#################################################### MUKTABODHA INDOLOGICAL RESEARCH INSTITUTE Use of this material (e-texts) is covered by Creative Commons license BY-NC 4.0 Catalog number: M00614 Uniform title: viśeṣārthaprakāśikā Description: Notes: Data-entered by the staff of Muktabodha under the supervision of Dr. Anirban Dash. Revision 0: August 22, 2021 Revision 1: March 27, 2022 Publisher : Publication year : 1906 Publication city : Solapur Publication country : India #################################################### oṃ vīraśaivaliṃgibrāhmaṇadharmagraṃthamālā | graṃtha 23 vā | viśeṣārthaprakāśikā vedamūrti, maṇūra maṭhādhyakṣa mallikārjunaśāstrī śake 1828 san 1906 saṃskṛtaśuddhāśuddhapatrikā pāna ola aśuddha śuddha 3 7 pūrvakān||ṣaṭa pūrvakānṣaṭ 5 6 dhūma dhūpa 5 11 tālavṛtaṃ tālavṛṃtaṃ 7 10 niṛja nija 15 5 tatki tatkiṃ 15 7 sadguro sadguro 16 14 sadguro sadguro 29 2 vajratīti vrajatīti 45 12 tripuṃḍraṃ ttripuṃḍraṃ 47 8 mūrdhva mūrdha 50 6 saṃrabhaḥ saṃraṃbhaḥ 56 3 samaparṇam samarpaṇam 59 13 etadvayaṃ etaddvayaṃ 60 12 niṃṣeṃdhārtha niṃṣedhārthe pṛ0 1)|| śrīśivāya namaḥ || || viśeṣārthaprakāśikā || prathamādhikaraṇe brahmopadeśavidhiḥ śrīśivāya namaḥ || śrīmadaipurasomeśaliṃgāyāliṃgarūpiṇe || liṃgāṃgaikyasvaliṃgāya namaste liṃgamūrtaye || 1 || namaḥ śabda umā sākṣācchivaśabdaḥ śivaḥ svayam || ayaśabdastayoryogaḥ somaṃ taṃ samupāsmahe || 2 || śivo liṃgamumaivāṃgamanayā sahitastvayam || somaḥ saṃbaṃdha ityevaṃ padatrayamupāsmahe || 3 || itaḥparaṃ pravakṣyāmi viśeṣārthaprakāśakam || śivasiddhāntataṃtroktaṃ saṃvādaṃ guruśiṣyayoḥ || 4 || tatrādau ṣaṭsthalabrahmopadeśavidhirucyate || dvitīye kathyate samyak śivaliṃgārcanakramaḥ || 5 || śrīmatprasādasadbhāvastṛtīye parigīyate || caturthe ṣaṭsthalabrahmapuraścaraṇamiṣyate(mucyate) || 6 || avasānavidhānaṃ yatpaṃcame tu prakīrtyate || evaṃ paṃcādhikaraṇaṃ viśeṣārthaprakāśakam || 7 || pṛ0 2) śivānubhavasūtrotthaṃ kramādetannirūpyate || śivānubhavinassantaḥ śṛtvā naṃdantu santatam || 8 || || gurunirūpaṇam || guruḥ || athātaḥ ṣaṭsthalabrahmākhyopadeśavidhiṃ param || pravakṣyāmi viśeṣeṇa śivasiddhāntataṃtrajam || 9 || purā yathopadiśyoktaṃ ṣaṭsthalabrahmaśaṃbhunā || ṣaṇmukhāyopadiṣṭārthaṃ tathaivehādhunocyate || 10|| (ṣaḍadhvaśuddhiryatroktā) ṣaḍadhvaśuddhaye proktaṃ ṣaṭsthalabrahma śāṃbhavam || upadeśaḥ ṣaḍadhvāno maṃtrādhvādyāśca vai kramāt || 11 || maṃtrādhvā ca padādhvā ca varṇādhvā ceti śabdataḥ || bhuvanādhvā ca tatvādhvā kalādhvā ceti te smṛtāḥ || 12 || kṛtvā sarvaṃ yathākālaṃ yathāśakti yathāvidhi || yathocitaṃ vidhātavyaṃ tatra bhaktyā samīhitaḥ || 13 || paṃcamudrāṃ samuddhṛtya paṃcakoṇasamanvitām || kalābhiḥ paṃcabhirvyāptāṃ paṃcaśaktimayīṃ tathā || paṃcavarṇairavarṇairvā taṇḍulairmaṇḍalaṃ bahiḥ || 14 || tadbahiścaturasraṃ tu paristaraṇarūpataḥ || tadantaḥkarṇikāyuktaṃ padmaṃ valayitaṃ śubham || 15 || pṛ0 3) tanmadhye praṇavaṃ sākṣātpaṃcabrahmātmakaṃ śivam || pratyekaṃ paṃcakoṇeṣu paṃcākṣaramanukramāt || 16 || nakārādiyakārāntaṃ sadyojātādipaṃcakam || mudritāni yayā paṃca paṃcatatvānyaśeṣataḥ || 17 || mudrayā sā samākhyātā paṃcamudreti śāṃbhavī || eṣā paṃcamahāmudrā śivayaṃtramitīritā || 18 || samaṃtre vidhivattatra pūtān pūrṇān suśobhanān || ācāraliṃgabhaktāṃgapūrvakān ṣaṭsthalātmakān || 19 || kalaśān ṣaṭ samādāya paṃcakoṇeṣu paṃca vai || ekaṃ madhye pratiṣṭhāpya krameṇa vidhinā tataḥ || 20 || sūtraiḥ pavitrairāvṛtya kalaśānpraṇavādikān || tattanmukhe sannidhāya kuśadūrvāmrapallavān || 21 || arcayitvā vidhānena samaṃtreṇa yathākramam || tataḥ stutvā ca natvā ca ṣaḍetānanupūrvaśaḥ || 22 || uda"nmukho guruḥ pratya"nmukhaṃ śiṣyaṃ niyamya ca || abhiṣekaṃ tataḥ kṛtvā kalaśasthāṃbubhiḥ śivaiḥ || 23 || śaktipātaṃ vidhāyātha samyagjñānābhivṛddhaye || yeṣāṃ śarīriṇāṃ śaktiḥ patatyavinivṛttaye || 24 || pṛ0 4) teṣāṃ talliṃgamautsukyaṃ muktau dveṣo bhavasthitau || bhaktiśca śivabhakteṣu śraddhā tacchāsake vidhau || 25 || śrīmatpaṃcākṣarīmaṃtraṃ satāraṃ tu ṣaḍakṣaram || ṣaḍaṃgaliṃgasaṃyuktaṃ ṣaṭsthalabrahmavarcasam || 26 || sārthaṃ samupadiśyātha śivasiddhāntataṃtrake || śivānubhavasūtre'smin yaduktaṃ tatsamādiśet || 27 || dravyamaṃtrakriyāyogo yatra yatra yathā yathā || tathā tathā tatra tatra sarvamacchidramācaret || 28 || ityevaṃ ṣaṭsthalabrahmopadeśavidhiruttaraḥ || sārātsārataraḥ proktaḥ saṃkṣipya mahadarthataḥ || 29 || śiṣyaḥ || namaḥ śivāya somāya satārāya ṣaḍātmane || svayaṃjyotiḥprakāśāya svataṃtrāya namo namaḥ || 30 || ya etadācaratyevaṃ sa ācāryavaro vibhuḥ || parānubhavasūtroktaṃ paramārthaṃ paraṃ padam || 31 || iti śrīśivasiddhāntataṃtre viśeṣārthaprakāśake guruśiṣyasaṃvāde ṣaṭsthalabrahmopadeśavidhirnāma prathamādhikaraṇaṃ saṃpūrṇam || pṛ0 5) || śrīnaṃdikeśvarāya namaḥ || || dvitīyādhikaraṇe ṣaṭsthalabrahmapūjā || atha vakṣye viśeṣeṇa śivaliṃgārcanakramam || pūjopacāravidhinā ṣaṭtriṃśadbhedabheditam || 1 || pūjā dvādaśadhā proktā śivasiddhāntatatparaiḥ || upacārāstathā caiva caturviṃśadvidhāḥ smṛtāḥ || 2 || vibhūtyabhyukṣaṇaṃ liṃge karaṇaṃ snapanaṃ tathā || aṃgāratāpanaṃ caiva dhūpasaṃvījanaṃ tathā || 3 || dhūmaprasāraṇaṃ caiva tato gaṃdhāvataṃsanam || akṣatāropaṇaṃ caiva puṣpopaharaṇaṃ tathā || 4 || dīpaprakāśanaṃ caiva naivedyasya samarpaṇam || tāṃbūlasya pradānaṃ ca vastraprāvaraṇaṃ tathā || evaṃ dvādaśadhā proktā śivaliṃgārcanakriyā || 5 || āsanāhvānamarghyaṃ ca pādyamācamanaṃ tathā || yajñopavītamālyānulepanābharaṇāni ca || 6 || chatraṃ ca cāmaraṃ caiva tālavṛṃtaṃ ca darpaṇam || ghaṃṭā śaṃkhaṃ ca gītaṃ ca vādyaṃ nṛtyaṃ pradakṣiṇam || 7 || namaskāraḥ stutiryācnā vijñaptistu visarjanam || ityevamupacārāśca caturviṃśadvidhāḥ smṛtāḥ || 8 || samarcanopacārāṇāṃ yogaḥ ṣaṭtriṃśadīritaḥ || ṣaṭtriṃśattatvamayyeṣā śaivī sthitiriti śṛtiḥ || 9 || pṛ0 6) athārcanopacārāṇāṃ yogakrama udīryate || bhasmasnānādibhiḥ śuddhīkaraṇaṃ vidhivattataḥ || 10 || śrīmatpaṃcākṣarīmaṃtrānuṣṭhānaṃ tata āsanam || karābjapīṭharūpeṇa tata āvāhanaṃ param || 11 || ānīyāṃgasthaliṃgopaveśanaṃ tatra cāsane || vibhūtyabhyukṣaṇaṃ pūrvaṃ samaṃtrakamanaṃtaram || 12 || arghyādyācamanāṃtaṃ vai tataḥ snapanakarma ca || aṃgāratāpanādīni daśa coktāni pūrvavat || 13 || tato yajñopavītādivijñaptyaṃtaṃ yathā tathā || visarjanaṃ karasthasya liṃgasyāṃge niveśanam || 14 || evaṃ liṃgārcanaṃ yastu kurute bhaktipūrvakam || sopacāravidhānena sa śivārpaṇavidbhavet || 15 || arcanārpaṇayorbhedo nātyantamupapadyate || kriyāviśeṣato bhedastayorīṣatprakīrtyate || 16 || arcanārpaṇasāpekṣā vartate dravyaśuddhaye || arpaṇāddravyaśuddhiḥ syātprasādastadanaṃtaram || 17 || vibhūtyabhyukṣaṇālliṃge pṛthivī pariśudhyati || āpaśca snapanāttadvadvahniraṃgāratāpanāt || 18 || vāyustathā śivoddiṣṭadhūpavyajanakarmaṇā || dhūpadhūmena cākāśaścaṃdro gaṃdhāvataṃsanāt || 19 || pṛ0 7) jyotsnā karpūradīpena nakṣatrāṇyakṣataiḥ śubhaiḥ || sūryaḥ puṣpopahāreṇa ghṛtadīpena cātapaḥ || 20 || chāyā paścātpurastāśca pārśvato dīpacāraṇāt || śītoṣṇādīni pūrvoktatattadaṃśodbhavāni hi || 21 || ātmā naivedyarūpeṇa tāṃbūlena guṇatrayaṃ || vastraprāvaraṇādeva viśudhyanti diśo daśa || 22 || evamarpaṇasāpekṣairarcanaiḥ śivamarcayet dravyaśuddhiṃ parāṃ labdhvā prasādasukhamaśnute || tatprasādasukhenaiva paramo bhavati dhṛvam|| 23 || vṛttam || śāṃtirvāri sukhaṃ śamaḥsumanasaḥ śrīkhaṃḍapiṃḍo'kṣatā jñānaṃ kesaramātmanaiva kusumaṃ dhūpo bhavetsaurabham || dīpaḥ kāṃtirathārcanāratimahānaivedyarūpaṃ tatastāṃbūlaṃ nijabhaktirāgarasa evetyaṣṭadhā pūjanam || 24 || itaḥparaṃ viśeṣeṇa vīraśaivārcanakramam || ṣaṭsthalātmakarūpeṇa pravakṣyāmi samāsataḥ || 25 || bhaktasthale sukhāsīno bhūtirudrākṣadhāraṇam || kṛtvā bhaktyā supūtātmā tato māheśvarasthale || 26 || pṛ0 8) ṣaḍakṣaraṃ paraṃ maṃtramanuṣṭhāyātmaniṣṭhayā || prasādisthalamādāya liṃgaṃ haste'vadhānataḥ || 27 || prāṇaliṃgisthale pūjāṃ vidhāya svānubhūtitaḥ || tataḥ śivārpaṇaṃ kṛtvā svānaṃdāccharaṇasthale || 28 || aikyasthale prasādopabhogatṛptimavāpya ca || evaṃ samarasībhāvātṣaḍaṃgasthalayogataḥ || kriyate sarvadā so'yaṃ vīraśaivārcanakramaḥ || 29 || vīraśaivaniruktiryā dvayamevādhunocyate || viśabdo'tra vikalpārtho raśabdo rahitārthakaḥ || vikalparahitaṃ śaivaṃ vīraśaivamiti smṛtam || 30 || ekamevādvitīyaṃ yadavikalpaṃ paraṃ padam || tadvīraśaivamityuktaṃ netaraṃ savikalpakam || 31 || evaṃ samāsataḥ proktaḥ śivaliṃgārcanakramaḥ || śivānubhavasūtre'smiṃśchivasiddhāntavartmani || 32 || śiṣya uvāca || namaste ṣaṭsthalabrahmamūrtaye śubhakīrtaye || svasaṃvedyāya tdṛdyāya vidyārūpāya śaṃbhave || 33 || namo liṃgāṃgasaṃbaṃdhaṣaḍātmaikasvarūpiṇe || ṣaṭsthalabrahmaṇe bhaktijñānayogāptavastune || 34 || prakāśaśca mukhaṃ nāmamūrtirānaṃda ātmanaḥ || pṛ0 9) prasannateti te śaṃbho lakṣaṇaṃ ṣaḍvidhaṃ bhavet || 35 || vṛttam || bhūtiste paramaprakāśa uta rudrākṣaṃ tvadīyaṃ mukhaṃ śrīpaṃcākṣaramaṃtra eva bhavadīyaṃ divyanāma sphuṭam || liṃgaṃ mūrtirumāpate tava parānaṃdāmṛtaṃ pādudaṃ prāsannaṃ tvadabhūtprasāda iti me bhaktirbhajatyāstikī || 36 || ayamayamiti bhaktaḥ paśyati tvāmasarvaṃ purahara nijabhaktijñānayogena kaścit || tadidamapi samastaṃ māyikajñānayogācchiva iti paripaśyatyātmamohāttato'nyaḥ || 37 || māyāyogajñānātsarvamidaṃ dṛśyate śivaḥ ko'pi || śiva eva śivo nānyaḥ pradṛśyate bhaktiyogajajñānāt || 38 || anyacintā bhavetkāṣṭhaṃ śivaciṃtā havirbhavet || na kāṣṭhamantarā vahnirjñānāgnistadvadīritaḥ || 39 || vṛttam || mānasavācikakāyikakarmāṇīdhmāni puṇyapāpāni || śaivāni havīṃṣi mayā jñānāgnau hūyate sadā homaḥ || 40 || nāgniḥ kāṣṭhaṃ vināsti kvacidapi na samudbadhyate saiva ko'pi svāhākārairhavirbhirna ca pariṇamate naiti tṛptiṃ tathaiva || jñānāgnau śuṣka- pṛ0 10) metattrikaraṇakṛtamudyatsamiddarbhapūrvaṃ puṇyaṃ nikṣipya śaivaṃ purahara nijabhaktyā havirhūyate vai || 41 || yaccauryahiṃsāparatādi karma tatpāpametadviparītamanyat || bhaktikriyācāraviśiṣṭamārgaṃ niḥśṛṃkhalaṃ yattaditīha śaivam || 42 || nityaṃ samarpaṇakalānipuṇaṃ prasannaṃ yadbhaktirūpamacalaṃ nijabhāvasiddham || nirlepabhogarasikaṃ nirahaṃ mamatvaṃ tatkarma śaivamubhayātigamāhurāryāḥ || 43 || adhastāccordhvataḥ kṛtvā puṇyapāpeṃdhanadvayam || nirmathyotthaśca cidvahniḥ punastenaiva nirdahet || 44 || yathā kāṣṭhodbhavo vahniḥ kāṣṭhameva vinirdahet || tathā karmodbhavaṃ jñānaṃ karmaiva pravināśayet || 45 || vṛttam || naivāhaṃ puruṣo gṛhī na ca vanī na brahmacārī yatirnātyāśramyapi kiṃ punaḥ kṛtakametat sarvamāmanyate || śrīmacchāṃbhavasatyadharmasulabhaḥ pratyakcidānaṃdadṛgbhāsvatsvātmaparānubhūtiratilīlālolaśīlo'smyaham || 46 || nijanijeṣu padeṣu pataṃtvimāḥ karaṇavṛttaya ullasitā mama || pṛ0 11) śivaliṃgārcanakramaḥ kṣaṇamapīśa manāgapi maiva bhūttvadavibhedarasakṣatisāhasaḥ || 47 || vacane calane vilokane bhavadarcādiṣu sarvakarmasu || alasatvamalaṃ vibhūṣaṇaṃ bhagavan bhaktimato'nujīvinaḥ || 48 || ātmā tvaṃ girijā matiḥ paricarāḥ prāṇāḥ śarīraṃ gṛhaṃ pūjā te viṣayopabhogaracanā nidrā samādhisthitiḥ|| saṃcāraḥ padayoḥ pradakṣiṇavidhiḥ stotrāṇi sarvā giro yadyatkarma karomi tattadakhilaṃ śaṃbho tavārādhanam || 49 || (ātmeśaikyavibhāvaśīlini) ātmeśaikyavibhāgaśīlini pare bhaktyāṃgake tvāmahaṃ yāce kaṃ cidimaṃ varaṃ tava na cāśakyaṃ kimapyasti hi || yaddeheṃdriyagocaraiḥ sahacaraiḥ sārddhaṃ mayā krīḍitaṃ tāta tvaṃ nijaputraśaiśavarasasnehena saṃprīyatām || 50 || prabhuḥ svataṃtro'prabhurasvataṃtraḥ prabhuryadevecchati tatkaromi || puṇyaṃ ca pāpaṃ ca nijecchayā hi dvayorna kartā'prabhurasvataṃtraḥ || 51 || icchājñānakriyāśaktitrayaṃ yasyāsti sa prabhuḥ || pṛ0 12) svataṃtra tvadadhīno'yamasvataṃtro'hamaprabhuḥ || 52 || vṛttam || icchati jānātīdaṃ karoti sakalaṃ śubhāśubhaṃ karma || icchājñānakriyayā śaktyā śiva eva nāhamiti satyam || 53 || śaktimāneva śaktaḥ syādaśaktaḥ syādaśaktimān || śaktaḥ karoti sakalamaśaktaḥ kiṃ kariṣyati || 54 || vṛttam || icchāśaktyā tvamīśo bhavasi sakalamevecchasi jñānaśaktyā jñātaṃ jānāsi śaṃbho nikhilamapi karoṣi kriyāśaktiyuktaḥ || kartā sarvaṃ ca karmāśubhaśubhavihitaṃ tatphalaṃ cāsi bhoktā svātaṃtryācca prabhutvāddhasasi punaralepassalepaśca nāham || 55 || tvatpreritaḥ sakalakarma karomi kartā nāhaṃ na tasya phalabhuk parataṃtrabhāvāt || bhṛtyāparādha iha yadvadumeśa daṇḍaḥ syātsvāminastava mayā kṛtameva tadvat || 56 || svataṃtraścedahaṃ śaṃbho mama bhītirna kāpi hi || karomi puṇyapāpāni saṃharāmyātmalīlayā || 57 || ato jñātvā pārataṃtryātsvātaṃtryādapi me prabho || puṇyapāpādikaṃ kiṃcidapi nāstīti sūnṛtam || 58 || tasmātpuṇyaṃ ca pāpaṃ ca svargaścāpi ca durgatiḥ || pṛ0 13) baṃdhaścāpi vimokṣaśca tavaiva na mama prabho || 59 || idaṃ puṇyamidaṃ pāpamiti yaḥ kṛtavānpurā || abhāve taddvayoḥ kartā sa evāhaṃ ka ucyatām || 60 || ahorātrivivekastu jātyaṃdhasya yathā na hi || puṇyapāpaviveko'pi jātyajñasya na me tathā || 61 || pārataṃtryamidaṃ bhaktyā mayā gurupade'rpitam || tatprasādaprabhāvena na ko'pyahamiti sthitiḥ || 62 || vṛttam || jānāti someśvara eva nāhaṃ madīyamāmuṣmikamaihikaṃ ca || sarvaṃ ca jānāmi kimapyanena jñātṛtvamīśasya na me'sti naijam || 63 || ya etadācaratyevaṃ sa ācāryavaro vibhuḥ || parānubhavasūtroktaṃ paramārthaṃ paraṃ padam || 64 || iti śrīśivasiddhāntataṃtre viśeṣārthaprakāśake guruśiṣyasaṃvāde śivaliṃgārcanakramo nāma dvitīyādhikaraṇaṃ samāptam || pṛ0 14) || śrīgurubasavaliṃgāya namaḥ || tṛtīyādhikaraṇe prasādasadbhāvaḥ athānubhavasūtre'smin purā śivamukhoditam || śrīmatprasādasadbhāvanirūpaṇamahaṃ bruve || 1 || jagajjīveśvarāṇāṃ tu trayāṇāṃ tatvanirṇayaḥ || ucchiṣṭānnaprasādeṣu triṣu nirṇīyate kramāt || 2 || śarīrādijagadrūpamucchiṣṭaṃ bhrāṃtilakṣaṇam || annaṃ tadabhimānī syājjīvaḥ saṃsāralakṣaṇaḥ || 3 || prasāda īśvaraḥ sākṣātsaccidānandalakṣaṇaḥ || svarūpamevamuktvātha viśeṣaḥ punarucyate || 4 || sa paśyati śarīraṃ taccharīraṃ taṃ na paśyati || tau paśyati paraḥ kaścittāvubhau taṃ na paśyataḥ || 5 || ityevamadhikṛtyārthaṃ sa bāhyābhyantaraṃ param || jñānakriyobhayoraikyaṃ vartate bhaktiraiśvarī || 6 || śiṣya uvāca || avācyātmasvarūpāya śivabhāvapradāyine || namaḥ sadgurunāthāya ṣaṭsthalabrahmamūrtaye || 7 || vṛttam || guruṃ mahā kāruṇikaṃ prasannaṃ svaṣaṭsthalabrahmapadeṣu saṃstham || praṇamya bhaktyā parayātha śiṣyaḥ kṛtāṃjaliḥ saṃyatavāgapṛcchat || 8 || pṛ0 15) guro śivajñānanidhe śivātman tvayerite ṣaṭsthalanirṇaye te || kṛpābalātsarvamavedi kiṃcidvitarkyate tatra mayā prasādaḥ || 9 || bhāṇḍasthamannaṃ pravadanti yatpunaḥ kecitprasādaṃ viniveditaṃ śive || ucchiṣṭameveti tadātmasevitaṃ tatkiṃ yathārthaṃ kathayasva me prabho || 10 || ādāvodanametatkathaṃ bhavenmadhyataḥ prasādastu || ucchiṣṭaṃ kathamaṃte vadasva mama sadguro'sya paramārtham || 11 || ekameva kathaṃ vastu bhidyate tattridhā vibho || teṣu triṣu kimādeyaṃ kiṃ tatra vada kāraṇam || 12 || vṛttam || iti paripṛṣṭastūṣṇīṃ niratiśayānandavaibhavo'tiṣṭhat || ciramavalokyātmānaṃ svayaṃprabhaṃ śiṣyamāha gurunāthaḥ || 13 || guruḥ || pṛṣṭaṃ tvayā vatsa kimetadadbhutaṃ pṛṣṭaṃ na kenāpi purā parātparam || vakṣye prasādasya padārthatāṃ kṣaṇaṃ nocchiṣṭatāmasya samāhitaḥ śṛṇu || 14 || pṛ0 16) prasāda ādyantavivarjitaḥ svayaṃ hyakhaṇḍarūpaḥ pariśeṣalakṣaṇaḥ || vikalpahīnaḥ suviśuddhavastviti prabhāva eṣo'sya nijasvabhāvajaḥ || 15 || śiṣya uvāca || vṛttam || prabho kimuktaṃ bhavatā purā me nirūpitaṃ liṃgamanādyamantam || vikalpahīnaṃ pariśeṣitaṃ cetyakhaṇḍarūpaṃ suviśuddhametat || 16 || guruḥ || śṛṇuṣva he vatsa kṛtārthabuddhe vibhāti sākṣepavacaḥ sadartham || vadāmi te saṃgrahaṇena liṃgaprasādayornaiva vibhinnabhāvaḥ || 17 || līyate dravyamannādi yatra yadgamyate yataḥ || prasādatvena talliṃgaṃ prasādastvata eva saḥ || 18 || arcanadvārato liṃgamarpaṇadvārataḥ svayam || prasāda iti bhaktyā'yameka evopacaryate || 19 || śiṣyaḥ || jñātaḥ prasādasadbhāva uktalakṣaṇato mayā || padārtharūpamiti kiṃ kṛpayā vada sadguro || 20 || guruḥ || vṛttam || bhāvaḥ prasādaṃ kurute padārthaṃ bhūyaḥ prasādaṃ viniyogakāle || pṛ0 17) ādyantayorapramitaṃ prasādaṃ madhye padārthaṃ kṣaṇamātanoti || 21 || śiṣyaḥ|| padārtharūpaṃ kimitīha pṛṣṭe tvayā kimetatkathitaṃ prabho me || prasāda eva kriyate padārthamiti prasādasya vipattiruktā || 22 || guruḥ || śrūyatāṃ sumate vatsa paramārthaṃ bravīmi te || avipattiṃ prasādasya vipattiṃ kalpitasya ca || 23 || vṛttam || yathā suvarṇaṃ rucakāya kalpitaṃ vilupyate naiva suvarṇabhāvataḥ || tathā padārthāya hi kalpito'pyasau prasāda ityātmadhiyā'vadhāraya || 24 || rocate rucakatvena rucaye rukmarūpakam || yathā tathā prasādo'yaṃ padārthatvena rūpitaḥ|| 25 || vṛttam || prasādasattāpratibodhanārthaṃ kriyākalāpairvividhopacāraiḥ || samarpako bhāva iti prasādaṃ padārthamapyātanute salīlam || 26 || śiṣyaḥ || vṛttam || jñātaṃ padārthasya ca kalpitatvaṃ vipattirasyāpi ca kalpitatvāt || pṛ0 18) ko bhāva ukto viniyoga eṣa ka ityato me kṛpayā vadasva || 27 || guruḥ || samyakpṛṣṭaḥ prasādasya sadbhāvo'yaṃ mahātmanā || pravakṣyāmi samāsena samāhitamanāḥ śṛṇu || 28 || bhāvo bhaktirihaivoktaḥ śivaikaviṣayaḥ svayam || viniyogaḥ kriyārūpaḥ śivapūjādilakṣaṇaḥ || 29 || śiṣyaḥ || idaṃ kimācāryavara tvayoktaṃ svabhāvamenaṃ viniyogamatra || apṛcchamevāhamimāṃ ca bhaktiṃ kriyāṃ bhavānāttha nirūpyatāṃ me || 30 || śrīguruḥ || varaṃ mahābhāgyavato vivekastavottarārthasya ca sūcako hi || kriyātmikā bhaktirihaiva bhāvaḥ sa eva bhaktirviniyogayuktaḥ || 31 || śiṣyaḥ || mayā kriyātmikā bhaktirvijñātā tvatprasādataḥ || kriyā kimātmikā svāmin vada tatvavidāṃ vara || 32 || pṛ0 19) guruḥ || sabāhyābhyaṃtarā yā sā manovākkāyajā kriyā || ādānārpaṇasaṃpūjājapadhyānātmikā matā || 33 || śiṣyaḥ || kriyā kimātmiketyatra mayā pṛṣṭe gurūttama || bhavān kimuktavānādānārpaṇādi taducyatām || 34 || śrīguruḥ || śivaprasādagrahaṇamādānaṃ ceti gīyate || nivedanaṃ padārthasya śivāyaitatsamarpaṇam || 35 || śivārcanaṃ bhavetpūjā śivamaṃtrasmṛtirjapaḥ || śivasvarūpacintaiva dhyānamityabhidhīyate || 36 || śiṣyaḥ|| vṛttama || kriyāsvarūpaṃ viditaṃ mayā te nirūpaṇavyājakṛpākaṭākṣāt || vibho tvayaitatparibhāṣitaṃ prāgvada svarūpaṃ sphuṭamādyabhakteḥ || 37 || śrīguruḥ || vṛttam || bhaktisvarūpaṃ śṛṇu vatsa kiṃcidvaktuṃ śivenāpi na ca prabhūtam || śakyaṃ kimāścaryamitīha śaṃbhurbhaktervidheryo'yamaśakta āsīt || 38 || bhaktiḥ svataṃtrā svavaśīkṛteśvarā svābhāvikī svānubhavaikavaibhavā || pṛ0 20) svāyaṃbhuvī svāgamamārgavartinī svacchandavṛttiḥ svarucirvirājate || 39 || bhaktirviśiṣṭā vividhā kriyāparā vidyātmikā viśvavimohahāriṇī || viśvāsinī viśrutavīraśāṃbhavī viśrāmabhūmirvimalā virājate || 40 || bhaktirnirīhā niyatirniruttarā nirmāyikā niṣkalaniṣkriyāśrayā || niḥsaṃśayā niścalitā niraṃkuśā nissūtakā niścayadhīrvirājate || 41 || bhaktirnigūḍhā nijabhāvarūpiṇī niḥśreyasānaṃdanivāsadāyinī || nirdehinī nirviṣayā niriṃdriyā niḥkevalā nityapadā virājate || 42 || bhaktirdurācāraduriṣṭadurlabhā dūrīkṛtāśeṣaduruktidūṣaṇā || duḥkhāpahā durghaṭakāriṇī śubhā durjñeyaduṣpāraguṇā virājate || 43 || bhaktissadācāravatī sadoditā sadvāsanā satyasukhātmavigrahā || pṛ0 21) sattāsphurallakṣaṇalakṣitā satī saccinmayī saccaritā virājate || 44 || bhaktiḥ prasannā pratimānavarjitā pratyakṣadṛkpratyayadarśanapradā || prakṣīṇadoṣā prakṛtiprabodhitā pratyaksthitiḥ prāthamikā virājate || 45 || bhaktiḥ ṣaḍādhāragatā ṣaḍadhvagā ṣaṭdhā sthitā ṣaṭsthalinī ṣaḍakṣarī || ṣaḍvargaṣaṭbhrāṃtiṣaḍūrmidurgamā ṣaṭtriṃśatatvātiśayā virājate || 46 || bhaktipraśaṃsāṣṭakametaduttamaṃ bhaktyarthicetāḥ(bhaktyāttacetāḥ) paṭhati svayaṃ yaḥ || bhaktyā sadā bhaktimatāṃ varaḥ pumānbhaktiṃ parāmavyabhicāriṇīmiyāt || 47 || bhaktisvarūpaṃ kathitaṃ mayā te yatjñānataḥ siddhirihaiva tasyāḥ || yatsiddhitaḥ siddhyati tatprasādaḥ siddhaprasādaḥ svayameva muktaḥ || 48 || muktasyaiva bhavedbhaktirbaddhasya na kadācana || bhaktasyaiva hi muktiḥ syānnābhaktasya kadācana || 49 || prasādabhaktimuktīnāmekadeśasamanvayaḥ || api muktirbhavejjanyā śeṣau dvau janakau matau || 50 || pṛ0 22) prasādo janakaḥ prokto jananī bhaktirīritā || anayoraikyabhāvena janitā muktikanyakā || 51 || prakāro'yaṃ prasādaḥ syātsākāro bhaktirucyate || prasādapūrvikā bhaktirmuktideti dakārataḥ || 52 || prasādaḥ śiva eva syādbhaktiḥ śaktirna saṃśayaḥ || etatsādharmyameteṣāṃ vaidharmyaṃ nāsti kiṃcana || 53 || adhiṣṭhāne prasāde'sminnadhiṣṭhātrī svalīlayā || caratyanargalā bhaktiryatheṣṭaṃ svayamīśvari || 54 || śiṣyaḥ || vṛttaṃ || uktaṃ bhavatā bhaktisvarūpamatiśobhanaṃ mahāsvāmin || padārthakaraṇaṃ yattatsamarpaṇaṃ grahaṇamatra kathayasva || 55 || guruḥ || annaṃ padārtharūpaṃ tatkaraṇaṃ kalpanā samākhyātā || arpaṇamannavilopo hyādānaṃ grahaṇamityato viddhi || 56 || kāraṇaṃ bhaktirevātra padārthakaraṇe sadā || bhāṃḍeṣu bahudhā nāmaguṇarūpādibhedataḥ || 57 || prasādadāyinī yā sā padārthakaraṇakṣamā (prasādakaraṇakṣamā) || pṛ0 23) samarpaṇakalādakṣā bhaktiravyabhicāriṇī || 58 || vṛttam || bhāṃḍaṃ padārthakaraṇāya samarpaṇāya yadbhājanaṃ vitanute bahudhā vibhinnam || līlāparā paramakāraṇarūpiṇī yā bhaktiḥ kimatra kathayāmi mahatvamasyāḥ || 59 || śiṣyaḥ || padārthasya padārthatvaṃ prasādasya prasādatā || ubhayorubhayorbhāvaḥ svabhāvo na viparyayaḥ || 60 || padārthasya prasādatvaṃ nāsti kenāpi karmaṇā || prasādasya padārthatvaṃ doṣāya bhavati dhruvam || 61 || guruḥ || vṛttam || padārtha ityatra na kaścidasti dvidhā kṛtaśceti na saṃmato'tra || samarpikā bhaktirathopacārapriyaḥ sadā śaṃbhuriti pratene || 62 || bhaktirbhajate bhāgaṃ vibhāgamapi vibhajate vibhaktatayā || ekaṃ viṣayaṃ dravyaṃ prasādarūpeṇa dāna ādāne || 63 || annādiyatkalpitavastu tasya nāsti prasādatvamitīha siddham || bhaktyā prasādasya padārthabhāvo doṣāya nāyaṃ na guṇāya naijam || 64 || pṛ0 24) śiṣyaḥ || jñātaṃ padārthakaraṇaṃ gurunātha yuṣmatkāruṇyato vada samarpaṇamatra satyam || guruḥ || vakṣyāmi te śṛṇu samarpaṇamatyapūrvaṃ sūkṣmaṃ padaṃ (paraṃ) sulabhamadvayabhaktibhājām || 65 || yadbhājanasthaṃ vinivedyamānamannādikaṃ bhāṃḍagataṃ tadaṃśam || liṃgārpitaṃ bhājanasaṃsthitaṃ cedbhāṃḍasthitaṃ caiva samarpitaṃ syāt || 66 || śiṣyaḥ || kathaṃ prabho citramidaṃ samarpaṇaṃ samarpitaṃ bhājanasaṃsthitaṃ yadi || samarpitaṃ bhāṇḍagataṃ tadaṃśakaṃ padārtharūpaṃ pṛthagāhitaṃ bhavet || 67 || śrīguruḥ || pṛthaktvamekasya na cāsti vastunaḥ svarūpanāmārthaguṇādisāmyataḥ || vibhaktamapyetadathoktalakṣaṇādvicārite satyavibhaktameva hi || 68 || pṛ0 25) śiṣyaḥ || yaddṛśyamāna purataḥ pratītamannādirūpaṃ śivabhājanastham || śivārpitaṃ cedviparītamanyattadaṃśarūpaṃ kathamarpitaṃ syāt || 69 || guruḥ || adṛśyarūpaṃ yadibhāṇḍasaṃsthamadṛśyamapyeva hi bhājanastham || tirohitatvāduparisthitena padārtharūpeṇa tadaṃtarastham || 70 || anarpitaṃ bhāṇḍagatāṃśameva cetsamarpitaṃ cāpi na cārpitaṃ syāt || dvayoranusyūtaniraṃtarasthitaḥ prasādabhāvānupapattikāraṇāt || 71 || śivārpitāśeṣapadārthajātau vilakṣaṇaṃ yattadanarpitaṃ syāt || na bhāṃḍasaṃsthaṃ na samāgataṃ ca na cānyadityācarate hi bhaktiḥ || 72 || śiṣyaḥ || guro śivārpitadravyavilakṣaṇamitīha kiṃ || kṛpayā vada me svāmin śivārpaṇavidāṃ vara || 73 || guruḥ || vṛttam || śivāśramācārabahiṣkṛtaṃ yacchivārpitadravyavilakṣaṇaṃ tat || pṛ0 26) tadaṃtareṇārpitameva sarvaṃ śivasya bhakteḥ paramaprabhāvāt || 74 || śiṣyaḥ || vṛttam || purā prasādātmatayā sthitasya padārtharūpasya samarpaṇena || anena kā siddhirathopadiṣṭādvada prabho liṃgamukhe yathārtham || 75 || śrīguruḥ || ghṛtātmakaṃ yannavanītamādyaṃ pratāpitaṃ vahnimukhe nijaṃ syāt || yathā tathā liṃgamukhārpitaṃ yadbhavetprasādātmakamannamādyam || 76 || raupye yathā''lokaya śuktikāyāṃ lupte svayaṃ śiṣyata eva yā sā || tadvatprasādasya padārthabhāve lupte svayaṃ śiṣyata eva vastu || 77 || padārthasya prasādatvaṃ bhāvyapi prāgabhāvataḥ || na sidhyati hi yatprācyaṃ tadevopari sidhyati || 78 || vṛttam || prasādabhāvānupapattidṛṣṭamanarpitaṃ dravyamitīha siddham || samarpitaṃ dravyavilopaśiṣṭaṃ prasādarūpaṃ bhaja (bhajate tadeva) etadeva || 79 || śiṣyaḥ || śivārpaṇaṃ cātra padārthabhāvavilopa eveti nirūpitaṃ me || pṛ0 27) ajānavān vyaktamahaṃ mahātman vada prasādagrahaṇaṃ yadetat || 80 || śrīguruḥ || vṛttam || vakṣye prasādagrahaṇaṃ sudurlabhaṃ bhaktyā śṛṇuṣvaitadatīvaśobhanam || ucchiṣṭabhāvānupapattireva yā taddhi prasādagrahaṇaṃ niraṃtaram || 81 || śiṣyaḥ || ucchiṣṭaśabdena kimucyate'tra satyārthametasya vada prabho me || śrīguruḥ || bhuktvā'vaśiṣṭaṃ śṛṇu yanniṣiddhamucchiṣṭamityeṣa hi (ityeva hi) lokavādaḥ || 82 || śiṣyaḥ || tarhi tvayāsyānupapattiruktā niṣiddhabhūtasya vibho kimetat || ādānamityeva śivopabhuktaprasādarūpasya vadasva satyam || 83 || śrīguruḥ || nocchiṣṭabhāvo na niṣiddhabhāvaḥ sākṣātprasāde parame pavitre || bhoge prasādasya ṛtaṃ śṛṇu tvaṃ bhukte ca tasminna hi saṃbhavo'sti || 84 || prasāda ucchiṣṭaniṣiddhabhāvo ghaṭeta cennaiva bhavetprasādaḥ || abhāvataścāsya na cāsti liṃgaṃ gururnacāsti kramato nipātaḥ || 85 || pṛ0 28) śiṣyaḥ || maivaṃ nirūpaya vibho na niṣiddhamāhurbhuktaṃ śivena paramaṃ yamimaṃ prasādam || nocchiṣṭamapyatha niṣiddhadhiyā''tmabhuktaṃ yadyasti tasya katicit ghaṭayaṃti doṣam || 86 || guruḥ || vṛttam || prāgātmadoṣamapanīya śivaprasādaṃ paścānna bhoktumayamarhati ceti vedaḥ || rogī svarogamapanīya purā na paścādbhaiṣajyamattumayamarhati ceti tadvat || 87 || rogārthamauṣadhaṃ sevyaṃ doṣārthaṃ cātmanastathā || sevyaḥ śivaprasādo'yamiti śaivī parā sthitiḥ || 88 || vṛttam || ātmopabhogātprathamaṃ prasādarūpaṃ yadi syāttamapi praśastam || liṃgārpitaṃ prāthamikaṃ svabhogānnocetsvabhuktaṃ viniṣiddhameva || 89 || śiṣyaḥ || vṛttam || netthaṃ prabho kecana liṃgabhuktamapyātmajihveṃdriyadūṣitaṃ cet || pṛ0 29) ucchiṣṭabhāvaṃ vajratīti loke tasya prasādasya niṣedhamāhuḥ || 90 || guruḥ || vṛttaṃ || paṃcabhiriṃdrayakaraṇairbhuktānāṃ svātmabhogaviṣayāṇām || ekaṃ tatrocchiṣṭaṃ śeṣaṃ nocchiṣṭamityasadvādaḥ || 91 || ucchiṣṭaṃ cetsarvaṃ cocchiṣṭaṃ bhuktamiṃdriyaiḥ sakalaiḥ || nocchiṣṭaṃ cetsarvaṃ nocchiṣṭaṃ bhuktamiṃdriyaiḥ sakalaiḥ || 92 || vṛttam || asaṃskṛtātmeṃdriyabhūtakāyairaliṃgibhiḥ svārthaparaiḥ sakāmaiḥ || dṛṣṭaṃ śrutaṃ spṛṣṭamathopabhuktaṃ ghrātādyamucchiṣṭamiti prasiddham || 93 || atīṃdriyairaviṣayairakāmaiḥ ṣaṭsthalātmabhiḥ || yadbhuktaṃ taddhi nocchiṣṭaṃ na niṣiddhaṃ na dūṣitam || 94 || pṛ0 30) śiṣyaḥ || vṛttam || atīṃdriyatvādiguṇairupetāste ke mama brūhi dayāpayodhe || guruḥ || kṛtārtha vakṣye paramaṃ rahasyaṃ kasyāpyanuktaṃ tava bhaktibhājaḥ || 95 || atīṃdriyatvādiguṇopapannā bhaktādayaḥ ṣaṭsthalavartinaḥ syuḥ || samarpitātmeṃdriyagocaratvādācāraliṃgādiṣu kāmavarjyāḥ || 96 || śiṣyaḥ || deha ātmā vibho prāṇa iṃdriyaṃ viṣayastataḥ || tṛptiśceti ṣaḍetairhi mūrtaṃ kathamatīṃdriyam || 97 || śrīguruḥ || vṛttam || ācāro'yaṃ deha ātmā gurustatprāṇo liṃgaṃ syāccaraśceṃdriyaṃ hi || prāsādo'sau gocaro yanmahatsyāttṛptiḥ sākṣātṣaṭsthalabrahmamūrtiḥ || 98 || ācārāhvayaliṃgamasya vapurātmā gauravaṃ liṃgakaṃ prāṇaḥ syācchivaliṃgamiṃdriyasamūhastadvadeva svayam || proktaṃ yaccaraliṃgameṣa viṣayaprāsādaliṃgaṃ tathā tṛptiḥ ṣaṭsthalarūpiṇastava kimācakṣe mahāliṃgakam || 99 || pṛ0 31) śiṣyaḥ || uktamācāraliṃgādi ṣaḍvidhaṃ bhavatā purā || svātmānuṣṭheyarūpatvādvada kāruṇikottama || 100 || guruḥ || bhūtiḥ snānaṃ tripuṃḍrāṃkaṃ rudrākṣāṇāṃ tu dhāraṇam || ācāraliṃgamācāryaiḥ proktamācārataḥ sadā || 101 || mūlapaṃcākṣarī vidyā praṇavena ṣaḍakṣarī || ājñāsiddho mahāmaṃtro guruliṃgamihocyate || 102 || svāṃgasthamiṣṭamacalaṃ karapīṭhe samāhitam || mūlamaṃtrārthaviṣayaṃ śivaliṃgamudīryate || 103 || arcanārpaṇasadbhāvakiyārūpaṃ trisādhanam || upacārairupetaṃ yaccaraliṃgaṃ taducyate || 104 || kriyākalāpavistārapariṇāmoditaṃ phalam || yadvastu tatprasādākhyaṃ liṃgamityabhidhīyate || 105 || ādānasevanāvāptatṛptirūpaṃ niraṃtaram || sukhaṃ nirupamaṃ nityaṃ tanmahāliṃgamiṣyate || 106 || śiṣyaḥ || svātmānuṣṭheyarūpatvātproktaṃ ṣaṭsthalamāditaḥ || niruktirucyatāmatra ṣaṇṇāmeṣāṃ svarūpataḥ || 107 || pṛ0 32) guruḥ || anātmātmetyubhe tatve veditavye vivekataḥ || anātmarūpo dehādirātmā tadvyatiricyate || 108 || anātmācāro nācāra (stamanācāramantarā) īritaḥ samalaḥ sukham || dehādidharmo hyajñānalakṣaṇo laukiko jaḍaḥ|| anātmācāratatvajñairanācāraḥ prakīrtitaḥ || 109 || ātmācāro hyadehādidharmaḥ sujñānalakṣaṇaḥ || alaukikaḥ syādajaḍaḥ sadbhirācāra ādṛtaḥ || 110 || bhūtiḥ parānubhūtirhi snānaṃ tatrāvagāhanam || tripuṃḍraṃ triguṇābhāvo hyaliṃgaṃ liṃgameva tat || 111 || manomukhāni cākṣāṇi rudrākṣāṇi vidhāya vai || caturdaśa kramāddhāryāṇyetadrudrākṣadhāraṇam || 112 || paṃca ṣaḍvidhatatvāni (kṣīyaṃta ca)nākṣarante samāsataḥ || yasyāṃ paṃcākṣarī sā cetsvayameva ṣaḍakṣarī || 113 || aṃgamātmā śivo liṃgamiṣṭamādṛtamātmanaḥ || samādhiḥ karaṇānāṃ tatkarapīṭhamudāhṛtaṃ || 114 || samāhitatrikaraṇakriyāyāṃ yā vyavasthitā || sā sā samarcanā nityaṃ samarpaṇamapi svayam || 115 || pṛ0 33) arcanārpaṇayoge'sminsukhaikaghanalakṣaṇā || yā vṛttirvimalā bhāti saiva śaivī prasannatā || 116 || prasannatāvakāśo'yamādattaḥ(mānaṃdaḥ) prāṇinaḥ paraḥ || mahatyeṣa pade svīye svayameva mahīyate || 117 || śiṣyaḥ || niruktaṃ yuktiyuktaṃ yaduktaṃ vyaktaṃ tvayā vibho || vijñātavānahaṃ teṣāmanubandhaṃ vadasva me || 118 || guruḥ || dhāraṇaṃ bhūtirudrākṣāṇāṃ tathācāraliṃgakam || ācāraliṃgasaṃbaṃdhi guruliṃgamiti smṛtam || 119 || guruliṃgena yaddṛṣṭaṃ śivaliṃgamitīritam || śivaliṃgamukhaṃ yattaccaraliṃgamudāhṛtam || 120 || caraliṃgopalabdhaṃ yattatprasādākhyaliṃgakam || prasādagrāhakaṃ sākṣānmahāliṃgamihocyate || 121 || śiṣyaḥ || liṃgaṣaṭsthalamākhyātaṃ svānubaṃdhaṃ tvayā vibho || aṃgaṣaṭsthalameteṣāṃ bhaktādikamihocyatām || 122|| pṛ0 34) guruḥ || vṛttam || bhakto hyātmavibhedataḥ pṛthagasāvātmā maheśāśrayānmāheśaḥ svadhiyā(sudhiyaḥ) prasādata utāyaṃ sa prasādī tataḥ || prāṇo liṃgamitaḥ pratiṣṭhitamatiḥ syātprāṇaliṃgī svataḥ svaprāṇārpaṇakauśalena śaraṇastvaikyo hyabhede pade || 123 || bhakto dehādihānādbhavati tadacalaścetsa māheśvaro'yaṃ naiścalyāccittaśuddhiryadi bhavati sa eṣa prasādī tato'sau || jīvātmābhāvabuddhirbhavati yadi sa hi prāṇaliṃgī śivatvaṃ satyaṃ cetso'yamātmā śaraṇa ubhayabhāvo na ca syācchivaikyaḥ || 124 || bhaktaścediha lokadharmarahito māheśvaro yadyapi tyaktānyāśrayakāmyacāraviṣayaḥ(kāmyakarmaviṣayaḥ) prāyaḥ prasādī tathā || vyādhikleśavivarjito maraṇadūraprāṇaliṃgī pṛ0 35) paro na syācceccharaṇaḥ paraṃ yadi na ca śrīmacchivaikyo bhavet || 125 || pṛthvyaṃgaṃ cedbhayaṃ pārthivamiha na payoṃ'gaṃ tadīyaṃ na cāgnirnāgneyaṃ vāyuraṃgaṃ yadi na bhavati vāyavyamaṃgaṃ nabhaścet || nākāśādbhītirātmā yadi bhayamaparaṃ nātmyamevaṃ ṣaḍaṃgaṃ bhaktādyaikyaṃ tameteṣvaharaharanutiṣṭha tvamatraiva niṣṭhaḥ || 126 || namaḥ śivāya somāya ṣaṭsthalabrahmamūrtaye || saccidānaṃdarūpāya svānubhūtikalātmane || 127 || śrīmadvibhūtirudrākṣadhāraṇārūpiṇe sadā || namo'stvācāraliṃgāya bhaktyā bhaktasthalāṃgine || 128 || dhṛtaśrīmatsadācāramūrtaye svātmaniṣṭhayā || māheśvarāṃgine sākṣādguruliṃgāya te namaḥ || 129 || guruprasannatādvāradṛṣṭamaṃtrārtharūpiṇe || sāvadhānaprasādyaṃgiśivaliṃgāya te namaḥ || 130 || śivārcanārpaṇākārakriyānubhavarūpiṇe || namaste caraliṃgāya prāṇaliṃgisthalāṃgine || 131 || caramākāśabhūtāya kriyāyāḥ phalarūpiṇe || prasādānaṃdaliṃgāya namaste śaraṇāṃgine || 132 || prasādabhoga(saṃprāpta)saṃtṛptisāmarasyasvarūpiṇe || aikyasthalāṃgine sākṣānmahāliṃgāya te namaḥ || 133 || pṛ0 36) namastvācāraliṃgāya sadyojātāya bhūmaye || vibhūtyekaprakāśāya nakāramanumūrtaye || 134 || namaḥ sadguruliṃgāya vāmadevāya cāṃbhase || bhasitāptaprakāśāya makāramanumūrtaye || 135 || namaste śivaliṃgāyāghorarūpāya vahnaye || bhasmadigdhaprakāśāya śikāramanumūrtaye || 136 || namaste caraliṃgāya tatpuruṣāya ca vāyave || kṣārābhyaktaprakāśāya vākāramanumūrtaye || 137 || namaḥ prasādaliṃgāya īśānyākāśarūpiṇe || rakṣāliptaprakāśāya yakāramanumūrtaye || 138 || mahāliṃgāya te paṃcabrahmaṇe nama ātmane || parabhūtiprakāśāya oṃkāramanumūrtaye || 139 || namo'stvācāraliṃgāya namo'stvācāraliṃgine || namaste guruliṃgāya namaste guruliṃgine || 140 || namaste śivaliṃgāya namaste śivaliṃgine || namaste caraliṃgāya namaste caraliṃgine || 141 || namaḥ prasādaliṃgāya namaḥ prāsādaliṃgine || pṛ0 37) namo mahātmaliṃgāya namo māhātmyaliṃgine || 142 || namo bhaktāṃgarūpāya namo bhaktāṃgarūpiṇe || namo māheśvarāṃgāya namo māheśvarāṃgine || 143 || prasādyaṃgasvarūpāya prasādyaṃgasvarūpiṇe || prāṇaliṃgyaṃgarūpāya prāṇaliṃgyaṃgarūpiṇe || 144 || namaste śaraṇāṃgāya namaste śaraṇāṃgine || nama aikyāṃgarūpāya nama aikyāṃgarūpiṇe || 145 || namaḥ śivāya liṃgāya (somāya) liṃgāṃgapadarūpiṇe || jyotiḥkarpūrasaṃyogaparanirvāṇahetave || 146 || śrīguruḥ || vṛttam || ācāraliṃgādibhireva ṣaḍbhiḥ ṣaḍaṃgayuktairvigatāṃgasaṃgaiḥ || tairbhuktamannādisamastavastu prasādarūpaṃ svata eva siddham || 147 || atha prasādaṃ ucchiṣṭamiti bhrāṃntimatī matiḥ || laukikānāmabhaktānāṃ jāyate sudṛḍhā bhuvi || 148 || musalolūkhalacullīghaṭekṣutilayaṃtramukhasamudbhūtaṃ || na kimapi dūṣyati loke dūṣyati guruliṃgajaṃgamamukhotthaṃ || 149 || pṛ0 38) prasādabhogasaṃprāptāvantarāyo mahānayam || bhavetprasādabhoktṛrṇāṃ sūtakadvayasaṃgamaḥ || 150 || vṛttaṃ || odanasūtakamādāvante cocchiṣṭasūtakadvitayam || hitvā śivaprasādaṃ bhunakti yassa prasādavānbhavati || 151 || sūtakaṃ pātakaṃ proktaṃ pātakaṃ kilbiṣaṃ mahat || tasmātsūtakamādyantaṃ hitvā bhogaṃ samācaret || 152 || ucchiṣṭaṃ cetprasādo na prasādaścedvicārataḥ || nacānyaṃ bhavatītyevaṃ jñātvā bhogaṃ samācaret || 153 || annameva prasādaḥ syātprasādaḥ sopabhogataḥ || ucchiṣṭaṃ bhavatītyetanna śrotavyamasadvacaḥ || 154 || annocchiṣṭaprasādānāṃ vivekarahitakriyā || sā tu trayāṇāmeteṣāṃ bhavatyaṃdhaparaṃparā || 155 || śiṣyaḥ || vṛttam || prasādabhogo vidito mayā te prasādataḥ śrīguruliṃgamūrte || prasādarūpādhigamāya bhūyaḥ prasādamāhātmyamudīrayasva || 156 || guruḥ || mahatvaṃ te prasādasya pravakṣyāmi samāsataḥ || prasādāvāptaye vatsa samāhitamanāḥ śruṇu || 157 || prasādo'yamanādyanto'vikalpo'khaṃḍasaṃsthitaḥ(saṃjñakaḥ) || pṛ0 39) viśuddhaḥ śeṣa ityeṣā prasādasya mahatvatā || 158 || ādyannamantamucchiṣṭametābhyāṃ rahitatvataḥ || prasādo'yamanādyaṃtamityasya mahimā khalu || 159 || vikalparūpamannādi kalpitaṃ tadabhāvataḥ || avikalpaprasādo'yamityasya mahimā khalu || 160 || khaṃḍassūtakabhāvo yastasyaivānupapattitaḥ || akhaṃḍassyātprasādo'yamityasya mahimā khalu || 161 || ucchiṣṭatvamaśuddhiryā tayā virahitatvataḥ || viśuddhaḥ svayamevāyamityasya mahimā khalu || 162 || odanocchiṣṭayornāśe śeṣitatvātsvabhāvataḥ || prasādaśeṣa eva syādityasya mahimā khalu || 163 || ātmabhuktaṃ na cocchiṣṭaṃ bhājanasthaṃ na cārpitaṃ || na bhāṇḍasaṃsthitaṃ cānnamityasya mahimā khalu || 164 || bhāṇḍe ca bhājane caiva bhojane ca niraṃtaraṃ || prasādo'yamanusyūtamityasya mahimā salu || 165 || bhaktyā paramayā svecchākriyayā sopacārayā || pṛ0 40) padārthabhāva ityeṣa ityasya mahimā khalu || 166 || prasādāṣṭakametadyaḥ prasādaparayā dhiyā || paṭhatyanudinaṃ sa syātprasādajñānavānpumān || 167 || iti prasādamāhātmyaṃ kathitaṃ te mayā'nagha || ṣaṭsthalātmakarūpeṇa prasādaṃ taṃ sadā bhaja || 168 || vṛttaṃ || ācāreṇa ca guruṇā śivena caramūrtinā prasādena || mahatā''ghrātaṃ pītaṃ dṛṣṭaṃ spṛṣṭaṃ śrutaṃ smṛtaṃ ca bhaja || 169 || bhoktari bhoge ca tathā bhojayitari bhogasādhake (bhogasādhane) karaṇe || etasminnapi sakale bhaja prasādaṃ sadātmarūpeṇa || 170 || bhāṇḍe ca bahudhā bhinne bhājane ca tathaiva ca || abhedapratipattyaiva prasādaṃ bhaja sarvadā || 171 || eka eva bhaveccheṣo bhāṇḍabhājanayorapi || iti śeṣaprasādaṃ tvaṃ bhaja bhāvapuraḥsaraṃ || 172 || vṛttam || bhāṇḍo deho bhājanaṃ ceṃdriyāṇi jīvātmāyaṃ dravyarūpaṃ yadannaṃ || bhaktyā liṃgāyārpayitvā parasmai śeṣībhūtaṃ taṃ prasādaṃ bhajasva || 173 || śarīrādipadārthāṃśca datvā dānaṃ samarpaṇaṃ || samarpya so'hamasmīti dāso'haṃbhāva ucyate || 174 || pṛ0 41) nāhamanātmā paścātso'haṃ so'haṃ padastha ātmā sākṣī || tatpatiśivadāso'haṃ dāso'hamiti caredupari pade || 175 || śabdabrahmajñānaṃ niḥśabdabrahmasatkriyā niṣṭhā || śabdabrahma yaduktaṃ niḥśabdabrahma taccarati tūṣṇīm || 176 || bhaktirbhūtitripuṃḍrāṃkarudrākṣāṇāṃ (rudrākṣāṇāṃ tu dhāraṇam) niṣevaṇam || jñānaṃ ṣaḍakṣaro maṃtro yogo liṃgāṃgasaṃgamaḥ || 177 || yo bhaktijñānayogārthaḥ sa tatvamasinirṇayaḥ || yo nirṇayaḥ sa liṃgāṃgasaṃbaṃdhārtho na saṃśayaḥ || 178 || mārgo darśayitā draṣṭā dṛk ca darśanamapyataḥ || draṣṭavyo gatirityebhirācārādupadiśyate || 179 || mārga eva sadācāro gururdarśayitā yataḥ || dṛṣṭā''tmā dṛk bhavelliṃgaṃ darśanaṃ tu caraṃ smṛtam || 180 || dṛṣṭavyo'yaṃ prasādaḥ syātprāptirmahadihocyate || evaṃ ṣaḍaṃgaliṃgaikyasthalamadvaitamuttamam || āśritya ṣaṭsthalabrahmapade nityasukhī bhavet || 181 || pṛ0 42) neti netīti netīti śeṣitaṃ yatparaṃ padam || nirākartumaśakyatvāttadasmīti sukhī bhavet || 182 || vṛttam || evaṃ mahākāruṇikaḥ prasanno guruprasādasya mahatvamuktvā || nātaḥ paraṃ ceti babhūva tūṣṇīṃ parānubhūtyekasukhasvarūpaḥ || 183 || ityādiṣṭo'tha guruṇā niḥśeṣacchinnasaṃśayaḥ || śiṣyo natvā gurupadaṃ bhaktyā''pa paramaṃ sukham || 184 || iti prasādasadbhāvanirūpaṇamakāri yat || gurūktaṃ māyidevāryaprabhuṇā svānubhūtitaḥ || 185 || jayati paramaśaivaḥ svātmavidyādhidaivaḥ kuhakamatavibhedī ṣaṭsthalabrahmavādī || gurupadanijabhaktaḥ kevalānādimuktaḥ sucaritaśivavartmā māyidevo mahātmā || 186 || jaya gurupadasiddhe yogini premabhūme guṇagaṇamaṇibhūṣe nirguṇe nirvikāre || (padyamidamārṣaṃ)niratiśayanijānaṃdaprasādāṃgaliṃgānubhavaghanasamādhip rāptike mayyume tvam || 187 || umāyai saśivāyai te somāya saśivāya te || yuvābhyāṃ caipureśābhyāṃ namo bhūyo namo namaḥ || 188 || pṛ0 43) umāmaheśvarākārāyāṃgaliṃgasvarūpiṇe || ṣaṭsthalabrahmaṇe tubhyaṃ someśāya namo namaḥ || 189 || ya etadācaratyevaṃ sa ācāryavaro vibhuḥ || parānubhavasūtroktaṃ paramārthaṃ paraṃ padam || 190 || iti śivasiddhāntatantre viśeṣārthaprakāśake guruśiṣyasaṃvāde prasādasadbhāvanirūpaṇaṃ nāma tṛtīyādhikaraṇaṃ saṃpūrṇam || pṛ0 44) śrīgurubasavaliṃgāya namaḥ || caturthādhikaraṇe paṭsthalabrahmapuraścaṇam || śrīgurubasavaliṃgāya namaḥ || atha ṣaṭsthalabrahmapuraścaraṇam || athātaḥ ṣaṭsthalabrahmapuraścaraṇamādarāt || pravakṣyāmi viśeṣeṇa śivasiddhāntataṃtrajam || 1 || yatra kvāpi sukhe sthāne viśuddhe nirupadrave || nityakṛtyaṃ samāpyātha parikalpya sukhāsanam || 2 || samaṃtrakaṃ tadupari copaviśya yathāsukham || bhaktyā paramayā yuktaḥ sukhāsīnaḥ suniścalaḥ || 3 || dhyātvā gurupadaṃ samyagbhūtimāgṛhya (mādāya) śāṃbhavīm || samāhitamanā bhūtvā hitvā'nyāṃ vācamātmanaḥ || 4 || ṣaṭprāṇāyāmakaṃ kṛtvā badhvā cāṃjalimudrikām || abhimaṃtrya satāreṇa śrīmatpaṃcākṣareṇa ca || 5 || bhasmajyotiḥsvarūpāya śivāya paramātmane || ṣaṭtriṃśattatvabījāya namaḥ śāṃtāya tejase || 6 || iti saṃciṃtya tadbhasma gṛhītvā cābhimaṃtritam || ācāraliṃgāya nama ityādyaiḥ ṣaḍbhirātmanaḥ || 7 || pādayornābhideśe ca hṛdaye cānane tathā || pṛ0 45) mastake ca śikhāyāṃ ca samabhyukṣya tataḥ punaḥ || 8 || śikhādipādaparyanteṣveṣu sthāneṣvanukramāt || mahāliṃgāya nama ityādyairabhyukṣya pūrvavat || 9 || tata uddhūlanaṃ kuryādvidhivanmaṃtrapūrvakam || hṛdayādicatuḥsthāneṣvatha nābhau ca pādayoḥ || 10 || uddhūlanamantraḥ || namaste śivaliṃgāya ghorarūpāya vahnaye || bhasmadigdhaprakāśāya śikāramanumūrtaye || 11 || ityādibhiścaturbhistu hṛdayādiṣvanaṃtaram || namassadguruliṃgāyetyādibhirnābhipādayoḥ || samuddhūlya tataḥ snānaṃ prakurvīta samaṃtrakam || 12 || bhūtiḥ parānubhūtiścetyādyaiḥ snātvā ca bhasmanā || tripuṃḍradhāraṇaṃ kuryādbhasmanā sajalena ca || 13 || jalena miśritā bhūtiragniṣṭomātmikā śubhā || śivaśaktimayī dhāryā tripuṃḍreṇa tridhā''tmanā || 14 || kṛtvevaṃ jalamiśraṃ tu samuddhṛtya ṣaḍakṣarīm || dhārayettatripuṃḍraṃ tu maṃtreṇānena maṃtritam || 15 || tripuṃḍraṃ triguṇaṃ tryātmā tritatvaṃ tritanu tridṛk || trikālaśca trimūrtiśca trimātrā ca tridhā tridhā || 16 || pṛ0 46) iti dhṛtvā tripuṃḍraṃ tu rudrākṣān dhārayettataḥ || manomukhāni cākṣāṇītyādipūrvoditaiḥ kramāt || 17 || rudrākṣaṃ dhārayitvā'tha liṃgāṃgātmavapuḥ smaret || bhūtisnānaṃ tripuṃḍrāṃkaṃ rudrākṣāṇāṃ tu dhāraṇam || 18 || ityādibhistu pūrvoktairliṃgāṃgasthalabodhibhiḥ || ādau sthaladvayaṃ smṛtvā dvitīye'tha japenmanum || asya śrīṣaṭsthalabrahmaṣaḍakṣaramahāmanoḥ || 19 || parabrahma ṛṣiḥ śaivī gāyatrīcchaṃda ucyate || devatāsya śivaḥ sākṣācchaktirmāheśvarī matā || 20 || bījaṃ māyāsabiṃdūktaṃ śivāgnidvayasaṃyutam || kīlakaṃ śivavahnibhyāṃ caturdaśakalānvitam || 21 || sabiṃdukaṃ samākhyātaṃ viniyogo'tha kathyate || mamāhaṃ sati dehe tu ṣaḍūrmyādinivṛttaye || 22 || ṣaṭsthalabrahmanirvāṇasukhasaṃpadavāptaye || ṣaḍakṣaramanorjāpyaṃ kariṣye śivayājikam || 23 || vṛttaṃ || ṣaṭśatasahasrasaṃkhyājaparūpo'yaṃ ṣaḍakṣaro maṃtraḥ || ṣaṭsthalabrahmasvarūpaḥ śiva eva so'hamiti niṣṭhā || 24 || ṣaṭsthalarūpiṇi parame brahmaṇi rudrānale juhomi sadā || āhutimenāṃ bhaktyā ṣaḍakṣarīṃ ṣaṭsahasrajapasaṃkhyām || 25 || pṛ0 47) vṛttam || prabhāvavṛddhyarthamimāṃ mahāhutiṃ ṣaḍakṣarākhyāṃ tava rudravahnau || ṣaḍakṣarabrahmaparasvarūpiṇi tābhiḥ prasannobhava juhvato me || 26 || evaṃ vijñāpanaṃ kṛtvā natvā guruparaṃparām || śivādyātmāntasaṃśuddhāṃ śivavidyārthapāragām || 27 || guruṃ ṣaḍakṣarīvidyārūpiṇaṃ ṣaṭsthalātmakam || svīyaṃ gurupadaṃ siddhaṃ natvā nyāsaṃ samācaret || 28 || aṃguṣṭhādikaniṣṭhāntaṃ karayoḥ paṃcaśākhinoḥ || madhyataḥ praṇavaṃ cātha vinyasedakṣaraṃ kramāt || 29 || śikhāmūrdhvalalāṭeṣu tdṛdi nābhau padadvaye || punaḥ ṣaḍakṣareṇaiva ṣaḍaṃgaṃ vinyasetkramāt || 30 || namaḥ svāhāvaṣaḍvauṣaṭ huṃphaḍaṃtaṃ hṛdādikam || caturthīsaṃyutaṃ bhūya oṃkārāyeti pūrvakam || 31 || vinyasyātmārpaṇāyaiva viniyujya punastataḥ || namaḥ śivāgnibījāya harāya paramātmane || 32 || oṃkāramaṃtrarūpāya mūlapaṃcākṣarātmane || oṃkāravadanā devī namaḥkārabhujadvayā || 33 || śikāramadhyamā (caiva) dehā vāyakārapadadvayā || pṛ0 48) paṃcākṣarī parā vidyā satārā liṃgarūpiṇī || śivamaṃtrābhidhā śaivī mamāṃge'dhiṣṭhitā sadā || 34 || ṣaṭsthalabrahmarūpiṇi ṣaḍakṣari maṃtradevate janani || ṣaṭsthalabhaktiprasādaparamasukhaikaprade namastubhyam || 35 || ityanujñāṃ tayā labdhvā japetpaṃcākṣarīṃ śivām || satārāṃ ṣaṭsthalabrahmarūpiṇīṃ śrīṣaḍakṣarīm || 36 || vidyā caturvidhā śaivī parā paśyaṃtī madhyamā || vaikharī cetyarthavarṇapadavākyaprabhedataḥ || 37 || omarthonādiyāntaḥ syādvarṇastatra dvayaṃ trayam || padaṃ bhavettatsamaṣṭirvākyamityabhidhīyate || 38 || artharūpā parā vidyā paśyantī varṇarūpiṇī || madhyamā padarūpā syādvaikharī vākyarūpiṇī || 39 || artho manobhavo varṇo dṛgbhavo vāgbhavaṃ padam || vākyaṃ vapurbhavanteṣu manodṛgvāgvapuṣvataḥ || 40 || lakṣaṇaṃ kramaśo jñeyaṃ mano mananalakṣaṇam || dṛgvilokanacihnaṃ syādvāgvacomātralakṣaṇam || 41 || tālvoṣṭharasanāyogalakṣaṇaṃ vapurucyate || mānasī cākṣuṣī jātyā vācikī vāpuṣī parā || 42 || pṛ0 49) paśyantī madhyamāceti vaikharītyucyate kramāt || 43 || vṛttam || prāṇāyāmasugaṃdhigaṃdhavaha eṣo'ntaḥ samādhisthitaḥ prāṇo ghrāṇahṛṣīkato bahiranātmācāramarthaṃ vinā || jāpye karmaṇi śāṃbhave paramayā bhaktyā svabhaktisthale nityaṃ vartata ātmacāracaritācārākhyaliṃgaṃ bhajan || 44 || sarasaṣaḍakṣaramaṃtrasvarūpaguruliṃgabhajananiṣṭhātmā || nirutaṃ nijajihvāyāṃ carati hi māheśvarasthale jāpyam || 45 || animiṣacakṣurbhūtvā śivaliṃgaṃ sveṣṭarūpamavadhānāt || vilokayan japati sadā svayaṃ prasādisthale bhajanaśīlaḥ || 46 || tvagiṃdriyadvāravirājamānaṃ liṃgaṃ caraṃ sparśanajāpyayogāt || bhajan sadā svānubhavaikavedyaṃ sa prāṇaliṃgisthala eṣa āste || 47 || maṃtroccāraṇaśabdāmṛtamayajāpyaprasādaghanaliṃgam || śrotreṃdriyamukhaśaraṇasthalavartī bhajati (japati) pariṇatānaṃdaḥ || 48 || maṃtrārtharūpamahadāhvayaliṃgasevāṃ kurvanmanasyaharaharmananaprabodhāt || pṛ0 50) (anyaṃ na kiṃcidapi vetti hi sāmarasyādaikyasthale japasamādhiriti sthito'yam) aikyasthale mahitasaṃbhṛtasāmarasye jāpyaṃ japatvanupamaṃ mahanīyamaṃtram || 49 || yatra maruttatra mano yatra manastatra ca marudupayogaḥ || atra ṣaḍakṣarapavanaṃ kṛtvā prītyaiva ṣaṭsthalī japati || 50 || citkāntādharasevanaṃ japavidhāvāliṃganaṃ gāḍhatā bandhaḥ pāṇihatakṣataṃ gaṇanarekhairvākyavikṣepaṇam || saṃrabhaḥ suratakriyā samucitā śayyā hi padmāsanaṃ sallāpaḥ śanakairudīritamanaḥ paṃcākṣarīsaṃgame || 51 || ramate māmahorātraṃ parā vidyā parāṃganā || nāvakāśo mayā raṃtuṃ tava māye parāṃgane || 52 || evaṃ japaratikrīḍāsamādhau parayā saha || vidyāyāṃ ramate nityaṃ māyāṃ heyāṃ śvavadrahet || 53 || ityanena niruktena vīramāheśvaraṃ matam || japaṃ ṣaṭśatasāhasraṃ tataḥ ṣaṣṭhisahasrakam || 54 || tarpayitvā ṣaṭsahasraṃ hutvā cāgnau śivātmake || ṣaṭśataṃ bhojayitvā tu śaivānāṃ ṣaṭsthalātmanām || 55 || ṣaṣṭiṃ vā śaktitaḥ ṣaḍ vā mahāntaṃ caikameva vā || pṛ0 51) ṣaḍaṃgaliṃgasaṃyuktaṃ ṣaṭsthalabrahmarūpiṇam || 56 || pūjayetsvarṇavastrālaṃkāramukhyānulepanaiḥ || bahunoktena kiṃ bhaktyā parayā sthirayā saha || 57 || jape ca tarpaṇe home bhojane pūjane'pi ca || yathākālaṃ yathāśakti yathāprīti yathāvidhi || 58 || yathocitaṃ kṛtaṃ yattatsaṃpūrṇaṃ saphalaṃ śive || ato japavidherūrdhvaṃ siddhiṃ saṃciṃtayenmanoḥ || 59 || siddhasudivyaṣaḍakṣaramaṃtro'haṃ gurukṛpābalādasmi || tatsarvamanuṣṭhānaṃ kṛtākṛtaṃ gurupadārpitaṃ cāstu || 60 || ṣaṭ ṣaṭ saṃkhyākā ye ṣaḍūrmiṣaḍbhāvaṣaḍarivargādyāḥ || ṣaṭsthalarūpaṣaḍakṣararudrāgnau bhasmasātkṛtāḥ saṃtu || 61 || ayaṃ ṣaṭkośiko dehaḥ ṣaṭsthalabrahmatejasi || ṣaḍakṣaraprabhāveṇa vilīno'stu mama prabho || 62 || vṛttam || paṃcākṣarāmṛtarasāyanakalpasevāṃ paṃcānana tvadupadeśavidhānalabdhām || paṃcatvajanmamaraṇādinivāraṇāya paṃcārthasiddhighaṭanāya mameha kurve || 63 || namaḥ śivāyeti śivaṃ prapadye śiva prasīdeti śivaṃ prapadye || śivātparaṃ neti śivaṃ prapadye śivo'hamasmīti śivaṃ prapadye || 64 || pṛ0 52) evaṃ samāpya vidhivajjapayajñamataḥ param || sthaladvayācca pūrvoktāccheṣaṃ sarvaṃ samācaret || 65 || ityetatṣaṭsthalabrahmapuraścaraṇamuttamam || samāsādeva kathitaṃ śivasiddhāntataṃtrajam || 66 || śiṣyaḥ || guṇātītarucivyāptaparamānaṃdada prabho || guro gurupadārthaikasvasaṃvedya namo'stu te || 67 || ya etadācaratyevaṃ sa ācāryavaro vibhuḥ || parānubhavasūtroktaṃ paramārthaṃ paraṃ padam || 68 || iti śrīśivasiddhāntataṃtre viśeṣārthaprakāśake guruśiṣyasaṃvāde ṣaṭsthalabrahmapuraścaraṇaṃ nāma caturthādhikaraṇaṃ samāptam || pṛ0 53) || paṃcamādhikaraṇe dehāvasānam || athātaḥ ṣaṭsthalabrahmavarcasāṃ śivayoginām || dehāvasānaṃ tatkṛtyaṃ pravakṣyāmi viśeṣataḥ || 1 || ṣaḍaṃgaliṃgasaṃyuktaṣaṭsthalabrahmarūpiṇām || naivāvasāno dehasya prākṛtānāmivātmanām || 2 || paṃcākṣaraṃ paṃcabhūtaṃ bhūtātmā praṇavaḥ pumān || bhūtabhūtātmabhāvena sthūladehaḥ pratīyate || 3 || śiṣyaḥ || sūkṣmadehaḥ svayaṃ liṃgaṃ yogināṃ ṣaṭsthalātmanām || ācārādyātmako deho na pṛthvyādyātmako mataḥ || kathamasyāvasānaṃ syādbhautikasyeva dehinaḥ || 4 || guruḥ || ācāraḥ syātpṛthvī gururāpaḥ śiva udīryate tejaḥ || cara eva syādvāyuḥ prasāda ākāśa ityudāhriyate || 5 || jīvo mahānasau syādbhūtātmā ṣaṭsthalātmanāmeṣām || bhaktādīnāṃ pṛthvyādyaṃgānāmucyate'tra tatvārthaḥ || 6 || vṛttam || ādhāraścaratāṃ satāṃ kṣitirathācāraḥ payaḥ pṛ0 54) syādgururbodho divyasudhārasaḥ parataraṃ jyotiḥ śivaḥ pāvakaḥ || bāhyābhyaṃtaragaścaro marudathākāśaḥ prasādaḥ svayaṃ śuddhaḥ kāyavivarjitaḥ khalu mahān jīvaḥ ṣaḍaṃgāṃginām || 7 || śivādvaitaparasyāsya na nāśo naiva janma ca || naiva cānyā gatirnānyadbaṃdhanaṃ na vimocanam || 8 || atraiva līyate samyaksarvamātmatayā sataḥ || ghṛtakāṭhiṇyavatsvapnaprapaṃcamatibhāsavat || 9 || pratyaṃgarūpaḥ pṛthvyādyairupalakṣaṇamātrataḥ || kalpito hi bahirdehaḥ so'yamevāvaśiṣyate || 10 || tasyāvasānakāle tu śivakṣetraṃ samāśrayet || praśastaṃ prāhurācāryāścaturāśramiṇāmapi || 11 || brahmacārī gṛhastho vā vānaprastho yatistu vā || yastu liṃgāṃgasaṃyuktaḥ śivakṣetraṃ samāśrayet || 12 || liṃgaṃ śivo bhavetkṣetramaṃgaṃ saṃyoga āśrayaḥ|| tasmālliṃgāṃgasaṃyukto yo'pi so'tyāśramī bhavet || 13 || atyāśramasthaḥ kālajñaḥ svato dhīramanāḥ svakam || dehaṃ vinaiva rogādyaiḥ svayamante parityajet || 14 || prathamaḥ khananopāyo dvitīyo dahanātmakaḥ || tṛtīyo'darśanopāyaḥ svadehaṃ tyaktumicchatām || 15 || pṛ0 55) pṛthvyaṃbho'gnivāyvambarātmanāṃ bhāvataḥ kramāt || khananaṃ dahanaṃ proktamadarśanamataḥ param || 16 || syādātmākāśayorbhāvo darśanaṃ dahanaṃtataḥ || vāyupāvakayorbhāvaḥ khananaṃ bhūmivāriṇoḥ || 17 || kṣitau brahmā jale viṣṇustathā rudro hutāśane || īśvaraḥ pavane tadvadākāśe tu sadāśivaḥ || jīve paraśivaḥ sākṣāditi tatvārthanirṇayaḥ || 18 || ātmākāśamayastadvadvāyuḥ prāṇamayo bhavet || tejomayastvahaṃkārastathā jalamayaṃ manaḥ || 19 || pṛthvīmayaṃ śarīraṃ syādityāhustatvacintakāḥ || 20 || dhenuḥ pṛthvī jalaṃ kṣīraṃ tejo dadhi samīraṇaḥ || navanītaṃ ghṛtaṃ vyoma cātmā parimalaḥ smṛtaḥ || 21 || adarśanamatiśreṣṭhamaviyogoṃ'galiṃgayoḥ || tathaiva dahanaṃ śreṣṭhaṃ śikhikarpūrayogavat || tayorabhāve khananaṃ śreṣṭhamityāhurāgamāḥ || 22 || kṣetre tīrthe tathā home japadhyānasamādhiṣu || yatra yatra sthito bhāvaḥ pade ṣaṭsthalavartmanām || 23 || tatra tatra tyajeddehamācārādipadaṃ prati || pṛ0 56) ācārārthaṃ ca gurvarthaṃ śivārthaṃ ca carārthakam || 24 || prasādārthaṃ tanutyāgo na tyāgastatsamaparṇam || kṣetramācāraliṃgaṃ syādbhaktāṃgaṃ kṣitilakṣaṇam || 25 || tīrthaṃ hi guruliṃgaṃ syānmāheśāṃgāṃbulakṣaṇam || homastu śivaliṃgaṃ syātprasādyaṃgāgnilakṣaṇam || 26 || japaścarākhyaliṃgaṃ syātprāṇaliṃgāṃgamārutam || dhyānaṃ prasādaliṃgaṃ syāccharaṇāṃgaṃ khalakṣaṇam || 27 || samādhiḥ syānmahāliṃgamaikyāṃgaṃ jīvalakṣaṇam || 28 || vṛttam || khananāvagāhahavanānaśanādibhirātmaghātako naiva || śivaśāstroktopāyaiḥ svayameva tanuṃ tyajecchive vasati (śivo bhavati) || 29 || eteṣūpāyeṣu śreṣṭhatamo'yaṃ hi sukhamukhopāyaḥ || unmanyuttarayoge nivṛttimārge svayaṃ tanutyāgaḥ || 30 || atha rogādibhirvāpi prāṇaliṃgāṃgayogabhāk || dehaṃ parityajatyantena sa śive vasati (śivo bhavati) dhruvam || 31 || pṛ0 57) bāhyasyopādhimātrasya dehasyaiva hi rugṇatā || nāntardehasya cinmātrasyeti tatvavidāṃ sthitiḥ || 32 || kālajño'pyayamātmīyadehapātaṃ vilokayan || prārabdhaparipākāntaṃ sthitvā hitvā śivo bhavet || 33 || svayameva parityāgādvaraṃ prārabdhapākataḥ || svadehapatanaṃ pakkaphalavadvṛṃtamocanāt || 34 || rogārogādyupāyena yena kenāpi hetunā || ṣaḍadhvaśuddhiyuktasya prāṇaliṃgāṃgasaṃginaḥ || dehāvasānaṃ yadyāsīttasya naivānyathā kriyā || 35 || khanedvā bhuvi taddehaṃ kṣipedvā'psu śivāsvapi || dahedvā rudravahnau tu tyajedvāyau ca loṣṭavat || 36 || eteṣvapi vidhāneṣu khananaṃ tūttamaṃ matam || adarśanavidhānena sadṛśaṃ vyavadhānataḥ || 37 || dehaṃ prāṇaṃ vinikṣipya liṃge liṃgaṃ tadetayoḥ || ādau dīkṣā kṛtā śaivī yathā cānte tathaiva hi || 38 || kāyaliṃgobhayoryogaḥ prāṇamaṃtrobhayostathā || prāṇamaṃtrobhaye'tīte kāyaliṃgobhayaṃ khanet || 39 || pṛ0 58) bhūmau pratiṣṭhitaṃ liṃgaṃ yathā notpāṭyate punaḥ || dehe pratiṣṭhitaṃ liṃgamante notpāṭyate tathā || 40 || liṃge prāṇe vinikṣipte liṃginaṃ taṃ vinikṣipet || viyukte pratyavāyaḥ syājjīvamāne yathā tathā || 41 || yaḥ prāṇaliṃgasaṃlagno liṃgaprāṇī sa ucyate || taddehadahanādeva pratyavāyo mahān bhavet || 42 || dagdhasya dahanaṃ nāsti pakvasya pacanaṃ yathā || śivajñānāgnidagdhasya punardāho na vidyate || 43 || śarīraṃ pārthivaṃ bāhyaṃ liṃgaṃ yattaddhi pārthivam || ubhayaṃ pārthivaṃ tasmādgopyaṃ randhre tu pārthive || 44 || pṛthvī śīrṇā jale magnā jalaṃ grastaṃ mahāgninā || vāyau cāstamitaṃ tejo vyomni vāto vilīyate || vyoma cātmani cātmā'sau svīye paraśive pade || 45 || pārthivaṃ pārthive gopyamāpyamāpye tu taijasam || taijase tattadīyaṃ ca tattadīye svabhāvataḥ || 46 || dahanaṃ cāpi rudrāgnau varaṃ liṃgāṃgasaṃginām || pṛ0 59) tayorviviktabhāvena yadi kiṃcinna śiṣyate || śiṣyate cedvaraṃ bhūmau khananaṃ cāṃgaliṃgayoḥ || 47 || aṃgaṃ śarīramākhyātaṃ liṃgaṃ syātpārthivādi yat || yayoḥ pūrvoktayoretadubhayaṃ copalakṣaṇam || 48 || aṃgaśeṣo bhavetkaścilliṃgaśeṣo'pi kaścana || śeṣo na dṛśyate yatra tadvidhānamanuttamam || 49 || vṛttam || dagdhe'pi dehe punaraṃgaśeṣo nikṣipyate'nte bhuvi vā jale vā || tasmādvinikṣepavidhirbalīyān niḥśeṣabhāvādapunarvidhānāt || 50 || punaranyaṃ pravakṣyāmi pūrvācāryairmatairapi || atha kaścidviśeṣo'sti nikṣepādiṣu karmasu || prāṇaliṃgāṃgasaṃyogaparāṇāṃ matabhedataḥ || 51 || prāṇaprayāṇakāle tu liṃgabhogopabhoginaḥ || arpitaḥ sāvadhānena svaliṃge prāṇa āhitaḥ || 52 || saṃyoge ca viyoge ca yo'ṇumātrasamarpaṇam || prakuryātsveṣṭaliṃge tu sa sāyujyapade sthitaḥ || 53 || abhāve bhāvamāsādya hyasthāne sthānamācaran || etadvayaṃ vijānāti sa sāyujyapade sthitaḥ || 54 || yaṃ yaṃ vāpi smaran bhāvaṃ tyajatyante kalevaram || pṛ0 60) taṃ tamevaiti tatvajñaḥ sadā tadbhāvabhāvitaḥ || 55 || antyakāle prabuddho yaḥ suhṛdā bodhito'pi vā || śivamekamanudhyāyan sa yāti paramaṃ padam || 56 || yadā śivātmakaṃ rūpaṃ dhyāyan prāṇairvimucyate || tadā'sau śivatāṃ yāti nānyāṃ gatimiti śrutiḥ || 57 || na prāṇaliṃginaḥ kālo na liṃgaprāṇinastathā || karmāpi vyavahāreṇa kāle karma prasajyate || 58 || kālocitaṃ vidhātavyaṃ yattatkarmeti kīrtitam || kālakarmavipākena vinā nāstyapi kiṃcana || 59 || yadā prāṇo viyuktaḥ syādantakāleśarīrataḥ || tadā tayorviyogo hi satyaṃ bāhyāṃgaliṃgayoḥ || 60 || viyoge ko vibhedo'tra yayorjñānavivarjite || vijñāte sati saṃyoge viyogastadviparyaye || 61 || viyogayogavijñātā prāṇātmā gatavān yataḥ || liṃgāṃgayornirṣedhārthe vidhyarthe'pi vicārataḥ || 62 || na liṃgamādau dehasya nāvasāne'pi tatvataḥ || madhye samāgataṃ bhūyo gataṃ kiṃ citramucyatām || 63 || ādau śastaṃ vidhānena yacchikhāsūtradhāraṇam || tacchikhāsūtrajahanamante śastaṃ yathā tathā || 64 || pṛ0 61) ato liṃgāṃgayorante viyogo na virudhyate || na ca doṣāya kartavyeṣūttareṣvapi karmasu || 65 || dehaṃ tyaktvāvasāne'sau prāṇātmā praviveśa hi || sveṣṭaliṃge svayaṃ tasmālliṃgadehādviyujyate || 66 || svayaṃ samarpitaprāṇaḥ sveṣṭaliṃge samāhitaḥ || suguptaḥ saṃsthitastasmālliṃgadehādviyujyate || 67 || deha eva hi saṃskārayogyo hyante yathāvidhi || na yogyaṃ liṃgametasmālliṃgamādāya pūjayet || 68 || liṃgasthitaṃ śivātmānaṃ liṃgena saha śuddhadhīḥ || samādāya svayaṃ pīṭhe saṃsthāpyāharaharyajet || 69 || dhārayedvā sadā liṃgaṃ guruṇā saha saṃsthitam || nikṣiptasya na nikṣepaḥ śivaliṃge śivātmanaḥ || 70 || na dāho'pi svayaṃjyotirliṃgalīnasya kiṃ punaḥ || yathā dehasthamātmānaṃ goptuṃ dagdhuṃ na śakyate || pṛ0 62) tathā liṃgasthamātmānamiti tatvavidāṃ sthitiḥ || 71 || agopyo'yamadāhyo'yamakledyo'śoṣya eva ca || nityaḥ sarvagataḥ sthāṇuracalo'yaṃ sanātanaḥ || 72 || visṛṣṭasyaiva dehasya gopanaṃ dahanaṃ na ca || tasmālliṃgamupādeyaṃ heyo dehaḥ svabhāvataḥ || dehaṃ tyaktvaiva sāyujyaṃ śaivametīti hi śrutiḥ || 73 || vartiśca dīpamūlaṃ ca dīpāgraṃ ceti tatvataḥ || dṛṣṭānto dṛśyate loke jīveśaikyapadaṃ prati || 74 || vartiḥ kāyo dīpamūlaṃ jīvo dīpāgra īśvaraḥ || rājasastāmasaḥ proktaḥ sātvikaḥ kramaśastrayaḥ || 75 || kāyo jaḍo hi jīvaḥ syāt jaḍājaḍasamāhvayaḥ || ajaḍaḥ parameśānastayoraikyaṃ jaḍaṃ vinā || 76 || na bhedo vartisaṃtyāge dīpamūlāgrayoryathā || na jīveśvarayorbhedo dehatyāge tathaiva hi || 77 || liṃgaṃ na nikṣipedbhūmau dehena saha bhaktimān || nikṣipedyadi mohena doṣāya bhavati dhruvam || 78 || tathāpi yuktaṃ yukteṣu viyuktaṃ karma karmasu || pṛ0 63) ato liṃgāṃgayuktasya ṣaṭsthalabrahmavarcasaḥ || 79 || paśūnāmiva tasyeha na kuryādaurdhvadehikam || nāsti śāvaṃ yatastasya sajyante sūtakādayaḥ || 80 || naivāśaucaṃ prasajyeta tatputrāderviśeṣataḥ || aśuddhiḥ kṣaṇamātrā cetso'pi snānātpalāyate || 81 || na ca śrāddhādikaṃ karma na piṇḍaṃ nodakakriyā || na kuryātpārvaṇādīni śivabhūtāya yogine || 82 || athainamapi coddiśya karma cetkartumīpsitam || kalyāṇameva kurvīta śivabhaktāṃśca tarpayet || 83 || pratyabdaṃ ca tamuddiśya śivabhaktāṃśca bhojayet || bhaktebhyo dattamannaṃ yaddattameva śivāya hi || guruvadgurubhāryāyāṃ tatputreṣu ca vartayet || 84 || śiṣyaḥ || vṛttam || gurupadaṣaṭsthalānubhavasūtrakalāparipūrṇabhaktibhāggurupadasatyacidghanapa rātmasukhātiśayaprasannasadgurupadaśāṃbhavaprahitanāmaviśiṣṭaguṇopapanna vidgurupadaciṃtanasmṛtitirohitamastu vapuḥ samārutam || 85 || liṃgaṃ sākṣātkarasthaṃ himakaraśikhivadvīkṣituṃ vīkṣituṃ pṛ0 64) yanmaṃdaṃ maṃdaṃ samaṃtādghanataranijatejaḥprabhāvaṃ prakurvan || jyotiḥstaṃbhākṛtiḥ san vapuridamavagṛhṇātu śaṃbho madīyaṃ prārabdhasyāvasāne kṛpaya sukṛpa yāce varo'yaṃ mamaivam || 86 || śaṃbho śarīreṇa sahāhamasmin liṃge tvadīye paramaprakāśe || līno yathā syāṃ kṛpayā tathaiva prāyo'ntyakāle kuru me varo'yam || 87 || svayaṃprakāśe paramātmaliṃge karasthalasthe mama deha eṣaḥ || tirohitaḥ syādiha citrahetau kṛpīṭayonāviva haimakhaṇḍaḥ || 88 || kāyaḥ karasthalaṃ prokto jīvaḥ syānnayanasthalaṃ || kāyajīvadvayossandhirliṃgamityabhidhīyate || 89 || karpūranirmalasugaṃdhiśivāṃgamasmin vinyastaśastasahajaprabhadīparūpam || liṃgaṃ mamaitadubhayaṃ nijabhaktiyogādante mahāgurupade pravilīnamastu || 90 || bhaktaprasādiśaraṇasthalavartamāneṣveteṣu ca triṣu vṛṣāṃkapuraḥsareṣu || pṛthvyaṃgapāvakakalāṃganabhoṃgacihneṣvāśāsmahe ghanataraṃ karuṇāprasādam || 91 || bhaktasthalapariṇāmo maheśvarasthalamubhesthale tadvat || pṛ0 65) prasādiśaraṇasthalayoḥ pariṇāmaḥ prāṇaliṃgaikyaḥ || 92 || ācāraliṃgapariṇāmapadaṃ guruḥ syācchaivākhyaliṃgapariṇāmapadaṃ caraḥsyāt || prāsādaliṃgapariṇāmapadaṃ mahatsyādevaṃ sthalāni ṣaḍimāni jagāda vedaḥ || 93 || ācāraliṃgaśivaliṃgamahāprasādaliṃgatraye trividhamaṃga ime nivedya || liṃgāṃginaḥ paratarāṃ padavīmavāpuretaṃ vṛṇomi paramaṃ karuṇāprasādam || 94 || pārthivakāyo vṛṣabhastaijasakāyastu cannavṛṣarājaḥ || vaiyyatakāyo'llamavibhurityeṣāṃ kāyabheda upadiṣṭaḥ || 95 || bhūmyaṃbvagnimarudviyatsu guṇabhedastāratamyakramātprokto mūrtiviśeṣato bahirathāntarliṃgamūrtiḥ parā || sūtrātmā guṇabhedavarjitatayāśte nirvikalpaḥ svayameteṣu kramatāratamyarahito mūrtāvakāśadvayaḥ || 96 || mṛtpiṃḍameghopalavisphuliṃgavartaiṃdracāpāstanavaḥ krameṇa || syuḥ pārthivāyāmalataijasākhyā (vayavya vai vyomavibhedabhinnāḥ)vāyvantarikṣāhvayabhedabhinnāḥ || 97 || pṛ0 66) evaṃ liṃgaśarīraṃ syātparanirvāṇalakṣaṇama || tadbhāvabhāvitaṃ sākṣāttaccaritraṃ pavitrakam || 98 || gurucaraśivamūrtīnāṃ trayāṇāmamīṣāṃ niratiśayakṛpāvāptaprasādānubhūtyā || varaparamarahasyaṃ śrīmadācāryaśiṣyottaraghanatarasaṃvādārthayuktaṃ mayoktama || 99 || gurucaraṇaṃ bhayaharaṇaṃ śaraṇahṛdābharaṇamātmasukhakaraṇam || maraṇabhayāduttaraṇaṃ taruṇāruṇakiraṇavaraṇamahamīḍe || 100 || bhaktimeva parāṃ dehi tvatpade niścalāṃ mama || someśvara kṛpāmūrte nānyadicchāmyataḥparam || 101 || yadvadajñātamajñātaṃ sarvaṃ ca jñātamantarā || tadvattvadanyatsakalamajñātaṃ syādumeśa me || 102 || hitāhitaṃ na jānāmi yatkiṃcidapi bho prabho || tvameva vetsi tatsarvaṃ yaddhitaṃ tatkuruṣva me || 103 || eṣa eva varo'smākametadeva vṛṇīmahe || etadevādiśa svāminsomeśvara niraṃtaram || 104 || kṛpālaya kṛpārāma kṛpākara kṛpānidhe || kṛpāsiṃdho kṛpāvedho kṛpābharaṇa pāhi mām || 104 || pṛ0 67) saṃsārabaṃdhavicchedakara jñānāsvada prabho || śrīmadaipurasomeśa namaste ṣaṭsthalātmane || 105 || iti pūrvottarabhāgadvayasamucitametadabhihitaṃ vihitam | śivasiddhāntaṃ taṃtraṃ śivānubhavasūtramatra saṃpūrṇam || 106 || ya etadācaratyevaṃ sa ācāryavaro vibhuḥ || parānubhavasūtroktaṃ paramārthaṃ paraṃ padam || 107 || iti śrīmāyidevaviracite śivasiddhāntataṃtre viśeṣārthaprakāśake guruśiṣyasaṃvāde dehāvasānaṃ nāma paṃcamādhikaraṇaṃ saṃpūrṇam || ########### END OF FILE #######