīṃ na tulasyā prapūjayet | na śaṅkhe arghyapātraṃ syāt kathitaṃ padmayoninā || viśvāmitrasya pātreṇa mṛtpātreṇa śivāṃ yajet | nityaṃ pāṃśukamāṃsa dāsahitaiḥ śauṇḍaiḥ kṛtaistaṃ guṇaiḥ pūṣpaiḥ puṣpavikārajairnaraśiromeṣairmahāśūkaraiḥ || guñjaiḥ śaktiparākramairbhagavatī medhyairamedhyaiśca yat coṣyaiścarvyaphalaiḥ sadā bhagavatīṃ tuṣṭaiśca sikyaiḥ punaḥ || taistairdravyamudāhṛtaṃ niśi niśi pūjāsu pūjāparāḥ teṣāṃ duḥkha bhayaṃ sadā bhuvi tale naivāsti kiñcit priye | rajaḥsvalābhyāṃ spṛṣṭvā ca dṛṣṭvā ca parameśvarīm | ṣaṇmāsaṃ japennityaṃ kuvera iva cāparaḥ || pāṣaṇḍaśca kavitvena vṛhaspatirivāparaḥ | sarvavidyāvatāṃ śreṣṭhaḥ saundarye madanopamaḥ || vāyutulyavalo loke durjayaḥ śatrurmadakaḥ | sarvaśaṅkaṭamuttirṇaḥ sarvavallabhatāmiyāt || rājasūyarājapeyamaśvamedhaphalañca yat | tatsarvaṃ labhate devi mardinyāyāḥ prasādataḥ || lagnāṃ parastriyaṃ dṛṣṭvā spṛṣṭvā ca parapuruṣīm | kumāryaḥ sutikāmadhye yo japet pratyahaṃ manuḥ || manuṃ nirmāya vidhinā candanairaktacandanaiḥ | vidhivat pūjayet tatra devīṃ mahiṣamardinīm || javāpuṣpairvajrapuṣpairdroṇapuṣpairviśeṣataḥ | matsyamāṃsabaliṃ dattvā nakulaṃ gavayaṃ rurum || śalyaṃ godhāñca kūrmañca mahiṣaṃ na meva ca | ṣaṭsahasraṃ japenmantraṃ niśāyāṃ vā divāmukhe || tasya tuṣṭā bhagavatī bhaved durgā sadā priye | pratyahaṃ balidānena yo japed tava sundarīm || sa bhavet pārvatī putraḥ sarvasattveṣu pūjakaḥ || iti śrīviśvasāratantre mahiṣamardinīsahasranāmāṣṭamaḥ paṭalaḥ || (p. 82b) atha vakṣye parāṃ vidyāṃ bhavānīṃ bhavamocanīm | yasya vijñānamātreṇa bhavet sākṣāt sadāśivaḥ || aputro labhate putraṃ daridro labhate dhanam | rājatvaṃ labhate devyāḥ pādayugmaprasādataḥ || brāhmaṇo vedamāpnoti kṣatriyo vijayī bhavet | vaiśyo bhaveddhanādhyakṣaḥ sarvasiddhimavāpnuyāt || mantroddhāramahaṃ vakṣye śṛṇuṣva kamalānane | yasya vijñānamātreṇa bhavedvāgīśvaraḥ paraḥ || * (?) ta sminneva kāle tu nandī nāma mahāmatiḥ | kailāśaśikhare ramye devadevaṃ maheśvaram || dhyānopanatamāsīnaṃ prasannamukhapaṅkajam | surāsuraśiroratnarañjitāṅghri yugaṃ prabhum || praṇamya nandiko devaṃ kṛtāñjalirabhāṣata || śrīnandyuvāca | devadeva jagannātha saṃśayo'sti mahanmama | rahasyaṃ kiñcidicchāmi prabhutvaṃ bhaktavatsala || devatāyāstvayā kasyāḥ stotrametad divāniśam | paṭhyate kiṃ paraṃ nātha tattvaḥ kimaparaḥ paraḥ || iti pṛṣṭastadā śambhurnandikena jagad guruḥ | provāca bhagavānīśo vikaśat patrapaṅkajam || śrī īśvara uvāca | sādhu sādhu gaṇaśreṣṭha pṛṣṭavānasi māñca yat | skandhasyāpi ca yadgopyaṃ rahasyaṃ kathayāmi te || pura kalpakṣaye lokān sṛsṛkṣurgūḍhacetanā | guṇatrayamayī śaktirmūlaprakṛtisaṃjñitā || samutpannaṃ tadvettairmahadādibhiḥ | cetaneti tataḥ śaktiṃ māṃ kāpyāliṅgā tiṣṭhati || hetusaṅkalpajātasya tato dhīṣṭāsinī śubhā | iccheti paramā śaktirunmīlati tataḥ param || tato vāgiti vikhyātā śakti śabdamayī punaḥ | prādurāsījjaganmātā vedamātā sarasvatī || śrīrbrāhmī vaiṣṇavī raudrī kaumārī pārvatī śivā | siddhidā buddhidā śāntā sarvamaṅgaladāyinī || tasyā anugrahā devatāmeva stutavānaham | sahasrairnāmabhirdevi trailokyaprāṇipūjitā || stavenānena samtuṣṭā māmeva praviveśa sā | tadārabhya mayā prāptamaiśvaryapadamuttamam || taprasādānmayā sṛṣṭiṃ jagadetaccarācaram | sasurāsuragandharvaṃ yakṣarākṣasapannagam || samānuyaṃ sasamudraṃ saśailavanakānanam | sarāśigrahanakṣatraṃ pañcabhūtagaṇānvitam || nandināmasahasreṇa stavenānena sarvadā | parāparāṃ staumi śaktiṃ mamānugrahakāriṇīm || ityuktvā paramaṃ devaṃ carācaraguruṃ prabhum | praṇamya śirasā nandī provāca parameśvaram || bhagavan devadeveśa lokanātha jagadguro | bhakto'smi tavadāso'smi prasādaḥ kriyatāṃ mayi || devyāstavamidaṃ puṇyaṃ durlabhañca surairapi | śrotumicchāmyahaṃ devaprabhāvamasyāpi yat || śrī īśvara uvāca | śṛṇu nandi mahābhāga stavarājamidaṃ śubham | sahasramāmabhirdivyaḥ siddhidaṃ sukhamokṣadam || (p. 83) śucibhiḥ prātarutthāya paṭhitavyaṃ samāhitaiḥ | trikālaṃ śraddhayā yukto nātaḥ parataraṃ stavam || asya śrībhavānīsahasranāmastotrasya bhagavān mahādeva ṛṣiranuṣṭupachandaḥ ādyā śaktistribījā trividhā devatā mama sukavitvasupāṇḍitvasarvasiddhisiddhaye viniyogaḥ || oṃ vāgbhavaṃ śambhuvanitā ramābījatrayānvitā | eṣā vidyā bhavānyāśca kathitā padmayoninā || śivabījaṃ candrasaṃsthaṃ vahnivāgbhavabindumān | gagaṇaṃ candrasaṃyuktaṃ kāmabījañca vahnimān || ākāśabhṛṇḍasaṃyuktaṃ (kāmabījañca vahnimān) manaṃ vahnisasargavān | indukhaṇḍaṃ binduyutaṃ dakṣiṇāmūrtisaṃyutam || mādanastadadhaḥ śaktistadantabindumālinī | indumākāśabījasthāmadhastājjananākṣaram || māyāvindheśvarīyuktā sarvopariniyojitā | ayaṃ sa vāgbhavo bījo vāgīśatvapradāyakaḥ || śivabījaṃ tridhā kṛtvā sṛṣṭisthitilayakramaiḥ | dvayamādyena rahitamādyādho madanāsvaram || punasthitiḥ śivādhasthā dindrabījaṃ niyojayet | tathālayaṃ śivādho'pi jvalanena maheśvari || caturthasvarasaṃyuktaṃ bindunādavibhūṣitam | evametanmahābījaṃ kāmarājaṃ mahodayam || māyābījaṃ maheśāni mādanaṃ śatrusaṃyutam | candrabījaṃ kevalantu viniyojya varānane || kṛtvā sṛṣṭikramaṃ devi prāśuddharakrameṇa tu | saṃhārakramayogena śaktibījaṃ samuddharet || eṣā bhavānī vidyākhyā śaṅkareṇa ca bhāṣitā | pūjayitvā japitvā ca paṭhet stotramidaṃ śubham || mahādevī jaganmātā mahālakṣmīḥ śivapriyā | viṣṇumāyā śivā śāntā siddhāsiddhā sarasvatī || kṣamā śāntiḥ prabhā jyotsnā pārvatī śaṅkarapriyā | tripurā nandinī nandā sunandā suravanditā || yajñavidyā mahāmāyā devamātā surādhṛtiḥ | prītiḥ pṛthā prasiddhā ca mṛḍānī vindhyavāsinī || siddhavidyā mahāvidyā pṛthvī nāradasevitā | purahnutapriyā kāntiḥ kāminī padmalocanā || prahlādinī mahāvidyā durgā durgatināśinī | siddhavidyā mahāvidyā jyotiḥ kumadahāsinī || durgamā durlabhā vidya sadgatiḥ puravāsinī | aparṇā śāmbhavī māyā mādarā mṛdubhāṣiṇī || aparṇā śāmbhavī māyā mādarā mṛdubhāṣiṇī | nārāyaṇī mahānidrā yoganidrā prabhāvinī || prajñā paramitā prahvā tārā madhumatī satī | madhukīrārṇavayutā ramikā siṃhavāsinī || rājyalakṣmīrvaṣaṭkārā sudhāhārā sudhātmikā | rājanītistrayī vārtā daṇḍanītiḥ kriyāvatī || samudbhutistāriṇī siddhā sadyātiḥ satparāyaṇā | sindhurmandākinī gaṅgā yamunā ca sarasvatī || godāvarī vipāśā ca kāverī ca śatadrumā | sarayuścandrabhāgā ca kauśikī gaṇḍakī śivā || narmadā karmanāśā ca carmāvatī ca vedikā | vetravatī vitasthā ca varadā naravāhanā || satī pativratā sādhvī sucakṣurdaṇḍavāsinī | ekacakṣuḥ sahasrākṣī suśroṇī bhagamālinī || senāgraṇī patākā ca suvyūhā svargakāṅkṣiṇī | patākinī dayā rambhā vipañcī pañcamapriyā || parāparakalā kāntā triśaktirbrahmadāyinī | aindrī māheśvarī brāhmī brahmāṇī brahmavādinī || icchā bhagavatī dhenuḥ kākadhenuḥ kṛpāvatī | vajradhārā vajrahastā caṇḍī caṇḍaparākramā || gaurī suvarṇavarṇā ca sthitisaṃhārakāriṇī | ekānekā maheśā ca śatavahūrmahāntajā || bhujārddhabhūvaṇā bhūṣā ṣaṭcakrakramavāsinī | ṣaṭcakrabhedinī śyāmā kṛṣṇā pītā ca kurvarā || kṣudhā kṛṣṇā jvarā vṛddhā taruṇī varuṇālayā | kalā kāṣṭhā muhurtā ca nimeṣā kālarūpiṇī || kṣemā kṣamāvatī kṣāntā aditī ca ditirmatiḥ | svarūpā vai sunāsā ca cakṣusparśavatī kriyā || gandhapriyā sugandhā ca susparśā sumanogatiḥ | mṛganābhirmṛgākṣī ca karpūrāmodavāsinī || padmayoniḥ sukeśī ca aliṅgā bhagarūpiṇī | yonimudrā mahamudrā khecarī khagagāminī || madhuśrīrmādhavī vallī madhumattā madodgatā | mātaṅgī supahastā ca puṣpavāṇeṣu cāpiṇī || raktāsvaradharā kṣīrā raktapuṣpāvataṃsinī | śuklāsvaradharā dhīrā mahāśvetā vasupriyā || suveśā śaktihastā ca muktāhāravibhūṣaṇā | karpūrāmodinī śyāmā padminī padmamandirā || khaḍginī cakrahastā ca bhuṣaṇḍī parighāyudhā | cāpinī pāśahastā ca triśulavaradhāriṇī || suvāmaśaktihastā ca mayuravaravāhanā | varāyudhadharā vīrā vīrapānamadotkaṭā || vasudā vasudhā vācā jayā śākambharī śivā | vijayā ca jayantī ca sustanī śatrunāśinī || antarvatnī vedaśaktirvaradā varadhāriṇī | śītalā ca suśīlā ca vālagrahanivāsinī || kumārī ca suparvadyā kāmākhyā kāmavanditā | jālandharī dharānantā kāmarūpanivāsinī || kāmabījavatī satyā satyadharmaparāyaṇā | sthānuvad devatā sukṣmā sukṣmā buddhiprabodhinī || ṣaṭkoṇā ca trikoṇā ca trinetrā vṛṣadhvajā | vṛṣapriyā vṛṣāruḍhā mahiṣāsuraghātinī || śumbhadarpaharā kṛptā dīptapāvakasannibhā | kapālabhuṣaṇā kālī kapālamālādhāriṇī || kapālakuṇḍalā dīrghā śivadutī ghanadhvaniḥ | siddhidā buddhidā nityā satyamārgaprabodhinī || kambugrivā vasumatī hatracchāyā kṛtālayā | kuṇḍalinī jagadgarbhā bhujaṅgākāraśāyinī || prolvasatsaptapadmā ca nābhinālamṛṇālinī | mulādhārā nirādhārā vahnikuṇḍakṛtālayā || vāyukuṇḍamukhī śīlā nirādhārā nirāśrayā | dehapuṣṭirmanaḥpuṣṭirātmapuṣṭīraṇodgatā || auṣadhivaidyamātā ca dravyaśaktiḥ prabhāvarī | vaidyavedyā cikitsā ca supathyā roganāśinī || mṛgayā mṛgamāṃsādā mṛgātvakmṛgalocanā | (p. 84) vāgbhavā vahūrūpā ca vadharūpā vadhodgatā || vandivṛddhastutākārā kārāgāravimocanī | ambikā bālikā cāmbā svacchā sādhujanārcitā || kaulinī kularūpā ca svakulā kulapūjitā | kālacakrabhramābhrāntā vibhramā bhramanāśinī || ānandakandarūpā ca bījatrayasureśvarī | vādyanī meghamālā ca suvṛṣṭiḥ śasyavarddhinī || akārā ca ikārā ca ukāraikārarūpiṇī | hrī/kārī bījarūpā ca hrīṅkārā svaravāsinī || sarvākṣaramayī śaktirakṣarāvarṇamālinī | sindūrāruṇavarṇā ca sindūratilakapriyā || ramyā ca ramyabījā ca lokavaśyavibhāvinī | nṛpavaśyā nṛpaiḥ sevyā nṛpavaśyakarī kriyā || mahiṣī nṛpamānyā ca nṛpajñā nṛpavandinī | nṛpadharmamayī śaktiścaturvarṇaprapūjitā || sarvadharmamayī siddhiḥ sarvatantreṣu gopitā | brāhmaṇī kṣatriyā vaiśyā śūdrā ca varavarṇajā || vedamārgaratā māyā śivavāmāṅgavāsinī | vedamārgarata devī vidyāviśvavimohinī || astraśastramayī vidyā susmṛtirdharmadhāriṇī | smṛtiḥ śrutirvarā jyeṣṭhī śreṣṭhā pātālavāsinī || amedhyā satyamedhā ca bhadrakālyāparājitā | gāyatrī satkṛtiḥ sandhyā sāvitrī tripadāśrayā || trisandhyā tripadī dhātrī supadmā sāmagāyinī | pāñcālā bālikā bālā bālakriḍā sanātanī || garbhāvavādharā 'sūnyā garbhāśayavināśinī | surārighātinī kṛtya pūtanā ca tilottamā || lajjābalavatī nityā bhavānī pāpanāśinī | paṭṭāmbadharā gītiḥ sugītirdānagocarā || saptasvaramayī tantrī ṣaḍajamadhyamadhaivatā | mūrcchanā grāmasaṃsthānā svasthā svashtānavāsinī || aṭṭāṭṭahāsinī pretā pretanṛtyaparāyaṇā | gītipriyā vādyaratā tuṣṭidā puṣṭidā kṣamā || niṣṭhā yajñapriyā yajñā lokaśāstrapravartinī | viṣamajvālinī kālā viṣamo hortṛnāśinī || viṣārirnāgadamini kurukulvā mṛtodbhavā | bhūtāhārā bhūtarakṣā bhūtaveśā vilāśinī || rakṣoghnī rākṣasī rātrirvīraśānā yadānvitā | cakrikā candrikā kāntiḥ suryakāntirniśācarī || ḍākinī śākinī sidyā hākinī rudhirapriyā | sitāsitāśrayā saṅgā kamalānanadevatā || gururupadharā gurvī mṛtyurmārī viśāradā | rakṣoghnī rākṣasī devamātā vedeṣu gīyate || candramaṇḍalasaṅkāśā candramaṇḍalasaṃsthitā | animā laghimā prāptiḥ saṃspṛhā kāmarūpiṇī || aṣṭasiddhipradā prauḍhā duṣṭadānavaghātinī | anādirnidhanā tuṣṭiścaturvāhūścaturmukhī || caturbodhamayī śāntī caturvargaphalapradā | kāśapuṣpapratīkāśā śaratkuṅkumalocanā || bhūtabhavyabhaviṣyā ca śailajā śailavāsinī | vāmamārgaratā vāmā śivavāmāṅgavāsinī || vāmācārapriyā puṣṭirlopāmudrā prabodhinī | (p. 84b) somasūryāgninayanā brahmaviṣṇuśivārcitā || kalyāṇī kamalā kāmyā śubhā maṅgalacaṇḍikā | pūtātmā paramātmā ca bhūtabhāvanabhāvanā || maṅgalā ca suśīlā ca paramārgaprabodhinī | dakṣiṇā dakṣiṇāmūrtiḥ sudakṣā ca haripriyā || dākṣāyaṇī dakṣayajñanāśinī dakṣakanyakā | yoginī yogayuktā ca yogāṅgā dhyānanāśinī || yogapaṭṭadharā mūrtirmuktānāṃ paramāgatiḥ | nārasiṃhī sujanmā ca trivargaphaladāyinī || dhanadā dharmadā dhanyā kāmadā sidādyutiḥ | sākṣiṇī kṣaṇadā sā tu dakṣādakṣasvarūpiṇī || kratuḥ kātyāyanī svacchā śubhagā dyutivargiṇī | suśrīḥ sukīrtirvasanā kālikākālanāśinī || raktabījavadhod yuktā sutantu bījasantatiḥ | jagadbījā jagajjivā jagatrayahitaiṣiṇī || kratuḥ kātyāyanī svacchā śubhagā dyutivargiṇī | suśrīḥ sukīrtirvasanā kālikā kālanāśinī || cāndrīkarī candrakarī lakṣajā ṣoḍaśī kalā | yat tat padānuraktā ca yakṣiṇī dhanadārcitā || citriṇī citrarūpā ca vicitrā citrarūpiṇī | cāmuṇḍā muṇḍahastā ca caṇḍamuṇḍavadhodyatā || aṣṭamyekādaśī pūrṇā navamī ca caturdaśī | amākalā sa hastā ca pūrṇakumbhadharā dharā || abhīrurbhairavī bhīrurbhīmā tripurabhairavī | mahācaṇḍā ca raudrī ca mahābhairavapūjitā || nṛmuṇḍahastinī caṇḍā karāladaśanānanā | karālāri karālā ca ghoraghargharanādinī || raktadantorddhakeśī ca bandhūkakusumāruṇā | kādambarī vipāsā ca kāśmīrī kuṅkumapriyā || kṣāntirvahūsuvarṇā ca ratirvahūsuvarṇadā | mātaṅginī varārohā mattamātaṅgagāminī || haṃsā haṃsagatirhaṃsī haṃso jvalaśiroruhā | pūrṇacandramukhī śyāmā susmitā cakrakuṇḍalā || masī ca lekhanī lekhyā sulekhyā lekhakapriyā | śaṅkhinī śaṅkhahastā ca jalahastā jaladevatā || kurukṣetrāvaliḥ kāśī mathurā kāñcyavantikā | ayodhyā dvārakā māyātīrthatīrthahalapradā || tripuṣkarā prameyā ca svarūpā rūpavarddhinī | tejasvinī sutīkṣṇā ca baladā baladāyinī || avyaktā vyaktarūpā ca devavidyā ca śāmbhavī | śambhukalyāṇinī kanyā manukanyā ca santatiḥ || pṛthivyatha(?)tejamākāśamahatkāladigambarī | sarvakālamayī śaktiḥ sarvaśravaṇagocarā || sarvajñānamayī vāñchā sarvatattvārddhabodhinī | jāgratiśca suṣuptiścasvapnāvasthā turīyakā || tvarā mandagatirmandā mandirāmodamodinī | pānabhūmiḥ pānapātrā pānabhojanakodyatā || aghurṇāruṇanetrā ca kiñcidavyaktabhāṣiṇī | āśāpurī ca dīkṣā ca dakṣā dīkṣitapūjitā || nāgapatnī nāgakanyā bhoginī bhogavallabhā | sarvaśāstramayī vidyā susmṛtirddharmacāriṇī || śrutiḥ smṛtiśca medhā ca śreṣṭhā pātālavāsinī | mīmāṃsakā tarkavidyā ca subhaktirbhaktavatsalā || (p. 85) anābhijātanā jātirgambhīrā bhāvavarjitā | nāgapāśadharā mūrtirnāgadhā nāgakuṇḍalā || sucandrā candramadhyasthā cakrakoṇanivāsinī | sarvamantramayī vidyā sarvamantrākṣarāparā || madhuśravā śravantī ca bhrāmarī bhramarālayā | mātṛkuṇḍalamadhasthā mātṛmaṇḍalavāsinī || sarvamantramayī vidyā sumukhī svaranāsinī | atītā vidyamānā ca bhavānī prītimañjarī || sarvasaukhyavatī śaktirāhāraparināśinī | nidānaṃ puṇyabhūtānāṃ bhagasāgaratāriṇī || akrūrā ca grahavatī vigrahā graharājatā | rohiṇī dutagarbhā ca kālabhuḥ kālavartinī || kalaṅkarahitā kālī catuḥṣ'ṭyabhidhāyinī | jīrṇā ca jīrṇavarṇā ca nūtanā varavallabhā || ajā ca atiprītā ratirāgavivarddhinī | pañcarātrirnāgapañcāpañcaśleṣā bhayāpahā || pañcapiṇḍavatī paṃktiḥ pañcasthānanivāsinī | udakyā ca vṛṣasyantī vahiḥ prasuriṇī vahiḥ || rajaḥśukrayatīḥ śaktirjarāyurgarbhadhāriṇī | trikālajñā trikālā ca trimūrtiḥ puravāsinī || arogā śivatatvā ca kāmatatvā ca rāgiṇī | prācyaprācī pratīcī ca digudīcī vidik tathā || ahaṅkṛtirahaṅkārā balajāyā balapriyā | kṛṣakā kāmadhenī ca suśraddhaśraddhadevatā || mātrāmātā mahī tṛptiḥ piturmātā pitāmahī | snūyā (?) dauhitrinī putrī naptā pautrī śiśupriyā || stanācyā stanadhārā ca viśvayoniḥ stanandhayī | śiśṛtsaṅgadharā dolā dolotkrīḍābhinandinī || urvaśī kadalī kekā viśalyā śikhinartinī | khaṭṭāṅgadhāriṇī khaṭṭā vāṇapuṅkhānuvartinī || vartinī supathā cārā parikhā ca khanirgatiḥ | prakāravalayā velā maryādā ca mahodadhau || poṣiṇī śoṣiṇī 'saktirdīrghakeśī sulocanā | lalitā māṃsalā tanvī vedavedāṅgadhariṇī || narāsṛkpānamattā ca naramuṇḍāsthibhūṣaṇā | akṣakrīḍā ratiḥ sārā śārikā sukhabhāṣiṇī || śāmbhavī gāruḍī vidyā vāruṇī varuṇārcitā | vārāhī muṇḍahastā ca daṃṣṭroddhṛtavasundharā || bhīmamūrtirvadānyā ca pratimā pratimāśrayā | sumūrtirnidhirūpā ca śālagrāmaśilā śuciḥ || smṛtiḥ saṃskārarūpā ca susaṃskārasaṃskṛtiḥ | prākṛtirdeśabhāṣā ca gāthā gītiḥ prahelikā || iḍā ca piṅgalā caiva suṣumnā sūryarūpiṇī | śaśisūryā ca bhānusthā hrādinī mṛtarūpiṇī || anurūpā vṛhadrūpā laghurūpā gurusthitā | sthāvarā jaṅgamā devī kṛtakarmaphalapradā || viṣayā krāntadehasthā nirviśeṣā jitendriyā | citsvarūpā cidānandā paraṃbrahmasvarūpiṇī || nirvikārā ca nirvairā viratiḥ satyavādinī | puruṣajñānabhinnā ca khyātiḥ kaivalyadāyinī || viviktā yoginī prājñā jantā ca vahūśrutā | nirīhā ca samstā ca saralokaikapūjitā || (p. 85) sevā sevāpriyā sevyā sevāphalavivarddhinī | sarvasaukhyāvatī śaktiḥ sarvamaṅgalamaṅgalā || iti sahasranāmedaṃ bhavānyā bhavabhāṣitam | yaḥ paṭhet prātarutthāya śucirbhutvā samāhitaḥ || yaścāpi śṛṇuyānnityaṃ naro niścalamānasaḥ | ekakālaṃ dvikālaṃ vā trikālaṃ śraddhayānvitam || sarvaduḥkhavinirmukto lobhakrodhavivarjitaḥ | yaśasvī kīrtimān dhanyaḥ sutanno lokapūjitaḥ || rūpavān guṇasampannaḥ prabhāvīryasamanvitaḥ | śreyāṃ sa labhate nityaṃ niścalāñca śubhāṃ priyām || sarvapāpavinirmukto labhate dalavṛddhatām | nityaṃ vandhusukṛddārā putrapautramahotsavaḥ || nanditaḥ sevito bhṛtyairvahūbhiḥ śuddhamānasaiḥ | vidyānāṃ pārago vipraḥ kṣatriyo vijayī raṇe || vaiśyaśca dhanalobhāḍhyaḥ śūdraśca sukhamāpnuyāt | putrārthī labhate putraṃ dhanārthī labhate dhanam || icchākāmantu kāmārthī dharmārthī dharmamakṣayam | kanyārthī labhate kanyāṃ rūpaśīlasamanvitām || kṣetrañca vahūśasyaṃ syāt gāvaśca vahūdugdhadāḥ | nāśubhaṃ nāpadastasya na bhayaṃ nṛpaśatrutaḥ || jāyate nāśubhā buddhirlabhate kuladhūryatām | na bādhante mahāntasya rakṣāṃsi manucarādayaḥ || na piśācā na ḍākinyo bhūtabhavyantu jambhakāḥ | bālagrahābhibhūtānāṃ bālānāṃ śāntikārakam || vahūnāṃ prītibhede ca maitrīkaraṇamuttamam | lauhapāśairdṛḍhairvaddho nandīveśmani durgame || tiṣṭhan śṛṇvan paṭhan martyo mucyate nātra saṃśayaḥ | na dārāṇāṃ na putrāṇā na vadhūnāñca vipriyam || paśyanti na hi te śokaṃ nṛpapūjyā bhavanti hi | andhastu labhate dṛṣṭiṃ cakṣurogairna vyādhyate || vadhiraḥ śrutimāpnoti mūko vācāṃ śubhāṃ naraḥ | patadgarbhā ca yā nārī sthiragarbhā ca jāyate || śrāvaṇī vahūbharbhā ca svayameva pramucyate | kurṣṭhinaṃ śīrṇadehā ye gatakeśanakhatvacaḥ || paṭhanāccāsya mantrasya divyakāyā bhavanti te | ye paṭhanti śatāvartaṃ śucimanto jitendriyaḥ || aputrāḥ prāpnuyuḥ putrān śṛṇuyānnatra saṃśayaḥ | mahāvyādhiparigrastā stāpayet dvividhairjvaraiḥ || śrutigrasthadharo vālo divyavādī karīśvaraḥ | paṭhanāt śravaṇāccāsya divyakāyā bhavanti te || aṣṭamyāñca navamyāñca caturdaśyāṃ viśeṣataḥ | ye paṭhanti sadā martyā na te vai duḥkhabhāginaḥ || navarātraṃ yatāhāro dṛḍhabhaktirjitendriyaḥ | caṇḍikā yatane vidvān śucistanmūrtisannidhau || ekādaśī śatāvṛttaṃ paṭheddhīrastu nirbhayaḥ | sākṣād bhagavatī tasmai prayacchedīpsitaṃ varam || siddha pīṭhagirau ramye siddhakṣetrasurālaye | paṭhanāt śravaṇāccaiva siddhirbhavati nānyathā || śatāvṛttiṃ paṭhed yastu bhūmiśāyī jitendriyaḥ | svapne mūrtimayīṃ devīṃ varadāṃ so'pi paśyati || āvartanasahasrairye paṭhanti puruṣottamāḥ | (p. 86) kavitvasaṃskṛte teṣāṃ śāstrāṇāṃ vyākṛtau kṛtā || śaktiḥ pronmīlyate teṣāmanadhīte'pi pārvati | nakharāgaśiro ratna dviguṇīkṛtavigrahaḥ || prāyaścittaśca tān sarvān sevante tān maheśvarāḥ | rocanālikhitaṃ bhūrjo kuṅkumena śubhe dine || dhārayet yantrite deve pūjayitvā kumārikāḥ | kṣīrakhaṇḍaiśca bhojyaiśca bhojayitvā vabhukṣitān || vadhnanti nṛpapūjyāste kīrtibhājo yaśasvinaḥ | śatruto na bhayaṃ tasya durjanebhyo narādhipaḥ || ratirāgaviśuddhāśca vikalāḥ kāmapīḍitāḥ | yauvanākrāntadehasthā śrūyante vāmalocanāḥ || likhitvā mūddhni kaṇṭhe vā dhārayed yo naraḥ śuciḥ | śatadhāyuṣyamāmantaṃ pratiyodho na paśyati || ketau vā dundhubhau yeṣāṃ bhitte vilikhitaṃ raṇe | māyāsainyaparigrastān kāntiśīkān hataujasaḥ || vicetanān vimuḍāṃśca śastrakṛtyavivarjitān | nirjitya śatruśaṅkāṃste labhante vijayaṃ raṇe || nābhicarān sarpāṃśca raṇe vivādikīlakam | ḍākinīyātudhānāśca mahāmārī ca śākinī || bhūtāḥ pretāḥ piśācāśca rakṣāṃsi khacarādayaḥ | na viśanti gṛhe dehe likhiteṃ yatra tiṣṭhati || na śastrāṇi na toyaughāt bhayaṃ tasyeha jāyate | durvṛttānāñca pāpānāṃ valahānikaraṃ param || mandūrake viśālāśca gavāṃ goṣṭhe samāhitaḥ | yaḥ paṭhed doṣaśāntyarthaṃ duṣṭagrahanivāraṇam || yamadūtānna paśyanti na te nirayayātanām | prāpnuvantīha te cānte śivalokasanātanam || sarvavādhāsu ghorāsu sarvaduḥkhanivāraṇam | sarvamāṅgyakaṃ stotraṃ paṭhitavyaṃ samāhitaiḥ || puṇyaṃ sahasranāmedamumāyā rudrabhāṣitam | caturvargapradaṃ sākṣāt nandikena prakāśitam || na prakāśyamidaṃ guhyaṃ na deyaṃ yasya kasyacit | kūlināya suśāntāya durgābhaktipayāya ca || athavā priyaśiṣyāya putrāya suhṛde tathā | dadyāt stotramidaṃ puṇyaṃ sarvakāmaphalapradam || nātaḥ parataro mantro nātaḥ parataraḥ stavaḥ | nātaḥ paratarā vidyā tīrthaṃ nātaḥ paraṃ varam || te dhanyāḥ kṛtapuṇyāste tatra na bhuvi pūjitām | ekavāraṃ samāśritya ye'rcayanti maheśvarīm || devatānāṃ devatāyāṃ brahmādyairyā ca pūjitā | bhūyāt sā varadā loke sādhūnāṃ sarvamaṅgalā || iti śrīviśvasāratantre bhavānīsahasranāmastotraṃ samāptam || atha vakṣye maheśāni vāgīśvaryapradāyinīm | sarasvatīṃ mahāvidyāṃ caturvargaphalapradām || yasya vijñānamātreṇa bhavet sākṣāt vṛhaspatim | nārcanaṃ pūjanaṃ tasya mantramātraṃ japet sadā || vinā puṣpairvinā gandhairvinā homairvinā balim | pūjayet paramāṃ devīṃ vāg bhavīṃ sukavirnaraḥ || ṣaṇmāsaṃ yo japenmantrī pratyahaṃ vā divāniśam | sarvadā sarvakāleṣu niyataṃ prajapet sadā || vāramekaṃ japedvidyāṃ śucirbhūtvā divāniśam | śrīvarṇyāḥ sa bhavedbhūmau sākṣādgaṅgādharaḥ svayam || dvādaśasvaramuddhṛtya nādabinduvibhūṣitam | bhūtijñaṃ bhautikaṃ vidyā vidyā ekākṣarī parā || bindunādasamāyuktaṃ vahnibījaṃ samuddharet | ṣaṣṭhasvarasamāyuktaṃ dvitīyaṃ parikīrtitam || candrabījaṃ samuddhṛtya vara * yojayet tataḥ | caturdaśasvarārūḍhaṃ nādabinduvibhūṣitam || tryakṣarī sā mahāvidyā caturvargaphalapradā | eṣā vidyā purā devi brahmaṇā ādiyāmale || kathitā sarvavidyanāṃ cuḍāmaṇiriti smṛtā | asyāḥ samānaṃ deveśi trailokye naiva vidyate || vaśiṣṭhādyā * * * * ṛṣayo'syāḥ parāyaṇāḥ | ṛṣiḥ syād dakṣiṇā murtiśchando'nuṣṭubudāhṛtā || devatāsyāḥ samākhyātā vāgbhavī ca sarasvatī | athāparāṃ pravakṣyāmi śṛṇuṣva kamalānane || brahmaṇāyā purā proktā devī vāg bhavarūpiṇī | bhautikaṃ bindunādāḍhyaṃ brahmendrasthaśaśī punaḥ || candrabījaṃ svargayuktaṃ bindunādavibhūṣitam | caturdaśasvarārūḍhaṃ bhairavī bālarūpiṇī || eṣā vāṇīti vikhyātā caturvargapradāyinī | śāpoddhāre svargavantaṃ yojitaṃ padmayoninā || udyadbhānusahaśrakāntimaruṇakṣaumāṃ śiro mālikāṃ | raktāliptapayodharāṃ japavaṭīṃ vidyāmabhītiṃ varam || hastājairdadhatīṃ trinetravilast raktā ca binduśrayaṃ devīṃ vaddhahimāṃśuratnamukuṭāṃ vande mukundasmitām || evaṃ dhyātvā yajed devīṃ bālātripurabhairavīm | śrīmantre pūjayed vidyāṃ bālikāṃ tantra saṃyutām || tannyāsaṃ tat phalaṃ sarvaṃ kathitaṃ padmayoninā | sarasvatī tryakṣarī yā tasyācāravidhiṃ śṛṇu || haviṣyāśī japenmantrī manulakṣaṃ nirāmiṣam | kuryātrivasanaṃ snānaṃ kuryāddhomaṃ dine dine || tadā dadyānmahādevyai balidānaṃ divāniśam | tadā bhavenmahāprājñaḥ śukadeva ivāparaḥ || gadāpadyamayī vāṇī sabhāyāṃ tasya jāyate | śuklavarṇā sitāmjasthāṃ (?) nānālaṅkārasaṃyutām || mayīñca lekhanīñcaiva jñānamudrā bhayapradām | tribhaṅgasthānasaṃsthānāṃ sarvābharaṇabhūṣitām || navayauvanasampanāṃ smitāsyāṃ śivasundarīm | trilakṣaṃ prajaped vidyāṃ puraścaraṇakarmaṇi || trikoṇaṃ vinyaset pūrvaṃ ṣaṭkoṇaṃ parimaṇḍitam | navakoṇaṃ punastatra rekhātrayasamanvitam || yonimaṇḍalamadhyasthaṃ sāṣṭapatraṃ sakarṇikam | punaḥ oṃsḍaśapatrāḍhyaṃ bhupuratritayaṃ punaḥ || caturdāravajraśūlaṃ saṃyutaṃ sumanoharam | (p. 87) sarvatra varṇamālābhiḥ paritaḥ sumanoharam || gāyatryā koṣṭhitaṃ yantraṃ sarvasampat pradāyakam | tatrasthāṃ pūjayed devīṃ vāg devīṃ śivavallabhām || mātṛkāvarṇasaṃbīte pūjayed bhuvaneśvarīm | vadedvāgdevatāṃ ṅentāṃ dhīmahi tadanantaram || tannopadaṃ samuddhṛtya vaded devīṃ pracodayāt | eṣā syādeva gāyatrī kathitā brahmaṇā purā || kāmādyāṃ vāg bhavādyāṃ vā lakṣmyādyāṃ vā japet sadā | māyādyāṃ vā japed vidyāṃ lajjādyāṃ vā japet sadā || vadhubījādikāṃ vāpi krūrcādyāṃ vā japet sudhīḥ | gāyatryeṣāmidaṃ proktaṃ praṇavādyāṃ sadā japet || caturlakṣaṃ puraścaryāṃ japed vidyāmananyadhīḥ | sundarīvad yajed devīmathavā kālīvadyajet || balidānaṃ tato nyāsaṃ ācāraṃ pūrvavaccaret | ācāraṃ pūrvavat kuryāt yajedvidyāṃ samāhitaḥ || nātra siddhādyapekṣā ca na ca mitrādidūṣaṇam | haviṣyāñca yavādanyaṃ kathitaṃ padmayoninā || vāgbhavaṃ pūrvamuccārya lajjābījaṃ tataḥ param | lakṣmībījaṃ samuccārya kāmabījaṃ tataḥ param || caturvargātmikā vidyā catuvargaphalapradā | asyā vidyāsamo nāsti trailoko'pi ca durlabhā || gaurīṃ campakadāmapuṣpasadṛśīṃ smerānanāṃ sundarīṃ trailokya prabhayā jitāṃ tribhuvanaṃ hastāmbujairvibhratīṃ padmaṃ śaṅkhamudārahārabhūṣitāmabhītivaraṃ vibhratīṃ nānālaṅkṛtibhūṣitāṃ varaṃ bhūsevyāṃ vai vivanditām || evaṃ dhyātvā yajed devīṃ caturvargātmikāṃ śubhām | pūjayet parayā bhaktyā śāmbhavīṃ śivavallabhām || sa bhavet pārvatīputraḥ śaṅkareṇa ca bhāṣitam | madyairmāṃsaiḥ sapupaiśca bhraṣṭairdagdhaiśca sarvataḥ || sikyairdagdhairmāṃsadagdhairmatsyadagdhairviśeṣataḥ | svayambhūkusumaiṃ śukrairjarāyāvakasaṃyutaiḥ || sindūrairaktakusumaistathā kuruvakairapi | saśaktya pūjayed devīṃ sarvasampat prasiddhaye || vāgbhavīṃ pravadet ṅentāṃ vidmahe tadanantaram | kāmabījaṃ vadet ṅentaṃ dhīmahi tadanantaram || tanno devī samuddhṛtya tadā brūyāt pracodayāt | gāyatrīyaṃ samākhyātā caturvargaphalapradā || tathā bījādikā japyā kāmabījasamanvitā | caturlakṣaṃ japedvidyāṃ pūraścaraṇakarmaṇi || karmānte dhanadhānyādyaistoṣayet śambhusundarīm | (p. 87b) svaśaktyā prajaped vidyāṃ sarvakālaṃ divāniśam || pūjayet bhairavīṃ nityaṃ yathā tripurabhairavīm | trikoṇaṃ vinyaset pūrvaṃ navakoṇañca ṣaḍyutam || tribimbaṃ sāṣṭapatraṃ sakiñjalkasamanvitam | bhūpuraṃ guṇarekhāḍhyaṃ vajraśūlasamanvitam || navaśaktiyute pīṭhe pūjayet viṣṇuvallabhām | asyāścaturākṣarī śambhuvanitāyāḥ kavacasya ghagavān śrīsadāśiva ṛṣiranaṣṭupchando vāgbhavīdevatā vāgbhavaṃ bījaṃ lajjāśaktī ramākīlakaṃ kāmarājātmakaṃ kavacaṃ mama mantrakavitvapāṇḍitya sarvasiddhisamṛddhaye viniyogaḥ || oṃkāro mastake pātu vāgbhavī sarvasiddhidā | ai/ pātu cakṣuṣormadhye cakṣuryugme ca śaṅkarī || vijayā pātu bhavane jayā pātu sadā mama | śivadūtī sadā pātu sundarī pātu sarvadā || bhairavī pātu sarvatra bheruṇḍā pātu sarvadā | pātu māṃ kālikā nityaṃ kālarātriḥ sadāvatu || navadurgā sadā pātu kāmākhyā sarvadāvatu | yoginyaḥ sarvadā pāntu mudrā pāntu sadā mama || mātrā pāntu sadā devyaścakrasthā yoginīgaṇāḥ | sarvadā sarvakāryeṣu sarvakarmasu sarvadā || pātu māṃ devadevī ca lakṣmīḥ sarvasamṛddhaye | iti te kathitaṃ devi kavacaṃ sarvakāmadam || yatra tatra na vaktavyaṃ yadicchedātmano hitam | śaṭhāya bhaktihīnāya nindakāya maheśvari || unāṅge'tiriktāṅge darśayenna kadācana | na stavaṃ darśayed devi sandarśya śivahā bhavet || kulīnāya mahotsāya durgābhaktiparāya ca | vaiṣṇavāya viśuddhāya dadyāt kavacamuttamam || nijaśiṣyāya bhaktyāya śāntāya dhanine tathā | dadyāt kavacamityuktaṃ sarvatantrasamanvitam || śanau maṅgalavāre ca raktacandanake tathā | yāvakena likhed yantraṃ sarvatantrasamanvitam || vilikhet kavacaṃ divyaṃ svayambhukusumaiḥ śubhaiḥ | svaśuktraiḥ paraśukraiśca nānāgandhasamanvitaiḥ || gorocanā kuṅkumena raktacandanake'pi vā | sutithau śubhayoge ca śravaṇāyāṃ raverdine || aśvinyāṃ kṛttikāyāṃ vā phalguṇyāñca viśeṣataḥ | indrayoge śubhayoge śukrayoge tathaiva ca || kaulave vavake caiva vanije naiva sattamaḥ | śūnyāvāse śmaśāne candra (?) vijane ca viśeṣataḥ || likhitvā ca paṭhitvā ca vaśayedakhilaṃ jagat | mastake vā bhuje vāpi dhārayet vidhināmunā || (p. 88) raktacandanadūrvābhiḥ kuṅkumena viśeṣataḥ | sugandhikusumairgandhaiḥ pūjayitvā vidhānataḥ || kumārīṃ pūjayitvā ca yajed devīṃ sanātanīm | matsyairmāṃsaiḥ kākaśūkaiḥ pūjayet paradevatām || ghṛtādyaiḥ supakaraṇaiḥ supapūpairviśeṣataḥ | brāhmaṇān bhojayitvā ca pūjayet parameśvarīm || ākheṭakamupākhyānaṃ tatra kuryād dinatrayam | tadā bhavenmahārakṣāṃ śaṅkareṇa ca bhāṣitam || māraṇād dūṣaṇādīni labhante nātra saṃśayaḥ | (p. 88b) sa bhavet pārvatīputraṃ sarvaśāstrapurastataḥ || gurudevaḥ śivaḥ sākṣāt patnī tasya harapriyā | abhedena yajed devīṃ tasya siddhiradūrataḥ || paṭhati ya iha martyā nityamātrāstarātmā japaphalamanumeyaṃ prāpsyate sauvidheyam | sa bhavati padamuccaiḥ sampadāpadamasrakṣitipamukuṭalakṣmīrlakṣaṇānāṃ cirāyūḥ || iti śrīviśvasāratantre sarasvatyāḥ kavacaṃ samāptam || iti ḍhākāvibhāgera antaḥpātī māṇikagañja upavibhāgera adhīna butunīgrāmanivāsī / ānandamohanacaṭṭopādhyāyera putra śrīrasikamohana caṭṭopādhyāya kartṛka saṅkalita, sampādita o prakāśita tantrasārādi vividhamūlatantrasaṃgrahe viśvasāra nāma mahātantra samāpta || ########### END OF FILE #######